NGHIÊN CỨU CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HÀNH VI THANH TOÁN NỢ CỦA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN SỬ DỤNG THẺ TÍN DỤNG DO NGÂN HÀNG TMCP ĐÔNG Á PHÁT HÀNH.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM











NGUYN NGC PHNG THO




NGHIÊN CU CÁC YU T NH HNG N
HÀNH VI THANH TOÁN N CA KHÁCH
HÀNG CÁ NHÂN S DNG TH TÍN DNG DO
NGÂN HÀNG TMCP ÔNG Á PHÁT HÀNH




Chuyên ngành : Tài chính – Ngân hàng
Mã s : 60.34.02.01

LUN VN THC S KINH T



NGI HNG DN KHOA HC:
TS. HOÀNG CÔNG GIA KHÁNH







TP. H CHÍ MINH – NM 2013

i
LI CAM OAN


Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cu ca riêng tôi.
Các s liu, kt qu nêu trong lun vn là trung thc và cha tng đc ai công
b trong bt k công trình nào khác.


Hc viên thc hin lun vn

Nguyn Ngc Phng Tho













ii
MC LC

Li cam đoan i
Danh mc t vit tt iv
Danh mc bng, biu đ v
Tóm tt vii
Phn m đu 1
Chng 1. Tng quan v th tín dng và hành vi thanh toán n th tín dng 4
1.1. Tng quan v th tín dng 4
1.1.1. Khái nim 4
1.1.2. Hot đng phát hành, thanh toán và qun lỦ n th tín dng 6
1.1.2.1. Các ch th tham gia vào nghip v phát hành, thanh toán và qun lỦ
n th tín dng 6
1.1.2.2. Quy trình phát hành, thanh toán và qun lỦ n ca th tín dng 7

1.1.3. Nhng li ích t vic s dng th tín dng 9
1.1.3.1. Xét trên phng din v mô 9
1.1.3.2. Xét trên phng din vi mô 10
1.2. Tng quan v hành vi thanh toán n th tín dng 11
1.2.1. Khái nim v hành vi thanh toán n th tín dng 11
1.2.2. Các yu t nh hng đn hành vi thanh toán n th tín dng 12
1.2.2.1. Các yu t nh hng đn hành vi ca ngi tiêu dùng 12
1.2.2.2. Các yu t nh hng đn hành vi thanh toán n th tín dng 13
1.2.3. Các nghiên cu thc nghim bng mô hình kinh t lng 18
1.2.3.1. Mô hình ca Kim and A. De Vaney (2001) 18
1.2.3.2. Mô hình ca Stavins (2000) 20
1.2.3.3. ánh giá mô hình Kim and A. De Vaney (2001) và Stavins (2000) 21
Chng 2: Thc trng v hành vi thanh toán n ca khách hàng cá nhân s
dng th tín dng do Ngân hàng TMCP ông Á phát hành và mô hình nghiên
cu 23
2.1. Hot đng phát hành th tín dng ti DAB 23
2.2. Thc trng hành vi thanh toán n 24
2.3. Mô hình nghiên cu đ ngh 26
2.3.1. Khung phân tích ca mô hình nghiên cu 26
2.3.2. Xác đnh bin và du k vng trong mô hình kinh t lng 26
2.3.3. Mô hình kinh t lng đ ngh 28
2.3.4. Phát trin gi thit 29

iii
2.4. D liu nghiên cu 30
2.5. Mô t các yu t nh hng đn hành vi thanh toán n ca KHCN s dng th
tín dng do DAB phát hành 30
2.5.1. Gii tính 30
2.5.2.  tui 31
2.5.3. Trình đ hc vn 32

2.5.4. S ngi ph thuc 33
2.5.5. Tình trng hôn nhân 34
2.5.6. Tình trng s hu nhà  36
2.5.7. Thu nhp 37
2.5.8. T l hn mc th tín dng /thu nhp 38
2.6. Ma trn tng quan và kim tra đa cng tuyn gia các bin 39
Chng 3: Kt qu t mô hình nghiên cu 42
3.1. Mô hình hi quy logistic các yu t nh hng đn hành vi thanh toán n ca
KHCN s dng th tín dng do DAB phát hành 42
3.1.1. Mô hình tng th 42
3.1.2. Mô hình gii hn 44
3.2. Nhn xét chung và la chn mô hình 47
3.3. ánh giá các yu t nh hng đn hành vi thanh toán n ca KHCN s dng
th tín dng do DAB phát hành 49
Chng 4: Kt lun và đ xut 55
4.1. Kt lun 55
4.2. Hn ch ca đ tài 56
4.3. Mt s đ xut t mô hình nghiên cu 57
Tài liu tham kho 62

iv
DANH MC T VIT TT
DAB: Ngân hàng TMCP ông Á
KH: khách hàng
KHCN: khách hàng cá nhân
HVTT: hành vi thanh toán
NHPH: ngân hàng phát hành
NHTTT: ngân hàng thanh toán th
CSCNT: c s chp nhn th
T l HM/TN: t l hn mc th tín dng / thu nhp

