Tải bản đầy đủ (.pdf) (92 trang)

HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI TỔNG CÔNG TY CỔ PHẦN PHONG PHÚ.PDF

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.08 MB, 92 trang )

B GIÁO DO
I HC KINH T TP.H CHÍ MINH
o0o


TRC AN



HOÀN THIN H THNG KIM SOÁT NI B
TI TNG CÔNG TY C PHN PHONG PHÚ



CHUYÊN NGHÀNH : K TOÁN
MÃ S : 60340301

LU

NG DN KHOA HC : TS. NGUYN NGC DUNG








TP. H CHÍ MINH - 
L
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu ca riêng tôi. Các s liu, kt qu


nêu trong lun vn là trung thc và cha đc công b trong các công trình khác.






















MC LC
TRANG PH BÌA
L
MC LC
DANH MC CÁC CH VIT TT
DANH MC CÁC BNG BI
 U 1

:
 4
1.1. Khái nim và vai trò ca h thng kim soát ni b: 4
1.1.1 Khái nim: 4
1.1.1.1 Theo báo cáo COSO 1992: 4
1.1.1.2. Theo báo cáo COSO 2013 5
1.2. Lch s hình thành và phát trin ca h thng kim soát ni b 7
1.2.1. Giai đon tin COSO 1992 7
1.2.2. Giai đon báo cáo COSO 1992 9
1.2.3. Giai đon hu COSO 1992 10
1.3. Các b phn cu thành h thng kim soát ni b theo COSO 2013 12
1.3.1. Môi trng kim soát 12
1.3.1.1. Tính chính trc và các giá tr đo đc 12
1.3.1.2. Nng lc ca đi ng nhân viên 12
1.3.1.3. Hi đng Qun tr và y ban Kim toán 13
1.3.1.4. Trit lý qun lý và phong cách điu hành 13
1.3.1.5. C cu t chc 13
1.3.1.6. Phân chia quyn hn và trách nhim 14
1.3.1.7. Chính cách nhân s 14
1.3.2. ánh giá ri ro 14
1.3.3. Hot đng kim soát 16
1.3.3.1. Mi quan h gia hot đng kim soát và đánh giá ri ro 16
1.3.3.2. Phân loi hot đng kim soát 16
1.3.4. Thông tin và truyn thông 18
1.3.4.1. Thông tin 18
1.3.4.2. Truyn thông 19
1.3.5. Giám Sát 20
1.3.5.1. Giám sát thng xuyên 20
1.3.5.2. Giám sát đnh k 21
1.4. So sánh COSO 1992 và COSO 2013 22

1.5. Hn ch vn có ca h thng kim soát ni b: 24
1.6. Mt s đc đim h thng kim soát ni b trong các tp đoàn kinh t ti Vit
Nam: 25
C TR   
 30
2.1. Gii thiu tng quan v Tng công ty 30
2.1.1. Lch s hình thành và phát trin 30
2.1.2. Chc nng nhim v và lnh vc hot đng ch yu 31
2.1.3. c đim hot đng và các mc tiêu hng đn 31
2.1.4. Tình hình t chc công tác k toán 34
2.2. Thc trng h thng KSNB ca Tng công ty c phn Phong Phú 34
2.2.1. Kho sát thc t 34
2.2.1.1. Mc đích kho sát 34
2.2.1.2. i tng kho sát 35
2.2.1.3. Ni dung và phng pháp kho sát (Bng câu hi) 35
2.2.2. Thc trng h thng KSNB ca Tng công ty c phn Phong Phú 36
2.2.2.1. Thc trng v môi trng kim soát 36
2.2.2.2. Thc trng v đánh giá ri ro 43
2.2.2.3. Thc trng v hot đng kim soát 47
2.2.2.4. Thc trng v thông tin và truyn thông 49
2.2.2.5. Thc trng v giám sát 50
2.3. Nhn din và phân tích các nguyên nhân dn đn ri ro trong hot đng ca công
ty 52
2.3.1. Nguyên nhân khách quan 52
2.3.2. Nguyên nhân ch quan 52
           
            
 55
3.1. Quan đim hoàn thin h thng kim soát ni b ti tng công ty Phong Phú 55
3.2. Gii pháp hoàn thin 57

3.2.1. Gii pháp nâng cao tính hiu qu ca môi trng kim soát 57
3.2.1.1. Tính chính trc và giá tr đo đc 57
3.2.1.2. m bo v nng lc nhân viên và chính sách nhân s 59
3.2.1.3. Hi đng Qun tr và y ban Kim toán 60
3.2.1.4. Trit lý qun lý và phong cách điu hành 61
3.2.2. Gii pháp nâng cao tính hiu qu ca đánh giá ri ro 62
3.2.3. Gii pháp nâng cao tính hiu qu ca hot đng kim soát 64
3.2.4. Gii pháp nâng cao tính hiu qu ca thông tin truyn thông 66
3.2.5. Gii pháp nâng cao tính hiu qu ca giám sát 67
3.3. Mt s kin ngh 68
3.3.1. i vi Nhà nc 68
3.3.2. i vi Tng công ty 69
KT LUN 72
TÀI LIU THAM KHO
PH LC 01

PH LC 02







DANH MC CÁC CH VIT TT
CP
:
C phn
HT
:

H thng
KSNB
:
Kim soát ni b
QTRR
:
Qun tr ri ro
TK
:
Tài khon
NSNN
:
Ngân sách nhà nc
DANH MC CÁC BNG BI
Biu 1.1. Các yu t ca h thng KSNB 23
S đ 2.1. T chc b máy qun lý 32















