QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG ĐỐI VỚI KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG TMCP QUÂN ĐỘI.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM











 TH HI AN


QUN TR RI RO TÍN DNG I VI
KHÁCH HÀNG DOANH NGHIP TI NGÂN
HÀNG THNG MI C PHN QUÂN I


Chuyên ngành : Tài chính – Ngân hàng
Mã s : 60.34.02.01




LUN VN THC S KINH T

NGI HNG DN KHOA HC:
TS. PHM T NGA






TP. H CHÍ MINH – NM 2014

LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan đơy lƠ công trình nghiên cu ca riêng tôi. Nhng thông tin vƠ ni dung
trong đ tƠi đu da trên nghiên cu thc t vƠ hoƠn toƠn đúng vi ngun trích dn.
Tác gi đ tƠi




 Th Hi An


MC LC
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc t vit tt
Danh mc bng biu
Danh mc hình
Li m đu 1
Chng 1 TNG QUAN V QUN TR RI RO TệN DNG I VI KHÁCH HÀNG

DOANH NGHIP TI NGÂN HÀNG THNG MI 3
1.1. Tng quan v ri ro tín dng 3
1.1.1. Khái nim ri ro tín dng 3
1.1.2. Phơn loi ri ro tín dng 4
1.1.2.1 Cn c theo nguyên nhơn phát sinh ri ro 4
1.1.2.2 Cn c vƠo hình thc 5
1.1.2.3. Cn c theo đi tng khách hƠng 5
1.1.3. c đim ri ro tín dng 6
1.1.4. Tác đng ca ri ro tín dng 7
1.1.4.1. Tác đng tiêu cc 7
1.1.4.2. Tác đng tích cc 8
1.2. Tng quan v qun tr ri ro tín dng đi vi khách hàng doanh nghip ti ngân hàng
thng mi 8
1.2.1 Khái nim qun tr ri ro tín dng 8
1.2.2. c đim qun tr ri ro tín dng đi vi khách hƠng doanh nghip 9
1.2.3. Nguyên tc trong qun tr ri ro tín dng 10
1.2.4 Mô hình qun tr ri ro tín dng 11
1.2.4.1 Mô hình qun tr ri ro tín dng tp trung 11
1.2.4.2 Mô hình qun tr ri ro tín dng phân tán 12
1.2.5. Quy trình qun tr ri ro tín dng 12
1.2.5.1. Hoch đnh chính sách, chin lc 13
1.2.5.2. o lng ri ro tín dng; cơn nhc mc đ ri ro; xác đnh mc đ chu
đng tn tht 13
1.2.5.3. Áp dng chính sách, công c phòng chng vƠ bù đp ri ro thích hp 18
1.2.5.4. Theo dõi, đánh giá vƠ điu chnh phng pháp phòng chng ri ro 19
1.2.6. Các yu t tác đng qun tr ri ro tín dng 20
1.2.6.1. Yu t ch quan 20
1.2.6.2. Yu t khách quan 21
1.2.7. Các ch tiêu đo lng qun tr ri ro tín dng 21
1.3. Kinh nghim qun tr ri ro tín dng đi vi khách hƠng doanh nghip ti ngân hàng

thng mi 23
1.3.1. Kinh nghim qun tr ri ro tín dng ca Citibank 23
1.3.2. Kinh nghim qun tr ri ro tín dng ca tp đoƠn ngơn hƠng ING 25
1.3.3. Kinh nghim qun tr ri ro tín dng ca M 26
1.3.4. BƠi hc kinh nghim cho Ngơn hƠng TMCP Quơn i 26
Kt lun chng 1 27
Chng 2 THC TRNG QUN TR RI RO TệN DNG I VI KHÁCH HÀNG
DOANH NGHIP TI NGÂN HÀNG THNG MI C PHN QUÂN I 28
2.1 Tng quan v Ngơn hƠng Thng mi C phn Quơn i 28
2.1.1. Lch s hình thƠnh vƠ phát trin 28
2.1.2. Kt qu hot đng kinh doanh ca Ngân hàng Thng mi C phn Quơn i . 30
2.2. Thc trng tín dng vƠ ri ro tín dng đi vi khách hƠng doanh nghip ti Ngơn
hàng Thng mi C phn Quơn i 32
2.2.1. H thng qun tr ri ro tín dng ti Ngơn hƠng TMCP Quơn i 32
2.2.2. Phơn tích tín dng vƠ ri ro tín dng đi vi khách hƠng doanh nghip ti Ngơn
hàng Thng mi C phn Quơn i 35
2.2.2.1. Phân tích hot đng tín dng 35
2.2.2.2. Phơn tích tín dng theo thi hn ngha v 36
2.2.2.3. Phơn tích tín dng theo ngƠnh 37
2.3. Phơn tích thc trng qun tr ri ro tín dng đi vi khách hàng doanh nghip 38
2.3.1. Quy trình cp tín dng cho khách hƠng doanh nghip 38
2.3.1.1. C ch ra phán quyt tín dng, hi đng tín dng 38
2.3.1.2. Mô hình cp tín dng 38
2.3.2. ánh giá cht lng khon vay vƠ các quy đnh nhm hn ch ri ro tín dng
doanh nghip 42
2.4. ánh giá công tác qun tr ri ro tín dng đi vi khách hƠng doanh nghip ti Ngơn
hƠng Thng mi C phn Quơn i 48
2.4.1. Nhng thƠnh tu đt đc 48
2.4.2. Nhng hn ch vƠ nguyên nhơn 49
Kt lun chng 2 55

Chng 3 GII PHÁP VÀ KIN NGH NÂNG CAO CÔNG TÁC QUN TR RI RO
TệN DNG I VI KHÁCH HÀNG DOANH NGHIP TI NGÂN HÀNG THNG
MI C PHN QUÂN I 56
3.1. Mt s gii pháp nơng cao công tác qun tr ri ro tín dng đi vi khách hƠng doanh
nghip ti Ngơn hƠng Thng mi C phn Quơn i 56
3.1.1. HoƠn thin c cu t chc vƠ c ch qun lỦ, giám sát ri ro tín dng 56
3.1.1.1. Giai đon tip nhn h s 56
3.1.1.2. Giai đon thm đnh h s vay 57
3.1.1.3. Giai đon phê duyt h s vay 58
3.1.1.4. Giai đon kim tra sau cho vay 58
3.1.1.5. Thu hi vƠ x lỦ n 60
3.1.1.6. S dng các công c bo him hn ch, bù đp tn tht 60
3.1.2. Xơy dng chính sách tín dng phù hp tng thi k 60
3.1.2.1. Cp nht tin tc thng xuyên, xơy dng chính sách tín dng phù hp tng
thi kầ. 60
3.1.2.2. C ch phơn cp, u quyn 61
3.1.2.3. Xơy dng các gii hn an toƠn trong hot đng tín dng 61
3.1.2.4. Xơy dng chính sách khách hƠng trong hot đng tín dng 62
3.1.2.5. TƠi sn đm bo tin vay 63
3.1.3. HoƠn thin h thng đo lng ri ro và xp hng tín dng ni b 63
3.1.4. Qun lỦ, giám sát danh mc cho vay; tích cc x lỦ n xu 64
3.1.5. Xơy dng vƠ hoƠn thin h thng thông tin vƠ b máy qun tr ri ro tín dng 65
3.1.6. HoƠn thin công ngh, ngun nhơn lc trong hot đng tín dng 67
3.1.6.1. HoƠn thin công ngh 67
3.1.6.2. HoƠn thin b máy nhơn s 68
3.2. Mt s kin ngh nơng cao công tác qun tr ri ro tín dng đi vi khách hƠng doanh
nghip ti Ngơn hƠng Thng mi C phn Quơn i 71
3.2.1. Tng cng công tác giám sát hot đng h thng ngơn hàng 71
3.2.2. HoƠn thin các vn bn pháp lỦ h tr hot đng tín dng 72
3.2.3. Ban hƠnh các vn bn hng dn hoƠn thin h thng xp hng tín dng ni b,

