B
GIÁO D
C VÀ ÀO T
O
TRNG I HC KINH T TPHCM
BIN TH THU THÙY
CÁC NHÂN T TÁC NG N QUYT NH S DNG
DCH V NGÂN HÀNG IN T TI NGÂN HÀNG TMCP
PHÁT TRIN NHÀ NG BNG SÔNG CU LONG
LUN VN THC S KINH T
TP.H Chí Minh - 2014
B
GIÁO D
C VÀ ÀO T
O
TRNG I HC KINH T TPHCM
BIN TH THU THÙY
CÁC NHÂN T TÁC NG N QUYT NH S DNG
DCH V NGÂN HÀNG IN T TI NGÂN HÀNG TMCP
PHÁT TRIN NHÀ NG BNG SÔNG CU LONG
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã s: 60340201
LUN VN THC S KINH T
Ngi hng dn khoa hc:
PGS.TS TRNG TH HNG
TP. H Chí Minh - 2014
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn “Các nhân t tác đng đn quyt đnh s dng
dch v ngân hàng đin t ti Ngân hàng TMCP Phát trin nhà đng bng sông
Cu Long” là công trình nghiên cu ca riêng tôi.
Các s liu trong lun vn là trung thc và có ngun gc rõ ràng, đc trích
dn và có tính k tha, phát trin t các tp chí và công trình nghiên cu đã đc
công b, các website…
Các gii pháp nêu trong lun vn đc rút ra t nhng c s lý lun và quá
trình nghiên cu thc tin.
Thành ph H Chí Minh, tháng 10 nm 2014
Tác gi
BIN TH THU THÙY
MC LC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC T VIT TT
DANH MC BNG BIU
DANH MC BIU , HÌNH V
LI M U
CHNG 1: TNG QUAN V DCH V NGÂN HÀNG IN T VÀ MÔ
HÌNH NGHIÊN CU 5
1.1 Dch v ngân hàng đin t và các hình thái phát trin 5
1.1.1 Dch v ngân hàng đin t 5
1.1.2 Các hình thái phát trin ca dch v ngân hàng đin t 6
1.1.2.1 Website qung cáo (Brochure-ware) 6
1.1.2.2 Thng mi đin t (E-commerce) 6
1.1.2.3 Qun lý đin t (E-business) 7
1.1.2.4 Ngân hàng đin t (E-banking)
7
1.2 Các loi hình dch v ngân hàng đin t 7
1.2.1 Dch v ngân hàng đin t qua h thng máy giao dch t đng (ATM
banking) 7
1.2.2 Dch v ngân hàng đin t qua h thng chp nhn th (Pos banking) 8
1.2.3 Dch v ngân hàng qua đin thoi (Phone banking) 8
1.2.4 Dch v ngân hàng đin t qua mng di đng (Mobile banking – SMS
banking) 9
1.2.5 Dch v ngân hàng đin t qua mng internet (Internet banking) 10
1.2.6 Dch v ngân hàng đin t ti nhà (Home banking) 10
1.2.7 Dch v ngân hàng đin t qua thit b Kiosk (Kiosk banking) 11
1.3 Li ích ca dch v ngân hàng đin t 11
1.3.1 i vi ngân hàng 11
1.3.1.1 Tit kim chi phí kinh doanh 11
1.3.1.2 Tng kh nng cung cp các dch v gia tng 12
1.3.1.3 Nâng cao hiu qu s dng vn 12
1.3.1.4 M rng th trng, qung bá thng hiu, thc hin xúc tin thng mi 12
1.3.2 i vi khách hàng 13
1.3.2.1 Tit kim thi gian và chi phí 13
1.3.2.2 Qun lý tài sn hiu qu và nm bt đy đ thông tin 13
1.3.2.3 Giao dch nhanh chóng, thun tin và cht lng 13
1.3.3 i vi nn kinh t 13
1.4 Mt s lý thuyt v quyt đnh s dng ca khách hàng 14
1.4.1 Hành vi tiêu dùng 14
1.4.2 Mô hình lý thuyt 15
1.4.2.1 Mô hình hành đng hp lý (TRA – Theory of Resonable Action) 15
1.4.2.2 Mô hình hành vi d đnh (TPB- Theory of Planned Behavior) 16
1.4.2.3 Mô hình chp nhn công ngh (TAM-Technology Acceptance Model) 17
1.4.3 Mt s nghiên trc đây v quyt đnh s dng dch v ngân hàng đin t. 18
1.4.4 Các nhân t tác đng đn quyt đnh s dng dch v ngân hàng đin t 21
1.4.4.1 Hu ích cm nhn 21
1.4.4.2 D s dng cm nhn 21
1.4.4.3 Kim soát hành vi cm nhn 22
1.4.4.4 Thông tin h thng 22
1.4.4.5 Chun mc ch quan 22
1.4.4.6 Ri ro cm nhn 23
1.4.5. Mô hình nghiên cu và các gi thuyt 24
1.4.5.1 Mô hình nghiên cu 24
1.4.5.2 Các gi thuyt
25
KT LUN CHNG 1 28
CHNG 2: THC TRNG CUNG NG DCH V NGÂN HÀNG IN T TI
NGÂN HÀNG TMCP PHÁT TRIN NHÀ NG BNG SÔNG CU LONG 29
2.1 Tng quan v ngân hàng Phát trin nhà đng bng sông Cu Long 29
2.1.1 Lch s hình thành và phát trin 29
2.1.2 Mc tiêu và tm nhìn chin lc 30
2.1.3 Mt s ch tiêu tài chính c bn qua các nm hot đng 31
2.2 Thc trng cung ng dch v ngân hàng đin t ti ngân hàng Phát trin nhà
