B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
NGUYN DUY CNG
CÁC NHÂN T NH HNG N TIN HOÀN THÀNH D ÁN
XÂY DNG C BN CÁC TNH THÀNH PHÍA NAM
LUN VN THC S KINH T
TP. H Chí Minh Nm 2014
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
NGUYN DUY CNG
CÁC NHÂN T NH HNG N TIN HOÀN THÀNH D ÁN
XÂY DNG C BN CÁC TNH THÀNH PHÍA NAM
Chuyên ngành: Qun tr kinh doanh
Mã s: 60340102
LUN VN THC S
KINH T
NGI HNG DN KHOA HC
TS. NGÔ QUANG HUÂN
TP. H Chí Minh Nm 2014
I CAM OAN
cam oan lun vn này do tôi thc hin. Các on trích dn và s liu s
dng trong lun vn u c dn ngun và có chính xác cao nht trong phm vi
hiu bit ca tôi. Lun vn này không nht thit phn ánh quan im ca Trng
i hc Kinh t thành ph H Chí Minh.
TP H Chí Minh, ngày 19 tháng 9 nm 2014
Tác gi lun vn
Nguyn Duy Cng
C LC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC BNG BIU TRONG TÀI
DANH MC HÌNH V TRONG TÀI
DANH MC BIU TRONG TÀI
DANH MC PH LC
TÓM TT LUN VN
CHNG 1 TNG QUAN 1
1.1. LÝ DO CHN TÀI 1
1.2. MC TIÊU NGHIÊN CU 3
1.3. I TNG VÀ PHM VI NGHIÊN CU 4
1.4. PHNG PHÁP NGHIÊN CU 4
1.5. IM MI CA TÀI 5
1.6. Ý NGH
A TH
C TIN CA TÀI 6
1.7. KT CU CA LUN VN 6
CHNG 2 TNG QUAN C S LÝ THUYT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN
CU 8
2.1. GII THIU 8
2.2. CÁC KHÁI NIM 8
2.2.1. D án 8
2.2.2. D án xây dng 9
2.2.3. D án u t xây dng c bn 9
2.2.4. Chm tin 9
2.3. TNG QUAN C S LÝ THUYT 10
2.3.1. Các nghiên cu trên th gii 10
2.3.2. Các nghiên cu ti Vit Nam 12
2.4. MÔ HÌNH NGHIÊN CU 13
2.4.1. Tin hoàn thành d án 14
2.4.2. Các gi thuyt nghiên cu 14
2.4.3. Mô hình nghiên cu xut 23
2.5. TÓM TT CHNG 2 23
CHNG 3 PHNG PHÁP NGHIÊN CU 24
3.1. GII THIU 24
3.2. THIT K NGHIÊN CU 24
3.2.1. Phng pháp nghiên cu 24
3.2.2. Qui trình nghiên cu 25
3.3. PHNG PHÁP THU THP S LIU VÀ S LNG MU KHO
SÁT 30
3.3.1. Phng pháp thu thp s liu 30
3.3.2. S lng mu quan sát 30
3.4. THANG O 31
3.4.1. Thang o nhân t môi trng bên ngoài 31
3.4.2. Thang o nhóm nhân t do iu kin t nhiên 31
3.4.3. Thang o nhóm nhân t nng lc các bên tham gia 32
3.4.4. Thang o nhóm nhân t liên quan n ch u t 32
3.4.5. Thang o nhóm nhân t liên quan n s thun li trong tin trình thc hin
d án 33
3.4.6. Thang o nhóm nhân t liên quan n s cam kt 34
3.5. TÓM TT CHNG 3 34
CHNG 4 PHÂN TÍCH D LIU VÀ KT QU NGHIÊN CU 35
4.1. GII THIU 35
4.2. MÔ T MU NGHIÊN CU 35
4.2.1. Thng kê mô t và tn s v c trng cá nhân c kho sát 35
4.2.2. Thng kê mô t và tn s v c trng ca d án 37
4.3. XP HNG CÁC NHÂN T GÂY CHM TIN 38
4.4. ÁNH GIÁ S B THANG O 42
4.4.1. Kt qu Cronbach alpha 42
4.4.2. Kt qu EFA 43
4.5. HIU CHNH LI MÔ HÌNH NGHIÊN CU 47
4.6. KT QU PHÂN TÍCH HI QUY VÀ KIM NH GI THIT 49
4.6.1. Xác nh bin c lp và bin ph thuc 49
4.6.2. Xem xét ma trn h s tng quan 49
4.6.3. Hi quy tuyn tính bi 52
4.6.4. Kim nh các gi nh hi qui 54
4.6.5. Kim nh các gi thuyt nghiên cu: 58