phơn loi n; hoƠn thin c ch lƣi sut vƠ n đnh t giá hi đoái 73
3.2.4. Nơng cp h thng thông tin minh bch, chính xác 73
3.2.5. Mt s kin ngh vi NhƠ nc 75
Kt lun chng 3 77
Kt lun 78
Danh mc tƠi liu tham kho
Ph lc 01: Mô hình 6C trong phơn tích tín dng
Ph lc 02: Mô hình đim s Z (Z score-Credit scoring model)
Ph lc 03: Mô hình cu trúc k hn ri ro tín dng
Ph lc 04: Quá trình hình thƠnh vƠ phát trin ca Ngơn hƠng TMCP Quơn i

DANH MC T VIT TT
BCTC Báo cáo tài chính
BS Bt đng sn
CIC Trung tơm Thông tin tín dng
CN Chi nhánh
CNTT Công ngh thông tin
CSTD Chính sách tín dng
CV QHKH Chuyên viên Quan h Khách hƠng
CV T Chuyên viên Thm đnh
DN Doanh nghip
K GDB ng kỦ giao dch đm bo
HQT Hi đng qun tr
KH Khách hàng
KHCN Khách hàng cá nhân
KHDN Khách hƠng doanh nghip
KSNB Kim soát ni b
KSTT Kim soát tuơn th
MB Ngơn hƠng Thng mi C phn Quơn i
NH Ngân hàng

NHNN Ngơn hƠng NhƠ nc
NHTM Ngơn hƠng thng mi
NH TMCP Ngân hƠng Thng mi c phn
PGD Phòng giao dch
QTRR Qun tr ri ro
QT RRTD Qun tr ri ro tín dng
QTTD Quy trình tín dng
RRTD Ri ro tín dng
TCTD T chc tín dng
TD Tín dng
TSB TƠi sn đm bo
XHTD Xp hng tín dng
XHTDNB Xp hng tín dng ni b
DANH MC BNG BIU
Bng 1.1 Bng đánh giá vi tng nhóm mô hình đim s Z
Bng 2.1 Kt qu hot đng kinh doanh ca MB
Bng 2.2 Tình hình d n cho vay ti MB
Bng 2.3 Phơn loi n tín dng đi vi KHDN ti MB
Bng 2.4 Phơn tích cht lng tín dng KHDN ti MB theo thi hn ngha v
Bng 2.5 Trích lp d phòng ri ro cho vay KH ti MB ti MB
Bng 2.6 Bin đng d phòng chung các khon cho vay KH ti MB
Bng 2.7 Bin đng d phòng c th các khon cho vay KH ti MB

DANH MC HỊNH
Hình 1.1 Phơn loi ri ro tín dng theo nguyên nhơn phát sinh
Hình 1.2 Quy trình qun tr ri ro tín dng
Hình 2.1 C cu t chc ti MB hin nay
Hình 2.2 Mô hình t chc ca Khi Qun tr ri ro
Hình 2.3 C cu tín dng KHDN ti MB theo k hn cho vay
Hình 2.4 Quy trình cp tín dng cho KHDN

Hình 2.5 Quy trình chm đim XHTDNB cho KHDN ti MB



1

LI M U
LỦ do chn đ tƠi
Vi các NHTM, tín dng lƠ hot đng kinh doanh quan trng nht vƠ lƠ hot đng
đem li li nhun ch yu nhng đng thi cng cha đng nhiu ri ro nht. Hu qu
ca ri ro tín dng, đc bit lƠ ri ro tín dng đi vi đi tng khách hƠng doanh
nghip thng rt nng n do quy mô vn vay ln: lƠm tng thêm chi phí cho ngơn
hƠng, thu nhp lƣi b chm hoc mt đi cùng vi s tht thoát vn vay, lƠm xu đi tình
hình tƠi chính cng nh tn hi đn uy tín vƠ v th ca ngơn hƠng. Khi ri ro tín dng
không đc qun tr tt s dn đn t l n xu cao vƠ nh hng trc tip đn s tn
ti, phát trin ca mi TCTD, nghiêm trng hn còn gơy tác đng xu đn toƠn b h
thng ngơn hƠng vƠ nn kinh t.
Ri ro tín dng luôn song hƠnh vi hot đng tín dng, không th loi b hoƠn toƠn
ri ro tín dng mƠ ch có th áp dng các bin pháp đ phòng nga hoc gim thiu
thit hi ti đa khi ri ro tín dng xy ra. Qun tr ri ro tín dng lƠ hot đng tt yu
giúp các NH tránh khi nhng tn tht không d tính trc đc; chng đ vi nhng
thay đi bt li trong ni b vƠ môi trng kinh doanh; tng li th cnh tranh vƠ đm
bo mc li nhun k vng; đng thi giúp nhn bit vƠ khai thác đc các c hi
kinh doanh; lƠ vn đ khó khn nhng rt bc thit. Ti MB hin nay, tín dng cho
khách hƠng doanh nghip chim t trng ln, đem li li nhun cao nhng đng thi
cng tim n ri ro ln. Vi mong mun tìm hiu nhng ri ro tín dng, t đó phơn
tích nhng ri ro có th xy ra vƠ kin ngh nhng gii pháp nơng cao cht lng qun
tr ri ro tín dng đi vi khách hƠng doanh nghip, ngi vit xin thc hin nghiên
cu đ tƠi ắQun tr ri ro tín dng đi vi khách hƠng doanh nghip ti Ngơn
hàng Thng mi C phn Quơn i”.

