Tải bản đầy đủ (.pdf) (127 trang)

MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN TRỊ NGUỒN NHÂN LỰC TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN BAO BÌ SÀI GÒN.PDF

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.37 MB, 127 trang )

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH


NGUYN TH THÚY


MT S GII PHÁP HOÀN THIN CÔNG
TÁC QUN TR NGUN NHÂN LC TI
CÔNG TY C PHN BAO BÌ SÀI GÒN
Chuyên ngành: Qun tr kinh doanh
Mã s: 60340102

LUN VN THC S KINH T


NGIăHNG DN KHOA HC
TS. PHAN TH MINH CHÂU






TP. H CHÍ MINH ậ NM 2013


LI CAM OAN

Tôiăxinăcamăđoanătt c các ni dung ca lunăvnănàyăhoànătoànăđc hình
thành và phát trin t nhngăquanăđim ca chính cá nhânătôi,ădi s hng dn


khoa hc ca TS. Phan Th Minh Châu. Các s liu và kt qu cóăđc trong Lun
vnătt nghip là hoàn toàn trung thc.

TÁC GI LUNăVN
Nguyn Th Thúy













MC LC
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các bng
Danh mc các hình v, đ th
M U 1
CHNG 1: TNG QUAN V QUN TR NGUN NHÂN LC 4
1.1 Khái nim v qun tr ngun nhân lc 4
1.2 Mcătiêuăcaăqunătrăngunănhânălc 5
1.3 Vaiătròăcaăqunătrăngunănhânălc 6
1.4 Cácăchcănngăchăyuăcaăqunătrăngunănhânălc 6

1.4.1 Nhóm chcănngăthuăhútăngun nhân lc 6
1.4.2 Nhóm chcănngăđàoăto ậ phát trin 7
1.4.3 Nhóm chcănngăduyătrìăngun nhân lc 7
1.5ăNiădungăcácăhotăđngăqunătrăngunănhânălc 8
1.5.1 Hochăđnh ngun nhân lc 8
1.5.2 Phân tích công vic 10
1.5.3 Tuynădng 13
1.5.4ăàoăto và phát trin ngun nhân lc 17
1.5.5ăánhăgiáăkt qu thc hin công vic 18
1.5.6ăLngăbngăvàăchínhăsáchăđưi ng 21


1.6 Các yu t nhăhngăđn qun tr ngun nhân lc 22
1.6.1ăMôiătrngăbênăngoài 23
1.6.2ăMôiătrngăbênătrong 24
Tóm ttăchngă1 25
CHNG 2: THC TRNG CÔNG TÁC QUN TR NGUN NHÂN
LC TI CÔNG TY C PHN BAO BÌ SÀI GÒN 26
2.1 Tng quan v Công ty C phn Bao Bì Sài Gòn 26
2.1.1 Quá trình hình thành 26
2.1.2 Chcănng,ănhim v ca Công ty 27
2.1.3ăCăcu t chc qun lý 28
2.2 Tình hình hotăđng sn xut kinh doanh ca Công ty C Phn Bao Bì Sài
Gòn t nmă2008ăđn 2012 31
2.3 Phân tích thc trng Qun tr ngun nhân lc ti Công ty C Phn Bao Bì Sài
Gòn 33
2.3.1 Tng quan v ngun nhân lc ti Công ty 33
2.3.1.1 S lngălaoăđng 33
2.3.1.2ăTrìnhăđ laoăđng 34
2.3.1.3ă tuiălaoăđng 35

2.3.2 Phân tích thc trng Qun tr ngun nhân lc ti Công ty C phn Bao Bì
Sài Gòn 36
2.3.2.1 Hochăđnh ngun nhân lc 36
2.3.2.2ăPhânăcôngăspăxp,ăbătríăvàăđăbtălaoăđng 38
2.3.2.3 Quá trình tuyn dng 41


2.3.2.4ăàoăto và phát trin ngun nhân lc 45
2.3.2.5 ánhăgiáăkt qu thc hin công vic 48
2.3.2.6ăCăhiăthngătin 51
2.3.2.7ăLngăbngăvàăchínhăsáchăđưiăng 54
2.4ăánhăgiáăchung vic thc hin công tác Qun tr ngun nhân lc ti Công ty
C Phn Bao Bì Sài Gòn 62
2.4.1 Nhng vnăđ đưăđtăđc 62
2.4.2 Các vnăđ còn tn ti hn ch 63
2.5 Các yu t môiătrng ch yu nhă hngăđn qun tr ngun nhân lc ti
Công ty C Phn Bao Bì Sài Gòn 66
Tóm ttăchngă2 68
CHNG 3: MT S GII PHÁP HOÀN THIN QUN TR NGUN
NHÂN LC TI CÔNG TY C PHN BAO BÌ SÀI GÒN 69
3.1 K hoch phát trin ca Công ty C Phn Bao Bì Sài Gòn đnănmă
2015 69
3.2ăQuanăđimăphátătrinăqunătrăngunănhânălcăcaăCôngătyăCăPhnăBaoăBìăSàiă
Gòn đnănmă2015 70
3.3 Mt s gii pháp nhm hoàn thin qun tr ngun nhân lc ti Công ty C
Phn Bao Bì Sài Gòn đnănmă2015 72
3.3.1 Hoàn thin công tác thu hút ngun nhân lc 72
3.3.1.1 Hochăđnh ngun nhân lc 72
3.3.1.2 Phân công sp xp, b tríăvàăđ btălaoăđng 74



3.3.1.3ăTuynădng 76
3.3.2 Hoàn thinăcôngătácăđàoăto và phát trin ngun nhân lc 77
3.3.3 Hoàn thin công tác duy trì ngun nhân lc 81
3.3.3.1ăCôngătácăđánhăgiáăthc hin công vic 81
3.3.3.2ăCôngătácăthngătin 82
3.3.3.3 Tinălng,ăthngăvàăchínhăsáchăđưiăng 84
Tóm ttăchngă3 86
KT LUN 87
TÀI LIU THAM KHO
PH LC













DANH MC CÁC BNG

Bngă2.1:ăKtăquăsnăxutăkinhădoanhăca Công ty Sapaco tănmă2008-2012
Bng 2.2: Thng kê s lngălaoăđng ca Công ty Sapaco nmă2012
Bngă2.3:ăCăcuălaoăđngătheoătrìnhăđ ca Công ty Sapaco nmă2012
Bngă2.4:ăCăcuălaoăđngătheoăđ tui ca Công ty Sapaco nmă2012