đng bng sông Cu Long 36
2.2.1 Dch v th 36
2.2.2 Dch v Mobile banking 38
2.2.3 Dch v SMS banking 40
2.2.4 Dch v Internet banking 41
2.3 Cnh tranh gia ngân hàng Phát trin nhà đng bng sông Cu Long vi các
ngân hàng khác v dch v ngân hàng đin t. 41
2.4 ánh giá tình hình cung ng dch v ngân hàng đin t ti ngân hàng Phát
trin nhà đng bng sông Cu Long 44
2.4.1 Thành công 44
2.4.2 Hn ch 45
2.4.3 Nguyên nhân 46
KT LUN CHNG 2 49
CHNG 3: PHÂN TÍCH CÁC NHÂN T TÁC NG N QUYT NH S
DNG DCH V NGÂN HÀNG IN T TI NGÂN HÀNG TMCP PHÁT
TRIN NHÀ NG BNG SÔNG CU LONG 50
3.1 Nghiên cu đnh tính 50
3.2 Nghiên cu đnh lng 51
3.2.1 Thit k bng câu hi 51
3.2.2 Phng pháp thu thp thông tin, c mu và chn mu 52
3.3 Phân tích hi quy và kim đnh mô hình hi quy
53
3.3.1 Thng kê mô t d liu 53
3.3.2 Thng kê mô t bin đnh tính 53
3.3.3 ánh giá đ tin cy thang đo 54
3.3.3.1 Thang đo các khái nim thành phn 54
3.3.3.2 Thang đo quyt đnh s dng 57
3.3.4 Phân tích nhân t khám phá (EFA)
57
3.3.4.1 Phân tích nhân t khám phá thang đo các nhân t tác đng 58
3.3.4.2 Phân tích nhân t khám phá thang đo quyt đnh s dng 62
3.3.5 Phân tích tng quan 63
3.3.6 Phân tích hi quy bi 64
3.3.7 o lng hin tng đa cng tuyn 67
3.3.8 Kim đnh hin tng t tng quan
67
3.4 Nhn xét v các nhân t tác đng đn quyt đnh s dng dch v ngân hàng đin
t t kt qu nghiên cu 67
3.4.1 S hu ích cm nhn 68
3.4.2 D s dng cm nhn 68
3.4.3 Kim soát hành vi cm nhn 68
3.4.4 Chun mc ch quan 69
3.4.5 Ri ro cm nhn 69
KT LUN CHNG 3 70
CHNG 4: GII PHÁP HOÀN THIN CÁC NHÂN T TÁC NG N
QUYT NH S DNG DCH V NGÂN HÀNG IN T CHO NGÂN
HÀNG TMCP PHÁT TRIN NHÀ NG BNG SÔNG CU LONG 71
4.1 Gii pháp hoàn thin các nhân t tác đng đn quyt đnh s dng dch v
ngân hàng đin t 71
4.1.1 Gii pháp v tng cng s hu ích cm nhn ca khách hàng
71
4.1.2 Gii pháp v tng cng s d s dng cm nhn ca khách hàng
75
4.1.3 Gii pháp nhm gim thiu nhng ri ro trong quá trình s dng dch v ngân
hàng đin t 75
4.1.4 Gii pháp v thông tin h thng và kim soát hành vi cm nhn 77
4.1.5 Gii pháp tng cng chun mc ch quan 78
4.1.6 Các gii pháp b tr khác 78
4.1.6.1 Nâng cao cht lng dch v khách hàng 78
4.1.6.2 Gii pháp v ngun nhân lc 80
4.2 Mt s kin ngh 81
4.2.1 i vi Chính ph 81
4.2.1.1 Hoàn thin h thng pháp lut v ngân hàng đin t 81
4.2.1.2 Tng cng phát trin h tng công ngh 82
4.2.1.3 Nâng cao trình đ, nhn thc và hiu bit v công ngh 82
4.2.2 i vi Ngân hàng Nhà Nc 82
KT LUN CHNG 4 84
KT LUN 85
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
DANH MC CÁC T VIT TT
ACB : Ngân hàng thng mi c phn Á Châu
ANOVA : Phân tích phng sai (Analysis of variance)
ATM : Máy rút tin t đng (Automatic Teller Machine)
AGRIBANK : Ngân hàng Nông nghip và phát trin nông thôn
ANZ : Ngân hàng ANZ Vit Nam
BANKNET : Công c phn chuyn mch tài chính quc gia
BIDV : Ngân hàng thng mi c phn u t và phát trin Vit Nam
BSCL : ng bng sông Cu Long
EFA : Phân tích nhân t khám phá (Exploratory Factor Analysis)
EXIMBANK : Ngân hàng thng mi c phn Xut nhp khu Vit Nam
FPT : Công ty c phn vin thông FPT
IDT : Lý thuyt v s đi mi (Innovation Diffusion Theory)
KIOSK : Thit b k thut s truyn thông tng tác qua màn hình
KMO : Ch s xem xét s thích hp ca phân tích nhân t (Kaiser
Mayer Olkin)
MHB : Ngân hàng Phát trin nhà đng bng sông Cu Long
MM : Mô hình đng lc (Motivational Model)
MPCU : Mô hình s dng máy tính (Model of PC Utilization)
NHT : Ngân hàng đin t
NHNN : Ngân hàng Nhà nc
NHTM : Ngân hàng thng mi
PALM : Tên ca mt h điu hành thit b di đng
PDA : Thit b k thut s h tr cá nhân (Personal Digital Assistant)
POS : Máy chp nhn th (Point Of Services)
POCKET PC : Thit b vi tính b túi
SACOMBANK : Ngân hàng thng mi c phn Sài Gòn Thng Tín