4.6.6. Mc nh hng ca các nhóm nhân t n tin hoàn thành d án 59
4.7. TÓM TT CHNG 4 60
CHNG 5 Ý NGH
A V
À K
T LUN 62
5.1. GII THIU 62
5.2. KT QU CHÍNH VÀ ÓNG GÓP CA NGHIÊN CU 62
5.2.1. Phn xp hng các nhân t 63
5.2.2. Mô hình lý thuyt và hàm ý cho các bên liên quan tham gia d án 63
5.3. HN CH VÀ HNG NGHIÊN CU TIP THEO 66
TÀI LIU THAM KHO
C CÁC CH VIT TT VÀ KÍ HIU
BOT : Hp ng Xây dng Kinh doanh Chuyn giao
CDT : Ch u t
GTVT : Giao thông Vn ti
ODA : Vn h tr phát trin chính thc
PMI : Vin Qun lý D án
PPP : Mô hình hp tác công t
QLDA : Qun lý D án
TP.HCM : H Chí Minh
XDCB : Xây dng c bn
C BNG BIU TRONG TÀI
Bng 3.1 Tin thc hin các nghiên cu 25
Bng 4.1 Xp hng các nhân t nh hng n tin 41
Bng 4.2 Cronbach alpha ca các khái nim nghiên cu 42
Bng 4.3 Kim nh KMO and Barlett's Test 44
Bng 4.4 Kt qu phân tích nhân t 46
Bng 4.5 Cronbach alpha ca các khái nim nghiên cu nng lc nhà thu và nng
lc nhà cung ng 47
Bng 4.6 Ma trn tng quan gia các bin c lp vi nhau và gia các bin c
lp vi bin ph thuc 51
Bng 4.7 Các thông s thng kê ca tng bin trong phng tr
ình (l
n 1) 52
Bng 4.8 H s R
2
iu chnh 53
Bng 4.9 Bng phân tích phng sai ANOVA 53
Bng 4.10 Kim nh tng quan hng Spearman 56
Bng 4.11 Bng kt qu kim tra gi nh không có tng quan gia các phn d 58
Bng 4.12 Kim nh các gi thuyt nghiên cu 58
C HÌNH V TRONG TÀI
Hình 1-1 Biu d toán chi ngân sách trung ng 2
Hình 1-2 Cu trúc tài và khung nghiên cu 7
Hình 2-1 Mô hình nghiên cu xut 23
Hình 3-1 Qui trình nghiên cu 26
Hình 4-1 th mô t v trí ca cá nhân c kho sát khi tham gia d án 36
Hình 4-2 th mô t thi gian hot ng trong l
nh v
c xây dng 37
Hình 4-3 th mô t loi hình công trình ca d án 38
Hình 4-4 Mô hình nghiên cu c hiu chnh 48
DANH MC BIU TRONG TÀI
Biu 4.1 Biu kim nh liên h tuyn tính và phng sai bng nhau 54
Biu 4.2 Biu Histogram cho phn d 57
C PH LC
Ph lc 1: Tng hp các nghiên cu v các nhân t nh hng n thành công d
án
Ph lc 2: Tng hp các nghiên cu v các nhân t nh hng n tin d án
Ph lc 3: Bng câu hi kho sát s b
Ph lc 4: Bng câu hi chính thc
Ph lc 5: Thng kê mô t và tn s v c trng cá nhân
Ph lc 6: Thng kê mô t và tn s v c trng d án
Ph lc 7: Kt qu phân tích nhân t
Ph lc 8: Kt qu hi quy a bin
Ph lc 9: Danh sách chuyên gia tham gia nghiên cu nh tính
ÓM TT LUN VN
Tóm tt
Xây dng nói chung hay Xây dng C bn (XDCB) nói riêng là mt trong
nhng ngành công nghip quan trng i vi nn kinh t Vit Nam. Vn u t
XDCB chim t trng vn rt ln, do ó rt cn mt s quan tâm chính áng nhm
tit kim nht cho tài nguyên quc gia. Trong u t XDCB th
ì ti
n là mt trong
nhng yu t tác ng ln n chi phí, n thi gian hoàn thành công trìnhnh
ng
thc trng ca nc ta trong vài nm gn ây th
ì v
n tr tin trong XDCB vn
là tài luôn c tho lun và ánh giá. Mc tiêu ca nghiên cu này nhm: (1)
xây dng mô hình gm các nhân t tác ng n tin các d án XDCB và (2) o
lng mc tác ng ca các nhân t này n tin d án.