Bng 2.5: Kt qu thc hin ch tiêu li nhun và s laoăđng cn thităquaăcácănm
Bngă2.6:ăMcăđăthaămưnăđiăviăcôngăvicăđangăđmănhim
Bngă2.7:ăThngăkêămc đăthaămưnăcaăcôngăvicăđangăđmănhim
Bng 2.8: Kt qu sn xutăkinhădoanhăvàăchiăphíăđàoăto t nmă2010-2012
Bng 2.9: Mcăđ thaămưnăđi viăcôngătácăđàoăto và phát trin ngun nhân lc
Bngă2.10:ăThngăkêăsăthaămưnăcaăcôngătácăđàoăto
Bng 2.11: Mcăđ thaămưnăđi viăcôngătácăđánhăgiáăthc hin công vic
Bngă2.12:ăThngăkêăsăthaămưnăcaăcôngătácăđánhăgiáăthcăhinăcôngăvic
Bngă2.13:ăMcăđăthaămưnăcaăcăhiăthngătin
Bngă2.14:ăThngăkêăsăthaămưnăcaăcăhiăthngătin
Bng 2.15: Thu nhp tháng bình quân caăngiălaoăđng ti Công ty (2008 ậ 2012)
Bng 2.16a: H s khenăthngănhânăviênă6ăthángăđuănm
Bng 2.16b: H s khenăthng nhân viên c nm
Bng 2.17: Mcăđ tha mãn caălngăbngăvàăchínhăsáchăđưiăng


Bngă2.18: Thngăkêăsăthaămưnăcaălngăbngăvàăchínhăsáchăđưiăng
Bng 3.1: Các ch tiêu k hochăđnănmă2015ăca Công ty Sapaco
Bng 3.2: K hoch li nhun và nhu cu ngun nhân lcăđnănmă2015
Bngă3.3:ă xut phân b chiăphíăđàoătoăchoăcácăđiătng
Bng 3.4: Mu tiêu chunăchungăchoăcôngătácăthngătin



DANH MC CÁC HÌNH V, BIU 

Hìnhă2.1:ăSăđ t chc ca Công ty C Phn Bao Bì Sài Gòn
Hình 2.2: Quy trình tuyn dng ti Công ty C Phn Bao Bì Sài Gòn









1

M U
1. Gii thiu vn đ vƠ lý do hình thƠnh đ tài:
Làm th nàoăđ qun tr ngun nhân lc có hiu qu là vnăđ khóăkhnăvàăth
thách lnăđi vi doanh nghip trong nn kinh t th trngănhăhin nay. S bin
đng mnh m caămôiătrng kinh doanh, tính cht khc lit ca cnh tranh và yêu
cu phiăđápăng ngày càng cao ca nhân viên trong nn kinh t th trngăđưăvàă
đangăto sc ép ln,ăđòiăhi các nhà qun tr phiăcóăcácăquanăđim mi,ălnhăhi
đc nhngăphngăphápămi và nm vngăđc nhng k nngămi v qun tr
conăngi.
Ngun nhân lcăluônă đc xem là yu t to nên s thành công ca doanh
nghip. Mt doanh nghip có ngun tài chính di dào, có máy móc công ngh hin
đi, có chtălng dch v tt,ăcăs h tng vngăchưiănhngănu thiu lcălng
laoăđng tt thì doanh nghipăđóăkhóăcóăth phát trin hùng mnh và to dngăđc
li th cnh tranh cho sn phm trên th trng. Có th nói, chính conăngi hay
chínhăxácăhnălàăngun nhân lc ni ti to ra s khác bit gia các doanh nghip.
Ngun nhân lc tt không nhng to cho doanh nghip li th cnh tranh mà
còn là yu t quytăđnh s thành công hay tht bi ca doanh nghip. Nht là trong
giaiăđon VităNamăđangădn hi nhp sâu vào nn kinh t th giiănhăhin nay, vn
đ ngun nhân lcăđưăđc các doanh nghipăđc bităquanătâm,ăđóălàălàmăsaoăxâyă
dngăđc mtăđiăngăcánăb công nhân viên có chtălng; làm sao tuyn dng,
thuăhútăcngănhăgi đcăngi tài gii, tránh tình trngă“chy máu chtăxám”.
Làăcôngătyăthiênăvălnhăvcăbaoăbì,ăCôngătyăCăPhnăBaoăBìăSàiăGòn (Sapaco)

chuyênăsnăxutăvàăkinhădoanhăcácăloiăbaoăbìămàngăghépăphcăhp,ăgiy,ănha,ăsnă
phmăinănăvàăcácăloiămàngănha phcăvăchoăsnăxut công,ănông,ăngănghip,ă
cungă cpă choăthă trngă niă đaăvàă xută khu.ă Snă phmăcaă côngă tyă luônăđcă
kháchăhàngăđánhăgiáăcaoăvăđăbn,ăchtălngăvàămuămưăcùngăviăcácăchínhăsáchă
bánăhàngăphùăhp,ăhiuăquăvàăhpădn.ăTuyănhiên,ădo vic liênătcăthayăđiălưnhă
đo trongăthiăgianăgnăđây đưădnăđnăcôngătácăqunălỦăchungăcaăCôngătyăluônă
gpănhiuăkhóăkhn,ăđcăbităcôngătácăqunătrăngunănhânălcăbănhăhngămnh,
2