SCT : Thuyt nhn thc xã hi (Social Cognitive Theory)
SMARTLINK : Công ty c phn dch v th Smartlink
SPSS : Phn mm x lý thng kê dùng trong các ngành khoa hc xã hi
(Statistical Package for Social Sciences)
TAM : Mô hình chp nhn công ngh (Technology Acceptance model)
TECHCOMBANK : Ngân hàng thng mi c phn K thng Vit Nam
TMCP : Thng mi c phn
TPB : Lý thuyt hành vi d đnh (Theory Of Planned Behavior)
TRA : Lý thuyt hành đng hp lý (Theory Of Reasoned Action)
VIETCOMBANK : Ngân hàng Thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam
VIETINBANK : Ngân hàng Thng mi c phn Công thng Vit Nam
VIF : Nhân t phóng đi phng sai (Variance Inflation Factor)
VNBC : Công ty c phn th thông minh VNBC
VNPT : Tp đoàn bu chính vin thông Vit Nam
WAP : Giao thc ng dng không dây là mt tiêu chun công ngh
cho các h thng truy cp internet t các thit b di đng nh
đin thoi di đng PDA (Wireless Application Protocol)
WTO : T chc thng mi th gii
UTAUT : Lý thuyt thng nht v s chp nhn và s dng công ngh
(Unified Theory of Acceptance and Use of Technology)
DANH MC BNG BIU
STT
Mã s Tên Trang
1 Bng 1.1 Tóm tt các nghiên cu trc 19
2 Bng 1.2 Bng mã hóa các bin nghiên cu 26
3 Bng 2.1 Kt qu kinh doanh ca MHB giai đon 2008-2013 32
4 Bng 2.2 Hn mc giao dch ca trên máy ATM ca MHB 37
5 Bng 2.3
So sánh tin ích dch v NHT ca MHB vi các
ngân hàng khác
42
6 Bng 3.1
Tóm tt h s Cronbach's alpha thang đo các nhân t
tác đng
54
7 Bng 3.2
Tóm tt h s Cronbach's alpha thang đo quyt đnh s
dng
57
8 Bng 3.3
Tng hp kt qu phân tích nhân t khám phá thang đo
các nhân t tác đng
58
9 Bng 3.4
Tng hp kt qu phân tích nhân t khám phá thang đo
quyt đnh s dng
62
10 Bng 3.5 Kt qu phân tích hi quy 65
DANH MC HÌNH V
STT
Mã s Tên Trang
1 Hình 1.1 Mô hình hành vi ngi mua 15
2 Hình 1.2 Mô hình hành đng hp lý - TRA 16
3 Hình 1.3 Mô hình hành vi d đnh - TPB 17
4 Hình 1.4 Mô hình chp nhn công ngh - TAM 18
5 Hình 1.5 Mô hình nghiên cu đ ngh 25
6 Hình 3.1 Mô hình nghiên cu điu chnh 63
DANH MC BIU
STT
Mã s Tên Trang
1 Biu đ 2.1 Tng tài sn ca MHB giai đon 2008-2013
32
2 Biu đ 2.2 Ngun vn ca MHB giai đon 2008-2013 33
3 Biu đ 2.3
Hot đng tín dng ca MHB giai đon
2008-2013
34
4 Biu đ 2.4
Thu phí dch v ca MHB giai đon 2008-
2013
35
5 Biu đ 2.5
Li nhun trc thu, t l ROE ca MHB
giai đon 2008-2013
36
6 Biu đ 2.6
S lng th phát hành ca MHB
giai đon 2008-2013
38
1
LI M U
1.
LÝ DO CHN TÀI
Trong nhng nm gn đây, các ngân hàng thng mi (NHTM) Vit Nam
đang tích cc nâng cao tính cnh tranh và khai thác ti đa các c hi t th trng
mang li, đc bit là mng dch v ngân hàng bán l. Thách thc ln nht mng
này là vic áp lc cnh tranh gia tng ngay trên th trng ni đa khi Vit Nam m
ca hi nhp và nhu cu hay thay đi ca khách hàng, các NHTM ca Vit Nam
buc phi ng dng công ngh thông tin hin đi nhm đáp ng nhu cu ngày càng
cao, phong phú ca khách hàng. Bng cách ng dng công ngh ngân hàng hin đi,
đó là vic cung ng sn phm và dch v thông qua kênh phân phi bng mng li
vin thông và internet.
Dch v ngân hàng đin t đã đc hình thành và phát trin mt s nc
trên th gii t nm 1995, Vit Nam dch v này tuy mi xut hin mt vài nm
gn đây ti các NHTM nhng đã gây đc s chú ý ca các ngân hàng cng nh
khách hàng do tính tin dng, nhanh chóng, kh nng phc v mi lúc, mi ni và
vô cùng thun tin. S ra đi ca dch v ngân hàng đin t đã làm thay đi hoàn
toàn mi quan h gia ngi s dng dch v và ngân hàng. Nu nh trc đây,
khách hàng phi đn giao dch trc tip vi nhân viên ngân hàng, thì nay h có th
thc hin rt nhiu giao dch vi ngân hàng t xa, mang li nhiu thun tin cho
ngi s dng, giúp khách hàng tit kim thi gian, chi phí và giao dch đn gin.
