B GIÁO DO
I HC KINH T TP. HCM
HA NGUYN THANH NGUYÊN
LU
GII PHÁP NÂNG CAO CHNG
DCH V NGÂN HÀNN T TI
NGÂN HÀNG TMCP Á CHÂU
B GIÁO DO
I HC KINH T TP. HCM
HA NGUYN THANH NGUYÊN
LUC S KINH T
NG DN KHOA HC:
PGS.TS HNG
GII PHÁP NÂNG CAO CHNG
DCH V NGÂN HÀNN T TI
NGÂN HÀNG TMCP Á CHÂU
Tôi xin cam đoan lun vn i pháp nâng cao chng dch v ngân
n t ti c ph là công trình
nghiên cu ca bn thân, đc đúc kt trong quá trình hc tp và nghiên cu thc
tin trong thi gian qua. Các s liu trong lun vn đc thu thp t thc t có
ngun gc r̃ ràng, đáng tin cy, đc x lý trung thc, khách quan. Tôi xin chu
trách nhim v tính xác thc và tham kho tài liu khác
TP.HCM, ngày tháng nm 2013
Tác gi
Ha Nguyn Thanh Nguyên
L
MC LC
DANH MC CÁC CH VIT TT
DANH MC CÁC BNG BIU, HÌNH V
1
1. 1
2. 2
3. 2
4. 2
5. 2
6. 3
4
1.1 4
1.1.1 Khái nim dch v ngân hàng đin t ca NHTM 4
1.1.1.1 Thng mi đin t 4
1.1.1.2 Dch v Ngân hàng đin t 4
1.1.2 Khái nim v cht lng dch v NHT: 5
1.1.2.1 Cht lng dch v: 5
1.1.2.2 Cht lng dch v NHT: 6
1.1.3 Vai trò ca dch v ngân hàng đin t: 6
1.1.4 u nhc đim ca dch v ngân hàng đin t ca NHTM: 8
1.1.4.1 u đim ca dch v NHT: 8
1.1.4.2 Nhc đim ca dch v NHT: 10
1.1.5 Các loi hình dch v ngân hàng đin t ca NHTM 11
1.1.5.1 Internet Banking: 11
1.1.5.2 Home Banking: 11
1.1.5.3 Phone Banking: 12
1.1.5.4 Mobile Banking: 12
1.1.5.5 Call Center/Contact center: 13
1.1.5.6 Kiosk ngân hàng: 13
1.1.6 Nhng ri ro trong hot đng ngân hàng đin t 14
1.2 18
1.2.1 Mi quan h gia cht lng dch v và s hài lòng ca khách hàng: 18
1.2.2 Gii thiu mô hình SERVQUAL đánh giá s hài lòng ca khách hàng đi vi
cht lng dch v ngân hàng đin t ca ACB 19
1.2.3 Mô hình nghiên cu s hài lòng ca khách hàng s dng dch v NHT ti
ACB 22
25
26
26
2.1.1 Lch s hình thành 26
2.1.2 C cu t chc 26
2.1.3 Tình hình hot đng kinh doanh ca Ngân hàng thng mi c phn Á Châu
qua các giai đon: 26
29
2.2.1 Bi cnh chi phi s ra đi và phát trin dch v ngân hàng đin t ti Vit
Nam và ti ACB: 29
2.2.2 Quy trình đng ký s dng dch v ngân hàng đin t ca ACB: 31
2.2.3 Các sn phm ngân hàng đin t ti ACB 31
2.2.4 Thc trng trin khai dch v ngân hàng đin t ca ACB trong thi gian va
qua 31
2.3
khách hàng: 36
2.3.1 Quy trình nghiên cu: 36
2.3.2 Phng pháp kho sát s hài lòng ca khách hàng đi vi cht lng dch v
NHT ti ACB 37
2.3.2.1 Nghiên cu s b: 37
2.3.2.2 Nghiên cu chính thc (Nghiên cu đnh lng): 38
2.3.3 Kt qu đánh giá cht lng dch v ngân hàng đin t ti ACB: 41
2.3.3.1 Thng kê mô t 41
2.3.3.2 ánh giá thang đo bng h s tin cy Cronbach alpha 42
2.3.3.3 Phân tích nhân t khám phá EFA (exploratory factor analysis) 44
2.3.3.4 Kim đnh mô hình nghiên cu bng phân tích hi quy 47
2.3.3.5 Phân tích Anova 50
2.4
52
2.4.1 Nhng điu khách hàng hài lòng v cht lng dch v NHT ti ngân hàng
ACB 52
2.4.2 Nhng điu khách hàng cha hài lòng v cht lng dch v NHT ti ngân
hàng ACB 53
2.4.3 Mong đi ca khách hàng v phía ngân hàng ACB 54
55
CHÂU 56
Châu: 56
TMCP Á Châu: 57
3.2.1 Gii pháp đi vi yu t tin cy và bo mt: 57
3.2.2 i vi yu t hiu qu 64
3.2.3 Các gii pháp khác giúp tng cng s phn ng ca ngân hàng: 65
3.2.4 i vi yu t liên h 66
3.2.5 i vi yu t nng lc phc v 67
3.2.6 Mt s gii pháp khác nâng cao cht lng dch v NHT thông qua vic
nâng cao s hài lòng ca khách hàng đi vi cht lng dch v NHT ti