1

 U
1. S cn thit c tài
Trong nn kinh t th trng hin nay, cùng vi quá trình công nghip hóa,hin
đi hóa đt nc, xu th hi np quc t thì vic thit lâp H thng kim soát ni b là
vic vô cùng cn thit hn bao gi ht đc bit là đi vi các công ty ln, Tng công
ty, Tp đoàn kinh t có qui mô ln,đa quc gia
Trong quá trình hot đng, doanh nghip gp không ít ri ro ch quan và khách
quan đe da đn s đt đc các mc tiêu. Do vy mi mt doanh nghip phi t xoay
s đi phó vi các ri ro đó. Và h thng kim soát ni b hu hiu là mt công c
giúp nhà qun lý đt đc các mc tiêu. Hay nói cách khác, tp hp các bin pháp
giúp gim thiu hay ngn nga các ri ro đe da s đt đc các mc tiêu ca doanh
nghip đc coi là h thng kim soát ni b ca doanh nghip nói chung. Các bin
pháp này có th là ngn nga hoc phát hin gian ln và sai sót.
Báo cáo COSO nm 1992 và nm 2013 đc xây dng trên c s kho sát các
Tng công ty ln và rt ln  Hoa K vi quy mô khác bit rt nhiu so vi các loi
doanh nghip Vit nam hin nay. Hn na, lý lun mi v ri ro theo Báo cáo COSO
nm 2013 vn còn là mt điu mi m đi vi doanh nghip Vit nam và các nc. 
nhìn nhn ri ro mt cách đy đ và h thng, cng nh xây dng mt chu trình
KSNB đ qun tr ri ro mt cách hiu qu, Tng công ty cn có thi gian và cách
thc tip cn khoa hc.
Vì vy tôi đã chn đ tài "Hoàn thin h thng kim soát ni b ti Tng công ty
c phn Phong Phú" trên c s kt hp vi vic tìm hiu và đánh giá nhng thun li
và nguy c gp ri ro trong h thng KSNB ca Tng Công ty c phn Phong Phú , tôi
đ xut nhng đnh hng chung nhm thay đi quan đim, cách thc tip cn và qun
lý các ri ro, giúp Tng Công ty c phn Phong Phú hoàn thin h thng KSNB ca
mình. Tuy nhiên, đ Tng công ty thc hin tt mc tiêu ca mình cn phi có nhng
điu kin ph tr t bên ngoài, t chính sách và quy đnh ca Nhà nc do đó tôi cng
đ xut các gii pháp ph tr t Nhà nc, t các đi tng liên quan đ h tr Tng

công ty xây dng đc mt quy trình KSNB hiu qu đ qun lý tt hn các loi ri ro.
2.Tng quan nghiên cu
2.1 Hunh Th Qu Anh (2013) "Hoàn thin h thng kim soát ni b ti Tng công
ty u t và Phát trin công nghip trách nhim hu hn mt thành viên" Xây dng h
2

tng khu công nghip,khu dân c đô th và giao thông giúp thu hút đu t,chm lo đi
sng ca ngi dân ca công ty Becamex IDC Corp. Lun vn đc thc hin da
trên lý thuyt ca h thng KSNB phát trin trên c s qun tr ri ro. Bng phng
pháp s dng bng câu hi, tao đi vi nhà qun lý,tác gi tp trung nghin cu
HTKSNB trong các vn đ nh môi trng kim soát, quy trình mua hàng và thanh
toán, quy trình KSNB đi vi TSC,CCDC,quy trính bán hàng thu tin ti Tng công
ty đu t và phát trin công nghip trách nhim hu hn mt thành viên.
2.2 Ngô Trn Th Minh Thuý (2013) "Hoàn thin h thng kim soát ni b nhìn t
góc đ mt doanh nghip va và nh" Tác gi tin hành kho sát 10 doanh nghip nh
và va đ thy đc các mt tn ti yu kém và nguyên nhân trong h thng KSNB ti
các doanh nghip. T đó đi sâu vào phân tích các th tc kim soát đã đc thit lp
ti các đn v này theo tng chu trình hot đng và đa ra các gii pháp c th cho
tng th tc kim soát.
2.3 Nguyn Th Phng Hoa Trng đi hc Kinh t quc dân "c đim h thng
kim soát ni b trong các tp đoàn kinh t" a ra mt s đc đim ca h thng
KSNB ti các Tp đoàn kinh t ln trong các lnh vc "nóng" nh Ngân hàng ti Vit
Nam hin nay. T đó da trên nhng s thay đi v mt qun lý, hot đng, điu hành
thông qua các mc tiêu hiu qu trong hot đng tác gi đã đa mt s khuyn ngh
cho các tp đoàn có th áp dng nhm đt đc nhng mc tiêu c th.
3.Mc tiêu nghiên cu
- H thng hóa v c s lý lun kim soát ni b
- Phân tích đánh giá thc trng h thng kim soát ni b ti Tng công ty c
phn Phong Phú
- a ra nhng gii pháp đ hoàn thin h thng kim soát ni b ti Tng công

ty c phn Phong Phú
4. ng, phm vi nghiên cu
- i tng nghiên cu là h thng kim soát ni b ti Tng công ty c phn
Phong Phú c th là nhng ngi có chc v quan trng trong Tng công ty (18 đi
tng) nh: Phó phòng, Trng phòng, Phó Giám đc, Giám đc và nhng ngi có
thâm niên công tác.
- Phm vi nghiên cu là ti Tng công ty c phn dt Phong Phú
5
3

- Phng pháp nghiên cu kt hp gia nghiên cu đnh tính và phng pháp
thng kê mô t.
- Phng pháp đnh tính bao gm các phng pháp quan sát,tng hp,din gii
đ phân tích ,đánh giá thc trng và đ xut các gii pháp hoàn thin cho đi tng
nghiên cu.
6. 
. Trình bày các vn đ c bn đ hiu đc chc nng, vai trò, nhim v, tm
quan trng, cách thc xây dng ni dung mt h thng KSNB hu hiu
Làm r̃ đnh ngha và vai trò ca h thng KSNB theo báo cáo COSO 1992 và
theo báo cáo COSO 2013 trên c s phân tích các ni dung quan trng cn lu ý.
Vic so sánh báo cáo COSO 1992 vi COSO 2013 cho thy nhng thay đi
ca KSNB theo báo cáo COSO 2013 nhm phù hp vi môi trng kinh doanh ngày
càng phc tp vi s phát trin công ngh hin đi.
Da trên bng câu hi kho sát tác gi đã tng hp các vn đ liên quan đn thc
trng h thng KSNB ti Tng Công Ty c phn Phong Phú, da trên c s lý thuyt
tác gi thc hin đánh giá h thng KSNB ti công ty c th cho tng b phn hp
thành h thng KSNB theo COSO 2013. Bên cnh đó vic phân tích nguyên nhân ca
nhng hn ch trong h thng KSNB làm c s cho nhng kin ngh  chng 3.
a ra các gii pháp c th v hoàn thin tng b phn cu thành h thng
KSNB, các gii pháp mang tính chính sách, các h tr t Nhà nc góp phn gim

thiu ri ro, sai sót , gian ln, nâng cao vic điu hành kim soát các hot đng đáp
ng các mc tiêu ca Tng Công Ty.
7. Kt cu lu
Li m đu
Chng 1: C s lý lun v h thng kim soát ni b
Chng 2: Thc trng h thng kim soát ni b ti Tng công ty c phn Phong Phú
Chng 3: Mt s gii pháp nhm nâng cao tính hiu qu ca h thng kim soát
ni b ti Tng công ty c phn Phong Phú
Kt lun

