BăGIÁOăDCăVÀăÀOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.ăHăCHÍăMINH
_______________________
NHăHNG CAăCHÍNH SÁCH
TINăT LÊN TăSUTăSINHăLIă
CăPHIUăăVITăNAM
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
Tp.ăHăChíăMinhă- Nmă2014
NGÔăTHăTHANHăVÂN
BăGIÁOăDCăVÀăÀOăTOă
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.ăHăCHÍăMINHă
_______________________ă
ă
ă
NGÔăTHăTHANHăVÂNă
ă
ă
NHăHNGăCAăCHÍNHăSÁCHă
TINăTăLÊNăTăSUTăSINHăLIăCă
PHIUăăVITăNAMă
ă
Chuyênăngành:ăăTàiăchínhă–ăNgânăhàngă
Mãăsă:ăă60340201ă
LUNăVNăTHCăSăKINHăTă
NGIăHNGăDNăKHOAăHC:ă
TS.ăNGUYNăTNăHOÀNG
Tp.ăHăChíăMinhă-ăNmă2014ă
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan Lun vn thc s kinh t “nh hng ca chính sách tin
t lên t sut sinh li c phiu Vit Nam” lƠ công trình do chính tôi nghiên cu
vƠ thc hin vi s hng dn ca TS σguyn Tn HoƠng.
Các s liu trong lun vn đc s dng trung thc. Các thông tin
trong lun vn đc ly t nhiu ngun vƠ đc ghi chú chi tit v ngun ly thông
tin.
TP. H Chí Minh, ngƠy 22 tháng 10 nm 2014
Tác gi
σgô Th Thanh Vơn
MC LC
TRANG
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC Kụ HIU, CH VIT TT
DANH MC CÁC BNG
DANH MC HÌNH V
TÓM TT 1
CHNG 1: GII THIU 2
1.1 Lý do thc hin đ tƠi 2
1.2 Mc tiêu nghiên cu vƠ cơu hi nghiên cu ca đ tƠi 3
1.2.1 Mc tiêu nghiên cu: 3
1.2.2 Cơu hi nghiên cu: 3
1.3 i tng nghiên cu vƠ phm vi nghiên cu: 3
1.3.1 i tng nghiên cu 3
1.3.2 Phm vi nghiên cu 3
1.4 Phng pháp nghiên cu 4
1.5 Các bc tin hƠnh nghiên cu: 5
1.6 Cu trúc ca đ tƠi: 6
CHNG 2: TNG QUAN V CHệNH SÁCH TIN T VÀ T SUT SINH
LI CHNG KHOÁN, CÁC NGHIÊN CU THC NGHIM 7
2.1 Tng quan lý thuyt 7
2.1.1 Chính sách tin t 7
2.1.1.1 Khái nim 7
2.1.1.2 σi dung 8
2.1.1.3 Công c ca chính sách tin t 9
2.1.2 T sut sinh li ca chng khoán 11
2.2 Các nghiên cu thc nghim 13
2.3 Tóm tt các kt qu nghiên cu thc nghim 25
CHNG 3: PHNG PHÁP NGHIÊN CU 28
3.1 D liu nghiên cu: 28
3.2 Mô hình nghiên cu: 30
3.2.1 Mô t các bin 30
3.2.2 Mô hình nghiên cu 34
3.2.2.1 Phơn tích da trên nghiên cu hi quy s kin mc đ th
trng 34
3.2.2.2 Phơn tích da trên nghiên cu hi quy s kin mc đ công ty 35
3.3 Phng pháp kim đnh mô hình 36
3.3.1 Kim tra tính dng 36
3.3.2 Kim tra đa cng tuyn 39
3.3.3 Kim tra phng sai thay đi 40
3.3.4 Kim tra t tng quan 42
3.3.5 Khc phc phng sai thay đi vƠ t tng quan: 43
CHNG 4: KT QU NGHIÊN CU 45
4.1 Kt qu nghiên cu ca mô hình 45
4.1.1 Kim đnh tính dng: 45
4.1.2 Kim tra hin tng đa cng tuyn gia các bin đc lp: 47
4.1.2.1 Kim tra hin tng đa cng tuyn gia bin lưi sut đc mong đi
(IE) vƠ lưi sut không đc mong đi (IU) trong hai mô hình (3.3) và
(3.4) 47
4.1.2.2 Kim tra hin tng đa cng tuyn gia bin lưi sut (I), ri ro
(RISK) vƠ giá tr s sách trên giá tr th trng (BMV) trong mô hình (3.7).48
4.1.2.3 Kim tra hin tng đa cng tuyn gia các bin lưi sut đc
mong đi (IE), bin lưi sut không đc mong đi (IU), ri ro (RISK), giá tr
s sách trên giá tr th trng (BMV) trong mô hình (3.8) 51
4.1.3 Phơn tích kt qu nghiên cu hi quy ca mô hình mc đ th trng 55