Phát trin các dch v ngân hàng da trên nn tng công ngh thông tin là xu
hng tt yu trong bi cnh hi nhp kinh t quc t. Hòa chung vi xu th phát
trin và hi nhp, các sn phm và dch v ngân hàng đin t ca Ngân hàng Phát
trin nhà đng bng sông Cu Long (MHB) cng không nm ngoài mc đích đó.
i tng khách hàng chính ca ngân hàng MHB là khách hàng cá nhân và doanh
nghip va và nh, đnh hng này th hin xuyên sut trong quá trình hot đng
vi chin lc “Tr thành mt trong nhng ngân hàng hàng đu cho doanh nghip
va và nh và khách hàng cá nhân Vit Nam”. Di áp lc cnh tranh v cung
cp dch v ngân hàng đin t nh hin nay thì thc tin phát trin dch v ngân
2
hàng đin t ti MHB cng cho thy còn nhiu khó khn, hn ch. Vic tìm bin
pháp trin khai, phát trin thành công dch v ngân hàng đin t cng nh giúp
ngân hàng MHB khng đnh v th là vn đ bc thit hin nay.
Xut phát t yêu cu trên, đ tài “Các nhân t tác đng đn quyt đnh s
dng dch v ngân hàng đin t ti ngân hàng TMCP Phát trin nhà đng bng
sông Cu Long” đc tác gi chn làm đ tài nghiên cu vi mong mun góp mt
phn nh vào s phát trin chung ca MHB, nâng cao nng lc cnh tranh ca ngân
hàng MHB trong thi k hi nhp.
2. MC TIÊU NGHIÊN CU
Th nht: Tp hp nhng lý lun c bn v dch v ngân hàng đin t,
nhng nhân t tác đng đn quyt đnh s dng dch v ngân hàng đin t thông
qua vic tip cn các lý thuyt hành vi ra quyt đnh s dng công ngh.
Th hai: Phân tích thc trng cung ng dch v ngân hàng đin t, đánh giá
kt qu kinh doanh, đim mnh, đim yu, nguyên nhân trong quá trình cung ng
dch v ngân hàng đin t ti MHB giai đon 2008-2013.
Th ba: Xác đnh các nhân t tác đng đn quyt đnh s dng dch v ngân
hàng đin t ca khách hàng ti ngân hàng MHB, đánh giá mc đ tác đng thông
qua vic xp hng tm quan trng ca nhng nhân t đn quyt đnh s dng dch
v ngân hàng đin t.
Th t: xut các gii pháp nhm hoàn thin các nhân t tác đng đn
quyt đnh s dng dch v ngân hàng đin t ti ngân hàng MHB.
3. I TNG VÀ PHM VI NGHIÊN CU
i tng nghiên cu: i tng nghiên cu ca đ tài là sn phm, dch v
ngân hàng đin t, quyt đnh s dng dch v ngân hàng đin t ca khách hàng ti
ngân hàng MHB.
i tng kho sát: Khách hàng cá nhân giao dch ti MHB, đã và đang s
dng dch v ngân hàng đin t trên đa bàn TP.HCM.
Phm vi nghiên cu: Ti ngân hàng MHB. D liu phc v cho nghiên cu
trong lun vn đc thu thp trong giai đon 2008-2013.
3
4. PHNG PHÁP NGHIÊN CU
thc hin các mc tiêu nghiên cu đt ra, tác gi s dng phng pháp
nghiên cu đnh tính, nghiên cu đnh lng, phng pháp thng kê, mô t, phân
tích, so sánh, tng hp…thu thp và x lý s liu t các nghiên cu, ngun sách báo,
các phng tin truyn thông, thông tin thng mi, các t chc, hip hi nhm
hoàn chnh c s d liu.
Phng pháp nghiên cu đnh lng: Nghiên cu mô hình các nhân t tác
đng đn s chp nhn và s dng dch v ngân hàng đin t, thông qua vic thu
thp thông tin t khách hàng giao dch ti MHB qua bng câu hi, sau đó x lý s
liu bng phn mm SPSS 20.0.
5. Ý NGHA KHOA HC CA TÀI
Ý ngha khoa hc
H thng hóa nhng lý lun v dch v ngân hàng đin t, đ tài gii thiu và
vn dng mô hình nghiên cu v ý đnh và chp nhn s dng công ngh (mô hình
TAM). Qua đó khám phá thêm nhng nhân t tác đng đn quyt đnh s dng dch
v ngân hàng đin t ti ngân hàng MHB.
Ý ngha thc tin
tài nghiên cu nhm gii thiu nhng sn phm dch v ngân hàng đin
t đang đc trin khai hin nay ti MHB. Kt qu nghiên cu ch ra đc nhng
nhân t tác đng đn quyt đnh s dng dch v ngân hàng đin t cng nh nhng
th mnh và hn ch trong vic cung ng dch v ngân hàng đin t ca MHB.