v
DANH MC BNG, BIU 

S đ 1.1 : Quy trình nghip v thanh toán th tín dng 8
Biu đ 2.1 : S lng th tích ly cui k 24
Biu đ 2.2: Thc trng hành vi thanh toán n ca KHCN s dng th tín dng do
DAB phát hành t k sao kê tháng 01/2013 đn 07/2013 25
Bng 2.1: Các yu t nh hng đn hành vi thanh toán n th tín dng và du k
vng 27
Bng 2.2 : Din gii các bin trong mô hình hi quy logistic 29
Biu đ 2.3 : T l HVTT n đúng hn theo gii tính 31
Biu đ 2.4 : T l HVTT n tr hn theo gii tính 31
Biu đ 2.5 : T l HVTT n đúng hn theo đ tui 31
Biu đ 2.6 : T l HVTT n tr hn theo đ tui 31
Biu đ 2.7 : T l HVTT n đúng hn theo trình đ hc vn 33
Biu đ 2.8 : T l HVTT n tr hn theo trình đ hc vn 33
Biu đ 2.9 : T l HVTT n đúng hn theo s ngi ph thuc 34
Biu đ 2.10 : T l HVTT n tr hn theo s ngi ph thuc 34
Biu đ 2.11 : T l HVTT n đúng hn theo tình trng hôn nhân 35
Biu đ 2.12 : T l HVTT n tr hn theo tình trng hôn nhân 35
Biu đ 2.13 : T l HVTT n đúng hn theo tình trng s hu nhà  36
Biu đ 2.14 : T l HVTT n tr hn theo tình trng s hu nhà  36
Biu đ 2.15 : T l HVTT n đúng hn theo thu nhp 37
Biu đ 2.16 : T l HVTT n tr hn theo thu nhp 37
Biu đ 2.17 : T l HVTT n đúng hn theo t l HM/TN 38
Biu đ 2.18 : T l HVTT n tr hn theo t l HM/TN 38
Bng 2.3: Ma trn tng quan 39
Bng 3.1:

Variables in the Equation (Mô hình tng th) 42
Bng 3.2: Omnibus Tests of Model Coefficients (Mô hình tng th) 43
Bng 3.3: Hosmer and Lemeshow Test (Mô hình tng th) 43
Bng 3.4: Model Summary (Mô hình tng th) 43
Bng 3.5: Classification Table
a
(Mô hình tng th) 44
Bng 3.6: Variables in the Equation (Mô hình gii hn) 45
Bng 3.7: Omnibus Tests of Model Coefficients (Mô hình gii hn) 45

vi
Bng 3.8: Hosmer and Lemeshow Test (Mô hình gii hn) 46
Bng 3.9: Model Summary (Mô hình gii hn) 46
Bng 3.10: Classification Table
a
(Mô hình gii hn) 46
Bng 3.11: Các yu t nh hng đn hành vi thanh toán n ca KHCN s dng th
tín dng do DAB phát hành 49
Bng 3.12: So sánh mi tng quan gia bin đc lp và bin ph thuc t kt qu
ca mô hình hi quy logistic và ma trn tng quan 50

vii

TÓM TT
Phát trin th tín dng là mt trong nhng mc tiêu ln mà Ngân hàng TMCP
ông Á đư đ ra. i đi vi vic phát trin th, công tác thm đnh, xét duyt hn
mc rt quan trng nhm gim thiu ri ro tín dng cho ngân hàng.
 gim thiu ri ro tín dng cho ngân hàng, vic nhn bit các yu t tác
đng đn hành vi thanh toán n ca khách hàng s dng th tín dng do DAB phát
hành là rt cn thit. ó là lỦ do chúng tôi la chn đ tài.
 tài s dng mô hình hi quy logistic đ xác đnh các yu t nh hng đn
hành vi thanh toán n ca khách hàng s dng th tín dng do DAB phát hành da
trên d liu thc t v hành vi thanh toán n ca khách hàng và thông tin khách
hàng s dng th tín dng trong h thng qun lỦ ca DAB.
Kt qu nghiên cu cho thy, hành vi thanh toán n ca khách hàng có mi
tng quan vi các yu t: trình đ hc vn, s ngi ph thuc, tình trng hôn
nhân, tình trng s hu nhà , thu nhp, t l hn mc th tín dng/thu nhp. Hành
vi thanh toán n tr hn có mi tng quan thun chiu vi s ngi ph thuc và
t l hn mc th tín dng/thu nhp; có mi tng quan ngc chiu vi trình đ

hc vn, tình trng hôn nhân, tình trng s hu nhà , thu nhp.  tài cng đa ra
mô hình d báo kh nng KH có hành vi thanh toán n th tín dng tr hn và mt
s đ xut nhm làm gim ri ro tín dng cho ngân hàng.
1

PHN M U
1. t vn đ
 Vit Nam, th tín dng đang dn tr thành mt phng tin thanh toán ph
bin đng thi là mt ngun tín dng tin li đc nhiu ngi s dng vì nhng
li ích mà nó đem li. Tuy nhiên, cp tín dng thông qua th tín dng đem li nhiu
ri ro cho t chc phát hành th vì đa phn không có tài sn đm bo và ph thuc
hoàn toàn vào hành vi thanh toán n th tín dng ca khách hàng.
Trong nhng nm gn đây, các t chc phát hành th đu đy mnh vic phát
trin th tín dng, đây tng là li thoát cho các ngân hàng trong thi k tín dng b
tht cht, khó tng lưi sut. Kt qu là s lng th tín dng phát hành mi tng
nhanh. Tuy nhiên, trong điu kin và bi cnh kinh t hin nay đang khó khn, thu
nhp ca khách hàng gim thì kh nng tr n (kh nng thanh toán n) cng gim
dn đn t l n xu ca th tín dng đang tng nhanh.
i vi Ngân hàng TMCP ông Á (DAB), nm bt đc xu th mi trong
hình thc thanh toán hàng hóa dch v, DAB chính thc đa sn phm th tín dng
ra th trng t ngày 08/08/2008. DAB đư đ ra mc tiêu phát trin th tín dng là
mt trong nhng mc tiêu hàng đu mà t nm 2011. n nm 2012, th tín dng
ca DAB mi thc s tng nhanh v s lng. i đôi vi mc tiêu phát trin th tín
dng, DAB cng rt chú trng đn mc tiêu kim soát n xu ca th tín dng. 
thc hin mc tiêu kim soát n xu th tín dng, vic xác đnh mi tng quan (s
nh hng) gia các tiêu chí đc s dng trong công tác thm đnh khách hàng
trc khi cp th tín dng vi hành vi thanh toán n th tín dng trên thc t ca
khách hàng rt cn thit. ó là lỦ do chúng tôi chn đ tài: “NGHIÊN CU CÁC
YU T NH HNG N HÀNH VI THANH TOÁN N CA KHÁCH
HÀNG CÁ NHÂN S DNG TH TÍN DNG DO NGÂN HÀNG TMCP ÔNG