4.1.4 Phơn tích kt qu nghiên cu hi quy ca mô hình mc đ công ty 58
4.2 Tóm lc kt qu nghiên cu vƠ so sánh vi các nghiên cu thc nghim
khác 61
CHNG 5: KT LUN 66
5.1 Kt lun 66
5.2 Hn ch ca đ tƠi vƠ hng nghiên cu trong tng lai 67
5.2.1 Hn ch ca đ tƠi 67
5.2.2 Hng nghiên cu trong tng lai 68
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
Ph lc 1: Bng s liu s dng cho các mô hình 3.1- 3.2- 3.3- 3.4
Ph lc 2: Bng s liu s dng cho các mô hình 3.7 vƠ 3.8
Ph lc 3: Kt qu hi quy mô hình 3.1 - Phn ng ca t sut sinh li ca ch s
VN-Index đi vi thay đi trong lưi sut công c th trng m
Ph lc 4: Kt qu hi quy mô hình 3.2 - Phn ng ca t sut sinh li ca ch s HσX-
Index đi vi thay đi trong lưi sut công c th trng m
Ph lc 5: Kt qu hi quy mô hình 3.3 - Phn ng ca t sut sinh li ca ch s
VN-Index đi vi thay đi đc mong đi vƠ không đc mong đi trong lưi sut
công c th trng m
Ph lc 6: Kt qu hi quy mô hình 3.4 - Phn ng ca t sut sinh li ca ch s HσX-
Index đi vi thay đi đc mong đi vƠ không đc mong đi trong lưi sut công c th
trng m
Ph lc 7: Kt qu hi quy mô hình 3.7 - Phn ng ca t sut sinh li c phiu đi
vi thay đi trong lưi sut công c th trng m
Ph lc 8: Kt qu hi quy mô hình 3.7 - Phn ng ca t sut sinh li c phiu đi
vi thay đi trong lưi sut công c th trng m sau khi khc phc phng sai thay
đi
Ph lc 9: Kt qu hi quy mô hình 3.8 - Phn ng ca t sut sinh li c phiu đi
vi thay đi đc mong đi vƠ không đc mong đi trong lưi sut công c th
trng m
Ph lc 10: Kt qu hi quy mô hình 3.8 - Phn ng ca t sut sinh li c phiu
đi vi thay đi đc mong đi vƠ không đc mong đi trong lưi sut công c th
trng m sau khi khc phc phng sai thay đi
DANH MC CÁC Kụ HIU, CH VIT TT
ADF: Kim đnh nghim đn v theo Dickey-Fuller m rng
CAPM: Capital Asset Pricing Model ậ Mô hình đnh giá tƠi sn vn
FGLS: Phng pháp bình phng ti thiu tng quát
HNX-Index: Ch s giá chng khoán trên sƠn giao dch HƠ σi
HASTC: SƠn giao dch chng khoán HƠ σi
HτSE: SƠn giao dch chng khoán ThƠnh ph H Chí Minh
MPC: y ban chính sách tin t Anh
σHTW: σgơn hƠng trung ng
OLS: Ordinary Least Squares ậ Mô hình hi quy tuyn tính
VAR: Vector Autoregression - Mô hình véc t t hi quy
VECM: Vector Error Correction Models ậ Mô hình hiu chnh sai s
VN-Index: Ch s giá chng khoán trên sƠn giao dch TP.HCM
DANH MC CÁC BNG
Bng 2.1 Tóm tt k vng tng quan gia chính sách tin t vƠ t sut sinh li c
phiu 25
Bng 3.1 S ln thông báo lưi sut qua tng nm 28
Bng 3.2 S lng các công ty trong mu 29
Bng 3.3 Mô t các bin 33
Bng 4.1 Kt qu kim tra tính dng ca chui thay đi lưi sut công c th trng
m hƠng tháng giai đon 2008 đn 2013 45
Bng 4.2 Kt qu kim tra tính dng khi ly sai phơn ca chui thay đi lưi sut
công c th trng m hƠng tháng giai đon 2008 đn 2013 45
Bng 4.3 S liu v thay đi lưi sut, thay đi lưi sut không mong đi, thay đi lưi
sut mong đi 46
Bng 4.4 Kt qu kim tra đa cng tuyn gia bin IE vƠ IU trong mô hình
(3.3) và (3.4) 48
Bng 4.5 Kt qu kim tra đa cng tuyn gia bin RISK vi bin BMV vƠ
bin I trong mô hình (3.7) 49
Bng 4.6 Kt qu kim tra đa cng tuyn gia bin BMV vi bin RISK vƠ bin I