Thông qua nhng nhân t tác đng đn quyt đnh s dng dch v ngân
hàng đin t, tác gi đ xut nhng gii pháp giúp MHB hoàn thin và phát trin
hn na dch v ngân hàng đin t theo chiu rng và chiu sâu. Qua đó, giúp cho
ngân hàng MHB có chin lc phù hp hn đ phát trin sn phm, dch v ngân
hàng đin t, góp phn nâng cao nng lc cnh tranh trong thi k hi nhp.
4
6. KT CU TÀI
Ni dung ca đ tài bao gm 4 chng
Chng 1: Tng quan v dch v ngân hàng đin t và mô hình nghiên cu.
Chng 2: Thc trng cung ng dch v ngân hàng đin t ti Ngân hàng TMCP
Phát trin nhà đng bng sông Cu Long.
Chng 3: Phân tích các nhân t tác đng đn quyt đnh s dng dch v ngân
hàng đin t ti Ngân hàng TMCP Phát trin nhà đng bng sông Cu Long.
Chng 4: Gii pháp hoàn thin các nhân t tác đng đn quyt đnh s dng dch
v ngân hàng đin t ti Ngân hàng TMCP Phát trin nhà đng bng sông Cu
Long.
5
CHNG 1:
TNG QUAN V DCH V NGÂN HÀNG IN T VÀ
MÔ HÌNH NGHIÊN CU
Phn m đu đã gii thiu tng quát v đ tài nghiên cu, đ tr li cho câu
hi nghiên cu nhm đt đc mc tiêu nghiên cu, chng 1 này trình bày c s
lý thuyt v các khái nim chính ca đ tài: Ngân hàng đin t, các sn phm ca
dch v NHT, li ích ca dch v NHT, các lý thuyt và mô hình nghiên cu nh:
mô hình hành đng
hp lý (TRA), mô hình hành vi d đnh (TPB) và mô hình
chp nhn công ngh
(TAM) nhm xác đnh các nhân t tác đng đn quyt đnh s
dng dch v NHT, t đó đa vào mô hình nghiên cu s b.
1.1 Dch v ngân hàng đin t và các hình thái phát trin
1.1.1 Dch v ngân hàng đin t
Vi lch s ra đi hn 25 nm, dch v NHT đc hiu theo nhiu cách
khách nhau và tùy vào ch th nghiên cu, đn nay cha có mt đnh ngha thng
nht nào dành cho loi hình dch v này.
Dch v NHT là dch v ca ngân hàng cho phép khách hàng có kh nng
truy nhp t xa nhm: thu thp thông tin, thc hin các giao dch thanh toán, tài
chính da trên các tài khon lu ký ti ngân hàng và đng ký s dng các dch v
mi (Trng c Bo, 2003). Theo cách hiu này, dch v NHT là mt h thng
cho phép khách hàng tìm hiu hay s dng dch v ngân hàng thông qua vic kt
ni mng ca mình vi ngân hàng.
Theo quyt đnh s 35/2006/Q-NHNN quy đnh v các nguyên tc qun lý
ri ro trong hot đng NHT, Ngân hàng Nhà nc đã đa ra khái nim v hot
đng NHT nh sau: “Hot đng ngân hàng đin t là hot đng ca ngân hàng
đc thc hin qua các kênh phân phi đin t”. Trong đó, kênh phân phi đin t
đc hiu là “H thng các phng tin đin t và quy trình t đng x lý giao dch
đc T chc tín dng s dng đ giao dch vi khách hàng và cung ng các sn
phm, dch v ngân hàng cho khách hàng”.
6
Các khái nim trên đu đnh ngha NHT thông qua các dch v cung cp
hoc qua kênh phân phi đin t. Khái nim này có th đúng tng thi đim
nhng không th khái quát đc c quá trình phát trin ca NHT. Mt khái nim
tng quát nht v NHT có th đc din đt nh sau: “Dch v NHT là dch v
ngân hàng đc cung cp thông qua phng thc đin t”. (Phm Thu Hng
2014, trang 13). Trong đó phng thc đin t là toàn b quy trình và h thng
phng tin giao dch đin t nh máy tính cá nhân, ATM, đin thoi, h thng
qun lý và x lý d liu giao dch ti các ngân hàng, h thng giao tip và x lý
giao dch liên ngân hàng. (Phm Thu Hng, 2014).
Tóm li, dch v ngân hàng đin t bao gm tt c các dch v ngân hàng.
Tng t nh ngân hàng truyn thng, dch v ngân hàng đin t cng cung cp tt
c các tin ích ngân hàng bao gm: tin ích thông tin, tin ích tài khon, tin ích tín
dng, tin ích thanh toán và tài chính da trên h thng ngân hàng lõi (Core-
banking).
1.1.2 Các hình thái phát trin ca dch v ngân hàng đin t
1.1.2.1 Website qung cáo (Brochure-ware)
Website qung cáo là hình thái đn gin nht ca NHT, các ngân hàng khi
mi xây dng NHT hu ht thc hin theo mô hình này. Vic đu tiên là xây dng
mt website cha các thông tin v ngân hàng, v sn phm trên mng nhm qung
cáo, cung cp thông tin, ch dn, liên lc Thc cht đây ch là mt kênh qung cáo
mi ngoài nhng kênh thông tin truyn thng (báo chí, truyn hình ) mi giao dch
vn thc hin qua h thng phân phi truyn thng, đó là các đim giao dch ngân
hàng.
