B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
PHM VN CHNG
MT S GII PHÁP PHÁT TRIN THNG HIU
G PHM GIA N NM 2017
LUN VN THC S KINH T
TP. H Chí Minh - nm 2014
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
PHM VN CHNG
MT S GII PHÁP PHÁT TRIN THNG HIU
G PHM GIA N NM 2017
Chuyên Ngành : Qun Tr Kinh Doanh
Mư s : 60340102
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC: PGS.TS H TIN DNG
TP. H Chí Minh - nm 2014
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan tt c các ni dung chi tit ca bài lun vn này đc trình
bày theo kt cu và dàn ý ca tôi vi s dày công nghiên cu, thu thp và phân tích
các tài liu có liên quan đn thng hiu nói chung và t d liu ca Công ty TNHH
SXTM Phm Mai nói riêng, đng thi đc s góp ý hng dn ca PGS-TS. H Tin
Dng đ hoàn tt lun vn. Tôi xin hoàn toàn chu trách nhim vi cam kt trên.
Ngi thc hin
Phm Vn Chng
Hc viên cao hc lp QTKD êm 3 – K20
Trng i hc Kinh t TP. H Chí Minh
MC LC
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc Lc
Danh mc các t vit tt
Danh mc các bng biu
Danh mc các hình v, s đ
Danh mc các ph lc
LI M U - 1 -
1. Lý do chn đ tài - 1 -
2. Mc tiêu ca nghiên cu - 2 -
3. i tng, phm vi nghiên cu - 2 -
4. Phng pháp nghiên cu - 3 -
5. Ý ngha thc tin ca đ tài - 3 -
6. Kt cu ca lun vn - 4 -
CHNG 1: C S LÝ LUN V THNG HIU VÀ PHÁT TRIN
THNG HIU 5
1.1 Tng quan v thng hiu 5
1.1.1 Khái nim thng hiu. 5
1.1.2 c tính ca thng hiu. 7
1.1.3 Phân bit thng hiu và nhưn hiu hàng hóa 8
1.1.4 Khái nim v phát trin thng hiu 9
1.1.5 Vai trò ca thng hiu: 9
1.1.6 Các thành phn giá tr thng hiu và tài sn thng hiu. 12
1.2 Nhng yu t nh hng đn s phát trin thng hiu 16
1.2.1 Cht lng sn phm 16
1.2.2 Giá c sn phm và phng thc thanh toán 16
1.2.3 H thng thông tin 16
1.2.4 H thng phân phi 18
1.2.5 H thng nhn din thng hiu 19
1.2.6 Qung bá thng hiu 21
KT LUN CHNG 1 28
CHNG 2: PHỂN TệCH THC TRNG XỂY DNG THNG HIU G
PHM GIA TI CÔNG TY TNHH SXTM PHM MAI 29
2.1 Tng quan v Công ty TNHH SXTM Phm Mai 29
2.1.1 S lc v th trng g m ngh Vit Nam thi gian gn đây 29
2.1.2 Gii thiu s lc v công ty 30
2.1.3 S mnh và mc tiêu ca công ty 32
2.1.4 Các sn phm chính ca công ty 33
2.1.5 Tình hình sn xut kinh doanh ca công ty 35
2.2 Phân tích thc trng phát trin thng hiu G Phm Gia ti th trng
Vit Nam 40
2.2.1 Tng quan v thng hiu G Phm Gia. 40
2.2.2 Phân tích yu t nh hng đn s phát trin thng hiu G Phm Gia 41
2.2.3 ánh giá chung v thc trng phát trin thng hiu G Phm Gia 51
KT LUN CHNG 2 57
CHNG 3: MT S GII PHÁP PHÁT TRIN THNG HIU G PHM
GIA TI TH TRNG VIT NAM N NM 2017 58
3.1 nh hng phát trin thng hiu G Phm Gia trong thi gian ti 58
3.2 Xác đnh tm nhìn thng hiu G Phm Gia 59
3.3 S mnh thng hiu G Phm Gia 59
3.4 Mc tiêu phát trin thng hiu G Phm Gia 59
3.5 Các gii pháp phát trin thng hiu G Phm Gia 59
3.5.1 Nâng cao cht lng sn phm 59
3.5.2 Hoàn thin chính sách giá và thc hin phng thc thanh toán linh hot.
61
3.5.3 Hoàn thin h thng thông tin 63
3.5.4 Hoàn thin h thng nhn din thng hiu G Phm Gia 66
3.5.5 y mnh truyn thông thng hiu và xúc tin bán hàng 69
KT LUN CHNG 4 78
KT LUN VÀ KIN NGH 79
MT S KIN NGH 80
1. i vi c quan Nhà nc 80
2. i vi công ty 80
Tài liu tham kho
Ph lc
DANH MC CÁC T VIT TT
01. TNHH
: Trách nhim hu hn
02. TP.HCM
: Thành ph H Chí Minh
03. SXKD
: Sn xut kinh doanh
04. VND
: Vit Nam đng
05. SXTM
: Sn xut thng mi
06. VT
07. CB-CNV
: n v tính
: Cán b công nhân viên
DANH MC CÁC BNG BIU
Bng 2.1: Kt qu hot đng kinh doanh ca Công ty TNHH
SXTM Phm Mai giai đon 2011-2013
Trang 36
Bng 2.2: Phân loi khách hàng theo vùng đa lý da trên
doanh thu hàng nm.