4



a h th
1.1.1 Khái nim:

“Kim soát ni b là mt quá trình b chi phi bi ngi qun lý, hi đng qun
tr và các nhân viên ca đn v, nó đc thit lp đ cung cp mt s đm bo hp lý
nhm đt đc các mc tiêu sau đây:
- S hu hiu và hiu qu ca hot đng.
- S tin cy ca báo cáo tài chính.
- S tuân th pháp lut và các quy đnh.
Trong đnh ngha trên có bn khái nim quan trng cn lu ý, đó là quá trình, con
ngi, đm bo hp lý và mc tiêu.
• Kim soát ni b là mt quá trình:
Thông qua quá trình lp k hoch,thc hin và giám sát các hot đng ca đn v
s đc thc hin.  đt đc mc tiêu mong mun đn v cn phi kim soát hot
đng ca mình, KSNB chính là quá trình này.
KSNB không phi là mt s kin hay tình hung mà là mt chui các hot đng

hin din trong mi b phn, gn cht vào hot đng t chc và là mt ni dung c
bn trong các hot đng ca t chc. KSNB không phi là mt chc nng b sung cho
các hot đng ca t chc mà nó là mt b phn không tách ri vi hot đng t chc.
• Con ngi:
KSNB đc thc hin bi nhng con ngi trong t chc, bi suy ngh và hành
đng ca hi đng qun tr, Ban giám đc, nhà qun lý và các nhân viên trong đn v.
KSNB đc thit k vn hành bi h là nhng ngi s vch ra mc tiêu, đa ra bin
pháp kim soát và vn hành chúng. KSNB ch là mt công c đc nhà qun lý s
dng ch không thay th đc nhà qun lý.
Vì mi thành viên tham gia vào t chc vi kh nng, kin thc, kinh nghim và
nhu cu khác nhau nên h thng KSNB ch có th hu hiu khi các thành viên trong t
chc hiu r̃ v trách nhim và quyn hn ca mình, chúng cn đc gii hn  mt
mc đ nht đnh. Do vy đ KSNB hu hiu cn phi xác đnh mi liên h, nhim v
và cách thc thc hin chúng ca tng thành viên đ đt đc các mc tiêu ca t chc.
5

• m bo hp lý:
KSNB ch có th cung cp mt s đm bo hp lý cho các nhà qun tr trong vic
đt đc các mc tiêu ca t chc ch không th đm bo mt cách tuyt đi. iu
này xut phát t nhng hn ch tim tàng trong quá trình xây dng và vn hành h
thng KSNB nh: sai lm ca con ngi khi đa ra quyt đnh, s thông đng ca các
cá nhân, s lm quyn ca nhà qun lý, hay mt lý do khác là chi phí cho quá trình
kim soát ni b không th vt quá li ích đc mong đi t quá trình KS đó nên
không th có mt h thng KSNB hoàn ho.
• Các mc tiêu:
Các mc tiêu kim soát có th chia thành ba nhóm chính:
- Nhóm mc tiêu v hot đng: nhn mnh đn s hu hiu và hiu qu ca vic
s dng các ngun lc.
- Nhóm mc tiêu v báo cáo tài chính: nhn mnh đn tính trung thc và đáng tin
cy ca báo cáo tài chính mà t chc cung cp.

- Nhóm mc tiêu v s tuân th: nhn mnh đn vic tuân th pháp lut và các
quy đnh.
Các mc tiêu có th tách bit nhng cng có thê trùng nhau vì các mc tiêu riêng
l trong tng b phn,tng hot đng có th xp vào mt hay nhiu loi trong ba nhóm
mc tiêu nêu trên.
1
Kim soát ni b khung COSO 2013 đã đc cp nht và nâng cao. K t khi
phát hành vào nm 1992, y ban các t chc bo tr (COSO) Kim soát ni b ca
y ban Treadway - Tích hp khung (framework) đã đc chp nhn rng rãi và áp
dng trên toàn th gii. COSO 2013 đc ban hành ngày 14 tháng 5 nm 2013, duy trì
các yu t c bn ca bn: nm thành phn ca mt h thng kim soát ni b đó là
môi trng kim soát, đánh giá ri ro, hot đng kim soát, thông tin và truyn thông
và các hot đng giám sát h tr nhm đt đc ba loi mc tiêu: hiu qu và hiu qu
hot đng, đ tin cy ca báo cáo và tuân th pháp lut và quy đnh hin hành.
Nm thành phn ca h thng KSNB đc đánh giá thông qua các nguyên tc
nht đnh. im khác bit ln so vi COSO 1992 là vic m rng các mc tiêu báo
cáo tài chính đó là các mc tiêu báo cáo phi tài chính và báo cáo ni b. Các nguyên
tc bt buc đc xây dng da trên nhng cp nht phn ánh môi trng kinh doanh
6

hin đi - gia tng nhu cu chi tiêu ca chính ph, nhu cu tt yu ca con ngi,
nhng li th cnh tranh, môi trng ca công ngh hin đi tiên tin.
1.1.2 Vai trò :
Hot đng kim soát ni b đóng vai trò quan trng trong vic đm bo hiu qu
hot đng và hiu nng qun lý ca đn v. Hot đng kim soát không ch là trong
mt giai đon hay mt phn ca quá trình qun lý mà nó có mt trong tt c các
khâu,các giai đon trong quá trình qun lý. Nh các hot đng kim soát này mà vic
s dng các ngun lc, các mc tiêu,k hoch đ ra luôn luôn đc giám sát cht ch
t khi hình thành cho đn lúc kt thúc.
H thng kim soát ni b có th đc xem nh là kt cu “bê tông ct thép” ca