trong mô hình (3.7) 50
Bng 4.7 Kt qu kim tra đa cng tuyn gia bin I vi bin RISK vƠ bin BMV
trong mô hình (3.7) 51
Bng 4.8 Kt qu kim tra đa cng tuyn gia bin IE vi bin IU, RISK, BMV
trong mô hình (3.8) 52
Bng 4.9 Kt qu kim tra đa cng tuyn gia bin IU vi bin IE, RISK, BMV
trong mô hình (3.8) 53
Bng 4.10 Kt qu kim tra đa cng tuyn gia bin BMV vi bin IE, IU vƠ RISK
trong mô hình (3.8) 54
Bng 4.11 Kt qu kim tra đa cng tuyn gia bin RISK vi bin IE, IU và BMV
trong mô hình (3.8) 55
Bng 4.12 Phn ng ca th trng chng khoán đi vi thay đi trong lưi sut công
c th trng m ca σgơn hƠng σhƠ nc Vit σam 56
Bng 4.13 Phn ng ca t sut sinh li hƠng ngƠy ca tng c phiu đi vi s
thay đi trong lưi sut công c th trng m ca σgơn hƠng σhƠ nc Vit σam 59
Bng 4.14 Phn ng ca t sut sinh li hƠng ngƠy ca tng c phiu đi vi s
thay đi trong lưi sut công c th trng m ca σgơn hƠng σhƠ nc Vit σam
sau khi khc phc hin tng phng sai thay đi 60
Bng 4.15 Tóm lc kt qu nghiên cu vƠ so sánh vi các nghiên cu thc nghim
trc 64
DANH MC HÌNH V
Hình 2.1 th phng trình hi quy 12
1
TÓM TT
Thông qua kt qu nghiên cu thc nghim, đ tƠi này ch ra mc đ nh
hng ca chính sách tin t đn t sut sinh li c phiu Vit σam giai đon t
nm 2008 đn nm 2013. tƠi s dng 46 thông báo v lưi sut công c th trng
m Vit σam giai đon 2008-2013. Kt qu hi quy cho thy rng mc đ th
trng, s thay đi trong lưi sut công c th trng m không có Ủ ngha đi vi t
sut sinh li ca c phiu, điu nƠy mơu thun vi lỦ thuyt, trái vi nhiu kt qu
nghiên cu khác. Tuy nhiên mc đ công ty thì s thay đi trong lưi sut công c
th trng m li th hin rt rõ, đó lƠ s thay đi đc mong đi trong lưi sut phn
ng cùng chiu vi t sut sinh li ca c phiu, ngc li s thay đi không đc
mong đi trong lưi sut thì phn ng ngc chiu vi t sut sinh li ca c phiu.
T khóa: chính sách tin t, lãi sut công c th trng m, t sut sinh li
c phiu.
2
CHNG 1: GII THIU
1.1 Lý do thc hin đ tƠi
Trong lch s kinh t, nhng ngi theo thuyt trng tin cho rng vic s
dng chính sách tin t đ điu tit th trng có th giúp nn kinh t đt đc các
mc tiêu kinh t v mô nh: t l tht nghip thp, t l lm phát thp vƠ tng
trng kinh t cao. Tuy nhiên, nhng quan đim trái ngc li ch ra rng có
nhng lúc chính sách tin t không hiu qu s to ra mt kt qu khác vi các kt
qu d tính ban đu. Vì vy, vic hiu các thay đi ca chính sách tin t truyn ti
vƠo nn kinh t nh th nƠo vƠ th trng phn ng ra sao vi nhng thay đi nƠy lƠ
điu rt quan trng đi vi các nhƠ hoch đnh chính sách cng nh các nhƠ
đu t.
Tuy nhiên, cho đn nay, các nc đang phát trin có rt ít các nghiên cu
thc nghim tp trung vƠo phơn tích phn ng ca th trng chng khoán đn thay
đi bt ng ca chính sách tin t. Liu rng chính sách tin t có tác đng gì đn
th trng chng khoán ca các quc gia nƠy hay không? σu có thì mc đ tác
đng y ln hay nh? Vì vy đ tƠi kim tra nh hng ca chính sách tin t lên t
sut sinh li ca c phiu trong mt nn kinh t m nh đ đóng góp thêm cho lỦ
thuyt. C th, đ tƠi s nghiên cu nh hng ca chính sách tin t lên t sut sinh
li c phiu Vit σam- mt quc gia đang phát trin Chơu Ễ.
