Luận văn thạc sĩ Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định đầu tư trực tiếp nước ngoàicủa các nước Đông Bắc Á vào các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Đồng Nai

B

GIÁO D
O
I H C KINH T TP. HCM
-----------------------------------------

TR N TR NG NAM LONG

NGHIÊN C U CÁC NHÂN T
N QUY

NG
C TI

NGOÀI C

C

C Á VÀO

CÁC KHU CÔNG NGHI
T

A BÀN

NG NAI

LU

Thành ph H Chí Minh

N

013


B

GIÁO D
O
I H C KINH T TP. HCM
----------------------------------------TR N TR NG NAM LONG

NGHIÊN C U CÁC NHÂN T
NG
N QUY
TR C TI
C
NGỒI C
C Á VÀO
CÁC KHU CƠNG NGHI
A BÀN
T
NG NAI
Chun ngành: Qu n tr kinh doanh
Mã s : 60340102

LU

NG D N KHOA H C:

H ng Vân

Thành ph H Chí Minh

N

013


L


C

T NG QUAN ......................................................................................... 1
tv

.......................................................................................................... 1

1.2 M c tiêu nghiên c u ......................................................................................... 4
ng, ph m vi và n i dung nghiên c u .................................................. 4
u ................................................................................. 4
tài ............................................................................................. 5
1.6 K t c u c a lu
C

......................................................................................... 7

LÝ THUY T VÀ MƠ HÌNH NGHIÊN C U ....................... 8
............................ 8

.............................................................................................. 8
2.1.2 Vai trị c

.................................................... 10
........................... 13

2.2.1 Các cơng t

.................................................... 13

2.2.2 Các c

........................................................ 15

2.3 Mơ hình ngh

.......................................................... 16
................................................................................... 16

2.3.2
C

................................................................................... 17
3.

....................................................... 21
........................................................................................ 21
........................................................................... 21

3.1.2 Quy tr

................................................................................. 22


.......................................................................................................... 24
-

..................................... 24

- th

........................................... 32

...................................................................................... 37
...................................................................................... 38
................................................................................. 38
............ 38
3.5.2 Ph

.............................................................................. 40
....................................................... 41
............................................................................. 41

3.
C

........................................................................ 42
4.

.................................................................. 44

................................................................................................ 44
........................................................................................... 45
........................... 45
...................... 47
..................................................................................... 48
................................................... 49
... 50

4.4.2 Dị tì

.......... 52

4.5 Phân tích

....................................................... 54
.................................................................................... 55
.................................................................................................. 55

4.5.3
C

.................................................................................................... 56
5.

............................................................. 59
.......................................................................................................... 59
............................................................................................................ 63


ASEAN

Association of Southeast Asian Nations - Hi p h i các qu c gia

CIEM

Central Institute for Economic Management - Vi n Nghiên c u
qu n lý kinh t

DN

Doanh nghi p

EFA

Exploratory Factor Analysis

FDI

Foreign Direct Investment -

GDP

Gross Domestic Product - T ng s n ph m qu c n i

IMF

International Monetary Fund - Qu ti n t qu c t

KCN

Khu công nghi p

KMO

H s Kaiser

PL

Ph l c

Sida

Swedish International Development Cooperation Agency - T ch c

Mayser

Phân tích nhân t khám phá
c ti

c ngồi

Olikin

h p tác phát tri n qu c t Th

n

TP.HCM

Thành ph H Chí Minh

TP

Thành ph

Trung Qu

Trung Qu

UNCTAD

United Nations Conference on Trade and Development - Di
i và phát tri n Liên h p qu c

USD
VIF

Variance Inflation factor - H s

WB

World BankNgân hàng th gi i

WTO

World Trade Organization -


.. 25

...................................................................................................................... 27
....... 28

.................................................................. 29

............................................................................................................................. 29

...................................................................................................................... 30

............................................................................................................................. 31
B

ng s

mãn c

.......................................................... 32
.......................... 34
.................................... 39
....................................... 40
................................................................... 45
...................................................... 46
.................. 47
........................................................................ 49
.................................................................. 50
-Watson ................................................ 51
............................................................. 52
................................ 53
.......... 55
......... 56