Mc tiêu nghiên cu
 tƠi nghiên cu gii quyt 3 vn đ c bn sau:
- Nghiên cu lý lun v ri ro tín dng và qun tr ri ro tín dng đi vi khách
hàng doanh nghip;
- Vn dng c s lý lun đ phân tích tình hình qun tr ri ro tín dng đi vi
khách hàng doanh nghip ti Ngơn hƠng TMCP Quơn i, đa ra nhng thành tu

2

đt đc và nhng hn ch còn tn ti trong hot đng qun tr ri ro tín dng đi
vi khách hàng doanh nghip ti Ngơn hƠng TMCP Quơn i.
- a ra nhng bin pháp nhm hn ch nhng ri ro có th phát sinh, kin ngh
các gii pháp nhm gim thiu thit hi khi ri ro xy ra cho ngân hàng, kin ngh
gii pháp c th đ nâng cao cht lng qun tr ri ro tín dng.
i tng nghiên cu vƠ phm vi nghiên cu
- i tng nghiên cu: Hot đng qun tr ri ro tín dng đi vi khách hàng
doanh nghip.
- Phm vi nghiên cu: Tín dng và hot đng qun tr ri ro tín dng đi vi khách
hàng doanh nghip ti Ngơn hƠng TMCP Quơn i giai đon 2009 – 2013.
Phng pháp nghiên cu
S dng phng pháp nghiên cu thng kê, so sánh, phơn tíchầ đi t c s lỦ
thuyt đn thc tin nhm gii quyt vƠ lƠm sáng t mc đích đt ra trong đ tƠi.
Ni dung ca đ tƠi
 tƠi đc chia lƠm 3 chng nghiên cu:
- Chng 1: Tng quan v qun tr ri ro tín dng đi vi khách hƠng doanh
nghip ti ngân hàng thng mi.
- Chng 2: Thc trng hot đng qun tr ri ro tín dng đi vi khách hƠng
doanh nghip ti Ngơn hàng Thng mi C phn Quơn i.
- Chng 3: Gii pháp vƠ kin ngh nơng cao công tác qun tr ri ro tín dng
đi vi khách hƠng doanh nghip ti Ngơn hƠng Thng mi C phn Quơn i

3

CHNG 1 TNG QUAN V QUN TR RI RO TÍN DNG I VI
KHÁCH HÀNG DOANH NGHIP TI NGỂN HÀNG THNG MI
1.1. Tng quan v ri ro tín dng
1.1.1. Khái nim ri ro tín dng
Ri ro lƠ mt s không chc chn, mt tình trng bt n hay s bin đng tim n 
kt qu; cùng vi s phát trin ca xƣ hi lƠ s xut hin thêm nhng ri ro mi.
Ngoài ra, ri ro còn đc xem nh lƠ s khác bit gia giá tr thc t vƠ giá tr k
vng. Giá tr k vng chính lƠ giá tr trung bình có trng s ca mt bin nƠo đó vi
trng s chính lƠ xác sut xy ra giá tr ca bin đó. S khác bit gia giá tr thc t so
vi giá tr k vng đc đo lng bi đ lch chun. Do vy, đ lch chun hay
phng sai (bình phng đ lch chun) chính lƠ thc đo ca ri ro.
Ri ro va mang tính tích cc, va mang tính tiêu cc; ri ro có th mang đn cho
con ngi nhng tn tht, mt mát, nguy him, nhng cng có th mang đn nhng c
hi, thi c. Nu tích cc nghiên cu, nhn dng, đo lng ri ro, chúng ta có th tìm
ra đc nhng bin pháp phòng nga, hn ch nhng tiêu cc vƠ phát huy đc nhng
c hi tích cc mang li t ri ro (Trn Huy HoƠng, 2011).
Hot đng kinh doanh NH bao gm nhng hot đng chính lƠ huy đng vn, cp
TD và cung ng nhng dch v khác. Nhng hot đng nƠy tim n nhng ri ro nht
đnh nh ri ro thanh khon, ri ro t giá hi đoái, ri ro lƣi sutầ Trong khuôn kh
lun vn, tác gi ch gii hn tim hiu v RRTD đ t đó tìm hiu thc trng vƠ có
nhng gii pháp nhm thc hin tt hn vic QT RRTD ti NHTM.
RRTD lƠ loi ri ro phát sinh trong quá trình cp TD ca NH, biu hin trên thc t
qua vic KH không tr đc n hoc tr n vay không đúng hn cho NH, cho dù đy
lƠ n gc hay n lƣi. Hiu mt cách khác, RRTD lƠ ri ro không thu hi đc n khi
đn hn do ngi vay đƣ không thc hin đúng cam kt vay vn theo hp đng TD,
không tuơn th theo nguyên tc hoƠn tr khi đáo hn.

Nh vy, theo quan đim ca tác gi, RRTD lƠ s không chc chn v kh nng
hoƠn tr khon TD đc cp ca KH khi đn hn; nói cách khác, đó lƠ s khác bit
gia thc t thu hi khon TD đƣ cp vƠ giá tr khon vay ca NH khi thc hin cp
TD cho KH.

4

1.1.2. Phân loi ri ro tín dng
1.1.2.1. Cn c theo nguyên nhân phát sinh ri ro
Nu cn c vƠo nguyên nhơn phát sinh ri ro, RRTD đc phơn chia nh sau:
Hình 1.1: Phơn loi ri ro tín dng theo nguyên nhân phát sinh

(Trn Huy HoƠng, 2011)
Theo s đ trên, RRTD đc chia thƠnh hai loi lƠ ri ro giao dch (transaction risk)
vƠ ri ro danh mc (portfolio risk):
- Ri ro giao dch: phát sinh do nhng hn ch trong quá trình giao dch và xét
duyt cp TD, đánh giá KH; có 3 b phn chính:
+ Ri ro la chn: liên quan đn quá trình đánh giá vƠ phơn tích TD, khi NH la
chn nhng phng án cp TD có hiu qu đ ra quyt đnh cp TD.
+ Ri ro bo đm: phát sinh t các tiêu chun bo đm nh các điu khon trong
hp đng cp TD, các loi TSB, ch th đm bo, cách thc đm bo vƠ
mc cp TD trên giá tr ca TSB.
+ Ri ro nghip v: lƠ ri ro liên quan đn công tác qun lỦ khon TD vƠ hot
đng cp TD, bao gm c vic s dng h thng xp hng ri ro vƠ k thut
x lỦ các khon TD có vn đ.
- Ri ro danh mc: phát sinh do nhng hn ch trong qun lý danh mc TD ca
NH, đc phân chia thành 2 loi:
+ Ri ro ni ti (intrinsic risk): xut phát t các yu t, các đc đim riêng có,
mang tính riêng bit bên trong ca mi ch th xin cp TD hoc ngƠnh, lnh
vc kinh t, t đc đim hot đng hoc đc đim s dng vn ca KH xin cp

TD.
Ri ro tín
dng
Ri ro
giao dch
Ri ro
la chn
Ri ro
bo đm
Ri ro
nghip v
Ri ro
danh mc
Ri ro
ni ti
Ri ro
tp trung