Trang 37
Bng 2.3: Phân loi doanh thu theo sn phm
Trang 39
Bng 2.4: ánh giá các yu t nh hng đn cht lng sn
phm G Phm Gia
Trang 41
Bng 2.5: ánh giá yu t giá c và phng thc thanh toán
Trang 42
Bng 2.6: ánh giá các yu t nh hng đn quyt đnh
mua các sn phm g m ngh
Trang 44
Bng 2.7: ánh giá các yu t qung bá thng hiu G
Phm Gia
Trang 47
Bng 2.8: ánh giá phát trin thng hiu G Phm Gia
Trang 51
Biu đ 2.1: Biu đ th hin doanh thu trung bình 3 nm ca
khách hàng theo vùng đa lý
Trang 38
Biu đ 2.2: Biu đ th hin doanh thu theo nhóm sn phm
Trang 39
Biu đ 2.3: a đim chn mua các sn phm g m ngh
ca ngi tiêu dùng
Trang 44
DANH MC CÁC HỊNH V, S
Hình 1.1: Các thành phn ca giá tr thng hiu
Trang 13
Hình 2.1: Mt s sn phm bàn gh t gc cây t nhiên
Trang 33
Hình 2.2: Mt s sn phm tranh, tng, lc bình,…
Trang 34
Hình 2.3: Mt s sn phm bàn gh, sp, ging, bàn n,…
Trang 35
S đ 2.1: S đ c cu t chc ca công ty TNHH Phm Mai
Trang 32
S đ 2.2: S đ phân phi sn phm
Trang 45
DANH MC CÁC PH LC
Ph lc 01: Phiu thm dò ý kin khách hàng
Ph lc 02: Phiu ly ý kin chuyên gia
Ph lc 03: Kt qu kho sát
- 1 -
LI M U
1. Lý do chn đ tài
Sau khng hong kinh t th gii, th trng g Vit Nam nói chung và G m
ngh nói riêng đang có nhng bc phc hi mnh m. iu này th hin rõ rt qua
th phn, doanh s cng nh cht lng sn phm, dch v ngày càng đc ci thin
hn. Nhìn chung, nhu cu s dng các sn phm th công m ngh ngày càng ln và
đc bit các sn phm G m ngh cao cp ngày càng cao.
Tuy nhiên, do mt thi gian dài, các doanh nghip Vit vì quá ham vi th
trng xut khu, nên khi có bin đng toàn cu, nhiu doanh nghip quay v sân nhà
đang đi din vi tình hình th trng rt khó khn. S khó khn đây không phi vì
thiu tin, thiu sn phm tinh so, cht lng cao hay thiu nguyên liu đ sn xut,
mà cái thiu đây ca doanh nghip g m ngh là “thiu ngun cu” vì đa phn
ngi tiêu dùng cha quen vi thng hiu, cha nhn din đc cht lng ca sn
phm. Mt khác, phn ln các doanh nghip, cá nhân, h gia đình tham gia vào th
trng g m ngh cao cp do tính cht t phát, th công cha có đnh hng rõ ràng,
chin lc c th và đc bit cha có thng hiu uy tín, riêng bit. Do vy, cha to
ra đc sc sng lâu dài, mang nét riêng ca doanh nghip và sn phm, nâng cao kh
nng cnh tranh ca doanh nghip và sn phm đó trên th trng, đng thi làm cho
khách hàng s dng hàng hoá thng hiu t hào hn. iu này đư đt ra yêu cu rt
ln cho các doanh nghip cn phi có các gii pháp xây dng mt thng hiu hiu
qu.
G Phm Gia – mt thng hiu ca Công ty TNHH SX TM Phm Mai đc
phát trin t mt h gia đình có làng ngh lâu đi trong lnh vc sn xut đ g m
ngh, có v th ln ti khu vc phía nam. Tuy nhiên, thng hiu ca doanh nghip
trong thi gian qua cha đc chú trng, sc cnh tranh trên th trng kém và cha
to ra đc nét đc trng riêng cho doanh nghip. ây cng chính là lý do em chn đ
tài: “Mt s gii pháp phát trin thng hiu G Phm Gia đn nm 2017” cho bài
lun vn thc s ca mình. Qua đó, em vn dng nhng kin thc đư đc hc, kinh
- 2 -
nghim thc t tích ly đc trong khong thi gian làm vic ti Công ty TNHH SX
TM Phm Mai nhm phát trin thng hiu G Phm Gia ti th trng Vit Nam.
2. Mc tiêu ca nghiên cu
Sn phm g m ngh cao cp thng hiu “G Phm Gia” ca Công ty TNHH
SX TM Phm Mai đư có mt trên th trng t rt lâu, song hu ht ngi tiêu dùng
cha bit nhiu hoc ch hn ch các ca hàng đi lý và mt s ít cá nhân trong khu
vc. iu này phn ln do thng hiu ca doanh nghip cha đc th trng bit
đn và tin dùng; bn thân doanh nghip cha trú trng đn vic xây dng thng hiu
và qung bá thng hiu mt cách chuyên nghip, hiu qu.
Do vy, lun vn nghiên cu này nhm đt mc tiêu nh sau:
- H thng hóa c s lý lun v thng hiu và phát trin thng hiu trong nn
kinh t th trng.
- Phân tích các nhân t nh hng đn s phát trin thng hiu G Phm Gia
trong thi gian qua. Nm rõ nhng mt còn hn ch trong công tác phát trin
thng hiu làm c s đa ra nhng gii pháp phù hp trong công tác phát trin
thng hiu G Phm Gia ca Công ty TNHH SXTM Phm Mai.
