SKKN Một số biện pháp chỉ đạo, quản lý hoạt động dạy và học để giữ vững truyền thống nhà trường

MỤC LỤC
Trang
A A. Phần mở đầu 2
I. Lý do chọn đề tài 2
II. Mục đích nghiên cứu 3
III. Nhiệm vụ nghiên cứu 3
IV. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4
V. Phương pháp nghiên cứu 4
VI. Kế hoạch và thời gian nghiên cứu 4
B. Phần nội dung: Quá trình triển khai đề tài 4
Chương I: Cơ sở lý luậncủa vấn đề quản lý, chỉ đạo 4
I. Lược sử vấn đề quản lý, chỉ đạo việc Dạy và Học 4
II. Cơ sở lý luận của vấn đề quản lý, chỉ đạo Dạy và Học 5
III. Thực trạng chung của việc quản lý 7
Chương II: Đặc điểm tình hình nhà trường 8
I. Vài nét khái quát về tình hình 8
II. Thực trạng của hoạt động chuyên môn 9
Chương III: Biện pháp quản lí Dạy và Học 13
I. Quản lí hoạt động dạy của thày 13
II. Quản lí hoạt động của trò 19
Phần III: Kết luận và kiến nghị đề xuất 25
C. Tài liệu tham khảo 27



A - PHẦN MỞ ĐẦU
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI:

1

Trong những năm gần đây, sự nghiệp giáo dục và đào tạo ở Việt Nam nói
chung và việc giảng dạy ở THCS nói riêng là vấn đề được xã hội rất quan tâm. Khi
bàn đến vai trò của những người thầy trong sự nghiệp giáo dục,Thủ tướng Phạm Văn
Đồng viết “ Thầy giáo là một nhân vật trọng tâm trong nhà trường, là người quyết
định và tạo nên những con người mới xã hội chủ nghĩa. Vậy thầy giáo phải không
ngừng vươn lên, rèn luyện tu dưỡng về mọi mặt để thực sự xứng đáng là người
thầy giáo xã hội chủ nghĩa”. Đồng thời Thủ tướng còn chỉ ra rằng: “Vấn đề lớn
nhất trong giáo dục của ta hiện nay là tạo điều kiện thuận lợi nhất để đội ngũ giáo
viên dần dần trở thành một đội quân đủ năng lực, đủ tư cách để làm tròn sứ mạng
của mình”.
Từ bao đời nay, ông cha ta đều mong muốn ở người thầy phải “ Biết mười
dạy một” và cũng yêu cầu người thầy phải dạy làm sao cho những học trò của mình
phải “ Học một biết mười”. Nhiệm vụ giáo dục trẻ em được cả xã hội quan tâm
nhưng quan trọng hơn cả vẫn là nhà trường, đặc biệt là trường THCS. Có điều này
bởi vì nhà trường nói chung và trường THCS nói riêng là nơi kết tinh trình độ văn
minh của xã hội trong công tác giáo dục trẻ em. Trường THCS chân chính không chỉ
là nơi trẻ tiếp thu kiến thức khoa học mà còn là nơi giáo dục các em trở thành người
có ích cho xã hội. Vì vậy, trẻ em phải được giáo dục toàn diện. Bác Hồ đã nói:
“Người có đức mà không có tài làm việc gì cũng khó. Người có tài mà không có
đức là người vô dụng”. Do đó, ở nhà trường THCS nhiệm vụ dạy trẻ các tri thức
khoa học và phẩm chất đạo đức là 2 nhiệm vụ song song không thể thiếu được.
Đào tạo những con người có học thức, những người giỏi là nhiệm vụ quan
trọng của nhà trường và chức năng chính của nhà trường là dạy học. Hoạt động dạy
của thầy và hoạt động học của trò là 2 hoạt động trung tâm của một quá trình dạy học
và là 2 hoạt động mang tính chất khác nhau trong mối quan hệ qua lại giữa thầy và
trò. Hoạt động dạy và học tô đậm chức năng xã hội của nhà trường, đặc trưng cho
nhiệm vụ của nhà trường và là hoạt động trung tâm, là cơ sở khoa học của các hoạt
động khác của nhà truờng.
Từ trước đến nay, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên là vấn đề quan trọng, có vị trí
chiến lược lâu dài. Ngày nay trong đời sống công nghệ và khoa học phát triển, những

người làm công tác quản lí trường học cần hiểu một cách sâu sắc hơn ai hết về tầm

2

quantrọng của giáo viên trong sự nghiệp giáo dục nói chung và trong sự tồn tại và
phát triển của trường mình nói riêng. Vì vậy việc bồi dưỡng giáo viên là nhiệm vụ
quan trọng nhất của các cán bộ quản lí trường học.Trong đó, việc quản lý chỉ đạo
hoạt dộng dạy và học là nhiệm vụ trung tâm của mọi hoạt động của nhà trường. Có
làm tốt nhiệm vụ trung tâm này thì hiệu quả giáo dục mới đảm bảo.
Hơn nữa, thực tế hoạt động chuyên môn trong trường THCS Thiệu Công trong
nhiều năm gần đây đã đi vào nề nếp và hoạt động tương đối có hiệu quả tuy nhiên ở
một số khâu, một số bộ phận trong chu trình hoạt động đang còn có những vấn đề cần
phải có biện pháp mạnh để khắc phục.
Là một người quản lí tôi luôn tự nghĩ cần phải làm gì, làm như thế nào để hoạt
động dạy và học trong nhà trường có hiệu quả? Chính vì vậy tôi đã mạnh dạn chọn đề
tài: “ Một số biện pháp chỉ đạo, quản lý hoạt động dạy và học để giữ vững truyền
thống nhà trường”. Qua đề tài này tôi mong muốn tranh thủ sự góp ý của các đồng
nghiệp tìm ra các biện pháp quản lý, chỉ đạo hoạt động dạy – học hiệu quả nhất giúp
quá trình quản lý nhà trường thành công.
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:
Thực hiện đề tài này nhằm quản lý, chỉ đạo hoạt động dạy – học có hiệu quả để
nâng cao chất lượng giáo dục nhằm giữ vững truyền thống nhà trường trong trường
THCS Thiệu Công.
III. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU:
-Nghiên cứu cơ sở lí luận và thực tiễn của các biện pháp quản lí dạy và học.
-Áp dụng các biện pháp quản lí vào việc dạy và học ở trường THCS Thiệu Công .
-Đề xuất một số ý kiến góp phần nâng cao hiệu quả quản lí việc dạy và học.
IV. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU:
* Đối tượng: - Giáo viên và học sinh trường THCS Thiệu Công .
- Các biện pháp chỉ đạo quản lý hoạt đông dạy và học của trường THCS Thiệu

Công
*Phạm vi: Vì điều kiện thời gian không cho phép nên trong phạm vi của đề tài chỉ
tập trung nghiên cứu các biện pháp chỉ đạo, quản lí hoạt động dạy và học trong
nhà trường THCS Thiệu Công .

3

V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
Để giải quyết các nhiệm vụ vừa nêu ở trên, tôi đã sử dụng đồng bộ các biện
pháp:
Phương pháp nghiên cứu lý luận:
Nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan tới việc quản lý dạy và
học.
Phương pháp điều tra:
+ Điều tra về giáo viên - Điều tra về học sinh.
+ Dựa vào kết quả giảng dạy và học tập của năm trước đề ra kế hoạch cho năm
học này.
Phương pháp thực nghiệm:
Áp dụng những lý luận về quản lý dạy và học vào việc quản lý dạy và học của
giáo viên và học sinh trường THCS Thiệu Công
Phương pháp quan sát:
Dự giờ dạy của giáo viên và kiểm tra chất lượng học tập của học sinh qua các
bài kiểm tra.
Phương pháp thống kê toán học:
Nhằm sử lý các số liệu và kết quả thu được trong quá trình nghiên cứu.
VI. KẾ HOẠCH VÀ THỜI GIAN NGHIÊN CỨU:
Từ tháng 10 năm 2008 đến tháng 12 năm 2008.