ACB: 70
71
74
75
TÀI LIU THAM KHO
BNG CÂU HI THO LUN
BNG CÂU HI KHO SÁT CHÍNH THC
NG KÊ MÔ T
I QUY BI
PH L T CHC C I C
PHN Á CHÂU
PH LC 9: KT QU KINH DOANH CN 2008 -2012
PH LC 10: CÁC GÓI DCH V ACBONLINE
PH LC 11: KT QU KINH DOANH T DCH V NGÂN N
T TN 2009 -2012
PH LC 12: LCH S HÌNH THÀNH NGÂN HÀNG TMCP Á CHÂU
PH LC 13: CÁC SN PHN T TI ACB
ACB : Ngân hàng thng mi c phn Á Châu
EFA : Phân tích nhân t
KHCN : Khách hàng cá nhân
KHDN : Khách hàng doanh nghip
KMO : Kaiser – Meyer - Olkin
NHT : Ngân hàng đin t
NHTM : Ngân hàng thng mi
NHNN : Ngân hàng Nhà nc
PGD/CN : Phòng giao dch/Chi nhánh
SPSS : Phn mm thng kê
TK TGTT : Tài khon tin gi thanh toán
TMCP : Thng mi c phn
TP.HCM : Thành ph H Chí Minh
VIP : Khách hàng cao cp
Hình 1.1 : Mô hình đánh giá cht lng dch v Ngân hàng đin t
Hình 1.2: Mô hình nghiên cu
Hình 2.1: Quy trình đng ký s dng dch v ngân hàng đin t ti ACB
Bng 2.2:S lng khách hàng s dng dch v ngân hàng đin t ca ACB trong
giai đon 2009 – 2012
Bng 2.3: Kt qu kinh doanh dch v ngân hàng đin t ca ACB trong giai đon
2009 – 2012
Bng 2.4: T l doanh s giao dch ca các sn phm trong tng doanh s giao
dch ca dch v NHT ti ACB giai đon 2009 – 2012
Bng 2.5: Bng tng hp các thang đo đc mã hóa
Biu đ 2.6: T l s dng cc sn phm dch v NHT ti ACB
Hình 2.7: Mô hình nghiên cu đc thit lp li
Hình 2.8: Mô hình nghiên cu tng hp
1
1. Lý do ch tài
Trong nhng nm gn đây, ngành công ngh thông tin phát trin nh v
bão, hình thc kinh doanh qua các phng tin đin t đang tr thành hình thc
kinh doanh mang li nhiu li ích cho nhân loi. các nc phát trin, công ngh
thông tin đc ng dng rng rãi vào hu ht các lnh vc. c bit, trong lnh
vc tài chính ngân hàng, vi vai trò huyt mch ca nn kinh t, vic ng dng
công ngh thông tin trong s phát trin các dch v ngân hàng là mt yêu cu tt
yu đ tng kh nng cnh tranh và đem li nhiu tin ích cho khách hàng. Nhn
thc đc vai trò to ln ca công ngh thông tin mang li, nhiu ngân hàng trên
th gii đã và đang áp dng công ngh thông tin đ phát trin và hoàn thin các
dch v ngân hàng nhm tho mãn ti đa nhu cu ngày càng đa dng ca khách
hàng, trong đó phát trin mnh m nht phi k đn dch v ngân hàng đin t.
Nm bt kp thi xu th đó, mt s ngân hàng thng mi Vit Nam nh
ACB, Vietinbank, Techcombank, ACB… đã tiên phong trong vic ng dng
công ngh thông tin cng nh nâng ca vào vic cung cp dch v ca mình thông
qua các dch v ngân hàng đin t, và đã gt hái đc nhiu thành công.
Là mt trong nhng ngân hàng trin khai dch v ngân hàng đin t sm
nht ti Vit Nam, vi nhng n lc không ngng đ ci tin công ngh bt kp
các nc trong khu vc, cho đn nay ACB đã tr thành mt trong nhng ngân
hàng hàng đu trong lnh vc ngân hàng đin t ti Vit Nam. Song, thc tin
phát trin dch v ngân hàng đin t ca ACB cho thy vn còn mt s khó khn,
hn ch trong cht lng dch v ca mình. iu này đòi hi phi có nhng bin
pháp nhm khc phc nhng nhc đim đó và phát trin thành công cht lng
dch v ngân hàng đin t cng nh giúp ACB khng đnh v th, thng hiu
ca mình trong xu th hin nay.
Trc tình hình đó, da trên nhng c s lý lun đc hc tp ti trng
và thc tin thu đc trong quá trình làm vic ti ACB, em đã la chn đ tài
2
“Gii pháp nâng cao chng dch v n t ti Ngân hàng
i c phn Á Châu (ACB)” cho khóa lun tt nghip ca mình.