- xut các gii pháp phát trin thng hiu G Phm Gia nhm góp phn giúp
sn phm mang thng hiu G Phm Gia giành đc v th hàng đu ti th
trng g m ngh Vit Nam.
3. i tng, phm vi nghiên cu
i tng chính đ nghiên cu trong đ tài này đó là thng hiu “G Phm
Gia” da trên lý thuyt các thuc tính cu thành thng hiu, các công c xây dng
thng hiu và các nhân t nh hng đn quá trình xây dng thng hiu. ng thi
nghiên cu thc trng phát trin thng hiu ti Công ty TNHH SXTM Phm Mai.
Qua đó, nhm đa ra các gii pháp nhm phát trin thng hiu G Phm Gia giai
đon 03 nm (2014-2017). C th:
- tài tp trung nghiên cu nhng yu t nh hng đn s phát trin
thng hiu G Phm Gia
- Phm vi nghiên cu đc thc hin trên c s kho sát ngi tiêu dùng ti
TP.H Chí Minh và Bình Dng đng thi kho sát ý kin các chuyên gia
- 3 -
trong phm vi công ty, hn 400 ngi tiêu dùng, 30 đi lý, 30 chuyên gia
trong công ty đc la chn phng vn bng hi và tr li phng vn…
4. Phng pháp nghiên cu
tài xoay quanh các lý thuyt c bn v xây dng và phát trin thng hiu,
đng thi mô t thc t vic xây dng thng hiu G Phm Gia trong quá trình hình
thành và phát trin.
tài đc thc hin da vào 3 phng pháp nghiên cu ch yu là phng
pháp chuyên gia, phng pháp điu tra và phng pháp thng kê mô t. Phng pháp
chuyên gia đc s dng d xác đnh các nhân t nh hng đn cht lng, chính
sách qung bá thng hiu, đánh giá tng hp v phát trin thng hiu…. Phng
pháp điu tra đc thc hin thông qua bng câu hi kho sát ngi tiêu dùng. Kt qu
thu thp ý kin chuyên gia, kt qu kho sát ngi tiêu dùng đc x lý bng phng
pháp thng kê, mô t.
Ngoài ra, đ tài còn s dng ngun thông tin thu thp t mng Internet, các d
liu nghiên cu ca ni b Công ty TNHH SXTM Phm Mai,…
V phng pháp thu thp s liu, nhng ngi tiêu dùng đc chn đ cung
cp thông tin cho nghiên cu là ngi chu trách nhim chính trong vic thc hin
và/hoc quyt đnh chi tiêu mua sm vt dng trong gia đình. iu này cng đng
ngha vi vic, h đóng vai trò quan trng trong vic la chn các sn phm g m
ngh phù hp cho gia đình.
a s nhng ngi đc la chn đ cung cp thông tin cho nghiên cu này là
nam gii, đ tui trung bình t 35-55 tui. Nhóm này đc xác đnh là nhóm quyt
đnh vic chi tiêu mua sm các vt dng có giá tr trong gia đình.
hoàn thin b d liu nghiên cu, đ tài còn thc hin thu thp ý kin ca
mt s chuyên gia trong ni b công ty và mt s chuyên gia cùng lnh vc bao gm
giám đc, phó giám đc, trng b phn marketing, qun đc phân xng, trng
nhóm ngh nhân và mt s cp qun lý ca các phòng ban khác trong công ty nh
Nhân s, K toán,….
5. Ý ngha thc tin ca đ tài
Nh đư nói, trong bi cnh ngành g m ngh ti th trng Vit Nam đang có
- 4 -
nhng bc phát trin mnh m, đc bit trên đà kinh t đang dn n đnh và phát
trin. Chính vì vy vic phân tích và đa ra các gii pháp nhm phát trin thng hiu
G m ngh luôn có ý ngha quan trng không ch trong hiu qu kinh doanh mà còn
nhm đn yu t duy trì s phát trin bn vng ca ngành th công m ngh lâu đi và
truyn thng ti Vit Nam.
6. Kt cu ca lun vn
Kt cu ca đ tài bao gm 3 chng nh sau:
Chng 1: C s lý thuyt v thng hiu và phát trin thng hiu
Trong chng này din gii mt cách khái quát nht v thng hiu và phát
trin thng hiu, cho chúng ta mt cái nhìn tng quát v thng hiu và phát trin
thng hiu cng nh nhng li ích có đc t nó, to tin đ cho vic trin khai và
ng dng nó các chng sau.
Chng 2: Phân tích thc trng phát trin thng hiu G Phm Gia ti
Công ty TNHH SXTM Phm Mai
Trình bày v Công ty TNHH SXTM Phm Mai và s hình thành, phát trin ca
thng hiu G Phm Gia.… t đó rút ra các nguyên nhân tn ti đúc kt thành các
đnh hng phát trin thng hiu G Phm Gia.
Chng 3: Mt s gii pháp phát trin thng hiu G Phm Gia đn nm
2017
Phn nhn mnh ca đ tài nm trong chng 3. T nhng s phân tích ca
chng 1 và chng 2 cng nh các giá tr thc tin v vic xây dng và phát trin
thng hiu nói chung, thng hiu G Phm Gia nói riêng, phn này đư gii quyt
đc vn đ mt cách c th bng các gii pháp nhm nâng cao hiu qu hot đng
xây dng thng hiu G Phm Gia. Cui cùng xin đa ra mt vài kin ngh v phía
các c quan qun lý nhà nc đ đ tài có giá tr thc tin.