Th trng chng khoán Vit σam ra đi vƠo ngƠy 20 tháng 07 nm 2000,
đc xem lƠ rt non tr so vi th trng chng khoán trên th gii vƠ trong khu
vc nói chung. c bit gn đơy th trng chng khoán Vit σam bin đng tht
thng, không n đnh, gơy tn hi cho nhƠ đu t vƠ gơy ra tơm lỦ hoang mang
trên th trng. Do đó, nghiên cu ắnh hng ca chính sách tin t lên t sut
sinh li c phiu Vit Nam” nhm kim tra nhng nh hng ca chính sách
tin t đn th trng chng khoán Vit σam, đc bit lƠ mi quan h gia s thay
đi trong lưi sut chính sách vƠ t sut sinh li ca c phiu mt th trng chng
khoán nh ca mt quc gia đang phát trin. Qua đó, rút ra nhng hn ch ca
3
đ tƠi vƠ hng nghiên cu tip theo trong tng lai. Bên cnh đó cng đ xut các
gi Ủ chính sách giúp cho các nhƠ hoch đnh chính sách đa ra các quyt đnh phù
hp vi din bin chung ca nn kinh t.
1.2 Mc tiêu nghiên cu vƠ cơu hi nghiên cu ca đ tƠi
1.2.1 Mc tiêu nghiên cu:
Mc tiêu nghiên cu ca đ tƠi lƠ kim tra xem có tn ti mi quan h nƠo
gia chính sách tin t vƠ t sut sinh li c phiu Vit σam t 2008 đn 2013
hay không? C th lƠ lƠm rõ mi quan h gia s thay đi trong lưi sut công c th
trng m ca σgơn hƠng nhƠ nc vƠ t sut sinh li ca c phiu.
1.2.2 Cơu hi nghiên cu:
đt đc mc tiêu trên thì cơu hi nghiên cu đc đt ra lƠ:
- S thay đi trong lưi sut công c th trng m có tác đng đn t sut sinh
li ca th trng, bao gm ch s Vσ-Index, HNX-Index hay không?
- S thay đi trong lưi sut công c th trng m có tác đng đn t sut sinh
li ca c phiu hay không?
1.3 i tng nghiên cu vƠ phm vi nghiên cu:
1.3.1 i tng nghiên cu
i tng nghiên cu ca đ tƠi lƠ t sut sinh li ca ch s Vσ-Index, t
sut sinh li ca ch s HσX-Index, t sut sinh li ca c phiu trên th trng
chng khoán.
1.3.2 Phm vi nghiên cu
tƠi nghiên cu t sut sinh li ca ch s Vσ-Index, t sut sinh li ca
ch s HσX-Index, t sut sinh li ca c phiu trên th trng chng khoán Vit
σam khi có s thay đi lưi sut công c th trng m trong giai đon t nm 2008
đn nm 2013.
4
tƠi chn thi đim nghiên cu bt đu t nm 2008 vì th trng chng
khoán Vit σam bt đu phát trin tt hn t khi có s ra đi ca Lut chng khoán
nm 2007. Bên cnh đó, t nm 2008, nghip v th trng m cng có nhng thay
đi nhm bám sát mc tiêu điu hƠnh chính sách tin t vƠ din bin vn bng VσD
ca các t chc tín dng.
D liu nghiên cu đc thu thp, x lỦ, tính toán vƠ phơn tích trong giai
đon t nm 2008 đn nm 2013.
Nghiên cu s dng lưi sut công c th trng m đc σgơn hƠng nhƠ
nc công b.
Ch s Vσ-Index, HNX-Index vƠ giá c phiu đc niêm yt trên sƠn giao
dch chng khoán ThƠnh ph H Chí Minh (HOSE) và sƠn giao dch chng khoán
HƠ σi (HASTC).
1.4 Phng pháp nghiên cu
σghiên cu đc thc hin bng phng pháp phơn tích đnh lng: tƠi
s dng phng pháp nghiên cu s kin da trên hi quy vi s h tr ca phn
mm Eviews 6.0 đ nghiên cu mi quan h trong s thay đi lưi sut công c th
trng m vƠ t sut sinh li ca ch s Vσ-Index, HNX-Index và ca tng c
phiu Vit σam.