2. Mc tiêu nghiên cu
Xem xét mt cách tng quát và có h thng thc trng cht lng dch v
ngân hàng đin t ti ACB cng nh nhng thành công và hn ch trong vic
cung ng dch v ngân hàng đin t ACB. T đó đ xut các gii pháp nhm
góp phn nâng cao cht lng dch v ngân hàng đin t ti ACB trong thi gian
sp ti.
3. Phm vi nghiên cu:
Phm vi thi gian
Các thông tin th cp nm trong khong thi gian t 2008 - 2012.
Các thông tin s cp đc tin hành thu thp trong khong thi gian t
tháng 07/2013 đn tháng 10/2013.
Phm vi không gian
Lun vn đc thc hin ti Ngân hàng Thng mi C phn Á Châu
(ACB).
4. ng nghiên cu
Cht lng dch v ngân hàng đin t ti Ngân hàng Thng mi C phn
Á Châu.
5. u
Nghiên cu này đc thc hin thông qua hai bc chính: nghiên cu s
b s dng phng pháp đnh tính và nghiên cu chính thc s dng phng
pháp đnh lng, thng kê mô t, so sánh đi chiu, tng hp phân tích.
Nghiên c:
Nghiên cu s b đc thc hin bng phng pháp nghiên cu đnh tính
vi k thut tho lun nhóm và phng vn th. Mc đích ca nghiên cu này
dùng đ điu chnh và b sung thang đo cht lng dch v ngân hàng đin t.
3
Nghiên cu chính thc:
Nghiên cu chính thc đc thc hin bng phng pháp nghiên cu đnh
lng. K thut phng vn trc din và phng vn thông qua mng Internet đc
s dng đ thu thp thông tin t khách hàng s dng dch v ngân hàng đin t
ca Ngân hàng TMCP Á Châu. Thông tin thu thp đc s đc x lý bng phn
mm SPSS 20. Thang đo sau khi đc đánh giá bng phng pháp h s tin cy
Cronbach alpha và phân tích nhân t khám phá EFA, phân tích hi quy bi đc
s dng đ kim đnh mô hình nghiên cu.
6. N tài
Ngoài phn m đu, kt lun, danh mc các ch vit tt, danh mc bng biu, tài
liu tham kho và ph lc, khóa lun tt nghip đc chia thành 3 phn chính:
lý lun v dch v ngân hàng n t và mô hình
nghiên cu
2: Thc trng chng dch v n t ti Ngân
hàng TMCP Á Châu
3: Gii pháp nhm nâng cao chng dch v ngân hàng
n t ti Ngân hàng TMCP Á Châu
4
1: LÝ LUN VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU V
CHNG DCH V N T
1.1 lý lun v dch v và chng dch v ngân hàng n t
1.1.1 Khái nim dch v ngân hàng n t ca NHTM
1.1.1.1 Thng mi đin t
Trong nhng thp niên gn đây, s phát trin ca khoa hc công ngh mà
đc bit là công ngh thông tin và khoa hc vin thông đã làm mt cuc cách
mng trong thng mi. Các phng pháp kinh doanh truyn thng đã và đang
dn dn đc thay th bng mt phng pháp mi. ó chính là thng mi đin
t mà "xng sng" ca nó là công ngh thông tin và Internet.
Theo T chc Thng mi th gii (WTO) đnh ngha “Thng mi đin
t bao gm vic sn xut, qung cáo, bán hàng và phân phi sn phm đc mua
bán và thanh toán trên mng Internet, nhng đc giao nhn mt cách hu hình,
c các sn phm giao nhn cng nh nhng thông tin s hoá thông qua mng
Internet”.
Ngày nay ngi ta hiu khái nim thng mi đin t thông thng là tt
c các phng pháp tin hành kinh doanh và các quy trình qun tr thông qua các
kênh đin t mà trong đó Internet hay ít nht là các k thut và giao thc đc s
dng trong Internet đóng mt vai trò c bn và công ngh thông tin đc coi là
điu kin tiên quyt.
1.1.1.2 Dch v Ngân hàng đin t
Thng mi đin t đã đa ra mt gii pháp hu hiu, mt hng đi trc
tip trong vic trao đi thông tin, hàng hoá, dch v và m rng quy mô th trng,
th trng không biên gii. Chính cuc cách mng v quy mô th trng này đã
tr thành đng lc cho mt cuc cách mng trong ngành ngân hàng hng ti
mt h thng thanh toán phù hp vi yêu cu ca th trng thng mi đin t.
iu này đã to ra mt dch v ngân hàng mi, dch v ngân hàng đin t.
5
Dch v ngân hàng đin t là mt loi dch v ngân hàng đc khách hàng
thc hin nhng không phi đn quy giao dch gp nhân viên ngân hàng. Hiu
theo ngha rng hn đây là s kt hp gia mt s hot đng dch v ngân hàng
truyn thng vi công ngh thông tin và đin t vin thông.