săxáoătrnăcánăbăvàăchyămáuăchtăxámăvnădinăraăliênătc,ăchaăđaăraăđcăgiiă
phápăcăthănào,ăngiătàiătrăđnăriăđi,ălàmănhăhngărtănhiuăđnăcácămcătiêuă
snăxutăvàăkinhădoanhăcaăCôngăty. Doăvy,ăvicăhoànăthinăqunătrăngunănhân
lc cóăchtă lngăphùăhpă viă mcătiêuă chină lcăphátătrină ca Công ty đangă
đcăBanălưnhăđoăhtăscăquanătâm.
ViănhngălỦădoănêuătrênăemăquytăđnhăchnăđătàiă“Mt s gii pháp hoàn
thin qun tr ngun nhân lc ti Công ty C phn Bao Bì Sài Gòn”.ăătàiătpă
trungănghiênăcuăvàăphânătíchăthcătrngăcôngătác qunătrăngunănhânălc.ăTăđó,ă
giúpăbanălưnhăđoăCôngătyăxácăđnhănhngămtăhnăchăcònătnătiătrongăqunătră
ngunănhânălcăvàăđaăraămtăsăgiiăphápănhmăhoànăthinăqunătrăngunănhânălcă
tiăCôngătyăđnănmă2015.
2. Mc tiêu nghiên cu:
- Làm rõ thc trng công tác qun tr ngun nhân lc ti Công ty Sapaco nhmă
tìmăraănhngăvnăđăcònătnă tiăcngănhănguyênănhânăsâuăxaă caănhngăkhimă
khuytătrongăqunătrăngunănhânălcătiăCông ty.
-  xut mt s gii pháp nhm hoàn thin công tác qun tr ngun nhân lc
ti Công ty đnănmă2015.
3. Phm vi vƠ đi tng nghiên cu
iătngănghiênăcuăcaăđătàiălàăhotăđngăqunătrăngunănhânălcătiăcôngă
ty Sapaco.
Phm vi nghiên cu caăđ tài là thc trng công tác qun tr ngun nhân lc

caăCôngătyătănmă2010 đnănayăvàăxuăhngăqunătrăngunănhânălcătiăCông ty
trongănhngănmăti.
4. Phng pháp nghiên cu
ăthcăhinăđcămcăđíchăthucăphmăviănghiênăcuăđătàiănày,ăLunăvnăđưă
sădngăcácălỦăthuytăvăQunătrăngunănhânălc,ăktăhpăphânătíchăđnhătínhăthcă
3

trngăqună trăngună nhână lcăvàă khoăsátă lyă Ủăkină caăngiă laoăđngă văcácă
chính sáchăqunătrăngunănhânălcăti Côngăty.ăTăđóătngăhp,ăphânătíchăđăđaăraă
cácăgiiăphápănhmăhoànăthinăcôngătácăqunătrăngunănhânălcătiăCông ty.
C th,ăđ cóăcăs đánhăgiáăthc trng công tác qun tr ngun nhân lc ti
Công ty Sapaco, tác gi đưăquanăsát,ăthuăthp s liu thông qua tìm hiu, phng vn
Banălưnhăđo Công ty kt hp kho sát ly ý kină200ăngiălaoăđng hinăđangălàmă
vic ti Công ty (tr BanălưnhăđoăCôngătyăvàăcácăTrng/ phó phòng ban các b
phn) v các chính sách qun tr ngun nhân lcăcngănhăvic thc thi chúng ti
Công ty, làmăcăs đaăraăcácănhn xét. Da trên các ni dung ca qun tr ngun
nhn lc, tác gi đưăxâyădng bng câu hiă(nháp)ăsauăđóăthc hin vic tho lun
nhóm viă10ăngi hinăđangălàmăvic tiăCôngătyăđ đaăraăbng câu hi chính thc.
Vic khoăsátăđc thc hinănhăsau:ăBng câu hiăđc giăđn tngăngi
laoăđngăđangălàmăvic ti Công ty Sapaco, vi s lng kho sát là 200 bng, kt
qu thu v 187 bng, kim tra và loi ra 2 bngădoăcùngăđánhămt mc tha mãn cho
tt c các câu hi.ăSauăđó,ăphátăhànhăb sung thêm 5 bng, thu v đ và hp l. Vi
kt qu thuăđc là 200 bng tr li hoàn chnh, tác gi tin hành cp nht và làm
sch d liu, kimăđnh d liu và tin hành phân tích d liu thông qua phn mm
SPSS 20.
5. Kt cu ca lun vn
Ngoàiăphn măđu,ăktălun,ădanhămcătàiăliuăthamăkho, lunăvnăgmă3ăchng:
Chngă1:ăMtăsăvnăđălỦălunăvăQunătrăngunănhânălcătrongădoanhănghip.
Chngă2:ăThcătrngăcôngătácăqunătrăngunănhânălcătiăCôngăty Căphnă
Bao Bì Sài Gòn.

Chngă3:ăMtăsăgiiăphápănhmăhoànăthinăcông tácăqunătrăngunănhânălcă
ti CôngătyăCăphnăBaoăBìăSàiăGòn.

4

CHNG 1
TNG QUAN V QUN TR NGUN NHÂN LC
1.1 Khái nim v qun tr ngun nhân lc:
Khiăđu ca vnăđ qun tr conăngi trong các t chc là qun tr nhân s
(Personnel management) vi vic chú trngăđnăthun lên các vnăđ qun tr hành
chính nhân viên. Qun tr nhân s chú trngăđn vic tuyn chn, phát trin, khen
thng và ch huy nhân viên nhmă đtă đc mc tiêu ca t chc.ă Lúcă đóă conă
ngi mi ch đc coi là yu t đu vào ca quá trình sn xutăkinhădoanh,ăchaă
có vai trò quan trng trong các doanh nghip và quyn li ca h chaăđc chú
trngăđúngămc. Các chcănngăqun tr nhân s thng do cán b nhân s thc
hinăvàăchaăto mi liên h cht ch gia chinălc kinh doanh ca doanh nghip
vi các chính sách th tc nhân s trong doanh nghip.
Tuy nhiên, t cui nhngănmă1970,ăvnăđ cnh tranh gay gt trên th trng
cùng vi s chuynăđi t quá trình sn xut công nghip theo li c truyn sang
quá trình sn xut theo các công ngh k thut hinăđi, nhng binăđiătrongăcăcu
ngh nghip, vic làm và nhu cu ngày càng nâng cao caănhânăviênăđưăto ra cách
tip cn mi v qun tr conăngi trong các t chc, doanh nghip. Thut ng qun
tr ngun nhân lc dn dnăđc thay th cho qun tr nhân s. Các doanh nghip
chuyn t tình trng “tit kimăchiăphíălaoăđng đ gimăgiáăthành”ăsangă“đuătă
vào ngun nhân lcăđ có li th cnhătranhăcaoăhn,ăcóăli nhunăcaoăhnăvàăhiu
qu caoăhn”. Qun tr ngun nhân lcăđc phát trinătrênăcăs ca các nguyên
tc ch yu sau:
- Nhân viên cnăđcăđuătăthaăđángăđ phát trinănngălc riêng nhm tha
mãn nhu cu cá nhân,ăđng thi toăraănngăsutălaoăđng, hiu qu làm vic cao và
đóngăgópătt nht cho t chc.