B - PHẦN NỘI DUNG

Chương I:
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ QUẢN LÝ, CHỈ ĐẠO HOẠT ĐỘNG
DẠY VÀ HỌC TRONG TRƯỜNG THCS.
I. LỊCH SỬ VẤN ĐỀ QUẢN LÝ, CHỈ ĐẠO HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
Nghiên cứu về các biện pháp chỉ đạo, quản lý hoạt động chuyên môn dạy và
học trong trường THCS đã có công trình nghiên cứu và cũng nhiều ý kiến, nhiều
quan điểm. Tất cả đều xuất phát từ lý luận dạy – học nói chung.

4

II. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC QUẢN LÝ CHỈ ĐẠO HOẠT ĐỘNG DẠY
VÀ HỌC TRONG TRƯỜNG THCS THIỆU CÔNG:
Trên cơ sở của lý mục tiêu dạy – học ta thấy tuổi thiếu niên ngày nay không thể
thiếu một trình độ văn hoá phổ thông được lĩnh hội từ nhà trường. Hoạt động dạy và
học ở trường đem lại cho tuổi thiếu niên một vốn văn hoá tuy chưa phải là đủ cho
cuộc đời nhưng tương đối hoàn chỉnh, có hệ thống và cơ bản, là cơ sở ban đầu rất
quan trọng hình thành nhân cách học sinh, để từ đó các em tiếp tục học tập lên THPT
hoặc các em có thể học một nghề trở thành những người lao động sản xuất cần cho
đất nước sau này.
Trẻ em được trở thành “ CON NGƯỜI ” chỉ nhờ có giáo dục (Komenski).
Nếu không được học và dạy bảo, con người sẽ sống như hoang thú, mọi hành động sẽ
mang tính bản năng.
Trong phạm trù giáo dục thì giáo dục trí tuệ là khâu quan trọng nhất. Nó bao
gồm việc tiếp thu tri thức và hình thành thế giới quan khoa học, phát triển các năng
lực nhận thức và sáng tạo. Để có được điều đó, các em phải được đến trường để học.
“Trong nhà trường, hoạt động dạy và học là con đường quan trọng nhất để giáo
dục trí tuệ ” (Xu Khôm Lin Ski).
Bia Văn Miếu Quốc Tử Giám đã khắc: “ Các bậc hiền nhân tài giỏi là yếu tố
cốt tử đối với một chính thể. Khi yếu tố này dồi dào thì đất nước tăng tiến mạnh
mẽ và phồn thịnh. Khi yếu tố này kém thì quyền lợi đất nước bị suy giảm… Những

người giỏi, có học thức là một sức mạnh đặc biệt quan trọng đối với đất nước”.
Việc quản lý, chỉ đạo hoạt động dạy và học trong nhà trường THCS có một vai
trò, tầm quan trọng rất lớn đối với nhiệm vụ nâng cao chất lượng giáo dục: Nhiệm vụ
của hoạt động dạy và học ở trường THCS là làm cho học sinh nắm vững tri thức khoa
học một cách có hệ thống, cơ bản, có những kĩ năng, kĩ xảo cần thiết trong học tập,
trong lao động và trong cuộc sống của trẻ. Trong những kĩ năng cần được rèn luyện
cho học sinh thì quan trọng nhất là làm cho học sinh có được kĩ năng học tâp để thực
hiện “Hình thành hoạt động học tập” - Hoạt động chủ đạo của các em trong thời kỳ
này.
Phát triển trí tuệ học sinh trong quá trình nắm tri thức, trước hết là phát triển tư
duy độc lập sáng tạo, hình thành năng lực nhận thức và hoạt động của học sinh. Ở

5

học sinh THCS, trí tưởng tượng rất phong phú nhưng trình độ chuẩn bị sẵn sàng về
mặt trí tuệ ( hoạt động tư duy) cho học tập đã và đang phát triển đến mức cần thiết.
Cho nên dạy học chẳng những phải phát triển trí tưởng tượng của các em mà còn phải
rèn luyện các thao tác tư duy để phát triển năng lực nhận thức, năng lực hoạt động
khoa học, sáng tạo.
Dạy kiến thức văn hóa phải đi đôi với sự hình thành ở học sinh thế giới quan
khoa học, lòng yêu Tổ quốc và chủ nghĩa xã hội… Những phẩm chất này phải trở
thành động cơ, mục đích học tập của học sinh trong nhà trường và định hướng hoạt
động của học sinh trong cuộc đời.
Những nhiệm vụ dạy và học nói trên được thực hiện đồng thời và thống nhất
với nhau trong quá trình dạy hoc. “ Quá trình dạy và học là tập hợp những hành
động liên tiếp của giáo viên và học sinh, được giáo viên hướng dẫn. Những hành
động này nhằm làm cho học sinh tự giác nắm vững hệ thống kiến thức, kĩ năng, kĩ
xảo và trong quá trình đó, phát triển được năng lực nhận thức, nắm được các yếu
tố của văn hoá, lao động trí óc và chân tay, hình thành những cơ sở của thế giới
quan và hành vi cộng sản chủ nghĩa ”. (ÊXiPôp)

Hoạt động dạy của thầy và hoạt động học của trò là hai hoạt động trung tâm của
một quá trình dạy học và là hai hoạt động mang tính chất khác nhau. Song thống nhất
với nhau trong mối quan hệ qua lại giữa thầy và trò, dạy và học cùng lúc diễn ra trong
những điều kiện vật chất - kĩ thuật nhất định.
Để thực hiện được quá trình dạy học đó thì người giáo viên cũng có một vai trò
hết sức quan trọng, chính là người chỉ huy, điều hành, người hướng dẫn học sinh trực
tiếp tham gia vào quá trình học tập để các em tự khám phá ra quy luật của thế giới
khách quan, tức là tự học sinh tiếp thu những kiến thức khoa học cần thiết cho cuộc
sống. Vậy nên việc bồi dưỡng đội ngũ giáo viên có đủ năng lực, trình độ đáp ứng nhu
cầu của giáo dục hiện đại của người quản lý là một công việc cần được hết sức coi
trọng. Thực hiện được công tác này chính là người hiệu trưởng đã tham gia vào quá
trình dạy học một cách gián tiếp.
Như thế nếu xét quá trình dạy và học như là một hệ thống thì trong đó quan hệ
giữa hoạt động dạy của thầy với hoạt động học của trò thực chất là mối quan hệ điều
khiển. Với tác động sư phạm của mình, thầy tổ chức, điều khiển hoạt động học tập

6

của trò. Điều khiển hoạt động dạy và học của hiệu trưởng chủ yếu tập trung vào hoạt
động dạy của thầy và là trực tiếp với thầy, gián tiếp với trò; Thông qua hoạt động dạy
của thầy, quản lý hoạt động học của trò.
III. THỰC TRẠNG CHUNG CỦA VIỆC QUẢN LÝ, CHỈ ĐẠO HOẠT
ĐỘNG DẠY VÀ HỌC TRONG TRƯỜNG THCS THIỆU CÔNG
Hiện nay việc quản lý, chỉ đạo chuyên môn trong các nhà trường THCS nói
chung đã có sự thống nhất từ Sở GD&ĐT, gần hơn nữa là sự chỉ đạo của Phòng
GD&ĐT. Sự chỉ đạo theo ngành có những thuận tiện, thống nhất chung cho cả hệ
thống Giáo dục. Tuy nhiên sự chỉ đạo này vẫn còn những bất cập đôi khi chưa sát với
thực tế của từng đơn vị, từng vùng miền, chưa sát với trình độ
năng lực tiếp thu của học sinh. Trong thực tế chỉ đạo vẫn còn tình trạng triển khai nội
dung chuyên môn chậm. Vì vậy cũng ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng giáo dục

và hiệu quả quản lý.
Là người quản lý chúng ta cần xác định nhiệm vụ trung tâm, quan trọng trong
nhà trường. Không thể không khẳng định vấn đề quan trọng nhất, bao trùm nhất trong
hoạt động của nhà trường đó là hoạt động dạy và học. Với một trường đã có thành
tích nhiều năm dạy tốt học tốt thì việc quản lý hoạt động dạy và học càng cần được
chú trọng hơn để giữ vững truyền thống, thành tích đã có và phát huy hơn nữa truyền
thống tốt đẹp đó. Vì vậy, vấn đề cần nghiên cứu trong đề tài là: Biện pháp chỉ đạo,
quản lý hoạt động dạy và học trong nhà trường THCS Thiệu Công để giữ vững
truyền thống nhà trường nhằm nâng cao hiệu quả và chất lượng giáo dục hoàn thành
xuất sắc nhiệm vụ năm học đã đề ra.

