CÁC NHÂN TỐ QUYẾT ĐỊNH THÀNH QUẢ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM.PDF

MC LC
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các bng biu
Danh mc các biu đ
Danh mc t vit tt
TÓM TT 1
CHNG 1: GII THIU V  TÀI 2
1.1. Gii thiu 2
1.2. Mc tiêu nghiên cu, câu hi nghiên cu 3
1.3. i tng nghiên cu, phm vi nghiên cu 4
1.4. Phng pháp nghiên cu 4
1.5. im mi ca bài nghiên cu 4
1.6. Cu trúc lun vn 5
CHNG 2: TNG QUAN CÁC NGHIÊN CU TRC ÂY 6
2.1. Mt s nghiên cu v tác đng ca các nhân t ni ti. 6
2.2. Mt s nghiên cu v tác đng ca các nhân t ngành 8
2.3. Mt s nghiên cu v tác đng ca các nhân t v mô. 10
2.4. Tóm tt kt qu mt s nghiên cu trc đây 14
CHNG 3: D LIU VÀ PHNG PHÁP NGHIÊN CU 20
3.1. D liu nghiên cu 20
3.1.1. iu kin chn mu: 20
3.1.2. Kích thc mu: 20
3.1.3. Quy trình chn mu: 20


3.1.4. Thu thp d liu: 21
3.1.5. X lý d liu 22

3.2. Mô t các bin 23
3.2.1. Bin ph thuc 23
3.2.2. Nhóm bin ni ti 24
3.2.3. Nhóm bin ngành 29
3.2.4. Bin v mô 31
3.3. Gi thuyt nghiên cu: 33
3.4. Mô hình nghiên cu: 35
3.5. Phng pháp kim đnh: 37
3.5.1. Thng kê mô t các bin 37
3.5.2. Phân tích tng quan gia các bin 38
3.5.3. Kim đnh đa cng tuyn 38
3.5.4. Kim đnh t tng quan 38
3.5.5. Phân tích mô hình bng phng pháp GMM 39
CHNG 4: NI DUNG VÀ KT QU NGHIÊN CU 40
4.1. Thng kê mô t các bin 40
4.1.1. Thng kê mô t bin ph thuc 40
4.1.2. Thng kê mô t các bin đc lp 43
4.2. Phân tích tng quan gia các bin 46
4.3. Kim đnh hin tng đa cng tuyn: 49
4.4. Kim đnh t tng quan 51
4.5. Phân tích mô hình bng phng pháp two-step GMM 52
4.5.1. c lng các tham s hi quy ca mô hình hi quy tng th: Bin ph
thuc là NIM 52


4.5.2. c lng các tham s hi quy ca mô hình hi quy tng th: Bin ph
thuc là ROA 54
4.6. Kim đnh J (J-test) 55
4.7. Tho lun kt qu nghiên cu 56
4.7.1. i vi bin ph thuc: NIM 56

4.7.2. i vi bin ph thuc: ROA 59
CHNG 5: KT LUN 65
5.1. Kt lun 65
5.2. Hn ch ca đ tài 65
5.3. Hng nghiên cu trong tng lai 66
Danh mc tài liu tham kho
Ph lc 1: Danh sách các ngân hàng trong mu nghiên cu
Ph lc 2: Thng kê mô t các bin
Ph lc 3: Kt qu kim đnh t tng quan
Ph lc 4: Kt qu chy two-step GMM












DANH MC CÁC BNG BIU
Bng 2.1: Thng kê tng hp kt qu ca mt s nghiên cu trc đây 14
Bng 3.1: Tóm tt mô t các bin 32
Bng 3.2: Bng tóm tt các gi thuyt nghiên cu 34
Bng 4.1: Thng kê mô t các bin ph thuc 41
Bng 4.2: Thng kê mô t các bin đc lp 43
Bng 4.3: Phân tích tng quan gia các bin đc lp 47
Bng 4.4: Bng tính VIF và dung sai ca các bin đc lp 50

Bng 4.5: Bng tính VIF và dung sai ca các bin đc lp 50
Bng 4.6: Kt qu kim đnh t tng quan – Bin ph thuc NIM 51
Bng 4.7: Kt qu kim đnh t tng quan – Bin ph thuc ROA 52
Bng 4.8: Kt qu c lng two-step GMM: NIM 53
Bng 4.9: Tóm tt kt qu c lng two-step GMM: NIM 53
Bng 4.10: Kt qu c lng two-step GMM: ROA 54
Bng 4.11: Tóm tt kt qu c lng two-step GMM: ROA 55
Bng 4.12: Kt qu kim đnh J – test: Mô hình vi bin ph thuc NIM 56

Bng 4.13: Kt qu kim đnh J – test: Mô hình vi bin ph thuc ROA 56
Bng 4.14: Tng hp kt qu nghiên cu: NIM 58
Bng 4.15: Tóm tt kt lun gi thuyt: Bin ph thuc là NIM 59
Bng 4.16: Tng hp kt qu nghiên cu: ROA 61
Bng 4.17: Kt qu kim đnh gi thuyt nghiên cu: Bin ph thuc là ROA 61
Bng 4.18: So sánh kt qu nghiên cu vi nghiên cu ca Yong Tan và Christos
Floros (2012) 63


DANH MC CÁC BIU 
S đ 3.1: S đ tác đng ca các bin đc lp lên thành qu tài chính ngân hàng. 37
Biu đ 4.1: Thành qu tài chính ngân hàng thng mi Vit Nam (2008 – 2012) 42
Biu đ 4.2: Lm phát Vit Nam giai đon 2008 – 2012 46


B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH


NGUYN THÀNH T

CÁC NHÂN T QUYT NH THÀNH QU TÀI CHÍNH
NGÂN HÀNG THNG MI VIT NAM

Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã s: 60340201


LUN VN THC S KINH T


NGI HNG DN KHOA HC:
PGS.TS. TRN TH THÙY LINH



TP. H Chí Minh – Nm 2014
LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan lun vn thc s kinh t “Các nhân t quyt đnh thành qu tài
chính ngân hàng thng mi Vit Nam” là công trình nghiên cu ca riêng tôi, có s
h tr t ngi hng dn khoa hc là PGS.TS. Trn Th Thùy Linh, và cha tng
đc công b trc đây. Các s liu đc s dng đ phân tích, đánh giá trong lun
vn có ngun gc rõ ràng và đc tng hp t nhng ngun thông tin đáng tin cy.
Ni dung lun vn đm bo không sao chép bt c công trình nghiên cu nào khác.

TP.HCM, tháng 07 nm 2014
Tác gi

Nguyn Thành t







DANH MC T VIT TT
GDP : Tng sn phm trong nc
NHTM : Ngân hàng thng mi
NHTMCP : Ngân hàng thng mi c phn
NHTMNN : Ngân hàng thng mi nhà nc
1

TÓM TT
Nghiên cu này xem xét tác đng ca 03 nhóm nhân t bao gm: Nhóm nhân
ni ti: Quy mô (LA), Ri ro tín dng (LLPTA), Thanh khon (LA), Thu (TOPBT),
Vn (ETA), Hiu qu chi phí (CE), Hot đng phi truyn thng (NTA), Nng sut lao
đng (LP); Nhóm nhân t ngành gm: Mc đ tp trung (C(3), C(5)), Phát trin h
thng ngân hàng (BSD), Phát trin th trng chng khoán (SMD); Nhân t v mô:
Lm phát (IR) lên thành qu tài chính ngân hàng thng mi Vit Nam, vi thành qu
tài chính đc đo lng thông qua t s ROA và NIM. Mu nghiên cu gm 32 ngân
hàng thng mi Vit Nam trong khong thi gian 5 nm t 2008 – 2012. Các ngân
hàng trong mu là các ngân hàng có đy đ d liu liên quan đn các bin trong mô
hình nghiên cu trong tt c các nm t 2008 – 2012.
Vi d liu thu thp đc, bài nghiên cu da trên nghiên cu gc ca Yong
Tan và Christos Floros (2012), thc hin hi quy mô hình bng phng pháp two-step
GMM. Kt qu phân tích thc nghim cho thy khi thành qu tài chính ngân hàng đo

lng bng NIM thì hiu qu chi phí, nng sut lao đng, lm phát tác đng cùng
chiu và có ý ngha thng kê lên thành qu ngân hàng, hot đng phi truyn thng tác
đng ngc chiu và có ý ngha thng kê lên thành qu ngân hàng. Khi thành qu tài
chính ngân hàng đo lng bng ROA thì quy mô, ri ro tín dng, thu tác đng ngc
chiu và có ý ngha thng kê lên thành qu ngân hàng. Vi bin thanh khon thì tác
đng không thng nht, thanh khon tác đng cùng chiu và có ý ngha thng kê lên
NIM nhng tác đng ngc chiu và có ý ngha thng kê lên ROA.

T khóa: Thành qu ngân hàng, NIM, ROA, ri ro tín dng, thanh khon, hot đng
phi truyn thng, nng sut lao đng, lm phát





2

CHNG 1: GII THIU V  TÀI
1.1. Gii thiu
Lnh vc ngân hàng  Vit Nam đóng mt vai trò quan trng trong s phát trin
ca h thng tài chính và nn kinh t nói chung, là mt kênh đáp ng vn ch yu cho
nn kinh t, đóng góp không nh vào mc tng GDP hàng nm. Chúng luân chuyn
vn liên tc t ngi gi tin ti nhà đu t. Chúng có th làm nh vy khi chúng to
ra thu nhp cn thit đ trang tri chi phí hot đng. Cùng vi chc nng trung gian,
thành qu tài chính ca các ngân hàng có ý ngha quan trng đi vi tng trng kinh
t ca quc gia. Thành qu tài chính tt đem đn li ích cao cho c đông. Chính li ích
này li khuyn khích c đông tng cng đu t và mang li tng trng kinh t. Mt
khác, thành qu ngân hàng kém có th dn đn phá sn ngân hàng và khng hong t
đó có tác đng tiêu cc đn tng trng kinh t.
Khi mà hi nhp dn m, cnh tranh thc s là đng lc to ln cho ci cách, đi

mi trong hot đng ngân hàng. Chính s cnh tranh này đã tác đng đn qun tr ni
b và vn hóa ri ro ca ngân hàng theo hng minh bch hn, tin cy hn. Vic nâng
cao nng lc tài chính, tng vn ch s hu, duy trì h s an toàn vn ti thiu, đu t
công ngh, phát trin các dch v ngân hàng hin đi, m các chi nhánh  nc
ngoài đ phc v tt hn, hiu qu hn khách hàng c trong và ngoài nc đu đc
các ngân hàng Vit Nam quan tâm và thc hin bng nhng bin pháp khác nhau.
Phân tích thành qu ngân hàng đã đc mt s hc gi trên th gii nghiên cu.
Vincent O. và Gemechu B. (2013) phát hin ra rng các nhân t ni ti tác đng có ý
ngha đn thành qu ngân hàng thng mi  Kenya. Fadzlan Sufian và Mohamad A.
(2012) nghiên cu ti n  cng cho thy các nhân t ni ti tác đng có ý ngha lên
thành qu ca các ngân hàng. Ngoài ra mt s nghiên cu khác cng nghiên cu v
các nhân t ni ti tác đng đn thành qu ngân hàng nh Ahmad A. (2013),
Munyambonera E. (2013), Sayedi S. (2014),…
Bên cnh nhng nghiên cu xem xét tác đng ca các nhân t ni ti lên thành
qu tài chính, nhiu nghiên cu khác đi vào xem xét tác đng ca các nhân t ngành và
nhân t v mô ti thành qu ngân hàng nh Deger Alper và Adem Anbar (2011), đã
phát hin ra rng lãi sut thc t cao hn có th dn đn thành qu ca ngân hàng cao
3

hn. Rami Zeitun (2012) cho thy GDP tng quan thun và lm phát có tng quan
nghch đn thành qu ca ngân hàng. Mt s nghiên cu khác nghiên cu v tác đng
ca GDP, lm phát, lãi sut ti thành qu ngân hàng nh Songul K. và Ahmet E.
(2013), Munyambonera E. (2013),…
i vi th trng Vit Nam. Lien Dinh (2012) nghiên cu các yu t quyt
đnh thành qu ngân hàng trong nc và nc ngoài ti Vit Nam trong giai đon 2000
– 2012, đã phát hin ra rng các ngân hàng nc ngoài b nh hng đáng k bi tt c
các yu t bên trong, các yu t kinh t v mô. Dat .B (2013) xem xét mi quan h
gia thanh khon và thành qu trong lnh vc ngân hàng Vit Nam s dng d liu t
33 ngân hàng thng mi trong thi gian 5 nm t 2007 – 2011. Kt qu nghiên cu
cho rng thành qu ngân hàng không b nh hng bi tính thanh khon ca ngân

hàng. Hn na, có s nh hng ca s hu ca Nhà nc ti thành qu ngân hàng.
Các nghiên cu v các nhân t quyt đnh thành qu tài chính ngân hàng ti
Vit Nam còn khan him, đây là nghiên cu đu tiên điu tra ba nhóm yu t khác
nhau nh hng đn thành qu tài chính ngân hàng Vit Nam, c th là nhóm bin ni
ti, nhóm bin ngành công nghip và bin kinh t v mô. Nhóm đu tiên liên quan đn
quy mô ngân hàng, ri ro tín dng, thanh khon, thu, vn, hiu qu chi phí, hot đng
phi truyn thng và nng sut lao đng. Nhóm yu t th hai mô t các yu t cu trúc
ngành công nghip có nh hng đn thành qu tài chính ngân hàng là mc đ tp
trung, phát trin lnh vc ngân hàng và phát trin th trng chng khoán. Nhóm th
ba, nhóm bin kinh t v mô liên quan đn môi trng kinh t v mô mà trong đó h
thng ngân hàng hot đng. Trong nghiên cu này, tác gi s dng lm phát đi din
cho bin kinh t v mô.
1.2. Mc tiêu nghiên cu, câu hi nghiên cu
Mc tiêu nghiên cu
Mc tiêu ca nghiên cu này là kim tra các nhân t quyt đnh thành qu tài
chính ngân hàng thng mi Vit Nam. C th là kim tra tác đng ca các nhân t:
Nhóm bin ni ti (Quy mô, ri ro tín dng, thanh khon, thu, vn, hiu qu chi phí,
hot đng phi truyn thng, nng sut lao đng); nhóm bin ngành (Mc đ tp trung,
4

phát trin ngành ngân hàng, phát trin th trng chng khoán) và bin v mô: Lm
phát ti t sut sinh li trên tng tài sn và li nhun cn biên.
Câu hi nghiên cu
Da trên mc tiêu nghiên cu, tác gi đ xut câu hi nghiên cu liên quan đn
vic nghiên cu các nhân t quyt đnh thành qu tài chính ngân hàng thng mi Vit
Nam nh sau:
- Các nhân t nào tác đng đn thành qu tài chính ngân hàng thng mi
Vit Nam trong giai đon 2008 – 2012 và mc đ tác đng ca chúng?
- Vai trò ca ba nhóm nhân t: Nhóm nhân t ni ti, nhóm nhân t ngành,
nhân t v mô trong vic xác đnh thành qu tài chính ngân hàng thng

mi Vit Nam giai đon 2008 – 2012?
1.3. i tng nghiên cu, phm vi nghiên cu
i tng ca nghiên cu: Là các ngân hàng thng mi Vit Nam.
Phm vi nghiên cu: Do hn ch v mt d liu, thi gian nên tác gi chn mu
là 32 ngân hàng thng mi Vit Nam trong giai đon t 2008 – 2012.
1.4. Phng pháp nghiên cu
Bài nghiên cu s dng phng pháp nghiên cu đnh lng. Áp dng k thut
hi quy đa bin vi d liu bng (Panel data). S dng phn mm Eview 7.0 đ c
lng h s ca mô hình hi bng phng pháp Generalized methods of moments
(GMM) (Yong Tan và Christos Floros, 2012) nhm mc đích xác đnh xem các nhân
t nào tác đng có ý ngha thng kê và các nhân t đó tác đng nh th nào ti thành
qu tài chính ngân hàng thng mi Vit Nam trong giai đon 2008 – 2012.
1.5. im mi ca bài nghiên cu
ây là nghiên cu đu tiên so vi các đ tài mà tác gi đã xem qua điu tra ba
nhóm yu t khác nhau nh hng đn thành qu tài chính ngân hàng Vit Nam, c
th là nhóm bin ni ti, nhóm bin ngành công nghip và bin kinh t v mô.
Nghiên cu này da trên nghiên cu ca Yong Tan và Christos Floros (2012)

s dng phng pháp GMM (Generalized methods of moments) thay vì phng pháp
5

bình phng bé nht tng quát (GLS) hoc phng pháp bình phng bé nht thông
thng (OLS) đc s dng ph bin  các nghiên cu trc. Phng pháp GMM u
vit hn phng pháp OLS, GLS vì nó khc phc đc hin tng phng sai thay
đi, t tng quan và đa cng tuyn thng mc phi  d liu bng, do đó kt qu
c lng s mang li kt qu chính xác hn.
1.6. Cu trúc lun vn
- Chng 1: Gii thiu v đ tài nghiên cu
- Chng 2: Tng quan các nghiên cu trc đây
- Chng 3: D liu nghiên cu, phng pháp nghiên cu và mô hình nghiên

cu.
- Chng 4: Kt qu nghiên cu
- Chng 5: Kt lun và kin ngh













6

CHNG 2: TNG QUAN CÁC NGHIÊN CU TRC ÂY
Các nghiên trc đây đ xut nhiu nhân t quyt đnh thành qu ngân hàng,
nhng tu trung li có th đc chia thành ba nhóm: Nhóm nhân t ni ti; nhóm nhân
t ngành và nhóm nhân t v mô. Nhng nghiên cu này thng xác đnh t sut sinh
li trên tài sn (ROA), t sut sinh li trên vn ch s hu (ROE), t l thu nhp lãi
cn biên (NIM),… là bin ph thuc và xem xét các nhân t ni ti (quy mô, vn, tín
dng, huy đng, thanh khon, thu,…); các nhân t ngành (mc đ tp trung, phát
trin ngành ngân hàng, phát trin th trng chng khoán,…) và các nhân t v mô
(tng trng nn kinh t, lm phát, vn hóa th trng, lãi sut,.…) là bin đc lp.
2.1. Mt s nghiên cu v tác đng ca các nhân t ni ti
Paolo S. (2011) nghiên cu các nhân t quyt đnh thành qu ca các ngân hàng
M. Mu nghiên cu bao gm 11.777 ngân hàng M trong giai đon 1995 – 2007. Hi

quy theo phng pháp GMM nhm xác đnh các yu t quyt đnh thành qu các ngân
hàng trong mu nghiên cu. Tác gi s dng mô hi quy tuyn tính bi vi bin ph
thuc là t sut sinh li trên vn ch s hu (ROE). Các bin đc lp bao gm: Vn,
tín dng, tin gi, t l chit khu Fed, chi phí lãi, đu t chng khoán, th phn, quy
mô ngân hàng, ch s Herfindahl, ri ro ngân hàng, ch s NASDAQ ngân hàng, ch s
đi din ngân hàng. Kt qu nghiên cu cho thy có tng quan nghch gia t l vn
và thành qu, h tr quan đim cho rng các ngân hàng đang hot đng quá thn trng
và b qua c hi kinh doanh tim nng sinh li. Phân tích cng ghi nhn rng tính kinh
t ca quy mô không xy ra.
Deger A. và Adem A. (2011) nghiên cu kim tra tác đng các nhân ti ni ti và
nhân t kinh t v mô ti thành qu ngân hàng 
Th Nh K. Mu nghiên cu bao
gm 10 ngân hàng Th Nh K trong giai đon 2002 – 2010. Hi quy theo phng
pháp bình phng bé nht (OLS) nhm xác đnh các yu t quyt đnh thành qu các
ngân hàng trong mu nghiên cu. Các tác gi s dng mô hi quy tuyn tính bi vi
bin ph thuc là ROA và ROE. Các bin đc lp bao gm: Quy mô, an toàn vn, cht
lng tài sn, thanh khon, tin gi, cu trúc thu nhp, tng trng kinh t, lm phát,
lãi sut. Kt qu nghiên cu cho thy quy mô tài sn và thu nhp ngoài lãi có tác đng
cùng chiu và có ý ngha thng kê ti thành qu ngân hàng. Tuy nhiên, quy mô ca
7

danh mc tín dng có tng quan ngc chiu và có ý ngha thng kê đn thành qu
ca ngân hàng. Liên quan đn các bin kinh t v mô, ch có lãi sut thc t nh hng
cùng chiu đn thành qu ngân hàng. Nhng kt qu này cho thy các ngân hàng có
th ci thin thành qu ca h thông qua vic tng quy mô ngân hàng và thu nhp
ngoài lãi, gim t l tín dng/tài sn. Ngoài ra, lãi sut thc t cao hn có th dn đn
thành qu ca ngân hàng cao hn.
Sayedi S. (2014) nghiên cu nhm kim tra các yu t quyt đnh thành qu ca
các ngân hàng
Nigeria. Mu nghiên cu bao gm 15 ngân hàng Jordan trong gia đon

2006 – 2011. Hi quy theo phng pháp OLS nhm xác đnh các yu t quyt đnh
thành qu các ngân hàng trong mu nghiên cu. Tác gi s dng mô hi quy tuyn
tính bi vi bin ph thuc là ROA và ROE. Các bin đc lp bao gm: Thanh khon,
sc mnh th trng, lãi sut. Kt qu nghiên cu cho thy thanh khon có tng quan
thun có ý ngha thng kê ti ROA, trong khi lãi sut có tác đng ngc chiu không
có ý ngha thng kê ti ROA. Khi thành qu đo lng bng ROE thì thanh khon và
sc mnh th trng tác đng cùng chiu có ý ngha thng kê ti ROE trong khi lãi
sut có tác đng ngc chiu không có ý ngha thng kê ti ROE
. Nghiên cu khuyn
cáo rng các ngân hàng nên tng và duy trì th phn ca h (đc gi là sc mnh th
trng). Lý do là, s gia tng sc mnh th trng có nh hng đn thành qu tài
chính (ROE). Th hai, duy trì và tng cng mc đ thanh khon vì s gia tng thanh
khon đã tác đng cùng chiu ti thành qu tài chính (ROA, ROE). Cui cùng, d
đoán đy đ lãi sut bin đng.
Ahmad A. (2013) nghiên cu nhm kim tra các yu t quyt đnh thành qu
ca các ngân hàng
Saudi và Jordan. Mu nghiên cu bao gm 23 ngân hàng Saudi và
Jordan trong gia đon 2005 – 2011. Hi quy theo phng pháp OLS nhm xác đnh
các yu t quyt đnh thành qu các ngân hàng trong mu nghiên cu. Tác gi s dng
mô hi quy tuyn tính bi vi bin ph thuc là ROA. Các bin đc lp bao gm:
Thanh khon (LQR), t s cho vay trên tng tài sn (NCA), t s đu t trên tng tài
sn (TIA), t s vn ch s hu trên tng tài sn (TEA), t s cho vay trên tin gi
(CDR), t s chi phí hot đng trên thu nhp hot đng (CIR) và quy mô (SZE). Kt
qu nghiên cu cho thy ti Saudi có mt mi tng quan thun gia ROA vi TEA,
TIA và LQR, cng nh mi tng nghch vi NCA, CDR, CIR và SIZE. Trong khi đó,
8

Ti Jordan, có mi tng quan thun gia ROA vi LQR, NCA, TEA và CDR, cng
nh có mi tng quan nghch vi CIR, TIA và SZE.
Bùi Tin t (2013) nghiên cu nhm xem xét mi quan h gia thanh khon

và thành qu trong lnh vc ngân hàng
Vit Nam. Mu nghiên cu bao gm 33 ngân
hàng trong giai đon 2007 – 2011. Hi quy theo phng pháp OLS nhm gia thanh
khon và thành qu các ngân hàng trong mu nghiên cu. Tác gi s dng mô hi quy
tuyn tính bi vi bin ph thuc là ROA và ROE. Các bin đc lp bao gm: T l
d n trên tng tài sn, t l tài sn thanh khon trên tng tài sn, t l tài sn thanh
khon trên tin gi, quy mô. Kt qu nghiên cu cho thy không có mi quan h gia
thành qu ngân hàng và thanh khon, quy mô ngân hàng. Hn na, có s nh hng
ca s hu ca Nhà nc ti thành qu ngân hàng.
2.2. Mt s nghiên cu v tác đng ca các nhân t ngành
Mine A. (2013) nghiên cu nhm kim tra các yu t quyt đnh thành qu ca
các ngân hàng
Argentine. Mu nghiên cu bao gm 62 ngân hàng Argentine trong gia
đon 1994 – 2011. Hi quy theo phng pháp EGLS nhm xác đnh các yu t quyt
đnh thành qu các ngân hàng trong mu nghiên cu. Tác gi s dng mô hi quy
tuyn tính bi vi bin ph thuc là ROA và NIM. Các bin đc lp bao gm: Chi phí
hot đng, thanh khon, đòn by, lm phát, tng trng kinh t, vn hóa th trng.
Kt qu nghiên cu cho thy đòn by có tng quan nghch vi ROA, chi phí hot
đng tng quan thun vi NIM. Liên quan đn các bin kinh t v mô, lm phát có
tng quan thun và có ý ngha vi NIM, tuy nhiên lm phát li có tng quan nghch
vi ROA. Môi trng ngân hàng có tng quan thun ti thành qu, phn ánh b sung
gia thành qu ngân hàng và vn hóa th trng chng khoán.
Fadzlan S. và Mohamad A. (2012) nghiên cu nhm kim tra các yu t quyt
đnh thành qu ca các ngân hàng
n . Mu nghiên cu bao gm 710 quan sát các
ngân hàng
n  trong gia đon 2000 – 2008. Hi quy theo phng pháp OLS nhm
xác đnh các yu t quyt đnh thành qu các ngân hàng trong mu nghiên cu. Tác gi
s dng mô hi quy tuyn tính bi vi bin ph thuc là ROA. Các bin đc lp bao
gm: d phòng trên tng d n, log tng tin gi, giá tr s sách ca vn ch s hu,

chi phí hot đng trên tng tài sn, thu nhp ngoài lãi trên tng tài sn, tng d n trên
9

tng tài sn, log tng tài sn, tng trng kinh t, lm phát, mc đ tp trung, vn hóa
th trng. Kt qu nghiên cu cho thy tt c các bin gii thích đu tác đng có ý
ngha thng kê ti thành qu ngân hàng. Trong đó thanh khon và mng li hot
đng tng quan nghch ti thành qu ngân hàng, quy mô và ri ro tín dng có tng
quan thun vi thành qu ca các ngân hàng n .
Imad Z. và cng s ( 2011) nghiên cu nhm kim tra các yu t quyt đnh
thành qu ca các ngân hàng
Jordan. Mu nghiên cu bao gm 100 quan sát ca 10
ngân hàng
Jordan trong gia đon 2001 – 2010. Hi quy theo phng pháp OLS nhm
xác đnh các yu t quyt đnh thành qu các ngân hàng trong mu nghiên cu. Tác gi
s dng mô hi quy tuyn tính bi vi bin ph thuc là ROA và ROE. Các bin đc
lp bao gm: Nhóm biên ni ti: An toàn vn, tài sn, ri ro tín dng, qun lý chi phí,
quy mô; Nhóm bin ngành: Mc đ tp trung, quy mô ngành ngân hàng; Nhóm bin
kinh t v mô: Lm phát, GDP. Kt qu nghiên cu cho thy các ngân hàng có vn ln
có xu hng có thành qu cao hn. Nghiên cu cng ch ra rng hot đng cho vay
trong lnh vc ngân hàng Jordan có liên quan đn thành qu tài chính ngân hàng, đ ti
đa hóa thành qu các ngân hàng nên duy trì khi lng cho vay ln. Phát hin khác
ca nghiên cu là ri ro tín dng có tng quan nghch vi thành qu ngân hàng, do đó
tng ri ro làm gim thành qu. Quy mô ngân hàng đc tìm thy là tng quan
nghch vi thành qu nhng không có ý ngha thng kê, điu này nhn mnh s thiu
hiu qu theo quy mô ca lnh vc ngân hàng Jordan.
Yong Tan và Christos Floros (2012) nghiên cu nhm kim tra các yu t
quyt đnh thành qu ca các ngân hàng
Trung Quc. Mu nghiên cu bao gm 101
ngân hàng
Trung Quc trong giai đon 2003 – 2009. Hi quy theo phng pháp GMM

nhm xác đnh các yu t quyt đnh thành qu các ngân hàng trong mu nghiên cu.
Tác gi s dng mô hi quy tuyn tính bi vi bin ph thuc là ROA và NIM. Các
bin đc lp bao gm: Quy mô, ri ro tín dng, thanh khon, thu, vn, hiu qu chi
phí, hot đng phi truyn thng, nng sut lao đng, mc đ tp trung, phát trin
ngành ngân hàng, phát trin th trng chng khoán, lm phát. Kt qu nghiên cu cho
thy có mi quan h cùng chiu gia thành qu ngân hàng và hiu qu chi phí, hot
đng phi truyn thng, phát trin ngành ngân hàng, phát trin th trng chng khoán
và lm phát  Trung Quc. Ri ro tín dng có tng quan ngc chiu vi ROA
10

nhng có quan h cùng chiu vi NIM. Thanh khon và quy mô ngân hàng tác đng
cùng chiu có ý ngha thng kê ti NIM nhng không có ý ngha thng kê ti ROA.
Nng sut lao đng tác đng cùng chiu ti ROA. Các tác gi trình bày rng thành qu
thp có th đc gii thích do thu cao hn. Hn na, các tác gi xác nhn rng có mt
môi trng cnh tranh trong ngành ngân hàng Trung Quc.
Lien Dinh (2013) nghiên cu nhm kim tra các yu t quyt đnh thành qu
ca các ngân hàng trong nc và ngân hàng nc ngoài ti
Vit Nam. Mu nghiên cu
bao gm 52 ngân hàng trong giai đon 2000 – 2012. Hi quy theo phng pháp OLS
nhm xác đnh các yu t quyt đnh thành qu các ngân hàng trong mu nghiên cu.
Tác gi s dng mô hi quy tuyn tính bi vi bin ph thuc là t s li nhun trc
thu trên tng tài sn và NIM. Các bin đc lp bao gm: T l chi phí trên tng tài
sn, t l vn trên tng tài sn, t l d n trên tng tài sn, t l vn ngn hn trên
tng tài sn, t l d phòng trên tng tài sn, t l tng tài sn trên tng tài sn h
thng, thu nhp khác, GDP, lm phát, cht lng tín dng Vit Nam. Kt qu nghiên
cu cho thy tng tài sn và thu nhp khác có tác đng cùng chiu đn thành qu ngân
hàng nc ngoài, ngân hàng nc ngoài có thành qu tt hn ngân hàng trong nc vì
đu t vào k thut và qun tr ri ro tt hn.
2.3. Mt s nghiên cu v tác đng ca các nhân t v mô.
Songul K. và Ahmet E. (2013) nghiên cu nhm kim tra các yu t quyt đnh

thành qu ca các ngân hàng
Th Nh K. Mu nghiên cu bao gm 03 ngân hàng ln
nht ca ngân hàng nhà nc, ngân hàng t nhân, và ngân hàng nc ngoài trong giai
đon 1998 – 2011. Hi quy theo phng pháp Johansen-Juselius Cointegration Tests
nhm xác đnh các yu t quyt đnh thành qu các ngân hàng trong mu nghiên cu.
Tác gi s dng mô hi quy tuyn tính bi vi bin ph thuc là ROA, ROE và NIM.
Các bin đc lp bao gm: Cht lng tài sn, tin gi, thanh khon, cu trúc thu
nhp, cu trúc phí, an toàn vn, quy mô, tng trng kinh t, t giá hi đoái, lm phát,
lãi sut. Kt qu nghiên cu cho thy các nhân t ni ti có tác đng nhiu hn các
nhân t kinh t v mô ti thành qu ca các ngân hàng. C th nh sau: Tin gi tác
đng không có ý ngha thng kê lên thành qu ngân hàng; cho vay đem li thu nhp
chính cho ngân hàng và có tác đng cùng chiu ti thành qu ngân hàng, n xu làm
11

gim li nhun ngân hàng; phí và hoa hng tác đng không có ý ngha thng kê ti
thành qu ngân hàng; quy mô ngân hàng tác đng ngc chiu ti thành qu; và t giá
hi đoái thc tác đng có ý ngha thng kê lên thành qu ngân hàng.
Davydenko A. (2011) nghiên cu nhm kim tra các yu t quyt đnh thành
qu ca các ngân hàng
Ukraine. Mu nghiên cu bao gm 3.236 quan sát quý các ngân
hàng Ukraine trong gia đon 2005 – 2009. Hi quy theo phng pháp GMM nhm xác
đnh các yu t quyt đnh thành qu các ngân hàng trong mu nghiên cu. Tác gi s
dng mô hi quy tuyn tính bi vi bin ph thuc là ROA và ROE. Các bin đc lp
bao gm: Vn, ri ro tín dng, quy mô ngân hàng, hiu qu chi phí, thanh khon, t l
cho vay trên tng tài sn, t l tin gi trên tng tài sn, GDP, lm phát, t giá hi
đoái, bin gi s hu nc ngoài. Kt qu nghiên cu cho thy thanh khon có tác
đng ngc chiu và GDP có tác đng cùng chiu ti thành qu ngân hàng. Ngân hàng
Ukraina b chu thit hi t cht lng thp ca các khon cho vay và không qun lý
tt khi lng tin gi. Tuy nhiên, Ngân hàng Ucraina li đc hng li t t giá.
Nghiên cu này tìm thy bng chng cho thy s khác bit trong thành qu ca các

ngân hàng có vn nc ngoài so vi ngân hàng ch có vn trong nc.

Vincent O. và Gemechu B. (2013) nghiên cu nhm kim tra các yu t quyt
đnh thành qu ca các ngân hàng Kenya. Mu nghiên cu bao gm 37 ngân hàng
Kenya trong gia đon 2001 – 2010. Hi quy theo phng pháp GLS nhm xác đnh
các yu t quyt đnh thành qu các ngân hàng trong mu nghiên cu. Tác gi s dng
mô hi quy tuyn tính bi vi bin ph thuc là ROA, ROE và NIM. Các bin đc lp
bao gm: Nhóm nhân t ni ti bao gm: An toàn vn, cht lng tài sn, hiu qu
qun lý, thanh khon; Nhóm nhân t v mô gm: Tng trng nn kinh t, lm phát
(INF). Kt qu nghiên cu cho thy các nhân t ni ti tác đng có ý ngha đn thành
qu ngân hàng thng mi  Kenya ngoi tr bin thanh khon. An toàn vn và
hiu
qu qun lý
có tác đng cùng chiu và cht lng tài sn có tác đng ngc chiu ti
thành qu ngân hàng. iu này ám ch rng các ngân hàng có cht lng tài sn tt và
n xu thp có thành qu tài chính tt hn nhng ngân hàng khác. V tác đng ca các
bin kinh t v mô, tác đng là không rõ ràng  mc ý ngha 5%. Nh vy, có th kt
lun rng thành qu tài chính ca các ngân hàng thng mi  Kenya là ch yu do
12

quyt đnh hi đng qun tr và nhà qun lý, trong khi các nhân t kinh t v mô đóng
góp không đáng k.
Khizer Ali và cng s (2011) nghiên cu nhm kim tra các yu t quyt đnh
thành qu ca các ngân hàng
Pakistan. Mu nghiên cu bao gm 22 ngân hàng
Pakistan trong gia đon 2006 – 2009. Hi quy theo phng pháp OLS nhm xác đnh
các yu t quyt đnh thành qu các ngân hàng trong mu nghiên cu. Tác gi s dng
mô hi quy tuyn tính bi vi bin ph thuc là ROA và ROE. Các bin đc lp bao
gm: Nhóm nhân t ni ti bao gm: Quy mô, hiu qu hot đng, vn, ri ro tín
dng, qun lý tài sn, mc đ cho vay; Nhóm nhân t v mô gm: Tng trng nn

kinh t, ch s giá tiêu dùng. Kt qu nghiên cu cho thy thành qu có tng quan
thun vi quy mô, hiu qu hot đng, danh mc đu t, qun lý tài sn và có tng
quan nghch vi vn và ri ro tín dng trong trng hp thành qu đc tính bng t
sut sinh li trên tài sn (ROA). Trong trng hp thành qu đc tính bng t sut
sinh li trên vn ch s hu (ROE) thành qu dng nh có tng quan thun vi
vn, danh mc đu t và qun lý tài sn và có tng quan nghch vi quy mô, hiu qu
hot đng và ri ro tín dng. V bin kinh t v mô, GDP đc tìm thy có tác đng
cùng chiu đn thành qu (đc đo bng ROAvà ROE).
Sehrish Gul và cng s (2011) nghiên cu nhm kim tra các yu t quyt đnh
thành qu ca các ngân hàng Pakistan. Mu nghiên cu bao gm 15 ngân hàng ln
nht
Pakistan trong gia đon 2005 – 2009. Hi quy theo phng pháp POLS nhm xác
đnh các yu t quyt đnh thành qu các ngân hàng trong mu nghiên cu. Tác gi s
dng mô hi quy tuyn tính bi vi bin ph thuc là ROA, ROE, ROCE, và NIM.
Các bin đc lp bao gm: Nhóm nhân t ni ti bao gm: Quy mô, vn, cho vay, tin
gi và nhóm nhân t v mô gm: tng trng kinh t, lm phát, vn hóa th trng. Kt
qu nghiên cu cho thy bng chng mnh m rng c các nhân t ni ti và bên ngoài
có nh hng mnh đn thành qu ngân hàng, nhân t ni ti đc coi là nhân t quyt
đnh thành qu ngân hàng. C th: Vn ch s hu, tng tài sn, d n, tin gi, tng
trng kinh t, lm phát và vn hóa th trng chng khoán có tác đng cùng chiu ti
thành qu ngân hàng.
13

Rami Z. (2012) nghiên cu nhm kim tra các yu t quyt đnh thành qu ca
các ngân hàng thuc các nc
Hi đng Hp tác vùng Vnh (GCC). Mu nghiên cu
bao gm 38 ngân hàng thông thng và 13 ngân hàng hi giáo trong giai đon 2002 –
2009. Hi quy theo phng pháp GLS nhm xác đnh các yu t quyt đnh thành qu
các ngân hàng trong mu nghiên cu. Tác gi s dng mô hi quy tuyn tính bi vi
bin ph thuc là ROA và ROE. Các bin đc lp bao gm: S nm hot đng, vn,

quy mô, t l d phòng trên d n, t l tng tài sn trên GDP, t l chi phí trên thu
nhp, GDP, lm phát. Kt qu nghiên cu cho thy vn ch s hu ca ngân hàng ch
quan trng trong vic gii thích và gia tng thành qu các ngân hàng thông thng. T
l chi phí trên thu nhp có tng quan nghch và có ý ngha ti thành qu ngân hàng
thông thng và Hi giáo. Tuy nhiên, s hu nc ngoài không ci thin thành qu
các ngân hàng thông thng và Hi giáo. Hn na, GDP tng quan thun và lm
phát có tng quan nghch đn thành qu ca ngân hàng.
Munyambonera E. (2013) nghiên cu nhm kim tra các yu t quyt đnh
thành qu ca các ngân hàng
Sub – Saharan Africa (SSA). Mu nghiên cu bao gm
216 ngân hàng thng mi t 42 quc gia ti các nc
Sub – Saharan Africa (SSA)
trong giai đon 1999 – 2006. Hi quy theo phng pháp FGLS nhm xác đnh các yu
t quyt đnh thành qu các ngân hàng trong mu nghiên cu. Nghiên cu s dng mô
hi quy tuyn tính bi vi bin ph thuc là ROA. Các bin đc lp bao gm: Tng
trng tài sn, tng trng tin gi, an toàn vn, hiu qu hot đng, và thanh khon
cng nh các bin kinh t v mô là tng trng GDP và lm phát. Kt qu nghiên cu
cho thy c hai nhân t ni ti cng nh kinh t v mô gii thích s thay đi trong
thành qu ngân hàng thng mi trong giai đon nghiên cu. Trong đó an toàn vn và
tng trng tin gi tác đng cùng chiu ti thành qu ngân hàng; mt khác tc đ
tng trng tài sn, hiu qu hot đng và thanh khon có tác đng ngc chiu ti
thành qu ngân hàng; các bin kinh t v mô là tng trng GDP và lm phát có tác
đng ngc chiu ti thành qu ngân hàng. Nhng phát hin này chng minh tm
quan trng ca c nhân t ni ti cng nh các nhân t kinh t v mô trong vic gii
thích thành qu ngân hàng thng mi ti các nc SSA.
14

2.4. Tóm tt kt qu mt s nghiên cu trc đây
Bng 2.1: Thng kê tng hp kt qu ca mt s nghiên cu trc đây
(a): Bin ph thuc ROA

Bin đc lp
Mi tng
quan
Tác gi (nm)
Quy mô
+
- Khizer Ali và cng s (2011)
- Sehrish Gul và cng s (2011)
- Fadzlan S. và Mohamad A. (2012)
- Deger A. và Adem A. (2011)
_
- Ahmad A. (2013)
- Munyambonera E. (2013)
- Songul K. và Ahmet E. (2013)
0
- Yong Tan và Christos Floros (2012)
Ri ro tín dng
+
- Fadzlan S. và Mohamad A. (2012)
_
- Vincent O. và Gemechu B. (2013)
- Khizer Ali và cng s (2011)
- Imad Z. và cng s ( 2011)
- Songul K. và Ahmet E. (2013)
- Davydenko A. (2011)
- Yong Tan và Christos Floros (2012)
Thanh khon
+
- Sayedi S. (2014)
- Ahmad A. (2013)

- Songul K. và Ahmet E. (2013)

_
- Munyambonera E. (2013)
- Fadzlan S. và Mohamad A. (2012)
- Deger A. và Adem A. (2011)
- Davydenko A. (2011)
0
- Vincent O. và Gemechu B. (2013)
- Yong Tan và Christos Floros (2012)
- Dat B. (2013)
15

Thu
_
- Yong Tan và Christos Floros (2012)
Vn
+
- Vincent O. và Gemechu B. (2013)
- Sehrish Gul và cng s (2011)
- Rami Z. (2012)
- Imad Z. và cng s ( 2011)
- Ahmad A. (2013)
- Munyambonera E. (2013)
_
- Khizer Ali và cng s (2011)
Hiu qu chi phí
+
- Yong Tan và Christos Floros (2012)
_

- Ahmad A. (2013)
- Rami Z. (2012)
Hot đng phi truyn thng
+
- Deger A. và Adem A. (2011)
- Yong Tan và Christos Floros (2012)
Nng sut lao đng
+
- Yong Tan và Christos Floros (2012)
Mc đ tp trung
0
- Yong Tan và Christos Floros (2012)
Phát trin ngành ngân hàng
+
- Yong Tan và Christos Floros (2012)
Phát trin th trng chng
khoán
+
- Yong Tan và Christos Floros (2012)
- Sehrish Gul và cng s (2011)
Lm phát
+
- Sehrish Gul và cng s (2011)
- Yong Tan và Christos Floros (2012)
_
- Mine A. (2013)
- Rami Z. (2012)
- Munyambonera E. (2013)
0
- Vincent O. và Gemechu B. (2013)

Ghi chú: + là tng quan cùng chiu, - là tng quan ngc chiu, 0 là không tng quan hoc tng
quan không có ý ngha thng kê




16

(b): Bin ph thuc NIM
Bin đc lp
Mi tng
quan
Tác gi (nm)
Quy mô
+
- Sehrish Gul và cng s (2011)
- Yong Tan và Christos Floros (2012)
- Lien Dinh (2013)
_
- Ahmad A. (2013)
- Munyambonera E. (2013)
- Songul K. và Ahmet E. (2013)
0
- Dat B. (2013)
Ri ro tín dng
+
- Yong Tan và Christos Floros (2012)
_
- Songul K. và Ahmet E. (2013)
- Vincent O. và Gemechu B. (2013)

Thanh khon
+
- Songul K. và Ahmet E. (2013)
- Yong Tan và Christos Floros (2012)
0
- Vincent O. và Gemechu B. (2013)
Thu
_
- Yong Tan và Christos Floros (2012)
Vn
+
- Vincent O. và Gemechu B. (2013)
- Sehrish Gul và cng s (2011)
Hiu qu chi phí
+
- Mine A. (2013)
- Yong Tan và Christos Floros (2012)
Hot đng phi truyn thng
+
- Yong Tan và Christos Floros (2012)
Mc đ tp trung
0
- Yong Tan và Christos Floros (2012)
Phát trin ngành ngân hàng
+
- Yong Tan và Christos Floros (2012)
Phát trin th trng chng
khoán
+
- Yong Tan và Christos Floros (2012)

- Sehrish Gul và cng s (2011)
Lm phát
+
- Sehrish Gul và cng s (2011)
- Mine A. (2013)
- Yong Tan và Christos Floros (2012)
0
- Vincent O. và Gemechu B. (2013)
17

Ghi chú: + là tng quan cùng chiu, - là tng quan ngc chiu, 0 là không tng quan hoc tng
quan không có ý ngha thng kê
(c): Bin ph thuc ROE
Bin đc lp
Mi tng
quan
Tác gi (nm)
Quy mô
+
- Sehrish Gul và cng s (2011)
- Deger A. và Adem A. (2011)
_
- Songul K. và Ahmet E. (2013)
- Khizer Ali và cng s (2011)
0
- Paolo S. (2011)
- Imad Z. và cng s (2011)
- Bùi Tin t (2013)
Ri ro tín dng
_

- Vincent O. và Gemechu B. (2013)
- Khizer Ali và cng s (2011)
- Imad Z. và cng s ( 2011)
- Songul K. và Ahmet E. (2013)
- Davydenko A. (2011)

Thanh khon
+
- Sayedi S. (2014)
_
- Deger A. và Adem A. (2011)
- Davydenko A. (2011)
0
- Vincent O. và Gemechu B. (2013)
- Bùi Tin t (2013)
Vn
+
- Vincent O. và Gemechu B. (2013)
- Sehrish Gul và cng s (2011)
- Imad Z. và cng s ( 2011)
- Khizer Ali và cng s (2011)
_
- Paolo S. (2011)
Hiu qu chi phí
_
- Rami Z. (2012)
Hot đng phi truyn thng
+
- Deger A. và Adem A. (2011)
Phát trin th trng chng

khoán
+
- Sehrish Gul và cng s (2011)
18

Lm phát
+
- Sehrish Gul và cng s (2011)
_
- Rami Z. (2012)
0
- Vincent O. và Gemechu B. (2013)
Ghi chú: + là tng quan cùng chiu, - là tng quan ngc chiu, 0 là không tng quan hoc tng
quan không có ý ngha thng kê
Ngun: Tng hp các nghiên cu trc đây
Theo kt qu ca các nghiên cu thc nghim trc đây, tác gi thy rng thành
qu tài chính ngân hàng thng đc đo lng bng t s t sut sinh li trên tng tài
sn (ROA) hoc li nhun cn biên (NIM). Mc dù các tác gi nghiên cu các ngân
hàng trên phm vi nhiu quc gia hay tng quc gia đn l thì 03 nhóm nhân t quyt
đnh thành qu tài chính ngân hàng thng đc các tác gi s dng là: Nhóm bin ni
ti (Quy mô, ri ro tín dng, thanh khon, thu, vn, hiu qu chi phí, hot đng phi
truyn thng, nng sut lao đng,…), nhóm bin ngành (Mc đ tp trung, phát trin
ngành ngân hàng, phát trin th trng chng khoán,….) và bin v mô: Lm phát,
Kt qu nghiên cu mc dù có s khác bit, tuy nhiên s khác nhau v mc đ
cng nh chiu hng nh hng ca các nhân t lên thành qu tài chính ngân hàng
tùy thuc vào vic bn đang xem xét mi quan h đó  đâu,  quc gia nào, thi gian
nghiên cu bao lâu. Do đó trong trng hp  th trng Vit Nam, các nhân t nào
tác đng ti thành qu ngân hàng và chúng tác đng nh th nào?
Da trên các nghiên cu trc đây v các nhân t quyt đnh thành qu tài
chính ngân hàng. Nghiên cu này da trên nghiên cu ca Yong Tan và Christos

Floros (2012), đ nghiên cu ti Vit Nam trong giai đon 2008 – 2012 vì các lý do
sau:
- Da vào các bin nghiên cu trong bài, tác gi có th thu thp ngun d liu
ca các bin này ti th trng Vit Nam.
- So vi các nghiên cu mà tác gi đã xem qua thì đây là nghiên cu đu tiên
ti Vit Nam nghiên cu ba nhóm yu t khác nhau nh hng đn thành
qu tài chính ngân hàng thng mi Vit Nam, c th là nhóm bin ni ti,
nhóm bin ngành công nghip và bin kinh t v mô.