ỨNG DỤNG LÝ THUYẾT MARKOWITZ ĐỂ XÂY DỰNG DANH MỤC ĐẦU TƯ HIỆU QUẢ CHO NHÀ ĐẦU TƯ CÁ NHÂN TRÊN TTCK VIỆT NAM.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TR
NG I HC KINH T TP.HCM






LÊ QUÝ



NG DNG LÝ THUYT MARKOWITZ
 XÂY DNG DANH MC U T
HIU QU CHO NHÀ U T CÁ NHÂN
TRÊN TH TRNG CHNG KHOÁN
VIT NAM






LUN VN THC S KINH T

Thành ph H Chí Minh - Nm 2013

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TR
NG I HC KINH T TP.HCM






LÊ QUÝ



NG DNG LÝ THUYT MARKOWITZ
 XÂY DNG DANH MC U T
HIU QU CHO NHÀ U T CÁ NHÂN
TRÊN TH TRNG CHNG KHOÁN
VIT NAM

CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG
MÃ S: 60340201


LUN VN THC S KINH T





NGI HNG DN KHOA HC:
TS. THÂN TH
 THU THY







Thành ph H Chí Minh - Nm 2013




LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn “ng dng lý thuyt Markowitz đ xây dng danh

mc đu t hiu qu cho nhà đu t cá nhân trên Th trng Chng khoán Vit Nam”
là công trình nghiên cu ca riêng tôi đc thc hin di s hng dn khoa hc
ca TS. Thân Th Thu Thy. Lun vn là kt qu ca vic nghiên cu đc lp,
không sao chép trái phép toàn b hay mt phn công trình ca bt c ai khác. Các
s liu trong lun vn đc s dng trung thc, t các ngun hp pháp và đáng tin
cy.
Lun vn đã đc chnh sa theo yêu cu ca Hi đng chm lun vn.
TP HCM, ngày tháng nm 2013
Tác gi lun vn


Lê Quý



MC LC

Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các ch vit tt
Danh mc các bng
Danh mc các hình v, đ th
M U. ………………………………………………………………… 1
1. S cn thit ca đ tài. 1
2. Mc tiêu nghiên cu. 1
3. i tng nghiên cu. 2
4. Phm vi nghiên cu. 2
5. Phng pháp nghiên cu. 2
6. Kt cu lun vn. 3

Chng 1 - TNG QUAN V LÝ THUYT MARKOWITZ  XÂY DNG
DANH MC U T HIU QU CHO NHÀ U T CÁ NHÂN TRÊN TH
TRNG CHNG KHOÁN. …………………………………… 4
1.1 Tng quan v danh mc đu t hiu qu cho nhà đu t cá nhân trên th
trng chng khoán. 4
1.1.1 Khái nim danh mc đu t cho nhà đu t cá nhân. 4
1.1.2 Khái nim danh mc đu t hiu qu cho nhà đu t cá nhân. 5
1.2 Tng quan v xây dng danh mc đu t hiu qu cho nhà đu t cá nhân
trên th trng chng khoán. 5
1.2.1 Khái nim v xây dng danh mc đu t hiu qu cho nhà đu t cá nhân 5
1.2.2 S cn thit phi xây dng danh mc đu t hiu qu cho nhà đu t cá nhân
trên th trng chng khoán . 6
1.2.3 Quy trình xây dng danh mc đu t hiu qu cho nhà đu t cá nhân. 7
1.2.3.1 Mc tiêu đu t. 7


1.2.3.2 Phân b tài sn. 9
1.2.3.3 La chn chin lc đu t. 10
1.2.3.4 La chn chng khoán. 11
1.2.3.5 ánh giá hiu qu ca hot đng xây dng danh mc đu t. 13
1.3 Lý thuyt Markowitz đ xây dng danh mc đu t hiu qu cho nhà đu
t cá nhân trên th trng chng khoán. 13
1.3.1 Phng pháp đo lng li nhun k vng và ri ro ca danh mc đu t. 14
1.3.1.1 Li nhun k vng và ri ro ca chng khoán riêng l. 14
1.3.1.2 o lng mi quan h gia các chng khoán. 14
1.3.1.3 Li sut k vng ca danh mc đu t. 15
1.3.1.4 Phng pháp tính phng sai ca danh mc đu t. 16
1.3.2 La chn danh mc đu t hiu qu theo lý thuyt Markowitz. 17
1.3.2.1 Các gi thit ca lý thuyt Markowitz. 17
1.3.2.2 Mc ngi ri ro. 17

1.3.2.3 Mc hu dng và hàm hiu dng. 18
1.3.2.4 Danh mc đu t hiu qu và đng biên hiu qu. 18
1.3.2.5 Truy tìm danh mc đu t hiu qu. 19
Kt lun chng 1 24
Chng 2 - THC TRNG NG DNG LÝ THUYT MARKOWITZ 
XÂY DNG DANH MC U T HIU QU CHO NHÀ U T CÁ
NHÂN TRÊN TR TRNG CHNG KHOÁN VIT NAM. 25
2.1 Tng quan v th trng chng khoán Vit Nam 25
2.1.1 Quá trình hình thành và phát trin. 25
2.1.2 Qui mô giao dch ca th trng. 25
2.1.3 Din bin ch s giá chng khoán. 27
2.2 Thc trng hot đng đu t ca nhà đu t cá nhân trên th trng chng
khoán Vit Nam. 30
2.3 Phân tích các nhân t nh hng đn quyt đnh đu t ca nhà đu t cá
nhân trên th trng chng khoán Vit Nam. 32