........ 57


Hình 2

........................................................................... 16
....................................................................................... 22


DANH M C PH L C
Ph l c A: Dàn bài th o lu n nhóm
Ph l c B: B ng câu h i kh o sát
Ph l

ng kh o sát

Ph l c D: K t qu

b

Ph l c E: Ki

chính th c b

Ph l c F: K t qu
Ph l

th phân tán Scatter/Plot

Ph l c H: K t qu ki

Ph l c I: Bi

nh Spearman

t n s c a ph

n hóa


1

C

1: T NG QUAN

tv
Là m t trong nh ng t nh có t
kinh t Tr

m phía Nam,

thu n l

ng kinh t cao và n m trong Vùng

ng Nai có nhi u ti

m nh và v

phát tri n m t n n công nghi p hi

nh ng chuy n bi n tích c c trong các v

a lý
n t o nên

xã h i, c i thi

i s ng c

i dân

ng
M t trong nh

c nh ng chuy n bi n nêu trên

chính là hi u qu to l n trong vi
ph i k

n ngu n v

ng v

c ti

to l n t

khu công nghi

a bàn t

c Á vào các d án t i các

ng Nai.

c t p trung nhi u n n kinh t
ng rõ r
tri

n ho

Trong nhi

ng và ngày càng có nh

ng kinh t toàn c

t b

c ngoài,

ik

n các n n kinh t phát

t B n, Hàn Qu c, Trung Qu c và Trung Qu
l

c ti p t

c Á vào Vi t Nam khơng ng

n t khu v c

n hình là quan h h

,

Bên c

c ti p c a Nh t B

i Vi

234 d

), v

th c hi n các d án
i
1

. Trong

v

1

T p chí c ng s

c ti p c a Nh t B n vào Vi t Nam sau kh ng ho ng tài chính tồn c u.
< truy c p: 23


2

Kim ng
0,5 t

aM

t

i hai chi

n 21 t

(20 t

c cam k t ph i

)

i

l n th 4 c a Vi t Nam. Trong s 52 qu c gia và vùng lãnh th có d
Vi t Nam

n th i

, thì Hàn Qu

3.480 d án, t ng v

ng v trí th hai v i

pm

chi m 20,9% t ng v
và Hàn Qu c s

i

,

sau Nh t B n. Trong th i gian t i, quan h Vi t Nam
c sang giai

n h p tác phát tri n m i khi các bên cùng th ng

nh t nâng m c kim ng

i hai chi

2

t 70 t

.

Bên c nh Nh t B n và Hàn Qu c, Trung Qu
m i

l n c a Vi

d

n tháng 9

t Nam, v i t ng v

2013, Trung Qu
tg n5t

n 940

.

ng v
t

, v i 41 d

y

c: gia công ch bi n và s n

t may, công nghi p da giày, m c gia d ng[3][4].

xu t ch t

T i

ng Nai, theo s li u th

T nh

c v t ng v
d

g tri n khai và ho

Ngu n v
châu Á,

u

, v i 1.136

ng tr i kh p 31 Khu Công nghi

a bàn T nh.

án
c bi

ng th

c hi
nt

y u là t các qu c gia

c Á.
r ng d án t i các khu công

nghi

a bàn t

ng Nai không ng
tB n

C th là t
p 85 d án

m i

2 C c Xúc ti
i, 2013. Nh ng d u hi u ph n kh i trong quan h kinh t i Vi t Nam Hàn
Qu c. < -nhng-du-hiu-phn-khi-trong-quan-h-kinh-t-thng-mivit-nam-han-quc.html> [Ngày truy c
3
n t
Chính ph , 2013. Vi t Nam, Trung Qu
y h
u
< />-dao-Dang-Nha-nuoc/Viet-Nam-Trung-Quoc-thuc-dayhop-tac-thuong-mai-dau-tu/183056.vgp> [Ngày truy c
4
u TPP t i Vi t Nam . < [Ngày truy c

3

(v i t ng v

u

(951,08 tri u
M

) và

); Hàn Qu

u ch

n

i 106 d án

n 136

i 59 d án

u ch

t (1.878,3 tri u

(530,82 tri u
); Trung Qu

(272,19 tri u

u ch

n 134 l

t

) 5.