Mô hình nghiên cu ban u gm 6 nhóm nhân t da trên c s lý thuyt.
Nghiên cu nh tính c thc hin nhm iu chnh b sung bin quan sát cho
các thang o. Nghiên cu nh lng c thc hin t kt qu phân tích nhân t t
155 cá nhân trc tip tham gia vào các d án XDCB trên a bàn các tnh thành phía
Nam phn ánh có 7 nhân t tác ng n bin ng tin hoàn thành d án. Qua
kim nh mô hình hi qui a bin khng nh 5/7 nhân t có mi quan h nghch
bin n bin ng tin hoàn thành d án, xp theo mc tác ng t mnh
n yu là nhân t s thun li; nhân t nng lc nhà thu chính; nhân t nng lc
ch u t; nhân t iu kin t nhiên; nhân t s cam kt.
T khóa: nhân t nh hng n tin hoàn thành d án, tr tin , d
án xây dng c bn
1
1
TNG QUAN
1.1. LÝ DO CHN TÀI
Trong mt d án nói chung, cng nh d án xây dng c bn nói riêng thì vn
tin là mt trong nhng yu t quan trng. Tin , chi phí, cht lng là
mt trong 3 tiêu chí hàng u c t ra khi ánh giá s thành công ca bt k d
án nào k c d án xây dng (Nguyn Th Minh Tâm and Cao Hào Thi, 2009,
p.104). t bit trong các d án ln vi vn vay cao thì vic y nhanh tin
không ch n gin là rút ngn thi gian thc hin d án mà chính nó còn giúp cho
ch u t tránh c các ri ro do các yu t v mô nh hng làm tng chi phí,
tng tng mc u t ca d án so vi giá tr ban u, nhng hin nay vic chm
tin gn nh là tình trng chung ca công tác xây dng c bn nc ta.
Haseeb et al. (2011) vi nghiên cu ca mình
ã ch
ra nhng tác ng tiêu cc do
2
vic chm tin gây nên nh tài sn, thi gian, nng lc. i vi ch u t ó là
s st gim ca thu nhp, không có phng tin s dng. i vi nhà thu ó là
mt tin cho trang thit b, nguyên vt liu, tin thuê nhân công và mt thi gian.
Hình 1-1 Biu d toán chi ngân sách Nhà nc (G 2010 2014)
(Ngun: tính toán t s liu B Tài Chính)
Hình 1-2 Biu quyt toán chi ngân sách Nhà nc (G 2005 2012)
1
(Ngun: tính toán t s liu Tng cc Thng kê)
1
S liu t 2005-2011 là s liu quyt toán
0
100,000
200,000
300,000
400,000
500,000
600,000
2010 2011 2012 2013 2014
Tng chi
Chi thng xuyên
Chi u t phát trin
Chi u t xây dng c
bn
0
100,000
200,000
300,000
400,000
500,000
600,000
700,000
800,000
900,000
1,000,000
2005 2007 2008 2009 2010 2011
S b
2012
Tng chi
Chi thng xuyên
Chi u t phát trin
3
C cu d toán chi ngân sách trong giai on 2010 2014 (hình 1-1) vi t l
chi cho u t XDCB luôn chim t l vào khong 13% n 17%, tuy nhiên t l
quyt toán chi u t phát trin hng nm (chim trên 90% là chi u t XDCB)
theo nh s liu ca Tng cc Thng kê (hình 1-2) thì con s thc t li vào khong
20% n 30%. iu này cho thy chi ngân sách hng nm dành cho u t XDCB
vn luôn chim t trng ln, tiêu tn mt lng ngân sách rt cao.