5
1.5 Các bc tin hƠnh nghiên cu:
Lụ Dτ σGHIểσ CU
MC TIểU σGHIểσ CU
PHM VI σGHIểσ CU
C S Lụ THUYT
σGHIểσ CU THC
σGHIM
MÔ HÌσH σGHIểσ CU
THU THP D LIU
PHÂσ TệCH & DIσ GII KT QU
KT LUσ
6
1.6 Cu trúc ca đ tƠi:
tƠi gm 5 chng:
Chng 1: Gii thiu.
Chng 2: Tng quan v chính sách tin t vƠ t sut sinh li chng khoán, các
nghiên cu thc nghim.
Chng 3: Phng pháp nghiên cu.
Chng 4: Kt qu nghiên cu
Chng 5: Kt lun
7
CHNG 2: TNG QUAN V CHệNH SÁCH TIN
T VÀ T SUT SINH LI CHNG KHOÁN, CÁC
NGHIÊN CU THC NGHIM
Chng nƠy s trình bƠy tng quan các lỦ thuyt liên quan đn đ tƠi vƠ tóm
tt mt s nghiên cu thc nghim v nh hng ca chính sách tin t lên t sut
sinh li ca c phiu.
2.1 Tng quan lý thuyt
2.1.1 Chính sách tin t
2.1.1.1 Khái nim
Chính sách tin t lƠ h thng bin pháp ca mt nhƠ nc trong lnh vc lu
thông tin t, nhm điu hƠnh khi lng cung vƠ cu tin t bng các bin pháp
nh phát hƠnh tin, chng lm phát, d tr pháp đnh vƠ qun lỦ d tr ngoi t, tái
chit khu các kì phiu vƠ lưi sut, chính sách lưi sut đ đáp ng kp thi nhu cu
giao dch, n đnh sc mua ca đng tin, phát trin sn xut, kinh doanh trong mt
giai đon nht đnh. LƠ mt b phn quan trng trong h thng chính sách vƠ c ch
qun lí kinh t ca nhƠ nc, trên c s vn dng đúng đn quy lut ca sn xut
hƠng hoá vƠ quy lut lu thông tin t đ t chc tt quá trình chu chuyn tin t.
Chính sách tin t nhm đáp ng kp thi nhu cu ca sn xut - kinh doanh, thc
hin s kim tra có hiu lc ca nhƠ nc tm v mô cng nh tm vi mô.
Chính sách tin t lƠ mt h thng các bin pháp do ngơn hƠng trung ng
thc hin nhm tác đng lên mc đ hot đng kinh t. Mc tiêu hƠng đu ca ngơn
hƠng trung ng nhiu nc lƠ kim soát lm phát vƠ giám sát h thng ngơn
hàng. Tuy nhiên, hot đng ca c quan nƠy cng nh hng đn các khía cnh
khác ca nn kinh t, nh mc GDP thc, tht nghip, t giá hi đoái vƠ lưi sut.
8
2.1.1.2 Ni dung
σói đn tin lƠ nói đn s n đnh ca tin, mƠ s n đnh ca tin liên quan
mt thit vƠ chu s rƠng buc bi hot đng ca toƠn h thng ngơn hƠng. Thông
qua các thao tác ca mình, σgơn hƠng Trung ng (σHTW) có th lƠm thay đi
tin t trên tt c các mt: lu lng, chi phí, giá tr. ToƠn b các thao tác có liên
quan đn tin ca σHTW luôn nm trong h thng nhng Ủ đ mang tính chin
lc mƠ ngi ta gi lƠ chính sách tin t. σu chính sách tƠi chính tp trung vƠo
thƠnh phn, kt cu các mc chi phí, thu khóa ca σhƠ nc, thì chính sách tin t
quc gia li tp trung vƠo vic gii quyt kh nng thanh toán cho toƠn b nn kinh
t quc dơn, bao gm:
.
t, to điu kin thúc đy th trng tin t, th trng vn theo nhng qu đo đư
đnh.
các t chc tín dng khác.
hp lỦ nhm n đnh vƠ thúc đy kinh t đi
ngoi, hng ti mc tiêu cui cùng lƠ n đnh tin t, gi vng sc mua ca đng
tin, n đnh giá c hƠng hóa.
σi dung quan trng nht ca chính sách tin t lƠ vic cung ng tin cho
nn kinh t. Vic cung ng tin có th thông qua con đng tín dng, cng có th
thông qua hot đng ca th trng m (mua bán giy t có giá), th trng hi
đoái (mua bán ngoi t) vƠ đ điu tit mc tin cung ng, σHTW các nc s
dng các công c khác nhau nh lưi sut, t giá, d tr bt buc.
Chính vì th mƠ chính sách tin t tác đng đn nn kinh t lƠ mt điu hin
nhiên, bi nó đc sinh ra lƠ đ điu tit tin t, mƠ s vn đng ca tin t trong
nn kinh t li nh máu lu thông trong c th con ngi. Không khó khn nu
mun chng minh v vn đ nƠy, nht lƠ trong giai đon gn đơy ậ chính phn
ng ca th trng đi vi nhng thay đi ca chính sách tin t s lƠ biu hin rõ
9
nht v nhng tác đng ca chính sách tin t đi vi nn kinh t. σhng thông tin
hƠng ngƠy, hƠng gi v s suy gim vƠ khng hong kinh t toƠn cu bt đu t
“đi dch” v cho vay bt đng sn M lƠ minh chng rõ nht cho thy nhng tác
đng t chính sách tin t không ch mang li s tng trng kinh t mƠ còn có
th mang li him ha cho c th gii. Tình hình kinh t Vit σam trong thi gian
gn đơy, ngoƠi nhng nguyên nhơn khách quan, ch quan, trong nc, ngoƠi nc
thì trong đó, chính sách tin t cng đóng mt vai trò không kém phn quan trng.
2.1.1.3 Công c ca chính sách tin t
Nhóm công c lãi sut
Lưi sut th hin chính sách tin t ca mt quc gia lƠ m rng hay thu hp.
Theo lỦ thuyt kinh t, lưi sut có quan h ngc chiu vi hot đng sn xut, lưi
sut gim kích thích nn kinh t phát trin. Fama (1990) cho rng mt s st gim
lãi sut s lƠm gim chi phí vay ca doanh nghip, khuyn khích doanh nghip m
rng sn xut, qua đó gia tng dòng tin tng lai ca doanh nghip vì th giá
chng khoán s tng vƠ ngc li. Mt khác Asprem (1989) cho rng lưi sut lƠ sut
sinh li an toƠn cho nhƠ đu t gi tit kim so vi các kênh đu t khác, nó có
tng quan dng vi t l chit khu yêu cu, do đó s có tng quan ơm vi t
sut sinh li th trng chng khoán. Các bng chng thc nghim đư ng h quan
đim trên, cho thy mt mi quan h ngc chiu gia lưi sut vƠ t sut sinh li th
trng chng khoán.
* Công c tái cp vn: lƠ hình thc cp tín dng ca σgơn hƠng Trung ng đi vi
các σgơn hƠng thng mi. Khi cp mt khon tín dng cho σgơn hƠng
thng mi, σgơn hƠng Trung ng đư tng lng tin cung ng đng thi to c
s cho σgơn hƠng thng mi to bút t vƠ khai thông kh nng thanh toán ca h.
* Công c lưi sut tín dng: đơy đc xem lƠ công c gián tip trong thc hin
chính sách tin t bi vì s thay đi lưi sut không trc tip lƠm tng thêm hay gim
bt lng tin trong lu thông, mƠ có th lƠm kích thích hay kìm hưm sn xut. C
ch điu hƠnh lưi sut đc hiu lƠ tng th nhng ch trng chính sách vƠ gii
10
pháp c th ca σgơn hƠng Trung ng nhm điu tit lưi sut trên th trng tin
t, tín dng trong tng thi k nht đnh.
Nhóm công c điu chnh cung tin/ t l d tr bt buc
* Công c nghip v th trng m: lƠ hot đng σgơn hƠng Trung ng mua
bán giy t có giá ngn hn trên th trng tin t, điu hòa cung cu v giy t có
giá, gơy nh hng đn khi lng d tr ca các σgơn hƠng thng mi, t đó tác
đng đn kh nng cung ng tín dng ca các σgơn hƠng thng mi dn đn lƠm
tng hay gim khi lng tin t.
* Công c t l d tr bt buc: lƠ t l gia s lng phng tin cn vô hiu hóa
trên tng s tin gi huy đng, nhm điu chnh kh nng thanh toán (cho vay) ca
các σgơn hƠng thng mi.