tòa nhà. Khi có mt kt cu phù hp đ ch đnh và tác nghip thì “h thng” ca
doanh nghip s vn hành trn chu và hn ch đc nhng ri ro, sai pham và gian
ln…trong t chc.
Trong bt k t chc nào thì s xung đt gia li ích chung và li ích riêng gia
ngi s dng lao đng và ngi lao đng luôn tn ti song hành. Nu không có mt
h thng kim soát ni b thì khi ngi lao đng ch quan tâm đn li ích riêng ca
mình mà làm điu gây ra thit hi đn li ích chung ca t chc, ca ngi s dng
lao đng. KSNB s giúp cho các nhà qun tr gim thiu các ri ro thông qua vic
phân quyn, y nhim, giao vic cho cp di mt cách chính xác, khoa hc ch
không phi ch da trên cm tính.
Do vy, có th nói mt h thng KSNB vng mnh s đem li cho t chc các li
ích nh: Hn ch và ngn nga nhng ri ro không cn thit hoc nhng thit hi
không đáng có; Bo v tài sn khi h hng mt mát bi hao ht, gian ln, la gt,
trm cp; m bo tính liên hoàn, chính xác ca các s liu tài chính, k toán, thng
kê cho hot đng sn xut kinh doanh hay đu t; to ra c ch vn hành trn chu
minh bch và hiu qu trong công tác qun lý điu hành; m bo cho t chc hot
đng hiu qu, s dng ti u các ngun lc và đt đc các mc tiêu đ ra; m bo
c ch tác nghip tuân th theo quan đim qun tr điu hành ca t chc và các quy
đnh ca pháp lut; Bo v quyn li ca nhà đu t, c đông và gây dng lòng tin đi
vi h đc bit là vi nhng công ty đi chúng; Là nn tng cho vic vn hành, ci
thin h thng qun lý và tác nghip khi doanh nghip tng trng v quy mô hoc m
rng nghành ngh.
7

Khi ra quyt đnh đu t thì h thng kim soát ni b vng mnh cng là mt
trong nhng yu t quan trng to nên s tin tng cho các nhà đu t bên ngoài khi
doanh nghip có nhu cu thu hút vn.


Các hot đng sn xut kinh doanh ngày càng phát trin thì các hot đng kim

soát cng phát trin theo nhm bo v tài sn và các mc tiêu đ ra vi hiu qu cao
nht. H thng kim soát ni b ra đi nh là mt công c ch yu đ thc hin chc
nng kim soát ca các nhà qun lý.
• Giai đon s khai
T nhng nm cui th k 19 các kênh cung cp vn hình thành và phát trin
mnh m,trong đó ngân hàng là kênh cung cp vn ch yu.  có th cung cp vn,
ngân hàng cn có bc tranh v tình hình tài chính đáng tin cy, mà bt đu là thông
qua Bng cân đi k toán. Mun vy,cn có nhng ngi có nng lc, đc lp đm
nhim chc nng xác nhn tính trung thc và hp lý ca các thông tin trên báo cáo tài
chính, t đó có s ra đi ca các công ty kim toán đc lp.
Trong quá trình kim toán các kim toán viên nhn thy rng không cn thit cn
phi kim tra tt c các nghip v kinh t phát sinh mà ch cn chn mu đ kim tra,
đng thi da vào h thng kim soát ni b do đn v thit lp cng s giúp hn ch
các gian ln và sai sót và nâng cao cht lng ca báo cáo tài chính.Vì th h thng
kim soát ni b bt đu đc quan tâm nhiu hn.
Nm 1929 trong mt Công b chính thc ca Cc d tr liên bang Hoa K
(Federal Reserve Bulletin) tin thân ca chun mc kim toán Hoa K ln đu tiên đa
ra khái nim Kim soát ni b và chính thc công nhn vai trò ca h thng kim soát
ni b trong doanh nghip.Kim soát ni b đc đnh ngha là mt công c bo v
tin không b nhân viên gian ln, bo v tài sn không b tht thoát, ghi chép k toán
chính xác, tuân th chính sách ca nhà qun lý và nâng cao hiu qu hot đng ca
doanh nghip.
Nm 1936, Hip hi K toán công chng Hoa k (AICPA- American Insitute of
Certified Public Accountants) đã đnh ngha kim soát ni b “…là các bin pháp và
cách thc đc chp nhn và đc thc hin trong mt t chc đ bo v tin và các
tài sn khác,cng nh kim tra s chính xác trong ghi chép ca s sách”.
8

Vào thp niên nhng nm 1940, các t chc k toán công và kim toán ni b ti
Hoa K đã xut bn khá nhiu báo cáo, hng dn và tiêu chun v tìm hiu kim soát

ni b trong các cuc kim toán. Trc đó có khá nhiu v phá sn ca các công ty
ln xy ra nh v công ty dc phm Mc Kesson & Robbin vi tng tài sn lên đn
100 triu USD do công ty kim toán Price Waterhouse thc hin. y ban chng khoán
Hoa k (SEC – Securities and Exchange Commission) đã tin hành điu tra và phát
hin 20 triu USD hàng tn kho và n phi thu đã b khai khng và hn 20% tài sn
không hin hu trong thc t. Hoc nh trong cuc kim toán công ty Drayer Hanson
là vic thi phng các sn phm d dang. Các sai phm ca các công ty này đã có th
đc phát hin và ngn chn nu công ty có h thng kim soát ni b tt và các kim
toán viên có kin thc, nhn thc đúng đn v HT kim soát ni b.
• Giai đon hình thành
Trc nhng vn đ đó, nm 1949, AICPA công b công trình nghiên cu đu
tiên v kim soát ni b vi nhan đ “Kim soát ni b, các nhân t cu thành và tm
quan trng đi vi vic qun tr doanh nghip và đi vi kim toán viên đc lp” vi
đnh ngha kim soát ni b là “…c cu t chc và các bin pháp,cách thc liên quan
đc chp nhn và thc hin trong mt s t chc đ bo v tài sn, kim tra s chính
xác và đáng tin cy ca s liu k toán, thúc đy hot đng có hiu qu, khuyn khích
s tuân th các chính sách ca ngi qun lý”.
Nm 1958, y ban th tc kim toán (CAP – Committee on Auditing Procedure)
trc thuc AICPa ban hành báo cáo v th tc kim toán 29 SAP v “Phm vi xem xét
kim soát ni b ca kim toán viên đc lp”, trong đó có phân bit kim soát ni b
v qun lý và kim soát ni b v k toán.
Nm 1962 và 1972 CAP tip tc ban hành các SAP đ làm r̃ hn các vn đ
trên. Nh vy trong sut thi k trên, khái nim kim soát ni b đã không ngng
đc m rông ra khi nhng th tc bo v tài sn và ghi chép s sách k toán. Tuy
nhiên trc khi báo cáo COSO (1992) ra đi, kim soát ni b vn mi dng li nh là
mt phng tin phc v cho kim toán viên trong kim toán báo cáo tài chính.
• Giai đon phát trin
Vào nhng thp niên 1970-1980 nn kinh t Hoa k và các quc gia khác đã phát
trin mnh m, k̀m theo đó là các v gian ln cng ngày càng tng, vi quy mô ngày
càng ln.