Á PHÁT HÀNH”
2. Mc tiêu nghiên cu
2

Mc tiêu nghiên cu ca đ tài da trên c s đánh giá, phân tích đnh tính và
đnh lng da trên d liu t h s m th tín dng ca KH và d liu v tình hình
thanh toán n ca KH qua các k sao kê:
(i) Xác đnh các yu t nh hng đn hành vi thanh toán n th tín dng
(ii) ánh giá mc đ nh hng ca các yu t đn hành vi thanh toán n th tín
dng
(iii)  xut đi vi Ngân hàng ông Á v vic xét duyt hn mc cp th tín
dng cho KH
3. i tng, phm vi và phng pháp nghiên cu
i tng nghiên cu
i tng nghiên cu là hành vi thanh toán n th tín dng.
i tng kho sát là các KH s dng th tín dng ca ngân hàng ông Á đc
phát hành t 01/04/2012 đn 31/01/2013, có lch s giao dch th (có phát sinh n
và/hoc đang tr n) t 6 k sao kê tr lên trong thi gian kho sát t 01/2013 –
07/2013.
Phm vi nghiên cu
 tài tp trung nghiên cu các yu t c bn nh hng đn hành vi thanh toán
n th tín dng ca KH, bao gm: các yu t v nhân khu hc nh đ tui, gii
tính, hc vn, tình trng hôn nhân, s ngi ph thuc; các yu t v kinh t nh
thu nhp, tình trng s hu nhà , t l hn mc th tín dng/thu nhp.
Phng pháp nghiên cu
Nghiên cu này s dng d liu trên h s m th tín dng ca KH, d liu v
nhng KH có phát sinh giao dch theo k sao kê và v tình hình thanh toán n th
tín dng ca KH. Ngoài phng pháp thng kê mô t, din dch so sánh, nghiên cu
này s dng phn mm SPSS đ c lng và kim đnh mc đ nh hng ca
3

các yu t đn hành vi thanh toán n th tín dng ca KH bng mô hình kinh t
lng.
Quy trình nghiên cu c th nh sau:
1. Xác đnh các yu t nh hng đn hành vi thanh toán n th tín dng ca
KH da trên lỦ thuyt và các nghiên cu trc đây
2. Xác đnh mu nghiên cu:
Mu nghiên cu: 3222 KH s dng th tín dng có lch s giao dch th t 6 k
sao kê liên tip tr lên. Thc hin nghiên cu toàn b KH thanh toán đúng hn và
KH thanh toán tr t 2 k sao kê liên tip tr lên.
3. Thu thp thông tin: T danh sách KH thanh toán đúng hn và KH thanh toán
tr hn, thu thp thông tin v các yu t nh hng đn hành vi thanh toán đi vi
tng KH trên c s d liu ca ngân hàng.
4. c lng và kim đnh mc đ nh hng ca các yu t nh hng đn
hành vi thanh toán n th tín dng ca KH theo mô hình hi quy logistic vi xác
sut p = 5%
4. Kh nng ng dng ca đ tài
Nghiên cu này có th cung cp cho các t chc cp th tín dng c s đ d
báo hành vi thanh toán n th tín dng ca KH đ t đó, hn ch đc ri ro tín
dng ca ngân hàng.
5. Kt cu ca lun vn
Chng 1: Tng quan v th tín dng và hành vi thanh toán n th tín dng
Chng 2: Thc trng v hành vi thanh toán n th tín dng ca khách hàng cá
nhân s dng th tín dng do Ngân hàng TMCP ông Á phát hành và mô hình
nghiên cu
Chng 3: Kt qu t mô hình nghiên cu
Chng 4: Kt lun và mt s đ xut
4

Chng 1. TNG QUAN V TH TệN DNG VÀ HÀNH VI

THANH TOÁN N TH TệN DNG
1.1 Tng quan v th tín dng
1.1.1. Khái nim
Th tín dng là loi th cho phép ch th thc hin giao dch th trong phm vi
hn mc tín dng đư đc cp theo tho thun vi t chc phát hành th (Quy ch
phát hành, thanh toán, s dng và cung cp dch v h tr hot đng th ngân hàng,
2007).
Tính cht tín dng ca th th hin  vic ch th đc ng trc mt hn
mc tiêu dùng mà không phi tr tin ngay, ch thanh toán sau mt k hn nht đnh
Th tín dng ra đi xut phát t nhu cu ti đa hóa hu dng t tiêu dùng ca
ngi tiêu dùng:
 Theo các lỦ thuyt v hành vi tiêu dùng nh mô hình ca Fisher, gi thuyt
vòng đi ca F. Modigliani, gi thuyt thu nhp thng xuyên ca M. Friedman
(Mankiw, 1996; Bryant and Zick, 2006) đư gii thích v vay mn đ tiêu dùng, đó
là s chuyn giao các ngun lc trong tng lai ti hin ti đ tng mc tiêu dùng 
hin ti. Vi mt gii hn v ngân sách, ngi tiêu dùng có th vay mn đ ti đa
hóa hu dng t tiêu dùng. Ngi tiêu dùng có th vay mn đ điu hòa mc tiêu
dùng trong sut cuc đi ca h.
Theo Garman and Forgue (1997) th tín dng va là phng tin thanh toán
trong tiêu dùng va cung cp ngun tín dng tin li cho ngi tiêu dùng. Theo
Duca and Whitesell (1995), ngi tiêu dùng có th ti đa hóa hu dng t tiêu dùng
bng cách s dng th tín dng nh ngun cung cp tín dng.
C ch s dng th tín dng (Nguyn Th Tú Qunh, 2006): ti thi đim
KH thanh toán hàng hóa dch v NH s tm ng thanh toán cho đn v cung cp
hàng hoá dch v và sau đó s thu hi khon tin này t KH sau khong thi gian
5

