B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T TPHCM
THÀNH NAM
GII PHÁP GIAăTNG
HUYăNG VN TI NGÂN HÀNG
TMCPăUăTăVĨăPHÁTăTRIN VIT NAM
Chuyên ngành: Tài chính- Ngân hàng
Mã s: 60340201
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGIăHNG DN KHOA HC: PGS. TS TRN HUY HOÀNG
TP H CHÍ MINH- NMă2013
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan: Lun vn ắGii Pháp Giaă Tng Huyăng Vn Ti Ngân Hàng
TMCPăuăTăVƠăPhátăTrin Vit Nam”ălà công trình do chính tôi nghiên cu và thc
hin.
Các s liu trong lun vn đc s dng trung thc. Các thông tin trong lun vn
đc ly t nhiu ngun và đc ghi chú chi tit v ngun ly thông tin.
TPHCM, ngày 03 tháng 06 nm 2014
Tác gi lunăvn
THÀNH NAM
MC LC
LIăCAMăOAN
MC LC
DANH MC CÁC KÝ HIU- CH VIT TT
DANH MC CÁC BNG BIU
DANH MC HÌNH V- TH TRONGă TÀI
LI M U 1
t vnăđ nghiên cu: 1
Mcăđíchănghiênăcu: 2
iătng và phm vi nghiên cu: 2
Phngăphápănghiênăcu: 2
B cc caăđ tài: 3
ụănghaăkhoaăhc và thc tin caăđ tài: 3
CHNGă1:ăCăS LÝ LUN V HUYăNG VN CAăNGỂNăHĨNGăTHNGăMI
4
1.1. Tng quan v huyăđng vn caăngơnăhƠngăthngămi 4
1.1.1. S lc v hot đng huy đng vn 4
1.1.2. c đim ca huy đng vn 4
1.1.3. i tng huy đng vn 5
1.1.4. Các hình thc huy đng vn 5
1.2. Các ch tiêuăđánhăgiáătình hình huyăđng vn ti NHTM 9
1.2.1. nh ngha v huy đng vn ti NHTM 9
1.2.2. nh ngha v gia tng huy đng vn ti NHTM 9
1.2.3. Gia tng huy đng vn ti Ngân hàng thng mi tng ng vi vic gia tng quy mô vn ca ngân
hàng phù hp vi c cu ngun vn hin ti ca ngân hàng đó, theo đi tng, k hn hoc loi tin t. 9
1.2.4. Các ch tiên đánh giá tình hình huy đng vn ti NHTM 9
1.3. Các nhân t nhăhngăđnăhuyăđng vn caăcácăNgơnăhƠngăthngămi 10
1.3.1. Nhóm nhân t khách quan 11
1.3.2. Nhóm nhân t ch quan 13
1.4. Mô hình nghiên cu s hài lòng caăkháchăhangătácăđngăđn vicăgiaătngăhuyăđng vn
tiăcácăngơnăhƠngăthngămi 17
1.4.1. Các nghiên cu trc đó 17
1.4.2. Phng pháp nghiên cu 17
1.5. Mt s kinh nghim v đaădng dch v, phát trin công ngh và phân cp khách hàng ti
mt s ngân hàng và bài hc cho NHTM Vit Nam 19
1.5.1. Kinh nghim ti Ngân hàng Citi Bank 19
1.5.2. Kinh nghim ti Ngân hàng Standard Chartered Bank 20
1.5.3. Kinh nghim ti Ngân hàng ANZ 20
1.5.4. Mt s bài hc kinh nghim đi vi NHTM Vit Nam 21
KT LUNăCHNGă1 23
CHNGă2:ăTHC TRNGăHUYăNG VN TIăNGỂNăHĨNGăTMCPăUăTăVĨă
PHÁT TRIN VIT NAM 24
2.1. Khái quát v NgơnăhƠngăTMCPăuătăvƠăPhátătrin Vit Nam (BIDV) 24
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin ca BIDV 24
2.1.2.ăMôăhìnhăcăcu t chc ca BIDV 27
2.1.3. Các hình thc huyăđng vn ti BIDV 28
2.2.Phơnătíchăhuyăđng vn ti BIDV phân tích theo các ch tiêuăđánhăgiá 30
2.2.1. Phân tích quy mô ngun vn và tcăđ tngătrngăquaăcácănm 30
2.2.2.ăPhơnătíchăcăcuăhuyăđng vn 32
2.2.3. Phân tích t l s dng vn / vnăhuyăđng (h s Q) 38
2.3. Kho sát các nhân t nhăhngăđn s hài lòng caăkháchăhƠngătrongăcôngătácăhuyăđng vn
ti BIDV 40
2.3.1. D liu nghiên cu. 40
2.3.2. Kt qu phân tích hi quy d liu thu thp 41
2.4. ánhăgiáăhotăđngăhuyăđng vn ti BIDV 53
2.4.1. Nhng thành tu 53
2.4.2. Nhng mt tn ti 54
KT LUNăCHNGă2 57
CHNGă3:ăMT S GIIăPHÁPăGIAăTNGăHUYăNG VN TI NGÂN HÀNG
TMCPăUăTăVĨăPHÁTăTRIN VIT NAM 58
3.1.ănhăhng phát trinăhuyăđng vn caăBIDVăđn 2020 58
3.2. Nhng gii pháp giúp giaătng huyăđng vn ti BIDV 59
3.2.1. Nhng giiăphápăchungăgiúpăgiaătngăhuyăđng vn ti BIDV 59
3.2.2. Nhng giiăphápăriêngăgiaătngăhuyăđng vn ti BIDV 64
3.3. Kin ngh 72
3.3.1.Kin ngh đi vi Chính Ph 72
3.3.2. Kin ngh đi viăNgơnăhƠngăNhƠănc 74
KT LUNăCHNGă3 76
KT LUN 77
TÀI LIU THAM THO 78
PH LC 80
Ph Lc 1: Khái quát v ngơnăhƠngăthngămi
Ph Lc 2: Bng Kho Sát
Ph Lc 3: Thng Kê Mô T Các Bin Trong Mô Hình
Ph Lc 4:Ma Trn H S TngăQuan
