GIẢI PHÁP HẠN CHẾ NỢ XẤU VÀ XỬ LÝ NỢ XẤU TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM.PDF

B

GIÁO D

O

I H C KINH T TP.H

CHÍ MINH

VÕ TH THANH NHÀN

GI I PHÁP H N CH N

X U VÀ X

LÝ N

X UT I
T NAM

Chuyên ngành: Tài chính

Ngân Hàng

Mã s : 60340201

LU

NG D N KHOA H C:
TS. NGUY N QU C KHANH

T

4


Tôi

Gi i pháp h n ch n x u và x
t Nam

nghiên
trong

trong

lý n x u t i

gian

thu
quan. Tôi xin

30

06

Võ Th Thanh Nhàn

4

TRANG PH BÌA
L
M CL C
DANH M C KÝ HI U, CH

VI T T T

DANH M C CÁC B NG
DANH M C B NG V

TH

LÝ THUY T V N X U VÀ QU N TR N X U T I
NHTM .............................................................................................................................. 4
1.1

T ng quan v n x u trong ho

ng tín d ng ngân hàng ................................ 4

1.1.1

Khái ni m n x u ............................................................................................ 4

1.1.2

Phân lo i n x u .............................................................................................. 5

1.1.3

Các d u hi u nh n bi t n x u ........................................................................ 8

1.1.4

ng c a n x u ....................................................................................... 9

1.2

Các y u t

n n x u .................................................................... 12

1.2.1

Các y u t khách quan .................................................................................. 12

1.2.2

Các y u t ch quan ...................................................................................... 13

1.3

Qu n tr n x u ................................................................................................. 18

1.3.1

Khái ni m ...................................................................................................... 18

1.3.2

N i dung c a qu n tr n x u ........................................................................ 18

K t lu

.......................................................................................................... 21
C TR NG N X U T I NGÂN HÀ

VI T NAM .................................................................................................................... 23
2.1
2.1.1

Th c tr ng n x u t
Tình hình ho

t Nam ................. 23
ng tín d ng t

t Nam

....................................................................................................................... 23
2.1.2

Th c tr ng n x u t

t Nam .............. 28


2.2

các bi

d ng

h n ch và x lý n x u ............................................................................................. 36
2.2.1

Các bi

d

h n

ch và x lý n x u ........................................................................................................ 36
2.2.2

n ch và x lý n x u t i Ngân hàng TMCP Công
.................................................................................................................... 41

K t lu

.......................................................................................................... 49
I PHÁP H N CH VÀ X

LÝ N X U T I NGÂN HÀNG

T NAM .......................................................................... 51
3.1

m qu n tr n x u t

t Nam.... 51

3.2

Gi i pháp h n ch và x lý n x u t

Nam

.......................................................................................................................... 53

3.2.1

Nhóm gi i pháp h n ch n x u .................................................................... 53

3.2.2

Nhóm gi i pháp x lý n x u ........................................................................ 60

3.3

t

M t s ki n ngh v i NHNN ............................................................................ 62

K t lu

.......................................................................................................... 66

K T LU N .................................................................................................................... 67
TÀI LI U THAM KH O
PH L C


ADB

:

AMC

:

BCBS

:

CIC

:

CTCP

:

DATC

:

DNNN

:

DNVVN

:

Doan

:
:
IMF

:

JICA

:

KFW

:

NHNN

:

NHTM

:

SMEDF

:

TCTD

:

TMCP

:

TNHH

:

TSC

:

VAMC

:

VCSH

:

WB

:

Ngân hàng th

i


DANH M C CÁC B NG

B ng 2.1: Ch

ng n

........................................................ 29

B ng 2.2: X lý n x u b ng ngu n d phòng r i ro .................................................... 36


DANH M C B NG HÌNH V

Bi

2.1: T ng tài s

TH

........................................ 24

Bi u

theo ngành ngh Vietinbank ............................................... 26

Bi

theo thành ph n kinh t Vietinbank .................................... 27

Bi

2.4: T l n x

Bi

2.5: N x

....................................................... 30
.................................................. 31

Bi

u n x u Vietinbank theo ngành kinh t .......................................... 32

Bi

u n x u Vietinbank theo thành ph n kinh t .................................. 34

Bi

2.8: Ti n thu n x

c x lý................................................................... 35


1

M
1.