Tuy nhiên trong nhng nm gn ây t
ình tr
ng tr tin trong các d án
XDCB gn nh là mt thc trng chung nc ta. Theo báo cáo ca B K hoch
và u t th
ì trong nm 2013 có t
i 3391 d án chm tin , chim 9,59% s d
án thc hin trong k. Tuy t l này
ã th
p hn con s 11,77% ca nm 2012 và
11,55% ca nm 2011, nhng theo B K hoch và u t, vic các d án chm
tin là mt trong nhng nguyên nhân ch yu làm tng chi phí, gim, hoc
không còn hiu qu u t, tác ng tiêu cc n nn kinh t. (Hà Nguyn, 2014).
Các chuyên gia cho rng, nguyên nhân chm tin ca các d án có tt c
các khâu, t công tác chun b u t cho ti thanh quyt toán công trình nhng vn
là nhng ý kin mang tính khái quát và rt cn các nghiên cu chuyên sâu vào các
nhóm nguyên nhân c th, o lng mc tác ng nhm a n mt bc tranh
tng quan hn.
Tin trong mt d án xây dng c bn mà c th là các d án giao thông
luôn là mt trong nhng yu t quan trng, chính tin s nh hng n hiu qu
u t ca mt d án, nh hng n tng mc u t Ngoài ra các d án giao
thông li nh hng n lu thông phng tin, mt s công trình giao thông là
huyt mch và gii quyt vn cp bách cho lu thông nên tin óng vai trò
quan trng nht trong nhng trng hp này.
1.2. MC TIÊU NGHIÊN CU
Nghiên cu này có các mc ích sau:
- Tìm kim các nhân t tác ng n tin xây dng các d án xây dng
4
c bn các tnh thành phía Nam.
- o lng nh lng mc tác ng ca các nhân t n tin xây
dng các d án xây dng c bn.
- a ra các hàm
ý cho các bên liên quan tham gia d
án có các gii pháp
nâng cao tin hoàn thành d án xây dng c bn.
1.3. I TNG VÀ PHM VI NGHIÊN CU
i tng nghiên cu
Các nhân t tác ng n tin các d án xây dng c bn các tnh thành
phía Nam
i tng kho sát:
Các cá nhân
ã tr
c tip tham gia các d án xây dng c bn các tnh thành
phía Nam bao gm: nhà thu, ch u t, các n v t vn thit k, t vn giám
sát
C mu: 150 cá nhân.
Phm vi nghiên cu:
Các d án có v trí ti các tnh thành phía Nam.
Thi gian kho sát: nm 2014.
a im: ti TP. HCM, Sóc Trng, Trà Vinh
1.4. PHNG PHÁP NGHIÊN CU
Vic nghiên cu c thc hin theo 2 bc: s dng nghiên cu nh tính
cho nghiên cu s b ban u và nghiên cu nh lng cho nghiên cu chính thc.
Bc 1: Nghiên cu s b.
Các nghiên cu s b này c thc hin ti TP.HCM. Nghiên cu s b
c thc hin thông qua k thut tho lun tay ôi. Thông tin thu thp t nghiên
5
cu s b nhm iu chnh thang o, thêm hoc bt các nhân t phù hp. Nghiên
cu s b c thc hin bng k thut phng vn trc tip i tng kho sát là
các cá nhân
ã tham gia các d
án xây dng c bn ti các tnh thành phía Nam.
Bc 2: Nghiên cu chính thc
Nghiên cu chính thc c
ng
c thc hin bng nghiên cu nh lng,
dùng k thut thu thp thông tin trc tip bng cách phng vn trc tip và gi bng
câu hi thông qua các phng vn viên và gi bng kho sát trc tuyn n các cá
nhân ang công tác ngoài TP.HCM.