nht đnh, có đ dài tùy thuc vào loi th ca t chc th khác nhau, theo tho
thun gia ngân hàng và KH. Nu KH thanh toán toàn b s d n vào ngày đn
hn, thi gian này s tr thành thi gian ân hn và KH hoàn toàn đc min lưi đi

vi s d n cui k. Còn nu ht thi gian này mà KH vn cha thanh toán hoc
cha thanh toán ht d n cui k cho NH thì ch th s phi chu nhng khon phí
và lưi chm tr trên s d n còn li. Sau khi thanh toán ht d n phát sinh trong
k, hn mc tín dng ca ch th s đc khôi phc nh ban đu. ó chính là tính
cht tun hoàn ca th tín dng.
Ngoài các sn phm th tín dng quc t thông thng nh Visa, Master
vàng, chun đ đáp ng ti đa nhu cu ca khách hàng, các t chc th quc t còn
đa ra mt sn phm th tín dng đc bit phc v nhng khách hàng có thu nhp
rt cao, có kh nng tài chính vng vàng và có mc chi tiêu ln. ó là th thanh
toán (charge card). Khi s dng th thanh toán khách hàng đc hng mt hn
mc tín dng đc bit cao hoc không b chi phi bi hn mc tín dng nhng ch
th s phi thanh toán toàn b s tin phát sinh cho ngân hàng vào ngày đn hn.
Mt s khái nim liên quan (iu khon và điu kin s dng th tín dng Visa
DongA Bank):
- Ch th là cá nhân yêu cu cp th và đc DAB cp th đ s dng, trong đó
bao gm ch th chính và ch th ph. Ch th có tên đc in trên th.
- Sao kê th tín dng là thông báo đc gi cho ch th hàng tháng và lit kê
chi tit các ni dung: các giao dch th, phí, lưi phát sinh trong k, s tin đư thanh
toán, s d n đu k, s d n cui k, s tin thanh toán ti thiu, ngày đn hn
thanh toán, và mt s ni dung khác có liên quan.
- Hn mc tín dng là giá tr ti đa ca tng s d n tài khon th tín dng
(bao gm ca ch th chính và ca ch th ph) đc DAB cho phép ti mt thi
đim nht đnh.
6

- D n th tín dng: là s d n tài khon th tín dng bao gm giá tr các giao
dch th, phí và lưi liên quan đn vic s dng th đc lit kê trong sao kê th tín
dng đc gi cho ch th.
- K (k sao kê): đc hiu là s ngày đc tính trong vòng 01 (mt) tháng
dng lch và là khong thi gian đ tính các giao dch th phát sinh đc ghi nhn

trong sao kê th tín dng.
- S tin thanh toán ti thiu (MAD_Minimum Amount Due) là s tin ch th
phi thanh toán đc ghi nhn trên sao kê th tín dng.
1.1.2. Hot đng phát hành, thanh toán và qun lý n th tín dng
Theo Trn Th Ngc Th (2012), Quy ch phát hành, thanh toán, s dng và
cung cp dch v h tr hot đng th ngân hàng (2007), Nguyn Th Tú Qunh
(2006):
1.1.2.1 Các ch th tham gia vào nghip v phát hành, thanh toán và qun
lỦ n th tín dng
 T chc th quc t là t chc đng ra liên kt vi các thành viên, đt ra các
qui đnh bt buc đi vi các thành viên phi áp dng và tuân theo thng nht thành
mt h thng toàn cu.
 Ngân hàng phát hành th (NHPH): là thành viên chính thc ca t chc th.
Có trách nhim tip nhn, x lỦ h s xin cp th, thit k các tiêu chun k thut,
mt mư, kí hiu,… cho các loi th đ bo đm an toàn; sau đó phát hành, m và
qun lí tài khon th, thanh toán s tin mà KH tr cho ngi bán bng th.
 Ngân hàng thanh toán th (NHTTT): là thành viên chính thc hoc thành
viên liên kt ca t chc th và/ hoc các ngân hàng đc NHPH u quyn thc
hin nghip v thanh toán th.
7

 Ch th: là ngi có tên trên th và đc quyn s dng th, là mt cá nhân
riêng l, hoc đi din cho mt công ty hay t chc. Ch ch th mi có th s dng
th ca mình và phi tr phí cho ngân hàng phát hành th.
 C s chp nhn th (CSCNT): Là đn v bán hàng hoá- dch v hoc ng
tin mt, có kí hp đng vi NHTTT đ chp nhn thanh toán th nh: ca hàng,
khách sn, nhà hàng, Các đn v này đc NHTTT trang b máy móc k thut đ
tip nhn th thanh toán và thng phi tr mt phí v vic s dng tin ích này.
1.1.2.2 Quy trình phát hành, thanh toán và qun lỦ n ca th tín dng
1.1.2.2.1 Quy trình nghip v phát hành th tín dng

Nghip v phát hành th gm các bc sau:
- Bc 1: KH np h s yêu cu phát hành
- Bc 2: NHPH nhn và thm đnh h s. i vi h s đc chp thun, ngân
hàng phi xác đnh các yu t: hng th phát hành, hn mc tín dng, thi hn th.
Nguyên tc phát hành th tín dng: phát hành th tín dng quan trng nht là
bc thm đnh h s, phn ln các ngân hàng đu có mô hình đnh mc tín nhim
th nhân đ đánh giá KH trc khi cp tín dng. Theo mô hình này, các tiêu chí
(yu t) sau đây s đc đánh giá và lng hóa bng thang đim tín dng:
+ c đim ca khách hàng: tui tác, trình đ hc vn, lỦ lch t pháp, tình
trng hôn nhân, s ngi ph thuc, mi tng quan vi cng đng, tình trng sc
khe, tình trng s hu nhà  / bt đng sn, gia cnh, ngh nghip.
+ Nng lc tr n: là kh nng tài chính, ngun thu nhp tích ly mà khách
hàng có th s dng đ tr n cho khon vay.
+ S lng tín dng xin đc vay: là s tin khách hàng vay ca ngân hàng.
+ Các nhân t khác: nh lch s tín dng ti các t chc tín dng, c cu n so
vi kh nng tài chính, tài sn tích ly, các yu t th trng nh hng đn thu
nhp ca khách hàng.
8

Mc đim thu đc cho bit mc đ ri ro tng đi ca kh nng thanh toán
và kh nng gây thit hi ca KH đi vi ngân hàng.
- Bc 3: Cp th cho KH. Ngân hàng tin hành mư hoá th và in th, xác đnh mư
s cá nhân (PIN) ca ch th, nhp d liu v ch th vào tp tin qun lỦ, giao th
và s PIN cho ch th.
1.1.2.2.2 Quy trình nghip v thanh toán th tín dng
Gm có nhng ni dung c bn đc th hin trong s đ sau:
S đ 1.1: Quy trình nghip v thanh toán th tín dng

Ch th s dng th đ thanh toán, rút tin mt ti các CSCNT. CSCNT so
sánh ch kỦ trên hoá đn và ch kỦ trên th, nu đúng thì cung cp hàng hoá,
dch v hay ng tin mt cho KH.
CSCNT np li hoá đn cho NHTTT
CSCNT nhn tin thanh toán - đư tr khon chit khu đi lỦ - t NHTTT
NHTTT gi d liu cho t chc th quc t đòi tin NHPH
T chc th quc t ghi có cho NHTTT s tin giao dch - đư tr phí trao đi
thông tin.
T chc th quc t gi d liu cho NHPH
T chc th quc t ghi n tài khon ca ngân hàng phát hành.
9

nh k hàng tháng ngân hàng phát hành lp sao kê chi tit v hot đng ca
ch th trong k, sau đó gi sao kê cho ch th yêu cu thanh toán.
1.1.2.2.3 Quy trình qun lỦ n th tín dng
- Bc 1: NHPH gi sao kê lit kê các giao dch ca ch th.
- Bc 2: Gi đin, gi tin nhn nhc ch th s tin cn phi thanh toán, ngày ht
hn thanh toán.
- Bc 3: Lp danh sách nhng ch th chm thanh toán sao kê, thi gian lp danh
sách sau ngày ht hn thanh toán ca k sao kê, trc ngày lp sao kê ca k sao kê
tip theo.
 i vi nhng ch th không thanh toán 3 k sao kê liên tip (theo quy đnh
ch th cn thanh toán ti thiu mc MAD cho mi k sao kê), tin hành khóa th,
không cho phép ch th giao dch. Ch th cn phi thanh toán ti thiu mc MAD
ca k sao kê đ đc m khóa th.
 i vi nhng ch th không thanh toán 5 k sao kê liên tip, ngân hàng s
gi thông báo v vic tha kin KH vì không thanh toán n đng thi nhân viên x
lỦ n s liên h, tip xúc đ tìm hiu lỦ do, cùng vi KH tìm hng gii quyt n.
1.1.3 Nhng li ích t vic s dng th tín dng
1.1.3.1 Xét trên phng din v mô

 i vi lnh vc lu thông tin t:
- Tng thanh toán không dùng tin mt: làm gim bt giao dch th công, nâng
cao đc đ an toàn xã hi, ci thin đc môi trng tiêu dùng, xây dng mt nn
vn minh thanh toán, to c s đ Vit Nam hi nhp quc t.
- Gim lu thông bng tin mt: t đó tit kim chi phí sn xut, vn chuyn,
bo qun và kim đm tin mt.
 V phng din qun lý ca Nhà nc: phát trin th là mt trong nhng
công c hu hiu góp phn thc hin bin pháp kích cu, tng trng tín dng.
10


1.1.3.2 Xét trên phng din vi mô
1.1.3.2.1 i vi ngi s dng th
 Tin li trong thanh toán: th tín dng nh mt chic ví đin t, giúp ch th
thanh toán hàng hóa dch v  bt k đâu không cn phi mang theo tin mt hoc
séc du lch, đc bit mua hàng qua Internet, đin thoi, th tín và đi ra nc ngoài.
 An toàn trong thanh toán: khi b mt th hoc tht lc, ch th có th yên tâm
vì ngân hàng đư bo v tin cho ch th bng s PIN, nh và ch kỦ trên th.
 Nhanh chóng trong thanh toán: hu ht các giao dch th đu đc thc hin
qua mng kt ni trc tuyn, vic ghi n đc thc hin mt cách t đng do đó
quá trình thanh toán d dàng, tin li và nhanh chóng.
 Tit kim thi gian: giao dch thanh toán hàng hóa, dch v giá tr ln bng
tin mt s mt nhiu thi gian kim đm hn so vi vic s dng th, vì vy s
dng th giúp cho ch th tit kim đc thi gian
 Ngun tín dng d phòng linh hot: c cp tín dng nhanh chóng, th tc
đn gin; hn mc tín dng linh hot thích hp vi mi đi tng KH, phc v cho
nhu cu mua sm hàng hóa, dch v và nhu cu rút tin mt. Khi KH thanh toán thì
hn mc tín dng đc phc hi theo d n đc thanh toán.
1.1.3.2.2 i vi c s chp nhn th
 Gim đc chi phí kinh doanh do gim công tác kim đm, thu gi tin mt,

tránh nhn phi tin gi trong thanh toán. Tit kim đc thi gian trong giao dch
thanh toán, to thin cm cho KH, góp phn thúc đy tng doanh s, doanh thu.
 Thit lp mi quan h mt thit vi ngân hàng, ngân hàng có th có nhng
khon u đưi trong nhng giao dch khác, đc bit là trong các quan h tín dng.
1.1.3.2.3 i vi ngân hàng
11