TÍNH C P THI T C

U

TÀI

Trong n n kinh t th

ng hi n nay, ngân hàng là m t lo i hình t ch c kinh

doanh có vai trị vơ cùng quan tr

i v i s phát tri n c a n n kinh t . Do ho

kinh doanh c a ngân hàng r t nh y c
khác nhau

nhi

n nhi

c, ngành ngh kinh t

nhân t khách quan và ch

ng khách hàng

ng th

ng c a nhi u

, chính tr , xã h

doanh c a ngân hàn

ng

ng kinh

c nh ng r i ro ti m n. Cùng v i s phát tri n c a

h th

i Vi

vi ho

n m r ng ph m

tr ng d ch v và gi m t tr ng tín d ng. Tuy nhiên,

cho t i hi n nay tín d ng v n là ngu n thu chính cho các ngân hàng. Do v y, ki m sốt

ch

ng tín d ng là m t trong nh ng ho

hàng nh

m b o cho ho

ng không th thi u trong qu n tr ngân

ng tín d ng nói riêng và ho

chung an toàn, hi u qu . Làm th

ng ngân hàng nói

h n ch và x lý n x u là m t v

các nhà qu n tr

u hoàn thi n. Nghiên c

an x ut
u ki n hi n nay, tình hình kinh t

i vi

n x u trong h th ng ngân hàng trong khi công tác x lý n x u v
này c

c quan tâm gi i quy t nhi

quy mô t ng tài s
31/12/2013 là 460.123 t

i hàng

n 31/12/2013 là 576.368 t
ng, t l n x

nhi u so v i toàn ngành ngân hàng và th
nhiên, con s

là khơng nh
Viet

nói lên t t c v ch
nh s

t hi u qu

a.

Vietinbank là m t trong nh

khơng có Quy

ng

i pháp nh m h n ch và x

lý n x

cao thì v

c

-

u t i Vi t Nam v i

ng, t

n

tín d ng là 0,82% th
so v

Tuy

ng tín d ng c a Vietinbank. N u
u l i n thì t l n x u th c t

u s ki n l

o, tham ô tài s

y lên h i chuông c nh báo v qu n lý r i ro ho

n

ng ngân hàng.


2

Nh n th

nh d n chuy

i mơ hình nh m qu n tr

n x u m t cách hi u qu , góp ph n nâng cao hi u qu ho
tr thành ngân hàng v ng m

u t i Vi t Nam và trên th gi i. M

t

n tr n x u t

p

c nhi u thành t
th i và còn t n t i nhi u h n ch
H N CH

N

n m c tiêu

X U VÀ X

l a ch
LÝ N

tài

I PHÁP

X U T I NGÂN HÀNG TMCP CƠNG

nh m góp ph n nâng cao công tác qu n tr và x lý n x u
t i Vietinbank.
2.

M C TIÊU NGHIÊN C U C
Tìm hi u nh ng v

TÀI

n v n x u và qu n tr n x u trong ho

ng ngân

hàng.
Tìm hi u th c tr ng n x u t

t Nam, nh ng

bi

d

n x u, t

h n ch và x lý

ng m t còn h n ch và nguyên nhân.
xu t m t s gi i pháp nh m góp ph n nâng cao cơng tác qu n lý và x lý n

x ut
3.

t Nam.
NG VÀ PH M VI NGHIÊN C U
ng nghiên c u: Nh ng v

lý lu n và th c ti n v n x u, nh ng gi i

pháp h n ch và x lý n x u t
Ph m vi nghiên c u: Ho

i t Nam.
ng tín d

c bi t là ho

t Nam trong 3
4.

ng qu n tr n x u t i
11

U
tài ch y u d a vào d li u th ng kê c a Vietinbank trong quá kh v ho t
ng tín d ng và qu n tr n x

ph n qu n tr n x u, xem xét

th c ti n ng d ng các bi n pháp qu n tr n x u t
m t t t, nh ng m t còn h n ch

ng

xu t m t s gi i pháp nh m nâng cao cơng tác

phịng ng a và h n ch n x u t i Vietinbank.