7

Chương II
ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH NHÀ TRƯỜNG
I/ VÀI NÉT KHÁI QUÁT VỀ TÌNH HÌNH ĐỊA PHƯƠNG VÀ TÌNH HÌNH NHÀ
TRƯỜNG
1. Tình hình địa phương:
1.1Thuận lợi: Xã Thiệu Công – Huyện Thiệu Hoá với số dân cư đông gần 8000
dân, chủ yếu làm nghề nông. Địa phương có Đảng bộ và chính quyền vững mạnh.
Thực tế đời sống của nhân dân đã ổn định và ngày càng được nâng cao.Công tác Xã
hội hoá giáo dục đã được toàn dân quan tâm và hưởng ứng mạnh mẽ. Hội khuyến học
- các tổ chức xã hội - thực sự quan tâm đến sự nghiệp giáo dục của xã nhà. Nhân dân
địa phương có truyền thống hiếu học.
1.2 Khó khăn: Tuy đời sống của nhân dân được nâng lên nhưng bộ phận dân cư
vẫn còn nghèo, ít có điều kiện quan tam đến giáo dục vẫn còn nhiều .
2. Tình hình nhà trường:
2.1Thuận lợi:
Trường THCS nơi tôi công tác trong những năm qua luôn có sự quan tâm đặc
biệt của các cấp uỷ Đảng – chính quyền và nhân dân địa phương. Sự quan tâm chỉ

đạo của Phòng GD&ĐT và các tổ chức, đoàn thể trong huyện và cấp trên.
Nhà trường có BGH đoàn kết, có năng lực quản lý và trình độ chuyên môn vững
vàng. Có tập thể sư phạm đoàn kết. Đặc biệt hơn là nhà trường có đội ngũ GV tương
đối ổn định cả về số lượng và chất lượng: 100% GV đạt trình độ chuẩn và trên chuẩn,
80% GV đạt trình độ chuyên môn khá - giỏi. Phần đông CBGV nhiệt tình có tinh
thần trách nhiệm cao trong công tác, yêu nghề yêu trẻ.Tinh thần trách nhiệm của
thầy, cô giáo trong hội đồng nhà trường cao.
Nhà trường có truyền thống dạy tốt và học tốt, nhiều năm liền nhà trường đạt danh
hiệu trường tiên tiến xuất sắc . Chất lượng giáo dục ngày càng phát triển .
Phần lớn học sinh của trường đều ham học, vì vậy chất lượng dạy và học ngày
càng được nâng cao. Bên cạnh đó phong trào tương thân tương ái đã tạo cho HS
truyền thống giúp đỡ bạn bè trong học tập và cuộc sống. Vì thế trong những năm học

8

qua nhiều em đã đạt được các danh hiệu như: Học sinh tiên tiến, cháu ngoan Bác Hồ,
có nhiều học sinh đạt giải cao trong các kì thi HSG các cấp.
Đó là động lực thúc đẩy học sinh tích cực học tập.
Cơ sở vật chất nhà trường được trang bị tương đối đầy đủ phục vụ cho dạy và học.
Trang thiết bị dạy hoc được cấp và mua sắm tương đối đầy đủ. Khuôn viên trường
học khang trang, xanh – sạch - đẹp.
Năm học 2008 – 2009 là năm học đã có kinh nghiệm trong việc thực hiện các
cuộc vận động như: “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí minh”, “Mỗi
thầy cô giáo là tấm gương sáng về đạo đức – tự học và sáng tạo”,“ Nói không với tiêu
cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục”; “không ngồi nhầm lớp, không vi
phạm đạo đức nhà giáo”. Năm học với chủ đề " ứng dụng công nghệ thông tin và đổi
mới quản lý tài chính, thực hiện trường học thân thiện - học sinh tích cực".
2.2 Khó khăn: -Về giáo viên: Đội ngũ giáo viên tuy đủ về số lượng, nhưng lại thiếu,
thừa ở từng môn, chất lượng chuyên môn không đồng đều. Một số giáo viên mới ra
trường kinh nghiệm giảng dạy còn ít.

- Về học sinh: Một bộ phận học sinh chưa thực sự ham học, chưa ngoan còn ảnh
hưởng bởi nền kinh tế thị trường. Nhiều gia đình đi làm ăn xa để con cho ông bà,
không ai chăm sóc và quản lí các em, dẫn đến chất lượng còn thấp .
-Về cơ sở vật chất: Tuy đủ phòng học 2 ca nhưng các phòng chức năng và các
phòng làm việc cho các tổ chức đoàn thể khác chưa có… Trang thiết bị phục vụ cho
dạy và học còn nhiều hạn chế, thiếu nhiều nhất là các môn học phục vụ cho thay
SGK, đặc biệt là các môn lí, hoá, sinh , còn thiếu hoá chất và đồ dùng để làm thí
nghiệm phục vụ cho dạy và học .
Nhìn chung cơ sở vật chất chưa đủ, trang thiết bị chưa đáp ứng được nhu cầu dạy
và học với thời kỳ hội nhập, công nghệ thông tin.
II/ THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC TRONG TRƯỜNG THCS
THIỆU CÔNG NĂM HỌC 2007– 2008.
1.Thực trạng hoạt động dạy và học trong trường THCS Thiệu Công năm học
2007 – 2008: a) Về giáo viên:

9

+ Cơ cấu đội ngũ CBGV Trường THCS Thiệu Công gồm có: 30 trongđó:
BGH: 03 người.Giáo viên trực tiếp giảng dạy 26người. NV hành chính:01 người.
+ Nhà trường có 3 tổ: Tổ TN, Tổ XH và tổ Hành chính.
* Tổ tự nhiên: 12 đ/c.
- GV Toán: 3 đ/c;
- GV Lý: 1đ/c;
- GV Sinh: 2đ/c;
- GV Hóa: 1đ/c;
- GV CNnghệ : 1đ/c;
- GV TD: 2đ/c;
* Tổ xã hội:
- GV Ngữ văn: 7đ/c;
- GV Sử :1 đ/c;

- GV Địa: 1 đ/c
- GVNgoạingữ: 4đ/c
Với cơ cấu đội ngũ GV như vậy căn cứ vào tiêu chuẩn giờ dạy của GV THCS,
hiện tại nhà trường vừa đủ . Nhưng lại thiếu GV ở bộ môn:Toán nhưng thừa
GVNgoại ngữ .
Như vậy đội ngũ giáo viên tuy đủ về số lượng, nhưng lại thiếu, thừa ở từng
môn, chất lượng chuyên môn không đồng đều
b) Về học sinh:
+ Quy mô lớp: Tổng số lớp: 15 lớp: 497 học sinh. Trong đó:
Khối 6: 3 lớp: 89 h/s. Khối 7:4 lớp:127 h/s.
Khối 8: 4lớp:138 h/s. Khối 9:4 lớp: 143 h/s.
+ Tổng hợp về PCGD và thành phần xã hội của HS:
T/Số Giới tính Phổ cập T/P xã hội
Nam Nữ Đúng tuổi P/cập N/ dân CB CV
497 260 233 492 05 99% 1%
2. Các công việc đã làm của Ban giám hiệu từ đầu năm học:
- Ngay từ đầu năm học, BGH đã tổ chức điều tra cơ bản, nắm vững tình hình học
sinh về mọi mặt: Sĩ số, học lực, hạnh kiểm, hoàn cảnh…
- Điều tra khảo sát tình hình đội ngũ Giáo viên. năm vững về hoàn cảnh gia đình,
trình độ năng lực của giáo viên.