Mu c chn theo phng pháp thun tin, phi xác sut.
i tng nhn c bng câu hi trc tip t tác gi và các phng vn viên,
gián tip thông qua bng kho sát trc tuyn.
S dng thang o Likert 5 th bc (t 1: hoàn toàn không ng ý n 5: hoàn
toàn ng ý) lng hóa.
Kt qu kho sát s c nhp liu vào phm mm x lý s liu thng kê
SPSS 22.0 tin hành: (1) ánh giá tin cy Cronbachs Alpha ca thang o và
phân tích nhân t EFA (Exploratory Factor Analysis) xác nh các nhân t nh
hng n tin d án; (2) tng quan và hi quy xây dng phng tr
ình mô
t mc nh hng ca các nhân t n tin các d án xây dng c bn các
tnh thành phía Nam và (3) cui cùng là kim nh s phù hp các gi thuyt trong
mô hình.
1.5. IM MI CA TÀI
Trong các nghiên cu trên th gii c
ng nh các nghiên c
u ti Vit Nam ca
các tác gi trc ây phn nhiu là các nghiên cu tng quát v các nhân t nh
hng n tin các d án xây dng nói chung mà cha có nghiên cu chuyên
sâu v các công trình xây dng c bn ti iu kin Vit Nam. Do ó i tng
nghiên cu chính ca nghiên cu này là các d án xây dng c bn nh giao thông,
thy li s có nhng c thù riêng so vi các d án xây dng nói chung và mc
6
tiêu ca nghiên cu nhm xác nh các nhân t tác ng n tin và o lng
mc tác ng ca các nhân t này.
1.6. Ý NGHA THC TIN CA TÀI
i vi tm v mô thì o lng mc tác ng ca các nhân t n tin
ca d án s giúp các nhà làm chính sách có th a ra các quyt sách hp lý, tháo
g các vng mc có th nh hng n tin trong quá trình thc hin d án.
Theo Okpala and Aniekwu (1988) thì khách hàng ln nht trong ngành xây dng ti
các nc ang phát trin nh nc ta hin nay là chính ph (trích dn bi Othman
et al., 2006), do ó các công tác rút ngn tin trong các d án xây dng trong
iu kin kinh t khó khn, tht cht u t công c
ng m
t phn nào gim chi tiêu
công ca chính ph trong tình hình hin nay.
i vi tm vi mô, kt qu nghiên cu giúp các ch u t có th tp trung
vào các nhân t nào y nhanh tin , hn ch nhân t nào kìm hãm, làm chm tin
d án.
1.7. KT CU CA LUN VN
Kt cu ca báo cáo nghiên cu c chia thành nm chng
Chng 1: Gii thiu tng quan v d án nghiên cu
Chng 2: Tr
ình bày c s
lý thuyt và xây dng mô hình lý thuyt cho
nghiên cu.
Chng 3: Tr
ình bày phng pháp nghiên c
u kim nh thang o và mô
hình lý thuyt cùng các gi thuyt ra.
Chng 4: Tr
ình bày phng pháp phân tích thông tin và k
t qu nghiên cu.
Chng 5: Tóm tt nhng kt qu ca nghiên cu, nhng óng góp, hàm
ý c
a
nghiên cu c
ng nh các h
n ch ca nghiên cu nh hng cho nhng nghiên
cu tip theo
7
Hình 1-3 Cu trúc tài và khung nghiên cu
8
2
TNG QUAN C S LÝ THUYT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN
CU
2.1. GII THIU
Chng 1 trình bày tng quan v ni dung nghiên cu bao gm tm quan
trng ca tin hoàn thành d án, c bit là các d án xây dng c bn các tnh
thành phía Nam. Chng 2 này nhm h thng c s lý thuyt ca các nghiên cu
trc ây v tin hoàn thành d án. ng thi mt mô hình lý thuyt vi các gi
thit c
ng
c xây dng.
2.2. CÁC KHÁI NIM
2.2.1. D án
Theo Lut u Thu (2005) thì d án là tp hp các xut thc hin mt
phn hay toàn b công vic nhm t c mc tiêu hay yêu cu nào ó trong thi
gian nht nh da trên ngun vn xác nh.