Ph Lcă5:ănhăHng Và Mc Tiêu Phát Trin CaăCácăNhtmăVnănăNmă2015
DANH MC HÌNH NH, BNG BIU
HÌNH NH
Hình 2.1: C cu t chc ca BIDV 27
Hình 2.2. Tng lng huy đng vn qua các nm 31
Hình 2.3. C cu ngun vn theo đi tng khách hàng ca ngân hàng BIDV. 32
Hình 2.4. Tng lng vn huy đng t hot đng bán l và hot đng bán buôn 34
Hình 2.5. Din bin ngun vn theo tin t ca BIDV giai đon 2010 – 6/2013 36
Hình 2.6. C cu ngun vn theo k hn ca ngân hàng BIDV 37
Hình 2.7. T l s dng vn / vn huy đng ca ngân hàng BIDV 39
BNG BIU
Bng 2.1. Tng lng huy đng vn qua các nm 32
Bng 2.2. C cu ngun vn theo đi tng khách hàng ca ngân hàng BIDV 32
Bng 2.3. Tng lng vn huy đng t hot đng bán l và hot đng bán buôn 34
Bng 2.4. Din bin ngun vn theo tin t ca BIDV giai đon 2010 – 6/2013 36
Bng 2.5. C cu ngun vn theo k hn ca ngân hàng BIDV 38
Bng 2.6. T l s dng vn / vn huy đng ca ngân hàng BIDV 39
Bng 2.7. Bng kt qu chy mô hình kho sát vi đi tng dân c 43
Bng 2.8. Bng kt qu chy mô hình kho sát vi đnh ch tài chính 47
Bng 2.9. Bng kt qu chy mô hình kho sát vi t chc kinh t 50
Bng 2.10. Bng tng hp kt qu phân tích hi quy 52
DANH MC T NG VIT TT
T vit tt
Nghaăca t
BIDV
:
Ngân hàng thng mi c phn u t và Phát trin Vit Nam.
GTCG
:
Giy t có giá
HV
:
Huy đng vn
HSC
:
Hi s chính
KHQT
:
Khách hàng quan trng
KHTT
:
Khách hàng thân thit
KHPT
:
Khách hàng ph thông
LS
:
Lãi sut
LSCV
:
Lãi sut cho vay
NIM
:
Net Income Margin
NHNN
:
Ngân hàng nhà nc
NHTM
:
Ngân hàng thng mi
NHTMNN
:
Ngân hàng thng mi nhà nc
NHT
:
Ngân hàng trung ng
PGD
:
Phòng giao dch
QTK
:
Qu tit kim
TCKT
:
T chc kinh t
TCTD
:
T chc tín dng
TGTT
:
Tin gi thanh toán
TGTK
:
Tin gi tit kim
TMCP
:
Thng mi c phn
TPCP
:
Trái phiu chính ph
1
LI M U
t vnăđ nghiên cu:
thc hin mc tiêu phát trin, mt điu kin không th thiu đi vi bt k quc gia nào
chính là ngun vn đu t cho nn kinh t. Tuy nhiên, trong quá trình vn hành, nn kinh
t luôn xy ra tình trng có ni tha vn và cng có ni thiu vn. Và các đi tng này
li không th t tip cn trc tip vi nhau đ tha mãn nhu cu vn ca mình. Thông qua
hot đng huy đng vn, h thng ngân hàng đư tp trung các ngun vn tm thi nhàn ri
ca xã hi, bin tin nhàn ri t ch là phng tin tích ly tr thành ngun vn ln ca
nn kinh t, t đó góp phn vào phát trin đt nc.
Huy đng vn là nn tng và là mt trong nhng hot đng quan trng nht ca Ngân hàng
thng mi (NHTM). Mc dù không mang li li nhun trc tip cho ngân hàng nhng nó
chính là c s cho nhng nghip v kinh doanh khác ca ngân hàng nh cp tín dng và
cung cp dch v. Bên cnh đó, thông qua huy đng vn, NHTM có th đo lng đc s
uy tín, tín nhim ca khách hàng đi vi ngân hàng, t đó thúc đy gia tng th phn, quy
mô hot đng cng nh v th ca ngân hàng trên th trng.
Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam (BIDV) đư ch đng, sáng to, đi đu
trong vic áp dng các hình thc huy đng ngun vn bng VN và ngoi t. Ngoài các
hình thc huy đng vn trong nc, BIDV còn huy đng vn ngoài nc, tranh th ti đa
ngun vn nc ngoài thông qua nhiu hình thc vay vn khác nhau nh vay thng mi,
vay hp vn, vay qua các hn mc thanh toán, vay theo các hip đnh thng mi, vay hp
vn dài hn, vay tài tr xut nhp khu, đng tài tr và bo lãnh Nh vic đa phng
hoá, đa dng hoá các hình thc, bin pháp huy đng vn trong nc và ngoài nc nên
ngun vn ca BIDV huy đng đc dành cho đu t phát trin ngày càng ln.
Xut phát t v trí quan trng ca ngun vn huy đng đi vi s phát trin kinh t nói
chung và vi t cách là mt nhân viên Ngân hàng TMCP u T và Phát trin Vit Namnói
riêng, vi mong mun đóng góp cho s phát trin ca nn kinh t và cho BIDV, tôi quyt
2
đnh chn đ tài nghiên cuắGii pháp giaătng huyăđng vn ti Ngân hàng TMCP
uătăvƠăPhátătrin VităNam”.