- Cácăchínhăsách,ăchngătrìnhăvàăthc tin qun tr cnăđc thit lp và thc
hin sao cho có th tha mãn c nhu cu vt cht ln tinh thn ca nhân viên.
5

- Môiătrng làm vic cnăđc thit lp sao cho có th kích thích nhân viên
phát trin và s dng tiăđaăcácăk nngăca mình.
- Các chcănngănhânăs cnăđc thc hin phi hp và là mt b phn quan
trng trong chinălc kinh doanh ca doanh nghip.
Quaăđó, cho thy vnăđ qun tr conăngi trong mt t chc, doanh nghip
khôngăcònăđnăthun là vnăđ qun tr hànhăchínhănhânăviên.ăConăngi không còn
đnăthun ch là mt yu t ca quá trình sn xut kinh doanh mà là mt ngun tài
sn quý báu ca t chc, doanh nghip. Tm quan trng ca vic phi hp các
chính sách và thc tin qun tr nhân s đc nhn mnh. Nhim v qun tr con
ngi là ca tt c các qun tr gia,ăkhôngăcònăđnăthun caătrng phòng nhân s
hay t chc cán b nhătrcăđây.ăVic cn thit phiăđtăđúngăngiăvàoăđúngăvic
làăphngătin quan trng nhm phi hp thc tin qun tr conăngi vi mc tiêu
phát trin ca t chc, doanh nghip. Vì vy, trongămtănnăkinhătăchuynăđiănhă
caăVităNam,ăniătrìnhăđăcôngăngh,ăkăthutăcònăămcăthp,ăkinhătăchaăn
đnhăvàăNhàăncăchătrngă“quáătrìnhăphátătrinăphiăthcăhinăbngăconăngiăvàă
vìăconăngi”, thì “qun tr ngun nhơn lc lƠ h thng các trit lý, chính sách
vƠ hot đng chc nng v thu hút, đƠo to- phát trin vƠ duy trì con ngi
ca mt t chc nhm đt đc kt qu ti u cho c t chc ln nhơn viên”
(TrnăKimăDung,ă2010).
1.2 Mc tiêu ca qun tr ngun nhơn lc
QunătrăngunănhânălcănghiênăcuăcácăvnăđăvăqunălỦăconăngiătrongăcácă
tăchcăătmăvămôăviăhaiămcătiêuăcăbn:
- Sădng cóăhiuăqu ngunănhânălcănhmătngănngăsut laoăđngăvà nâng
caoătínhăhiuăquăcaătăchc.
- ápăngănhuăcuăngàyăcàngăcaoăcaănhânăviên,ătoăđiuăkinăchoănhânăviênă
đcăphátăhuyătiăđaăcácănngălcăcáănhân,ăđcăkíchăthích,ăđngăviênănhiuănhtătiă

niălàmăvicăvàătrungăthành,ătnătâmăviădoanhănghipă(TrnăKimăDung,ă2010).

6

1.3 Vai trò ca qun tr ngun nhơn lc
Tngăngăviăhai mcătiêuătrên,ăqunătrăngunănhânălcăthăhinăhai vai trò
nhăsau:
- Vămtăkinhăt,ăqunătrăngunănhânălcăgiúpăchoădoanhănghipăkhaiăthácăcácă
khănngătimătàng,ănângăcaoănngăsutălaoăđngăvàăliăthăcnhătranhăcaădoanhă
nghipăvăngunănhânălc.
- Vămtăxưăhi,ăqunătrăngunănhânălcăthăhinăquanăđimărtănhânăbnăvă
quynăliăcaăngiălaoăđng,ăđăcaoăvăthăvàăgiáătrăcaăngiălaoăđng,ăchúătrngă
giiă quytă hàiăhòaă miă quană hăliă íchăgiaă tăchc,ă doanhă nghipă vàăngiă laoă
đng,ăgópăphnălàmăgimăbtămâuăthunătăbn - laoăđngătrongăcácădoanhănghipă
(TrnăKimăDung,ă2010).
1.4 Các chc nng ch yu ca qun tr ngun nhơn lc
Hotăđngăqunătrăngunănhânălcăliênăquanăđnăttăcăcácăvnăđăthucăvă
quynăli,ănghaăvăvàătráchănhimăcaănhânăviênănhmăđtăđcăhiuăquăcaoăchoă
cătăchcălnănhânăviên.ăTrongăthcătin,ănhngăhotăđngănàyărtăđaădng,ăphongă
phúăvàărtăkhácăbitătùyătheoăcácăđcăđimăvăcăcuătăchc,ăcôngănghăkăthut,ă
nhânălc,ătàiăchính,ătrìnhăđăphátătrinăăcácătăchc.ăHuănhăttăcăcácătăchcăđuă
phiăthcăhinăcácăhotăđngăcăbnănh:ăxácăđnhănhuăcuănhânăviên,ălpăkăhochă
tuynădng,ăbătríănhânăviên,ăđàoăto,ăkhenăthngăhayăkălutănhânăviên,ătrăcông,ă
v.vầăTuy nhiên, cóăthăphânăchiaăcácăhotăđngăchăyuăcaăqunătrăngunănhână
lcătheoăbaănhómăchcănngăchăyuăsau:
1.4.1 Nhóm chc nng thu hút ngun nhân lc.
Nhóm chcănngănàyăchúătrng vnăđ đm boăcóăđ s lng nhân viên vi
các phm cht phù hp cho công vic ca doanh nghip.ă có th tuynăđcăđúngă
ngiăchoăđúngăvic,ătrc ht doanh nghip phiăcnăc vào k hoch sn xut,
kinh doanh và thc trng s dng nhân viên trong doanh nghip nhmă xácă đnh