1.1.2.2 Thng mi đin t (E-commerce)
Trong hình thái thng mi đin t, Internet đc ngân hàng s dng nh mt
kênh phân phi mi cho nhng dch v truyn thng nh: xem thông tin tài khon,
nhn thông tin giao dch Trong hình thái này i
nternet ch đóng vai trò nh
mt
dch v cng thêm đ to s thun li thêm cho khách hàng. Hình thái này hu ht
đc s dng các ngân hàng va và nh.
7
1.1.2.3 Qun lý đin t (E-business)
i vi hình thái qun lý đin t, c
ác x lý c bn ca ngân hàng phía
khách hàng
và phía ngi qun lý. C
ác x lý
đu đc tích hp vi internet và các
kênh phân phi khác. Giai đon này đc phân bit bi s gia tng v sn phm và
chc nng ca ngân hàng vi sn phm theo nhu cu và quan h ca ngân hàng vi
khách hàng. Ngoài ra, s phi hp, chia s gia hi s ngân hàng
và các kênh phân
phi nh chi nhánh, mng internet, mng không dây…. giúp cho vic x lý yêu
cu và phc v khách hàng đc nhanh chóng và chính xác hn.
1.1.2.4 Ngân hàng đin t (E-banking)
Hình thái này chính là mô hình lý tng ca mt ngân hàng trc tuyn trong
nn kinh t đin t, mt s thay đi hoàn toàn trong mô hình kinh doanh và
cung cách qun lý. Nhng ngân hàng này s tn dng sc mnh ca mng
toàn cu nhm cung cp toàn b các gii pháp tài chính cho khách hàng vi
cht lng tt nht.
1.2 Các loi hình dch v ngân hàng đin t
1.2.1 Dch v ngân hàng đin t qua h thng máy giao dch t đng (ATM
banking)
ATM banking là phng thc cung cp dch v ngân hàng qua h thng máy
giao dch t đng (máy ATM), đây là thit b vin thông đc máy tính hóa ca các
ngân hàng nhm cung cp mt phng thc giao dch ngân hàng an toàn mà không
cn đn giao dch viên, dch v này đc ngân hàng cung cp thông qua th ATM
ti các máy giao dch t đng.
Nhng dch v ATM banking mang li có th k đn nh:
- i mã PIN, truy vn, xem s d tài khon, in sao kê.
- Rút/np tin mt t tài khon.
- Chuyn khon: trong và ngoài h thng.
- Thanh toán hóa đn (đin, nc, đin thoi, cc internet, truyn hình
cáp…) , thanh toán các khon phí thng xuyên, thanh toán vé máy bay).
- Np tin Vn Top up (np tin di đng tr trc, mua th game, th đin
8
thoi).
1.2.2 Dch v ngân hàng đin t qua h thng chp nhn th (Pos banking)
Pos banking là phng thc cung cp dch v ngân hàng qua h thng máy
chp nhn th (POS) ti các đim bán hàng. Máy POS dùng cung cp dch v
NHT đc lp đt ti các đim bán hàng có kh nng đc th và đc ni ti mt
trung tâm d liu đ thc hin chc nng thanh toán bng th.
Chc nng chính ca Pos banking là cung cp dch v thanh toán qua th cho
vic mua bán hàng hóa, dch v. Tin ích mà Pos banking mang li cho ch th là
không phi mang tin mt khi mua sm, tránh vic tr li tin không đ tiêu chun
lu thông; tham gia các chng trình khuyn mãi, gim giá do ngân hàng và đn v
chp nhn th t chc. Ngoài ra, mt s ni còn cho phép khách hàng rút tin mt
ti các máy POS mà không cn phi mua hàng. Chính nh nhng tin ích này Pos
banking đã tác đng rt ln đn vic xây dng thói quen không dùng tin mt trong
c dân.
1.2.3 Dch v ngân hàng qua đin thoi (Phone banking)
Phone banking là dch v cung cp thông tin ngân hàng thông qua đin thoi
c đnh. H thng t đng tr li hot đng 24/24. Khách hàng ch cn nhn vào các
phím trên bàn phím đin thoi theo mã do ngân hàng quy đnh trc đ yêu cu h
thng tr li thông tin cn thit. Dch v Phone banking đc cung cp t mt h
thng máy ch và phn mm qun lý đt ti ngân hàng, liên kt vi khách hàng
thông qua tng đài ca dch v. Khi đng ký s dng dch v, khách hàng s đc
cung cp mt mã khách hàng hoc mã tài khon tùy theo loi hình dch v đng ký
và khách hàng có th s dng nhiu dch v khác nhau.
Nhng dch v Phone banking mang li có th k đn nh:
- Thông tin ngân hàng: lãi sut, t giá hi đoái, giá chng khoán, đim giao
dch, đim đt máy ATM, hng dn s dng dch v, gii thiu thông tin v dch
v ngân hàng.
- Kim tra s d tài khon, lit kê 5 giao dch gn nht.
- Chuyn khon, thanh toán hoá đn.
9
- H thng cng t đng gi fax khi khách hàng yêu cu cho các loi thông
tin nói trên.
1.2.4 Dch v ngân hàng đin t qua mng di đng (Mobile banking – SMS
banking)
Mobile banking - SMS banking là phng thc cung cp dch v ngân hàng
đin t thông qua h thng mng đin thoi di đng. V nguyên tc, đây chính là
quy trình thông tin đc mã hoá, bo mt và trao đi gia trung tâm x lý ca ngân
hàng và thit b di đng ca khách hàng (đin thoi di đng, Pocket PC, Palm…).