Mcăđíchănghiênăcu:
Ni dung nghiên cu ca đ tài bao gm nhng mc tiêu chung và c th nh sau:
Mc tiêu nghiên cu chung:
- Lý lun c bn v hot đng huy đng vn ca ngân hàng thng mi. Trong đó bao
gm khái quát v ngân hàng thng mi và chi tit v nghip v huy đng vn - vai trò
và các nhân t nh hng…
Mc tiêu nghiên cu c th:
- C s lý lun v hot đng huy đng vn ti Ngân hàng TMCP u t và Phát trin
Vit Nam.
- Thc trng huy đng vn ti Ngân hàng TMCP đu t và phát trin Vit Nam.
- nh hng, mc tiêu và gii pháp cho phát trin huy đng vn ti Ngân hàng.
iătng và phm vi nghiên cu:
i tng nghiên cu là thc trng, mc đ đt đc mc tiêu đ ra ca hot đng huy
đng vn ti BIDV. T đó đa ra gii pháp gia tng huy đng vn ti BIDV cng nh phát
trin ngân hàng ngày càng ln mnh.
Phm vi nghiên cu: tình hình huy đng vn tin gi ti Ngân hàng TMCP u t và Phát
trin Vit Nam t nm 2010 đn nm 2013 trên đa bàn Hà Ni, thành ph H Chí Minh,
à Nng, Cn Th và mt s chi nhánh khác.
Phngăphápănghiênăcu:
Tác gi s dng kt hp các phng pháp nghiên cu đnh tính và đnh lng đ gii quyt
các yêu cu và mc tiêu ca đ tài. Trong phng pháp đnh tính, tác gi s dng phng
3
pháp din dch, quy np. Trong phng pháp đnh lng, tác gi s dng phng pháp
Orderchoice Probit Model đ phân tích các nhân t trong mô hình đnh lng.
B cc caăđ tài:
Lun vn có b cc gm ba (03) chng đc trình bày t c s lý thuyt, thc tin đncác
gii pháp và kin ngh. C th gm các Chng nh sau:
- Chng 1: C s lý lun v huy đng vn ca Ngân hàng thng mi.
- Chng 2: Thc trng huy đng vn ti Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit
Nam.
- Chng 3: Mt s gii pháp gia tng huy đng vn ti Ngân hàng TMCP u t và
Phát trin Vit Nam
ụănghaăkhoaăhc và thc tin caăđ tài:
ụ ngha khoa hc: óng góp vào vic phát trin c s lý lun huy đng vn ti các NHTM,
tng hp và phát trin t các lý thuyt nn tng, nhm xây dng mt h thng c s lý lun
đy đ v huy đng vn ca NHTM.
ụ ngha thc tin: Cùng vi vic xem xét tình hình kinh t, thc trng huy đng vn ti
Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam, lun vn t đó đa ra gii pháp gia tng
huy đng vn ti BIDV, xây dng chính sách gia tng huy đng vn trong môi trng cnh
tranh ngày càng khc lit nh hin nay.
4
CHNGă1:ăCăS LÝ LUN V HUYăNG VN CA NGÂN
HĨNGăTHNGăMI
1.1. Tng quan v huyăđng vn caăngơnăhƠngăthngămi
1.1.1. Sălc v hotăđngăhuyăđng vn
Vn huy đng là tài sn bng tin ca các t chc và cá nhân mà ngân hàng đang tm
thi qun lý và s dng vi trách nhim hoàn tr, vn huy đng là ngun vn ch yu,
ngun tài nguyên to ln nht và quan trng nht ca NHTM (Ph lc 01).
Huy đng vn đc coi là hot đng c bn, có tính cht sng còn đi vi bt k mt
NHTM nào vì hot đng này to ra ngun vn ch yu ca các NHTM. Ch có các NHTM
mi đc quyn huy đng vn di nhiu hình thc khác nhau.
Theo lut các t chc tín dng Vit Nam s 47/2010/QH12 ngày 16/06/2010, có hiu
lc t ngày 01/01/2011, NHTM đc huy đng vn di các hình thc sau đây:
Nhn tin gi ca t chc, cá nhân và các TCTD khác di hình thc tin gi không
k hn, tin gi có k hn, k phiu, tín phiu, trái phiu đ huy đng vn trong
nc và nc ngoài.
Vay vn ca NHNN di hình thc tái cp vn theo quy đnh ca Lut Ngân hàng
Nhà nc Vit Nam.
Vay vn ca t chc tín dng, t chc tài chính trong nc và nc ngoài theo quy
đnh ca pháp lut.
1.1.2. căđim caăhuyăđng vn
Hình thành t hot đng c bn nht và là ngun vn ch yu ca các NHTM, vn huy
đng có nhng đc đim sau th hin tm quan trng ca nó:
Vn huy đng trong NHTM chim t trng ln trong tng ngun vn ca NHTM,
các NHTM hot đng đc ch yu nh vào ngun vn này.
5
Vn huy đng v mt lý thuyt là mt ngun vn không n đnh, vì khách hàng có
th rút tin ca h mà không b ràng buc. Vì vy, các NHTM phi cn duy trì mt
khon “d tr thanh khon” đ sn sàng đáp ng nhu cu rút tin ca khách hàng.
Có chi phí s dng vn tng đi cao và chim t trng chi phí đu vào rt ln trong
hot đng kinh doanh ca các NHTM.
ây là ngun vn có tính cnh tranh gay gt gia các ngân hàng.
Vn huy đng, ch đc s dng trong các hot đng tín dng và bo lãnh, các
NHTM không đc s dng vn này đ đu t.