2.3.1 Mô hình nghiên cu. 32
2.3.2 C s d liu. 33
2.3.3 Kim đnh thang đo và phân tích nhân t khám phá. 36
2.3.4 Phân tích hi quy. . 40
2.3.5 Kt qu nghiên cu. 43
2.4 Vn dng lý thuyt Markowitz đ xây dng danh mc đu t hiu qu cho
nhà đu t cá nhân trên th trng chng khoán Vit Nam. 44
2.4.1 T sut sinh li, ri ro ca các c phiu và t sut sinh li k vng. 47
2.4.2 Ma trn h s hip phng sai và ma trn h s tng quan 48
2.4.3 Xây dng đng biên hiu qu. 48
2.4.4 Xác đnh danh mc đu t hiu qu trong trng hp không tn ti tài sn phi
ri ro. 52
2.4.5 Xác đnh danh mc đu t hiu qu trong trng hp tn ti tài sn phi ri ro. 55

Kt lun chng 2. 57
Chng 3 GII PHÁP NÂNG CAO KH NNG NG DNG LÝ THUYT
MARKOWITZ  XÂY DNG DANH MC U T HIU QU CHO
NHÀ U T CÁ NHÂN TRÊN TH TRNG CHNG KHOÁN VIT
NAM. 58
3.1 nh hng phát trin th trng chng khoán Vit Nam giai đon 2013-
2020. 58
3.2 Gii pháp nâng cao kh nng ng dng lý thuyt Markowitz đ xây dng
danh mc đu t hiu qu cho nhà đu t cá nhân trên th trng chng khoán
Vit Nam. 59
3.2.1 Gii pháp đi vi nhà đu t cá nhân. 59
3.2.2 Gii pháp đi vi công ty qun lý qu. 61
3.2.2.1 Thit lp quy trình xây dng danh mc đu t hiu qu cho nhà đu t cá
nhân. 61
3.2.2.2 Phát trin thu hút khách hàng nhà đu t cá nhân. 63
3.2.2.3 Xây dng b đo đc ngh nghip cho ban điu hành, nhân viên công ty


qun lý qu. 65
3.3 Gii pháp h tr 65
3.3.1 Gii pháp phát trin th trng chng khoán Vit Nam. 66
3.3.2 Phát trin th trng trái phiu doanh nghip. 69
3.3.3 Phát trin th trng chng khoán hóa các khon vay đc th chp bng bt
đng sn 70
3.3.4 Phát trin qu đu t trái phiu đi chúng và qu th trng tin t 71
Kt lun chng 3. 73
Kt lun. 74
Tài liu tham kho.
Ph lc.

DANH MC CÁC CH VIT TT
BS : Bt đng sn
CK : Chng khoán.
CP : C phiu
CTCP : Công ty c phn.
CTCK : Công ty chng khoán.
CTQLQ : Công ty qun lý qu.
DMT : Danh mc đu t.
GTGD : Giá tr giao dch.
HOSE : S giao dch chng khoán TP.HCM.
KLGD : Khi lng giao dch.
NT : Nhà đu t
SGDCK : S giao dch chng khoán.
TPHCM : Thành ph H Chí Minh.
TK : Tài khon.
TSSL : T sut sinh li.
TTCK : Th trng chng khoán.
TTCKVN : Th trng chng khoán Vit Nam.
UBCKNN : y ban chng khoán nhà nc.
Mã chng khoán : c vit tt theo quy c ti HOSE.


DANH MC CÁC BNG, BIU
Bng 2.1: Quy mô niêm yt, giao dch trên HOSE, HNX giai đon 2011-9/2013. 26
Bng 2.2: S lng tài khon nhà đu t cá nhân tng lên qua các nm. 30
Bng 2.3: Kim đnh thang đo bng h s tin cy Cronback Alpha ln 1. 38
Bng 2.4: Kim đnh thang đo bng h s tin cy Cronback Alpha ln 2. 39
Bng 2.5: Kt qu phân tích nhân t khám phá vi th tc xoay Varimax. 40
Bng 2.6: Kt qu phân tích nhân t. 41

Bng 2.7: ánh giá đ phù hp ca mô hình. 42
Bng 2.8: Kim đnh đ phù hp - ANOVA ca mô hình. 42
Bng 2.9: Kt qu hôi quy đa bin vi các h s hi quy riêng phn trong mô
hình. 43
Bng 2.10: Danh mc 20 c phiu đc chn đ xây dng DMT hiu qu
trên TTCKVN. 46
Bng 2.11: T sut sinh li, phng sai, đ lch chun ca các c phiu đc
chn đ xây dng DMT hiu qu trên TTCKVN
47
Bng 2.12: Ma trn h s hip phng sai gia các c phiu đc chn đ xây
dng DMT hiu qu trên TTCKVN 49
Bng 2.13: Ma trn h s tng quan gia các c phiu đc chn đ xây dng
DMT hiu qu trên TTCKVN 50
Bng 2.14: Kt qu các DMT có phng sai bé nht. 53
Bng 2.15: Danh mc có phng sai bé nht trong tng th và t trng các chng
khoán trong danh mc. 54
Bng 2.16: T trng tng chng khoán trong DMT hiu qu trong trng hp
không tn ti chng khoán phi ri ro. 54
Bng 2.17: Phân b vn gia chng khoán ri ro và chng khoán phi ri ro. 57


DANH MC CÁC HÌNH V,  TH
 th 1.1: ng cong hiu qu. 19
 th 1.2: DMT hiu qu trong th trng khi có s tn ti ca tài sn phi
ri ro 22
 th 2.1: ng tp hp các c hi đu t hay đng phng sai bé nht. 51
 th 2.2: ng biên hiu qu. 53
 th 2.3: Tp hp các danh mc đu t theo h s ngi ri ro A 55
 th 2.4: Tp hp các DMT trên đng phân b vn đu t CAL. 56
Biu đ 2.1: Biu đ quy mô niêm yt và giao dch trên HOSE, HNX. 26