5
CHNG 1: C S LÝ LUN V THNG HIU VÀ
PHÁT TRIN THNG HIU
1.1 Tng quan v thng hiu
1.1.1 Khái nim thng hiu.
Trong quá trình phát trin sn xut và lu thông, các nhà sn xut hoc nhà
phân phi hàng hoá hoc nhà cung ng dch v mun đc đnh hàng hóa hay dch v
ca mình, h đư s dng nhng du hiu (mark) di hình thc nào đó đ th hin.
Thng hiu là mt cái tên, mt t ng, mt biu trng, du hiu đc nhà sn
xut hoc nhà phân phi hàng hoá hoc nhà cung ng dch v s dng trong thng
mi nhm biu th s liên quan gia hàng hoá hay dch v vi ngi có quyn s dng
nhng đc đim du hiu đó vi t cách là ch s hu hoc ngi đng ký thng
hiu.
Trên thc t, có rt nhiu quan đim v thng hiu, theo quan đim ca hip
hi Marketing Hoa K (AMA) thì: “Thng hiu là mt cái tên, t ng, ký hiu, biu
tng hoc hình v kiu thit k, hoc tp hp ca các yu t trên nhm xác đnh và
phân bit hàng hóa hoc dch v ca mt ngi bán hoc nhóm ngi bán vi hàng
hóa và dch v ca các đi th cnh tranh”. (Lê ng Lng 2010, trang 26)
Thng hiu - theo đnh ngha ca T chc s hu trí tu th gii (WIPO): “là
mt du hiu (hu hình và vô hình) đc bit đ nhn bit mt sn phm hàng hoá hay
mt dch v nào đó đc sn xut hay đc cung cp bi mt cá nhân hay mt t
chc”.
Theo trang web www.quantri.com.vn “Thng hiu là khái nim trong ngi
tiêu dùng v sn phm vi du hiu ca nhà sn xut gn lên mt, lên bao bì hàng
hoá nhm khng đnh cht lng và xut x sn phm. Thng hiu thng gn lin
vi quyn s hu ca nhà sn xut và thng đc u quyn cho ngi đi din
thng mi chính thc”.
Thng hiu là mt thut ng ph bin trong Marketing thng đc ngi ta
s dng khi đ cp ti:
- Nhưn hiu hàng hoá (thng hiu sn phm);
6
- Tên thung mi ca t chc, cá nhân dùng trong hot đng kinh doanh (thng
hiu doanh nghip);
- Các ch dn đa lý và tên gi xut x hàng hoá.
nh ngha v “Nhưn hiu hàng hóa là nhng du hiu dùng đ phân bit hàng
hóa, dch v cùng loi ca c s sn xut, kinh doanh khác nhau. Nhưn hiu hàng hóa
có th là t ng, hình nh hoc s kt hp ca các yu t đó đc th hin bng mt
hoc nhiu màu sc” (Theo điu 785 B lut dân s quy đnh).
nh ngha v “Tên thng mi đc bo h là tên gi ca t chc, cá nhân
dùng trong hot đng kinh doanh, đáp ng đy đ các điu kin (1)-Là tp hp các
ch cái, có kèm theo ch s, phát âm đc; (2)-Có kh nng phân bit ch th kinh
doanh vi các ch th kinh doanh khác trong cùng lnh vc kinh doanh” (Theo điu
13 Ngh đnh 54/CP ca Chính ph).
nh ngha v “Ch dn đa lý”: Ch dn đa lý đc bo h là thông tin v
ngun gc đa lý ca hàng hoá đáp ng đ các điu kin: (1)-Th hin di dng mt
t ng, du hiu, biu tng hoc hình nh, dùng đ ch mt quc gia hoc mt vùng
lưnh th, đa phng thuc mt quc gia; (2)-Th hin trên hàng hoá, bao bì hàng hoá
hay giy t giao dch liên quan ti vic mua bán hàng hoá nhm ch dn rng hàng
hoá nói trên có ngun gc ti quc gia, vùng lưnh th hoc đa phng mà đc trng
v cht lng, uy tín, danh ting hoc các đc tính khác ca loi hàng hoá này có đc
ch yu là do ngun gc đa lý to nên (theo iu 14 Ngh đnh 54/2000/N-CP ca
chính ph).
Hay ta có th nói:
- Thng hiu là li ha, là các k vng hin din trong suy ngh ca mi khách
hàng v mt sn phm, mt dch v hay mt công ty nào đó. Thng hiu là
nhng gì to nên s liên tng v mt cm xúc vi khách hàng.
- Thng hiu là du n ca s tin cy. Thng hiu là hình thc th hin bên
ngoài, to ra n tng, th hin cái bên trong (cho sn phm hoc cho doanh
nghip). Thng hiu to ra nhn thc và nim tin ca ngi tiêu dùng đi vi
sn phm và dch v mà doanh nghip cung ng.