9

Nm 1977, sau v bê bi tai ting Watergate vi các khon thanh toán bt hp
pháp cho chính ph nc ngoài, Quc hi M đã thông qua điu lut v chng hi l
nc ngoài (Foreign Corrupt practices act) ra đi. Trong đó kim soát ni b rt đc
quan tâm đn đ kim soát hot đng.
Nm 1980-1988 vi s sp đ hàng lot ca các công ty niêm yt trên sàn chúng
khoán Hoa K nh ngân hàng Continetal Linois National Bank & Trust Co, nm 1984,
công ty du khí Texaco Inc, nm 1987 Tp đoàn tài chính Finacial Corp. of
America…Vì th,y ban COSO (Committee Of Sponsoring Organization) đc thành
lp vào nm 1985 di s bo tr ca nm t chc ngh nghip bao gm:
- Hip hi K toán viên công chng Hoa K (AICPA).
- Hip hi K toán Hoa k (AAA -American Acounting Association).
- Hip hi Qun tr viên tài chính (FEI - Financial Executives Institude).
- Hip hi K toán viên qun tr (IMA - Institude of Management Accountants).
- Hip hi kim toán viên ni b (IIA - Institude of Internal Auditors).
Các t chc này đu hng ti mc tiêu phát trin vai trò ca h thng KSNB
trong công ty, nhng vn còn mt s đim cha nht quán vì th đòi hi cn phi có
mt h thng lý lun chun mc v kim soát ni b.

Sau mt thi gian dài làm vic,đn nm 1992, COSO đã phát hành Báo cáo.
Báo cáo COSO nm 1992 gm 4 phn:
Phn 1: Tng quan v KSNB cho nhà qun lý.
Phn này nói v mt cái nhìn tng quát KSNB  mc đ cao dành riêng cho các nhà
qun lý, giám đc điu hành, ban giam đc, các ngh s và c quan qun lý Nhà nc.
Phn 2: Khuôn kh chung ca kim soát ni b.
ây là phn c bn nht ca báo cáo COSO, trong đó có đnh ngha v KSNB,
mô t các b phn cu thành ca KSNB, đa ra các tiêu chí c th đ đánh giá h
thng KSNB.
Phn 3: Báo cáo cho các thành viên bên ngoài.

Hng dn cách thc báo cáo cho các đi tng bên ngoài v KSNB.
Phn 4: Các công c đánh giá KSNB.
Phn này đa ra các công c, gi ý hng dn rt thit thc cho vic đánh giá h
thng KSNB.
10

Tóm li, Báo cáo COSO 1992 là tài liu đu tiên trên th gii nghiên cu và đnh
ngha v kim soát ni b mt cách đy đ và có h thng. c đim ni bt ca báo
cáo này là cung cp mt tm nhìn rng và mang tính qun tr, trong đó kim soát ni
b không ch còn là mt vn đ liên quan đn báo cáo tài chính mà đc m rng ra
cho c các phng din hot đng và tuân th.

Báo cáo COSO tuy cha tht s hoàn chnh nhng đã to lp đc c s lý
thuyt rt c bn v kim soát ni b. Sau đó hàng lot nghiên cu phát trin v kim
soát ni b trong nhiu lnh vc khác nhau đã ra đi nh:
Phát trin v phía qun tr:
Nm 2001, COSO trin khai nghiên cu h thng qun tr ri ro doanh nghip
(ERM- Enterprise Risk management Framework) trên c s báo cáo COSO 1992.D
tho đc trình bày và công b vào tháng 7.2003 đn nm 2013 ERM chính thc đc
ban hành. Do qun tr ri ro doanh nghip là phn m rng thêm nên lu ý rng ERM
(2013) là “cánh tay ni dài” ca Báo cáo COSO (1992) ch không nhm thay th cho
Báo cáo này.
Phát trin cho doanh nghip nh và hng dn giám sát h thng KSNB:
Nm 2006, COSO nghiên cu ban hành hng dn “Kim soát ni b đi vi
báo cáo tài chính - Hng dn cho các công ty đi chúng quy mô nh” (COSO
Guidance 2006). Hng dn này vn da trên nn tng báo cáo COSO 1992 và gii
thích thêm cách thc áp dng kim soát ni b trong các công ty quy mô nh. Nm
2008 COSO tip tc ban hành thêm d tho Hng dn v giám sát h thng kim
soát ni b (COSO Guidance 2008). Hng dn này không nhm thay th cho COSO
Guidance 2006 mà b sung thêm và tp trung cho vic nâng cao hiu qu giám sát đi

vi kim soát ni b trong đn v.
Phát trin theo hng kim toán đc lp:
Các chun mc kim toán ca Hoa k cng s dng Báo cáo COSO làm nn tng
đánh giá h thng kim soát ni b nh:
- SAS 78 (1995): Xem xét kim toán ni b trong kim toán BCTC.
- SAS 94 (2001): nh hng ca công ngh thông tin đn vic xem xét h thng
kim soát ni b trong kim toán báo cáo tài chính.
11

- H thng chun mc kim toán quc t cng ban hành ISA 35 “Hiu bit v
tình hình kinh doanh, môi trng hot đng đn v và đánh giá ri ro các sai sót trng
yu” da trên COSO 1992. ISA 35 đnh ngha “H thng KSNB là mt quá trình do b
máy qun lý, Ban giám đc và các nhân viên ca đn v chi phi, đc thit lp đ
cung cp mt s đm bo hp lý nhm thc hin ba mc tiêu báo cáo tài chính đáng
tin cy, pháp lut và các quy đnh đc tuân th, hot đng hu hiu và hiu qu. H
thng kim soát ni b đc thit k và thc hin nhm gim thiu nhng ri ro kinh
doanh có kh nng đe da đn vic đt đc nhng mc tiêu trên”.
- ISA 265 “Thông báo v nhng khim khuyt ca kim soát ni b”: yêu cu
kim toán viên đc lp thông báo nhng khim khuyt ca kim soát ni b do kim
toán viên phát hin đc cho nhng ngi có trách nhim trong đn v.
Phát trin theo hng kim toán ni b, công ngh thông tin và chuyên sâu vào
nhng nghành ngh c th:
Hip hi kim toán viên ni b (IIA) không đi sâu vào nghiên cu các thành
phn ca KSNB vì IIA là thành viên ca COSO, IIA ch đa ra đnh ngha các mc
tiêu ca KSNB bao gm:
-  tin cy và tính trung thc ca thông tin.
- Tuân th các chính sách, k hoch, th tc, lut pháp và quy đnh.
- Bo v tài sn.
- S dng hiu qu và kinh t các ngun lc.
- Hoàn thành các mc đích và mc tiêu cho các hot đng hoc chng trình.