D án là mt nhóm các công vic c thc hin theo mt qui trình nht nh
t c mc tiêu ra, có thi im bt u và kt thúc c n nh trc và
s dng tài nguyên có gii hn ( Th Xuân Lan, 2012).
Ngoài ra theo PMBOK (2004) thì d án là mt n lc tm thi c thc hin
to ra mt sn phm hay dch v duy nht.
T các nh ngh
a nêu trên có th
rút ra nhng c im ca mt d án phi
cn ó là thi gian thc hin ca d án phi c n nh trc bao gm thi im
bt u và thi im kt thúc. Ngoài ra sn phm, hay dch v cui cùng ca mt d
án phi là duy nht, d án không mang tính cht lp i lp li.
9
2.2.2. D án xây dng
D án xây dng theo nh ngh
a c
a Lut Xây Dng (2003)
1
là Sn phm
c to thành bi sc lao ng ca con ngi, vt liu xây dng, thit b lp t
vào công trình, c liên kt nh v vi t, có th bao gm phn di mt t,
phn trên mt t, phn di mt nc, phn trên mt nc, c xây dng theo
thit k. Công trình xây dng bao gm công trình công cng, nhà , công trình
công nghip, thy li, nông nghip và các công trình khác.
2.2.3. D án u t xây dng c bn
Theo Bùi Mnh Cng (2008) thì u t xây dng c bn (TXDCB) là
hot ng u t nhm to ra các công trình xây dng theo mc ích ca ngi
u t, là l
nh v
c sn xut vt cht to ra các tài sn c nh (TSC) và to ra c
s vt cht k thut cho xã hi. TXDCB là mt hot ng kinh t.
Lut Xây Dng (2003) nh ngh
a d
án u t xây dng công trình
2
Là tp
hp các xut có liên quan n vic b vn xây dng mi, m rng hoc ci
to nhng công trình xây dng nhm mc ích phát trin, duy trì, nâng cao cht
lng công trình hoc sn phm, dch v trong mt thi hn nht nh.
2.2.4. Chm tin
Theo O'Brien (1976) thì chm tin trong xây dng là vt quá thi gian
so vi hp ng hoc so vi thi hn mà các bên
ã th
a thun. Trong c hai
trng hp thì vic chm tr u là tn kém (trích dn bi Marzouk and El-Rasas,
2014). Hay theo nh Zack (2003) thì Chm tin c nh ngh
a là m
t hành
ng hoc mt s kin kéo dài thi gian cn thit thc hin hay hoàn thành công
vic (trích dn bi Marzouk and El-Rasas, 2014)
1
Khong 2, iu 3
2
Khong 7, iu 3
10
2.3. TNG QUAN C S LÝ THUYT
2.3.1. Các nghiên cu trên th gii
Abdul-rahman et al. (2009) trong nghiên cu chuyên sâu v nguyên nhân gây
nên vic chm tr tin do các vn v tài chính bng cách gi 110 bng câu hi
n khách hàng, nhà thu, nhà t vn và ngân hàng. Kt qu thu c ca nghiên
cu cho thy rng qun lý dòng tin kém là yu t quan trng nht dn n s chm
tr ca d án tip theo ó là thanh toán chm, không ngun lc tài chính và bt
n th trng tài chính. Kt qu nghiên cu c
ng ch
ra rng khách hàng óng vai
trò quan trng nht trong vic gim tác ng ca các vn tài chính i vi mc
chm tr ca d án. (Khách hàng trong nghiên cu này c hiu là ch u t
ca d án).
Othman et al. (2006) sau khi nghiên cu nh lng t 244 d án thoát nc
và công trình thy li, các tác gi
ã khuy
n ngh cn chú ý ti công tác lp k
hoch và công tác thit k trong vic gim thiu s chm tr tin .