3

d

u sau:

-

t bi n ch ng và duy v t l ch s

-

ng h p, gi i thích, so sánh và phân tích s li u

- Tham kh o ý ki n c a m t s cán b

o Vietinbank

- Ngu n d li u: D li u th c p t ngu n th ng kê c
m
5.

c và d li u n i b Vietinbank,
K TC

TÀI

Ngoài ph n m

u và k t lu

c chia

:

lý thuy t v n x u và qu n tr n x u t i NHTM
c tr ng n x u t
3: Gi i pháp h n ch và x
i t Nam

i t Nam

lý n

x u t i Ngân hàng TMCP Công


4

1:
1.1 T ng quan v n x u trong ho

ng tín d ng ngân hàng

1.1.1 Khái ni m n x u
N x

c nh

n v i nhi u thu t ng

non-

ng n x

i chu n b quá h n và b nghi ng v kh

c hi u là các kho n n

n c a con n và thu h i v n c a

ch n . Tuy nhiên, hi n nay có nhi u khái ni m khác nhau v n x u, theo Qu ti n t

qu c t

t kho

c coi là không sinh l i (n x u) khi ti n thanh

toán lãi và/ho c ti n g

quá h n t 90 ngày tr lên, ho c các kho n thanh toán lãi

n 90 ngày ho

u hay gia h n n , ho c các kho n thanh toán
vi c tr n s

". V

m này, n x

kh

n

c nh n d

c th c hi

y

: th i gian quá h n và

.

y ban Basel v Giám sát Ngân hàng (BCBS)
n x

th v

chung t i nhi u qu c gia v qu n lý r i ro tín d ng,
nh, vi c kho n n b coi là khơng có kh

ho c c

u ki n sau x y ra: ngân hàng th
c hi

quá h n tr n quá 90 ngày. D
kho

i vay khơng có kh

n

c g ng thu h
ng d n này, n x u s bao g m toàn b các

n 90 ngày và có d u hi
x u c a Phòng Th ng kê

kho n n

khi m t trong hai

i vay không tr
Liên h p qu

cn .
nm t

c coi là n x u khi quá h n tr lãi và/ho c g c trên 90 ngày; ho c các

kho

t 90 ngày tr

tho thu n.

c nh p g c, tái c p v n ho c ch m tr theo

y, n x u v

nh d a trên 2 y u t : (i) quá

h n trên 90 ngày và (ii) kh

n nghi ng

c áp d ng ph bi n hi n hành trên th gi i.

a IAS

5

Vi t Nam, n x u có th
. Theo Quy

có v n

-NHNN c a NHNN ra ngày 22/04/2005 v Phân lo i n ,

trích l p và s d ng d

x lý r i ro tín d ng trong ho

các TCTD và Quy
s

c g i v i nhi

im ts

nh s

-NHNN ngày 25/04/2007 v vi c B sung,

u c a Quy

nhóm 3 (n

ng ngân hàng c a

nh 493, n x u là nh ng kho n n

c phân lo i vào

i chu n), nhóm 4 (n nghi ng ) và nhóm 5 (n có kh

các nhóm n trên có các kho n n g

n t 90 ngày tr lên.

Tuy có nhi u khái ni
b

mn x uv

nh d a trên hai y u t : (i) Các kho n n

lên; (ii) Kh

t v n);

n c

n t 90 ngày tr

c x p vào lo i nghi ng v kho n vay s

. B n ch t c a n x u là kh

suy gi m và bên cho vay có th khơng th thu h

n c
c toàn b kho n vay.

1.1.2 Phân lo i n x u
Phân lo i n x u là vi c các ngân hàng xem xét danh m c các kho
chúng vào các nhóm khác nhau d a trên
th i gian quá h n và m

ng c a kho n vay v

r i ro. Vi c phân lo i n nh m m

ng tín d ng và trích l p d phòng r i ro nh

p t n th t r i ro. Nhìn chung,

các ngân hàng phân lo i n
vi c phân lo i n

m soát ch t

ng. T i Vi t Nam,
nh theo Quy

nh 493 c a NHNN, n

c chia thành 5

x u là n thu c nhóm 3, nhóm 4 và nhóm 5.
-

ng:

(a)

Nhóm 1 (N

tiêu chu n) bao g m:

(i) N trong h

c n g c và lãi

n;
(ii) N quá h

i 10 n

g c và lãi b quá h n và thu h
(iii) N

c phân lo

thu h
n g

i h n;
nh t i kho

u này.

n


6

(b)

Nhóm 2 (N c n chú ý) bao g m:

(i) N quá h n t
(ii) N

u ch nh k h n tr n l

(iii) N
(c)

n 90 ngày;
u;

c phân lo

Nhóm 3 (N

nh t i kho n 2 và kho

u này

i tiêu chu n) bao g m:

(i) N quá h n t

n 180 ngày;

(ii) N gia h n n l

u;

(iii) N

c mi n ho c gi

theo h

ng tín d ng;