đc nhng công vic nào cn tuynăthêmăngi.
7

Thc hin phân tích công vic s cho bit doanh nghip cn tuyn thêm bao
nhiêu nhân viên và yêu cu tiêu chunăđtăraăđi vi các ngăviênălàănhăth nào.
Vic áp dng các k nngătuyn dngănhătrc nghim và phng vn s giúp doanh
nghip chnăđc ng viên tt nht cho công vic.ăDoăđó,ănhómăchcănngăthuăhútă
ngun nhân lcăthng có các hotăđng: d báo và hochăđnh ngun nhân lc,
phân tích công vic, phng vn, trc nghim, thu thp,ăluăgi và x lý các thông
tin v ngun nhân lc ca doanh nghip (TrnăKimăDung,ă2010).
1.4.2 Nhóm chc nng đƠo to và phát trin
Nhóm chcănngănàyăchúătrng vicănângăcaoănngălc caănhânăviên,ă đm
bo cho nhân viên trong doanh nghip có các k nng,ătrìnhăđ lành ngh cn thit
đ hoàn thành tt công vicăđc giao và toăđiu kinăchoănhânăviênăđc phát
trin tiăđaăcácănngălc cá nhân. Các doanh nghip áp dngăchngătrìnhăhng
nghipăvàăđàoăto cho nhân viên mi nhmăxácăđnhănngălc thc t ca cá nhân và
giúp nhân viên làm quen vi công vic ca doanh nghip.ăng thi, các doanh
nghipăcngăthng lp các k hochăđàoăto, hun luynăvàăđàoăto li nhân viên
mi khi có s thayăđi v nhu cu sn xut kinh doanh hoc quy trình công ngh, k
thut. Nhóm chcă nngă đàoă to, phát trină thng thc hin các hotă đngă nhă
hng nghip, hun luyn,ăđàoăto k nngăthc hành cho công nhân; biădng
nângăcaoătrìnhăđ lành ngh và cp nht kin thc qun lý, k thut công ngh cho
cán b qun lý và cán b chuyên môn nghip v (TrnăKimăDung,ă2010).
1.4.3 Nhóm chc nng duy trì ngun nhân lc
Nhóm chcănngănàyăchúătrngăđn vic duy trì và s dng có hiu qu ngun
nhân lc trong doanh nghip. Nó gm 2 chcănngănh hnălà kíchăthích,ăđng viên
nhân viên và duy trì phát trin các mi quan h laoăđng ttăđp trong doanh nghip.
Trongăđó,ăchcănngăkíchăthích,ăđngăviênănhânăviênăliênăquanăđn các chính sách và
các hotăđng nhm khuynăkhích,ăđng viên nhân viên trong doanh nghip làm vic
hngăsay,ănhit tình, có ý thc trách nhim và hoàn thành công vic vi chtălng

cao. Giao cho nhân viên nhng công vic mang tính thách thc cao, cho nhân viên
8

bit kt qu đánhăgiáăca cán b lưnhăđo v mcăđ hoànăthànhăvàăỦănghaăca vic
hoàn thành công vic caănhânăviênăđi vi hotăđng ca doanh nghip, tr lngă
cao và công bng, kp thiăkhenăthng các cá nhân có sáng kin, ci tin k thut,
hp lý hóa sn xut,ăcóăđóngăgópălàmătngăhiu qu sn xut kinh doanh và uy tín ca
doanh nghip là nhng bin pháp hu hiuăđ thuăhútăvàăduyătrìăđcăđiăngălaoă
đng tho ngh cho doanh nghip.ăDoăđó, xây dng và qun lý h thng thang bng
lng,ă thit lp và áp dngă cácă chínhă sáchă lngă bng,ă thngă tin, k lut, tin
thng, phúc li, ph cp,ăđánhăgiáănngălc thc hin công vic ca nhân viên là
nhng hotăđng quan trng nht ca chcănngăkíchăthích,ăđng viên. Ngoài ra, đ
duy trì ngun nhân lc doanh nghip còn thc hin tt mi quan h laoăđng liên
quanăđn các hotăđng nhm hoàn thinămôiătrng làm vic và các mi quan h
trong công vicănh:ăkỦăkt hpăđngălaoăđng, gii quyt khiu t, tranh chp lao
đng; giao t nhân viên; ci thinămôiătrng làm vic, y t, bo him và an toàn lao
đng. Gii quyt tt mi quan h laoăđng s va giúp doanh nghip to ra bu không
khí tâm lý tp th và các giá tr truyn thng ttăđp, va làm cho nhân viên tha mãn
vi công vic và gn bó vi doanh nghip (TrnăKimăDung,ă2010).
1.5 Ni dung các hot đng qun tr ngun nhơn lc
1.5.1 Hoch đnh ngun nhân lc:
1.5.1.1 Khái nim
Công tác hochăđnh ngun nhân lc giúp doanh nghip thyărõăđcăphngă
hng, cách thc qun tr ngun nhân lc ca mình, boăđm cho doanh nghip có
đcăđúngăngiăchoăđúngăvic,ăvàoăđúngăthiăđim cn thit và linh hotăđi phó
vi nhngăthayăđi trên th trng. Tha nhân viên s làmătngăchiăphí,ăthiu nhân
viên hoc chtă lngă nhână viênă khôngă đápă ng yêu cu s nhă hngă đn cht
lng thc hin công vic và b l căhi kinh doanh. Hoch đnh ngun nhân lc
là quá trình nghiên cu, xác đnh nhu cu ngun nhân lc, đa ra các chính
sách và thc hin các chng trình, hot đng bo đm cho doanh nghip có

9

đ ngun nhân lc vi các phm cht, k nng phù hp đ thc hin công vic
có nng sut, cht lng và hiu qu cao (Trn Kim Dung, 2010).
1.5.1.2 Quá trình hoch đnh ngun nhân lc
Quá trình hochăđnh ngun nhân lc cnăđc thc hin trong mi liên h mt
thit vi quá trình hochăđnh và thc hin các chinălc và chính sách kinh doanh
ca doanh nghip. Lp k hoch là mt quá trình chnăđoán:ăHin ti doanh nghip
đangă v trí nào? Doanh nghip mong munăđtăđc v trí nào? Bng cách nào
doanh nghipăđtăđc v tríăđó,ăcácăbc làm c th là gì? Thôngăthng, quá trình
hochăđnhăđc thc hinătheoăcácăbcăsauăđây:
Bcă1:ăPhânătíchămôiătrng,ăxácăđnh mc tiêu và chinălc phát trin, kinh
doanh cho doanh nghip.
Bc 2: Phân tích hin trng qun tr ngun nhân lc trong doanh nghip,ăđ
ra chinălc ngun nhân lc phù hp vi chinălc phát trin kinh doanh.
Bc 3: D báo khiălng công vică(đi vi các mc tiêu, k hoch dài hn,
trung hn) hocăxácăđnh khiălng công vic và tin hành phân tích công vică(đi
vi các mc tiêu, k hoch ngn hn).
Bc 4: D báo nhu cu ngun nhân lcă(đi vi các mc tiêu, k hoch dài
hn, trung hn) hocăxácă đnh nhu cu ngun nhân lcă (đi vi các mc tiêu k
hoch ngn hn).
Bc 5: Phân tích quan h cung cu ngun nhân lc, kh nngăđiu chnh và
đ ra các chính sách, k hoch,ăchngătrìnhăthc hin giúp cho doanh nghip thích
ng vi các nhu cu mi và nâng cao hiu qu s dng ngun nhân lc.
Bc 6: Thc hin các chính sách, k hoch,ăchngătrìnhăqun tr ngun nhân
lc ca doanh nghipătrongăbc 5.
Bc 7: Kimătra,ăđánhăgiáătìnhăhìnhăthc hin (Trn Kim Dung, 2010).