Bn tiêu chun có tên “Các mc tiêu kim soát trong CNTT và các lnh vc có
liên quan” (CoBIT – Control Objectives for Information and Related Technology) do
Hip hi v kim soát và kim toán h thng thông tin (ISACA) ban hành nm 1996.
CoBIT nhn mnh đn kim soát trong môi trng tin hc, bao gm nhng lnh vc
hoch đnh và t chc, mua và trin khai, phân phi và h tr, giám sát.
Nm 1998 Báo cáo Basel ca y ban Basel v giám sát ngân hàng (BCBS -
Basel Committee on Banking Supervision) đã đa ra công b v khuôn kh kim soát
ni b trong ngân hàng. Báo cáo trên đnh ngha kim soát ni b: “Kim soát ni b
là mt quá trình b chi phi bi Hi đng Qun tr, các nhà qun lý cao cp và nhân
viên. Nó không ch là mt th tc hay chính sách đc thc hin ti mt thi đim c
th mà là mt hot đng liên tc  mi cp trong ngân hàng. Hi đng qun tr và các
12

nhà qun lý cao cp có trách nhim thit lp mt nn vn hóa thích hp đ giúp cho
quá trình kim soát ni b cng nh liên tc giám sát s hu hiu ca nó, tuy nhiên
mi cá nhân trong t chc phi tham gia quá trình này, các mc tiêu chính ca kim
soát ni b đc phân loi nh sau:
- S hu hiu và hiu qu ca các hot đng.
- S tin cy, đy đ và kp thi ca thông tin tài chính và qun tr.
- S tuân th pháp lut và các quy đnh liên quan.
Báo cáo Basel (1998) không đa ra lý lun mi mà ch vn dng các lý lun c
bn ca COSO vào lnh vc ngân hàng.
1.3. 

Môi trng kim soát to ra sc thái chung trong đn v – ni mi ngi tin
hành các hot đng và thc hin ngha v kim soát ca mình. Chính vì môi trng
kim soát làm nn tng cho các thành phn khác ca KSNB. Nhng nhân t ca môi
trng kim soát theo báo cáo COSO 2013 bao gm:

S hu hiu ca h thng kim soát ni b trc tiên ph thuc vào tính chính

trc và các giá tr đo đc ca nhng thành viên liên quan ti quá trình kim soát.
Tính chính trc và các giá tr đo đc là yu t chính ca môi trng kim soát,
nó tác đng đn các thành phn khác trong h thng kim soát ni b.
Tính chính trc trc ht là mt hành vi đo đc trong tt c mi khía cnh ca
hot đng kinh doanh. Theo báo cáo ca hi đng Treadway “Mt môi trng đo đc
tt  tt c mi cp đ ca công ty là điu kin sng còn đ công ty tin xa hn na.
Môi trng góp phn quan trng làm nên tính hiu qu ca công ty và h thng kim
soát ni b tinh vi nht”.

Nng lc đc phn ánh qua kin thc và k nng đ hoàn thành nhim v ca
tng nhân viên. Do đó, khi tuyn dng, nhà qun lý cn xem xét v trình đ chuyên
môn, kinh nghim phù hp vi nhim v đc giao, đng thi, phi luôn có s giám
sát, hun luyn thng xuyên.
13


Môi trng kim soát chu s nh hng đáng k ca Hi ng Qun Tr v y
ban Kim toán ca doanh nghip.
Hi ng Qun Tr v y ban Kim toán bao gm nhng nhà qun lý đc lp, có
kinh nghim và uy tín trong doanh nghip, nó s làm cho môi trng kim soát đc
tt hn do nó kim soát các hot đng ca nhà qun lý. y ban kim toán có th đa ra
nhng đóng góp quan trng trong vic thc hin các mc tiêu ca doanh nghip thông
qua vic kim tra các hot đng tuân th lut pháp, giám sát vic lp báo cáo tài chính.
Mc đ đc lp, kinh nghim, uy tín, mi quan h vi kim toán đc lp và kim
toán ni b là các nhân t dùng đ xem xét và đánh giá s hu hiu ca Hi ng
Qun Tr v y ban Kim toán.

Nhà qun lý chu trách nhim trc tip cho tt c mi hot đng ca mt doanh
nghip, bao gm các h thng KSNB. Thông thng, nhà qun lý  các cp đ khác
nhau chu trách nhim kim soát ni b khác nhau. S khác nhau này thng ph

thuc vào các đc đim ca doanh nghip. Vì vy, phng pháp qun lý và phong
cách điu hành có vai trò quan trng trong h thng kim soát ni b.
Trit lý và phong cách điu hành bao gm các yu t:
- Nhà qu lý có th chp nhn, mo him hay thn trng vi bao nhiêu mc đ
ri ro.
S liên h gia nhà qun lý cp cao và ngi qun lý điu hành đc bit là trong
trng hp cách tr không gian.
-Thái đ và hành đng đi vi vic lp BCTC, bao gm các khuynh hng khác
nhau trong vic áp dng các nguyên tc k toán, mc đ khai báo các thông tin tài
chính quan trng, k c quan đim v ghi nhn hay gi mo chng t s sách.