Tc đ tng trng tín dng
LƠ công c can thip trc tip mang tính hƠnh chính ca σgơn hƠng Trung
ng đ khng ch mc tng khi lng tín dng ca các t chc tín dng. Hn
mc tín dng lƠ mc d n ti đa mƠ σgơn hƠng Trung ng buc các σgơn hƠng
thng mi phi chp hƠnh khi cp tín dng cho nn kinh t. Vi mt hn mc tín
dng đc quy đnh, ngơn hƠng nhƠ nc thông qua hot đng cho vay ca các
ngơn hƠng thng mi, điu tit tng trng tín dng ca nn kinh t.
T giá hi đoái
T giá hi đoái lƠ tng quan sc mua gia đng ni t vƠ đng ngoi t. σó
va phn ánh sc mua ca đng ni t, va biu hin quan h cung cu ngoi hi.
T giá hi đoái lƠ công c, lƠ đòn by điu tit cung cu ngoi t, tác đng mnh
đn xut nhp khu vƠ hot đng sn xut kinh doanh trong nc. Chính sách t giá
tác đng mt cách nhy bén đn tình hình sn xut, xut nhp khu hàng hóa, tình
trng tƠi chính, tin t, cán cơn thanh toán quc t, thu hút vn đu t, d tr ca đt
nc. Chính sách tin t vi nhng công c khác nhau mƠ ngơn hƠng trung ng
vn dng cng nhm đt đc mc đích chung cho nn kinh t. Tác đng ca mi
công c lên các mc tiêu có quan h có khi đng bin, có khi nghch bin vi nhau.
Vic s dng công c nƠo vi mc tiêu nƠo trong giai đon nƠo lƠ mt ngh thut
11
ca ngi lƠm chính sách, bi mi quan h đa cng tuyn gia các công c có th
xut hin vƠ lƠm chính sách mt tác dng.
2.1.2 T sut sinh li ca chng khoán
Moyer vƠ các cng s (1987) lu Ủ rng trong thc t, t sut sinh li đnh
k ca chng khoán j có th đc tính bng cách s dng phng trình tuyn tính
nh sau:
R
j
=a
j
+b
j
R
m
+e
j
(2.1)
Trong đó:
R
j
: t sut sinh li ca chng khoán j
a
j
: hng s đc xác đnh bng hƠm hi quy
b
j
: đc tính bng beta lch s ca chng khoán j
R
m
: t sut sinh li ca các ch s th trng
e
j
: sai s ngu nhiên
T phng trình hi quy trên cho thy t sut sinh li ca chng khoán j
trong khong thi gian t chu nh hng bi t sut sinh li ca các ch s th
trng R
m
. Khi d liu đư đc v thƠnh đ th vi đng hi quy thì ta có th tính
toán đc hng s a vƠ h s hi quy b. H s hi quy có th đc tính theo phng
pháp “rise over run”.
Ví d, theo hình 2.1, khi r
m
tng t 0 lên 10% (run) thì r
i
tng t -
8,9% lên 7,1% (rise) vƠ h s hi quy b đc tính nh công thc sau:
6,1
0,10
0,16
,00,10
)9,8(1,7
oX
Y
Run
Rise
betab
(2.2)
Ta có th c tính t sut sinh li ca chng khoán j da vƠo t sut sinh li
ca các ch s th trng R
m
theo phng trình hi quy
12
Hình 2.1: th phng trình hi quy
Chính sách tin t có th đc s dng đ xác đnh lưi sut ngn hn trong
mô hình đnh giá tƠi sn vn nh hng đn li nhun ca công ty.
R
j
= R
f
+ ø (R
m
– R
f
) (2.3)
Vì vy, chính sách tin t có th nh hng đn giá tƠi sn thông qua
các k vng v con đng tng lai ca t giá tin (Belke vƠ Polliet nm 2004).
Bên cnh đó, chính sách tin t đc s dng đ kim soát lm phát, trong đó có
mt tác đng vƠo giá hin ti ca tƠi sn dƠi hn. σh vy, li nhun dƠi hn thng
có cha mt phí bo him lm phát vƠ bt k n lc nƠo trong vic thao túng t l
lm phát kt qu lƠ s thao túng s lng li nhun.
13
Vi quan đim nƠy, tác gi nghiên cu mi quan h thc nghim gia chính
sách tin t (t l lưi sut ngn hn) vƠ t sut sinh li th trng chng khoán
Vit σam trong giai đon 2000 đn 2011 sau công vic ca Godwin (2010) trên
nn kinh t ca σigeria. Mô hình c th đc đa ra là:
R
t
= ø + r
ft
+
t
(2.4)
Trong đó:
R
t
: t sut sinh li trong thi gian t
ø: hng s chi phí ri ro
r
ft
: t l lưi sut phi ri ro (lưi sut ngn hn ca σHσσ)
t
: nhng sai s ngu nhiên
H s ca lưi sut ngn hn s lƠ s dng, nu mt gia tng trong lưi sut ngn
hn phn ánh chính sách ca σHσσ điu chnh giá tin vi k vng li nhun đc
ci thin tng trng nh đc phn ánh bi giá c gia tng. Vi > 0, σHσσ ch
đn gin lƠ phn ng th đng đi vi môi trng kinh t. s lƠ s ơm nu lưi sut
ngn hn cao lƠ bng chng ca nhng n lc chính sách tin t đ lƠm gim
tc đ tng trng ca nn kinh t.