10


1.5.2 Phân tích công vic
1.5.2.1 Khái nim
Phân tích công vic là quá trình nghiên cu ni dung công vic nhm xác
đnh điu kin tin hành, các nhim v, trách nhim, quyn hn khi thc hin
công vic và các phm cht, k nng nhơn viên cn thit phi có đ thc hin
tt công vic (Trn Kim Dung, 2010).
Khi phân tích công vic cn xây dng đc hai tài liuăcăbn là bng mô t
công vic và bng tiêu chun công vic.
Bng mô t công vic làăvnăbn lit kê các chcănng,ănhim v, các mi
quan h trong công vic,ăcácăđiu kin làm vic, yêu cu kim tra, giám sát và các
tiêu chun cnăđtăđc khi thc hin công vic. Bng mô t công vic giúp cho
chúng ta hiuăđc ni dung, yêu cu ca công vic và hiuăđc quyn hn, trách
nhim khi thc hin công vic.
Bng tiêu chun công vic làăvnăbn lit kê nhng yêu cu v nngălc cá
nhânănhătrìnhăđ hc vn, kinh nghim công tác, kh nngăgii quyt vnăđ, các
k nngă khácă vàăcácă đcă đim cá nhân thích hp nht cho công vic. Bng tiêu
chun công vic giúp chúng ta hiuăđc doanh nghip cn loiănhânăviênănhăth
nàoăđ thc hin công vic tt nht.
Phân tích công vic cung cp các thông tin v nhng yêu cu,ăđcăđim ca
công vicănhăcácăhànhăđng nào cnăđc tin hành thc hin, thc hinănhăth
nào và ti sao; các loi máy móc trang b dng c nào cn thit khi thc hin công
vic; các mi quan h vi cp trên và viăđng nghip trong thc hin công vic,
v.vầKhông bit phân tích công vic, nhà qun tr s không th to ra s phi hp
đng b gia các b phnă căcu trong doanh nghip, không th đánhă giáă đc
chính xác yêu cu ca các công vic,ădoăđó,ăkhôngăth tuynăđcăđúngănhânăviênă
choăđúngă vic, không th đánhă giáă đcă đúngă nngălc thc hin công vic ca
nhânăviênăvàădoăđó,ăkhôngăth tr lng,ăkíchăthíchăh kp thi,ăchínhăxác.ăc bit,
11

phân tích công vic là công c rt hu hiu giúp các t chc, doanh nghip mi

thành lp hocăđangăcn có s ci t hocăthayăđi v căcu t chc, tinh gim biên
ch nhm nâng cao hiu qu sn xut kinh doanh (Trn Kim Dung, 2010).
1.5.2.2 Ni dung, trình t thc hin phân tích công vic
Ni dung, trình t thc hin phân tích công vică thng không ging nhau
trong các doanh nghip. Theo Dessler, quá trình thc hin phân tích công vic gm
6ăbcăsauăđây:
Bcă1:ăXácăđnh mcăđíchăca phân tích công vic, t đóăxácăđnh các hình
thc thu thp thông tin phân tích công vic hp lý nht.
Bc 2: Thu thpăcácăthôngătinăcăbn có snătrênăcăs caăcácăsăđ t chc,
cácăvnăbn v mcăđích,ăyêuăcu, chcănngăquyn hn ca doanh nghip và các b
phnăcăcu, hocăsăđ quy trình công ngh và bng mô t công vicăcă(nu có).
Bc 3: Chn la các phn vicăđcătrng,ăcácăđim then chtăđ thc hin
phân tích công vic nhm làm gim bt thi gian và tit kimăhnătrongăthc hin
phân tích các công vicătngăt nhănhau.
Bc 4: Áp dngăcácăphngăphápăkhácănhauăđ thu thp thông tin phân tích
công vic. Có th s dng mt hoc kt hpăcácăphngăphápăthuăthp thông tin
phân tích công vicăsauăđây:ăphng vn, bng câu hi, quan sát tiăniălàmăvic, s
dng nht ký ngày làm vic,ăv.vầ.
Bc 5: Kim tra, xác minh tính chính xác ca thông tin thông qua chính các
nhân viên thc hin công vic hoc các v lưnhăđo, có trách nhim giám sát thc
hin công vicăđó.
Bc 6: Xây dng bng mô t công vic và bng tiêu chun công vic (Trn
Kim Dung, 2010).


12

1.5.2.3 Các phng pháp thu thp thông tin phân tích công vic
Phng vn: có th thc hin trc tip vi tng cá nhân, vi nhóm nhân viên
thc hin cùng mt công vic hoc vi cán b ph trách nhân viên thc hin công