Biu đ 2.2 : Din bin VN-Index và KLGD giai đon 07/2000-09/2013. 27
Biu đ 2.3 : Din bin HNX-Index và KLGD giai đon 07/2005 -09/2013. 29
Biu đ 2.4: S lng tài khon NT cá nhân tng lên qua các nm. 30
Biu đ 2.5: Phân loi nhà đu t cá nhân trên HOSE trong mu kho sát. 34
Biu đ 2.6: Trình đ ca nhà đu t cá nhân trên HOSE trong mu kho. 35
Biu đ 2.7: Thu nhp ca nhà đu t cá nhân trong mu kho sát. 35
Biu đ 2.8: Kinh nghim đu t ca nhà đu t cá nhân. 36
Biu đ 2.9: Mô hình ng dng lý thuyt Markowitz đ xây dng DMT hiu
qu cho nhà đu t cá nhân trên TTCK Vit Nam. 45

1

M U
1. S cn thit ca đ tài
Th trng chng khoán Vit Nam ra đi nh là mt bc phát trin tt yu ca
nn kinh t th trung. Vi chc nng là mt kênh trung gian trong thu hút và s
dng hiu qu các ngun lc đu t, th trng chng khoán đóng vai trò là cu
ni gia mt bên là nhà đu t vi mt bên là các doanh nghip có nhu cu v vn
đu t kinh doanh, và Chính ph cng cn có ngun lc đ phc v cho các nhu
cu đu t, chi tiêu cho phát trin kinh t ca đt nuc.
Cho đn nay, đã tri qua mi ba nm hình thành và phát trin, th trng chng
khoán Vit Nam đã tng bc to lp và dn thc hin đc chc nng kinh t c bn
ca nó trong thúc đy tng trng kinh t đt nc. S phát trin mnh m ca nn
kinh t Vit Nam trong nhng nm qua đã to điu kin thun li cho s phát trin
ca th trng chng khoán mà biu hin là kh nng thu hút ngày càng nhiu hn
các nhà đu t trong và ngoài nc tham gia trên th trng chng khoán.
Th trng chng khoán ngày càng phát trin thì nhng c hi đu t sinh li
và kèm theo đó là ri ro ngày càng ln hn. Bên cnh nhng nhà đu t chuyên
nghip là các t chc đu t trong và ngoài nc còn có s tham
gia đông đo ca

nhà đu t cá nhân trong nc vi các hot đng đu t
sôi ni, nên mt phn nào
đó đóng vai trò nh là mt lc th trng áp đo trong các giao dch trên th trng
chng khoán Vit Nam.
Tuy nhiên, hot đng đu t theo cm tính, theo tin đn, thiu chuyên
nghip, mang nng tính đu c và hu nh không theo mt phng pháp đu
t khoa hc, hiu qu nào ca các nhà đu t cá nhân này đã tác đng xu đn
kt qu đu t ca chính h cng nh là đn s phát trin lành mnh và n đnh ca th
trng chng khoán Vit Nam trong thi gian va qua. Do đó, rt cn thit đ tìm
hiu và nghiên cu v lý thuyt Markowitz nhm xây dng mt DMT hiu qu cho
nhà đu t cá nhân trên th trng chng khoán.
2. Mc tiêu nghiên cu
Lun vn ng dng lý thuyt Markowitz nhm xây dng DMT chng khoán
2

hiu qu cho nhà đu t cá nhân trên th trng chng khoán Vit Nam.
ánh giá thc trng hot đng đu t ca nhà đu t cá nhân trên th trng
chng khoán Vit Nam t đó đ xut các gii pháp nhm nâng cao kh nng ng
dng lý thuyt lý Markowitz vào vic xây dng danh mc đu t hiu qu ca các
CTQLQ cho nhà đu t cá nhân trên th trng chng khoán.
3. i tng nghiên cu
i tng nghiên cu là ng dng lý thuyt đ xây dng danh mc đu t hiu
qu gm 20 c phiu niêm yt trên HOSE gm ABT, BMP, BTT, DPR, DVP, GDT,
ITC, KHP, LIX, PHR, PPC, REE, SJD, STB, STG, TDH, TRA, TRC, VPK,VSC.
Các c phiu này đc chn da trên c s đa dng hóa lnh vc, ngành ngh đ
gim thiu ri ro phi h thng và da vào các ch s tài chính nh ROA, ROE. Ngoài
ra, lun vn còn kho sát các nhà đu t cá nhân nhm phân tích các nhân t nh
hng đn quyt đnh ca nhà đu t cá nhân khi tham gia th trng chng khoán
Vit Nam.
4. Phm vi nghiên cu

Trong phm vi ca đ tài này, ch tp trung nghiên cu các chng khoán niêm
yt ti S giao dch Chng khoán TP.HCM – HOSE. Các c phiu đc thu thp d
liu v giá đóng ca điu chnh trong giai đon nghiên cu t 01/2011 đn 9/2013.
D liu v giá đc ly t HOSE trên websites ca công ty chng khoán Vndirect
(www.vndirect.com.vn), Công ty đu t Stockbiz (), Kênh
thông tin kinh t-tài chính Vit Nam (cafef.vn).
5. Phng pháp nghiên cu
Phng pháp nghiên cu kt hp phng pháp đnh tính và phng pháp
đnh lng.
Phng pháp nghiên cu đnh tính đc nghiên cu theo phng pháp thu
thp các s liu lch s đc công b trên các website, s liu t các c quan
chuyên môn, các báo cáo chuyên môn, kt hp vi các phng pháp thng kê, so
sánh phân tích dùng đ th minh ha.
Phng pháp nghiên cu đnh lng s dng các công c thng kê mô t,
3

phân tích tng quan, phân tích nhân t khám phá, phân tích hi quy, gii bài toán
ti u (Solver)… da trên bng tính Excel.
6. Kt cu lun vn
Ngoài phn m đu và phn kt lun, lun vn đc trình bày trong 3 chng,
c th nh sau:
Chng 1: Tng quan v lý thuyt Markowitz đ xây dng dng danh mc đu
t hiu qu cho nhà đu t cá nhân trên th trng chng khoán.
Chng 2: Thc trng ng dng lý thuyt Markowitz đ xây dng danh mc
đu t hiu qu cho nhà đu t cá nhân trên th trng chng khoán Vit Nam.
Chng 3: Gii pháp nâng cao kh nng ng dng lý thuyt Markowitz đ xây
dng DMT hiu qu cho nhà đu t cá nhân trên th trng chng khoán Vit Nam.