5

+ Ri ro tp trung (concentration risk): lƠ trng hp NH tp trung cp TD quá
nhiu đi vi mt s KH, hoc quá nhiu DN hot đng trong cùng mt
ngƠnh, lnh vc kinh t; hoc trong cùng mt vùng đa lỦ nht đnh; hoc cùng
mt loi hình cp TD có ri ro cao.
1.1.2.2. Cn c vào hình thc
Cn c vào hình thc, RRTD đc chia thành 2 loi: Không thu đúng hn và không
thu đ n gc và/ hoc lãi; tu trng hp mà NH hch toán vào các khon mc theo
dõi khác nhau nh lƣi treo hoc n quá hn.
RRTD tn ti di nhiu hình thc, các hình thc đó luôn chuyn bin cho nhau,
mƠ mc đ cui cùng lƠ n không có kh nng thu hi. Khi nghiên cu v RRTD

thng chú trng vƠo các nguy c xy ra ri ro nh lƣi treo vƠ đc bit lƠ n phát sinh,
còn lƣi treo đóng bng vƠ n quá hn không có kh nng thu hi đc coi lƠ các tình
hình ri ro thc s nên thng đc xem xét gii quyt hu qu vƠ rút ra bƠi hc.
1.1.2.3. Cn c theo đi tng khách hàng
Nu cn c theo đi tng KH, RRTD có th phân chia thành RRTD đi vi
KHDN và RRTD đi vi KHCN.
 Ri ro tín dng đi vi khách hàng doanh nghip:
c đim TD đi vi KHDN là mc dù NHTM có s lng KH không nhiu nhng
quy mô d n ln, khon TD cp cho mt KHDN có th ln hn rt nhiu ln so vi
mt KHCN vi các điu khon, điu kin chi tit vƠ đa dng, phc tp; các sn phm
dch v mi KH s dng cng đa dng hn nhiu t cho vay, chit khu, bo lãnh,
mua bán ngoi t, thanh toán quc tầ. ng thi, khác vi khon TD cho KHCN,
các khon TD cho KHDN là các khon TD ngn hn nhm mc đích b sung b sung
vn lu đng chim t trng ln, vòng quay TD nhanh, hot đng ca KH thng
xuyên đc đánh giá li mi khi NH cp mt khon TD mi, vì vy NH theo sát tình
hình KH hn so vi KHCN, thông tin v KH đc cp nht thng xuyên và có đ tin
cy cao hn KHCN. Bên cnh đó, đi tng KHDN hot đng đa dng trong nhiu
ngành ngh khác nhau vi các đc thù ngƠnh đa dng và phc tp; KH có nhu cu cp
TD ln nhng kh nng đáp ng v TSB lƠ BS hoc tin gi thng gii hn, vì
vy TSB cho đi tng KH nƠy đa dng hn KHCN, NH có th xem xét tài tr trên

6

TSB lƠ các khon phi thu, hàng tn kho tu theo tng đi tng KH, giúp to điu
kin h tr nhiu hn cho các KHầ Vi các đc đim nêu trên, khi tài tr đi tng
KH nƠy đòi hi đi ng cán b TD phi hiu rõ ngành ngh đang tham gia tƠi tr,
thm đnh tt KH vƠ phng án tƠi tr, linh hot trong qun lý khon TD vì nu ri ro
xy ra s gây thit hi rt ln cho NH.
 Ri ro tín dng đi vi khách hàng cá nhân
c đim ca TD đi vi KHCN là quy mô mi khon vay nh, s lng các khon

vay ln vi mc đích vay vn thng lƠ đ b sung vn kinh doanh, hoc phc v cho
nhu cu tiêu dùng vi thi gian cho vay dƠi nhng ngun tr n thng là thu nhp
thng xuyên n đnh ti thi đim xem xét cp TD. Do vy, khi cp TD cho đi
tng KHCN, có th gp phi mt s ri ro nh ri ro do thông tin bt cân xng,
ngun tr n b nh hng khi ngi vay gp ri ro sc kho, tht nghipầ nên không
tr đc n vay cho NH; ri ro tác nghip do s lng khon vay cn thm đnh và
qun lý rt nhiu, d dn đn tâm lý ch quan, lng lo trong vic qun lý khon vay.
1.1.3. c đim ri ro tín dng
 ch đng phòng nga RRTD thì nhn bit đc đim ca RRTD lƠ điu cn thit.
RRTD có các đc đim sau:
- Ri ro mang tính gián tip: Trong quan h TD, NH chuyn giao quyn s dng
vn cho KH, RRTD xy ra khi KH gp nhng tn tht và tht bi trong quá trình s
dng vn. Do đó, ri ro trong hot đng kinh doanh ca KH là nguyên nhân ch yu
gây nên RRTD cho ngân hàng. Vì vy QT RRTD không đn thun ch lƠ QTRR trc
khi cho vay mà còn là quá trình xuyên sut trong và sau khi cho vay, theo sát quá trình
hot đng kinh doanh ca KH đ kp thi phát hin nhng bt n trong hot đng kinh
doanh ca KH, đm bo quá trình kinh doanh đt hiu qu đ KH thc hin đúng cam
kt hoàn tr vn vay đúng thi hn.
- Ri ro có tính cht đa dng và phc tp: đc đim này biu hin  s đa dng,
phc tp ca nguyên nhân, hình thc và hu qu ca RRTD. Do đó, khi phòng nga và
x lý RRTD phi chú Ủ đn mi du hiu ri ro, xut phát t nguyên nhân bn cht và
hu qu do RRTD đem li đ có bin pháp phòng nga phù hp.

7

- RRTD có tính tt yu luôn tn ti gn lin vi hot đng TD ca NHTM: tình
trng thông tin bt cân xng đƣ lƠm cho NH không th nm bt đc các du hiu ri
ro mt cách toàn din vƠ đy đ, điu này làm cho bt k khon vay nƠo cng tim n
nhng ri ro. Do đó kinh doanh NH là kinh doanh ri ro  mc đ phù hp vƠ đt
đc li nhun tng ng.