(iv) N thu
-

kh

ng h

N c a khách hàng ho c bên b

m là t ch c, cá nhân thu

t ch c tín d ng, chi nhánh

ng mà
c c p tín d ng

nh pháp lu t;
-

N

cb

m b ng c phi u c a t ch c tín d ng ho c cơng ty con c a

TCTD ho c ti

cs d

TCTD cho vay nh n tài s n b
-

N khơng có b

m ho

góp v n vào m
m b ng c phi u c a TCTD nh n góp v n;
cc pv

u ki

5% v n t có c
hàng thu
-

c giá tr

t q

c ngồi khi c p cho khách
ng b h n ch c p tín d

nh c a pháp lu t;

N c p cho các công ty con, công ty liên k t c a TCTD ho c doanh nghi p mà
TCTD n m quy n ki m sốt có giá tr

t các t l gi i h

nh c a

pháp lu t;
-

N có giá tr

t quá các gi i h n c p tín d ng, tr

t gi i h
-

c phép

nh c a pháp lu t;

N vi ph

nh n i b v c p tín d ng, qu n lý ti n vay, chính sách

d phịng r i ro c
(v) N

ng h

i theo k t lu n thanh tra;

c ngoài.


7

(vi) N
(d)

c phân lo

nh t i kho n 2 và kho

Nhóm 4 (N nghi ng ) bao g m:

(i) N quá h n t
(ii) N

n 360 ngày;

c u l i th i h n tr n l

ul il

u quá h

i 90 ngày theo th i h

u l i th i h n tr n l n th hai;

(iv) Kho n n

nh t

m c (iv) kho

ngày k t ngày có quy t

u này quá h n t

ngày mà v

n 60

nh thu h i;

(v) N ph i thu h i theo k t lu n thanh tra

(vi) N

c

u;

(iii) N

(e)

u này.

i h n thu h

n 60

i;
c phân lo

nh t i kho n 2 và kho

Nhóm 5 (N có kh

u này.

t v n) bao g m:

(i) N quá h n trên 360 ngày;
(ii) N

u l i th i h n tr n l

u quá h n t 90 ngày tr lên theo th i h n tr

n

ul il

u;

(iii) N

u l i th i h n tr n l n th hai quá h n theo th i h n tr n

c u l i l n th hai;
(iv) N

u l i th i h n tr n l n th ba tr lên, k c

quá h n ho

quá h n;
(v) Kho n n
ngày có quy

nh t

m c (iv) kho

nh thu h i;

(vi) N ph i thu h i theo k t lu
mà v

c NHNN công b

bi

-

n thu h i trên 60 ngày

c;

N c

(vii)

u này quá h n trên 60 ngày k t

t vào tình tr ng ki

c ngoài b phong t a v n và tài s n;
N

c phân lo
nh tính

nh t i kho

u này.

c


8

(a)

Nhóm 1 (N

tiêu chu n) bao g m: Các kho n n

c TCTD, chi nhánh ngân
c n g

h n. Các cam k t ngo i b

c t ch c tín d

c

c hi n

theo cam

k t.

(b)

Nhóm 2 (N c n chú ý) bao g m: Các kho n n
c ngoài

c TCTD, chi nhánh ngân

giá là có kh

c n g

có d u hi u khách hàng suy gi m kh

n . Các cam k t ngo i b

T

c hi

v theo cam k
(c)

c

Nhóm 3 (N

u hi u suy gi m kh

c hi n cam k t.

i tiêu chu n) bao g m: Các kho n n

c TCTD, chi nhánh

có kh

i n g c và lãi khi

n th t. Các cam k t ngo i b

c TCTD, chi nhánh ngân

n h n. Các kho n n
giá là có kh

c hi

ngh a v theo

cam k t.
(d)

Nhóm 4 (N nghi ng ) bao g m: Các kho n n

c TCTD, chi nhánh ngân

n th t cao. Các cam k t ngo i b ng mà
kh
(e)

c hi n cam k t là r t cao.

Nhóm 5 (N có kh

t v n) bao g m: Các kho n n

c TCTD, chi
i, m t v n. Các

cam k t ngo i b ng mà khách hàng khơng có kh

c hi

cam

k t.
1.1.3 Các d u hi u nh n bi t n x u
sau:
+ Khách hàng t
khách hàng

:


9

ách hàng

:

:
ngân hàng

:

:

khách hàng

:

:
ngân hàng

ó

1.1.4

ng c a n x u


10

N x

là n i lo c a Chính ph , các chuyên gia, các NHTM

mà còn là n i lo c a toàn th dân chúng b i n x
kinh t , làm t c ngh n dòng v
c

ng l

n tồn b n n

a an tồn tài chính qu c gia,

ng tiêu

n s phát tri n b n v ng c a n n kinh t .

1.1.4.1

i v i ngân hàng

-N x

ch t

n l i nhu n c a ngân hàng do khi n

x u phát sinh, ngân hàng ph i trích l p d phịng r
c h ch tốn vào chi phí c a ngân hàng d

x lý n x u, kho n này

n l i nhu n kinh doanh gi

k , khi n x u phát sinh ngân hàng cịn ph i t n chi phí x lý n
chi phí x lý tài s

i gian và nhân l c

i ki n,
t p trung phát tri n

kinh doanh thì ngân hàng ph i chia s b t cho vi c x lý n .
-N x

ng r t l
n ho

n uy tín c

i v i khách

ng kinh doanh c a ngân hàng. N u n

x u quá cao, ngân hàng s b h n ch ho c ng ng cho vay.
-

n kh

ho ch kinh doanh c a ngân hàng:

ng v n nhàn r i t các t ch
c u vay v

ng có nhu
ho

theo k h

m b o kh

n h n. Các kho n

n vay c

n, hay khi chuy n sang n q h n thì

vi c thu h i n
tính. N

ho ch c a ngân hàng gây ra thi u h t v n so v i d

t quá m t gi i h n cho phép, ngân hàng có th

-N x

ng lan truy

ng m t kh

a an toàn h th ng ngân hàng: N u n x

k p th i, có th gây ra s

c x lý

v c a m t s ngân hàng y u kém

gây ra

n c h th ng ngân hàng, gây m t ni m tin c

a doanh nghi p. c a các t ch c qu c t . Nghiêm tr
s

ng

v c a h th ng tài chính qu c gia.

i dân, nhà
d

n


11

1.1.4.2

iv

ay
n

m t uy tín và m

n, mang l i n x u cho ngân hàng s gây

x p h ng tín nhi m gi m sút trong h th

t o ra l ch s tín d ng x u trên CIC,

u này

ng nghiêm tr

n kh

ki m ngu n v n tài tr sau này c
1.1.4.3

i v i n n kinh t

- Ngân hàng là m t công c giúp NHNN và Chính ph th c thi các chính sách
ti n t nh

u ti t n n kinh t

ng hi u qu . Khu v c NHTM có t l

n x u cao s ph

i m t v i nguy

thanh toán. S ho

ng y u kém, t l n x u l n

làm gi m tính hi u qu c
chính ti n t ,

-N x

ng m t kh
v c a các NHTM

ng và

n tri n v

ng tiêu c

ngu n v

th

tv

ng x

n hi n qu th c thi

ng kinh t , là gánh n ng lên NSNN và

n s v n hành h th ng t giá h
o ra gánh n ng ngân sách trong v

x lý n . M c dù

x lý n x u ch y u t qu d phòng r i ro c

m t

t l n x u q cao thì các TCTD khơng th

ng ra t x

c, nên vi c x lý có

th ph i trơng c

n thu ngân sách
suy thoái kinh t . Trong dài h n, n u n x u ti p t

cao s gây b i chi ngân sách, r i ro l m phát và b t n kinh t .
- Ngân hàng là t ch c kinh doanh ti n t

ng v n nhàn r i t

ng nhu c u s n xu t kinh doanh c a n n kinh t . Khi n x
trích l p d phịng r

ng v

i
h n ch . N u n x u

i vi c dòng ti n b ngh n
l i, các thành ph n kinh t khác
B n là m t ví d tiêu bi

ti p t c kinh doanh.
0 Nh t B

ng do n x
th t nghi p, vi c làm, an sinh xã h i.

i ch u c

u này s gây ra nh

ng h p Nh t

t th p k
ng xã h


12

-N x

nt

dài thì các chi phí b ra v m t h

ng kinh t : Khi n x u kéo

i v i x lý n x u càng l n. V

m t h u hình là vi c các tài s n c m c t i ngân hàng s ngày càng b
h ng, giá tr và giá tr s d ng s m t d n, n u n x
này s

c x lý nhanh thì các tài s n

d ng nhanh chóng, t o nên giá tr và giá tr th

n

kinh t . V m t vơ hình khi quá trình x lý n x u kéo dài, d n t i h s tín nhi m c a
Vi t Nam s b gi m sút, gây
1.2 Các y u t

ng t
nn x u

1.2.1 Các y u t khách quan
- Theo Agu, Osmond Chigozie và Basil Chuka Okoli (2013), m t trong nh ng
y ut

n n x u là vi c lãi su

không th thi u trong b t k quy

t là m t y u t

nh cho vay nào c a doanh nghi p. Lãi su t nh

n chi phí tài chính c a doanh nghi p. Khi lãi su
i vi c l i nhu n doanh nghi p gi m,

n kh

tr n c a doanh nghi p.
-

ng kinh t không thu n l

y u t khách quan
nghiên c

n n x u, c th

. Trong m t

c

t

u t quan tr ng

ti

u ki n quan tr

t

ng tính

ho

c l i, nh ng bi

n n x u.

ng kinh t là

phát tri n các trung gian tài chính. S

nh kinh

m b o tính hi u qu ,

nh

ng x u c a n n kinh t gây trì tr , thua l trong

ng s n xu t kinh doanh c a các doanh nghi p. H u qu t t y u là ngân hàng
c n . Chính sách c

nguyên nhân phát sinh n x u. B i vì, các doanh nghi
hàng l n nên r t d b t
mô.

nh c a n n kinh

nh và

c kích thích ho

c

t

ib

ng là m t trong nh ng
ng có t l vay v n ngân

t ng t v chính sách kinh t


13

- Các nhân t t phía khách hàng
cc

quy

d ng v

g. N

vi c không d

c nh ng bi

n vi c khách hàng có s
c khách hàng y u kém, th hi n

ng lên xu ng c a nhu c u th

hi u bi t nhi u trong vi c s n xu t, phân ph i và khuy

ng, không

n ph

dàng b g c ngã trong c nh trang. T

d

n kh

n ngân

hàng.
+R

ng kinh doanh c a khách hàng: th hi n

ch

c

kinh doanh c a khách hàng thu c nhóm ngành ngh nào, có nh y c m v i các bi n
ng kinh t , chính tr - xã h i hay không. N u khách hàng ho

ngành ngh nhi u r i ro, d b

ng b i nh ng bi

ng kinh t , chính tr - xã h i

thì n n kinh t kh ng ho ng, khách hàng d d
kh

ng trong nh ng

n,

n

n ngân hàng.

1.2.2 Các y u t ch quan
-

qu n lý tín d ng c a ngân hàng:
p h p nh ng bi n pháp, cách th c mà ngân hàng ti n hành nh m m c
nh, theo dõi, ki m tra, giám sát v i t ng kho n tín d

c c p, v i ho t

ng tín d ng c a ngân hàng. N u cơng tác qu
tr ng c

trị quan

c th c hi n m

n thì s mang l i hi u qu

c l i, cơng tác qu

c ph bi

ph n, phịng ban c a ngân hàng, không t

c s th ng nh t trong toàn h th ng s

làm gi m thu nh p cho ngân hàng, n x
i r i ro. N
n tín d

ng tín d ng c a ngân hàng
t m c tiêu l i nhu
c các chính sách tín d ng ho c chính sách tín

d ng khơng phù h p, thi u s ki m soát ch t ch s
d ng c

c t i các b

c th hi n qua m t s

m sau:

x

tín


14

+ Chính sách tín d ng là m t trong nh ng chính sách trong chi
kinh doanh c a ngân hàng. Chính sách tín d

c hi

c qu n tr

ng l i, ch

m b o cho ho t d ng tín d

n vi c m r ng hay thu

h p tín d ng. Chính sách tín d ng bao g m: h n m c tín d ng, k h n c a kho n vay,
lãi su t cho vay và m c phí, l phí kho n vay. M t chính sách tín d
hút khách nhi

m b o kh

s h n ch r i ro, tuân th

i t ho

n s thu
ng tín d

ng l i chính sách c

b o cơng b ng xã h

m

ch tín d ng có

nn

x u.
+ Quy trình nghi p v tín d ng:
hàng t khi ti p nh n h

ây là b ng t ng h p mô t công vi c c a ngân

nc am

n khi quy

vay, gi i ngân, giám sát tín d ng, thu n và thanh lý h
tín d ng ch t ch
n x

mb

nh cho

ng tín d ng. M t quy trình

là m t nhân t làm gi

c l i, m t quy trình tín d ng l ng l o, khơng khoa h c s

x u.
tr ng cho vay trong t ng ngành, t

c, t ng

lo i doanh nghi p và c theo th i gian. N u t tr ng cho vay h p lý, phù h p v i th c
ti n n n kinh t , v i ch
kinh t

cl

a Chính ph , c a NHNN thì s mang l i hi u qu
u cho vay b t h p lý s làm gi m hi u qu ho

doanh c a ngân hàng, c a ngành kinh t , vùng kinh t và c n n kinh t

ng kinh
ng

nhu c u phát tri n c a xã h i.
+ Công tác ki m tra, giám sát n i b : Ki m tra, giám sát n i b
tính th i giàn vì nó nhanh chóng, k p th i ngay sau khi v a phát sinh v
sát c

i ki m tra viên do vi c ki

c th c hi

m m nh
và tính sâu

ng xun cùng v i

cơng vi c kinh doanh. Ki m tra, giám sát n i b c n ph

th ng

a c xe tín d ng. C xe càng lao nhanh v i v n t c l n thì h th ng th ng
ph i càng an toàn, hi u qu m i tránh cho c

ng ngã r r i ro.


15

- Qu n lý y u kém: Theo Allen N. Berger và Robert DeYoung (1995) cho r ng
qu n lý y u kém c a ngân hàng là m t trong nh ng nguyên nhân làm phát sinh n x u.
M

c xem là qu n lý y
+ Y u kém trong vi c th

c th hi n

nh, ch

các m t sau:

m và x p h ng tín d ng kém d

n

l a ch n nh ng kho n vay có hi u qu th p, r i ro cao. Tr m t s ít khách hàng có
phát sinh n x u b t ngu n t

, cơng

n

ng c

thì h u h t các kho n n x u b t ngu n t khâu th

c

nh quá h i h t c a cán b tín

d ng. Do khơng

c quy mơ kinh doanh th c s c a khách hàng, kh

c nh tranh c

i v i ngành ngh
c ngu n thu c a khách hàng t

có th

cho vay và cách th c giám sát h p lý. Cán b
ki m tra s d ng v n vay, d

tm c
i h t trong ph n

n không phát hi n k p th i nh

hàng ngay t

a khách

c ki m tra v vi

c ki m tra v

vi c s d ng v n sau khi vay cho bi t m t ph n v n vay th c s vào kinh doanh, ph n
khác cho m

a nhà, mua s m v t d ng, th

ph n v
d

n khi

, khơng cịn ngu

n phát sinh n x u. M

v i thi n chí tr n c

tr n ngân hàng,

h khách hàng là y u t quan tr ng g n li n
ng b lãng quên trong quá trình th

nh ban

u.
+ Kh

nh giá tài s
th

m b o cho kho n vay d

ng ho c không phát hi

nh

c r i ro khi nh n tài s n th

ch p.
+ Y u kém trong vi c ki

d ng v
ki m soát n i b
sai ph m, nh ng r

m b o khách hàng s
u ki n trong h

ng tín d ng. Ki m tra

c ki m tra, giám sát sau cho vay nh m k p th i phát hi n nh ng
m b o cán b tín d ng tuân th


16

nh khi cho vay, giám sát vi c s d ng v
p th

c

n pháp phòng ng a. N u vi c ki m tra, giám sát không k p

th i, sâu sát r t d x

ng h p khách hàng s d ng v

c cán b không tuân th
-R

n r i ro.

c tài chính- ngân hàng, theo nhà kinh t h c Paul

Krugman, r

c hi

liên quan t i m

c

nh cho vay d

c:

quy

mb

ng h p khi m

nh

ch p nh n r i ro, trong khi bên kia ph i ch u t n th t n u các
tb

Trong ho

ng kinh doanh ngân hàng, r

c n y sinh t chính ho t

ng kinh doanh c a ngân hàng và khách hàng s d ng v n c
m i. H u qu c a r

c do hai ch th này gây nên l

i g i ti n vào

u.
+R i

c c a khách hàng: Trong ho
ng th hi n

ng ngân hàng, r

cc a

vi c khách hàng vay s d ng nh ng kho n vay không

t trong h

ng vay n , s d ng v n sai trình t

nh ng h ng m c r i ro mà không thông báo cho bên cho vay trong khi ngân hàng thi u
thông tin và thi u giám sát, d

n d dàng g p r

d ng các kho n vay m t cách quá m o hi m và khơng có hi u qu .
m
l

nghiêm tr

o c a khách hàng. Trên th c t
h

ngân hàng. V
n
v

c bi u hi n

nh ng hành vi gian l n,

c m c tiêu vay v n c a mình, nhi u

ng mua bán vịng vo nh m có th

cv nt

b t cân x ng v thông tin, mà n u bên cho vay không

c ngu n thông tin s d n t i ti m n r

c sau khi h

ng vay

c kí k t.
+R

c c a ngân hàng: R

cx

iv

i qu n lý

ngân hàng: Ch ng h n khi nhà qu n lý hay b ph n nhóm cán b qu
l i ích v i khách hàng, m