4

Chng 1
TNG QUAN V LÝ THUYT MARKOWITZ  XÂY DNG DANH MC
U T HIU QU CHO NHÀ U T CÁ NHÂN TRÊN TH TRNG
CHNG KHOÁN
1.1 Tng quan v danh mc đu t hiu qu cho nhà đu t cá nhân trên th
trng chng khoán.
1.1.1 Khái nim danh mc đu t cho nhà đu t cá nhân.
Danh mc đu t (Investment Portfolio) là s kt hp nm gi các loi chng
khoán, hàng hóa, bt đng sn, các công c tng đng tin mt hay các tài sn
khác bi mt cá nhân hay t chc. Mc đích ca DMT là làm gim ri ro bng cách
đa dng hoá đu t.
Nh vy mt DMT đn gin là tp hp bao gm mt hoc nhiu loi tài sn
đu t khác nhau. Tài sn đu t (investment asset) là các tài sn đc các nhà đu t
nm gi ch yu vi mc đích đu t. Ngc li, tài sn tiêu dùng (consumption
assets) là các tài sn đc nm gi ch yu vi mc đích tiêu dùng nh xe c, qun
áo, nhà , thit b gia đình, trang sc, thc phm…
S phát trin ca th trng tài chính đã to ra nhiu loi tài sn tài chính và
công c đu t phong phú đa dng. ng thi, các lý thuyt đu t hin đi và nhiu
bng chng thc nghim đã cho thy hiu ng rõ ràng ca vic gim thiu ri ro
thông qua quá trình đa dng hoá DMT. Do vy, các t chc và cá nhân thng
không ch đu t vào mt loi tài sn đu t đn l mà kt hp s hu nhiu loi tài
sn đu t khác trong trong mt danh mc. ây chính là quan đim đu t theo danh
mc.
Danh mc đu t chng khoán là mt tp hp các chng khoán khác nhau
trong DMT ca nhà đu t cá nhân. Trong DMT, các chng khoán đu t biu
hin bng s phân b t trng ít hay nhiu ca tng loi chng khoán đó có trong
danh mc. Vic phân b t trng các chng khoán nhm đt đc mc li nhun dài
hn cao nht vi mt mc ri ro thp nht có th. Tuy nhiên, trong quá trình đu t,
nhà đu t có th thay đi các t trng này đ tn dng c hi xut hin ti thi
5

đim đó nhm đt đc mc li nhun cao hn. Khi nhà đu t cm thy trin vng
v mt tài sn nào đó tt, nhà đu t có th điu chnh DMT bng cách gim t
trng vào các chng khoán không có trin vng và tng đu t vào các chng khoán
có trin vng tt hn.
Danh mc đu t ph thuc vào các yu t nh trình đ, tâm lý, thu nhp, la
tui ca nhà đu t…
Nu có hai chng khoán có mc sinh li nh nhau thì nhà đu t s chn loi có
ri ro thp hn. Tuy nhiên, mc đ chp nhn ri ro ca tng ngi còn tng quan
vi t sut sinh li mà h có th nhn đc. Mt DMT thông thng có th gm:
hai hay nhiu chng khoán ri ro; danh mc đu t ri ro và chng khoán phi ri ro
và danh mc đu t th trng.
1.1.2 Khái nim danh mc đu t hiu qu cho nhà đu t cá nhân.
Mt tài sn đu t hoc mt danh mc các tài sn đu t đc xem là hiu qu
nu không có bt k tài sn hoc DMT nào khác có cùng mc ri ro (hoc ri ro
thp hn) nhng li có t sut sinh li k vng cao hn; hoc có cùng t sut sinh li
k vng (hoc t sut sinh li k vng cao hn) nhng li có ri ro thp hn.
Markowitz là ngi đu tiên đa ra khái nim DMT hiu qu: DMT hiu
qu là danh mc có ri ro thp nht  bt k mt t sut sinh li k vng đc xác
đnh trc; hoc có t sut sinh li k vng cao nht  bt k mt mc ri ro đc
xác đnh trc.
1.2 Tng quan v xây dng danh mc đu t hiu qu cho nhà đu t cá nhân
trên th trng chng khoán.
1.2.1 Khái nim v xây dng danh mc đu t hiu qu cho nhà đu t cá nhân.
Hiu mt cách khái quát nht thì DMT chng khoán là mt tp hp gm ít
nht hai loi chng khoán tr lên. Mc đích c bn nht ca vic xây dng mt
DMT hiu qu là đa dng hoá nhm tránh các khon thua l quá ln đng thi thu
đc li nhun vi mc đ ri ro là bé nht. Khi đng thi đu t vào nhiu loi
chng khoán khác nhau, s thua l ca mt loi chng khoán ch có tác đng nh
6

đn toàn b danh mc, thm chí nhiu khi có th bù l bng li nhun thu đc t
các chng khoán khác trong cùng mt danh mc đó.
Tuy nhiên, vic hn ch thua l bng cách đa dng hoá DMT cng có mt
cái giá vì không th thu đc các khon li nhun ln. Rt ít nhà đu t cá nhân có
th thu đc khon li nhun cao t vic đu t tt c s tin vào mt loi chng
khoán tt nht hin có trên th trng. Do đó, đa s nhà đu t chn hình thc đu
t th hai là gim thiu hoá thua l bng cách đa dng hoá đu t. Và suy cho cùng
thì vic t b nhng món li nhun ln, bng lòng vi nhng khon thu nhp va
phi đ tránh thua l quá mc là mt cái giá va phi và hoàn toàn hp lý.
Xây dng DMT hiu qu cho nhà đu t cá nhân là mt quá trình gm nhiu
giai đon, trong đó phi xác đnh đc mc tiêu ca nhà đu t, la chn cách phân
b tài sn, la chn chin lc đu t và cui cùng là la chn chng khoán và t
trng ca tng loi chng khoán có trong danh mc. DMT hiu qu s mang li
cho nhà đu t cá nhân mt mc t sut sinh li ln nht  mt mc đ ri ro nht
đnh hoc  mt mc t sut sinh li n đnh trc thì mc đ ri ro là thp nht.
1.2.2 S cn thit phi xây dng danh mc đu t hiu qu cho nhà đu t cá
nhân trên th trng chng khoán.
i vi nhà đu t cá nhân trên th trng, đu t chng khoán là mt hot
đng đu t mang li li nhun cao đng thi cng hàm cha ri ro cao. Khi nhà
đu t cá nhân thc hin đu t đn l vào mt loi c phiu, ri ro rt ln. Vì vy,
cn thit phi xây dng cho nhà đu t cá nhân mt DMT hiu qu sao cho phù
hp vi mc chp nhn ri ro vì các lý do sau:
u t chng khoán theo danh mc vn đm bo đc các yêu cu ca nhà
đu t cá nhân v t sut sinh li. Khi nhà đu t tin hành đu t theo danh mc,
nhà đu t có th điu chnh danh mc sao cho phù hp vi t sut sinh li theo yêu
cu.
u t bng DMT hiu qu giúp nhà đu t cá nhân có th đa dng hóa ri
ro. Khi đu t theo hình thc đn l, c phiêu đó bin đng tt s mang li li nhun
cao cho nhà đu t cá nhân. Tuy nhiên, khi c phiu đó mt giá hoc doanh nghip

7

phát hành b phá sn, nhà đu t cá nhân s b mt ln, thm chí b mt toàn b tài
sn đã đu t. Vì vy, ri ro là rt cao. Khi nhà đu t cá nhân thc hin đu t theo
DMT hiu qu, các ri ro riêng ca danh mc đã đc đa dng hóa, nhà đu t cá
nhân s nhn đc mt t sut sinh li c lng trc ng vi mt mc ri ro thp
nht. Qua đó, nhà đu t cá nhân xác đnh đc DMT hiu qu, phù hp vi nhu
cu li nhun ca mình.
Hình thc đu t thông qua các t chc chuyên nghip s làm gim chi phí
giám sát cho nhà đu t. Nhà đu t vi hình thc u thác cho công ty tài chính, qu
đu t s không phi b ra quá nhiu chi phí giám sát đi vi các chng khoán. ó
là chi phí v tin bc và chi phí v thi gian, công sc b ra đ giám sát chng
khoán. Vì vy, khi ch mt mt khon phí u thác nh cho công ty tài chính, nhà đu
t s không phi chu nhng chi phí trên. Khi này, các công ty đc y thác s qun
lý DMT cho nhà đu t.
1.2.3. Quy trình xây dng danh mc đu t hiu qu cho nhà đu t cá nhân.
Mi nhà đu t có th có nhng cách thc và quy trình đu t khác nhau, mi
nhà đu t tùy theo quan đim có th có nhng chú trng hay u tiên khác nhau đi
vi tng công đon sau: xác đnh mc tiêu đu t, phân b tài sn, la chn chin
lc đu t, la chn chng khoán, đo lng hiu qu DMT. Nhng nhìn chung
đi vi nhng nhà đu t chuyên nghip, nhng công đon c bn nêu trên luôn đc
tuân th.
1.2.3.1 . Mc tiêu đu t.
Quy trình xây dng DMT bt đu bng vic xây dng mc tiêu đu t. Vic
xây dng mc tiêu đu t đóng vai trò rt quan trng bi vì mc tiêu là c s đ xây
dng DMT, là c s đ điu chnh DMT và là cn c đ đánh giá hiu qu hot
đng ca DMT. Mc tiêu đu t thng phi đ cp đn 3 yu t c bn là: li
nhun mc tiêu (performance target), mc đ chp nhn ri ro (risk tolerance) và thi
gian thu hi vn (time horizon). Ngoài ra mc tiêu đu t còn có th đ cp đn
nhng hn ch hay nhng u tiên trong hot đng đu t. Mi nhà đu t dù là t

chc hay cá nhân tùy theo nhng đc thù, điu kin hoàn cnh c th có th có nhng
8

mc tiêu đu t rt khác nhau.
 Li nhun mc tiêu.
Yu t quan trng nht trong mc tiêu đu t đó là mc tiêu v li nhun. Li
nhun mc tiêu cn đc xác đnh mt cách c th và có cn c rõ ràng. Vic xác
đnh li nhun mc tiêu ca DMT phi cn c trên tình trng hin ti ca môi
trng đu t và nhng d báo v xu hng thay đi ca môi trng đu t trong
tng lai. Môi trng đu t thun li cho phép các nhà qun tr đt mc tiêu li
nhun cao và ngc li. Nhà đu t cá nhân thng theo đui các mc tiêu đu t c
bn thng bao gm:
- Mc tiêu tng trng vn (capital aprriciation): Là mc tiêu phù hp khi nhà
đu t mong mun DMT gia tng giá tr thc trong mt khong thi gian nht đnh
nhm đáp ng các nhu cu trong tng lai. Trong chin lc này s tng trng
thng có đc ch yu t s tng giá ca các tài sn đu t trong danh mc. Lúc
này thu nhp thng xuyên tr thành mc tiêu th yu.
- Mc tiêu thu nhp thng xuyên (current income): Nhà đu t mong mun
DMT phi to ra nhng khon thu nhp đu đn đnh k (hàng tháng, hàng quý,
hàng nm). S tng trng vn trong tng lai là mc tiêu th yu. Mc tiêu này
thng phù hp vi các nhà đu t mong mun có thêm các khon thu nhp t
DMT nhm đáp ng cho các chi phí sinh hot.
- Mc tiêu bo toàn vn (capital preservation): nhà đu t mun ti thiu hóa ri
ro. Nhà đu t mun duy trì giá tr thc ca khon đu t, nói cách khác thu nhp ca
khon đu t yêu cu phi ln hn so vi lm phát. Mc tiêu này phù hp vi nhng
nhà đu t rt ngi ri ro hoc nhng nhà đu t có thi hn đu t ngn.
 Mc đ chp nhn ri ro.
i vi nhà đu t cá nhân mc đ chp nhn ri ro ph thuc vào nhiu yu t
nh đ tui, gii tính, thu nhp, hc vn, kinh nghim, cá tính, t cht tâm lý….
Nhim v ca các nhà t vn đu t cá nhân là phi xác đnh đc mc đ chp nhn

ri ro ca khách hàng đ xây dng DMT phù hp vi khách hàng. Nhng đây li là
mt khái nim tru tng phc tp và khó xác đnh. Cn c trên mc đ chp nhn
9

ri ro, thông thng các nhà đu t đc chia thành 3 nhóm chính :
Nhà đu t liu lnh (aggressive investors): là nhà đu t sn sàng chp nhn
kh nng ri ro thua l mt phn vn đu t đ đi ly c hi tìm kim mc li nhun
tim nng cao hn. i vi các nhà đu t liu lnh, vic xây dng DMT có th đt
li nhun mc tiêu cao, u tiên đu t vào c phiu nht là các c phiu tng trng.
Nhà đu t bo th (conservative investors): đây là nhà đu t có mc đ chp
nhn ri ro thp nht. Bo toàn vn là u tiên hàng đu ca nhóm nhà đu t này. Vi
nhà đu t bo th, vic xây dng DMT s phi đt mc tiêu an toàn lên cao và đt
mc tiêu li nhun thp hn, u tiên đu t danh mc vào các tài sn an toàn nhng
đem li li nhun thp nh các công c ca th trng tin t, trái phiu chính ph ….
Nhà đu t trung dung (moderate investors): Là nhà đu t sn sàng chp nhn
mt mc đ ri ro nht đnh đ đi ly c hi nhn đc mc li nhun cao hn .Nhà
đu t trung dung đng  gia cân bng gia nhà đu t liu lnh và nhà đu t bo
th
 Thi hn thu hi vn.
Thi hn thu hi vn ca mt nhà đu t là thi gian mà nhà đu t sn sàng
chp nhn đ đt đc mc tiêu đu t. Mi tài sn đu t có tính thanh khon và thi
hn thu hi khác nhau, mi nhà đu t cng có yêu cu v thi hn đu t khác nhau.
i vi nhà đu t cá nhân thi hn đu t tùy thuc vào la tui, s thích, nhng d
đnh k hoch trong cuc sng… Vic xác đnh thi hn yêu cu ca nhà đu t đ
la chn nhng tài sn đu t có tính thanh khon và thi hn thu hi phù hp đóng
vai trò quan trng bi vì (1) đáp ng nhu cu tin mt ca nhà đu t cá nhân và kh
nng thanh khon ca các t chc tài chính là mt trong nhng nhim v hàng đu
ca hot đng đu t; (2) vn đ thanh khon và thi hn thu hi vn còn có liên
quan mt thit ti vn đ ri ro và li nhun ca DMT. Có s đánh đi gia kh
nng thanh khon và kh nng sinh li.

1.2.3.2 Phân b tài sn.
Chính sách phân b tài sn là quyt đnh t l phân b tài sn ca nhà đu t vào
các loi tài sn đu t đ đt đc mc tiêu đu t đã đt ra.
10

Loi tài sn là tp hp ca các tài sn đu t có các đc tính và mi quan h li
nhun – ri ro tng t nhau. Loi tài sn nh trái phiu, c phiu… có th đc tip
tc chia thành các nhóm nh hn nh trái phiu có th bao gm trái phiu chính ph,
trái phiu doanh nghip. Trái phiu doanh nghip có th đc chia thành nhiu nhóm
nh khác nhau tùy theo mc đ xp hng tín nhim. C phiu có th đc chia thành
c phiu niêm yt, c phiu trên th trng OTC hay nhóm các c phiu có giá tr vn
hóa ln, nhóm các c phiu có giá tr vn hóa nh… Quyt đnh phân b tài sn
không phi là quyt đnh đn l mà là mt b phn quan trng trong quy trình đu t.
Quyt đnh phân b tài sn ph thuc rt nhiu vào mc tiêu đu t đc xác đnh 
bc trc đó và nh hng rt nhiu đn vic thc hin các công đon phía sau.
Quyt đnh phân b tài sn là đc bit quan trng, vì chi phi vic thc hin ca hu
ht toàn b DMT. Thm chí có nhiu quan đim cho rng vic phân b tài sn
quyt đnh đn hn 50% s thành công hay tht bi ca DMT.
1.2.3.3. La chn chin lc đu t.
La chn chin lc đu t là mt khâu quan trng, là cu ni truyn dn mc
tiêu đu t và chính sách phân b tài sn đn công đon thc hin c th là la chn
chng khoán. Nó là kim ch nam hng dn quan trng khi tin hành xây dng
DMT và toàn b quá trình điu chnh DMT sau đó. Hai chin lc đc nhc ti
ph bin nht là chin lc qun lý DMT ch đng và chin lc qun lý DMT b
đng hay s phi hp gia hai chin lc này .
 Chin lc đu t th đng.
Chin lc này đc hiu mt cách đn gin nht là chin lc mua và nm
gi, nhà đu t s mua và nm gi chng khoán trong mt thi gian dài, trong sut
thi gian đó h hu nh không điu chnh hoc ch điu chnh mt cách ti thiu
DMT.

Chin lc th đng đc c v bi lý thuyt th trng hiu qu (Efficient
Market Hypothesis), h cho rng th trng là hiu qu, giá c th trng ca các c
phiu luôn hp lý, nó phn ánh mt cách nhanh chóng tt c thông tin liên quan đn
c phiu đó, th trng là mt c ch đnh giá hiu qu và do đó không tn ti các
11

chng khoán b đnh giá sai. Do vy, không cn phi b công tìm kim các chng
khoán b đnh giá sai và mua bán chng khoán mt cách ch đng. Chin lc đu t
th đng tiêu biu nht chính là chin lc khp ch s (Match - Index - Strategy).
 Chin lc qun lý DMT ch đng.
Ngc li vi chin lc th đng, chin lc ch đng luôn chú trng s dng
các ch s kinh t, tài chính, cùng các công c khác nhau đ đa ra các d báo v th
trng và đnh giá chng khoán t đó mua bán chng khoán mt cách ch đng đ
tìm kim li nhun cao hn so vi vic ch mua và nm gi chng khoán.
Trên đây là cách hiu c bn v hai chin lc qun lý DMT ch đng và th
đng. Tuy nhiên đ hiu mt cách có h thng v các chin lc qun lý đu t khác
nhau cng nh hai chin lc ch đng và th đng, cn xem xét các nhân t tác
đng đn thu nhp và ri ro ca c phiu. Thu nhp hay ri ro ca mt chng khoán
có th chu tác đng ca 3 nhóm nhân t: (1) Tác đng ca toàn b th trng, (2)
Yu t nhóm c phiu/yu t ngành, (3) Yu t đc thù ca c phiu .Nhà đu t có
th theo đui các chin lc khác nhau đi vi ba nhân t này. i vi hai chin lc
ch đng và th đng, nhà đu t có th theo đui chin lc ch đng hoc th đng
đi vi tng yu t mt hay kt hp tt c nhng yu t này.
Nhà đu t có th s dng các chin lc đu t theo nhóm c phiu ph bin
bao gm: Chin lc theo quy mô (Chin lc tp trung vào nhóm c phiu có quy
mô ln – Large Cap, tp trung vào các c phiu có quy mô nh - Small Cap), chin
lc đu t theo mc đ tng trng ( Chin lc tng trng – Growth, chin lc
giá tr - Value)…
1.2.3.4 La chn chng khoán.
ây là công đon phi s dng nhiu k thut, phng pháp và chin lc khác

nhau đ la chn các chng khoán c th vào DMT. ây là mt công vic mang
tính cht liên tc, nhà đu t không ch thc hin la chn chng khoán mt ln duy
nht trong toàn b quá trình đu t mà còn phi thng xuyên điu chnh DMT khi
th trng có nhng bin đng hay đa ra quyt đnh mua bán kp thi khi phát hin
có nhng chng khoán b đnh giá sai.
12

 Các phng pháp la chn c phiu
• Phân tích c bn.
Là phng pháp phân tích trong đó nhà phân tích s s dng quy trình phân tích
t trên xung (top – down) hoc quy trình phân tích t di lên (bottom – up) đ
phân tích và đánh giá các yu t nn kinh t, ngành và điu kin c th ca công ty đ
t đó xác đnh giá tr ni ti ca c phiu. Các nhà phân tích tin rng trong ngn hn
giá th trng có th bin đng cao hn hoc thp hn giá tr ni ti, nhng trong dài
hn th trng s điu chnh, giá th trng ca c phiu s có khuynh hng tim
cn vi phn ánh gn đúng giá tr lý thuyt. Nhà đu t s so sánh giá tr ni ti vi
giá th trng ca c phiu đ đa ra quyt đnh mua bán hay nm gi c phiu.
• Phân tích k thut.
Phân tích k thut là khoa hc ghi chép biu đ di dng đ th các giao dch
c phiu hoc các nhóm c phiu trong quá kh và t đó v ra đc bc tranh v xu
th trong tng lai. Phân tích k thut tp trung xem xét giá và khi lng giao dch
qúa kh đ d báo xu hng giá trong tng lai. Phân tích k thut tp s dng các
công c nh đ th, các ch s thng kê đ nm bt các xu hng giá ca c phiu đ
đa ra quyt đnh giao dch. Phng pháp phân tích k thut da trên gi đnh c bn
là hu ht các thông tin đc phn ánh qua giá, không tn ti các chng khoán b
đnh giá sai.
Trong phân tích đu t, nhà đu t có th theo trng phái phân tích c bn, có
th theo trng phái phân tích k thut hoc kt hp c hai phng pháp này. Phân
tích c bn tr li câu hi mua c phiu nào và phân tích k thut tr li câu hi mua
vào lúc nào.

 Các phng pháp la chn trái phiu.
V nguyên tc cng nh các loi tài sn tài chính khác, vic phân tích đu t trái
phiu cng có th da vào phng pháp phân tích c bn và phân tích k thut. Tuy
nhiên vic phân tích đu t trái phiu có nhng đc đim riêng. Trái phiu có các ri
ro đc thù nh ri ro tín dng, ri ro lãi sut, ri ro tái đu t, ri ro đng cong lãi
sut… Nhà đu t phi phân tích và đánh giá đc các ri ro này nhm tìm ra c hi
13

đu t vào các trái phiu có cùng mc đ ri ro nhng có li sut cao hn.  d
đoán xu hng bin đng giá ca trái phiu nhm đa ra các chin lc kinh doanh
phù hp, nhà đu t trái phiu phi phân tích các yu t nh phân tích d báo xu
hng bin đng ca lãi sut, phân tích tín dng nhm đánh giá và d báo s thay đi
trong xp hng tín nhim ca công ty, d báo s thay đi ca đng cong lãi sut…
 La chn các tài sn khác:
Ngoài trái phiu và c phiu là nhng tài sn đu t quan trng, trong DMT ca
các nhà đu t t chc và cá nhân còn có các loi tài sn khác nh các công c trên th
trng tin t, vn đu t mo him, vn ch s hu riêng l, bt đng sn, các chng
khoán phái sinh… Mi loi hình thc đu t này đu có nhng phng pháp phân tích
đu t đc thù, thông thng các t chc đu t chuyên nghip đu có các chuyên gia
phân tích đc chuyên môn hóa cho mi loi hàng hóa hay mi hình thc đu t.
1.2.3.5 ánh giá hiu qu ca hot đng xây dng danh mc đu t.
Theo nguyên tc, hiu qu ca hot đng ca DMT đc đánh giá da trên s
tng quan gia li nhun và ri ro ca DMT. DMT có t sut sinh li càng cao
chng t hiu qu hot đng càng tt. Tuy nhiên, nu ri ro ca DMT càng ln
chng t danh mc hot đng càng kém hiu qu. Kt qu hot đng ca DMT
cng cn phi đc so sánh vi mt bng lãi sut và t sut sinh li bình quân ca th
trng. T sut sinh li thc t không phi là yu t duy nht đ đánh giá v hiu qu
ca hot đng xây dng DMT. Các yu t dùng đ đánh giá hiu qu thng bao
gm t sut sinh li thc t ca DMT, các h s đo lng ri ro ca DMT, t sut
sinh li bình quân ca th trng, lãi sut phi ri ro…

Các phng pháp thng đc s dng đ đánh giá hiu qu hot đng ca
DMT bao gm : phng pháp Sharpe, phng pháp Treynor và phng pháp
Jensen. Các phng pháp này có hng tip cn và công thc khác nhau nhng đu
da trên nguyên tc đã nêu trên.
1.3 Lý thuyt Markowitz đ xây dng danh mc đu t hiu qu cho nhà đu
t cá nhân trên th trng chng khoán
Lý thuyt Markowitz đc xem là nn tng ca lý thuyt DMT còn đc gi
14

là lý thuyt đu t hin đi (Modern Portfolio Theory). Harry Markowitz gii thiu lý
thuyt này ln đu tiên trong bài tham lun “La chn DMT” (Portfolio selection)
trên tp chí Journal of Finance vào nm 1952. n nm 1959 ông xut bn cun sách
cùng tên, chính thc công b mt cách h thng lý thuyt ca mình. Khác vi các
phng pháp đu t truyn thng ch yu tp trung vào vic d đoán xu hng bin
đng v giá mt chng khoán da vào vic s dng các phng pháp phân tích c
bn và phân tích k thut. Markowitz đã phát trin mt phng pháp tp trung vào
vic xây dng mt DMT gm nhiu loi ti sn da trên vic kt hp yu t ri ro
và li nhun. Lý thuyt DMT tìm hiu phng pháp đ mt nhà đu t ngi ri ro
xây dng DMT nhm ti đa hóa li nhun kì vng và ti thiu hóa ri ro. Và chng
minh đc rng mt DMT đc đa dng hóa có th gim thiu đc rt nhiu ri ro
mà không phi hy sinh hoc hy sinh rt ít li nhun. Vi nhng đóng góp ca mình
nhng ngi khi xng và phát trin lý thuyt đu t hin đi gm: Harry
Markowitz, William Sharpe, Merton Miller đã đc trao gii Nobel kinh t nm
1990.
1.3.1 Phng pháp đo lng li nhun k vng và ri ro ca danh mc đu t
1.3.1.1 Li nhun k vng và ri ro ca chng khoán riêng l
Li nhun và ri ro là hai phm trù cn bn nn tng trong đu t chng khoán.
Lý thuyt Markowitz đã phát trin phng pháp la chn DMT da trên hai yu t
li nhun k vng và ri ro. Tuy nhiên, vic tính toán và đnh lng hai yu t này li
không phi là vn đ đn gin. Markowitz là mt trong nhng ngi đu tiên khi

xng vic ng dng các phng pháp toán hc - xác sut - thng kê vào vic tính
toán li nhun k vng và ri ro, trc ht là li nhun k vng và ri ro ca mt
chng khoán riêng l. (Ph lc 1)
1.3.1.2 o lng mi quan h gia các chng khoán
Trong lnh vc đu t cng nh nhiu lnh vc khác, ngi ta thng có nhu
cu kho sát mi quan h ca hai bin ngu nhiên.  lng hóa mi quan h này
ngi ta dùng hai đi lng h s hip phng sai (covariance) và h s tng quan
(correlation).
15

◊ H s hip phng sai.
Hip phng sai là mt đi lng thng kê dùng đ đo lng mc đ ph thuc
tng quan ca hai bin ngu nhiên. Trong ngành tài chính khái nim hip phng
sai đc dùng đ đo lng mc đ cùng bin đng (co-vary) ca t sut li nhun hay
giá c ca hai loi tài sn đu t.
Ý ngha ca h s hip phng sai đc din gii nh sau:
Hip phng sai dng (positive covariance): Nu trung bình hay k vng ca
bin th nht tng lên thì trung bình hay kì vng ca bin th hai cng có xu hng
tng lên.
Hip phng sai âm (negative covariance): Nu trung bình hay k vng ca
bin th nht tng lên thì trung bình hay kì vng ca bin th hai li có xu hng
gim xung.
Hip phng sai zero (zero covariance): ây là trng hp ca hai bin ngu
nhiên đc lp.
◊ H s tng quan.
Do đ ln ca h s hip phng sai ph thuc vào đn v đo lng ca các
bin ngu nhiên, do vy rt khó đ s dng h s này trong vic so sánh mc đ
tng quan ca các bin s khi chúng áp dng các đn v đo lng khác nhau. 
lng hóa và giúp cho ngi phân tích d hình dung hn v mc đ mnh yu trong
mi quan h ca hai đi lng ngu nhiên ngi ta đa ra công thc tính h s tng

quan đ gii hn h s hip phng sai trong khong t –1 (mi tng quan âm tuyt
đi) đn +1 (mi tng quan dng tuyt đi). Theo toán hc chúng ta có h s
tng quan gia 2 bin s bng h s hip phng sai chia cho tích s ca các đ
lch chun.
Bên cnh phng pháp tính h s hip phng sai, h s tng quan t các kch
bn và tính hung c tính trong tng lai trên thc t ngi ta thng tính các h s
này t các s liu trong quá kh. (Ph lc 1)
1.3.1.3 Li sut k vng ca danh mc đu t
T sut li nhun ca mt DMT là bình quân gia quyn theo trng s (vi