1.1.3. iătngăhuyăđng vn
Ngân hàng huy đng t nhiu ngun vn khác nhau: dân c, công ty kinh doanh, các
công ty tài chính, c quan chính quyn, Kho bc Nhà nc, các TCTD nc ngoài, ngi
nc ngoài,…Trong đó, các NHTM thng chú trng nhiu đn ba ngun vn ch yu:
tin gi ca các t chc kinh t (TCKT), các đnh ch tài chính (CTC) hot đng ti Vit
Nam và tin gi dân c (DC).
Các TCKT và đnh ch tài chínhthng giao dch vi ngân hàng thông qua vic m tài
khon TGTT đ đc cung cp các dch v thanh toán qua ngân hàng, dch v ngân qu
và tin gi có k hn.
Ngc li, khách hàng thuc tng lp dân c, hot đng giao dch ch yu vi ngân
hàng thông qua tin gi tit kim chim t trng ln và tin gi không k hn.
1.1.4. Các hình thcăhuyăđng vn
Vn huy đng tn ti di nhiu hình thc, hay nói cách khác ngân hàng huy đng vn
t nhiu ngun khác nhau, ch yu gm tin gi thanh toán, tin gi có k hn, tin gi
tit kim, giy t có giá và các hình thc huy đng vn khác:
1.1.4.1. Huyăđng vn t tin gi thanh toán
Tin gi thanh toán (TGTT) là loi tin gi không k hn trc ht đc s dng cho
mc đích thanh toán không dùng tin mt mà ngi gi đc s dng mt cách ch đng
6
và linh hot, sn sàng đáp ng nhu cu chi tiêu, chi tr, thanh toán hàng hóa, dch v và
các khon phí phát sinh mt cách an toàn, thun li.
Vi hình thc này, khách hàng có th rút tin bt c lúc nào mà không cn báo trc
cho ngân hàng nên ngân hàng rt khó k hoch hóa vic s dng ngun vn này. Vì vy,
chi phí cho ngun vn này rt r (thm chí nhiu nc, s d tài khon loi này ngân
hàng không phi tr lưi cho khách hàng). i vi khách hàng, do lãi sut thp nên khách
hàng thng duy trì s d tài khon TGTT không nhiu. Mc dù s d tài khon TGTT
ca tng khách hàng thng không ln, nhng vi s lng khách hàng nhiu giúp cho
tng ngun vn huy đng qua TGTT tr nên đáng k.
Ngoài ra, vic thanh toán qua tài khon tin gi này còn giúp tng ngun thu phí dch
v cho các NHTM, gim thiu ri ro trong hot đng thanh toán bng tin mt ca nn
kinh t. Vì vy, đ tng cng ngun vn này, ngân hàng phi kt hp cht ch gia các
mt: t chc mng li phc v khách hàng, cung cp đa dng các dch v thanh toán và
ngày càng tng cht lng dch v cng nh công tác phc v, chm sóc khách hàng.
1.1.4.2. Huyăđng vn t tin gi có k hn
Tin gi có k hn (TGCKH) là loi tin gi mà khách hàng gi vào ngân hàng có s
tha thun trc v lãi sut và thi hn rút tin, áp dng cho đi tng là t chc kinh t
(TCKT) và nh ch tài chính (CTC)
ây là loi tin gi tng đi n đnh vì ngân hàng xác đnh đc thi gian rút tin ca
khách hàng nên có th ch đng s dng s tin gi đó vào mc đích kinh doanh ca ngân
hàng trong thi gian ký kt.
TGCKH thng có s d trung bình ln hn so vi các khon tin gi tit kim, to
ngun vn tng đi ln cho hot đng ngân hàng. Tuy nhiên, ngun vn này là vn tm
thi nhàn ri trong chu k kinh doanh ca doanh nghip nên s to sc ép cho ngân hàng
nu khách hàng rút tin vi s lng ln.
7
1.1.4.3. Huyăđng vn t tin gi tit kim
Tin gi tit kim (TGTK) là khon tin ca cá nhân gi vào ngân hàng, đc xác nhn
trên th tit kim, đc hng lưi theo quy đnh ca t chc nhn tin gi và đc bo
him theo quy đnh ca pháp lut v bo him tin gi. Tài khon TGTK không đc s
dng đ phát hành séc và thc hin các giao dch thanh toán.
Hin nay, hu ht các quc gia cho rng thu hút ngun tin gi t dân c là nghip
v rt quan trng ca NHTM vì đây là ngun vn có tính n đnh khá cao, cho phép ngân
hàng ch đng trong vic s dng vn đ cp tín dng và đu t. Tuy nhiên, lưi sut áp
dng cho các khon tin gi tit kim thng cao hn và s d trung bình ca nhng tài
khon tin gi này thng có giá tr không ln.
đáp ng nhu cu ngày càng đa dng ca khách hàng, NHTM áp dng nhiu hình
thc huy đng phong phú vi k hn càng dài lãi sut càng cao cùng vi nhiu u đưi khác.
Có hai loi tin gi tit kim:
TGTK không k hn: dành cho khách hàng cá nhân có tin tm thi nhàn ri mun
gi ngân hàng vì mc tiêu an toàn và sinh li nhng không thit lp đc k hoch
s dng trong tng lai. Khách hàng khi la chn hình thc gi tin này vì mc tiêu
an toàn và tin li hn là mc tiêu sinh li. S d tin gi này ít bin đng hn so
vi TGTT, vì vy các NHTM thng tr lãi sut cao hn so vi TGTT.
TGTK có k hn: dành cho khách hàng cá nhân có nhu cu gi tin vì mc tiêu an
toàn, sinh li và thit lp đc k hoch s dng trong tng lai. ây là khon tin
gi có s tha thun gia ngân hàng và khách hàng v thi gian gi/rút tin. Lãi
sut tr cho tin gi tit kim cao hn nhiu so vi tin gi không k hn, thay đi
tùy theo thi hn gi, hình thc tr lãi và loi tin t.