Các dch v này đc thc hin qua chc nng nhn tin ca đin thoi di đng.
tham gia dch v, khách hàng cn đng ký và cung cp nhng thông tin c bn cho
ngân hàng nh: s đin thoi di đng, tài khon thanh toán. Sau khi đng ký thành
công khách hàng s đc cung cp mt mã đnh danh (ID). Cùng vi mã s đnh
danh khách hàng còn đc cung cp mt mã s cá nhân (PIN) đ khách hàng thc
hin xác nhn giao dch thanh toán khi nhà cung cp dch v yêu cu. Khi mun s
dng dch v, khách hàng cài đt ng dng Mobile banking ca ngân hàng hoc
nhn tin theo cú pháp đã quy đnh trc và gi đn s máy dch v SMS banking
ca ngân hàng.
Nhng dch v Mobile banking – SMS banking mang li bao gm:
- Tra cu thông tin tài khon: s d, lit kê 05 giao dch gn nht và chi tit
giao dch, lãi sut, t giá, giá chng khoán, đa đim giao dch, thông tin v sn
phm, dch v mi ca ngân hàng.
- Thông báo các chng trình khuyn mãi, u đãi, tri ân khách hàng.
- Thông báo bin đng s d, nhc n, lch tr n
- Chuyn khon: ni b, liên ngân hàng.
- Nhn tin kiu hi qua Western Union vào tài khon.
- Thanh toán hóa đn (đin, nc, đin thoi, cc vin thông, vé máy bay…).
- Np tin Vn Topup (np tin đin thoi di đng tr trc, mua th game, th
đin thoi).
10
1.2.5 Dch v ngân hàng đin t qua mng internet (Internet banking)
Internet banking là vic cung cp t đng thông tin, dch v ngân hàng qua
mng internet. có th tham gia, khách hàng đng ký vi ngân hàng s dng dch
v này. Khách hàng sau khi đng ký dch v s đc cp mt khu và tên truy cp.
Khách hàng ch cn mt công c duyt web nh Internet Explore hay Mozilla
Firefox và mt đng truyn internet là đ đ s dng Internet banking ti bt c
ni nào có th truy cp internet và bt c lúc nào khi khách hàng có nhu cu.
Nhng dch v Internet banking cung cp nh:
- Tra cu thông tin: t giá, lãi sut, đa đim đt máy ATM/POS, đim giao dch,
sn phm mi, s d tài khon, lch s giao dch, thông tin chi tit giao dch.
- ng ký m th, khon vay trên mng.
- Chuyn khon: ni b, liên ngân hàng.
- Chuyn tin cho ngi nhn bng CMND/ h chiu trong h thng.
- Nhn tin kiu hi thông qua dch v Western Union.
- Tit kim trc tuyn: m/đóng, np thêm, rút mt phn.
- Tr n vay.
- Thanh toán hóa đn đin, nc, đin thoi, vé máy bay.
- Thanh toán trc tuyn qua mng.
- Np tin đin thoi di đng tr trc, mua th tr trc (đin thoi, game).
1.2.6 Dch v ngân hàng đin t ti nhà (Home banking)
Vi dch v Home banking, khách hàng giao dch vi ngân hàng qua mng
nhng là mng ni b (Intranet) do ngân hàng xây dng riêng. Thông qua h thng
máy ch, mng internet và máy tính ca khách hàng, thông tin s đc thit lp, mã
hoá, trao đi và xác nhn gia ngân hàng vi khách hàng. s dng đc dch v
Home banking khách hàng cn có máy tính đ kt ni vi h thng máy tính ca
ngân hàng thông qua modem- đng dây đin thoi. ng thi khách hàng đng ký
s đin thoi và ch nhng s đin thoi này mi đc kt ni vi h thng Home
banking ca ngân hàng.
11
Nhng dch v Home banking cung cp bao gm:
- Tra cu thông tin tài khon, s d tài khon.
- Tra cu thông tin chung v: t giá, lãi sut, biu phí, thông tin ngân hàng.
- Chuyn khon: trong và ngoài h thng.
- Thc hin các lnh thanh toán trong nc: y nhim chi, y nhim thu.
- Thc hin mua bán ngoi t qua tài khon.
1.2.7 Dch v ngân hàng đin t qua thit b Kiosk (Kiosk banking)
Dch v Kiosk banking là dch v ngân hàng ng dng công ngh cao. Trên
đng ph, các ngân hàng s đt các trm làm vic có cha các thit b giao dch t
đng vi khách hàng có kt ni internet hoc các mng ni b ca ngân hàng.
Khi khách hàng cn thc hin giao dch hoc yêu cu cung cp dch v, h
ch cn truy cp, cung cp s chng nhn cá nhân và mt khu đ s dng dch v
ca h thng ngân hàng phc v mình. Khách hàng s dng thit b máy tính trm
đ truy cp vào trang web ca ngân hàng sau đó nhp mã s dng (user name) và
mt khu truy cp (password), hoc cho th vào máy ri nhp mã pin và bt đu tin
trình giao dch.
Vi Kiosk banking, khách hàng có th thc hin các giao dch nh: gi tin
có k hn, thanh toán hóa đn, chuyn khon, in sao kê, vn tin. Ngoài ra, khách
hàng còn có th np các loi thu (thu thu nhp, thu môn bài, thu nhà đt…)
ngay ti Kiosk.