vicăđó.ăPhngăphápănàyăđc s dng rt hu hiu khi mcăđíchăca phân tích
công vic là xây dng tiêu chun muăđánhăgiáănngălc thc hin công vic ca
nhânăviên,ăxácăđnh nhu cuăđàoătoăvàăxácăđnh giá tr ca công vic. Phng vn
cho phép phát hin ra nhiu thông tin v các hotăđng và các mi quan h quan
trngătrongăphânătíchăcôngăviêcămàăcácăphngăphápăkhácăkhôngăth tìmăra.ăng
thi phng vnăcngăchoătaăcăhiăđ gii thích các yêu cu và chcănngăca công
vic.ăNhcăđim ch yu ca phng vn phân tích công vicălàăngi b phng vn
có th cung cp các thông tin sai lch hoc không mun tr liăđy đ các câu hi
caăngi phng vn.
Bng câu hi:ăđcăđánhăgiáălàăphngăphápăhu hiu nhtăđ thu thp thông
tin phân tích công vic. Trong bng câu hi, ngoài nhng chi tităc bnănhătênă
tui, phòng ban, chc v, nhân viên phi mô t toàn b các nhim v hoc mcăđíchă
ca công vic, khiălng công vic hoc s sn phmầTuyănhiênăphngăphápă
này có nhiu tr ngi và hn ch doănhânăviênăkhôngăthíchăđin vào nhng bng câu
hi mt cách chi tit và vì th s không tr li câu hiăđyăđ.
Quan sát ni lƠm vic: cho phép các nhà phân tích ch raăđyăđ và chi tit
thi gian, mcăđ thng xuyên, tính phc tp ca các nhim v, trách nhim khi
thc hin các công vic khác nhau, các thông tin v điu kin làm vic, các máy
móc, dng c, nguyên vt liu s dng trong quá trình làm vic và hiu qu thc
hin công vic.ăPhngăphápăquanăsátăđc s dng hu hiuăđi vi nhng công
vicăđòiăhi k nngăbngătayăchânănhăcácăcôngănhânătrc tip sn xut.ăi vi
công vic bngătríăócăthìăphngăphápănàyăkhôngăđ.ăPhngăphápăquanăsátăcóăth
cung cp các thông tin thiu chính xác do nhân viên khi bitămìnhăđangăđc quan
sát thì có th làm vic viăphngăpháp,ătcăđ, cách thc, kt qu khác vi khi thc
hin công vic trong nhngălúcăbìnhăthng.
13

S dng nht ký ngày làm vic:ădoăngi thc hin công vic ghi chép v các
nhim v đc giao và kt qu hoàn thành nhim v. Phân tích nht ký ngày làm vic
theo loi công vic thc hin, hao phí thi gian thc hin tng loi công vic,ăv.vầs

bităđc mcăđ thng xuyên ca các loi nhim v, thi gian trung bình cn thit
đ hoàn thành các nhim v, lãng phí thi gian do khâu t chcăchaăttănhăthiu
nguyên vt liu, thiu dng c làm vic, thi gian ch đi,ăv.vầNht ký ngày làm
vic rt hu hiu khi phân tích các công vicăkhóăquanăsátănhăcácăcôngăvic do
nhng k s,ăcácănhàăkhoaăhc hay các nhà qun lý cp cao thc hin.ăNhcăđim
ch yu caăphngăphápănàyălàăngi vit nht ký ngày làm vic có th ngi vit
trung thc nhng li sai do ch quan cá nhân trong quá trình thc hin công vic.
Doăcácăphngăphápăthuăthpăthôngătinăđu có nhngăđim mnh,ăđim yu
khác nhau nên trong thc t thng s dng phi hp nhiuăphngăphápăđ thu
thp thông tin phân tích công vic (Trn Kim Dung, 2010).
1.5.3 Quá trình tuyn dng
Quáă trìnhă tuynă dngă nhână viênă thngă đcă chiaă thànhă 2ă giaiă đonă đóă làă
tuynămănhânăviênăvàătuynăchnănhânăviên.
1.5.3.1 Tuyn m nhơn viên
- Khái nim:ăTuynămănhânăviênălàăquáătrìnhăthuăhútănhngăngăviênătălcă
lngălaoăđngăxưăhiăvàălaoăđngătăbênătrongătăchcăcóănngălcăphùăhpăthamă
giaăvàoăquáătrìnhătuynăchnăcaăCôngătyă(NguynăHuăThân,ă2010)
- Mc tiêu:ăTuynămănhânăviênălàămtătinătrìnhăthuăhútănhngăngiăcóăkhă
nngătănhiuăngunăkhácănhau,ăbănhimăvàăbătríăliănhânăs,ăkíchăthíchătinhăthnă
làmăvic,ătoăngunăsinhălcămiăchoădoanhănghip,ăxâyădngăvàăphátătrinăvnăhóaă
choătăchcăvàătngăliăthăcnhătranhăchoădoanhănghip.
- Quá trình tuyn m:ăKhiăhochăđnhăngunănhânălc,ănhà qunătrăthyărngă
cnăphiăthêmănhânălc.ăTrcătiênănhàăqunătrăcóăthătìmăcácăgiiăphápăkhácăxemă
cóăđápăngănhuăcuăvănhânăsăkhông.ăNuăcácăgiiăphápăkhácăkhôngăđápăngănhuă
cuăđc thìălúcăđóătinătrìnhătuynămămiăbtăđuăhotăđng.ă
14

Thôngăthngă tinătrìnhătuynămăbtă đuăkhiă mtănhàă qunătră nàoăđóănpă
phiuăyêuăcuănhânăsăchoăphòngănhânăs.ăPhiuănàyămôătăchiătitănh:ăchcădanh,ă
côngăvic,ătênăbăphnăvàăngàyăthángăcnănhânăviênăđóăbtătayăvàoălàmăvic.ăViă