Nói cách khác, thng hiu là mt hình nh đc đáo và rõ nét trong nhn thc ca
7
khách hàng, đem đn cho h nhng li ích đc bit khi s dng sn phm, dch v
đc sn xut hoc cung cp bi mt công ty đc bit. S là sai lm khi ngh rng mt
thng hiu ch tht s là thng hiu khi nó tn ti mi ni xung quanh ngi tiêu
dùng, ch không phi trong suy ngh ca h. Nu mt hình nh đư đ hp dn và khác
bit – bn có th gi nó là mt thng hiu mnh. Thng hiu chính là yu t ch
yu quyt đnh khi la chn tiêu dùng, bi thng hiu to cho khách hàng s an tâm
v thông tin xut x, tin tng vào cht lng sn phm, tit kim thi gian tìm kim
thông tin, tránh đc ri ro. Vì vy các ch th kinh doanh mun phát trin và tng
trng thì cn phi đu t bài bn cho vic xây dng và phát trin thng hiu.
1.1.2 c tính ca thng hiu.
Tính quc t: Trong xu hng toàn cu hóa, thng hiu là mt công c cc
k hu hiu giúp cho khách hàng quc t bit đn sn phm và có ý đnh s dng sn
phm. Sau khi h s dng th, h tha mưn, h s nh tên đ mua li. Vi Thng
hiu thành công, ngi ta có th gii thiu sn phm mang thng hiu đó vi các u
đim vt tri ca nó ra khi biên gii các quc gia mt cách d dàng và kh nng
thành công là rt cao. Ví d, chúng ta đư tng chng kin các thng hiu t Nht
Bn nh Honda, Toyota, Sony …thành công trên th trng th gii mt cách d dàng
nh th nào, có là vì danh ting ca nó đư đi vào lòng ngi trên toàn cu. iu đó có
ngha là thng hiu giúp sn phm d đc nhn ra, d đc s chp nhn ca khách
hàng quc t. Nó to đc tính hp dn riêng các th trung quc t.
Tính k tha: Trong quá trình xây dng và phát trin thng hiu, có mt yu
t trng tn qua thi gian và mang li giá tr cho thng hiu nu đc khai thác
mt cách khéo léo, đó chính là s k tha. Nó đc tích ly sau thi gian đ dài qua
các mi quan h trong xư hi, s gn kt gia sn phm, thng hiu và ngui tiêu
dùng. Nhng yu t mang tính k tha có th là lch s, truyn thng, s công nhn,
quen thuc, tin cy, giá tr hay lòng tin, cng có th là s liên h vi mt câu truyn
nào đó.
Trong thi đi ngày nay, có rt nhiu chng loi hàng hoá có cht lng tng
đng, mu mư đa dng, bao bì bt mt xut hin. ng trc “rng” sn phm đó,
ngi tiêu dùng vn luôn có khuynh hng chn nhng thng hiu đư bit, đư đc
8
công nhn rng rưi đ tránh ri ro khi mua bán, s dng. ó chính là li ích mà mt
thng hiu nhn đc qua s k tha.
Li ha thng hiu: Li ha thng hiu là nhng gì mà doanh nghip ha
hn vi khách hàng v cht lng sn phm hay dch v mà h s mang đn cho
khách hàng. Li ha thng hiu rt quan trng vì nó s to s an tâm khách hàng
v uy tín cht lng và đ tha dng cao nht khi tiêu dùng sn phm. Li ha phi
đm bo đc hai yêu cu là: Th nht, phi khuyn khích đc khách hàng s dng
sn phm hay thúc đy h đ có mt hành đng nào đó có li cho công ty; Th hai, li
ha này phi kh thi vì khi đư ha thì cn phi thc hin đc.
1.1.3 Phân bit thng hiu và nhưn hiu hàng hóa
Nu ch xét đn thun v khía cnh vt cht, ngha là nhìn nhn da vào tên
gi, logo thì nhưn hiu hàng hóa và thng hiu rt khó phân bit, nu không mun
nói là mt. Tt nhiên, đây cng có th tìm ra s khác bit, đó là khi nói đn thng
hiu ngi ta thng nói đn c khu hiu, nhc hiu mà điu này gn nh không
đc đ cp trong nhưn hiu hàng hóa. Ví d, chúng ta có th ch nghe nói đn “Nâng
niu bàn chân Vit” là đư ngh ngay đn Biti’s.
Thut ng thng liu và nhưn hiu là hai thut ng đc dùng trong nhng
ng cnh khác nhau. góc đ pháp lý, s dng thut ng nhưn hiu hàng hóa là đúng
nh trong các quy đnh ca lut pháp Vit Nam, nhng góc đ qun tr doanh
nghip và marketing thì ngi ta thng dùng thut ng thng hiu. Nh vy thì s
tranh cưi v thut ng thng hiu và nhưn hiu vn cha ngư ng, mà ch yu là do
cách tip cn t nhng góc đ khác nhau ca vn đ.
Cng có th phân bit thng hiu và nhưn hiu hàng hóa trên mt s khía
cnh c th nh sau:
Nói đn thng hiu không ch là nói đn các du hiu nh trong nhưn hiu
hàng hóa mà quan trng hn là nói đn hình tng v hàng hóa trong tâm trí ngi
tiêu dùng. Nó tht s tru tng và vì th đư có ngi gi thng hiu là phn hn
còn nhưn hiu hàng hóa là phn xác.
9
Nhưn hiu đc to ra ch trong thi gian đôi khi là rt ngn, trong khi đ to
dng đc mt thng hiu (to dng hình nh v hàng hóa, dch v trong tâm trí
ngi tiêu dùng) đôi khi là c cuc đi ca doanh nhân.
Thng hiu ni ting s tn ti mưi theo thi gian nhng nhưn hiu hàng hóa
thì ch có giá tr pháp lý trong thi gian nht đnh (thi hn bo h nhưn hiu hàng hóa
thng là 10 nm và có th đc kéo dài bng vic gia hn).
