Tải bản đầy đủ (.pdf) (96 trang)

GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH TẠI CÁC NGÂN HÀNG TMCP NIÊM YẾT TRÊN TTCK VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2010 - 2013.PDF

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.99 MB, 96 trang )

B GIỄOăDCăVÀăÀOăTO
TRNGăI HC KINH T TP.HCM





NGUYN TH THANH HNG



GIIăPHỄPăNỂNGăCAOăHIU QU HOTăNG KINH
DOANH TIăCỄC NGỂNăHÀNGăTHNGăMI C PHN
NIểMăYT TRểNăTH TRNG CHNGăKHOỄN VIT
NAM GIAIăON 2010-2013




LUN VN THC S KINH T






TP. H Chí Minh, Tháng 08/2014.
B GIỄOăDCăVÀăÀOăTO
TRNGăI HC KINH T TP.HCM






NGUYN TH THANH HNG


GIIăPHỄPăNỂNGăCAOăHIU QU HOTăNG KINH
DOANH TIăCỄC NGỂNăHÀNGăTHNGăMI C PHN
NIểMăYT TRểNăTH TRNG CHNGăKHOỄN VIT
NAMăGIAIăON 2010-2013

ChuyênăngƠnh:ăTƠiăchínhă- NgơnăhƠng
Mƣăs: 60340201


LUN VN THC S KINH T



Ngi hng dn khoa hc:
TS. TRN QUC TUN


TP. H Chí Minh, Tháng 08/2014



LIăCAMăOAN

Tôi xin cam đoan lun vn nƠy lƠ công trình nghiên cu ca tôi. S liu đa
ra trong lun vn nƠy lƠ trung thc, đc thu thp t các ngun đáng tin cy. Các

gii pháp kin ngh do cá nhơn tôi rút ra t quá trình nghiên cu lỦ lun vƠ thc tin.
TP.HCM, ngày 27 tháng 08 nm 2014.
Tácăgiălunăvn



NguynăThăThanhăHng

















MC LC
TRANG PH BỊA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC CH VIT TT
DANH MC BNG BIU

DANH MC BIU 
PHN M U 1
1. LỦ do chn đ tƠi 1
2. i tng vƠ phm vi nghiên cu 2
3. Phng pháp nghiên cu 2
4. Mc tiêu vƠ cơu hi nghiên cu 3
5. Tính mi ca đ tƠi 3
6. Kt cu lun vn 4
CHNG 1: Lụ LUN CHUNG V HIU QU HOT NG KINH DOANH
VÀ CÁC PHNG PHÁP ÁNH GIÁ HIU QU HOT NG KINH
DOANH TI CÁC NGỂN HÀNG THNG MI C PHN NIểM YT TRểN
TH TRNG CHNG KHOÁN VIT NAM 5
1.1. LỦ lun chung v hiu qu hot đng kinh doanh ca ngơn hƠng thng mi
c phn niêm yt 5
1.1.1. Khái quát v ngơn hƠng thng mi c phn niêm yt 5
1.1.1.1. Khái nim v ngơn hƠng thng mi c phn niêm yt 5
1.1.1.2. Các điu kin đ ngơn hƠng thng mi c phn đc niêm yt 5
1.1.1.3. Nhng li íchkhi ngơn hƠng niêm yt trên th trng chng khoán 7
1.1.2. Khái quát v hiu qu hot đng kinh doanh ca ngơn hƠng thng mi
c phn niêm yt 9
1.1.2.1. Khái nim hiu qu hot đng kinh doanh ca ngơn hƠng niêm yt 9
1.1.2.2. S cn thit ca vic nơng cao hiu qu hot đng kinh doanh cho ngơn
hƠng thng mi c phn niêm yt 10



1.1.2.3.Nhng hot đng c bn ca NHNY 11
1.2. Các phng pháp đánh giá hiu qu hot đng kinh doanh 13
1.2.1. Phng pháp đánh giá da vƠo các ch tiêu tƠi chính 13
1.2.1.1. Nhóm ch tiêu sinh li 13

1.2.1.2. Nhóm ch tiêu phn ánh nng lcqun lỦ chi phí 14
1.2.1.3. Nhóm ch tiêu phn ánh cht lng tƠi sn 16
1.2.2. Phng pháp đánh giá da vƠo phng pháp bao d liu DEA 17
1.2.2.1. Gii thiu phng pháp bao d liu DEA 17
1.2.2.2. u vƠ nhc đim ca phng pháp bao d liu DEA 18
1.2.2.3. Các tiêu chí đo lng 19
1.2.2.4.Mt s nghiên cu trc đơy ng dng phng pháp bao d liu DEA
đ đánh giá hiu qu hot đng kinh doanh ca ngơn hƠng thng mi 22
1.3. La chn các ch s tƠi chính vƠ bin nghiên cu 25
Kt lun chng 1 26
CHNG 2: THC TRNG HIU QU HOT NG KINH DOANH CA
NGỂN HÀNG THNG MI C PHN NIểM YT TI VIT NAM GIAI
ON 2010-2013 27
2.1. Bi cnh nn kinh t Vit Nam giai đon 2010-2013 27
2.1.1. Bi cnh chung 27
2.1.2. Tác đng ca bi cnh kinh t lên h thng ngơn hƠng Vit Nam 28
2.2. Khái quát v các ngơn hƠng thng mi c phn niêm yt ti Vit Nam 30
2.3. Thc trng hot đng kinh doanh ca các NHNY giai đon 2010-2013 32
2.3.1. Tình hình hot đng kinh doanh 32
2.3.1.1. Hot đng huy đng vn 32
2.3.1.2. Hot đng tín dng 33
2.3.1.3. Hot đng kinh doanh dch v 35
2.3.1.4. Các hot đng khác 36
2.3.2. Kt qu hot đng kinh doanh 37
2.4. ánh giá hiu qu hot đng kinh doanh ca các NHNY ti Vit Nam 39



2.4.1. ánh giá hiu qu hot đng kinh doanh theo các ch s tƠi chính 39
2.4.1.1. Kh nng sinh li 39

2.4.1.2. Nng lc qun lỦ chi phí 43
2.4.1.3. Cht lng tƠi sn có 44
2.4.2. ánh giá hiu qu hot đng kinh doanh ca các NHNY theo phng
pháp bao d liu DEA 47
2.4.2.1. Hiu qu k thut vƠ hiu qu kinh t 47
2.4.2.2. Ch s Malmquist 50
2.5. Nhng thƠnh qu vƠ hn ch ca các NHNY trong thi gian qua 52
2.5.1. Nhng thƠnh qu đƣ đt đc 52
2.5.2. Mt s hn ch vn còn tn ti  các NHNY 53
Kt lun chng 2 57
CHNG 3: MT S GII PHÁP VÀ KIN NGH NHM NỂNG CAO HIU
QU HOT NG KINH DOANH TI CÁC NGỂN HÀNG THNG MI
C PHN NIểM YT TRểN TH TRNG CHNG KHOÁN VIT NAM 58
3.1. nh hng phát trin h thng ngơn hƠng thng mi Vit Nam đn nm
2020 tm nhìn nm 2025 58
3.2. Mt s gii pháp nơng cao hiu qu hot đng kinh doanh ti các NHNY
trong thi gian ti 60
3.2.1. Gii pháp thúc đy tng trng tín dng vƠ hn ch n xu 60
3.2.1.1. Gii pháp thúc đy tng trng tín dng 60
3.2.1.2. Gii pháp hn ch n xu 62
3.2.2. Gii pháp tit kim chi phí hot đng 63
3.2.3. Tng cng ng dng công ngh ngơn hƠng 64
3.2.4. Tng cng m rng quy mô 65
3.3. Mt s gii pháp khác 65
3.3.1. Gii pháp gia tng cht lng tín dng 65
3.3.1.1. Tng cng gim thiu riro do bt cơn xng thông tin trc khi quyt
đnh cho vay 65




3.3.1.2.Tng cng giám sát hot đng tín dng 66
3.3.1.3.o đc ngh nghip phi đc coi trng 67
3.3.2. Gii pháp ly li nim tin ca nhƠ đu t trên th trng chng khoán 67
3.3.3. Gii pháp nơng cao nng lc qun tr 68
3.3.3.1. Nơng cao nng lc điu hƠnh 68
3.3.3.2. Nơng cao nng lc qun tr ri ro 71
3.3.4. To s khác bit trong chin lc phát trin sn phm 71
3.4. Kin ngh 72
3.4.1. HoƠn thin th ch 72
3.4.2. RƠ soát vƠ đánh giá đnh k tin trình tái cu trúc h thng ngơn hƠng 74
Kt lun chng 3 75
KT LUN CHUNG 76
TÀI LIU THAM KHO
PH LC



















DANH MC VIT TT
ACB
Ngơn hƠng TMCP Á Chơu
BIDV
Ngơn hƠng TMCP u t vƠ Phát trin Vit Nam (BIDV)
CTG
Ngơn hƠng TMCP Công Thng Vit Nam (Vietinbank)
DEA
Phơn tích bao d liu (Data envelopment analysis)
EIB
Ngơn hƠng TMCP Xut nhp khu Vit Nam (Eximbank)
MBB
Ngơn hƠng TMCP Quơn i
NHNY
Ngơn hƠng thng mi c phn niêm yt trên th trng chng
khoán Vit Nam
NHTM
Ngơn hƠng thng mi
NHTMNN
Ngơn hƠng TMCP nhƠ nc Vit Nam
NVB
Ngơn hƠng thng mi c phn Nam Vit (Navibank)
ROA
Thu nhp ròng/Tng tƠi sn
ROE
Thu nhp ròng/Vn ch s hu
SHB
Ngơn hƠng TMCP SƠi Gòn ậ HƠ Ni

STB
Ngơn hƠng TMCP SƠi Gòn Thng Tín (Sacombank)
TCTD
T chc tín dng
VCB
Ngơn hƠng TMCP Ngoi Thng Vit Nam (Vietcombank)

Bng vit tt kt qu chy phn mm DEAP 2.1
crste
Hiu qu k thut toƠn b
Technical efficiency
drs
Hiu qu gim theo quy mô
Decreasing returns to scale
effch
Thay đi hiu qu k thut
Technical efficiency change
irs
Hiu qu tng theo quy mô
Constant returns to scale
pech
Thay đi hiu qu thun
Pure technical efficiency change
scale
Hiu qu quy mô
Efficiency Scale
sech
Thay đi hiu qu quy mô
Scale efficiency change
tfpch

Thay đi nng sut nhơn t tng hp
Total factor productivity
techch
Thay đi tin b công ngh
Technological change





DANH MC BNG BIU
Bng 1.1: Tng hp các ch tiêu tƠi chính 15
Bng 2.1: T l tin gi khách hƠng so vi vn huy đng ti các NHNY 32
Bng 2.2: T l cho vay khách hƠng so vi d n cho vay ti các NHNY 33
Bng 2.3: Thu nhp lƣi thun so vi tng thu nhp ti các NHNY 34
Bng 2.4: Thu nhp hot đng dch v so vi tng thu nhp ti các NHNY 36
Bng 2.5: T l chi phí hot đng so vi tng thu nhp ti các NHNY 38
Bng 2.6: Kh nng sinh li ti các NHNY 40
Bng 2.7: Nng lc qun lỦ chi phí ti các NHNY 43
Bng 2.8: Cht lng tƠi sn có ti các NHNY 45
Bng 2.9: Hiu qu hot đng kinh doanh ti các NHNY giai đon 2010-2013 46
Bng 2.10: Kt qu c lng hiu qu k thutvƠ hiu qu quy mô 48
Bng 2.11: Ch s Malmquist trung bình c nm 50
Bng 2.12: Ch s Malmquist trung bình ca mi ngơn hƠng 50



DANH MC BIU 

Biu đ 1.1: Hiu qu k thut vƠ hiu qu phơn b 19

Biu đ 2.1: Tng trng kinh t vƠ lm phát ca Vit Nam 27
Biu đ 2.2: Tng tƠi sn ca các NHNY giai đon 2010-2013 30
Biu đ 2.3: Li nhun sau thu ca các NHNY giai đon 2010-2013 36
Biu đ 2.4: T l chi phí d phòng ri ro giai đon 2010-2013 38






1


PHNăMăU
1. LỦădoăchnăđătƠi
Phát trin kinh t ca mt quc gia ph thuc vƠo rt nhiu yu t nh tng
trng vƠ phát trin công nghip, hin đi hóa nông nghip, m rng xut nhp
khuầ VƠ lnh vc ngơn hƠng lƠ mt thƠnh phn ht sc quan trng thúc đy nn
kinh t ca mi quc gia phát trin. Cng vì th, hiu qu hot đng kinh doanh ca
ngƠnh ngơn hƠng lƠ thc đo hiu qu vƠ lƠ ch báo đ kim tra hiu sut ca bt k
nn kinh t nƠo.
i vi Vit Nam, ngƠnh ngơn hƠng phát trin mnh m trong vƠi thp k
qua. n nay, nó đc xem nh lƠ huyt mch ca nn kinh t. Tuy vy, cuc
khng hong tƠi chính toƠn cu nm 2008 cùng vi khng hong n công chơu Ểu
vƠ suy thoái kéo dƠi các quc gia phát trin vƠ mi ni, lƠm cho nn kinh t Vit
Nam cng đi mt vi vô vƠn thách thc. Trong bi cnh trƠn ngp khó khn đó,
ngƠnh Ngơn hƠng cng b tn thng, hiu qu hot đng kinh doanh sa sút nghiêm
trng.
Mt khi hiu qu hot đng kinh doanh ca các ngơn hƠng thng mi sa
sút, nu đ tình trng nƠy kéo dƠi s nh hng ti h thng tƠi chính, trm trng

hn s dn ti khng hong ngơn hƠng. iu nƠy s vô cùng ti t cho nn kinh t
quc gia, đc bit lƠ các nn kinh t d tn thng nh Vit Nam.
Dù có nhiu đim ni bt so vi các ngơn hƠng khác, song hot đng kinh
doanh ca các ngơn hƠng niêm yt trên th trng chng khoán Vit Nam cng suy
gim trong giai đon 2010-2013. iu nƠy li cƠng to mi bt an trong lòng ngi
dơn. Bi l các ngơn hƠng nƠy đƣ tr thƠnh ngơn hƠng ca công chúng nên chu s
giám sát ca nhiu đi tng: Ngơn hƠng nhƠ nc, y ban chng khoán nhƠ nc,
nhƠ đu t, ngi gi tinầ Hiu qu hot đng kinh doanh ca các ngơn hƠng đƣ
niêm yt cng vì th li cn phi đc quan tơm hn na.
2


Bi vy, nơng cao hiu qu hot đng kinh doanh ca các ngơn hƠng
thng mi c phn đƣ niêm yt trên th trng chng khoán Vit Nam (NHNY) lƠ
hot đng thit thc vƠ tt yu trong sut quá trình tn ti vƠ phát trin ca các ngơn
hƠng nƠy. Trong bi cnh cha đng vô vƠn thách thc vƠ ri ro nh giai đon
2010-2013 li cƠng phi có nhng gii pháp đúng đn, kp thi đ thúc đy các
NHNY phát trin bn vng.
Xut phát t nhng lỦ do trên, tác gi nghiên cu đ tƠi: ắGiiăphápănơngă
cao hiu qu hotăđng kinh doanhti cácăngơnăhƠngăthngămi c phnăniêmă
yt trênăth trng chngăkhoánăVităNamăgiaiăđon 2010-2013Ằ.
2. iătngăvƠăphmăviănghiênăcu
 i tng nghiên cu
Vi mc tiêu tìm ra các gii pháp nhm nơng cao hiu qu hot đng kinh
doanh cho các ngơn hƠng niêm yt trong thi gian ti, đi tng nghiên cu ca
lun vn nƠy lƠ các ngơn hƠng thng mi c phn niêm yt trên th trng chng
khoán Vit Nam.
 Phm vi nghiên cu
 đánh giá khách quan vƠ chính xác hiu qu hot đng ca ngơn hƠng
thng mi Vit Nam, đ tin cy ca d liu nghiên cu ht sc quan trng. Do đó,

tác gi s dng báo cáo tƠi chính hƠng nm đƣ đc kim toán trong giai đon2010-
2013 ca 9 NHNY, bao gm: Vietinbank, BIDV, Vietcombank, MBB,Sacombank,
Eximbank, ACB, Navibank vƠ SHB.
3. Phngăphápănghiênăcu
Có rt nhiu cách đ đánh giá hiu qu hot đng kinh doanh ngơn
hƠng,trong đó đánh giá da vƠo các ch tiêu tƠi chính lƠ khá ph bin. NgoƠi
ra,phng pháp bao d liu DEA cng đc áp dng rt rng rƣi trên th gii. 
gii quyt các vn đ đt ra trong lun vn nƠy, tác gi đƣ s dng phng pháp
tng hp, thng kê, vƠ phng pháp đnh lng.
3


 đánh giá hiu qu hot đng kinh doanh ngơn hƠng theo các ch tiêu tƠi
chính, tác gi s dng ch yu phng pháp tng hp vƠ thng kê. i vi phng
pháp bao d liu DEA, tác gi s dng phng pháp nghiên cu đnh lng.
4. McătiêuăvƠăcơuăhiănghiênăcu
 Mc tiêu nghiên cu
Lun vn nƠy nhm gii quyt hai mc tiêu nghiên cu sau:
Th nht: ánh giá hiu qu hot đng kinh doanh ca các ngơn hƠng
thng mi c phn niêm yt trên th trng chng khoán Vit Nam thông qua các
ch tiêu tƠi chính vƠ phng pháp bao d liu DEA.
Th hai: Tìm ra các gii pháp đ nơng cao hiu qu hot đng kinh doanh
cho các ngơn hƠng thng mi c phn niêm yt trên th trng chng khoán Vit
Nam trong thi gian ti.
 Câu hi nghiên cu
Xut phát t mc tiêu nghiên cu, tác gi s lƠm rõ hai vn đ:
1) Hiu qu hot đng kinh doanh ca các ngơn hƠng thng mi c phn
niêm yt trên th trng chng khoán ti Vit Nam trong giai đon 2010-2013 nh
th nƠo?
2) Cn nhng gii pháp nƠo đ nơng cao hiu qu hot đng kinh doanh cho

các ngơn hƠng thng mi c phn niêm yt trên th trng chng khoán Vit Nam
trong thi gianti?
5. TínhămiăcaăđătƠi
Qua tham kho các công trình nghiên cu trc đơy, đ tƠi tác gi có mt
vƠi đim mi nh sau:
Th nht: đn thi đim tác gi nghiên cu (20/06/2014) tác gi cha tìm
thy tƠi liu nƠo nghiên cu 9 NHNY. Các công trình nghiên cu trc thi đim
nƠy ch mi tp trung nghiên cu 8 NHNY (cha có BIDV).
4


Th hai: rt nhiu công trình trc đơy s dng mô hình hi quy đ đánh
giá hiu qu ca các NHNY (thông qua hai ch tiêu chính ROA&ROE). Còn tác gi
s dng kt hp các ch tiêu tƠi chính, đc cht lc t các nghiên cu nc
ngoƠi.NgoƠi ra, phng pháp d liu DEA tác gi ng dng các bin đu vƠo-đu ra
cng không ging các nghiên cu trong nc đƣ s dng.
Th ba: giai đon nghiên cu ca tác gi cng không trùng khp vi các
công trình nghiên cu trc. Vic la chn giai đon 2010-2013 đ nghiên cu bi
tác gi cho rng khong thi gian 4 nm lƠ khong thi gian hp lỦ, va cp nht
đn thi đim tác gi hoƠn thƠnh lun vn, vƠ cng lƠ khong thi gian va đ đ
tác gi đánh giá hiu qu hot đng kinh doanh ca các NHNY đc chi tit vƠ toƠn
din hn.
6. Ktăcuălunăvn
NgoƠi phn m đu ra, lun vn có kt cu 3 chng nh sau:
Chng 1: LỦ lun chung v hiu qu hot đng kinh doanh vƠ các phng
pháp đánh giá hiu qu hot đng kinh doanh ti các ngơn hƠng thng mi c phn
niêm yt trên th trng chng khoán Vit Nam.
Chng 2: Thc trng hiu qu hot đng kinh doanh ti các ngơn hƠng
thng mi c phn niêm yt trên th trng chng khoán Vit Nam giai đon
2010-2013.

Chng 3: Mt s gii pháp vƠ kin ngh nhm nơng cao hiu qu hot
đng kinh doanh ti các ngơn hƠng thng mi c phn niêm yt trên th trng
chng khoán Vit Nam trong thi gian ti.
5


CHNGă 1:ă Lụă LUNă CHUNG Vă HIUă QUă HOTă NGă KINHă
DOANH VÀăCỄCă PHNGăPHỄPăỄNHăGIỄăHIUăQUăHOTăNGă
KINH DOANH TIă CỄC NGỂNăHÀNGă THNGă MIăCăPHNăNIểMă
YTăTRểNăTHăTRNGăCHNGăKHOỄNăVITăNAM
1.1. LỦălunăchung văhiuăquăhotăđngăkinhădoanhăcaăngơnăhƠngăthngă
miăcăphnăniêmăyt
1.1.1. KháiăquátăvăngơnăhƠngăthngămiăcăphnăniêmăyt
1.1.1.1. Khái nim v ngân hàng thng mi c phn niêm yt
Ngơn hƠng lƠ loi hình t chc tín dng có th đc thc hin tt c các
hot đng ngơn hƠng theo quy đnh ca Lut các T chc tín dng. Theo tính cht
vƠ mc tiêu hot đng, các loi hình ngơn hƠng bao gm ngơn hƠng thng mi,
ngơn hƠng chính sách, ngơn hƠng hp tác xƣ.
Ngơn hƠng thng mi lƠ loi hình ngơn hƠng đc thc hin tt c các
hot đng ngơn hƠng vƠ các hot đng kinh doanh khác theo quy đnh ca Lut các
T chc tín dng nhm mc tiêu li nhun.
Ngơn hƠng thng mi c phn niêm yt trên th trng chng khoán Vit
Nam (NHNY) lƠ ngơn hƠng thng mi đƣ đc c phn hóa (nu t ngơn hƠng
thng mi quc doanh) hoc lƠ các ngơn hƠng c phn đc thƠnh lp theo quy
đnh ca pháp lut vƠ đƣ niêm yt trên th trng chng khoán Vit Nam.
1.1.1.2. Các điu kin đ ngân hàng thng mi c phn đc niêm yt
iu kin đ t chc tín dng c phn đc Ngơn hƠng NhƠ nc chp
thun niêm yt trên th trng chng khoán
1
nh sau:

- T chc tín dng (TCTD) phi có thi gian hot đng ti thiu lƠ 02 nm
tính đn thi đim đ ngh niêm yt.

1
Xem thêm Thông t s 26/2012/TT-NHNN ngƠy 13 tháng 09 nm 2012 quy đnh v vic niêm yt c phiu
6


- Giá tr thc ca vn điu l đn thi đim đ ngh không thp hn mc vn
pháp đnh theo quy đnh hin hƠnh.
- Hot đng kinh doanh có lƣi trên c s báo cáo tƠi chính hp nht có kim
toán vƠ báo cáo tƠi chính riêng l có kim toán trong 02 nm lin k trc nm đ
ngh.
- Tuơn th các hn ch đ bo đm an toƠn trong hot đng ca t chc tín
dng quy đnh ti iu 129 vƠ Khon 1 iu 130 Lut Các t chc tín dng vƠ các
hng dn ca Ngơn hƠng NhƠ nc đi vi các quy đnh nƠy liên tc trong thi
gian 06 tháng lin k trc thi đim đ ngh.
- T l n xu di 3% so vi tng d n ti thi đim cui quỦ trong thi
gian 2 quỦ lin k trc quỦ đ ngh. Thc hin phơn loi n vƠ trích lp d phòng
ri ro theo quy đnh ca Ngơn hƠng NhƠ nc ti thi đim cui quỦ lin k trc
quỦ đ ngh.
- Trong thi gian 12 tháng lin k trc thi đim đ ngh, t chc tín dng
c phn không b x pht vi phm hƠnh chính trong lnh vc tin t vƠ ngơn hƠng
di hình thc pht tin vi tng mc pht t 30 triu đng tr lên. Ti thi đim
đ ngh, Hi đng qun tr, Ban kim soát ca t chc tín dng c phn có s lng
vƠ c cu đm bo quy đnh ca pháp lut hin hƠnh.
- Ti thi đim đ ngh, t chc tín dng c phn có b phn kim toán ni
b vƠ h thng kim soát ni b bo đm tuơn th iu 40, iu 41 Lut Các t
chc tín dng vƠ các quy đnh có liên quan ca pháp lut hin hƠnh.
Bên cnh đó, Ngh đnh 108/2013/N-CP quy đnh các doanh nghip đi

chúng, bao gm c các ngơn hƠng, phi đa c phiu vƠo giao dch tp trung sau 1
nm, k t ngƠy huy đng vn t công chúng. NgoƠi ra, các NHNY còn chu s chi
phi bi Thông t s 52/2012/TT-BTC ngƠy 05/04/2012 ca B TƠi chính Hng
dn v vic công b thông tin trên th trng chng khoánầ
7


Nh vy, khi đƣ niêm yt trên th trng chng, các ngơn hƠng thng mi
c phn chu s giám sát ca rt nhiu đi tng: Ngơn hƠng nhƠ nc, y ban
chng khoán nhƠ nc, các c đông, nhƠ đu t, ngi gi tin ầ
1.1.1.3. Nhng li íchkhi ngân hàng niêm yt trên th trng chng khoán
 Mang li giá tr vô hình ln
Niêm yt mang đn mt giá tr vô hình rt ln cho các ngơn hƠng, đó lƠ uy
tín, hình nh ca ngơn hƠng tr nên gn gi hn vi công chúng đu t, vi ngi
dơn. Không riêng gì các ngơn hƠng, đ tn ti vƠ phát trin trong môi trng cnh
tranh khc lit nh ngƠy nay, các doanh nghip phi marketing trên nhiu phng
din thông qua nhiu kênh thông tin khác nhau vƠ th trng chng khoán ni mang
li cho nhiu ngi ngun thu nhp, ni đ h th thách vi chính mình cng lƠ mt
kênh cho phép doanh nghip niêm yt lƠm điu đó. Bng con đng gián tip nƠy,
ngơn hƠng niêm yt đc đông đo ngi dơn bit ti. Giá tr vô hình nƠy không d
đt đc t nhng công c marketing khác bi tính lan ta ca th trng chng
khoán vô cùng ln.
 Minh bch thông tin
Khi niêm yt, thông tin v hot đng ca NHNY đc công khai, minh
bch. Bên cnh vic đnh k phi công khai báo cáo tƠi chính quỦ, các ngơn hƠng
niêm yt còn phi thc hin ngha v công b thông tin bt thng, công b thông
tin theo yêu cu ca c quan qun lỦ vƠ hot đng ca ngơn hƠng cng luôn nm
trong s giám sát ca d lun vƠ nhƠ đu t.
Vic minh bch thông tin lƠ cn thit đi vi các ngơn hƠng bi ngơn hƠng
lƠ các t chc nƠy kinh doanh đc thù, ni nim tin có giá tr cao nht. S minh

bch thông tin không ch giúp ngơn hƠng kim soát cht ch ri ro h thng, mƠ còn
lƠ đng lc đ ngơn hƠng nơng cao nng lc qun tr, không ngng đi mi, gia tng
sc cnh tranh vi các ngơn hƠng khác trong bi cnh hi nhp kinh t quc t ngƠy
cƠng sơu-rng.
8


 Huy đng đc vn ln
Th trng chng khoán ra đi vi ba chc nng c bn: lƠ kênh huy đng
vn đu t cho nên kinh t, lƠ ni Chính ph thc hin các chính sách v mô vƠ nó
còn cung cp môi trng đu t cho công chúng qua đó to điu kin đánh giá hot
đng ca các doanh nghip. Trong nn kinh t hin đi, th trng chng khoán lƠ
kênh huy đng vn rt sôi đng vi chi phí thp cho các t chc niêm yt.
Vi đc thù ngƠnh ngh, các ngơn hƠng thng mi đang chu sc ép rt ln
t các chun mc quc t nh Basel III trong vic gia tng vn ch s hu, đòi hi
các ngơn hƠng phi ht sc n lc mi đt đc nhng tiêu chun nƠy. Các ngơn
hƠng niêm yt gia tng vn ch s hu bng cách phát hƠnh thêm c phiu đƣ vƠ
đang lƠ phng thc thông dng. Phng thc nƠy s vn tip tc phát huy hiu qu
huy đng vn cho các NHNY trong thi gian ti.
 To đng lc đ ngân hàng hot đng an toàn và hiu qu
Mt ngơn hƠng niêm yt cn đm bo li ích cho nhiu đi tng: li ích
ca chính t chc tín dng đó, li ích ca nhƠ đu t, ngi gi tin cng nh ngi
vay tin ầ Trong khi đó, hot đng ca ngơn hƠng chu rt nhiu ri ro tim n: ri
ro h thng, ri ro hot đng, ri ro tín dng, ri ro tác nghip, ri ro lƣi sut, ri ro
thanh khon Vì th, niêm yt trên sƠn chng khoán s to đng lc mnh m đ
ngơn hƠng hot đng an toƠn vƠ hiu qu.
Mc dù niêm yt cng mang đn nhng bt li cho các ngơn hƠng nh: chi
phí niêm yt khá tn kém, chu nhiu ngha v công b thông tin vƠ các rƠng buc
khác (đòi hi ngun lc v tƠi chính vƠ con ngi, đi th cnh tranh nm đc
thông tinầ), áp lc đi vi lƣnh đo doanh nghip v kt qu hot đng kinh

doanh, quyn kim soát ca c đông ln có th b đe do ầ nhng nhìn chung niêm
yt trên th trng chng khoán mang li khá nhiu li ích cho các ngơn hƠng
thng mi c phn.
9


1.1.2. Kháiăquátă văhiuăquăhotă đngăkinhădoanhăcaă ngơnăhƠngă thngă
miăcăphnăniêmăyt
1.1.2.1. Khái nim hiu qu hot đng kinh doanh ca ngân hàng niêm yt
Hiu qu hot đng kinh doanh lƠ thut ng quen thuc đi vi bt k t
chc sn xut kinh doanh nƠo.  lƠm rõ khái nim hiu qu hot đng kinh doanh
ti các ngơn hƠng niêm yt, ta phi phơn bit đc th nƠo lƠ kt qu hot đng kinh
doanh vƠ hiu qu hot đng kinh doanh ca mt ngơn hƠng .
Kt qu hot đng kinh doanh lƠ nhng gì mƠ t chc đt đc sau quá
trình sn xut kinh doanh. Chng hn, kt thúc nm tƠi chính 2013, công ty ABC
đt li nhun sau thu lƠ 1.000 t đng thì đó lƠ kt qu hot đng kinh doanh. Khi
nói đn con s nƠy ta cha th bit đc nó lƠ cao hay thp.VƠ hiu qu hot đng
kinh doanh s phn ánh điu đó
Có rt nhiu quan đim khác nhau v hiu qu hot đng kinh doanh. Xét
trên phng din rng, có quan đim cho rng mt nn kinh t có hiu qu nm trên
đng gii hn kh nng sn xut ca nó. Trên phng din nƠy, vic phơn b các
ngun lc ca nn kinh t sao cho vic s dng mi ngun lc sn xut trên đng
gii hn kh nng sn xut s lƠm cho nn kinh t có hiu qu. Xét trên quy mô hp
khi nói đn hiu qu hot đng kinh doanh ca mt t chc phn ánh trình đ s
dng các ngun lc đ đt đc mc tiêu xác đnh.
Có quan đim li cho rng hiu qu hot đng kinh doanh phn ánh mi
tng quan gia kt qu thu đc vƠ nhng chi phí b ra đ có đc kt qu đó, đ
chênh lch gia hai đi lng nƠy cƠng ln thì hiu qu cƠng cao.
T các đnh ngha trên có th rút ra rng hiu qu hot đng kinh doanh ca
mt t chc phn ánh mi tng quan gia kt qu thu đc vƠ nhng chi phí b ra

đ có đc kt qu đó, đ chênh lch gia hai đi lng nƠy cƠng ln thì hiu qu
cƠng cao. ng thi, hiu qu kinh doanh phn ánh trình đ s dng các ngun lc
đ đt đc mc tiêu xác đnh.
10


Trong lun vn nƠy, hiu qu hot đng kinh doanh ca các NHNY đc
tip cn theo đnh ngha va rút ra.
1.1.2.2. S cn thit ca vic nâng cao hiu qu hot đng kinh doanh cho ngân
hàng thng mi c phn niêm yt
Nn kinh t cƠng hin đi, tm quan trng ca NHNY nói riêng vƠ NHTM
nói chung cƠng ln. Có nhiu lỦ do cn thit phi nơng cao hiu qu hot đng kinh
doanh cho NHNY.
Nâng cao hiu qu hot đng kinh doanh là điu kin tiên quyt đ NHNY
tn ti và phát trin. Bt k TCTD nƠo mun tn ti vƠ phát trin thì trc ht hot
đng phi có hiu qu. Hiu qu hot đng kinh doanh cƠng cao, TCTD đó cƠng có
điu kin tái m rng quy mô, đi mi công ngh tiên tin hin đi, nơng cao phúc
li cho ngi lao đng, t đó kích thích nhơn viên lƠm vic hiu qu. Nh mt h
qu tt yu, vic m rng quy mô, đi mi công ngh vƠ s hng hái nhit huyt
ca nhơn viên ầ li thúc đy các ngơn hƠng phát trin ngƠy mt tin b, hin đi
hn.
Nâng cao hiu qu hot đng kinh doanh giúp các NHNYnâng cao nng
sut và tit kim ngun lc. Nng sut vƠ tit kim lƠ hai mt có mi quan h mt
thit vi nhau khi nói v hiu qu kinh t. Vic khan him ngun lc vƠ s dng
chúng có tính cnh tranh đƣ đt ra yêu cu phi khai thác, tn dng trit đ vƠ tit
kim các ngun lc.  lƠm đc điu nƠy, nơng cao nng sut lao đng va giúp
tit kim đc ngun lc va tha mƣn đc nhu cu ngƠy cƠng cao ca con ngi.
Gia tng ngun thu cho nhà nc: TCTD cƠng hot đng hiu qu cƠng
đóng góp nhiu thu cho nhƠ nc. Trong khi thu lƠ ngun thu thit yu mƠ nhƠ
nc s dng đ thc thi các chính sách thúc đy xƣ hi phát trin.

Chng chi vi thách thc: Trong môi trng kinh doanh không ngng
bin đng, các NHNY phi đi mt rt nhiu thách thc vƠ ri ro. NHNY hot đng
hiu qu ngƠy cƠng cao s có điu kin đu t vƠo công ngh, phát trin ngun lc
11