Nghiên cu ca Pakseresht and Asgari (2012) c thc hin nhm xác nh
các yu t quan trng trong các d án xây dng ca công ty Pars Garma. Kt qu
ca nghiên cu ch ra rng các nhân t thành công trong d án xây dng có nhng
u tiên và trng s khác nhau. Xem xét tm quan trng thì các nhân t thành công
quan trng ln lt là: s ánh giá v yu t kinh t và yu t công ngh ca nhng
ngun lc cn thit cho d án, thành tích và kinh nghim ca giám c d án, lp k
hoch chin lc ca d án và kinh nghim iu hành ca i ng
nhà th
u v d
án.
Chan and Kumaraswamy (1997) sau khi tin hành kho sát 83 nhân t nh
hng n s chm tr ti các d án Hng Kông ánh giá tm quan trng ca
nhng nhân t này. Kt qu nghiên cu ch ra rng có 5 nguyên nhân ch yu và
ph bin: (1) qun lý và giám sát công tr
ng yu kém; (2) không lng trc c
iu kin mt bng; (3) tc ra quyt nh chm ca các bên liên quan; (4) các
11
nhân t liên quan n khách hàng; (5) các nhân t ca công vic cn thit.
Các nghiên cu ban u v s thành công hay tht bi ca d án u tp trung
vào nhng nguyên nhân tht bi hn là thành công ca d án (Belassi and Tukel,
1996). Trong nghiên cu này c
ng ch
ra nhng nhân t nh hng n thành công
ca d án và o lng mc tác ng ca các nhân t này, giúp các giám c d
án hiu rõ h
n các nhân t
này và làm th nào o lng chúng hn là vic ch
xem xét cht lng ca d án là mc tiêu quan trng nht.
Theo Assaf and Al-Hejji (2006) thì trong
i
u kin Saudi Arabia ch 30% d
án xây dng là hoàn thành sm tin và các d án tr tin thng trung bình
trong khong t 10% n 30% (trích dn bi Sambasivan and Soon, 2007)
Nghiên cu ca Chan and Kumaraswamy (2002) cp n vn nâng cao
hiu qu thông tin liên lc và chuyn giao thông tin nhanh chóng là rt quan trng
trong vic giúp y nhanh quá trình xây dng công trình
Prabhakar (2008) sau khi tng kt các nghiên cu v các nhân t tác ng n
thành công ca d án, tác gi nhn mnh n vai trò ca giám c d án và c
ng r
t
nhiu tác gi khác nhau trong các nghiên cu ca mình c
ng
ng ý vi quan im
này. Bài nghiên cu này
ã c
gng a ra các yu t liên quan n phong cách
lãnh
o qun lý d án có tác ng sâu sc n s thành công ca d án.
Toor and Ogunlana (2007) nhóm các nhân t tác ng n thành công d án
thành 4 nhóm nhân t COMs: hiu bit (COMprehension), cam kt (COMmitment),
nng lc (COMpetence), h thng liên lc (COMmunication). Nghiên cu c
ng ch
ra rng các bên liên quan khác nhau trong mt d án xây dng quy mô ln s có
nhn thc khác nhau v các nhân t thành công nhng t c thành công thì
h cn phi có mt s tha thun v mc tiêu d án và k hoch thc hin d án.
Marzouk and El-Rasas (2014) li có cách tip cn riêng trong nghiên cu ca
mình khi nhóm các nhân t gây nh hng n chm tin d án theo các bên liên
quan. Nghiên cu thc hin bng cách phng vn bng câu hi i vi 36 chuyên
gia trong ngành xây dng bao gm ch u t, nhà t vn, nhà thu. Theo kt qu
12
nghiên cu thì mc nh hng n chm tin t các nhân t liên quan n
ch u t là cao nht, sau ó ln lt t nhà thu, nhân t bên ngoài, nhà t vn,
nhân công và thit b, cui cùng là nhóm nhân t liên quan n vt liu.
Nghiên cu ca Doloi et al. (2012) là nghiên cu u tiên li n v vn
xác nh các nhân t quan trng tác ng n vic tr tin trong ngành xây dng
n và sau ó thành lp mi quan h gia các thuc tính quan trng cho vic
phát trin mô hình d oán ánh giá tác ng ca các nhân t i vi vic tr
tin . Các nhóm nhân t gây nh hng n vic chm tin trong d án c
ch ra trong nghiên cu là: (1) thiu s cam kt; (2) qun lý công tr
ng kém hiu
qu; (3) phi hp ti công trng không hiu qu; (4) lp k hoch không chính
xác; (5) qui mô d án không rõ ràng; (6) thiu trao i thông tin; (7) hp ng di
chun.