Chc nng kt hp ca các phng trình R
t
s hƠm Ủ nh:
R
t
= f (i, r
ft
) (2.5)
2.2 Các nghiên cu thc nghim
Có nhiu nghiên cu v nh hng ca chính sách tin t lên giá tƠi sn
các nc phát trin (Bredin et al.,2007; Chuliá et al, 2010; Farka, 2009; Konrad,
2009; Lobo, 2000: Rigobon và Sack, 2004; Thorbecke, 1997 ) cho rng hot đng
ca chính sách tin t có liên quan đn s thay đi trong giá c phiu. σhng
nghiên cu v nh hng ca chính sách tin t lên giá c phiu mc đ tng th
vƠ không tng th cho rng s thay đi không mong đi trong chính sách tin t có
nh hng đn giá c phiu (Bernanke vƠ Kuttner, 2005; Chuliá et al, 2010; Lobo,
2000 ). Mt s nghiên cu cho rng giá c phiu phn ng tiêu cc khi lưi sut
tng (Bernanke vƠ Kuttner, 2005; Bredin et al.,2007; Chuliá et al, 2010; Farka,
14
2009; Rigobon và Sack, 2004 ). tƠi s trình bày c th hn mt s nghiên cu
thc nghim di đơy:
Riggobon vƠ Sack (2004) nghiên cu s tng tác gia chính sách tin t và
giá tƠi sn da vƠo phng pháp nghiên cu s kin. σghiên cu s dng các bin
lưi sut dƠi hn (lưi sut trái phiu k hn 06 tháng, 02 nm, 05 nm, 10 nm vƠ
30 nm), lưi sut ngn hn (lưi sut eurodollar k hn 3 tháng) t sut sinh
li ca ch s S & P 500, σASDAQ t ngƠy 03 tháng 01 nm 1994 đn
ngƠy 26 tháng 11 nm 2001. Kt qu nghiên cu cho thy mt s gia tng 25
đim c bn trong lưi sut 03 tháng lƠm gim 1,7% ch s S&P 500 vƠ lƠm gim
2,4% ch s σASDAQ. σh vy, vic gia tng các mc lưi sut ngn hn có tác
đng ngc chiu đn giá c phiu. iu nƠy có ngha lƠ chính sách tin t có nh
hng quan trng đn th trng chng khoán.
Bernanke và Kuttner (2005) nghiên cu thc nghim v nh hng ca thay
đi chính sách tin t lên giá c phiu M trong khong thi gian t tháng 06 nm
1989 đn tháng 12 nm 2002. Trong bƠi nghiên cu, tác gi tp trung vƠo nhng
chính sách tin t bt ng đ thy rõ phn ng ca th trng chng khoán đi vi
nhng thay đi ca chính sách tin t. o lng yu t bt ng trong thay đi lưi
sut mc tiêu ca Fed có th bt ngun t s thay đi trong giá ca hp đng k
hn vƠo trc ngƠy chính sách có hiu lc. Kt qu cho thy th trng phn ng
khá mnh đi vi nhng thay đi bt ng trong lưi sut. σgc li, th trng phn
ng yu khi thay đi lưi sut đư đc d đoán trc. NgoƠi nghiên cu mi quan h
gia công c lưi sut ca chính sách tin t vi t sut sinh li ca c phiu, tác gi
còn thêm vƠo mô hình nghiên cu các bin lưi sut thc, c tc k vng, t sut
sinh li mong đi ca chng khoán trong tng lai. Kt qu nghiên cu còn cho
thy tác đng ca chính sách tin t bt ng lên giá c phiu dng nh thông qua
nh hng ca chính sách tin t lên t sut sinh li mong đi vt tri trong tng
lai hay lên c tc mong đi trong tng lai.
Theo nghiên cu ca Humpe vƠ Macmillan (2007), các tác gi thc hin mô
hình véc t hiu chnh sai s VECM đ so sánh nh hng ca các bin v mô lƠ