 Cng c uy tín và tng hiu qu hot đng kinh doanh ca ngân hàng thông
qua vic gia nhp các t chc th quc t giúp ngân hàng to thêm đc tng quan
vi nhiu ngân hàng và t chc tài chính khác
 Gia tng thu nhp ca ngân hàng thông qua thu phí và lưi t vic cung cp tín
dng qua th, thu phí chit khu đi lỦ t các CSCNT
 M rng hot đng cho vay, góp phn gii quyt bài toán tng trng tín dng
Ngi tiêu dùng có th s dng th tín dng – mt phng thc thanh toán
hin đi và cng là mt hình thc vay mn - đ điu hòa mc tiêu dùng và ti đa
hóa hu dng t tiêu dùng.
1.2 Tng quan v hành vi thanh toán n th tín dng
Phn 1.1 đư xác đnh đc: ngi s dng th tín dng có phát sinh d n là
ngi tiêu dùng có vay n và có kh nng tr n. Vì vy, lỦ thuyt v hành vi thanh
toán n th tín dng ca KH da trên nn tng lỦ thuyt hành vi tiêu dùng.
1.2.1 Khái nim v hành vi thanh toán n th tín dng
Hành vi ngi tiêu dùng đc hiu là mt lot các quyt đnh v vic mua cái
gì, ti sao, khi nào, nh th nào, ni nào, bao nhiêu, bao lâu mt ln, liu nh th thì
sao mà mi cá nhân, nhóm ngi tiêu dùng phi có quyt đnh qua thi gian v vic
chn dùng sn phm, dch v, Ủ tng hoc các hot đng (Wayne D.Hoyer,
Deborah J. Macinnis, 2008 trích trong Nguyn Th Thùy Miên, 2011).
Hành vi mua sm ca ngi tiêu dùng là nhng hành vi mà ngi tiêu dùng
th hin trong vic tìm kim, mua, s dng, đánh giá sn phm và dch v mà h
mong đi s tha mưn nhu cu cá nhân ca h (Peter D. Bennett, 1995 trích trong
Nguyn Ngc Duy Hoàng, 2011).

Nh vy có th xác đnh đc hành vi thanh toán n th tín dng là hành vi
thanh toán các khon phi tr liên quan đn vic s dng th tín dng đ mua sm
hàng hóa dch v hay đ rút tin mt ca ch th tín dng cho t chc phát hành th.
12

- Hành vi thanh toán n th tín dng (đúng hn, tr hn):
Hành vi thanh toán n th tín dng tr hn: theo Stavins (2000) là vic KH
thanh toán tr ít nht 2 k sao kê liên tip tr lên. Theo Gross and Souleles (2002),
là vic KH không thanh toán MAD trong 3 k sao kê liên tip.
Hành vi thanh toán n th tín dng đúng hn: theo Stavins (2000) là vic KH
thanh toán tr ti đa 1 k sao kê. Theo Gross and Souleles (2002), là vic KH thanh
toán vi mc ti thiu MAD trong 1 k sao kê khi xét 3 k sao kê liên tip.
- Theo Bird et al. (1997):
+ S dng th tín dng tun hoàn: là vic ch th tín dng vn còn d n th
tín dng sau khi thanh toán d n ca k sao kê.
+ S dng th tín dng thun tin: là vic ch th tín dng thanh toán ht d
n ca k sao kê.
1.2.2 Các yu t nh hng đn hành vi thanh toán n th tín dng
Hành vi thanh toán n th tín dng v bn cht là mt hành vi ca ngi tiêu
dùng đang vay n và có kh nng tr n. Vì vy, các yu t nh hng đn hành vi
ca ngi tiêu dùng có th nh hng đn hành vi thanh toán n th tín dng.
1.2.2.1 Các yu t nh hng đn hành vi ca ngi tiêu dùng
Theo Philip Kotler (1997), Schifffman and Kanuk (1997):
Hành vi ca ngi tiêu dùng là cá nhân b nh hng bi s tác đng ca
tâm lỦ bên trong, đc đim cá nhân và môi trng xư hi bên ngoài.
 Nhng yu t cá nhân bao gm nh tui tác, gii tính, ngh nghip, tình
trng kinh t, phong cách sng, cá tính.
Tui tác có tng quan cht ch đn vic la chn các hàng hóa nh thc n,
qun áo, nhng dng c phc v cho sinh hot, các loi hình gii trí Con ngi
thay đi hàng hóa và dch v mà h mua sm trong các giai đon trong cuc đi h.

13

Gii tính có nh hng nht đnh đn vic la chn hàng hóa và dch v. Nam,
n có s khác bit khi quyt đnh mua và tiêu dùng.
Ngh nghip có nh hng nht đnh đn tính cht ca hàng hóa và dch v
đc chn. S la chn qun áo, giày dép, thc n các loi hình gii trí ca mt
công nhân s rt khác bit vi v giám đc điu hành ca mt công ty ni h làm
vic.
Tình trng kinh t, c hi th trng ca tiêu dùng ph thuc vào hai yu t đó
là: kh nng tài chính và h thng giá c hàng hóa. Tình trng kinh t da vào thu
nhp, phn tit kim, kh nng đi vay, tích lu ca ngi tiêu dùng có nh hng
rt ln đn loi hàng hóa và s lng hàng hóa mà h la chn mua.
Nhng yu t tâm lỦ bên trong con ngi gm nhng yu t nh đng c, nhu
cu, nhn thc, kh nng hiu bit, nim tin, thái đ có nh hng quan trng đn
các quyt đnh mua sm ca mt ngi.
 Nhng yu t bên ngoài nh môi trng vn hóa, nhánh vn hóa, tng lp xư
hi, nhóm nh hng, gia đình.
Các yu t này tác đng đn KH khin h có nhng phn ng không ging
nhau. Các quyt đnh mua sm và tiêu dùng sn phm, dch v ca ngi này không
th ging vi các quyt đnh mua sm và tiêu dùng sn phm, dch v ca ngi
khác do nh hng ca môi trng vn hóa, xư hi, đc đim bn thân và s thúc
đy ca tâm lỦ cá nhân… và ph thuc vào kh nng thanh toán ca mi cá nhân.
Theo các lỦ thuyt v hành vi tiêu dùng nh mô hình ca Fisher, gi
thuyt vòng đi ca F. Modigliani, gi thuyt thu nhp thng xuyên ca M.
Friedman (Mankiw, 1996; Bryant and Zick, 2006) cho thy hành vi tiêu dùng chu
nh hng bi các yu t: thu nhp, ca ci, đ tui, trình đ hc vn, gii hn vay
n.
1.2.2.2 Các yu t nh hng đn hành vi thanh toán n th tín dng
14

V mt lỦ thuyt, hành vi tiêu dùng ca cá nhân chu s nh hng ca nhiu
nhóm yu t nh đư trình bày  phn trên vì vy hành vi thanh toán n th tín dng
ca KH cá nhân cng có th chu s nh hng ca các yu t đó.
V mt thc tin, da trên kt qu nghiên cu v kh nng tr n, các ngân hàng
thng đa các yu t cá nhân vào h thng tiêu chí đánh giá khách hàng nhm
đánh giá kh nng thanh toán ca KH trc khi cp th tín dng.
Trong phm vi nghiên cu này, chúng tôi ch xem xét mi tng quan gia
nhóm yu t cá nhân đi vi hành vi thanh toán n th tín dng ca khách hàng,
đc phân chia nh sau:
- Nhóm yu t nhân khu hc: đ tui, trình đ hc vn, tình trng hôn
nhân, s ngi ph thuc, gii tính.
- Nhóm yu t kinh t: thu nhp, tình trng s hu nhà, t l hn mc th
tín dng / thu nhp
 có thêm c s cho vic nghiên cu, chúng tôi xem xét các nghiên cu có liên
quan trc đây. Qua đó cho thy, các nghiên cu thc nghim v th tín dng trc
đây, ch yu nghiên cu các yu t nh hng đn vic s dng th tín dng  khía
cnh: la chn th tín dng nh mt công c vay mn, xem xét d n th tín dng
qua các k sao kê. Vì vy, đ có thêm c s cho nghiên cu thc nghim, bên cnh
vic xem xét li các yu t nh hng đn vic s dng th tín dng ca KHCN,
chúng tôi còn xem xét các yu t nh hng đn kh nng tr n trong các nghiên
cu v kh nng tr n ca h gia đình, vì kh nng tr n (kh nng thanh toán n)
là yu t quyt đnh đn vic đc cho vay mn hay đc cp th tín dng. Các
kt qu nghiên cu thc nghim trc đây nh sau:
1.2.2.2.1 Các yu t nhân khu hc
-  tui:
Trong các nghiên cu v th tín dng trc đây đu cho kt qu: có mi tng
quan thun chiu gia tui tác và vic s dng th tín dng tun hoàn (Canner and
15

Cyrnak, 1985; Wasberg et al., 1992; Bei, 1993; Steidle, 1994; Choi and Devaney,

1995). Có ngha là các h gia đình có ch h tr tui hn có nhiu kh nng s dng
th tín dng nh là công v vay mn hn các h gia đình có ch h ln tui hn.
Trong các nghiên cu v kh nng tr n: đ tui là mt trong nhng yu t
nh hng đn kh nng tr n. Canner and Luckett (1990) tìm thy mi tng
quan tuyn tính mnh gia đ tui và kh nng hoàn tr n. Kh nng v n cao
gp đôi nu so sánh gia ngi đi vay tr hn và ngi đi vay già hn (Peterson and
Peterson, 1981). Ch h tr thng có tng s n cao hn so vi ch h ln tui
(Durkin and Elliehausen, 1977; Duca and Rosenthal, 1990; Hira, 1992). iu này
đc gii thích là do khi ch h còn tr thì thng vòng quay thu nhp không đ đ
bù đp cho khong chênh lch gia thu nhp và chi tiêu ti thiu đ duy trì mc
sng ca gia đình. Do đó, h gia đình buc phi vay mn thu nhp trong tng lai
(Thurow, 1969). Ch h gia đình có tui di 35 đc cho là có kh nng gp vn
đ trong vic thanh toán n cao gn gp bn ln so vi nhng ngi t 55 tui tr
lên và mc đ s dng tín dng cng tng tuyn tính vi đ tui cho đn tui 65
(Lindley et al., 1989). Nm 1994, khng đnh li kt qu ca nhng nghiên cu
trc, De Vaney và Hanna bng điu tra v “nh hng ca tình trng hôn nhân ,
thu nhp, đ tui và các yu t khác đn tình trng không tr đc n  M” cho
rng tui ca ch h gia đình có mi tng quan ngc chiu vi tình trng mt kh
nng tr n. Tuy nhiên, Sullivan and Fisher (1988), Liviingstone and Lunt (1992)
li cho rng kh nng khó hoàn tr n không có mc tng quan có Ủ ngha đi vi
yu t tui ca ch h.
- Trình đ hc vn:
Trong các nghiên cu v th tín dng: mi tng quan gia trình đ hc vn
và cách s dng th tín dng không đng nht trong các nghiên cu trc đây. Bei
(1993) và Steidle (1994) cho rng giáo dc có mi tng quan ngc chiu vi vic
s dng th tín dng tun hoàn. Canner (1988) cho rng c ngi có trình đ hc
vn cao hn và thp hn đu s dng th tín dng tun hoàn trái ngc vi ngi
16