1.3 Li ích ca dch v ngân hàng đin t
1.3.1 i vi ngân hàng
1.3.1.1 Tit kim chi phí kinh doanh
Vic phát trin dch v NHT giúp cho các ngân hàng trong vic tit kim
chi phí. Khách hàng giao dch vi ngân hàng trc tuyn qua các phng tin đin t.
Do đó, ngân hàng không gp sc ép v vic m thêm các đim giao dch, nhân s
đ đáp ng nhu cu giao dch trc tip. Chi phí hot đng sn xut kinh doanh ca
ngân hàng nh thanh toán, kim đm, đi li đc cng gim đi rt nhiu.
12
1.3.1.2 Tng kh nng cung cp các dch v gia tng
Vi mô hình ngân hàng hin đi, kinh doanh đa nng thì kh nng phát trin,
cung ng các dch v cho nhiu đi tng khách hàng, nhiu lnh vc kinh doanh là
rt cao. NHT có th giúp các ngân hàng tng kh nng cung cp các dch v gia
tng ca ngân hàng mình. Theo đó, các ngân hàng có th liên kt vi các công ty
bo him, công ty chng khoán, công ty tài chính đ đa ra các sn phm tin ích,
đng b nhm đáp ng nhu cu toàn din ca khách hàng v các dch v ngân hàng,
bo him, chng khoán, đu t…
1.3.1.3 Nâng cao hiu qu s dng vn
Thông qua các dch v ca NHT, các lnh v thanh toán, nh thu ca khách
hàng đc thc hin nhanh chóng, to điu kin cho vn chu chuyn nhanh, thun
li, thc hin tt vic trao đi tin – hàng, quan h giao dch. Qua đó, đy nhanh tc
đ lu thông hàng hoá, tin t và nâng cao hiu qu s dng vn. ây là li ích mà
các giao dch theo phng thc truyn thng khó có th đt đc vi tc đ nhanh,
chính xác so vi mt NHT.
1.3.1.4 M rng th trng, qung bá thng hiu, thc hin xúc tin thng
mi
Thông qua dch v ngân hàng đin t, khách hàng có th thc hin các giao
dch trc tuyn 24/24 vi mi khong cách v không gian, thi gian. Các giao dch
này có th là các giao dch thanh toán cho các nhà cung cp hàng hóa, dch v. Nh
vy, khi bên chi tr thanh toán thì bên bán có thêm thông tin v ngân hàng ca
ngi mua. NHT cng là công c qung bá, khuch trng thng hiu ca ngân
hàng mt cách sinh đng và hiu qu, thông qua nhng dch v mi, nhng kênh
phân phi mi, ngân hàng có th m rng đi tng khách hàng, phát trin th phn.
Phát trin nhng công ngh ngân hàng hin đi cng giúp cho các ngân hàng luôn
t đi mi, hoà nhp và phát trin không ch th trng trong nc mà còn hng
ti th trng nc ngoài.
13
1.3.2 i vi khách hàng
1.3.2.1 Tit kim thi gian và chi phí
S dng dch v NHT, khách hàng có th thc hin các giao dch trc
tuyn mà không phi đn các đim giao dch ca ngân hàng, tit kim chi phí đi li
và thi gian giao dch. Khách hàng cng có th thc hin mua bán hàng hóa, dch
v trc tuyn trên mng và thanh toán thông qua dch v NHT mà không cn phi
có vn phòng, tr s hay nhiu nhân viên mua, bán hàng.
1.3.2.2 Qun lý tài sn hiu qu và nm bt đy đ thông tin
Ngân hàng đin t là mt kênh quan trng giúp cho khách hàng có th thông
tin liên lc vi ngân hàng nhanh hn và hiu qu hn. Khi khách hàng s dng
NHT, h s nm bt đc nhanh chóng, kp thi thông tin v ngân hàng nh: tài
khon, t giá, lãi sut, phí dch v, đa đim giao dch, đa đim đt máy ATM…
cng nh qun lý các tài khon ca mình hiu qu hn.
1.3.2.3 Giao dch nhanh chóng, thun tin và cht lng
Dch v NHT đc thc hin thông qua các phng tin đin t nên các
bc giao dch qua dch v NHT đu đã đc lp trình sn. Do đó ch cn khách
hàng thc hin theo đúng các bc yêu cu, các giao dch s đc thc hin mt
cách nhanh chóng và chính xác. Ngoài ra, khi xây dng h thng công ngh đ cung
cp dch v NHT, các ngân hàng rt chú trng đn vn đ bo mt và an ninh
mng nên gim ri ro cho khách hàng trong quá trình thc hin giao dch.
S dng dch v NHT, vi các phng tin đin t có kt ni mng vin
thông khách hàng có th thc hin các giao dch ca mình bt c lúc nào và bt c
ni đâu. Ngoài ra, vi đc đim giao dch hoàn toàn qua mng, các ngân hàng có
th liên kt vi nhau thành các liên minh, các công ty gii pháp thanh toán to thun
li cho khách hàng thc hin các giao dch liên ngân hàng ca mình.
1.3.3 i vi nn kinh t
V mt kinh t-xã hi, s ra đi ca các dch v NHT đã to ra mt
phng thc hot đng mi góp phn thúc đy các hot đng thng mi, dch v
và du lch phát trin, to điu kin m rng hp tác kinh t, thng mi vi các