1.1.4.4. Huyăđng vn t giy t có giá
Giy t có giá (GTCG) là chng nhn ca TCTD phát hành đ huy đng vn trong đó
xác nhn ngha v tr n mt khon tin gi trong mt thi hn nht đnh, điu kin tr lãi
8
và các điu khon cam kt gia các TCTD và ngi mua. GTCG có th phân thành nhiu
loi khác nhau.
Cn c theo quyn s hu, có th chia thành:
GTCG ghi danh là giy t có giá phát hành theo hình thc chng ch hoc ghi s,
có ghi tên ngi s hu.
GTCG vô danh là giy t có giá phát hành theo hình thc chng ch, không ghi tên
ngi s hu.
Cn c vào thi hn có th chia thành:
GTCG ngn hn: là loi có thi hn di 12 tháng, bao gm k phiu, chng ch
tin gi ngn hn, trái phiu và các GTCG ngn hn khác.
GTCG dài hn: là loi có thi hn t 12 tháng tr lên, bao gm trái phiu dài hn,
chng ch dài hn và các GTCG dài hn khác.
Huy đng vn qua phát hành GTCG ca NHTM đc thc hin tp trung theo tng
đt, phc v nhu cu vn theo mc tiêu ca ngân hàng, n đnh hn so vi ngun vn huy
đng di các hình thc tin gi. Tuy nhiên, hình thc huy đng vn này thng có lãi
sut và chi phí phát hành cao và phi đc s chp thun ca NHNN.
1.1.4.5. Các hình thc huyăđng khác
Vay trên th trng tin t: Các ngân hàng có th vay mn vi nhau thông qua th
trng liên ngân hàng. Thông qua s t chc ca NHNN, ngân hàng này s vay ngân hàng
khác có lng tin gi d tha ti NHNN.
Vay NHNN: NHNN s cho NHTM vay thông qua nghip v chit khu và tái chit
khu thng phiu, các GTCG hoc cho vay li theo h s tín dng ca NHTM.
Vay ngn hn thông qua hp đng mua li: Là hp đng bán tm thi chng khoán cht
lng vi tính thanh khon cao vi tha thun s mua li chng khoán này vi mc giá
đc xác đnh trc trong hp đng. Giao dch này có thi gian t qua đêm hay đn vài
tháng.
9
Phát trin tài khon hn hp: Là mt dng tài khon tin gi hoc phi tin gi cho phép
kt hp thc hin các dch v thanh toán, tit kim, môi gii đu t, tín dng. Ch tài khon
s y thác dch v trn gói cho ngân hàng. Nhng đc đim thu hút khách hàng ca loi tài
khon này là tc đ thanh toán cùng vi nhng tin ích dch v.
Vn chim dng: Ngân hàng s dng tin gi ngha v ca khách hàng trong quá trình
thanh toán không dùng tin mt (các khon tin khách hàng ký qu đ bo chi séc, m th
tín dng, bo lưnh ngân hàng…) đ tm thi đáp ng nhu cu vn.
1.2. Các ch tiêuăđánhăgiáătình hình huyăđng vn ti NHTM
1.2.1. nhănghaăv huyăđng vn ti NHTM
Nghip vhuy đng vn ti NHTM là vic NHTM bng các hình thc huy đng vn
ca mình thc hin huy đng vn tin gi trên th trng: vi các đi tng nh dân c,
đnh ch tài chính và các t chc kinh t, vi tt c các k hn gi tin ngn hn và trung
dài hn, vi tt c các loi tin t.
1.2.2. nhănghaăv giaătngăhuyăđng vn ti NHTM
1.2.3. Giaătngăhuyăđng vn tiăNgơnăhƠngăthngămiătngăng vi vicăgiaătngă
quy mô vn ca ngân hàng phù hp viăcăcu ngun vn hin ti caăngơnăhƠngăđó,ă
theoăđiătng, k hn hoc loi tin t.
1.2.4. Các ch tiênăđánhăgiáătìnhăhìnhăhuyăđng vn ti NHTM
1.2.3.1. Quy mô ngun vn và tcăđ tngătrng ngun vn
Quy mô ngun vn là s d tuyt đi ngun vn ti k đánh giá ca NHTM.
Tc đ tng trng ngun vn là t l phn trm thay đi ngun vn ca nm đánh giá
trên nm gc. c xác đnh theo công thc nh sau:
Tc đ tng trng vn nm i
Quy mô vn nm i
Quy mô vn nm i
10
Vi tc đ tng trng ngun vn > 100%, tng trng dng nên quy mô vn ca
ngân hàng tng.
Vi tc đ tng trng ngun vn < 100%, tng trng âm nên quy mô vn ca ngân
hàng gim.
1.2.2.2. Căcu ngun vnăhuyăđng
Mt trong nhng yu t quan trng đc đa ra đ đánh giá kh nng huy đng vn
ca NHTM là đánh giá v c cu ngun vn huy đng. C cu vn đc phn ánh thông
qua t trng ca tng loi vn trong tng ngun vn ca ngân hàng. Ti đ tài, tác gi tp
trung phân tích:
- C cu huy đng vn theo đi tng khách hàng.
- C cu huy đng vn theo loi tin t.
- C cu huy đng vn theo k hn gi: ngn hn (nh hn 12 tháng), dài hn (ln
hn 12 tháng).
Quy mô ca loi vn i đc s dng đ tính t trng ca nó trong tng ngun vn.
T trng ca loi vn i
Quy mô ca loi vn i
Tng vn huy đng
1.2.2.3. T l s dng vnă/ăHuyăđng vn (H s Q)
Hot đng chính ca NHTM là huy đng vn đ s dng nhm thu li nhun. T đây,
Ngân hàng chuyn hóa ngun vn và ngun tin gi thành các tài sn nh:tín dng, ngân
qu, chng khoán, các tài sn khác theo phng thc thích hp đ tha mãn các mc tiêu
ca ngân hàng.