Trong t báo Khoa hc công ngh nm 2009 s 42, Hunh Th Hng
Tho có đnh ngha dch v ngân hàng đin t là các dch v mà khách hàng có
th truy cp t xa vào mt ngân hàng nhm: thu thp các thông tin, thc hin các
giao dch thanh toán, tài chính da trên các tài khon lu ký ti ngân hàng đó và
đng ký s dng các dch v mi.
Tóm li, dch v NHT là mt h thng phn mm tin hc cho phép khách
hàng có th tìm hiu thông tin hay thc hin mt s giao dch ngân hàng thông
qua phng tin đin t.
1.1.2 Khái nim v chng dch v
1.1.2.1 Chng dch v:
Hin nay, có rt nhiu quan đim khác nhau v cht lng dch v, tuy
nhiên dch v là dành đ phc v khách hàng, vì vy cht lng dch v nhìn t
góc đ khách hàng đc các nhà qun lý doanh nghip và các nhà nghiên cu
khoa hc rt quan tâm.
Trong mt thi gian dài, nhiu nhà nghiên cu đã c gng đnh ngha và
đo lng cht lng dch v. Ojo (2010) lp lun rng các đnh ngha v cht
lng dch v ch khác nhau trong t ng nhng thông thng liên quan đn vic
xác đnh hoc dch v cung ng đáp ng, vt quá hoc không đáp ng mong
đi ca khách hàng. Cht lng dch v đã đc đnh ngha là tng th n tng
ca khách hàng v mt dch v ca t chc v tính u vit hoc s ḱm hn
(Johnston 1995).
Cht lng dch v là mt cu trúc tru tng cao đ, vi nhiu dch v
gii quyt nhng k vng tru tng mà ngi tiêu dùng thit lp có liên quan
đn cht lng (Palmer, 2001). Theo Edvardsson, Thomsson & Ovretveit (1994)
6
cho rng cht lng dch v là dch v đáp ng đc s mong đi ca khách hàng
và làm tho mãn nhu cu ca h.
1.1.2.2 Cht ng dch v
Cht lng dch v NHT có th đc đnh ngha nh nhng đánh giá và
các ý kin tng th ca khách hàng liên quan đn s xut sc và cht lng cung
ng dch v dch v trc tuyn đ đm bo s trung thành ca khách hàng đi
vi NHT (Santos, 2003).
Vì vy, có th nói cht lng dch v NHT là kh nng đáp ng dch
v NHT đi vi s mong đi ca khách hàng s dng các dch v NHT, hay
nói theo cách khác đó là toàn b nhng hot đng, li ích tng thêm mà ngân
hàng mang li cho khách hàng nhm thit lp, cng c và m rng quan h đi
tác lâu dài vi khách hàng thông qua vic to nên s hài lòng cho khách hàng.
1.1.3 Vai trò ca dch v n t:
Vic phát trin các dch v thanh toán đin t tiên tin giúp chu chuyn
vn tng nhanh và đáp ng tt hn các nhu cu thanh toán ca nn kinh t
đt
nc đang thay đi nhanh chóng. Chính điu đó s làm cho lung tin t
mi
phía chy vào Ngân hàng s rt ln và đc điu hòa vi h s hu ích cao,
làm
thay đi c cu tin lu thông, chuyn t nn kinh t tin mt qua nn
kinh t
chuyn khon.
Thông qua h thng Ngân hàng đin t, Ngân hàng có th kim soát
hu
ht các chu chuyn tin t, cng t đó có th hn ch đc các v ra
tin,
chuyn tin bt hp pháp, tham nhng…
Vi các ngun d liu đc truy cp kp thi, chính xác qua h thng
mng thông tin, Ngân hàng Trung ng có th phân tích, la chn các gii pháp,
s dng các công c điu tit, kim soát cung ng tin t ti u nhm điu hòa,
n đnh tin t đi ni và đi ngoi ch đng, có đ điu kin đ đánh giá tình
hình cán cân thng mi, cán cân thanh toán, và din bin tc đ phát trin kinh
t. Ngân hàng Trung ng s nâng cao hn vai trò ca mình, phát huy ht chc
7
nng ca mình nu nh vic ng dng ngân hàng đin t ngày càng đc đy
mnh trong h thng ngân hàng.
Mng thông tin giúp cho hot đng thanh tra, giám sát Ngân hàng
cht
ch, kp thi chn chnh nhng vi phm, gi vng an toàn h thng. Vic
qun lý
h thng kho qu, in n tin, t chc điu hành vn phòng, qun lý h
s cán b,
đào to hun luyn nghip v, hi hp t xa trong nc và quc t…
đu có th
ng dng qua mng thông tin s rt thun tin, gim đc đáng k
chi phí đi li,
chi phí t chc, tit kim thi gian…
u t tín dng cng s thay đi ln. Các d án đu t cng có th đc
đa lên mng đ chào mi các Ngân hàng thng mi. Máy tính đin t phân
tích các d liu truy cp, đa ra các phng án đ la chn ti u. Ngân hàng
thng mi thy rõ nhng điu cn t vn đ b khuyt vào d án đm bo kh
nng thc thi.