C cu t chc ca mt doanh nghip to nên c ch hot đng kinh doanh nhm
đt đc mc tiêu ca toàn doanh nghip nh: lp l hoch, thc hin, kim soát và
qun lý.
Các yu t quan trng đ to nên c cu t chc tt là phi phân đnh r̃ khu vc
quyn hn trách nhim cng nh thit lp vic y quyn có hiu qu. Các hot đng
14

này bao gm: mua hàng, sn xut, bán hàng, tip th và hot đng khác nh hành chính
quân, nhân s, k thut.
Mi doanh nghip có mt c cu t chc phù hp vi nhu cu riêng ca mình tuy
nhiên điu đó s ph thuc vào quy mô và bn cht hot đng ca doanh nghip.
1.3.1.6. Phân chia 
Phân chia quyn hn và trách nhim là vic xác đnh mc đ t ch, quyn hn
ca tng cá nhân hay tng nhóm trong vic đ xut và gii quyt vn đ, trách nhim
báo cáo đi vi các cp có liên quan. Vic phân đnh thng th hin qua chính sách
trong đó mô t kin thc và kinh nghim ca nhân viên ch cht, ngun lc đ thc
hin các nhim v đn các hot đng kinh doanh.
 phân chia quyn hn và trách nhim phù hp cn da vào mt s ch tiêu:
- Phù hp vi mc tiêu ca t chc, chc nng hot đng, yêu cu trách nhim v

h thng thông tin và quyn hn thay đi.
- Phù hp vi các tiêu chun và th tc kim soát liên quan. Bao gm bng mô t
công vic cho nhân vic cho nhân viên.
- S tng xng gia s lng, nng lc ca các thành viên vi mc đ công
vic và quy mô ca doanh nghip.

Chính sách nhân s là thông đip ca doanh nghip v yêu cu đi vi tính chính
trc, hành vi đo đc và nng lc mà doanh nghip mong đi t nhân viên. Chính sách
này biu hin trong thc t thông qua vic tuyn dng, hng nghip, đào to, đánh
giá, t vn, đng viên, khen thng và k lut.
i ro
Mi đn v luôn phi đi phó vi hàng lot ri ro bên trong ln bên ngoài. iu
kin tiên quyt đ đánh giá ri ro là thit lp mc tiêu. Mc tiêu phi đc thit lp 
các mc đ khác nhau và phi nht quán. ánh giá ri ro là quá trình nhn dng và
phân tích các điu kin kinh t, đc đim và hot đng kinh doanh, nhng quy đnh
luôn thay đi nên c ch nhn dng và đi phó ri ro, t đó mi có th qun tr ri ro.
Nhn dng ri ro
 nhn dng ri ro, ngi qun lí có th s dng nhiu phng pháp khác nhau
t vic s dng các phng tin d báo, phân tích các d liu quá kh, cho đn vic rà
soát thng xuyên các hot đng. Nhìn chung ri ro đc nhn dng  các mc đ sau:
15

- Ri ro  mc đ toàn đn v: có th phát sinh do nhng nhân t bên ngoài và
bên trong. Vì th nhn dng đc nhng nhân t bên ngoài và bên trong làm gia tng
ri ro cho đn v s quyt đnh s thành công ca vic đánh giá ri ro. Mi khi nhng
nhân t chính đc nhn din, nhà qun lý có th nghiên cu tm quan trng ca
chúng và liên kt chúng vi nhng nhân t gây ra ri ro cho hot đng kinh doanh.
- Ri ro  mc đ hot đng: Ri ro  tng b phn hay tng chc nng kinh
doanh chính trong đn v. ánh giá đúng ri ro  mc đ hot đng s góp phn duy
trì ri ro  mc đ toàn đn v mt cách hp ký.

Phân tích ri ro
- Sau khi đn v đã nhn đc ri ro  mc đ đn v và mc đ hot đng cn
tin hành phân tích ri ro. Có nhiu phng pháp phân tích ri ro. Tuy nhiên, quá trình
phân tích nhìn chung thng bao gm các bc sau:
- ánh giá tm nhìn quan trng ca ri ro.
- ánh giá kh nng (hay sc xut) ri ro có th xy ra.
- Xem xét phng pháp qun tr ri ro - đó là nhng hot đng cn thit cn thc
hin đ gim thiu ri ro.
- Nu ri ro nh hng không đáng k đn đn v và ít có kh nng xy ra thì nói
chung không cn phi quan tâm nhiu. Ngc li, mt ri ro có nh hng trng yu
vi kh nng xy ra cao thì cn phi tp trung chú ý. Nhng tình hung nm gia hai
thái cc này thng gây khó khn cho vic đánh giá. Do vy cn phân tích hp lý và
cn thn.
- Cn nhn thc rng ri ro vn còn kh nng phát sinh sau khi đã thc hin các
bin pháp kim soát không nhng bi vì ngun lc hu hn, mà còn bi vì nhng hn
ch tim nng khác trong mi h thng KSNB.
- Nn kinh t, ngành ngh kinh doanh, môi trng pháp lý và nhng hot đng
ca đn v luôn thay đi và phát trin. KSNB hu hiu trong điu kin này có th li
không hu hiu trong điu kin khác. Do vy, nhn dng ri ro cn đc tin hành mt
cách liên tc. ó chính là qun tr s thay đi. Qun tr s thay đi bao gm vic thu
nhn, x lý và báo cáo thông tin v nhng s kin, hot đng và điu kin ch ra
nhng thay đi mà đn v cn phi phn ng li.
- Trong t chc, cn có c ch đ nhn dng nhng thay đi đã, đang và s xy ra
di gi đnh hay điu kin nht đnh. C ch nhn dng và phân tích ri ro nên tp
16

trung vào các d kin có th xy ra trong tng lai và lp k hoch da vào nhng
thay đi này.
1
Hot đng kim soát là tp hp các chính sách và th tc đm bo cho các ch th

ca các nhà qun lý đc thc hin nhm đt đc mc tiêu. Các chính sách và th tc
này thúc đy các hot đng cn thit đ gim thiu nhng ri ro ca doanh nghip và
to điu kin cho các mc tiêu đ ra đc thc thi nghiêm túc, hiu qu trong toàn
doanh nghip. Hot đng kim soát din ra toàn b t chc  mi cp đ và mi hot
đng. Hot đng kim soát bao gm:
- Chính sách kim soát là nhng nguyên tc cn làm, là c s cho vic thc hin
các th tc kim soát.
- Th tc kim soát là nhng quy đnh c th đ thc thi chính sách kim soát.

Khi đánh giá ri ro, nhà qun lý s xác đnh các hot đng cn phi thc thi đ
đi phó vi nhng ri ro đe da ti vic đt đc mc tiêu ca t chc. Các hành đng
cn thit này đóng vai trò đnh hng cho vic xây dng các th tc KS.