(1.266,81 tri u

M c dù trong nhi
giá là nh

c Á luôn

i tác chi

c quan tr ng và ti

t c a Vi

ho ch phát tri n kinh

ng Nai nói riêng. Tuy nhiên, k t qu h

v

ng v i ti

h

t

c k v ng

ra. Ch ng

ngành ngh kinh doanh, nhi u d

công, l p ráp và s d ng nhi

n ch d ng l i

ng ph

y móc

thi t b , ng d ng các công ngh s n xu t ti n ti n, hi
các d án

vi c gia

i trên th gi i. Cịn v quy

Ð ng Nai có s chuy n d

USD/d

10,9 tri u
u USD/d

v n còn th p

so v i quy mơ v n bình qn tồn ngành cơng nghi p là 17,1 tri u USD/d án6.
Do v

không ng ng nâng cao hi u qu và ch

ng ngu n v

c

ng Nai trong th i gian t i, thì vi c nghiên c u, tìm hi u nguyên nhân thu
ac

nt

c Á là r t quan tr

cho vi c nh n di n và phát huy ti
l i th c nh tranh c
c ti

m nh c

ng Nai so v

c ngồi khơng ch c

qu c gia khác trên th gi i. Xu t phát t th c ti n quá trình làm vi

trên, tác gi quy
c ti
a bàn t

nh th c hi
c ngoài c
ng Nai làm lu

o nên
ng thu hút

nt

i Ban Qu n lý các khu công nghi

u này là

ng Nai và hi n tr

tài Nghiên c u các nhân t

u

c Á, mà cịn t các
u
nêu
n quy t

c Á vào các Khu Cơng nghi p
t nghi p cao h c.

5 S li u th ng kê t Ban Qu n lý các Khu công nghi
ng Nai
6 Báo
n t , 2013. Chuy n d ch trong thu hút v n FDI
Ð ng Nai.
< [Truy c p: 12/2013].


4

1.2 M c tiêu nghiên c u
- M c tiêu t ng quát: Nh n di n, khám phá các nhân t có
c ti

c ngồi c a

n

u

c Á vào các khu công nghi p t nh

ng Nai.
- M c tiêu c th :

nh nh ng nhân t

n quy

B c Á vào các khu công nghi p t nh

nh

a

ng Nai.

ng, ph m vi và n i dung nghiên c u
-

ng nghiên c u: các nhân t

ngoài c a các

c Á vào các Khu Công nghi p trên

ng kh o sát: các ch

o các doanh nghi p, d án có

c ti

c ngồi c a các

ng t i các Khu Công nghi
- Ph m vi nghiên c u: vi

v

c

ng Nai.

-

ho

c ti

n t các

a bàn t

v n

n

c ti

các khu cơng nghi

c ngồi c
ng Nai. Cu

n t các
a bàn t

cÁ

ng Nai.

u tra, thu th

p t các d án có
nt

cÁt i

u tra, kh o sát, thu th p d li

c ti n

pháp nghiên c u

Th c hi

ng nh

ki

nh mơ hình lý


5

thuy

c xây d

c hi u ch nh thông qua nghiên c

c th c hi n b
ch

ng v n tr c ti

-

i di n

u hành doanh nghi p có v n
n t các

c ti

c ngoài c a các

c Á (ch

c, ban

qu n lý d
t

. Nghiên c u

i các khu công nghi p
c thi t k d a trên k t qu c

ng Nai thông qua b ng câu h

nghiên c

a bàn
c

c.

K t qu kh o sát s

c t p h p và làm s

vào ph n m m x lý d li u th

c mã hóa, nh p li u
ti n hành phân tích d li

th ng kê mơ t m u

tin c y c

, phân tích nhân t , phân tích h i

quy mơ hình và h i quy v i bi n gi .
1.5

a

tài

Là nhân t góp ph n quan tr ng vào s phát tri n kinh t c a qu

a

i ng u nhiên mà nhi u tác gi , các nhà kinh t h
hi n hàng lo t cơng trình nghiên c
i nhi

n ho

c ti

y m nh thu hút

nghi p

ng c a

ngoài

c ti

c ti

c ngoài

ng thu hút

u nghiên c u v thu hút

tài

nghi

n s phát tri n

c ngoài t i

i h c Kinh t
c thu hút v

. Nghiên c u ti
tr c ti

n

c ngoài t i các khu công nghi p

a bàn t nh

k t h p v i các lý thuy t v kinh t , ho
chi
ng Nai

xây d ng các chi

c

th là:

Thái (2008) th c hi n lu

thành ph H Chí Minh v

xu t

c ti
c ti

c ti n hành trong nh
Nguy

c ngoài

c ngoài vào các khu cơng
c ti

n tr ng và gi

tr

c

, khía c nh khác nhau, ch ng h n: nghiên c u các bi n

pháp thu hút và nâng cao hi u qu s d ng v n

các gi

c

ng Nai
nh

vào các khu công nghi p t i


6

Qu Chi (2009) th c hi n lu
thành ph H Chí Minh v

tài

i h c Kinh t

t s gi

c ti

ngồi vào t

. T k t qu

giá, phân tích
c

c

r c ti

ra m t s gi

a bàn

y

c ti

ng Nai, nghiên

c ngoài t

trong th i gian t i.
Nguy n Th Bích Thùy (2013) th c hi n lu
t thành ph H Chí Minh v i
tr c ti

tài

i h c Kinh

u các nhân t

c ngồi (FDI) vào các khu cơng nghi

xu t gi i pháp hoàn

thi n trong thu hút FDI vào các khu công nghi
nh ng nhân t c th

ng tr c ti

. Nghiên c
n

khu cơng nghi p t
ti

c ti

nh

c ngồi vào các

xu t các gi i pháp thu hút

c

c ngoài hi u qu
Thay vì nghiên c u t ng quát v các các v
i pháp

tr c ti

c ti
nghi

u

c ngoài

c ngoài,

n ho

ng Nai và các khu công

tài Nghiên c u các nhân t

c ngoài c

ng c a ho t

n quy

c ti p

ng B c Á vào các Khu Công nghi

ng Nai

nh ph m vi nghiên c u c th

ng

y

a bàn t nh

ng

qua các d

n s phát tri n c

thông

ng Nai
cÁ

Bên c

nt
ic

t qu kh

t i các khu công nghi

n ngu n FDI c

a bàn t

v i các nghiên c

tài so v i nhi u nghiên c u

a nghiên c

c các nhân t quy

cÁ

ng Nai.

m m i n a so

c th c hi n.

Do v y, tác gi hy v ng r
quy

i

c ti

tài Nghiên c u các nhân t

c ngoài c

n

c Á vào các Khu Công


7

nghi

a bàn t

t

ng Nai s cung c p nh ng thơng tin b ích v các nhân

n quy

c ti

Á t i các khu cơng nghi

c ngồi c

ng Nai,

c
nh nên các gi i pháp góp

ph

y và nâng cao hi u qu c a ho

không ch

i v i các

ng thu hút

c ti

c ngồi

n t các qu c gia này, mà cịn v i các

n t qu c gia, vùng lãnh th khác t i các khu công nghi p

i

gian t i.
1.6 K t c u c a lu
Lu

bao g m 5

và các ph n tài li u tham kh o, ph l c

c trình

bày c th
: T ng quan - Trình bày v s c n thi t, m c tiêu nghiên c
ng và ph m vi nghiên c u,
:

u

tài.

lý thuy t và mơ hình nghiên c u

khái ni m

i

Trình bày các khái ni m

ng th i phân tích t ng quan các lý thuy t, k t qu

các cơng trình nghiên c u

làm c

xu t mơ hình và các gi thuy t

c a nghiên c u.
: Thi t k và xây d ng mơ hình nghiên c u - Trình bày quy trình
th c hi n nghiên c u, cách thi t k

n m u và x lý d li u

nghiên c u.
: K t qu nghiên c u. Trình bày k t qu c a nghiên c u
bao g m th ng kê mô t m u, ki

tin c y, phân tích nhân t khám phá, phân

tích h i quy, phân tích h i quy v i các bi n gi .

: Ki n ngh và k t lu n
nh ng h n ch c a nghiên c u
Danh m c tài li u tham kh o
Ph l c

ng,

Nêu lên nh ng ki n ngh , k t qu

ng th c hi n các nghiên c u ti p theo.


8

C

LÝ THUY T VÀ MƠ HÌNH NGHIÊN C U
ài
vai

trị

2.1
2.1.1

m
*

(

).

* Khu
K

(
-CP).

hu

(
-CP).

*


9

T

FDI

ng ty con" hay "chi nhánh công ty" (WTO, 1996).
(
)

(IMF, 1993).

(IMF, 2009).

10

và

i
2.1.2.
FDI

,

g ngày

Hai là, FDI

-

-


11

Ba là, FDI

K

t

,

nh

.
K

Sáu là, FDI g
FDI

.
nói riêng và

, mà cịn
,
.
2.1.2.2
FDI


12

- lâm -

là
ng dân

t
làm lãng phí
Hai là,

Nguyên

am

máy

. Cho nên, các

Ba là

FDI

FDI


13

FDI

2.2 Các
i

(1960) và Charles Kindleberger
(1969)

ngành giao

(mơ hình OLI)
(Ownership advantages)
(Internalization advantages)

(Location advantages)


14

-

L

Sau n

(2000)
nh FDI

-

1995
có tác

Asiedu (2002, 2003)

tài nguyên thiên nhiên phong phú,
FDI

Ali, Shaukat & Wei Guo (2005)
các nhân
,

, chi phí

, phân tích


15

.
N.Karim (2012)
các
, 1995, 2000 và 2005.

,t

2.2.2
Junichi Mori (2005

m quan tr ng và

c a vi c phát tri n các ngành công nghi p ph tr
công nghi p

ng

i v i s phát tri n c a ngành

Vi t Nam. K t qu nghiên c u cho th y r ng vi c hình thành các ngành

cơng nghi p ph tr

ngành cơng nghi p c a Vi t Nam phát tri n,
u ngu n v

c ti

c này.
Nghiên c u c a Juan Du

n hành phân tích các y u t quy

FDI t i Vi
c các nhân t
ng c a th
chi phí

n 2009. K t qu nghiên c u

nt

nh
xác

ng kích thích FDI t i Vi t Nam g m: quy mô và t c
ng, t giá h

i qu c t , ch

ng, chính sách m c

Theo nghiên c u c a Nguy n M nh Toàn (2010) v các nhân t
vi c thu hút FDI vào m
v

ng và

a Vi t Nam, sau khi nghiên c u t ng quan các

lý lu n và th c hi n ph ng v n 300 b n câu h
c ngoài t i Hà N
c các nhân t

n

u tra các cơng ty có v

ng và thành ph H Chí Minh, tác gi
n vi c l a ch
ng th p.
th c hi

nh
h

t ng k thu t, ch
Nguy n Thanh Sang (2011)

u

tài Nghiên c


16

và các nhân t

CN t

c các nhân t
c là:

ns

ng c a lãnh

th a mãn c a các nh

o chính quy

và

ng d ch v

h t ng, ch

ng s ng, l i th

u vào c nh tranh và nhân t phân lo i là lo i hình doanh
nghi p. Các y u t

n nhân l

ng

n s th a mãn c
2.3 Mơ hình nghiên c u và các gi thuy t
2.3.1 Mơ hình nghiên c u
tài nghiên c u nh
FDI c
là

nh các nhân t
c Á vào các KCN

ng c a các nhân t

n quy
a bàn t

ng Nai, c th

h t ng, Ch

p ph tr , D ch v h tr
n mơ hình nghiên c

u
n nhân l c và Xúc ti

xu t.

Hình 2.1: Mơ hình nghiên c

ngh

h t ng

X2: Ch

Y u t ki m sốt:
D1: Ngành ngh
D3: Qu

X4: Cơng nghi p ph tr

X5: D ch v h tr

X6: Ngu n nhân l c

X7: Xúc ti

Quy

tác