2.3.2. Các nghiên cu ti Vit Nam
Lê Hoài Long et al. (2008) sau khi tin hành nghiên cu trên mt mu gm 87
chuyên gia xây dng Vit Nam
ã k
t lun 3 nguyên nhân ln nht gây bin ng
làm gim tin d án xây dng và tng chi phí là: giám sát và qun lý công tr
ng
yu kém, khó khn v tài chính ca ch u t và ca nhà thu, thay i thit k.
Bng cách gi bng câu hi kho sát n 166 chuyên gia, Lu Trng Vn et
al. (2009)
ã t
ng kt c 16 nhân t tác ng dn n chm tr d án. Kt qu
nghiên cu ch ra rng khó khn tài chính ca ch u t và nhà thu, nhà thu thiu
kinh nghim, thiu nguyên vt liu là nhng nguyên nhân chính gây chm tr trong
các d án xây dng ti Vit Nam
Cao Hào Thi and Swierczek (2010)
ã th
c hin nghiên cu trên mu gm
239 thành viên và giám c d án
ã tham gia vào các d
án c s h tng ti Vit
Nam, nghiên cu ch ra rng ba nhóm nhân t bao gm nng lc nhà qun lý, nng
lc thành viên tham gia và s n nh môi trng bên ngoài có mi quan h tích
cc áng k n tiêu chí thành công ca d án.
13
Nguyn Duy Long et al. (2004b) ã nhóm 15 nhân t nh hng n thành
công ca d án và nhóm thành 4 nhóm nhân t gi là 4 nhóm nhân t COMs: thun
li (COMfort), chc nng (COMpetence), cam kt (COMmitment) và truyn thông
(COMmunication).
Nguyn Duy Long et al. (2004a) là mt nghiên cu toàn din các nhân t nh
hng không ch là tin d án mà còn nh hng n vn vt chi phí, cht
lng, an toàn, hiu sut Phân tích d liu cho thy có nm nhóm nhân t cn lu
ý trong công tác qun lý d án xây dng ti Vit Nam: (1) thit k và nhà thu
không nng lc; (2) ánh giá và qun lý thay i yu kém; (3) vn xã hi và
công ngh; (4) vn liên quan n công trng; (5) công c và k thut không phù
hp.
Nghiên cu v nguyên nhân nh hng n tin d án xây dng nhìn
chung ã c thc hin khá nhiu trên th gii. Vi mi c thù các quc gia thì
các nhân t c lit kê có th khác nhau và kt qu ca nhng nghiên cu này
c
ng không ho
àn toàn gi
ng nhau. Bên cnh ó c
ng
ã có nh
ng nghiên cu ca
mt s tác gi trong iu kin ti Vit Nam vi nhng cách tip cn riêng ca mình,
nhng nh
ìn chung thì các k
t qu ca nhng nghiên cu này u có nhng im
tng ng và c
ng phù h
p vi mt quc gia ang phát trin nh nc ta. Tuy
nhiên các nghiên cu này mc dù i tng nghiên cu là các d án xây dng ti
Vit Nam, nhng vì i tng kho sát phn nhiu là các d án xây dng dân dng
và cha có nghiên cu chuyên sâu nào v các d án xây dng c bn. D án xây
dng c bn, mà tiêu biu là các d án Cu ng s có nhng c thù riêng nên
rt cn mt nghiên cu riêng bit nhm có mt s ánh giá phù hp và hp lý h
n
i vi các nhân t, c
ng nh m
c nh hng nh hng ca nhng nhân t này
n tin .
2.4. MÔ HÌNH NGHIÊN CU
Phn này trình bày v mô hình lý thuyt áp dng cho nghiên cu bao gm
bin ph thuc là tin hoàn thành d án và các nhóm nhân t tác ng lên tin