Nhưn hiu hàng hóa đc các c quan qun lý Nhà nc công nhn và bo h
còn thng hiu là kt qu phn đu lâu dài ca doanh nghip và ngi tiêu dùng
chính là ngi công nhn.
1.1.4 Khái nim v phát trin thng hiu
Phát trin thng hiu đc hiu là tng hp các hot đng nhm gia tng hình
nh thng hiu trong tâm trí khách hàng thông qua vic tng cng các hot đng
truyn thông và m rng thng hiu doanh nghip.
Nh vy nói đn phát trin thng hiu bao gm hai vn đ ln đó là: gia tng
hình nh thng hiu doanh nghip ti khách hàng và m rng thng hiu ca doanh
nghip.
1.1.5 Vai trò ca thng hiu:
Vai trò ca thng hiu đi vi doanh nghip.
Stephen King đư tng có câu phát biu ni ting “Sn phm là nhng gì đc
sn xut trong nhà máy, thng hiu là nhng gì khách hàng mua. Sn phm có th b
bt chc bi các đi th cnh tranh nhng thng hiu là tài sn riêng ca công ty.
Sn phm có th nhanh chóng b lc hu, nhng thng hiu, nu thành công s
không bao gi b lc hu”.
Vit Nam, quan nim “hu x t nhiên hng” đã không còn tn ti na
không ch đi vi các doanh nghip có b dày v lch s, ting tm trong thành tích v
cht lng sn phm mà nó cng bt ra khi tm suy ngh trong chin lc kinh
doanh ca các doanh nghip vn không có lm tin nhiu ca đ qung bá thng
hiu. Thm chí ngay c các c s vn đc xây dng và qun lý theo kiu gia đình
cng đã có s thay đi trong t duy v vn đ thng hiu và qun lý điu hành nh:
Bánh ko Kinh ô, Bánh ngt c Phát, Ph 24, trái cây sy Vinamit… bi ch s
10
hu ca các thng hiu trên đã sm nhn thc đc rng trong bi cnh cnh tranh
toàn cu hóa, thì s cnh tranh là điu không th tránh khi, các giá tr ct lõi ca sn
phm không còn chênh lch nhiu thì thng hiu là chìa khóa đ to ra s khác bit
gia các doanh nghip. c bit trong thi đi phát trin nhanh chóng ca khoa hc
công ngh và nn công nghip h tr, mt công ty có th sn xut ra mt sn phm
ging ht sn phm đã có trên th trng v cht lng nhng giá c có th ch bng
mt na và đây chính là cn ác mng ca các doanh nghip theo đui chin lc cnh
tranh bng giá r. Nh vy chính thng hiu s góp phn làm tng thêm giá tr ca
sn phm, làm tng thêm li nhun cho doanh nghip và c đông, vì vy thng hiu
đc coi là “tài sn vô hình ca doanh nghip”.
Nhìn chung, đi vi doanh nghip, thng hiu có các vai trò sau:
Th nht, thng hiu tt có th giúp cho doanh nghip thit lp h thng giá
cao và ít l thuc hn đn các chng trình qung cáo, khuyn mưi. Trong khi vi
nhng thng hiu có v th không tt thì thng phi s dng chính sách khuyn mưi
nhiu đ h tr bán hàng. Nh có chính sách giá cao mà công ty s tng thêm đc li
nhun khi lng sn phm tiêu th tng. Mt ví d đin hình trong trng hp này đó
là mt b bàn gh, cùng cht liu, kiu dáng, cht lng nhng sn phm làng ngh
ng K thng đc đánh giá cao hn và có giá bán cao hn các ni khác. Nh
vy, phn giá tr gia tng đó là do thng hiu mang li.
Th hai, thng hiu giúp doanh nghip duy trì lng khách hàng truyn
thng, đng thi thu hút thêm các khách hàng mi, các khách hàng tim nng, thm
chí các khách hàng ca các doanh nghip là đi th cnh tranh. Mt ví d đin hình,
ti trung tâm Gò Vp, mc dù siêu th đin máy Home –One đư m ra t khá lâu, song
ch khong mt nm sau khi Nguyn Kim m siêu th đin máy gn đó thì Home One
đư mt gn nh toàn b khách hàng và buc phi đóng ca. Thc t cho thy, ngi
tiêu dùng thng b lôi kéo, có ham mun mua nhng hàng hoá có thng hiu ni
ting vì h tin tng và mun đc đánh giá cao, mun là ngi sành điu trong vic
tiêu dùng ca mình.
Th ba, thng hiu s giúp doanh nghip gim các khon chi phí cho hot
đng xúc tin thng mi, Marketing. Thng hiu cng chính là công c Marketing,
11
xúc tin thng mi hu hiu ca doanh nghip nhm tn công vào các th trng
mc tiêu, h tr doanh nghip thc hin chính sách thâm nhp, m rng th trng.
Th t, thng hiu mang li nhng li th cnh tranh nht đnh cho doanh
nghip, to rào cn giúp doanh nghip có điu kin phòng th và chng li các đi th
khác. Thông thng nhng mt hàng có thng hiu ni ting, uy tín s to đc
phn nn kiên c, mang li s bn vng trong cnh tranh và d dàng to ra s tin cy
ca khách hàng và đi tác.