u ki n khách hàng vay v n có th

i t , th m


17

u ki

c cán b th

nh ghi rõ là không duy

do l i ích c a cá nhân, nhà qu n lý hay nhóm cán b qu n lý
d n khách hàng h p th c hóa h

hi n theo ý ki n ch
R

ng m

m chí cịn u c u cán b th

ng
nh ph i th c

o.
c xu t phát t phía nhân viên ngân hàng khi giao d ch v i khách

ng th y nh t là hành vi nh n h i l c

c p tín d

cho vay d án nhi u r i ro, c

nh n b

on ,
ng... Ho c

nhân viên ngân hàng thi u trách nhi m, khơng n m b t và tìm hi u thơng tin liên quan
n kho n vay m t cách chính xác, thi u th n tr ng trong phân tích di n bi n th
ng liên quan t

n vi c ngân hàng quy

vay nh ng d

c hi

nh cho

c hay th c hi n không hi u qu d n

n n q h n ho c khách hàng khơng có kh

n .

Nghiên c u c

ng r i ro

c là m t trong nh ng nguyên nhân làm phát sinh n x u. Nelson M.Waweru
c hi n cu c kh o sát các nguyên nhân gây ra n x u t i các NHTM
Keynya b ng vi c ph ng v n 30 nhân viên qu n lý và nhân viên phân tích tín d ng t i
10 ngân hàng. K t qu , trong các y u t
l a d i, che d u thơng tin quan tr
ud
- Trình
c

n khách hàng vay thì vi c khách
n vi c c p tín d ng là nguyên nhân

n n x u.
y u kém c

, nhân viên ngân hàng: Theo nghiên c u
c và Ths. Nguy n Th Tuy t v

n r i ro tín d ng c a Ngân hàng TMCP Ngo
, kinh nghi m c a cán b tín d ng có
hàng. Theo Nelson M.Waweru (2009), trong nhóm các nhân t

nh
n
n n x u c a ngân
n ngân

c a nhân viên là y u t quan tr ng th 2 làm phát sinh n x u. Ngu n
nhân l c v i kinh nghi m non kém có th khi n ngâ
vay sai l m, b i s an toàn c a các kho n vay không ch ph thu

nh cho
nh


18

cho vay mà cịn ph thu c vào ho
khơng ch

ng c a khách hàng. Vi

n d a trên các con s báo cáo mà còn c n d a trên các kinh nghi m

th c ti

kh

i thành công c a khách hàng. Vi c

tính hi u qu , kh thi c
x u. Ngu n nhân l

án là m

cao là m t y u t quy

nh

nn
n s phát tri n c a

ngân hàng. Các ngân hàng l n trên th gi

u r t quan tâm t i vi c tuy n ch n cán b

có

o l i cán b

ng th

b t k p tình hình th c t .

- Thơng tin tín d
t

g nhóm các nhân

n ngân hàng, vi c thu th p thơng tin tín d ng khơng tích c c là ngun
u

n n x u. Thơng tín tín d ng bao g m thơng tin v tình

hình pháp lý c a khách hàng, tình hình tài chính, l ch s tín d ng, thơng tin tài s n b o
n lý s d a vào thông tin do nhân viên thu th
m

r i ro c a kho n vay và ra quy

khơng cung c
quy
1.3

nh cho vay. Vì v y, khi nhân viên tín d ng

các thơng tin c n thi t cho cán b qu n lý t t y u s d

n ra

nh cho vay sai l m.
Qu n tr n x u

1.3.1 Khái ni m

Qu n tr n x u là quá trình xây d ng và th c thi các chi
qu n lý và kinh doanh tín d ng nh
tri n b n v ng; trong
sinh n x

c, các chính sách

c các m c tiêu an toàn, hi u qu và phát

ng các bi n pháp nh m phòng ng a và h n ch phát
i vi c x lý các kho n n x

thu, gi m chi phí nâng cao hi u qu ho

ng kinh doanh c a NHTM.

1.3.2 N i dung c a qu n tr n x u
1.3.2.1 Phòng ng a n x u phát sinh
- Nâng cao ch

ng th

Ngân hàng ph i ti n hành ho

nh tín d ng
ng th

c khi cho vay. Ngân hàng dùng các bi

i v i d án vay, khách hàng

ki m tra tính kh thi và sinh l i