1.3. Các nhân t nhăhngăđnăhuyăđng vn caăcácăNgơnăhƠngăthngămi
Nghip v huy đng vn là mt trong nhng nghip v kinh doanh truyn thng ca
các ngân hàng. Nó có Ủ ngha quan trng vi hot đng ca bt c ngân hàng thng mi
nào vì nó cung cp vn cho hot đng kinh doanh ca ngân hàng. Do đó đ nghip v này
mang li kt qu cao nht, bên cnh vic tìm ra các gii pháp đ gia tng huy đng vn,
11
các ngân hàng thng mi cng phi xem xét ti các nhân t nh hng đn công tác huy
đng vn, đ tìm cách phát huy nhng mt tích cc và hn ch mt tiêu cc.
1.3.1. Nhóm nhân t khách quan
1.3.1.1. Môiătrng cnh tranh
Khi đnh ra chin lc phát trin cho ngân hàng rõ ràng cn phi tính đn điu
kin v môi trng kinh doanh. S cnh tranh ca các ngân hàng khác s nh
hng trc tip đn hot đng ca ngân hàng. có th tn ti và phát trin,
ngân hàng cn phi đnh ra chin lc kinh doanh phù hp đ có th thng trong
cnh tranh vi ngân hàng khác. Trong quá trình cnh tranh vi đi th, ngân
hàng buc phi ci tin và đa dng hoá các loi hình dch v, thc hin mc lãi
sut hp lý, nghiên cu k th trng và làm tt công tác marketing. Ngân hàng
phi bi dng đi ng cán b đ có th làm tt công vic ca mình. Nh vy,
cnh tranh va là thách thc va là mt nhân t thúc đy s phát trin cht lng
các hot đng ngân hàng trong đó có hot đng huy đng vn.
1.3.1.2. Môiătrng lut pháp
Mi hot đng kinh doanh, trong đó hot đng ca ngân hàng đu phi chu s
điu chnh ca lut pháp. Các hot đng ca ngân hàng thng mi chu s điu
chnh ca lut các t chc tín dng và h thng các vn bn pháp lut khác ca
Nhà nc. Mt khác, Vit Nam hin nay các ngân hàng thng mi đc t
chc theo mô hình tng công ty, do vy các chi nhánh ngân hàng trong hot đng
ca mình ngoài vic phi tuân th theo pháp lut và các vn bn di lut ca
nhà nc ban hành còn phi tuân th theo các quy đnh mà ngân hàng m ban
hành trong tng thi k v lãi sut, t l d tr, hn mc cho vay Trong s
ràng buc v lut pháp, các yu t ca nghip v huy đng vn thay đi làm
nh hng đn quy mô và cht lng ca hot đng huy đng vn.
1.3.1.3. Chu k phát trin kinh t
Tình trng phát trin ca nn kinh t là mt yu t v mô có tác đng trc tip
đn mi hot đng ca các ngân hàng thng mi nên nh hng đn hot đng
12
huy đng vn. Trong điu kin nn kinh t phát trin n đnh, thu nhp dân c
đc đm bo và n đnh thì ngun tin vào ra ca các ngân hàng cng n đnh,
s vn huy đng đc ca ngân hàng ngày càng tng lên và c hi đu t cho
vay ca ngân hàng cng đc m rng do gia tng lòng tin ca các nhà đu t
vào nn kinh t. Nu nn kinh t suy thoái, thu nhp dân c bin đng thì lòng
tin v đng tin ca dân chúng b gim sút. Khi đó kh nng huy đng vn ca
ngân hàng không nhng b gim xung mà lng tin dân c đư kỦ gi vào ngân
hàng cng có nguy c b rút ra. Và nh vy ngân hàng s gp khó khn trong
công tác huy đng vn, qun lý d tr và cng c nim tin cho khách hàng.
1.3.1.4. Vnăhoáă- xã hi, tâm lý khách hàng
Khách hàng ca ngân hàng bao gm nhng ngi có vn gi ti ngân hàng và
nhng đi tng s dng vn đó. V môi trng xã hi các nc phát trin,
khách hàng luôn có tài khon cá nhân và thu nhp đc chuyn vào tài khon
ca h. Nhng các nc kém phát trin, nhu cu dùng tin mt thng ln
hn. khon mc tin gi tit kim có hai yu t quan trng tác đng vào là thu
nhp và tâm lý ca ngi gi tin. Thu nhp nh hng đn ngun vn tim tàng
mà ngân hàng có th huy đng trong tng lai. Còn yu t tâm lý nh hng đn
s bin đng ra vào ca các ngun tin. Tâm lỦ tin tng vào tng lai ca khách
hàng có tác dng làm n đnh lng tin gi vào, rút ra và ngc li nu nim
tin ca khách hàng v đng tin trong tng lai s mt giá gây ra hin tng rút
tin hàng lot, đây vn là mi lo ngi ln ca mi ngân hàng. Mt đc đim quan
trng ca đi tng khách hàng là mc đ thng xuyên ca vic s dng các
dch v ngân hàng. Mc đ s dng càng cao, ngân hàng càng có điu kin m
rng vic huy đng vn.
1.3.1.5. Ý thc tit kimca dơnăc
Hot đng huy đng vn ca Ngân hàng ch yu đc hình thành t vic huy
đng các ngun tin t nhàn ri. ây là lng tin nhàn ri ch yu có đc do
vic ngi dân tit kim tiêu dùng hin ti đ k vng s đc chi tiêu, và
hng li nhiu hn trong tng lai. Do đó công tác huy đng vn ca Ngân
13
hàng chu nh hng rt ln ca yu t này. Nu không có tit kim, không có
đu t tin gi thì s không có vn đ đu t cho sn xut và ngc li.