Ngoài ra, mng thông tin cung cp cho các t chc tín dng nm đc
din bin ca các th trng: tin t, chng khoán, hi đoái. Nhng din bin
v
lãi sut, giá c phiu, t giá hi đoái. Các lung vn kh dng đc chào
mi
trên th trng liên Ngân hàng phn ánh qua mng s giúp cho Ngân hàng
có các
chính sách đúng đn và hoch đnh các phng án hot đng phù hp
Có th nói, Ngân hàng đin t có vai trò vô cùng to ln trong h thng
Ngân hàng, nó đang tác đng đn các Ngân hàng, xúc tin vic sáp nhp, hp
nht, hình thành các Ngân hàng ln, nâng cao ngun vn t có đ sc trang
b công ngh thông tin hin đi đ đng đu vi cuc cnh tranh khc lit
giành
li th v mình.
Mt khác, nó cng đy mnh vic liên kt, hp tác gia các Ngân hàng
ngày càng cht ch, phát trin đa dng, mnh m, rng khp trong nc và th
gii… đ thit lp các đ án phát trin nghip v kinh doanh sn phm và dch
v mi, s dng mng li thanh toán đin t, thông tin ri ro, t vn pháp lut,
kim toán phòng nga, lp qu bo toàn tin gi, xây dng các chng trình
8
đng tài tr, lp chng trình phi hp đào to, nâng cao trình đ cán b nhân
viên, k c các hình thc hp tác trong lnh vc dch v và vn hóa xã hi….
Bên cnh đó dch v NHT giúp tit kim mt khi lng ln thi gian
và chi phí đi li cho khách hàng, t b thói quen s dng tin mt, tránh đc
nhng ri ro khi vn chuyn; đng thi thông qua dch v này h có th ch đng
qun lý ngun tài chính cá nhân ca mình mt cách hiu qu, giúp nn kinh t
tit kim đc khi lng ln chi phí in và vn chuyn tin.
1.1.4 m ca dch v n t ca NHTM:
1.1.4.1 u đim ca dch v NHT:
- Nhanh chóng, thun tin
NHT là mt kênh giao dch, giúp cho khách hàng có th liên lc vi ngân
hàng mt cách nhanh chóng, thun tin đ thc hin mt s nghip v ngân hàng
ti bt k thi đim nào và bt c ni đâu. iu này đc bit có ý ngha đi vi
các khách hàng có ít thi gian đ đi đn vn phòng trc tip giao dch vi ngân
hàng, các khách hàng nh và va, khách hàng cá nhân có s lng giao dch vi
ngân hàng không nhiu, s tin mi ln giao dch không ln. ây là li ích mà
các giao dch kiu ngân hàng truyn thng khó có th đt đc vi tc đ nhanh,
chính xác so vi NHT.
Ngoài ra, mng thông tin cung cp cho các khách hàng nm đc din
bin ca các th trng: tin t, chng khoán, hi đoái, lãi sut mt cách nhanh
chóng.
- Tit ki
Do các giao dch ca dch v NHT không thc hin trc tip vi khách
hàng nên đã tit kim đc rt nhiu loi chi phí cho c ngân hàng và khách hàng
(lng nhân viên, chi phí đi li …) Phí giao dch ca dch v NHT đc đánh
giá là mc rt thp so vi giao dch truyn thng, đc bit là giao dch qua
Internet, t đó góp phn tng doanh thu hot đng cho ngân hàng.
9
- Nâng cao hiu qu s dng vn
Xét v mt kinh doanh ca ngân hàng, dch v NHT s giúp nâng cao
hiu qu s dng vn. Thông qua các dch v ca NHT, các lnh v chi tr, nh
thu ca khách hàng đc thc hin nhanh chóng, to điu kin cho vn tin t
chu chuyn nhanh, thc hin tt quan h giao dch, trao đi tin - hàng. Qua đó
đy nhanh tc đ lu thông hàng hoá, tin t, nâng cao hiu qu s dng vn.
-
Trong xã hi lúc nào cng bn rn vì ít thi gian, nhu cu cuc sng ht
sc đa dng và rt nhy cm vi s bin đng ca th trng và giá c, nhu cu
tài chính trong cuc sng cao hn rt nhiu, nên khách hàng cn nhng sn phm
dch v cht lng cao vi nhiu tin ích nhanh chóng và chính xác. Chính s
tin ích có đc t công ngh ng dng, t phn mm, t nhà cung cp dch v
mng, dch v Internet đã thu hút và gi khách hàng s dng, quan h giao dch
vi ngân hàng, tr thành khách hàng truyn thng ca ngân hàng. Vi mô hình
ngân hàng hin đi, kinh doanh đa nng thì kh nng phát trin, cung ng các
dch v cho nhiu đi tng khách hàng, nhiu lnh vc kinh doanh ca dch v
NHT là rt cao.
- Cung cp dch v trn gói
im đc bit ca dch v NHT là có th cung cp dch v trn gói. Theo
đó các ngân hàng có th liên kt vi các công ty bo him, công ty chng khoán,
công ty tài chính khác đ đa ra các sn phm tin ích đng b nhm đáp ng
cn bn các nhu cu ca mt khách hàng hoc mt nhóm khách hàng v các dch
v liên quan ti ngân hàng, bo him, đu t, chng khoán
- M rng phm vi ho nh tranh
Trong giai đon cnh tranh khc lit nh hin nay, dch v NHT là mt
trong nhng gii pháp ca NHTM đ nâng cao cht lng dch v và hiu qu
hot đng, qua đó nâng cao kh nng cnh tranh ca NHTM. iu quan trng
hn là dch v NHT còn giúp NHTM thc hin chin lc “toàn cu hóa” mà
10
không cn m thêm chi nhánh trong nc cng nh nc ngoài, là công c
qung bá, khuych trng thng hiu ca NHTM mt cách sinh đng, hiu qu.
1.1.4.2 Nhc đim ca dch v NHT:
-Vn
Tuy nhiên đ xây dng mt h thng dch v NHT đòi hi phi mt
lng vn đu t ban đu khá ln đ la chn đc mt công ngh hin đi, đúng
đnh hng, cha k ti các chi phí cho h thng d phòng, chi phí bo trì, duy
trì và phát trin h thng, đi mi công ngh sau này. ng thi cn có mt đi
ng k s, cán b k thut có trình đ đ qun tr, vn hành h thng… mt lng
chi phí mà không phi NHTM nào cng sn sàng b ra đu t. Cha k vic đu
t y có phát huy hiu qu hay không còn ph thuc vào h thng h tng truyn
thông đt nc, hay nói khác đi còn ph thuc vào nhng n lc chung ca c
mt quc gia ch không riêng gì mt NHTM nào.
-Ri ro cao
Bên cnh nhng li ích u vit ca loi hình dch v này thì nó cng cha
đng khá nhiu ri ro và vn đ nan gii nht hin nay là ch tính an toàn và
bo mt ca h thng dch v NHT. Ri ro trong hot đng dch v này là không
nh, khách hàng có th b mt mt khu truy nhp tài khon t lúc nào mà mình
chng hay bit do b “Hacker” n cp bng công ngh cao. T đó tin trong tài
khon ca khách hàng b mt mà không bit ti bn thân mình nhm ln hay ti
NHTM. Còn v phía NHTM Vit Nam, do công ngh ch yu là “nhp khu”
nên s ch đng nm bt công ngh không cao, vic phát hin và bt các “n
hng” ca phn mm mua t nc ngoài cha th thc hin đc mt cách đy
đ, kh nng ln là phi mi chuyên gia, tn kém và mt thi gian. Vius, trojan,
phn mm gián đip là nhng nguy c thng trc tn công h thng qua vic
gi mo, đánh cp d liu khách hàng, ti phm máy tính s dng tn công kiu
“t chi dch v” (DDoS) làm tê lit website là rt có th xy ra. Ngày nay nhng
tn công ác ý và tin tc đã chuyn bin t ch ch là s thích ca mt s sinh viên
đã tr thành mt lnh vc ti phm hoàn chnh. Ngoài ra phi k đn chính sách
11
qun lý ri ro đi vi hot đng dch v NHT ca các NHTM còn đang nhng
bc đi đu tiên, không có h thng lu tr d liu tn tht, thiu nhng công c
qun lý ri ro cn thit đ đi vào thc tin.
-Thi
Do đc đim ca dch v NHT là không trc tip nên khách hàng nhn
đc thông tin không th đy đ nh qua mt cán b chuyên trách ca ngân hàng.
Khách hàng s mt đi c hi trao đi thông tin vi bn hàng, nm bt tình hình
mi, “nóng” ti ni giao dch ca ngân hàng.
1.1.5 Các loi hình dch v ngân hàng n t ca NHTM
1.1.5.1 Internet Banking:
Dch v này cho phép đn gin hóa hot đng thanh toán và
thc hin
giao dch trc tuyn mà không cn đn ngân hàng cng nh kim soát
hot
đng ca các tài khon này. tham gia, khách hàng có th truy cp vào
website ca
ngân hàng và thc hin giao dch tài chính, truy vn thông tin cn
thit nh giá vàng, t giá ngoi tê, lãi sut. Khách hàng cng có th truy cp
vào các website khác đ mua hàng, tr tin đin, nc, đin thoi, internet, thu
thu
nhp cá nhân qua vic thc hiên thanh toán vi ngân hàng. Tuy nhiên,
ngân hàng
phi có h thng bo mt đ mnh đ đi phó vi ri ro trên phm
vi toàn cu. ây
là tr ngi ln đi vi các ngân hàng ti Vit Nam vì đu t
vào h thng bo mt
rt tn kém.
1.1.5.2 Home Banking:
ây là cm các dch v cho phép khách hàng qun lý t xa thông tin tài
khon
ca mình ti bt k đim giao dch nào. Vi ngân hàng ti nhà, khách
hàng giao
dch vi ngân hàng qua mng nhng là mng ni b (Intranet) do
ngân hàng xây dng riêng. Các giao dch đc tin hành ti nhà, vn phòng,
công ty thông qua h
thng máy tính ni vi h thng máy tính ca ngân hàng.
Thông qua dch v Home
Banking, khách hàng có th thc hin các giao dch
v chuyn tin, lit kê giao
dch, t giá, lãi sut, giy báo n, báo có . s
dng dch v Home Banking, ch cn có máy tính kt ni vi h thng máy
12
tính ca ngân hàng thông qua
modem hoc đng đin thoi quay s, khách
hàng phi đng ký s đin thoi và
ch s đin thoi này mi đc kt ni vi
h thng Home Banking ca ngân hàng.
1.1.5.3 Phone Banking:
Phone Banking là h thng t tr li các thông tin v dch v, sn phm
ngân
hàng qua đin thoi ca ngân hàng. Khách hàng nhn vào các phím trên
đin thoi
theo mu quy đnh ca ngân hàng đ yêu cu h thng tr li các
thông tin cn thit.
ây là sn phm cung cp thông tin ngân hàng qua đin
thoi hoàn toàn t đng.
Do t đng nên các loi thông tin đc n đnh
trc, bao gm thông tin v t giá
hi đoái, lãi sut, giá vàng, giá chng khoán,
thông tin cá nhân cho khách hàng nh
s d tài khon, lit kê nm giao dch
cui cùng trên tài khon, các thông báo mi
nht. H thng cng t đng gi
fax khi khách hàng yêu cu cho các loi thông tin
nói trên.
1.1.5.4 Mobile Banking:
Mobile Banking là h thng tr li bng các tin nhn t đng v các thông
tin, dch v ca ngân hàng ni khách hàng đng kí. Ngoài ra còn là hình thc
thanh toán trc tuyn qua mng đin thoi di đng. Phng thc này đc ra đi
nhm gii quyt nhu cu thanh toán giao dch có giá tr nh (micro payment) hoc
nhng dch v t đng không có ngi phc v. Mun tham gia, khách hàng phi
đng ký đ tr thành thành viên chính thc, trong đó quan trng là cung cp
nhng thông tin c bn nh: s đin thoi di đng, s tài khon cá nhân dùng
trong thanh toán. Sau đó, khách hàng đc nhà cung ng dch v thông qua mng
này cung cp mt mã s đnh danh (ID). Mã s này không phi s đin thoi và
nó s đc chuyn thành mã vch đ dán lên din thoi di đng, giúp cho vic
cung cp thông tin khách hàng khi thanh toán nhanh chóng, chính xác và đn
gin hn các thit b đu cui ca đim bán hàng hay cung ng dch v. Cùng vi
mã s đnh danh, khách hàng còn đc cp mt mã s cá nhân (PIN) đ khách
hàng xác nhn giao dch thanh toán khi nhà cung cp dch v thanh toán yêu cu.
Sau khi hoàn tt các th tc cn thit thì khách hàng s là thành viên chính thc
13
và đ điu kin đ thanh toán qua đin thoi di đng. Tuy nhiên, đng v phía
khách hàng thì đây vn là mt dch v mo him. Theo báo cáo ca Javelin
Strategy & Research vi ta đ Các tiêu chun bo mt cho dch v ngân hàng
qua đin thoi di đng 2008 , 47% nhng ngi không đng kí dch v này là vì
tính bo mt. Mc dù không có các v tn công đin thoi di đng nào trên din
rng nhng 73% khách hàng lo s rng các tin tc có th truy cp t xa vào đin
thoi di đng ca h cng nh các mi lo ngi các s liu Mobile Banking nhy
cm ca h có th b đánh cp bng tín hiu không dây, mc dù vic thông tin
gi đi đã đc mt mã hóa và hn mt na lo lng v vic điu gì s xy ra nu
đin thoi ca h b đánh cp.
1.1.5.5 Call Center/Contact center:
Do qun lý d liu tp trung nên khách hàng có tài khon ti bt k chi
nhánh nào vn gi v mt s đin thoi c đnh ca trung tâm này đ đc cung
cp mi thông tin chung và cá nhân. Khác vi Phone Banking ch cung cp các
loi thông tin đc lp trình sn, Call Center có th linh hot cung cp thông tin
hoc tr li các thc mc ca khách hàng. Nhc đim ca Call Center là phi có
ngi trc 24/24 gi.