Th nm, thng hiu mnh s to mt nn tng cho s phát trin thông qua
vic m rng thng hiu. Hoàng Anh Gia Lai là mt ví d đin hình, t mt tp đoàn
v g ni tht, doanh nghip m rng sang hot đng trong lnh vc bt đng sn và
nông nghip mt cách d dàng nh có thng hiu ln. Mt thng hiu mnh s làm
gim chi phí truyn thông rt nhiu khi m rng thg hiu.
Th sáu, nh có thng hiu ni ting mà quá trình phân phi sn phm ca
doanh nghip đc tin hành thun li hn, hiu qu hn. Cng tng t nh khách
hàng, các đim bán hàng s e ngi hn khi phân phi nhng sn phm không ni
ting. Bên cnh đó thng hiu ln s d dàng nhn đc s hp tác ca nhà phân
phi trong các chng trình tip th.
Ngoài ra, thng hiu là công c hu hiu nht chng là s xói mòn th phn
theo thi gian, thng hiu ch có ý ngha đi vi doanh nghip trên thng trng
khi nó có vai trò ln đi vi ngi tiêu dùng.
Vai trò ca thng hiu đi vi ngi tiêu dùng.
Th nht, thng hiu đóng vai trò to lòng tin ca ngi tiêu dùng v uy tín,
cht lng, giá c hàng hoá mà h la chn tiêu dùng. Thng hiu giúp cho ngi
tiêu dùng bit đc ngun gc, cht lng, danh ting, s tin ích,… ca sn phm,
tin đc rng hàng hoá đó đư đc kim chng và đc đông đo ngi tiêu dùng
chp nhn qua thi gian. Nh vy, thng hiu giúp cho th trng thit lp đc
kênh thông tin cân xng cho ngi tiêu dùng giúp ngi tiêu dùng không phi mt
nhiu thì gi tìm kim và cân nhc mua sn phm mà h có nhu cu.
Th hai, thng hiu s góp phn bo v li ích chính đáng ca ngi tiêu
dùng. Thng hiu luôn đc Nhà nc bo h s ngn nga tình trng sn phm b
12
làm gi, làm nhái nhm la gt ngi tiêu dùng.
Th ba, thng hiu khuyn khích tâm lý tiêu dùng hàng hoá, dch v có
thng hiu ni ting. Trong xư hi tng lp nhng ngi tiêu dùng có thu nhp cao,
h không ch sn sàng tr tin cho giá tr sn phm mà còn tr tin cho s hài lòng ca
mình khi mua đc sn phm có thng hiu ni ting. Nu mt ngi s dng xe
BMW hay Mercedes thì h s có nhng cm nhn hoàn toàn khác bit so vi các loi
xe thông thng khác, cm thy mình tr nên quan trng hn, sành điu hn và nhng
cm xúc này s gia tng s hài lòng ca ngi s dng đi vi sn phm.
Vai trò ca thng hiu đi vi nn kinh t
Vi nhng ý ngha tích cc vi doanh nghip và ngi tiêu dùng, thng hiu
đư đóng góp không nh trong s phát trin ca nn kinh t.
Th nht, ta có th thy ngay đc vic s dng đúng đn chc nng ca nhưn
hiu hàng hoá theo đúng pháp lut s to nên mt s cnh tranh lành mnh trên th
trng, phát trin sn xut và nâng cao cht lng sn phm. Mun cnh tranh đc
các doanh nghip sn xut trong nc phi xây dng và phát trin thng hiu ca
mình. iu này đc thc hin bng cách ci tin k thut, sáng to hay áp dng công
ngh mi đ nâng cao cht lng, gim giá thành sn phm, to kiu dáng mi đ hp
dn thu hút ngi tiêu dùng to li th cnh tranh.
Th hai, cng nh s cnh tranh lành mnh đó mà v th hàng hoá ca chúng ta
ngày càng đc nâng cao và chim v th trên th gii. Mt s sn phm Vit Nam đư
tr nên khá quen thuc vi ngi nc ngoài: cà phê Trung Nguyên, thuc lá
Vinataba, giày dép Biti’s, bánh ko Kinh ô, Chính nh vic chú trng đn xây
dng và phát trin thng hiu mà nhng sn phm này đư thành công và tr nên có
ting nói trên th trng th gii, nâng cao đc v th ca Vit Nam trên trng quc
t.
1.1.6 Các thành phn giá tr thng hiu và tài sn thng hiu.
Giá tr thng hiu đc hiu là nhng giá tr đc thù mà thng hiu mang li
cho nhng đi tng liên quan (bn thân doanh nghip, khách hàng, c đông, nhân
viên,…). Khi nói v giá tr thng hiu thì chúng ta li quan tâm đn hai khía cnh:
Th nht, giá tr cm nhn là nhng cm xúc, tình cm ca ngi tiêu dùng đi vi
13
thng hiu. Th hai, giá tr tài chính là hành vi ca ngi tiêu dùng - h chn dùng
thng hiu ca t chc hay là nhng đi th cnh tranh.
Giá tr thng hiu gm 5 thành t chính đó là: s nhn bit thng hiu, cht
lng cm nhn vt tri, s liên tng thng hiu, s trung thành thng hiu, các
yu t giá tr thng hiu khác. Vic to dng đc nhng giá tr này là c mt quá
trình, đòi hi s đu t và quyt tâm ca doanh nghip.
Hình 1.1: Các thành phn ca giá tr thng hiu
Ngun: David A Aaker- Managing Brand Equity, 1996
Các thành phn ca giá tr thng hiu bao gm:
Th nht: S trung thành vi thng hiu:
Thành t này nói lên s gn kt ca khách hàng vi mt thng hiu. Mt
khách hàng trung thành vi thng hiu s có nhng li ích nh sau:
- Tit kim đc chi phí marketing.
- Sc mnh trong thng lng và đàm phán.
- Thu hút thêm khách hàng mi (ch yu qua marketing truyn ming).
- i phó đc vi đe da cnh tranh.
Ví d: Ti th trng Vit Nam, các hưng vin thông đc bit t nc ngoài
nh G-mobile, HT-mobile tung ra dòng sn phm vin thông hp dn thì Viettel,
14
Vinaphone, Mobiphone ch cn b ít tin hn đ tp trung vào các chng trình
khuyn mãi, dch v hu mãi cho các sn phm dch v ca mình mà ít dùng chi phí
đ qung cáo vì lòng trung thành vi các thng hiu này ca ngi tiêu dùng Vit
Nam là khá cao.
Theo kinh nghim thì vic tìm kim mt khách hàng mi s tn kém hn rt
nhiu so vi vic duy trì đc khách hàng c. iu này đc bit quan trng trong th
trng mà vic chuyn đi sang s dng các sn phm ca đi th cnh tranh mt
cách d dàng. i vi mt khách hàng trung thành và h hài lòng vi sn phm thì
công ty còn đc mt li ích rt ln đó là nhng khách hàng này s gii thiu và
thuyt phc ngi thân và bn bè s dng sn phm ca công ty.
Th 2: S nhn bit thng hiu:
Ngi tiêu dùng thng la chn sn phm có thng hiu bit đn thay vì
chn sn phm mà h cha bao gi nghe đn. S nhn bit thng hiu s rt quan
trng đi vi các mt hàng mua sm, khi mà mi khi mua hàng hoá thì ngi ta
thng hoch đnh thng hiu t trc. Trong trng hp này thì nhng thng hiu
không đc bit đn s không có c hi đc la chn.
Mc đ nhn bit mt thng hiu ca mt đi tng th hin qua 03 mc đ:
- Không nhn bit: Tc đi tng hoàn toàn không nhn bit v thng hiu
khi đc hi hoc nhc đn.
- Có nhn bit: đc chia thành hai cp đ - nhn bit có tr giúp bng hình nh
hoc gi ý và nhn bit không cn tr giúp.
- Nh đu tiêu: Khi ngh đn mt sn phm thì tên thng hiu đó xut hin đu
tiên trong trí não ca đi tng
Th 3: Cht lng cm nhn vt tri:
Cht lng cm nhn hay nhn thc v giá tr nói lên mc đ nhn thc hay
hiu bit ca khách hàng v cht lng ca mt sn phm hay dch v khi so sánh vi
mc tiêu đ ra hoc so sánh vi sn phm cnh tranh, sn phm thay th. Vic xác
đnh mc đ cht lng cm nhn nhm giúp cho công ty hiu đc lý do mà khách
hàng chn mua sn phm hay dch v. Nó là c s cho vic to s khác bit trong
đnh v thng hiu cng nh c s cho vic xây dng giá c và phát trin thêm
15
thng hiu, ví d: xe Mercedes tt hn và cao cp hn Toyota.
Mt thng hiu thng đi kèm theo mt cm nhn tng th ca khách hàng v
cht lng sn phm. Cht lng sn phm s nh hng trc tip đn quyt đnh
mua sm và s trung thành ca khách hàng, đc bit là trong trng hp ngi mua
không có thi gian hoc không th nghiên cu k lng các tính nng ca sn phm
trc khi mua. Cht lng cm nhn còn h tr vic xác đnh mt chính sách giá cao
vì th s to ra li nhun nhiu hn đ tái đu t vào vic xây dng thng hiu.
Ngoài ra, nu mt thng hiu đc đánh giá cao mt sn phm nào đó thì s
d dàng đc ngi mua đánh giá cao sn phm mà h sp gii thiu.
Th 4: S liên tng thng hiu:
S liên tng thng hiu là s liên tng ca khách hàng đn mt hay vài
đim đc trng đi vi mt thng hiu nào đó khi thng hiu này đc nhc đn.
Giá tr tim n đng sau cái tên ca thng hiu đó chính là nhng liên tng riêng có
gn lin vi thng hiu đó. Hình nh thng hiu đc xây dng da trên các liên
tng thng hiu.
Nu mt thng hiu đc đnh v trên nhng liên tng đc thù cho mt
chng loi sn phm hay mt ngành công nghip thì đi th cnh tranh s rt khó
khn trong vic tn công hoc s to ra đc mt rào cn vng chc cho nhng đi
th cnh tranh mi.
Th 5: Nhng giá tr thng hiu khác:
Mt s giá tr thng hiu khác chng hn nh s bo h ca lut pháp hay là
mi quan h vi kênh phân phi. Vic bo h ca lut pháp đ tránh hin tng mt
đi th cnh tranh s dng tên tui hay kiu dáng hoàn toàn ging sn phm ca công
ty. Mi quan h ca kênh phân phi s giúp cho sn phm chim đc nhng v trí tt
trên v trí trng bày. Nhng thng hiu thành công luôn nh vào mt h thng phân
phi tt. Mi thng hiu phi n lc đ đc mi ngi nhìn thy và ghi nhn. Vì
vy, nu không có mt h thng phân phi tt, các thng hiu s gn nh tr nên vô
hình và không th đc khách hàng bit đn.