Yu t tit kim ca dân c li ph thuc vào rt nhiu yu t nh thu nhp, thói
quen chi tiêu bng tin mt và đc bit là s n đnh ca nn kinh t. Nu nn
kinh t mt n đnh, giá tr đng tin luôn bin đng thì xu hng chung ca dân
c s đi các đng tin bn t ra các đng tin mnh (Ngoi t) hay ct tr vàng
bc, mua bt đng sn là nhng tài sn có tính n đnh cao hn.
1.3.1.6. Kh nngăchp nhn ri ro đi vi TCKTăvƠăCTC
Vn đ các TCKT và CTC gi tin mt ti đn v s gp ri ro rt ln vi các
yu t nh: cháy n, trm cp, đo đc ca nhân viên tác nghip có liên quan,…
Nhng yu t này s đa đn quyt đnh rng các t chc này gi nhiu hay ít
lng tin mt ti đn v.
Vic gi tin vào ngân hàng là hot đng đm bo an toàn tt cho Doanh nghip
tránh nhng ri ro nêu trên. Tuy nhiên, Doanh nghip vn gp mt ri ro khác
tim n nh đánh mt c hi đu t ca mình vào nhng lnh vc khác có mc
li nhun tt hn. Nu, Doanh nghip có xu hng u tiên cho mc tiêu an toàn,
khi này Doanh nghip s la chn quyt đnh gi tin vào ngân hàng.
Ngoài ra, ti các vùng lãnh th (tnh, thành ph) khác nhau s dn đn vic phân
b khác nhau v dân c, TCKT và các CTC. Ti các đa bàn nh: Hà Ni,
TP.HCM, à Nng, Cn Th và đa bàn khác s có nhiu yu t khác bit nh:
thu nhp, c hi đu t, Ủ thc tit kim,
1.3.2. Nhóm nhân t ch quan
1.3.2.1. Các hình thcăhuyăđng vn, chtălng các dch v do Ngân hàng cung
ng và h thng các mngăli
Mt yu t nh hng đn quy mô và cht lng ngun vn huy đng là hình
thc, k hn và các dch v cung cp có liên quan nh giao dch ti nhà, rút tin
t đng, t vn kinh doanh, dch v thu tin h Ngoài ra còn có mt s yu t
khác nh thi gian và th tc giao dch.
14
Do nhu cu ca khách hàng khi đn Ngân hàng là khác nhau nên vic tho mãn
đc nhng nhu cu đa dng ca khách hàng s góp phn gia tng hot đng
huy đng vn. Trong nn kinh t th trng vi hin tng cnh tranh là tt yu,
vic đáp ng nhu cu khách hàng là điu kin tiên quyt đ đt đc thng li
trong kinh doanh. Mt ngân hàng có các hình thc huy đng và k hn huy đng
vn phong phú, linh hot, thun tin hn s có sc thu hút khách hàng mi và
duy trì nhng khách hàng hin có hn nhng Ngân hàng khác. Các Ngân hàng
hin nay không ch huy đng tin gi tit kim mà còn khuyn khích ngi dân
gi tin di nhiu hình thc khác nhau nh m tài khon tin gi, huy đng
qua k phiu, trái phiu phong phú c v mnh giá, k hn và chng loi….
Khi hình thc huy đng vn đa dng và hp dn, điu này s làm cho s lng
ngi gi tin tng lên và khi đó chi phí huy đng s gim xung. Hn na, hình
thc huy đng vn phong phú cng là điu kin đ thu hút nhng khon vn đa
dng t nhiu ngun khác nhau vi nhng tính cht khác nhau v s lng, cht
lng và k hn T đó, s giúp Ngân hàng s dng vn linh hot, an toàn và
hiu qu hn.
Dch v Ngân hàng ch là sn phm ph trong hot đng ca Ngân hàng nhng
trong chin lc cnh tranh đư cho thy Ngân hàng nào có dch v đa dng, cht
lng dch v cao, đáp ng đc nhng nhu cu ca khách hàng s thu hút đc
nhiu khách hàng đn vi mình. Hin nay, vi s tham gia ca nhiu loi hình
Ngân hàng và các t chc phi Ngân hàng cùng cnh tranh vi nhau, điu đó có
ngha là khách hàng càng có điu kin thun li đ la chn Ngân hàng tt nht
đáp ng đc nhu cu ca mình. Vì vy, dch v Ngân hàng ngày càng đóng vai
trò quan trng và chính là mt yu t góp phn thu hút khách hàng có hiu qu
nht.
1.3.2.2. Chính sách lãi sut
iu đu tiên mà bt k mt cá nhân hay t chc nào cng mun tham kho khi
gi tin vào Ngân hàng chính là lãi sut. Vì vy, chính sách lãi sut là mt trong
15
nhng chính sách quan trng nht trong s các chính sách b tr cho công tác
huy đng vn ca Ngân hàng.
Ngân hàng s dng h thng lãi sut nh là mt công c quan trng trong vic
huy đng và thay đi quy mô ngun vn thu hút vào Ngân hàng, đc bit là quy
mô tin gi. duy trì và thu hút thêm ngun vn, Ngân hàng cn phi n đnh
mc lãi sut cnh tranh, thc hin u đưi v lãi sut cho khách hàng ln, gi tin
thng xuyên.
Tuy nhiên, không phi Ngân hàng c đa ra mc lãi sut cao là thu hút đc
nhiu ngun vn nhàn ri ca dân c mà vn đ là ch vi mc lãi sut c th
mà Ngân hàng đa ra s đem li cho ngi gi tin mc li tc thc t là bao
nhiêu. iu đó có ngha là mc lãi sut mà Ngân hàng đa ra phi luôn đm bo
ln hn t l lm phát, do đó Ngân hàng phi d đoán chính xác t l lm phát
trong tng thi k đ đa ra mc lãi sut hp lý. Ngoài ra khi quyt đnh đa ra
mc lãi sut nào đó còn ph thuc vào mt s yu t khác nh thi gian đáo hn
ca khon tin gi, kh nng chuyn hoán gia các k hn, mc đ ri ro và li
nhun mang li t các khon đu t khác, các quy đnh ca nhà nc, quy đnh
ca NHT, mc lãi sut đu ra mà Ngân hàng có th áp dng đi vi các khách
hàng vay vn.