10

- Xây dựng kế hoạch năm học và quyết tâm chỉ đạo nhà trường thực hiện có hiệu quả
kế hoach đã đề ra.
- Lập kế hoạch và tổ chức tốt công tác tự học tự bồi dưỡng cho giáo viên, tạo điều
kiện cho giáo viên tham gia các lớp học nâng cao trình độ .
- Tăng cường sử dụng đồ dùng dạy học hiện có và tự làm những đồ dùng dạy học còn
thiếu. Bố trí giáo viên dạy ở các lớp, khối phù hợp với trình độ. Coi trọng việc dân
chủ hoá ở các tổ chức đặc biệt ưu tiên các khối đầu và cuối cấp. Đổi mới phương

pháp dạy cho phù hợp với tính đặc thù của từng bộ môn. Phát huy tính tích cực độc
lập suy nghĩ của học sinh, tạo điều kiện hướng dẫn học sinh tự tìm tòi, độc lập suy
nghĩ tìm ra phương pháp học tốt để nắm bài, hiểu bài.
- Ban giám hiệu tăng cường kiểm tra sách vở, đồ dùng học tập, vở bài của học sinh.
Phát hiện phân loại học sinh để có biện pháp bồi dưỡng cho thích hợp với từng đối
tượng học sinh.
- Ban giám hiệu thường xuyên kiểm tra thực hiện qui chế chuyên môn của giáo viên.
Dự giờ thăm lớp để nắm bắt chất lượng dạy và học kịp thời uốn nắn bổ sung những
sai sót trong chuyên môn. Kiểm tra việc chấm, chữa, trả bài đúng qui định để động
viên khuyến khích học sinh học tập.
-Tổ chức sinh hoạt chuyên môn đều đặn : 2 lần /tháng/tổ
-Triển khai dạy thao giảng, thực nghiệm thường xuyên.
-Tổ chức thực tập: 2tiết/HK/ GV; Tổ chức dự giờ thăm lớp : 1tiết/tuần/GV.
Tham mưu với chính quyền địa phương và cấp trên đầu tư về cơ sở vật chất, trang
thiết bị cho dạy và học.
3. Kết quả:
Sau khi điều tra, khảo sát tình hình đội ngũ giáo viên và học sinh đầu năm học
2008 –2009 đã thu được kết quả như sau:
a) Về giáo viên:
+ Bảng thống kê về số lượng, trình độ chuyên môn của giáo viên năm học 2008-
2009:
T/số Nữ Độ tuổi Trình độ đào tạo Chuyên môn
20-
29
30-
39
40-
49
59-
60

TC CĐ ĐH SĐ
H
Tố
t
Khá T
B

11

26 20 2 21 1 2 0 7 19 8 18
+ Hoàn cảnh gia đình:
- Phần lớn các đồng chí giáo viên của trường có đời sống đảm bảo, có mức thu
nhập ổn định, yên tâm công tác . Một đồng chí hoàn cảnh kinh tế có nhiều khó
khăn. . Đa số giáo viên mới ra trường kinh nghiệm giảng dạy còn ít. Nhiều GV ở xa
trường, con nhỏ chưa có nhiều thời gian đầu tư cho chuyên môn.
- Tính nết, sở trường của giáo viên: Nhìn chung các đồng chí giáo viên yêu
nghề mến trẻ, yên tâm công tác. Luôn có ý thức phấn đấu để giành kết quả cao trong
giảng dạy và chủ nhiệm. Các đồng chí lâu năm có nhiều kinh nghiệm về giảng dạy và
quản lí học sinh. Giáo viên trẻ nhiệt tình công tác, có trình độ kiến thức cơ bản cao.
Tập thể giáo viên đoàn kết nhất trí, thương yêu, giúp đỡ lẫn nhau trong mọi hoàn
cảnh và giáo viên coi trường như một tổ ấm.
b) Về học sinh:
*Bảng thống kê về số lượng, chất lượng học sinh khảo sát đầu năm học 2008 -2009
như sau:
+Chất lượng giáo dục đạo đức:
Tổng Loại tốt Loại khá Loại TB Loại yếu
SL % SL % SL % SL %
497 338 68.0 121 24.4 38 7.6 0 0
+ Chất lượng giáo dục văn hoá:
Số

HS
Loại giỏi Loại khá Loại TB Loại yếu Loại kém
SL % SL % SL % SL % SL %
497 23 4.6 173 34.8 249 50.1 51 10.3 1 0.2
Trên cơ sở nắm vững về hoàn cảnh kinh tế, sở trưởng và tính nết của từng giáo
viên trong trường, BGH đã phân công, giao việc cho từng đồng chí một cách hợp lí.
Ví dụ: Đối với các đồng chí có chuyên môn chắc, kinh nghiệm giảng dạy lâu năm thì
giao cho làm khối trưởng chuyên môn. Đối với đồng chí có khả năng thuyết phục mọi
người, gương mẫu, được mọi người tín nhiệm thì bầu làm chủ tịch Công đoàn. Còn
các đồng chí chủ nhiệm thì tuỳ vào khả năng chuyên môn mà giao chủ nhiệm các lớp.

12

Với những thành tích về giảng dạy, chủ nhiệm và chất lượng học tập mà giáo viên
và học sinh đã đat được trong những năm học qua. Căn cứ vào mục tiêu, nhiệm vụ và
các chỉ tiêu của năm học mới, để giữ vững và phát huy được các truyền thống dạy tốt
và học tốt của nhà trường trong những năm học qua thì người Hiệu trưởng cần có các
biện pháp quản lý dạy của thầy và hoạt động học của trò như thế nào để duy trì và
phát huy được những thành tích tốt đẹp đó.
Chương III
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ DẠY VÀ HỌC
I - QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY CỦA THẦY:
1) Quản lý việc thực hiện chương trình dạy học:
Chương trình dạy học là pháp lệnh của nhà nước do Bộ giáo dục ban hành.
Người quản lý phải nắm vững và làm cho toàn thể giáo viên cùng nắm vững. Với tư
cách là người lãnh đạo và chịu trách nhiệm cao nhất về chuyên môn trong nhà
trường, người quản lý phải điều khiển hoạt động dạy của thầy và hoạt động học của
trò theo những yêu cầu, nội dung, hướng dẫn của chương trình dạy học. Sự nắm vững
chương trình dạy học của người quản lý là một đảm bảo đầu tiên để quản lý giáo viên
thực hiện tốt chương trình dạy học.

Muốn đựơc như vậy, ngay từ đầu năm học, hiệu trưởng phổ biến những thay
đổi (nếu có) về nội dung, phương pháp giảng dạy bộ môn, những sửa đổi trong
chương trình và sách giáo khoa theo các chỉ thị hướng dẫn giảng dạy bộ môn của Bộ
giáo dục & Đào tạo.
Hàng tháng, hết học kỳ và cuối năm học, ban giám hiệu nhà trường sẽ kiểm
điểm, đánh giá tình hình thực hiện chương trình dạy học từng bộ môn, từng khối,
từng lớp thông qua sổ phân phối chương trình và sổ ghi đầu bài của từng lớp. Kể cả
các đồng chí giáo viên dạy môn cơ bản và tự chọn nghề, hướng nghiệp.
Từ đó, ban giám hiệu nhận xét, phát hiện những vấn đề cần uốn nắn. BGH cần
nghiêm cấm việc cắt xén, dồn bài, thêm bớt tiết của bất cứ môn học nào một cách tuỳ

13

tiện.Chỉ có thực hiện đúng đủ chương trình dạy học thì những cơ sở khoa học, tính
chất giáo dục toàn diện, mục đích đào tạo của chương trình dạy học mới trở thành
hiện thực như ý kiến đồng chí Lê Duẩn:
“Yêu cầu cơ bản nhất, quan trọng bao chùm toàn bộ chương trình giảng
dạy là đào luyện con người toàn diện về đức, trí, thể, mĩ, là xây dựng cho học sinh
thành những con người mới, có tình cảm tốt đẹp, có tri thức đầy đủ để đáp ứng
được những đòi hỏi của việc xây dựng chế độ mới của chúng ta”
Muốn làm tốt việc này hiệu trưởng cùng với phó hiệu trưởng, các tổ trưởng
chuyên môn phân công nhau theo dõi, nắm tình hình thực hiện chương trình dạy học
hàng tuần, hàng tháng. Sử dụng các biểu bảng, lịch kiểm tra học tập, sổ thăm lớp dự
giờ vv… để nắm tình hình có liên quan đến việc thực hiện chương trình dạy học. Ban
giám hiệu phải biết dùng thời khoá biểu để điều khiển và kiểm soát tiến độ thực hiện
chương trình dạy học của tất cả các môn, các lớp sao cho đồng đều, cân đối. Nếu
chương trình dạy học là “bản thiết kế ” của một công trình thì hoạt động dạy của thầy
là sự “thi công” mà hiệu trưởng là “tổng công trình sư” phải điều khiển “thi công”
đúng “thiết kế ”. Với những biện pháp đó, việc thực hiện chương trình của trường tôi
đã được thực hiện đúng và nghiêm túc. Tạo điều kiện thuận lợi cho việc giảng dạy

các bộ môn.
2) Chỉ đạo, quản lý soạn bài và chuẩn bị bài lên lớp:
Là việc chuẩn bị quan trọng nhất của giáo viên cho giờ lên lớp. Đồng thời với
việc soạn bài là sự chuẩn bị đồ dùng dạy học, thí nghiệm. Đó là hai loại công việc
chủ yếu trước giờ lên lớp của giáo viên. Để quản lý tốt hiệu trưởng cần tiến hành một
số công việc sau:
-Hướng dẫn giáo viên lập kế hoạch soạn bài căn cứ vào phân phối chương trình và
những yêu cầu mới mà đề ra những yêu cầu về nội dung bài phải soạn.
- Thống nhất về nội dung và hình thức thể hiện các loại bài soạn. Với những giáo
viên khá giỏi, dạy lâu năm thì yêu cầu bài soạn khác với những giáo viên mới ra
trường. Phải có nội dung phù hợp với nội dung bài dạy. Hiệu trưởng cùng với hiệu
phó và các tổ trưởng chuyên môn phân công nhau kiểm tra, theo dõi, nắm tình hình
soạn bài của giáo viên như:

14

+ Ban giám hiệu trực tiếp dự các buổi sinh hoạt tổ chuyên môn về trao đổi bài soạn
khó. Tổ chuyên môn sinh hoạt thường xuyên 2 tuần /1 lần).
+ Kiểm tra hồ sơ, soạn bài của giáo viên 4 lần /năm.
Sau mỗi đợt kiểm tra có nhận xét: khen chê kịp thời, xếp loại: cụ thể, chính
xác, công bằng, tuyên dương hoặc phê bình công khai mang tính xây dựng. Các hồ sơ
sổ sách của giáo viên được tập thể giáo viên của trường công nhận là hồ sơ sổ sách
tốt gồm các đồng chí: Nguyễn Văn Minh – Tổ trưởng tổ Tự nhiên, Đinh Thị Hòa -
GV Địa , Nguyễn Duy Bảy – GV Sinh học , Nguyễn Thị Tố Quyên – GV Văn,
Nguyễn Văn Hiền – Gv Hóa -Lý , Lê Thị Hùng Tổ trưởng tổ Xã hội .
Qua các việc làm trên, tôi thấy ở trường các đồng chí giáo viên đã thực hiện rất
nghiêm túc việc soạn bài, chất lượng bài soạn được nâng cao và ảnh hưởng tốt đến
hiệu quả của tiết dạy. Qua các đợt kiểm tra của phòng giáo dục trường được đánh giá
là có nhiều hồ sơ tốt, bài soạn đã đi sâu vào đổi mới phương pháp và nêu được trọng
tâm chính của bài, nâng cao chất lượng giảng dạy các môn học. Kết quả cụ thể: Hồ sơ

sổ sách có: 100% được xếp loại tốt, Khá , không có hồ sơ sổ sách của giáo viên xếp
loại trung bình.
3) Quản lý giờ lên lớp:
Hoạt động dạy và học trong trườngTHCS hiện nay được thực hiện chủ yếu
bằng hình thức dạy và học trên lớp. Giờ lên lớp giữ vai trò quyết định chất lượng dạy
học. Vì vậy dễ hiểu rằng vì sao cả hiệu trưởng và giáo viên đều tập trung sự chú ý,
mọi cố gắng của mình vào giờ lên lớp với một mục đích là nâng cao chất lượng toàn
diện giờ lên lớp nhưng mỗi người có vai trò riêng đối với giờ lên lớp. Trực tiếp quyết
định kết quả giờ lên lớp là người giáo viên. Quản lý thế nào để các giờ lên lớp của
giáo viên có kết quả tốt là việc làm của hiệu trưởng.
*Yêu cầu của một giờ lên lớp:
- Giáo viên đảm bảo yêu cầu kiến thức cơ bản, chính xác.
- Phương pháp phù hợp với bài dạy.
- Sử dụng đồ dùng dạy học như thế nào để có hiệu quả cao nhất.
- Phát huy tích cực, chủ động, sáng tạo, hứng thú học tập của học sinh ở cả
ba đối tượng: Giỏi, Khá, Trung Bình.

15

- Tuỳ bài mà học sinh được: Tự rút ra bài học, được hướng dẫn kĩ năng, thực
hành, được liên hệ thực tế cuộc sống, được mở rộng kiến thức …
- Lời đánh giá, nhận xét học sinh thể hiện tôn trọng nhân cách, cho điểm chính
xác, khuyến khích tư duy.
Để làm việc này, ngay từ đầu năm học, trong buổi sinh hoạt chuyên môn, Ban
giám hiệu phổ biến cụ thể những yêu cầu chung về giảng dạy và những yêu cầu đặc
trưng riêng của từng bộ môn.
Ví dụ: Môn Vật lý chú trọng việc cho học sinh được thực hành bằng thí
nghiệm, quan sát vật chất để từ đó rút ra kết luận về các hiện tượng của tự nhiên…
Hoặc có bài giảng lại cho học sinh học ở vườn sinh vật, ngoài trời, môn Địa: Kĩ năng
sử dụng bản đồ. Môn Ngữ văn: Không chỉ giúp HS cảm nhận những giá trị nhân văn,

giá trị thẩm mĩ của các tác phẩm văn chương mà còn rèn cho HS kĩ năng nói,viết…
Đối với giờ lên lớp, vai trò của hiệu trưởng là gián tiếp nhưng người hiệu
trưởng phải tạo điều kiện cho giáo viên giảng bài có hiệu quả. Mặt khác, Ban giám
hiệu cùng với tổ trưởng chuyên môn có những đóng góp ý kiến cụ thể cho những tiết
dạy giỏi, những giáo viên mới ra trường… Đó là tư tưởng chỉ đạo hoạt động quản lý
giờ lên lớp của hiệu trưởng.
Qua thực tế của trường, tôi thấy nhờ sự chỉ đạo trực tiếp của Ban giám hiệu và
tổ trưởng chuyên môn mà các tiết tham gia thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện của
trường đã được đánh giá cao. Cụ thể năm học 2007- 2008 trường tôi có đồng chí Lê
Ngọc Hòa đạt danh hiệu giáo viên giỏi cấp huyện .
Phong trào hội thi giáo viên dạy giỏi cấp trường cũng diễn ra sôi nổi và đạt được
kết quả tốt với 20/ 32 tiết được xếp loại tốt, còn lại là tiết khá, không có tiết trung
bình.Trong đó có 3 tiết xếp loại xuất sắc đó là các tiết của cô giáo: Lê Thị Hùng ,
Nguyễn Văn Minh , Lê Ngọc Hòa .
. Vì giáo viên đã thể hiện rất rõ việc đổi mới phương pháp dạy học, sử dụng giáo cụ
trực quan để khai thác bài sâu, hài hoà hợp lý, giúp học sinh chủ động tiếp thu kiến
thức, tiết học sinh động và học sinh tiếp thu bài nhanh, hiệu quả cao.
4) Thăm lớp - dự giờ
Để nâng cao chất lượng giảng dạy, Ban giám hiệu cần có kế hoạch thăm lớp,
dự giờ đột xuất hoặc báo trước. Ban giám hiệu cùng với tổ trưởng chuyên môn hoặc

16

các giáo viên trong tổ đi dự giờ. Sau khi dự giờ, Ban giám hiệu phải có đánh giá nhận
xét chính xác, chân tình có tính xây dựng, khuyến khích giáo viên phát triển được
những mặt mạnh, những điển hình tốt, điều chỉnh những mặt còn hạn chế của giáo
viên.
Qua dự giờ, hiệu trưởng cần đánh giá giờ lên lớp một cách khách quan, trung
thực, để từ đó có những biện pháp thích hợp, thực tế cho công tác quản lý giờ lên lớp
của mình.

Chính vì việc dự giờ được tiến hành có kế hoạch, thường xuyên nên Ban giám
hiệu đã phát hiện ra những giáo viên có tài năng, cử đi dự thi giáo viên dạy giỏi cấp
huyện. Đồng thời kịp thời nhắc nhở, giúp đỡ các đồng chí giáo viên còn non yếu về
tay nghề vươn lên trong chuyên môn. Nhờ thực hiện các biện pháp trên mà trong học
kỳ qua, đội ngũ giáo viên của trường tôi về năng lực đã được nâng lên rõ rệt, đáp ứng
được với việc nâng cao chất lượng dạy và học
4) Sinh hoạt tổ chuyên môn: Là một công việc không thể thiếu được trong nhà
trường. Trong đó đặc biệt quan trọng là đồng chí Tổ trưởng. Hiệu trưởng có
thể dựa vào tổ trưởng để phân công giáo viên phụ trách các khối lớp theo đúng khả
năng, nguyện vọng của từng người, vừa đảm bảo chất lượng giảng dạy của nhà
trường. Hàng tháng vào tuần thứ 1 và thứ 3 sinh hoạt tổ chuyên môn. Ban giám hiệu
phổ biến công tác của tháng vào tuần đầu. Tổ trưởng lên chương trình và phân công
công việc cho từng tổ viên. Ban giám hiệu kiểm tra từng đợt theo lịch chung của nhà
trường.
Để nâng cao chất lượng chuyên môn đồng đều giữa các khối, lớp. Cụ thể:
Trường đã triển khai tổ chức các chuyên đề cấp trường ở tất cả các bộ môn và giao
cho GV có năng lực C/M phụ trách: Chuyên đề: Ngữ văn: Đ/C Lê Thị Hùng , Sử Đ/c
Nguyễn THị Xuyến , Địa Đ/c: Đinh THị Hòa ,, Ngoại ngữ Đ/c:Vũ Thị Thảo , Toán :
Đ/c Lê Quốc Bản , Hoá Đ/c Nguyễn Văn Hiền , Sinh Đ/c Nguyễn Duy Bảy , Lý Đ/c
Nguyễn Văn Minh .
Ban giám hiệu đã có kế hoạch tổ chức các chuyên đề một cách khoa học, có
chất lượng, sắp xếp thời gian để các giáo viên trong trường đi dự, sau đó tổ chức thảo
luận để rút kinh nghiệm để đi đến thống nhất về hướng lựa chọn phương pháp giảng
dạy, lựa chọn hình thức tổ chức dạy học vv…

17

Làm tốt công việc này là một biện pháp hữu hiệu để củng cố và nâng cao khả
năng chuyên môn cho giáo viên, nhất là trong giai đoạn cần tiếp cận với yêu cầu đổi
mới phương pháp.

Qua việc thường xuyên tổ chức các chuyên đề của trường và dự chuyên đề của
huyện, của trường bạn, Ban giám hiệu và các đồng chí giáo viên đã nắm vững hơn về
việc đổi mới phương pháp của từng bộ môn và từ đó có sự chỉ đạo các tiết dạy có
hiêu qủa hơn. Thực tế qua các đợt thi giáo viên dạy giỏi các cấp
đạt kết quả cao, đó phần thưởng xứng đáng nhất đối với sự chỉ đạo của BGH.
6) Quản lý làm và sử dụng đồ dùng:
Quá trình nhận thức là từ trực quan cụ thể đến tư duy trừu tượng, nhất là đối với
học sinh THCS, yếu tố trực quan lại càng cần thiết. Đồ dùng dạy học góp phần quan
trọng tới chất lượng giảng dạy. Chính vì vậy Ban giám hiệu rất chú ý đến việc sử
dụng đồ dùng dạy học. Ban giám hiệu yêu cầu tổ chuyên môn:
- Thống nhất việc chuẩn bị đồ dùng dạy học cho các tiết của tuần tới trong điều
kiện nhà trường hiện có, nếu thiếu phải bổ sung làm thêm hoặc mua phục vụ cho
giảng dạy.
- Trong các tiết dự giờ, Ban giám hiệu cần chú ý tới việc sử dụng đồ dùng dạy
học trực quan. Chính vì thấy rõ tầm quan trọng của đồ dùng trực quan tới chất lượng
bài dạy nên Ban giám hiệu đã chỉ đạo:
+ Thành lập ban kiểm tra đồ dùng dạy học mà đồng chí Hiệu trưởng-Trưởng ban,
Phó hiệu trưởng - Phó ban, 2 tổ trưởng là uỷ viên với các hình thức kiểm tra: Đột
xuất, báo trước trong đó kiểm tra đột xuất là chính.
+ Có giáo viên chuyên trách phòng đồ dùng. Đồ dùng được sắp xếp theo môn, theo
tuần, theo tháng.
+ Thông báo đồ dùng các môn trước một tuần để giáo viên biết, mượn để dạy.
+ Sau đợt thi giáo viên dạy giỏi các cấp, mỗi giáo viên nộp một đồ dùng có chất
lượng vào phòng đồ dùng dạy học.
+ Hằng năm phòng giáo dục huyện đều tổ chức hội thi triển lãm đồ dùng dạy học
cấp trường và cấp huyện. Đây là một dịp để giáo viên thể hiện rõ tài năng, sáng tạo
của mình trong việc tạo ra các sản phẩm đồ dùng dạy học có hiệu quả.

18

Nhờ đồ dùng dạy học phong phú, giáo viên có điều kiện đổi mới phương pháp
giảng dạy ở các bộ môn. Học sinh hứng thú học tập, chủ động tìm hiểu nội dung bài
dưới sự hướng dẫn của thầy.
7) Bồi dưỡng mũi nhọn giáo viên dạy giỏi, chủ nhiệm giỏi.
Muốn đẩy mạnh phong trào dạy tốt thì điều quan trọng nhất là phải xây dựng
được mũi nhọn về giáo viên. Muốn có giáo viên giỏi, Ban giám hiệu cần khuyến
khích động viên được giáo viên, nhất là giáo viên trẻ đăng ký giáo viên dạy giỏi các
cấp và có kế hoạch bồi dưỡng để họ có hướng phấn đấu vươn lên.
Liên tục trong mấy năm qua trường tôi đều có giáo viên dạy giỏi cấp Huyện
và cấp trường. Được Phòng giáo dục & Đào tao tuyên dương về truyền thống bồi
dưỡng mũi nhọn giáo viên dạy giỏi, năm học 2007 –2008, trong đợt thao giảng giáo
viên giỏi cấp huyện vừa tiển khai nhà trường có 1 đồng chí đạt danh hiệu giáo viên
giỏi cấp huyện . Từ đó tạo được không khí phấn khởi tự tin trong tập thể giáo viên,
học sinh và gây được lòng tin đối với phụ huynh.
Bên cạnh đó một công việc không kém phần quan trọng để nâng cao chất
lượng giảng dạy là việc Ban giám hiệu khuyến khích tạo điều kiện cho giáo viên học
tập nâng cao trình độ. Hiện nay trường có 21 đồng chí có trình độ Đại học và 6 đồng
chí đang theo học Đại học, 100% GV đạt trình độ chuẩn và trên chuẩn. Mỗi đồng chí
giáo viên đều coi việc học tập bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn và tay nghề
là quyền lợi và trách nhiệm của mình.
8) Đoàn kết giúp đỡ nhau là yếu tố không thể thiếu được trong nhà trường.
Ban giám hiệu rất coi trọng việc xây dựng một tập thể đoàn kết, nhất trí,
thương yêu giúp đỡ nhau trong công tác và đời sống. Tập thể nhà trường luôn giữ
được bầu không khí vui vẻ, thông cảm với nhau. Công đoàn là một tổ ấm gia đình,
trong đó mọi thành viên đều chân tình cởi mở. Giáo viên luôn tìm thấy nguồn động
viên khuyến khích của tập thể, yên tâm phấn đấu trong giảng dạy để vươn lên.
Với sự chỉ đạo sát sao và đúng hướng của Ban giám hiệu như đã nêu ở trên,
phong trào thi đua dạy tốt của trường diễn ra sôi nổi, năng lực chuyên môn của giáo
viên được nâng lên rõ rệt và nhiều giáo viên luôn có ý thức học hỏi, giúp đỡ lẫn nhau.
Điều đó đã có tác dụng rất lớn đến việc nâng cao chất lượng của học sinh trong hoạt

động học

19

II ) QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG HỌC CỦA TRÒ:
Hoạt động dạy của thầy sẽ hoàn thành trọn vẹn khi hoạt động của trò được tổ
chức hướng dẫn tốt từ trong lớp học - giờ lên lớp - đến ngoài trường và ở nhà. Đó là
sự liên tục của hoạt động dạy học, là trách nhiệm của người thầy đối với “sản phẩm”
của mình.
Hoạt động học tập của học sinh bao giờ cũng ăn nhịp với hoạt động dạy của GV,
do giáo viên điều khiển nên hoạt động dạy của giáo viên phải bao gồm: Tổ chức,
hướng dẫn hoạt động học tập của học sinh như quan tâm đến hoạt động dạy của giáo
viên. Thông qua giáo viên hiệu trưởng quản lí hoạt động của học sinh làm sao để học
sinh thấy được: “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui!”.
Không gian hoạt động của học sinh là từ trong lớp, ngoài lớp, ngoài trường
cho đến ở nhà. Thời gian hoạt động học tập bao gồm giờ học trên lớp, giờ học ở nhà
và thời gian thực hiện các hình thức học tập khác.
Trong việc quản lý hoạt động học tập của học sinh, hiệu trưởng cần bao quát
được cả không gian và thời gian và các hình thức hoạt động học tập để
điều hoà, cân đối chúng, điều khiển chúng hoạt động phù hợp với tính chất và quy
luật của hoạt động dạy học. Vấn đề quản lý hoạt động học tập của học sinh đặt ra đối
với hiệu trưởng không phải chỉ trên bình diện khoa học giáo dục mà còn là một đòi
hỏi có ý nghĩa về tinh thần trách nhiệm của một nhà giáo dục đối với sự nghiệp giáo
dục thế hệ trẻ. Để hoạt động học tập của học sinh tiến triển tốt, Ban giám hiệu cần
thực hiện quản lý những vấn đề sau:
1) Giáo dục tinh thần, thái độ, động cơ học tập của học sinh:
a) Ban giám hiệu cử một đồng chí giáo viên theo dõi tình hình học tập các lớp qua sổ
chuyên cần (Sổ theo dõi sĩ số hàng ngày của trường) kịp thời phát hiện những trường
hợp đặc biệt để phối hợp cùng với giáo viên chủ nhiệm có biện pháp nhắc nhở những
em hay nghỉ học.

b) Để xây dựng cho các em có ý thức động cơ học tập đúng đắn, Ban giám hiệu luôn
chú ý lồng mục đích giáo dục này trong nội dung các buổi sinh hoạt tập thể:
Khai giảng, chào cờ đầu tuần, sinh hoạt Đội, các kỳ sơ kết, tổng kết, các ngày lễ
hội… Với nhiều hình thức như: Nêu các gương điển hình gương vượt khó, số hoa

20

điểm tốt, hái hoa dân chủ, viết quyết tâm thư… Để học sinh thấy được “ Tại sao phải
học tốt ”, “ Muốn học tốt phải như thế nào? ”.
2) Xây dựng nền nếp học tập cho học sinh:
a) Muốn thực hiện tốt nhiệm vụ học tập, học sinh phải có nề nếp học tập tốt, kỉ luật
tốt, sách vở và đồ dùng học tập đầy đủ, gữi gìn cẩn thận. Ban giám hiệu cần đề ra
những quy định thống nhất về hoạt động của học sinh để làm căn cứ xây dựng nền
nếp, tác phong học tập tốt cho học sinh, ngăn ngừa những hành vi sai trái. Ban giám
hiệu có kế hoạch phối hợp với Đoàn thanh niên, Đội thiếu niên
tiền phong tổ chức kiểm tra cho điểm theo từng mục ở tất cả các lớp theo định kì và
đột xuất, từ đó đánh giá và xếp loại thi đua các đợt. Nề nếp học tập tôt sẽ duy trì mọi
hoạt động học tập tốt, đem lại bầu không khí thuận lợi cho sự giáo dục của nhà
trường.
b) Ban giám hiệu khi dự giờ, thăm lớp còn chú ý nhận xét học sinh qua các hoạt động
học tập y thức tập trung vào bài học, xây dựng bài, việc chuẩn bị bài, sự cố
gắng ở khâu luyện tập, ý thức liên hệ thực tế… Để phát hiện nhân lên những điển
hình tốt và kịp thời điều chỉnh, nhắc nhở học sinh chưa đạt yêu cầu.
c) Đối với học sinh THCS, Ban giám hiệu cần coi trọng việc động viên, khen thưởng
để kích thích tinh thần học tập của các em, Ban giám hiệu cần đặt ra tiêu chuẩn khen
thưởng với nhiều mức độ và nhiều hình thức khác nhau, tiến hành thường xuyên và
định kì: Hàng tháng, định kì và cuối năm … Hoặc các đợt kỉ niệm 20/11, 22/12, 26/3,
19/5, với những món quà nhỏ như: Quyển vở, hộp bút, cặp sách… Đã khích lệ được
trong các em tinh thần thi đua học tập giữa các cá nhân với cá nhân, giữa lớp này với
lớp kia, làm cho phong trào thi đua học tập trong toàn trưòng được khuấy động sôi

nổi.
3) Xây dựng kỹ năng, phương pháp học tập cho học sinh:
Phương pháp học là vấn đề có ý nghĩa nâng cao chất lượng học tập.Học sinh được
hướng dẫn phương pháp học sẽ biết cách học khi muốn học. Vì vậy BGH rất coi
trọng vấn đề này và yêu cầu giáo viên thông qua giờ dạy vừa giúp học sinh tiếp thu
bài vừa giúp các em có phương pháp học tập. Hiệu trưởng chỉ đạo:
- Tổ trưởng chuyên môn phải giúp GV nắm vững những nội dung đã thống nhất về
phương pháp học tập ở nhà, ở lớp, kỹ năng chung của hoạt động học tập.

21

- GV bộ môn ngay từ đầu năm học phải hướng dẫn học sinh phương pháp học bài
trên lớp, ở nhà, làm tốt nội dung hướng dẫn học bài ở nhà sau mỗi tiết học. Vận dụng
có hiệu quả các hình thức kiểm tra để buộc HS phải học có phương pháp.
- GV chủ nhiệm lớp phải hướng dẫn cho HS kỹ năng sử dụng SGK, cách ghi chép
bài trên lớp, xây dựng thời gian biểu hợp lý để học tập. Phối hợp với phụ trách đội tổ
chức hội nghị Liên – Chi đội thảo luận bàn về phương pháp học.
4) Tổ chức kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh:
BGH cần tổ chức kiểm tra, đánh giá kết quả chất lượng học tập của học sinh qua
các hình thức:
a) Các đợt kiểm tra định kì: BGH ra đề theo trọng tâm chương trình, đổi giáo viên
trông và chấm ở tất cả các khối lớp để việc đánh giá khách quan công bằng.
b) Khảo sát chất lượng học tập của học sinh sau tiết dự giờ, thăm lớp để biết học sinh
nắm bài ở mức độ nào bằng cách hỏi miệng hoặc khảo sát trên giấy. BGH nhận xét,
đánh giá phải luôn luôn nhìn nhận sự việc theo hướng phát triển tiến bộ, luôn động
viên những biểu hiện tốt để khuyến khích sự vươn lên của HS.
c) Nắm số lượng học sinh giỏi, kém ở các lớp. Hiệu trưởng và các giáo viên chủ
nhiệm phải quan tâm và giúp đỡ học sinh kém mau chóng đạt được trình độ trung
bình. Giáo viên chủ nhiệm phải thường xuyên thông báo cho Ban giám hiệu nhà
trường vào cuối tháng, cuối học kì về HS yếu, kém và việc hạn chế, thanh toán được

số học sinh yếu phải là một chỉ tiêu phấn đấu của các giáo viên toàn trường.
5)Quản lý hoạt học tập, lao động, vui chơi giải trí:
Ngoài việc học tập ra, Ban giám hiệu cần tổ chức các hoạt động học tập, lao động,
vui chơi giải trí một cách hợp lí, phù hợp với tâm lý và sức khoẻ của học sinh như
tập thể dục giữa giờ, múa hát tập thể, các đợt thi văn nghệ, hội khoẻ Phù Đổng. Đây
là một yêu cầu quan trọng mà người hiệu trưởng cần chú ý trong quản lý các hoạt
động học tập của học sinh.
6) Quản lý hoạt động học ở nhà: Hiệu trưởng cần tổ chức tốt sự phối hợp giữa
giao viên chủ nhiệm với Đoàn, Đội ( Qua Bí thư Đoàn, Tổng phụ trách ) với gia
đình học sinh để quản lý được chặt chẽ hoạt động học tập của học sinh từ trong
trường lớp đến gia đình. Trong sự phối hợp này, Ban giám hiệu rất đề cao vai trò của

22

Đoàn, Đội, thông qua các hoạt động của Đoàn, Đội mà phát huy vai trò làm chủ tập
thể của học sinh để tự giác, tích cực tự quản các hoạt động học tập của học sinh.
Ngay từ đầu năm học, Ban giám hiệu nhà trường đã họp với hội cha mẹ học sinh
toàn trường để làm cho các phụ huynh thấy hết được trách nhiệm của mình trong việc
chăm lo dến điều kiện học tập của học sinh như góc học tập, đồ dùng học tập, thời
gian học ở nhà, tránh tư tưởng khoán trắng cho nhà trường. Kết quả là Ban giám hiệu
nhà trường và hội cha mẹ học sinh đã phối hợp nhịp nhàng để giáo dục học sinh
ngày càng tốt hơn về mọi mặt (học tập và đạo đức)
III) KẾT QUẢ:
Với những biện pháp nêu trên, Ban giám hiệu đã từng bước đưa chất lượng giảng
dạy của giáo viên ngày một nâng cao và đã vượt so với yêu cầu chung của phòng
giáo dục, thể hiện ở các kết sau đây:
1) Về phía giáo viên: Phong trào thi giáo viên dạy giỏi diễn ra sôi nổi đạt được
nhiều kết quả tốt như:
- Đạt danh hiệu dạy giỏi cấp trường có:
Đ/C: Nguễn Văn Hiền - Môn Hoá, , Đ/C: , Đ/C: Nguyễn Văn Minh - Môn Lí

,Đ/C: Lê Thị Dung - Môn Ngữ văn, Trần Thị Xuyến - Môn Lịch sử, Đ/C: Ngô Thị
Hà - Môn Ngữ văn, Đ/C: Đinh Thị Hòa -Môn Địa, Đ/C: Nguyễn Duy Bảy - Môn
Sinh học
- Đạt danh hiệu dạy giỏi cấp Huyện có: Lê Ngọc Hòa .
Đặc biệt Ban giám hiệu nhà trường rất quan tâm và tạo mọi điều kiện để các đồng
chí giáo viên đi học nâng cao chuyên môn. Năm 2007 – 2008 đến nay có 6đồng chí
tiếp tục đi học lớp đại học tại chức.
Bên cạnh phong trào thi dạy giỏi thì phong trào đăng kí giáo viên chủ nhiệm
giỏi cũng đạt được nhiều kết quả đáng phấn khởi: Đạt danh hiệu giáo viên chủ nhiệm
giỏi cấp trường có Đ/ c: Nguyễn Văn Minh - GV chủ nhiệm lớp 9D, Đinh Thị
Hòa GV chủ nhiệm lớp 7 A, Nguyễn Thị Tố Quyên GV chủ nhiệm lớp 8B.
Đồng thời với việc tạo điều kiện cho GV tham gia học đại học, thì BGH nhà
trường động viên tất cả các đồng chí đó đi học lớp bồi dưỡng thường xuyên do Sở
giáo dục, Phòng GD&ĐT tổ chức để nâng cao trình độ.
2) Về phía học sinh:

23

a) Chất lượng giáo dục:
* Về hạnh kiểm: - 100% HS XL đạo đức khá - tốt
- Toàn trường không có học sinh vi phạm đạo đức bị ký luật.
- Không có HS vi phạm các tệ nạn xã hội.
*Về văn hoá:
+ Tỷ lệ HS ham học ngày càng tăng. HS có học lực yếu – kém giảm.
+ Thành tích của học sinh: Nhiều em đạt học sinh giỏi các cấp với các môn:
Năm học 2008 –2009: Được tổ chức vào cuối tháng 11 năm 2008 vừa qua nhà
trường có 27 HS tham gia thì có 26 HS đạt giải học sinh giỏi cấp huyện.
Ngoài ra thi các môn năng khiếu như :
TDTT: Cờ vua và các môn điền kinh cấp cụm có 8 em đạt giải dự thi cấp huyện
b) Chất lượng đạo đức - hoạt động ngoài giờ lên lớp

Học sinh xuất sắc 15% Không có học sinh chậm tiến.
Học sinh tiên tiến 40%
Ban giám hiệu nhà trường cũng rất quan tâm đến việc bồi dưỡng học sinh giỏi
ở tất cả các bộ môn. Ngay từ đầu năm học, Ban giám hiệu đã cùng vời giáo viên chủ
nhiệm và giáo viên Tổng phụ trách Đội tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp với
nhiều hình thức phong phú đa dạng để lôi cuốn HS vào các hoạt động bổ ích tạo
động cơ cho các em tích cực học tập và rèn luyện. Vì thế hoạt động ngoài giờ lên lớp
được tiến hành thường xuyên và đạt hiệu quả cao.
Sở dĩ nhà trường không những thực hiện tốt được những chỉ tiêu về học tập và
đạo đức của ngành đề ra, mà lại nâng cao hơn nữa chất lượng học sinh giỏi và đạo
đức tốt, giữ vững truyền thống dạy tốt và học tốt là do ban giám hiệu nhà trường đã
có những biện pháp quản lý tốt phù hợp với yêu cầu đổi mới dạy học hiện nay.

24

PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ĐỀ XUẤT
1) KẾT LUẬN:
a) Hoạt động giáo dục ở THCS là một quá trình tổ chức hoạt động phức tạp.
Nó bao gồm tác động của nhiều nhân tố khách quan và chủ quan. Sự hình thành nhân
cách của học sinh không thể tách rời sự tham gia các hoạt động ngoại khoá, các hoạt
động xã hội. Tuy vậy nổi bât lên tất cả vẫn là hai hoạt động chính của nhà trường:
Hoạt động dạy của thầy và hoạt động học của trò. Nó là cơ sở của các hoạt động giáo
dục khác của nhà trường.
b) Người quản lý trong mỗi nhà trường phải chuyên tâm, say sưa trong công
việc quản lý các hoạt động này để đạt tới hiệu quả cao nhất. Muốn vậy đòi hỏi người
quản lý phải không ngừng học hỏi và rèn luyện.
c) Vấn đề tồn tại trong hoạt động dạy và học:
Một số giáo viên chưa nhiệt tình trong giảng dạy nên chưa gây được hứng thú
học tập trong học sinh. Do trình độ đào tạo khác nhau nên nhận thức của giáo viên
cũng khác nhau, vì vậy một số giáo viên chưa đáp ứng được yêu cầu của sự đổi mới

trong giảng dạy.
Do điều kiện cơ sở vật chất còn thiếu phòng chức năng nên có ảnh hưởng tới sự
đổi mới về phương diện dạy học dẫn tới chất lượng bài giảng chưa cao.Tài liệu sách
giáo khoa, sách hướng dẫn của giáo viên dù là xuất bản mới nhất vẫn chưa thể hiện rõ
được đổi mới phương pháp, lượng kiến thức quá nhiều không phù hợp với thời gian
học tập. Còn một bộ phận học tập học sinh chưa thật tự giác chăm chỉ nên kết

25