nhm thích nghi vi môi trng vƠ tiên đoán nhng bt trc có th tác đng đn t
chc mình. Khi đós gim thiu nhng mt mát có th xy ra.
To đc nim tin cho công chúng và nhà đu t: nh đƣ trình bƠy  phn
1.1.1.3, các NHNY phi công b thông tin trên các phng tin thông tin đi chúng.
TCTD nƠo hot đng kinh doanh hiu qu, s đc lan ta rng rƣi vƠ lan truyn
trong ngi dơn vƠ nhƠ đu t. T đó, nim tin ca h dƠnh cho t chc đó cng
đc nhơn lên. ó lƠ mt phng thc Marketing hu hiu cho NHNYnhng li ít
tn kém.
1.1.2.3.Nhng hot đng c bn ca NHNY
Cng nh các NHTM khác, các NHNY hot đng kinh doanh da trên các
hot đng sau:
 Hot đng huy đng vn
Hot đng huy đng vn có Ủ ngha quan trng đi vi NHNY trong vic
to lp ngun vn đ hot đng kinh doanh. Hot đng huy đng vn ca NHNY
bao gm:
Nhn tin gi và phát hành giy t có giá: NHNY nhn tin gi ca các t
chc, cá nhơn vƠ các t chc tín dng khác di hình thc tin gi không k hn,
tin gi có k hn vƠ các loi tin gi khác đ phc v nhu cu hot đng kinh
doanh. Ngun vn huy đng t nhn tin gi vƠ phát hƠnh giy t có giá lƠ ngun
vn ch yu ca ngơn hƠng thng mi.
Huy đng vn t th trng liên ngân hàng và ngân hàng trung ng: 
đáp ng nhu cu vn phc v hot đng kinh doanh, NHNY có th đi vay ngơn
hƠng trung ng, ngơn hƠng thng mi khác hoc vay vn t ngơn hƠng nc
ngoƠi.

Huy đng vn khác:NHNY có th tip nhn ngun vn t các t chc tín
dng, ngơn sách nhƠ nc, các t chc tƠi chính quc t đ tƠi tr các chng trình,
d án phát trin kinh t, xƣ hi, ầ NgoƠi ra NHNY còn huy đng đc ngun vn
12


phát sinh trong quá trình lƠm đi lỦ, chuyn tin, các dch v ngơn hƠngầ đ b
sung ngun vn huy đng phc v hot đng kinh doanh.
 Hot đng tín dng
Hot đng tín dng lƠ hot đng ch đo trong hot đng ca các NHNY,
bao gm: Cho vay khách hƠng vƠ các hot đng tín dng khác.
Cho vay khách hƠng lƠ hot đng mƠ các NHNY cp vn cho các t chc,
cá nhơn nhm đáp ng nhu cu vn phc v hot đng sn xut, kinh doanh, dch
v vƠ đi sng. Hot đng nƠy đi kèm vi các ri ro trong hot đng tín dng nên
ngơn hƠng thng mi đc s dng các bin pháp đm bo tƠi sn t các đi tng
vay nh: Th chp, cm c, bo lƣnh ầ vƠ trích lp qu d phòng ri ro đ bù đp
các khon cho vay không thu đc n.
NgoƠi hot đng cho vay, các hot đng tín dng khác nh chit khu, tái
chit khu, cm c thng phiu vƠ các giy t có giá, bo lƣnh ngơn hƠng vƠ cho
thuê tƠi chính v.v. cng lƠ nhng hot đng thuc hot đng tín dng ca ngơn hƠng
 Hot đng dch v thanh toán và ngân qu
Các hot đng dch v ca NHNY gm: Dch v cung ng các phng tin
thanh toán nh: m tƠi khon tin gi, séc, y nhim chi, th thanh toánầ Dch v
thanh toán quc t vƠ kinh doanh ngoi t, vƠng bc đá quỦ vƠ các hot đng dch
v khác nh: thu h, chi h cho các t chc vƠ cá nhơn, phát trin các sn phm
ngơn hƠng đin t, t vn tƠi chính, gi h tƠi sn, thanh toán sécầ
 Các hot đng khác
NgoƠi nhng hot đng nói trên, NHNY còn có nhng hot đng khác nh
góp vn đu t, mua c phn ca doanh nghip, t chc tín dng khác, tham gia th
trng tin t, hot đng y thác vƠ đi lỦ liên quan đn hot đng ngơn hƠng, kinh

doanh dch v chng khoán
13


1.2. Cácăphngăphápăđánhăgiá hiuăquăhotăđngăkinhădoanh
1.2.1. PhngăphápăđánhăgiáădaăvƠoăcácăchătiêuătƠiăchính
Các ch tiêu tƠi chính sau đơy đc tham kho t Prof. Krupa R. Trivedi vƠ
cng s, K.V.N. Prasad and G. Ravinder (2012), Sushendra Kumar Misra and
Parvesh Kumar Aspal (2013).
 đánh giá hiu qu hot đng kinh doanh ca các NHNY theo các ch
tiêu tƠi chính, tác gi s dng ba nhóm ch tiêu sau:
1.2.1.1. Nhómăchătiêuăsinhăli
Nhóm ch tiêu kh nng sinh li bao gm:T sut sinh li trên tng tƠi sn
(ROA-Return on Assets),t sut sinh li trên vn ch s hu (ROE-Return on
Equity), T l thu nhp lƣi cn biên trên tng tƠi sn có sinh li (Net Interest Margin
to Total Assets). ơy lƠ ba ch tiêu ph bin dùng đ đo lng hiu qu hot đng
kinh doanh ca các NHTM hin nay.
 T sut sinh li trên tng tài sn
ROA cho bit hiu qu qun lỦ vƠ s dng tƠi sn đ to ra thu nhp ca
ngơn hƠng. T l nƠy cƠng cao phn ánh kh nng sinh li ca mt ngơn hƠng trong
tng lai cƠng ln.
Nu ROA< 0, ngha lƠ NHNY kinh doanh thua l. Còn ROA> 0, có ngha
NHNYkinh doanh có lƣi. T s cƠng cao cho thy NHNY hot đng kinh doanh
cƠng hiu qu.
ROA đc xác đnh theo công thc:
ROA
=
Li nhun sau thu
(1.1)
Tng tƠiăsnăcó

 T sut sinh li trên vn ch s hu
ROE lƠ ch tiêu quan trng th hai đo lng kh nng sinh li ca ngơn
hƠng. Ch s nƠy lƠ thc đo đ đánh giá bao nhiêu đng vn c đông b ra vƠ đ
14


thu v 1 đng li. Nu t s nƠy mang giá tr dng, ngơn hƠng lƠm n có lƣi còn
nu mang giá tr ơm lƠ ngơn hƠng lƠm n thua l.
ROE đc xác đnh theo công thc:
ROE
=
Li nhun sau thu
(1.2)
Vn ch s hu

 T l thu nhp lãi cn biên trên tng tài sn có sinh li
NIM cng lƠ ch s quan trng bi ch tiêu nƠy phn ánh hiu qu hot đng
kinh doanh ca ngơn hƠng. Nó đc xác đnh theo công thc sau:
NIM
=
Thu nhpălƣi-Chiăphíălƣi
(1.3)
TngătƠiăsnăcóăsinhăli
Tuy nhiên, NIM không phn ánh đy đ tính sinh li ca mt ngơn hƠng vì
tính sinh li ca mt TCTD chu nh hng bi mô hình riêng bit, đc thù hot
đng, thƠnh phn khách hƠng, vƠ chin lc huy đng vn. NIM cao thng xy ra
 nhng ngơn hƠng vi mô hình huy đng vn vƠ cho vay truyn thng .
1.2.1.2. NhómăchătiêuăphnăánhănngălcqunălỦăchiăphí
Nng lcqun lỦ chi phí đc phn ánh thông qua hai ch tiêu: Li nhun
trên mt nhơn viên vƠ Chi phí trên mt nhơn viên.

 Li nhun trên mt nhân viên(Profit per Employee)
Li nhun trên mt nhơn viên đc tính bng cách chia li nhun sau thu
ca ngơn hƠng vi tng s nhơn viên. T l nƠy cƠng cao, thì lƠ hiu qu qun lỦ ca
ngơn hƠng cƠng cao vƠ ngc li.
T l nƠy đc phn ánh theo công thc sau:
Liănhunătrênă
mtănhơnăviên
=
Li nhun sau thu
(1.4)
Tng s nhơnăviên

15


Bng 1.1: Tng hp cácăch tiêuătƠiăchínhă
STT
Nhómă
ch tiêu
Côngăthc
Th t
CT
Cácătácăgi đƣăs dng
1
Kh
nngă
sinh li
ROE
=
Li nhun sau thu

Vn ch s hu

1.1
Prof. Krupa R. Trivedi vƠ cng s, Sushendra
Kumar Misra and Parvesh Kumar Aspal
2
ROA
=
Li nhun sau thu
Tng tƠi sn

1.2
Prof. Krupa R. Trivedi vƠ cng s, Sushendra
Kumar Misra and Parvesh Kumar Aspal
3
NIM
=
Thu nhp lƣi-Chi phí lƣi
Tng tƠi sn có sinh lƣi

1.3
Prof. Krupa R. Trivedi vƠ cng s, Sushendra
Kumar Misra and Parvesh Kumar Aspal
4
Nngă
lc
qun tr
Li nhun trên
mt nhơn viên
=

Li nhun sau thu
Tng s nhơn viên

1.4
Prof. Krupa R. Trivedi vƠ cng s, K.V.N.
Prasad and G. Ravinder, Sushendra Kumar
Misra and Parvesh Kumar Aspal
5
Chi phí trên
nhơn viên
=
Chi phí hot đng
Tng s nhơn viên

1.5
Prof. Krupa R. Trivedi vƠ cng s, K.V.N.
Prasad and G. Ravinder, Sushendra Kumar
Misra and Parvesh Kumar Aspal
6
Cht
lng
tƠiăsn

T l n xu trên
=
Tng n xu
Tng d n

1.6
Prof. Krupa R. Trivedi vƠ cng s, K.V.N.

Prasad and G. Ravinder, Sushendra Kumar
Misra and Parvesh Kumar Aspal
7
T l n xu
ròng trên tng
d n ròng
=
Tng n xu ậ D phòng RRTD
Tng d n - D phòng RRTD

1.7
Prof. Krupa R. Trivedi vƠ cng s, K.V.N.
Prasad and G. Ravinder, Sushendra Kumar
Misra and Parvesh Kumar Aspal
Ngun: Prof. Krupa R. Trivedi và cng s, K.V.N. Prasad and G. Ravinder, Sushendra Kumar Misra and Parvesh Kumar Aspal

16


 T l chi phí trên nhân viên (Expenditure per Employee)
Chi phí trên mt nhơn viên đc tính bng cách chia chi phí hot đng vi
tng s nhơn viên. T l nƠy cƠng thp chng t công tác qun tr chi phí ca ngơn
hƠng cƠng hiu qu.
T l nƠy đc xác đnh theo công thc:
Chiăphíătrênămtă
nhơnăviên
=
Chiăphíăhotăđng
(1.5)
Tng s nhơnăviên

1.2.1.3. NhómăchătiêuăphnăánhăchtălngătƠiăsn
Khi mt ngơn hƠng đang đt ROA, ROE, NIM cao nhng cht lng tƠi sn
thp (n xu cao) thì hiu qu hot đng kinh doanh ca ngơn hƠng đó s b nh
hng trong tng lai. ó s lƠ du hiu tiêu cc khi xét hiu qu hot đng kinh
doanh v dƠi hn. Vì vy, nhóm ch tiêu cht lng tƠi sn s b sung hai ch tiêu tƠi
chính sau đ phn ánh hiu qu hot đng kinh doanh ca các NHNY.
 T l n xu (N xu trên tng d n -Gross NPL to Advance)
T l n xu cho bit bao nhiêu đng đang b phơn loi vƠo n xu trên 1
đng cho vay. T l nƠy có xu hng tng lên có th lƠ du hiu cho thy ngơn hƠng
đang gp khó khn trong vic qun lỦ cht lng các khon cho vay. Ngc li, t l
nƠy thp so vi các nm trc cho thy cht lng các khon tín dng đc ci thin.
T l nƠy đc xác đnh theo công thc:
Tălănăxu
=
Tng n xu
(1.6)
Tng dăn cho vay
Ti Vit Nam, theo Quyt đnh 493/2005/Q-NHNN ngƠy 22/04/2005 ca
ngơn hƠng NhƠ nc, các khon d n tín dng khách hƠng ca ngơn hƠng đc
phơn loi 5 nhóm: Nhóm 1: N đ tiêu chun; Nhóm 2: N cn chú Ủ; Nhóm 3: N
di tiêu chun; Nhóm 4: N nghi ng, Nhóm 5: N có kh nng mt vn.

×