Lãi sut càng cao thì càng hp dn ngi gi tin nhng lưi sut huy đng cao
cng có ngha là lãi sut cho vay cng phi cao tng ng,khi đó Ngân hàng
kinh doanh mi có lãi. Mc lãi sut đ cao đ thu hút khách hàng nhng cng
không đc cao quá đ vn có th thu hút đc khách đi vay mà không làm gim
li nhun ca Ngân hàng. Hn na, Ngân hàng phi tính đn chi phí huy đng
vn ca mình và mt bng lãi sut huy đng ca Ngân hàng mình so vi các
Ngân hàng khác.
1.3.2.3. i mi công ngh Ngân hàng nht là khâu thanh toán
Cùng vi vic đi mi hot đng Ngân hàng, các NHTM ngày càng chú trng
ti vic áp dng khoa hc công ngh hin đi vào hot đng Ngân hàng, đc bit
là khâu thanh toán. Nh đó làm cho vn luân chuyn nhanh, thun tin, đm bo
16
an toàn cho khách hàng trong vic gi tin, rút tin và vay vn. Nu thc hin
tt khâu này s hn ch đc vic lu thông bng tin mt va không hiu qu
va không an toàn. Ngoài ra, nu t l thanh toán không dùng tin mt tng lên,
dn đn Ngân hàng s thu hút đc càng nhiu các khon tin nhàn ri trong nn
kinh t vào h thng Ngân hàng và góp phn làm gim chi phí in n, bo qun,
kim đm…
Hin nay, các Ngân hàng đang vn đng dân c m tài khon tin gi thanh
toán, thc hin quá trình thanh toán tin hàng hóa dch v qua tài khon tin gi
trong đó Ngân hàng đóng vai trò là ngi làm trung gian thanh toán, ngoài ra
Ngân hàng còn đa ra các hình thc huy đng vn thông qua các hình thc hp
dn nh tin gi tit kim mt ni có th rút nhiu ni, thc hin thanh toán
qua th tín dng, th tin gi
thc hin tt vn đ này, ngành Ngân hàng phi tip tc trang b nhng công
ngh hin đi, nht là khâu thanh toán. Mt khác, Ngân hàng cn nghiên cu đ
đa ra các hình thc huy đng vn hiu qu phù hp. T đó to cho khâu thanh
toán luân chuyn vn nhanh và thun tin cho công tác kim soát.
1.3.2.4. Mcăđ thơmăniênăvƠăthngăhiu ca Ngân hàng
Trên c s thc t sn có, mi Ngân hàng đư, đang và s to đc hình nh riêng
ca mình trong lòng th trng. Mt Ngân hàng ln, có uy tín s có li th hn
trong các hot đng Ngân hàng nói chung và hot đng huy đng vn nói riêng.
S tin tng ca khách hàng s giúp cho Ngân hàng có kh nng n đnh khi
lng vn huy đng và tit kim chi phí huy đng t đó giúp Ngân hàng ch
đng hn trong kinh doanh. Mt Ngân hàng có mt b dày lch s vi danh ting,
c s vt cht, trình đ nhân viên… s to ra hình nh tt v Ngân hàng, gây
đc s chú ý ca khách hàng t đó lôi kéo đc khách hàng đn quan h giao
dch vi mình.
17
1.4. Mô hình nghiên cu s hài lòng caăkháchăhangătácăđngăđn vicăgiaătngăhuyă
đng vn tiăcácăngơnăhƠngăthngămi
1.4.1. Các nghiên cuătrcăđó
Có nhiu nghiên cu v các yu t nh hng đn hot đng huy đng vn ca Ngân
hàng thng mi nh nghiên cu ca các tác gi sau: Nhóm tác gi Nguyn Vit Hùng,
Nguyn Khc Minh và Lê Xuân Ngha (2006) Phân tích các nhân t nh hng đn
hiu qu hot đng ca các ngân hàng thng mi Vit Nam cho giai đon 2001-2005;
Nhóm tác gi ThS. Nguyn Thùy Dng và Trn Hi Yn (2011) Các nhân t tác đng
đn tng trng tín dng ngân hàng ti Vit Nam nm 2011 bng phng pháp đnh
lng.
Tìm hiu các bài nghiên cu trc đây cha có mô hình nghiên cu nào tìm hiu v các
nhân t nh hng đn huy đng vn ca các NHTM. Do đó, tác gi thc hin nghiên
cu da vào và k tha mt phn các nghiên cu trc đây. Tuy nhiên, vic k tha là
không hoàn toàn mà có nhng điu chnh, b sung thêm các thành phn nhân t khác
nh hng đn huy đng vn ca Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam.
Trên c s nhng phân tích v các yu t nh hng đn huy đng vn ca BIDV, mô
hình đc xây dng nhm kim soát các yu t v mi quan h và hng nh hng
đn huy đng vn ca BIDV.
1.4.2. Phng pháp nghiên cu
Bài nghiên cu tin hành kho sát s hài lòng ca khách hàng thông qua các bng câu
hi dành cho tng đi tng khách hàng là DC, CTC và TCKT. T đây sau khi nhn
đc các câu tr li ca các khách hàng, các d liu s đc mư hóa đ phù hp vi mô
hình vi bin ph thuc là bin hài lòng chung, s nhn giá tr t 1 đn 5: