QUAN ĐIỂM HIỆN NAY VỀ NGUỒN GỐC NGƯỜI HIỆN ĐẠI

Trường Đại học Quốc gia Hà Nội
Trường đại học Khoa học tự nhiên
QUAN ĐIỂM HIỆN NAY VỀ
NGUỒN GỐC NGƯỜI HIỆN ĐẠI
GVHD: PGS. TS Trịnh Hồng Thái
Nội dung
1
2
Click to add Title
3
Giới thiệu chung về
Homo sapiens
Cội nguồn của
Homo sapiens
hiện đại
Tổng kết, đánh giá và thảo luận
Giới thiệu chung về
Homo sapiens
Homo sapien 3A
(H. sapiens neanderthalensis)
(H. neanderthalensis)
Homo sapiens 1 (H. heidelbergensis)
Homo sapiens 2 (H. heidelbergensis)
Homo sapiens 3B
(H. sapiens sapiens)
Đặc điểm cơ thể của H. sapiens sớm
Giới thiệu chung về
Homo sapiens
Xuất hiện: khoảng
700.000 năm trước
Xuất hiện: khoảng

300.000 – 100.000
năm trước
So với
H. erectus
:
sọ cao và tròn
hơn, khoang sọ
lớn hơn, răng
nhỏ hơn
Các đặc điểm
tương tự như
H.
sapiens
1
Clip: vào
Becoming Human
 Hominid Profile 
H.heidelbergensis
(dùng chuột để quan sát hóa thạch sọ
H. heidelbergensis
theo các hướng )
Homo erectus
H.Heidelbergensis
Giới thiệu chung về
Homo sapiens
Đặc điểm cơ thể của H. sapiens sớm
Nơi sống
Các savan vùng
ấm tới lạnh
Vùng nhiệt đới

Các rừng rụng lá
H.sapiens
1và 2: đã biết sử dụng công cụ đá  Rìu
đá
The palaeolithic site of Kota Tampan in Malaysia
Giới thiệu chung về
Homo sapiens
Đặc điểm cơ thể của H. sapiens sớm
Homo sapiens 3A (H. neanderthalensis)
Giới thiệu chung về
Homo sapiens
Đặc điểm cơ thể của H. sapiens sớm
Homo sapiens 3A (H. neanderthalensis)
Sống trong khoảng thời gian: 100.000 – 28.000 năm trước
Kích thước cơ thể trong phạm vi người hiện đại
Đặc điểm: cung mày nổi rõ, phần giữa mặt nặng nề, có khe hở
sau răng hàm cuối cùng, xương chẩm không tròn, sọ thấp
Neanderthal tồn tại được ở vùng lạnh giá nhờ chế tác công cụ
đá – công nghệ Mousterian
Tham khảo: Becoming human  Cultural  Related exhibits  Mousterian
A biface Acheulean tool containing a fossil (right) from West Tofts,
England, according to Bahn, 2000, unknown scale.
The other tools are Mousterean
(Usually Neanderthal)
bifaced
Acheulean, carefully shaped on non-local raw materials
Hái lượm, săn bắt và có phân công lao động
Ở hang, dùng da thú làm quần áo, xây dựng nhà ngoài trời
bằng xương da thú.
Có mầm mống tôn giáo trong nghi lễ chôn cất người chết: trải

hoa trong huyệt, chôn theo đồ tùy táng.
Giới thiệu chung về
Homo sapiens
Đặc điểm cơ thể của H. sapiens sớm
Homo sapiens 3A (H. neanderthalensis)
Skhul cave on Mount Carmel, Israel Quafzeh cave near Nazareth, Israel
Reconstruction of Neandertal burial from Shanidar cave
Skhul 5 skull (Neanderthal or "early modern"), male,
buried with the jaw bone of a wild boar in his arms
Neanderthal: "The Flower Man from Shanidar" (Shanidar 4).
dispute "flowers for the funeral or not" is being fought
Tham khảo cho "The Flower Man from Shanidar"
Becoming human  Culture  Related exhibits  11. Why
bury the Death?/ 12. Burying the evidence
Ngôn ngữ đơn giản, kết hợp cử chỉ với
tín hiệu âm thanh, từ đó phát triển tới
khái niệm trừu tượng
Ngôn ngữ đơn giản: thể hiện ở chỗ
+ Cằm thẳng hoặc lẹm
+ Nền sọ thấp
 bộ máy phát âm còn chưa hoàn thiện
Giới thiệu chung về
Homo sapiens
Đặc điểm cơ thể của H. sapiens sớm
Becoming human  Hominid Profiles 
H. neanderthalensis

Quan sát hóa thạch sọ theo các hướng, thấy lồi cằm không rõ ở
H. neanderthalensis
Homo sapiens 3A (H. neanderthalensis)

Xuất hiện khoảng 100.000 năm trước.
So với Neanderthal:
+ Xương nhỏ hơn
+ Nền sọ ngắn hơn
+ Cung mày không nổi rõ
+Trán thẳng và cao hơn
+ Răng ít nhô ra phía trước hơn
Giới thiệu chung về
Homo sapiens
Đ c đi m c th ng i hi n đ i H.sapiens ặ ể ơ ể ườ ệ ạ
sapiens
H. neanderthalensis H. sapiens sapiens
Giới thiệu chung về
Homo sapiens
1 Homo neanderthalensis, 2 Homo sapiens
Xương chi của
H. sapiens sapiens
thẳng hơn
Becoming Human
Anatomy
Related
exhibits
For more info:
Giới thiệu chung về
Homo sapiens
Đ c đi m s Neanderthal và H.sapiens sapiensặ ể ọ
Đặc điểm sọ
Neanderthal H. sapiens sapiens
Hộp sọ Bề dọc dài, vòm sọ thấp Bề dọc ngắn, vòm sọ cao
Phầm chẩm Lồi hình củ hoặc có góc Tròn

Phần trán Thấp, vát sau Cáo, thẳng hoặc vát nhẹ
Phần mặt Rộng, dô ra trước, hốc mắt lớn Hẹp, thẳng hoặc dô nhẹ, hốc mắt
vừa phải
Vòm mày Nối thành gờ liên tục từ trái sang
phải
Ít biểu hiện, nhất là ở sọ nữ
Cằm Thường lẹm, vát ra sau Thẳng hoặc dô ra trước
Xương chi Ngắn, to, mập, chỏm khớp lớn,
xương đùi hơi cong
Thuôn dài, chỏm khớp nhỏ, xương
đùi tương đối thẳng
Bộ xương Thô, nặng, thành sọ dày, đầu sọ
lớn không cân đối với tầm người
thấp
Thanh mảnh, thành sọ mỏng, đầu
sọ cân đối với tầm người
Đặc điểm chung của người hiện đại
Cội nguồn của
Homo sapiens
hiện đại
Mô hình “Out of Africa”
1
2
Mô hình lai
3
Mô hình nhiều vùng
Nội dung
Các giả thuyết
Bằng chứng hóa thạch: xuất hiện
100.000 năm trước.

Bộ xương đầy đủ chỉ tìm thấy phổ
biến có niên đại 35.000 năm
Đặc điểm bộ xương: nhẹ nhàng
hơn người cổ
+ Sọ tròn hơn, bờ dọc sọ ngắn
hơn
+ Trán thẳng, cao hơn
+ U giữa cung mày nhỏ và không
nổi rõ
+ Xương hàm dưới thể hiện rõ lồi
cằm, răng ít nhô ra trước
+ Nền sọ cong lên  liên quan
đến hình thành tiếng nói
+ Dung tích sọ trung bình
1300cm
3
+ Xương chi thẳng hơn
Cội nguồn của
Homo sapiens
hiện đại
Người Crog Manon:
Không phải một loài khác, là
người tinh khôn, người hiện
đại về mặt giải phẫu
Xuất hiện khoảng 35.000 –
17.000 năm trước
Dung tích sọ: 16.000cc
Tên
Crog Manon
đặt theo tên

một khách sạn ở Pháp
Cội nguồn của
Homo sapiens
hiện đại
Artist’s reconstruction of a Cro-Magnon man
Đời sống và văn hóa
Nghệ thuật trạm khắc, và mỹ
thuật.

Bức tượng “Venuses”: niên đại
27.000 đến 22.000 năm
Tìm thấy những bức vẽ trong các
hang ở: Tây Ban Nha và Pháp
Cội nguồn của
Homo sapiens
hiện đại
Cave paintings from 20,000 years ago at
Vallon-Pont-d’Arc in southern France (left)
and from Lascaux, in southwest France
Cội nguồn của
Homo sapiens
hiện đại
Phương pháp khoa học
Để đưa ra một giả thuyết
For more info
: Becoming Human  Evidence
 Related exhibits  1: The scientific method
Cội nguồn của
Homo sapiens
hiện đại

Các giả thuyết về nguồn gốc người hiện đại
1. Mô hình Out of Africa
1. Mô hình Out of Africa
3. Mô hình lai
3. Mô hình lai
2. Mô hình nhi u vùngề
2. Mô hình nhi u vùngề
Các nhà khoa
h c th ng nh t: ọ ố ấ
H.sapiens
đi m ể
1 và 2 là t tiên ổ
c a ng i hi n ủ ườ ệ
đ iạ
Các nhà khoa
h c th ng nh t: ọ ố ấ
H.sapiens
đi m ể
1 và 2 là t tiên ổ
c a ng i hi n ủ ư ờ ệ
đ iạ
Gi thuy t: ng i hi n đ i xu t phát t sông Klasie, Nam phi ả ế ườ ệ ạ ấ ừ
 r i di c đ n c u l c đ a kho ng 100.000 năm tr cồ ư ế ự ụ ị ả ướ
Cội nguồn của
Homo sapiens
hiện đại
1. Mô hình “Out of Africa”
Cội nguồn của
Homo sapiens
hiện đại

Important Early Modern Homo sapiens Sites Date of Fossil (years ago)
East Africa:
Herto, Middle Awash 160,000-154,000
Omo 1 195,000
Laetoli 120,000
South Africa:
Border Cave 115,000-90,000
Klasies River Mouth 90,000
Israel:
Skhul and Qafzeh 92,000-90,000
Australia:
Lake Mungo 60,000-46,000
Asia:
Ordos (Mongolia) 40,000-20,000 ?
Liujiang (China) 139,000-111,000 ?
Zhoukoudian upper cave (China) 27,000
Europe:
Peştera cu Oase (Romania) 36,000-34,000
Combe Capelle (France) 35,000-30,000
Mladeč and Předmostí (Czech Republic) 35,000-25,000
Cro-Magnon (France) 27,000-23,000
Cội nguồn của
Homo sapiens
hiện đại
1. Mô hình “Out of Africa”
Người
Neanderthal
là nhánh bên, không phải là tổ tiên trực tiếp
của người hiện đại và bị thay thế bởi người
Cro Magnon

Sự xuất hiện người hiện đại tại châu Phi xảy ra khoảng 130
ngàn năm trước
Sự xuất hiện người hiện đại ngoài châu Phi đều muộn hơn
nhiều
92 ngàn năm trước tại Trung Á
60-40 ngàn năm trước tại Australia
40-30 ngàn năm trước tại châu Âu
For more info
: Becoming Human  Lineages  8. Did we
come only out of Africa  Out of Africa
Cội nguồn của
Homo sapiens
hiện đại
Loài này sống ở Ethiopia khoảng
160.000 năm trước
Rồi di chuyển xuống vùng thung
lũng sông Nile, phía nam Châu
Phi và vùng Tây Á.
1. Mô hình “Out of Africa”
Bằng chứng hóa thạch 1:
H.sapiens idaltu (
phát hiện 2003)
Cội nguồn của
Homo sapiens
hiện đại
1. Mô hình “Out of Africa”
Herto skull: Dated at between
160,000 and 154,000 years old
For more info
: watch the video

120603ChrisStringerhi.asf
Cội nguồn của
Homo sapiens
hiện đại
1. Mô hình “Out of Africa”
Bằng chứng hóa thạch 2:
Hộp sọ Hofmeyr
tỉnh Eastern Cape
Nam Phi - ScienceDaily (Jan. 12, 07)

“ Hộp sọ Hofmeyr cho chúng ta cái nhìn tổng quát
đầu tiên về hình thái của quần thể người Châu phi
cận-Sahara, nghĩa là những tổ tiên gần nhất của
chúng ta – dù họ có xuất phát từ đâu đi nữa”
Frederick Grine of the Departments of Anthropology and
Anatomical Sciences at Stony Brook University in New York
Cội nguồn của
Homo sapiens
hiện đại
Hộp sọ Hofmeyr
Niên đ i: 36.2 ± 3.3 nghìn năm ạ
tr cướ
Ph ng pháp đo 3 chi u ươ ề  cho
th y s gi ng nhau đáng ng c ấ ự ố ạ
nhiên v i nh ng ng i c cùng ớ ữ ườ ổ
th i kì h u đ đá cũ Châu Âuờ ậ ồ ở