1.1.5.6 Kiosk ngân hàng:
Là s phát trin ca dch v ngân hàng hng ti vic phc v khách hàng
vi cht lng cao nht và thun tin nht. Trên đng ph s đt các trm làm
vic vi đng kt nói Internet tc đ cao. Khi khách hàng cn thc hin giao
dch hoc yêu cu dch v, h ch cn truy cp, cung cp s chng nhn cá nhân
và mt khu đ s dng dch v ca h thng ngân hàng phc v mình. ây là
mt hng phát trin đáng lu tâm cho các ngân hàng thng mi Vit Nam
nhm gim ti cho h thng ATM. Kiosk Banking s dng công ngh màn hình
cm ng, có th ng dng trên rt nhiu lnh vc nh bán hàng, thông tin và phát
trin các dch v, tin ích phi rút tin mt ca ngân hàng. H thng Kiosk đã đc
trin khai khá rng rãi ti nhiu ngân hàng trên th gii và trong khu vc nh:
CitiBank (toàn cu), DBS, UOB (Singapore).
14
1.1.6
Dch v ngân hàng đin t mang li khá nhiu li ích cho nhân loi, tuy
nhiên s nhanh nhy v công ngh cng s mang li nhiu ri ro ln nu nh con
ngi không nhn din đc nó.
Ri ro hong:
Ri ro hot đng phát sinh t kh nng xy ra thit hi cho khách hàng do
h thng không đm bo s thng nht và đáng tin cy. Ngân hàng thng là đi
tng tn công ca nhng k đt nhp h thng t bên ngoài hoc bên trong nhm
tác đng lên các sn phm hoc h thng ngân hàng nên các yu t v an ninh là
vn đ cn đc quan tâm nht. Ri ro hot đng còn có th phát sinh do nhm
ln ca khách hàng, do h thng ngân hàng đin t b thit k hoc trin khai
không hoàn chnh. Có th chia ri ro hot đng thành các nhóm sau:
-
Ri ro v mt an toàn bo mt liên quan đn kim soát vic truy cp vào
h thng qun lý ri ro và h thng k toán ca ngân hàng, nhng thông tin mà
ngân hàng trao đi vi các đi tác khác; kim soát vic truy cp h thng ngân
hàng ngày càng tr nên phc tp do kh nng ca máy tính, phân b đa lý ca
các đim truy nhp, vic s dng các đng dây liên lc, k c các mng thông
tin công cng nh Internet ngày càng đc phát trin. Vic kim soát không tt
có th dn đn tình trng nhng ngi chuyên ly trm d liu trên mng Internet
thc hin thành công nhng hành đng bt hp pháp.
Bên cnh nhng v “tn công” t bên ngoài vào h thng ngân hàng đin
t, các ngân hàng còn có th phi gánh chu nhng ri ro có liên quan đn hành
vi la đo ca chính nhng nhân viên ca mình: các nhân viên ngân hàng hoàn
toàn có th nm đc nhng d liu ca quy trình xác nhn nhm mc đích truy
cp vào các tài khon ca khách hàng hoc n cp các th lu tr giá tr. Các li
không c ý ca nhng nhân viên cng có th gây tn hi đn h thng ca ngân
hàng.
15
-
Ngân hàng có th gp phi ri ro khi h thng đc la chn không đc
thit k hay lp đt mt cách hoàn ho. Chng hn, mt ngân hàng có th gp ri
ro h thng đin t b gián đon hay trì tr do h thng này không phù hp vi
nhu cu ca ngi s dng. Tuy nhiên, vic da vào các ngun cung cp t bên
ngoài li đt ngân hàng vào ri ro hot đng. Các nhà cung cp dch v có th
không có đ k nng chuyên nghip đ cung cp các dch v mà ngân hàng mong
mun hoc cp nht đc kin thc t ngh ca mình theo thi gian. Hot đng
ca các nhà cung cp dch v cng có th gián đon do s đ v h thng hoc
các khó khn tài chính, gây khó khn cho ngân hàng trong vic chuyn giao sn
phm và dch v tài chính ti khách hàng.
Thêm vào đó, tc đ thay đi nhanh chóng và liên tc là đc trng ca
công ngh thông tin khin cho ngân hàng đi mt vi ri ro h thng đin t b
li thi. Ngoài ra, tc đ thay đi công ngh nhanh chóng cng đng ngha vi
vic các nhân viên ngân hàng không cp nht đc kin thc t công ngh mi
mà ngân hàng đang s dng.
Chính nhng yu t này dn đn ri ro hot đng đi vi h thng mi
hoc h thng đã đc cp nht.
-
Vic nhm ln trong s dng dch v ca khách hàng cho dù là vô tình hay
c ý cng là mt loi ri ro hot đng. Ri ro có th ngày càng cao khi ngân hàng
không thc hin vic truyn bá kin thc cho các khách hàng ca mình mt cách
thích hp v ý thc an toàn bo mt. Ngoài ra, nu thiu các bin pháp đúng đn
trong vic xác minh các giao dch thì khách hàng có th bác b nhng giao dch
mà h y quyn thc hin trc đó, gây ra các thit hi v tài chính cho ngân
hàng. Các khách hàng s dng nhng thông tin cá nhân (nh các mt mã đ nhn
din khách hàng, s th tín dng, s tài khon ngân hàng) trong hot đng chuyn
phát đin t không cn trng có th khin cho bn ti phm có kh nng truy cp