s dng th tín dng thun tin. Trong nghiên cu này, phn ln ngi s dng th

tín dng tun hoàn (60%) có trình đ hc vn di lp 8. Tuy nhiên, v mt lý
thuyt, trình đ hc vn đc xem nh là mt trong nhng vn con ngi. Trình đ
hc vn có th gia tng nhu cu tiêu dùng hin ti. Ngun lc tng lai cao đa ra
gi thuyt rng thu nhp cao trong tng lai có kh nng làm gia tng nhu cu tiêu
dùng và vay mn nhiu hn  thi k hin ti. Thc nghim, Choi and DeVaney
(1995) đư đa ra kt qu cho rng giáo dc có mi tng quan thun chiu vi vic
s dng th tín dng.
Trong các nghiên cu v kh nng tr n: trình đ hc vn ca ch h thp
đc cho là mt trong nhng nguyên nhân gây ra nhng món n chm tr hoc mt
kh nng thanh toán (Sullivan and Fisher, 1988; Hartarska et al., 2002). Tuy nhiên,
Canner and Luckett (1990), De Vaney and Hanna (1994) li không tìm thy mi
tng quan có Ủ ngha nào gia trình đ giáo dc và kh nng hoàn tr n vay.
- Tình trng hôn nhân:
Trong các nghiên cu v th tín dng: Canner and Cyrnak (1985) cho rng tình
trng hôn nhân là yu t quan trng trong vic gii thích mt ngi s dng th tín
dng tun hoàn. Kinsey (1984) và Steidle (1994) cng tìm thy mi liên h gia
tình trng hôn nhân vi vic s hu và s dng th tín dng. Ngi đư kt hôn có
kh nng có nhu cu tiêu dùng cao hn ngi cha kt hôn.
Trong các nghiên cu v kh nng tr n: điu tra ca Shepard (1998) v
“Tình trng tng t l v n tín dng cá nhân  M: Mt s phân tích trên s liu
tng th” đư tìm thy mi tng quan tuyn tính gia t l ly d vi t l v n.
Canner and Luckett (1991), cng đng Ủ rng nhng ngi gp vn đ trong vic
tr n thng là nhng ngi ly d hoc ly thân. Tuy nhiên, De Vaney and Hanna
(1994) li cho rng giai đon trc nm 1983, nhng cp đư kt hôn có xu hng
mt kh nng tr n ( kh nng tr n) thp; nhng đn nm 1986, mi tng quan
gia tình trng hôn nhân và mt kh nng thanh toán tr nên không rõ ràng.
17

- S ngi ph thuc: Canner and Luckett (1990) cho rng nhng h gia đình có
nhiu ngi ph thuc s có xác sut chm tr hoc không tr n cao hn. Godwin

(1998) cho rng s ngi ph thuc có mi tng quan thun chiu vi vic gia
tng n ca ca h gia đình. Kt qu này cng c thêm kt qu ca các nghiên cu
trc đây cho rng nhu cu tiêu dùng hin ti có mi tng quan thun chiu vi s
ngi ph thuc. Nh vy, nhu cu đ tài tr cho chi phí sinh hot có th đc phn
nh trong vic vay mn tin t th tín dng. Tuy nhiên, Livingstone and Lunt
(1992), Hira (1992) cng nh De Vaney and Hanna (1994) li không cho rng kh
nng tr n b nh hng bi s ngi ph thuc.
- Gii tính: trong các nghiên cu v th tín dng trc đây, hu nh không đ
cp đn yu t gii tính. Trong các nghiên cu v kh nng tr n: Hira (1992) cho
rng đa s các h gia đình np đn xin phá sn thng có ch h là đàn ông, còn tr
tui, có gia đình và đư có con. Nghiên cu ca Jacobson and Roszbach (2001) cng
khng đnh kt qu trên khi cho thy yu t gii tính có mc tng quan có Ủ ngha
v mt thng kê vi kh nng tr n.
1.2.2.2.2 Các yu t kinh t
- Thu nhp: Bryant and Zick, 2006 cho rng thu nhp có th xác đnh mc đ tiêu
dùng ca h gia đình, nu thu nhp ròng, ngi tiêu dùng có th vay mn t th tín
dng đ tha mưn nhu cu và mong mun ca mình.
Trong các nghiên cu v kh nng tr n: thu nhp ca h đc xem nh mt
yu t quan trng nh hng đn kh nng tr n ca h gia đình (Hartarska et al.,
2002; Ramsay and Sim, 2008). Nm 1988, Sullivan and Fisher đư thông qua nghiên
cu “Ri ro quá hn tín dng KH cá nhân: Nhng đc đim ca KH cá nhân”, ch ra
rng khi mc thu nhp gia tng s có nh hng đn vic chm tr món vay. i
vi nhóm KH có thu nhp thp thì ri ro khó hoàn tr đc n rt cao và ngc li,
nhóm KH có thu nhp cao thì kh nng không tr n rt thp. Nghiên cu ca
Livingstone and Lunt (1992) v “D đoán tín dng cá nhân và s hoàn tr n: Tâm
lỦ, xư hi và các yu t kinh t” cng d đoán rng mc thu nhp hin có là mt yu