Có nhiu loi hot đng kim soát khác nhau mà mt t chc có th thit k và
áp dng nh kim soát phòng nga, kim soát phát hin, kim soát bù đp hay kim
soát th công, kim soát trong môi trng và kim soát qun lý. Nhng hot đng
kim soát có th đáp ng mt mc tiêu kim soát riêng bit.
a. Phân loi theo mc đích s dng
- Kim soát phòng nga: là hot đng kim soát nhm ngn nga, gim thiu kh
nng xy ra sai sót và gian ln nh hng đn vic đt đc các mc tiêu ca doanh
nghip.
- Kim soát phát hin: là hot đng kim soát phát hin kp thi hành vi sai sót
hoc gian ln nào đó đã thc hin. Thông thng ngi ta có th kt hp gia kim
soát phòng nga và kim soát phát hin nhm nâng cao tính hiu qu ca kim soát.
- Kim soát bù đp: sau khi phát hin sai sót, doanh nghip phi thay th nhng
hot đng đã kim soát đã b “qua mt” này bng nhng hot đng khác hu hiu hn
hay phi tng cng thêm các hot đng kim soát nhm b sung cho mt th tc
kim soát khác chính là kim soát bù đp.
17


b. Phân loi theo chc nng:
- Soát xét ca nhà qun lý cp cao: là vic xoát xét ca lãnh đo cp cao trong doanh
nghip nh so sánh kt qu thc t vi d toán, d báo, vi kì trc hay vi các đi th
khác. Các chng trình quan trng phi đc soát xét đ xác đnh mc đ hoàn thành.
- Qun tr hot đng: ngi qun lý  các cp trung gian s soát xét các báo cáo
v hiu qu ca tng b phn mà mình ph trách so vi d toán hay k hoch đã đ ra.
Vic soát xét phi tp trung vào c ba mc tiêu ca kim soát ni b.
- Phân chia trách nhim hp lý: Mt hành vi sai sót hay gian ln ch có th xy ra
khi có nhng c hi hay điu kin thun li. Do vy đ hn ch các sai sót và gian ln
cn phi hn ch ti đa nhng c hi này. Vic phân chia trách nhim hp lý gia các
chc nng trong doanh nghip cn phi đc xem xét mt cách nghiêm túc và đc
xem là mt loi kim soát phòng nga và kim soát phát hin hiu qu. Bi l, phân
chia trách nhim hp lý s làm gim thiu các c hi dn đn sai sót và gian ln cng
nh giúp phát hin ra các sai sót, gian ln này trong quá trình tác nghip. Vic phân
chia trách nhim yêu cu:
- Không đ mt cá nhân nm tt c khâu ca mt quy trình nghip v t lúc phát
sinh đn lúc kt thúc.
- Phi tách bit gia các chc nng: chc nng xét duyt nghip v và chc nng
bo v tài sn, chc nng k toán và chc nng bo qun tài sn, chc nng k toán và
chc nng bo qun tài sn, chc nng xét duyt nghip v và k toán.
- Kim soát quá trình x lý thông tin: nhiu hot đng kim soát cn đc thc
hin nhm bo đm tính chính xác, tính đy đ và phê chun đúng đn cho các nghip
v din ra trong doanh nghip. Kim soát quá trình x lý thông tin đóng mt vai trò
quan trng trong hot đng kim soát nói chung. Các h thng thông tin ngày nay
đc x lý phn ln bng các chng trình máy tính kt hp vi mt s th tc đc
x lý th công bng con ngi. Vì vy, kim soát quá trình x lí thông tin có th chia
ra làm hai loi chính đó là kim soát chung và kim soát ng dng.
- Kim soát chung: là hot đng kim soát áp dng cho tt c các h thng ng
dng đ đm bo cho h thng này hot đng liên tc và n đnh. C th, kim soát
chung bao gm kim soát hot đng ca trung tâm d liu, các phn mm h thng,

kim soát truy cp và kim soát các h thng ng dng.
18

- Kim soát ng dng: là hot đng kim soát áp dng cho tng h thng c th.
Kim soát ng dng phi đm bo d liu đc nhp và x lý mt cách chính xác, đy
đ cng nh phát hin các d liu không hp lý hoc cha đc xét duyt ca nhà
qun lý. C th kim soát ng dng s tp trung vào kim soát d liu đu vào, kim
soát quá trình x lý và cui cùng là kim soát d liu đu ra.
Kim soát chung và kim soát ng dng có liên quan mt thit và h tr ln
nhau. kim soát chung rt cn đ đm bo cho s vn hành ca kim soát ng dng.
Ngc li, kim soát ng dng giúp phát hin vn đ, đa ra các đ xut đ sa đi và
hoàn thin các h thng t đó làm cho kim soát chung đy đ và hu hiu hn.
Kim soát vt cht: ây là hot đng kim soát “cng”, mt loi hot đng kim
soát thng đc mi ngi ngh ti nht khi nói v KSNB trong doanh nghip. C
th, kim soát vt cht là các hot đng kim soát nhm đm bo cho tài sn ca doanh
nghip đc bo v mt cách cht ch. Ngoài ra, hot đng kim soát vt cht còn bao
gm vic đnh k tin hành kim kê tài sn và đi chiu vi s liu s sách. Bt k s
chênh lch nào cng cn đc gii trình x lý tha đáng. Kim soát vt cht nhm đm
bo cho s tn ti, cht lng hay tình trng ca các tài sn phc v cho hot đng sn
xut, kinh doanh n đnh ca doanh nghip.
Phân tích rà soát: đây là vic so sánh gia kt qu thc hin vi s liu d toán
hay gia các thông tin tài chính và phi tài chính nhm phát hin ra các bin đng bt
thng đ nhà qun lý có các bin pháp chn chnh kp thi.

1.3.4.1. Thông tin
Mi b phn và cá nhân trong doanh nghip đu phi có nhng thông tin cn
thit giúp thc hin trách nhim ca mình trong đó có trách nhim kim soát. Vì vy,
nhng thông tin cn phi đc xác đnh, thu thp và truyn đt ti nhng cá nhân, b
phn liên quan mt cách kp thi và thích hp. H thng thông tin ca doanh nghip
to ra các báo cáo, trong đó cha đng nhng thông tin tài chính, hot đng hay tuân

th, giúp cho nhà qun lý điu hành và kim soát doanh nghip. Mt thông tin có th
dùng cho nhiu mc tiêu khác nhau, nh đ lp BCTC, đ xem xét vic tuân th pháp
lut và các quy đnh hay đc dùng đ điu hành hot đng sn xut, kinh doanh ca
doanh nghip.

×