loiăthôngătinănày,ăGiámăđc/ăTrngăbăphnăsă điăchiuă viăbngămôătăcôngă
vicăvàăbngătiêuăchunăcôngăvicăđăxácăđnhăxemănhânăviênăspăđcătuynămă
phiăhiăđăcácătiêuăchunătrìnhăđănào.ăBcăkătipătrongătinătrìnhătuynămănàyă
làă xácă đnhă xemă trongă Côngă tyă hină nayă cóă nhână viênă hiă đă cácă tiêuă chună đóă
không,ăhayăphiătuynămătăbênăngoàiănhătăbnăbèăcaănhânăviên,ănhânăviênăc,ă
nhânăviênă tă cácădoanhă nghipăkhác,ă tuynă trcătipă tă cácătrngă iăhc,ăCaoă
đngăvàătăcácătrungătâmădchăv vicălàm.ăTùyăvàoăcácăđiuăkin,ătiêuăchun,ăyêuă
cuăcaătngăvătríăcôngăvicăđălaăchnăcáchătuynămăphùăhpănht,ăchiăphíătuynă
măthp,ăđtăchtălngătuynămăcao.
1.5.3.2 Tuyn chn nhơn viên
- Khái nim:ăTuynăchnănhânăviênălàăquáătrínhăđánhăgiá cácăngăviênătheoă
nhiuăkhíaăcnhăkhácănhauădaăvàoăyêuăcuăcaăcôngăvic,ăđătìmăraăđcănhngă
ngiăphùăhpăviăyêuăcuăđtăraătrongăsănhngăngiăthuăhútăđcătrongăquáătrìnhă
tuynămă(NguynăHuăThân,ă2010).
- Mc tiêu:ăCóăthăhiuăđnăginătuynămălàătpătrungăcácăngăviênăli,ăcònă
tuynăchnălàăquytăđnhăxemătrongăsăcácăngăviênăyăaiălàăngiăhiăđăcácătiêuă
chunăđălàmăvicătiăvătríăcnătuynănht.ăNhăvy,ăvicătuynăchnănhânăviênălàălaă
chnăraănhngăngiăphùăhpăviătínhăchtăvàătiêuăchunăcaătngăloiăcôngăvic.
1.5.3.3 Ni dung vƠ trình t ca quá trình tuyn dng
Ni dung ca quá trình tuyn dngăthngăđc thc hin theo 11 bc:
Bcă1:ă xut nhu cu tuyn dng nhân s. Da vào nhu cu nhân s ca b
phn,ătrng b phn lp phiuăđ xut nhu cu tuyn dng nhân s hoc da vào
k hoch nhân s ca Công ty.
Bc 2: Chun b tuyn dng.
15

- Thành lp Hiă đng tuyn dng,ă quyă đnh rõ v s lng, thành phn và
quyn hn ca Hiăđng tuyn dng;
- Nghiên cu k các loiăvnăbn quyăđnh caăNhàănc và t chc, doanh
nghipăliênăquanăđn tuyn dng;

- Xácăđnh tiêu chun tuyn chn. Theo Lewis, tiêu chun tuyn chnăthng
đc hiu  ba khía cnh: tiêu chunăchungăđi vi t chc, doanh nghip; tiêu chun
ca phòng ban hoc b phnăcăs và tiêu chunăđi vi cá nhân thc hin công vic.
Bc 3: Thông báo tuyn dng. Các t chc doanh nghip có th áp dng mt
hoc kt hp các hình thc thông báo tuyn dngăsauăđây:ă
- Qungăcáoătrênăbáo,ăđài,ătivi;
- Thông qua các trung tâm dch v laoăđng;
- Thôngăbáoătrc cngăcăquan,ădoanhănghip;
- Thông báo tuyn tiăcácăTrngăi hc,ăCaoăđng.
Thông báo nên ngn gnănhngărõăràng,ăchiătităvàăđyăđ nhngăthôngătinăcă
bn cho ngăviênănhăyêuăcu v trình đ, kin thc, k nng,ăphm chtăvàăđcăđim
cá nhân.
Bc 4: Thu nhn, nghiên cu h s. Nghiên cu h sănhm ghi li các thông tin
ch yu v ng viên, bao gm: hc vn, kinh nghim, các quá trình công tác, kh nngă
tri thc, sc khe, mcăđ lành ngh, s khéo léo v tayăchân,ătínhătình,ăđoăđc, tình
cm, nguyn vng,ăv.vầNghiênăcu h săcóăth loi bt mt s ng viên hoàn toàn
khôngăđápăng các tiêu chun công vic, không cn phi làm tip các th tc khác
trong tuyn dng,ădoăđóăcóăth gim bt chi phí tuyn dng cho doanh nghip.
Bc 5: Phng vnăsăb.ăBcănàyăđc s dng nhm loi b ngay nhng
ngăviênăkhôngăđt tiêu chun, hoc yu kém rõ rtăhnănhng ng viên khác mà
khi nghiên cu h săchaăphátăhin ra.
16

Bc 6: Kim tra, trc nghim. Áp dng các hình thc kim tra, trc nghim và
phng vn ng viên nhm chnăđc nhng ng viên xut sc nht. Các bài kim tra,
sát hchăthngăđc s dngăđ đánhăgiáăng viên v các kin thcăcăbn, kh
nngăthc hành, trí nh, mcăđ khéo léo, tính cn cù và kh nngăxoayăs,ăv.vầ
Bc 7: Phng vn ln hai. Phng vnăđc s dngăđ tìm hiu,ăđánhăgiáăng
viên v nhiuăphngădinănhăkinhănghim,ătrìnhăđ,ăcácăđcăđimăcáănhânănhă
tính cách, khí cht, kh nngăhòaăđng và nhng phm cht cá nhân thích hp cho

t chc, doanh nghip,ăv.vầ
Bc 8:ăXácăminh,ăđiu tra.ăâyălàăquáătrìnhăđiu tra làm sáng t thêm nhng
điuăchaărõăđi vi nhng ng viên có trin vng tt thông qua vic tip xúc vi
đng nghipăc,ăbn bè, thy cô giáo hoc viălưnhăđoăcăca ng viên.
Bc 9: Khám sc khe. Nhn mtăngiăkhôngăđ sc khe vào làm vic,
không nhng không có li v mt chtălng thc hin công vic và hiu qu kinh
t mà còn có th gây ra nhiu phin phc v mt pháp lý cho t chc, doanh nghip.
Bc 10: Ra quytăđnh tuyn dng.ă âyălàăbc quan trng nhtăđ tuyn
chn hoc loi b ngă viên.ă nâng cao mcă đ chính xác ca các quytăđnh
tuyn chn, cn xem xét mt cách h thng các thông tin v ng viên, phát trin
bng tóm tt v ng viên. Các t chc, doanh nghipăthngăquanătâmăđn kh nngă
ng viên có th làmăđc gì và munălàmănhăth nào. Cách thc ra quytăđnh
tuyn chnăcngănhăhng ti mcăđ chính xác ca tuyn chn.ăDoăđó,ăHiăđng
tuyn chn nên có s thng nhtătrc v cách thc ra quytăđnh tuyn chnănhăraă
quytăđnh kiuăđnăgin hay ra quytăđnh kiu thngăkê,ăv.vầ
Bcă11:ăLuăh sănhânăs. Nhân viên ph trách tuyn dng tng hp h să
các ng viên trúng tuynăluăvàătínhăcácăch đ theoăquyăđnh ca doanh nghip
nhălng,ăthng và các khon trích bo himătheoăquyăđnh ca pháp lut,ăv.vầ
(Trn Kim Dung, 2011).

×