1.1.4. Tác đng ca ri ro tín dng
1.1.4.1. Tác đng tiêu cc
RRTD luôn tim n trong kinh doanh NH vƠ đƣ gơy ra nhng hu qu nghiêm
trng, nh hng nhiu mt đn đi sng kinh t - xã hi ca mi quc gia, thm chí
có th lan rng trên phm vi toàn cu.
- i vi NH: RRTD có th đánh mt thng hiu ca NH, gây tn tht v tài sn
cho NH.  mc đ thp, RRTD làm gim li nhun, thm chí còn làm gim ngun
vn t có ca các NH; nu RRTD không đc kim soát tt làm cho t l các khon
cho vay mt vn tng lên quá cao, các NHTM s phi đi mt vi nguy c phá sn.
Khi gp RRTD, NH không thu đc gc vƠ lƣi cho vay nhng vn phi tr vn và lãi
tin huy đng khi đn hn, làm cho NH b mt cơn đi trong vic thu chi. Khi không
thu đc n thì vòng quay vn TD b chm li, NH kinh doanh không hiu qu và có
th mt kh nng thanh khon. Hn na, hot đng ca mt NH có liên quan đn h
thng NH và các t chc xã hi và cá nhân trong nn kinh t. Do vy nu mt NH có
kt qu hot đng xu, thm chí dn đn mt kh nng thanh toán vƠ phá sn thì s có
nhng tác đng dây chuyn nh hng xu các NH và các b phn kinh t khác.
- i vi KH: RRTD làm gim uy tín, s tín nhim ca KH, dn đn vic khó
khn cho KH trong vic tip cn ngun vn NH và c các ngun vn khác trong tng
lai. Không ch nh hng đn bn thân KH gp RRTD, các KH khác khi xin cp TD
cng s b nh hng do RRTD khin cho NH buc phi tht cht TD hoc thu hp
quy mô hot đng. Trng hp RRTD gây tn tht ln khin NH lâm vào tình trng
phá sn, các KH gi tin vào NH có kh nng phi đi mt vi vic không thu hi
hoc thu hi không đ khon tin gc và lãi.
- i vi nn kinh t: NH có mi quan h cht ch vi nn kinh t, là kênh thu hút
vƠ bm tin cho nn kinh t. Do hot đng NH liên quan đn nhiu cá nhân, nhiu lnh

8

vc trong nn kinh t, nên khi NH gp phi RRTD hay b phá sn, ngi gi tin
hoang mang lo s và  t kéo nhau đi rút tin không ch  NH đó mƠ còn  các NH

khác, làm cho toàn b h thng NH gp khó khn. Mt NH kinh doanh thua l liên
tc, thng xuyên không đ kh nng thanh khon có th dn đn mt cuc khng
hong rút tin hàng lot ca KH, và phá sn lƠ con đng tt yu. Khi đó, s nh
hng đn ngi gi tin vào NH, DN không đc đáp ng nhu cu vn đ sn xut
kinh doanhầ lƠm cho nn kinh t b suy thoái, hot đng kinh t b mt n đnh và
ngng tr, mt bình n v quan h cung cu, lm phát, giá c tng, sc mua gim, tht
nghip tng, gơy ri lon trt t xã hi, an ninh chính tr; làm nh hng đn v th và
hình nh ca h thng ngân hàng – tài chính quc gia cng nh toƠn b nn kinh t ca
quc gia đó; ngoài ra còn có th kéo theo s sp đ ca hàng lot các NH trong nc,
trong khu vc, làm nh hng xu đn toàn b nn kinh t th gii.
1.1.4.2. Tác đng tích cc
Bên cnh nhng tác đng tiêu cc nói trên, RRTD cng có tác đng tích cc đi vi
nn kinh t nói chung vƠ ngƠnh NH nói riêng. Trong nn kinh t kt ni sơu rng nh
hin nay, khi mt NH hoc KH gp RRTD s có tác đng lan to đn các NH, KH
khác trong nn kinh t. Các NH cp TD các KH có liên quan hoc có phng án cp
TD tng t khon TD đƣ xy ra ri ro s rút ra bƠi hc kinh nghim đ tránh gp phi
nhng trng hp tng t. Nhng bƠi hc kinh nghim đc đánh đi bng nhng
thit hi đƣ xy ra s lƠ nhng bƠi hc đáng giá đ các NH vƠ nn kinh t tránh đi
nhng sai lm tng t, gim thiu thit hi v sau trong quá trình tng trng vƠ phát
trin.
1.2. Tng quan v qun tr ri ro tín dng đi vi khách hàng doanh nghip
ti ngơn hƠng thng mi
1.2.1. Khái nim qun tr ri ro tín dng
QT RRTD là quá trình tip cn ri ro mt cách khoa hc, toƠn din vƠ có h thng
t vic
chính sách chin lc, nhn dng, phơn tích nhơn t ri ro, tip cn
ri ro mt cách khoa hc, toƠn din vƠ có h thng t vic đo lng mc đ ri ro, trên
c s đó la chn trin khai các bin pháp kim soát, phòng nga vƠ qun lỦ các hot
đng TD nhm hn ch vƠ gim thiu nhng tn tht, mt mát, nhng nh hng bt

9

li ca ri ro trong quá trình cp TD. ó lƠ
RRTD.
1.2.2. c đim qun tr ri ro tín dng đi vi khách hàng doanh nghip
T nhng đánh giá v RRTD đi vi KHDN, có th rút ra mt s đc đim khi thc
hin QT RRTD vi đi tng KH nƠy nh sau:
- Vic QT RRTD đi vi KHDN phi đc thc hin thng xuyên, liên tc, NH
cn theo sát hot đng kinh doanh ca KH đ nm bt nhu cu, tìm kim c hi khai
thác KH, đng thi sm nhn bit nhng du hiu suy gim hiu qu hot đng kinh
doanh, bt n tài chính có th dn đn RRTD nh tr chm n vay, lng hàng tn
kho/ khon phi thu ca KH tng cao, h s n tng nhanh vƠ đt bin, chm cung cp
BCTC cho NH nhm trì hoãn vic NH bit đc s suy gim tài chính ca KHầ Nói
cách khác, đ thc hin QT RRTD đi vi KHDN đt hiu qu, NH phi đng hành
cùng hot đng ca KH, tránh trng hp do không nm bt tình hình KH nên phi
chu tn tht ln khi RRTD xy ra.
- Do KHDN hot đng đa dng trong nhiu ngành ngh, lnh vc khác nhau, vì
vy đòi hi đi ng nhơn s liên quan đn hot đng qun lý, phê duyt khon TD phi
đc đƠo to chuyên sâu, có kin thc chuyên môn v ngành ngh, lnh vc tài tr;
hiu rõ KH đ xây dng đc phng án cp TD hp lý, linh hot trong qun lý khon
TD, đáp ng đc nhu cu ca KH nhng vn đm bo đúng quy đnh và an toàn cho
NH.
- Do đc thù ca đi tng KHDN là có nhu cu cp TD ln nhng thng kh
nng đáp ng v TSB lƠ BS hoc tin gi thng gii hn nên TSB cho đi
tng KH nƠy khá đa dng, có thêm các TSB khác nh hƠng tn kho, khon phi
thu, b chng t xut khuầ; vì vy đòi hi công tác kim tra, giám sát TSB phi
cht ch, thc hin thng xuyên liên tc, tránh vic KH li dng s lng lo trong
qun lý ca NH làm tht thoát TSB, khi RRTD xy ra gây tn tht nghiêm trng cho
NH.

10

1.2.3. Nguyên tc trong qun tr ri ro tín dng
QT RRTD lƠ mt hot đng xuyên sut trong sut quá trình cp TD ca NH, vì vy
đ có th thc hin QT RRTD đt hiu qu, cn xơy dng h thng nguyên tc vƠ
chin lc hp lỦ. Hin nay h thng NH đang hot đng theo nhng nguyên tc do
U ban Basel đa ra. Basel 2 đƣ ban hƠnh mt s nguyên tc liên quan đn hot đng
QT RRTD, đm bo tính hiu qu vƠ an toƠn trong hot đng cp TD. Các nguyên tc
nƠy tp trung vƠo các ni dung c bn sau đơy:
- Xây dng môi trng TD thích hp (3 nguyên tc): HQT phi thc hin phê
duyt đnh k chính sách RRTD, xem xét RRTD và xây dng mt chin lc xuyên
sut trong hot đng ca NH (t l n xu, mc đ chp nhn ri roầ). Trên c s
này, Ban Tng Giám đc có trách nhim thc thi các đnh hng này và phát trin các
chính sách, th tc nhm phát hin, đo lng, theo dõi và kim soát TD trong mi hot
đng,  cp đ ca tng khon TD và c danh mc đu t. Các NH cn xác đnh và
QT RRTD trong mi sn phm và hot đng ca mình, đc bit là các sn phm mi
phi có s phê duyt ca HQT hoc y ban ca HQT.
- Thc hin cp TD lành mnh (4 nguyên tc): các NH cn xác đnh rõ ràng các
tiêu chí cp TD lành mnh (th trng mc tiêu, đi tng KH, điu khon và điu
kin cp TDầ). NH cn xây dng các hn mc TD cho tng loi KH và nhóm KH đ
to ra các loi hình RRTD khác nhau nhng có th so sánh vƠ theo dõi đc trên c s
XHTDNB đi vi KH trong các lnh vc, ngành ngh khác nhau. NH phi có quy trình
rõ ràng trong phê duyt TD, các sa đi TD vi s tham gia ca các b phn tip th,
b phn phân tích TD và b phn phê duyt TD cng nh trách nhim rch ròi ca các
b phn tham gia; đng thi cn phát trin đi ng nhơn viên QT RRTD có kinh
nghim, kin thc nhm đa ra các nhn đnh thn trng trong vic đánh giá, phê
duyt và QT RRTD. Vic cp TD cn đc thc hin trên c s giao dch công bng
gia các bên, đc bit cn có s cn trng vƠ đánh giá hp lỦ đi vi các khon TD
cp cho các KH có quan h.
- Duy trì mt quá trình qun lý, đo lng và theo dõi TD phù hp (10 nguyên

tc): Các NH cn có h thng qun lý mt cách cp nht đi vi các danh mc đu t
có RRTD, bao gm cp nht h s TD, thu thp thông tin tài chính hin hành, d tho

11

các vn bn nh hp đng TDầ theo quy mô vƠ mc đ phc tp ca NH; có kh
nng nm bt và kim soát tình hình tài chính, s tuân th các tho thun ca KH ầ
đ phát hin kp thi nhng khon TD có vn đ. NH cn có h thng khc phc sm
đi vi các khon TD xu, qun lý các khon TD có vn đ. Trách nhim đi vi các
khon TD này có th đc giao cho b phn tip th hay b phn x lý n hoc kt
hp c hai b phn này, tu theo quy mô và bn cht ca mi khon TD. y ban Basel
cng khuyn khích các NH phát trin và xây dng h thng XHTDNB trong QT
RRTD, giúp phân bit các mc đ RRTD trong các tài sn có tim nng ri ro ca NH.
(Nguyn Ơo T, 2008)
1.2.4. Mô hình qun tr ri ro tín dng
Mô hình QT RRTD lƠ h thng các mô hình bao gm mô hình t chc qun lỦ ri
ro, mô hình đo lng ri ro vƠ mô hình kim soát ri ro đc xơy dng vƠ vn hƠnh
mt cách đy đ, toƠn din, liên tc trong hot đng qun lỦ TD ca NH.
Mô hình QT RRTD phn ánh mt cách h thng c ch, chính sách, quy trình
nghip v nhm thit lp các gii hn hot đng an toƠn vƠ các cht kim soát ri ro
trong mt quy trình thc hin nghip v; các công c đo lng, phát hin ri ro; các
hot đng giám sát s tuơn th vƠ nhn din kp thi các loi ri ro mi phát sinh vƠ
các phng án, bin pháp ch đng phòng nga, đi phó khi có ri ro xy ra. Hin nay
có hai mô hình ph bin đc áp dng là mô hình QT RRTD tp trung và mô hình
QT RRTD phân tán.
1.2.4.1. Mô hình qun tr ri ro tín dng tp trung
- nh ngha: Mô hình QT RRTD tp trung có s tách bit mt cách đc lp gia 3
chc nng: QTRR, kinh doanh và tác nghip; nhm mc tiêu gim thiu ri ro  mc
thp nht, đng thi phát huy đc ti đa k nng chuyên môn ca tng v trí cán b
làm công tác TD.

- iu kin áp dng: Do mô hình đòi hi s tách bit đc lp gia các chc nng
QTRR, kinh doanh và tác nghip, do đó đòi hi phi có đi ng nhơn s ln, kin thc
chuyên sâu trong thc hin tng chc nng, vic trin khai mô hình cng đòi hi đu
t nhiu công sc và thi gian.

12

- ánh giá u đim – nhc đim ca mô hình: Mô hình này giúp QTRR mt cách
h thng trên quy mô toàn NH, đm bo tính cnh tranh lâu dài; thit lp và duy trì
môi trng QTRR đng b, phù hp vi quy trình qun lý gn vi hot đng ca các
b phn kinh doanh, nơng cao nng lc đo lng giám sát ri ro; xây dng chính sách
QTRR thng nht cho toàn h thng; thích hp vi NH quy mô ln. Tuy nhiên vic
xây dng và trin khai mô hình nƠy đòi hi phi đu t nhiu công sc và thi gian;
đi ng cán b phi có kin thc cn thit, bit áp dng lý thuyt vi thc tin.
1.2.4.2. Mô hình qun tr ri ro tín dng phân tán
- nh ngha: Mô hình nƠy cha có s tách bch gia chc nng QTRR, kinh
doanh và tác nghip. Trong đó, phòng TD ca NH thc hin đy đ 3 chc nng vƠ
chu trách nhim đi vi mi khâu chun b cho mt khon TD.
- iu kin áp dng: Mô hình nƠy tng đi đn gin, có th áp dng vi các NH
quy mô nh, c cu t chc đn gin.
- ánh giá u đim – nhc đim ca mô hình: u đim ca mô hình này gn
nh, c cu t chc đn gin; thích hp vi NH quy mô nh. Tuy nhiên do nhiu công
vic tp trung ht mt ni nên thiu s chuyên sơu; đng thi vic qun lý hot đng
TD đu theo phng thc t xa da trên s liu CN báo cáo lên hoc qun lý gián tip
thông qua CSTD.
1.2.5. Quy trình qun tr ri ro tín dng
Theo y ban Basel có th xơy dng quy trình QT RRTD gm nhng bc c bn
sau:
Hình 1.3 Quy trình qun tr ri ro tín dng

Hoch đnh
chính sách,
chin lc
o lng RRTD;
cơn nhc mc đ
ri ro; xác đnh
mc đ chu đng
tn tht
Áp dng chính
sách, công c
phòng chng vƠ
bù đp ri ro
thích hp
Theo dõi,
đánh giá vƠ
điu chnh
phng
pháp phòng
chng ri ro

13

1.2.5.1. Hoch đnh chính sách, chin lc
 lƠm tt vic QT RRTD, cn thc hin hoch đnh chính sách, chin lc phù
hp. Vic hoch đnh chính sách bao gm vic theo dõi, xem xét, nghiên cu môi
trng hot đng, quy trình cp TD đ thng kê các dng RRTD, nguyên nhơn tng
thi k vƠ d báo đc nhng nguyên nhơn tim n có th gơy ra RRTD; xơy dng
nguyên tc vƠ chin lc trong vic QT RRTD ti t chc nhm kim soát tt hot
đng TD.
Trong quá trình hoch đnh chính sách chin lc, nhƠ qun tr thc hin vic nhn

dng ri ro thông qua vic lp bng lit kê tt c các dng ri ro đƣ, đang vƠ s có th
xut hin bng các phng pháp: lp bng cơu hi nghiên cu, tin hƠnh điu tra, phơn
tích các h s TD, đc bit quan tơm điu tra các h s đƣ có vn đ. Kt qu phơn tích
cho ra nhng du hiu, biu hin, nguyên nhơn RRTD, t đó nhm tìm ra bin pháp
hu hiu nht đ phòng chng ri ro.
1.2.5.2. o lng ri ro tín dng; cân nhc mc đ ri ro; xác đnh mc
đ chu đng tn tht
o lng RRTD lƠ vic xơy dng mô hình thích hp đ lng hoá mc đ ri ro
ca KH, t đó xác đnh phn bù ri ro vƠ gii hn TD an toƠn ti đa đi vi mt KH
cng nh trích lp d phòng ri ro.
 đo lng RRTD, cn thu thp s liu vƠ phơn tích đánh giá mc đ ri ro da
trên các tiêu chun đc đt ra.
 ánh giá ri ro KH xin cp tín dng:
V c bn có 2 công c lƠ chm đim tín dng (Credit scoring) đi vi KHDN nh
và KHCN; và xp hng tín dng (Credit rating) đi vi KHDN ln.
- Chm đim tín dng: ch áp dng trong h thng NH đ đánh giá mc đ RRTD
đi vi khon vay ca KHDN nh và KHCN. Chm đim TD ch yu da vào thông
tin phi tài chính, các thông tin cn thit trong Giy đ ngh cp TD cùng vi các thông
tin khác v KH do NH thu thp đc nhp vào máy tính, thông qua h thng thông tin
TD đ phân tích, x lý bng phn mm cho đim. Kt qu ch ra mc đ RRTD ca
ngi vay. Hiu qu k thut nƠy cao, giúp ích đc lc cho QTRR đi vi KHCN và

14

KHDN nh vì đi tng này không có BCTC, hoc không đy đ, thiu tài sn th
chp, thiu thông tin nên thng khó khn trong tip cn NH.
- Xp hng tín dng: áp dng đi vi KHDN ln, có đ BCTC, s liu thng kê
tích lu nhiu thi k phc v cho vic xp loi; áp dng rng rãi không nhng trong
hot đng NH, kinh doanh chng khoán mƠ còn kinh doanh thng mi, đu t,ầ
Ti các NH có th khác nhau v cách thc hin, tên gi, ch tiêu đánh giáầ nhng

luôn cùng chung mt mc đích lƠ xác đnh kh nng, thƠnh Ủ ca KH trong hoƠn tr
tin gc vƠ lƣi vay theo hp đng TD đƣ kỦ kt; t đó xác đnh phn bù ri ro vƠ gii
hn TD an toƠn ti đa đi vi mt KH cng nh đ trích lp d phòng ri ro; bao gm
2 loi phơn tích:
- Phân tích phi tài chính: S dng các mô hình đnh tính nh 6C, 5P,ầ Tuy tên
gi các tiêu chun khác nhau nhng v bn cht, cách xem xét các yu t đ cp TD
thì các mô hình trên đu tng đng nhau, đu cùng xem xét v t cách pháp lỦ, đc
đim nng lc tƠi chính, TSB, kh nng kim soát ch th xin cp TD và hiu qu
phng án cp TD (chi tit v mô hình 6C ti ph lc 01).
- Phân tích tài chính: i vi khon vay ca KHDN, ngoài các yu t phi tài
chính, NH còn s dng các ch tiêu tƠi chính đ đánh giá kh nng tr n ca KH. ơy
là vic phân tích hin trng tài chính, khái quát kh nng qun tr vn và các hot đng
kinh doanh qua s liu trong các BCTC ca DN ti mt thi đim. Mt s ch tiêu
phơn tích tƠi chính thng áp dng là: Nhóm ch tiêu thanh khon; Nhóm ch tiêu hot
đng; Nhóm ch tiêu cân n; Nhóm ch tiêu doanh liầ Tùy theo tng loi hình TD
mƠ NH quan tơm đn các ch s khác nhau: cho vay ngn hn thì lu Ủ đn các ch s
lu đng, ch s v n, cho vay dài hn thì quan tơm đn ch s sinh li, kh nng tr
n. Bên cnh đó, tùy theo loi hình DN (DN ln, DN va và nh,ầ), loi hình kinh
doanh (thng mi, sn xut, xây dngầ) đ xây dng nhóm t s trung bình ngành,
t đó có bc so sánh trong khi phân tích. Mt s mô hình ph bin:
 Mô hình đim s Z (Z score-Credit scoring model) (chi tit ti ph lc 02)
Vic tìm ra mt công c đ phát hin du hiu báo trc s phá sn ca KH vay
luôn lƠ mt trong nhng mi quan tơm hƠng đu ca các nhƠ nghiên cu v ri ro. Có

15

nhiu công c đƣ phát trin đ lƠm vic nƠy, trong đó ch s Z lƠ công c đc c 2
gii hc thut vƠ thc hƠnh công nhn vƠ s dng rng rƣi trên th gii.
Ch s Z bao gm 5 ch s đc tính toán t các ch tiêu trên BCTC vƠ tình hình
hot đng ca khách hƠng nh vn lu đng, tng tƠi sn, li nhun gi li, li nhun

trc lƣi vay vƠ thu, doanh sầ dùng lƠm thc đo tng hp đ đ phơn loi RRTD
đi vi ngi đi vay vƠ ph thuc vƠo tr s vƠ tm quan trng ca các ch s tƠi chính
trong vic xác đnh xác sut v n ca ngi vay trong quá kh. Tr s Z cƠng cao thì
xác sut v n ca ngi đi vay cƠng thp; ngc li khi tr s Z cƠng thp hoc lƠ mt
s ơm thì đó lƠ cn c xp KH vƠo nhóm có nguy c v n cao.
Tác gi mô hình đƣ xơy dng mô hình đim trong tng trng hp đi vi DN
ngƠnh sn xut vƠ DN ngƠnh thng mi, dch v đ xem xét đánh giá ri ro DN b
phá sn.
Tuy mô hình tng đi đn gin, có đ tin cy khá cao, đc c gii hc thut -
thc hƠnh công nhn vƠ s dng rng rãi nhng mô hình vn có nhng hn ch nht
đnh nh ch cho phép phơn loi KH có nguy c v n cao hay thp; đc xơy dng
da trên mt mu tng đi nh, ch da trên các công ty M; các mô hình ch s Z lƠ
phù hp vi M hoc đi vi mt s ngƠnh c th, không nht thit phù hp ti các
nc khác nhau vƠ các ngƠnh khác nhau; đng thi cng không có lỦ do thuyt phc
đ chng minh các thông s hay các ch s đc chn trong công thc lƠ bt bin. Mt
khác, mô hình đim s Z không phù hp ng dng ti Vit Nam khi phn ln BCTC
do KH t lp, không có kim toán, mc đ tin cy thp nên không phát huy hiu qu.
Vì vy, vic xem xét áp dng mô hình trong vic đánh giá KH khi xem xét cp TD còn
tu thuc vƠo mc đ tng đng gia mô hình vƠ thc t.
 Mô hình cu trúc k hn ri ro tín dng (chi tit ti ph lc 03)
Mô hình nƠy đánh giá RRTD da theo các yu t th trng vƠ phơn tích mc
thng chp nhn ri ro (risk premiums) gn lin vi mc sinh li ca các khon TD
đi vi nhng KH có cùng mc đ ri ro.
Qua phơn tích ca mô hình, có th thy khi cp TD, nu NH chp nhn mc ri ro
là (1-P), NH s yêu cu mc lƣi sut k>i (lƣi sut không ri ro); đng thi khi khon

16

TD có đm bo thì mc thng chp nhn ri ro luôn nh hn trong trng hp khi
không có đm bo.

Mô hình nƠy khá đn gin, phơn tích t mô hình nƠy tính toán đc thu nhp k
vng ca NH khi cp TD cho KH trong c trng hp khon TD có đm bo và không
có đm bo; có th d dƠng áp dng đ tính toán các mc thu nhp k vng ca NH
khi xem xét cp TD cho KH. u đim ca mô hình lƠ có th tính toán đc thu nhp
k vng ca NH ngay khi cp TD cho KH da trên các gi đnh; tuy nhiên do các d
liu tính toán đu cn c trên gi đnh nên không đm bo tính chc chn ca kt qu
khi các điu kin có thay đi so vi thi đim cp TD; ngoƠi ra mô hình cng không
tính đn các nhơn t khó đnh lng nhng có th đóng vai trò quan trng nh hng
đn mc đ ca khon TD (danh ting ca KH, mi quan h gia NH vƠ KHầ).
 Xác đnh tn tht tín dng c tính:
Theo Basel 2, các NH s dng h thng c s d liu ni b đ đánh giá RRTD, t
đó xác đnh h s an toƠn vn ti thiu, kh nng tn tht TD.Vi mi k hn xác
đnh, tn tht có th đc tính da trên công thc sau:
EL = PD x EAD x LGD
EL: Expected Loss: Tn tht TD c tính
PD: Probability of Default: Xác sut không tr đc n
EAD: Exposure at Default: Tng d n ca KH ti thi đim không tr đc n
LGD: Loss Given Default: T trng tn tht c tính
* PD:  tính toán xác sut không tr đc n trong vòng 1 nm ca KH, NH phi
cn c trên s liu d TD ca KH trong vòng ít nht lƠ 5 nm trc đó, bao gm các
khon TD đƣ tr, khon TD trong hn và khon TD không thu hi đc, d liu
đc phân thành 3 nhóm sau:
+ Nhóm d liu tƠi chính liên quan đn các h s tài chính ca KH cng nh các
đánh giá ca các t chc xp hng.
+ Nhóm d liu đnh tính phi tƠi chính liên quan đn trình đ qun lý, kh nng
nghiên cu và phát trin sn phm mi, các d liu v kh nng tng trng ca
ngƠnhầ

17

+ Nhóm d liu mang tính cnh báo liên quan đn các hin tng báo hiu kh
nng không tr đc n cho NH nh s d tin gi, hn mc thu chiầ
T nhng d liu trên, NH tính xác sut không tr đc n ca KH.
* EAD: i vi các khon TD có k hn, vic xác đnh EAD là d dàng, nhng đi
vi khon TD theo hn mc thì li khá phc tp. Theo thng kê ca Basel thì ti
thi đim không tr đc n, KH thng có xu hng rút vn vay xp x hn mc
đc cp.
EAD = D n bình quân + LEQ x Hn mc TD cha s dng bình quân
LEQ: Loan Equivalent Exposure: T trng phn vn cha s dng
(LEQ x Hn mc TD cha s dng bình quân): Là phn KH rút thêm ti thi
đim không tr đc n ngoài mc d n bình quân
Vic xác đnh LEQ có Ủ ngha quyt đnh đi vi đ chính xác ca c lng v d
n ca KH ti thi đim không tr đc n. C s xác đnh LEQ là các s liu quá
kh. iu nƠy gơy khó khn trong tính toán, chng hn nh KH uy tín, tr n đy
đ thng ít khi ri vƠo trng hp này nên không th tính chính xác LEQ. Ngoài
ra, loi hình kinh doanh ca KH, kh nng KH tip cn vi th trng tài chính, quy
mô hn mc TD, t l d n đang s dng so vi hn mcầ lƠm cho vic xác đnh
LEQ tr nên phc tp hn.
* LGD gm tn tht v khon TD và các tn tht khác phát sinh khi KH không
đc tr n, đó lƠ lƣi sut đn hn nhng không đc thanh toán và các chi phí hành
chính có th phát sinh nh chi phí x lý tài sn th chp, chi phí cho dch v pháp lý
và mt s chi phí liên quan.
LGD = (EAD - S tin có th thu hi)/EAD
S tin có th thu hi gm các khon tin mà KH tr và các khon tin thu đc
t x lý tài sn th chp, cm c
LGD = 100% - t l vn có th thu hi đc
Kh nng thu hi vn ca NH thng rt cao hoc rt thp nên không th tính bình
quân. Hai yu t gi vai trò quan trng trong quyt đnh kh nng thu hi vn khi
KH không tr đc n là TSB ca khon TD vƠ c cu tài sn ca KH. Ba
phng pháp tính LGD lƠ: