B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. HCM
***
TRNăVNăBIểN
GIIăPHỄPăNỂNGăCAOăHIU QU HUYăNG VN
TIN GI TI NGÂN HÀNG THNG MI C PHN
ÔNG Á
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
TP. H CHÍ MINH ậ NMă2013
B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. HCM
***
TRNăVNăBIểN
GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU HUY NG VN
TIN GI TI NGÂN HÀNG THNG MI C PHN
ÔNG Á
Chuyên ngành: Tài Chính – Ngân Hàng
Mã s: 60340201
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGI HNG DN KHOA HC
PGS.TS. NGUYNăNGăDN
TP. H CHÍ MINH ậ NMă2013
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu ca tôi.
Nhng s liu trong bn lun vn này là trung thc. Kt qu phân tích, đánh
giá tình hình huy đng vn và gii pháp nâng cao hiu qu huy đng vn tin gi ti
Ngân Hàng TMCP ông Á là kt qu nghiên cu tng hp ca cá nhân.
Tác gi lun vn
TrnăVnăBiên
Khóa 20 ậ Cao hc Kinh t
MC LC
TRANG PH BÌA
LIăCAMăOAN
MC LC
DANH MC CÁC T VIT TT
DANH MC CÁC BNG
DANH MC CÁC BIU
LI M U 1
CHNGă1.ăTNG QUAN HIU QU HUYăNG VN TIN GI CA
NGỂNăHĨNGăTHNGăMI 4
1.1. Hotăđngăhuyăđng vn caăngơnăhƠngăthngămi 4
1.1.1. Khái nim v ngân hàng thng mi 4
1.1.2. Khái nim v vn huy đng 5
1.1.3. Các hình thc huy đng vn ca ngân hàng thng mi 6
1.1.3.1. Tin gi không k hn 6
1.1.3.2. Tin gi có k hn 6
1.1.3.3. Phát hành giy t có giá 7
1.1.3.4. Ngun vn huy đng khác: 8
1.1.4. Nguyên tc huy đng vn 8
1.1.5. Vai trò huy đng vn 9
1.1.5.1. i vi nn kinh t: 9
1.1.5.2. i vi Ngân hàng thng mi: 10
1.1.5.3. i vi khách hàng: 10
1.1.6. Các nhân t nh hng đn huy đng vn ca ngân hàng thng mi. 10
1.1.6.1. Nhân t khách quan 10
1.1.6.2. Nhân t ch quan 13
1.2. Hiu qu huyăđng vn tin gi. 17
1.2.1. Khái nim hiu qu huy đng vn 17
1.2.2. Các ch tiêu đánh giá hiu qu huy đng vn tin gi. 18
1.2.2.1. Quy mô tng trng vn huy đng 18
1.2.2.2. Chi phí vn huy đng 19
1.2.2.3. S phù hp gia vn huy đng tin gi và s dng vn 21
1.2.2.4. Tính n đnh ca vn huy đng 22
1.2.2.5. Kh nng s dng ti đa 22
1.3. Bài hc kinh nghim v huyăđng vn 23
1.3.1. Ngân hàng Techcombank 23
1.3.2. Ngân hàng Phng Nam 24
1.3.3. Ngân hàng Thng mi C phn Á Châu ( ACB) 24
1.3.4. Bài hc kinh nghim nâng cao hiu qu huy đng vn tin gi. 25
KT LUNăCHNGă1 26
CHNGă2.ăTHC TRNG HIU QU HUYăNG VN TIN GI TI
NGỂNăHĨNGăTHNGăMI C PHNăỌNGăỄ 27
2.1. Tình hình kinh doanh caăNgơnăhƠngăThngămi C phnăôngăỄ . 27
2.1.1. Tình hình kinh t - xã hi. 27
2.1.1.1. Tình hình kinh t trong nc: 27
2.1.1.2. Tình hình tài chính – tin t: 31
2.1.2. Lch s hình thành và phát trin ca NH TMCP ông Á 32
2.1.2.1. V các giai đon phát trin: 33
2.1.2.2. Các sn phm, dch v ch yu 34
2.1.2.3. B máy qun tr điu hành: 36
2.1.3. Tình hình hot đng kinh doanh ca Ngân hàng ông Á t nm 2010
đn 30/06/2013 37
2.1.3.1. Quá trình tng vn điu l 37
2.1.3.2. Huy đng vn 38
2.1.3.3. Hot đng tín dng 38
2.1.3.4. Th phn cnh tranh. 39
2.1.3.5. Kt qu hot đng sn xut kinh doanh t nm 2010 đn
30/06/2013. 41
2.2. Thc trng hiu qu huyăđng vn tin gi caăNgơnăhƠngăthngă
mi C phnăôngăỄ 43
2.2.1. Quy mô tng trng vn huy đng. 43
2.2.2. Chi phí huy đng vn 44
2.2.3. C cu vn 47
2.2.4. S phù hp huy đng vn và s dng vn. 48
2.2.4.1. Phù hp quy mô gia huy đng vn và s dng vn 49
2.2.4.2. ánh giá s phù hp v c cu vn. 50
2.2.5. Mc đ n đnh ca vn huy đng 54
2.3. KhoăsátăđánhăgiáăkháchăhƠng 56
2.3.1. Vn đ nghiên cu/ kho sát 56
2.3.2. Xác đnh đi tng kho sát 56
2.3.3. Phân loi d liu 57
2.3.4. Thit k kho sát 57
2.3.5. Thu thp & x lý d liu 57
2.3.6. Kt qu kho sát/ đánh giá 58
2.4. ánhăgiáăhiu qu huyăđng vn 61
2.4.1. Nhng kt qu đt đc 61
2.4.2. Nhng hn ch và nguyên nhân 63
2.4.2.1. Nhng hn ch: 63
2.4.2.2. Nguyên nhân nhng hn ch: 63
KT LUNăCHNGă2 65
CHNGă3.ăGII PHÁP NÂNG CAO HIU QU HUYăNG VN TIN
GI CAăNGỂNăHĨNGăTHNGăMI C PHNăỌNGăỄ 66
3.1. nhăhng hotăđng caăNgơnăhƠngăThngămi C phnăôngăỄ. . 66
3.1.1. nh hng phát trin dài hn: 66
3.1.2. nh hng huy đng vn: 67
3.2. Gii pháp nâng cao hiu qu huyăđng vn tin gi 68
3.2.1. Nhóm gii pháp v chính sách huy đng vn hiu qu ca Ngân hàng
Thng mi C phn ông Á. 68
3.2.1.1. Gii pháp v chính sách huy đng vn tin gi ca Ngân hàng
Thng mi C phn ông Á. 68
3.2.1.2. Nhóm gii pháp v chính sách phát trin chung ca Ngân hàng
Thng mi C phn ông Á. 70
3.2.2. Nhóm gii pháp v khách hàng ca Ngân hàng Thng Mi C Phn
ông Á. 71
3.2.2.1. Qung bá, tip th sn phm huy đng vn đn vi khách hàng. 71
3.2.2.2. Mi quan h khách hàng 72
3.2.3. Nhóm gii pháp v sn phm huy đng vn tin gi. 74
3.2.4. Nhóm gii pháp v h thng qun lý và công ngh ngân hàng 75
3.2.4.1. Qun tr ri ro trong kinh doanh ca ngân hàng thng mi. 75
3.2.4.2. Phát trin công ngh ngân hàng trong lnh vc huy đng vn tin
gi. 76
3.2.4.3. Phát trin ngun nhân lc trong huy đng vn tin gi. 76
3.3. Kin ngh. 77
3.3.1. Kin ngh vi y Ban Nhân Dân Thành ph H Chí Minh. 77
3.3.2. Kin ngh vi Ngân hàng Nhà nc Vit Nam 79
3.3.2.1. Thanh toán không dùng tin mt 79
3.3.2.2. Chính sách tin t. 79
3.3.2.3. Bo him tin gi 80
KT LUNăCHNGă3 81
KT LUN 82
DANH MC TÀI LIU THAM KHO
PH LC
DANH MC CÁC BNG
Bng 2.1: Tình hình kinh t, % tng GDP ca Vit Nam t nm 2010 đn
30/06/2013 28
Bng 2.2. Tình hình cho vay khách hàng ca DongA Bank t nm 2010 đn
30/06/2013 39
Bng 2.3. Kt qu kinh doanh ca DongA Bank t nm 2010 đn 30/06/2013 41
Bng 2.4. Quy mô tng trng vn huy đng ca DongA Bank 43
Bng 2.5. Tình hình chi phí huy đng vn ca DongA Bank 45
Bng 2.6. Thu lãi và chi lãi ca DongA Bank 46
Bng 2.7. C cu tin gi ca khách hàng theo đi tng ti DongA Bank t nm
2010 đn 30/06/2013 47
Bng 2.8. Tình hình s dng vn ca DongA Bank t nm 2010 đn 30/06/2013 49
Bng 2.9. Mi quan h gia huy đng vn và s dng vn theo k hn ca DongA Bank
51
Bng 2.10. Tình hình huy đng vn và s dng vn theo loi tin t ti DongA
Bank 52
Bng 2.11. C cu vn huy đng theo k hn ca DongA Bank 54
DANH MC CÁC T VIT TT
Kí hiu
Chi tit
ALCO
Asset/liability Management Committee – Hi
đng qun lý tài sn N - Có
ATM
Automatic Teller Machine – Máy rút tin t đng
DongA Bank Bank
Ngân hàng TMCP ông Á
GTCG
Giy t có giá
HV
Huy đng vn
NH
Ngân hàng
NHNN
Ngân hàng nhà nc
NHTM
Ngân hàng thng mi
NHTMCP
Ngân hàng thng mi c phn
POS
Point of Sale – Máy chp nhn thanh toán th
PNB
Ngân hàng thng mi c phn Phng Nam
TG
Tin gi
TGTK
Tin gi tit kim
Techcombank
Ngân hàng thng mi c phn k thng Vit
Nam
TTKDTM
Thanh toán không dùng tin mt
VH
Vn huy đng
VSD
Vn s dng
DANH MC CÁC BIU
Biu đ 2.1. Tc đ tng vn điu l ca ngân hàng ông Á t nm 1992 đn nm
2012. 37
Biu đ 2.2. Vn huy đng ca DongA Bank t nm 2010 đn 30/06/2013. 38
Biu đ 2.3. Biu đ Tng tài sn (hp nht) ca DongA Bank t nm 2004 đn
nm 2012 42
Biu đ 2.4. Quy mô tng trng vn huy đng ca DongA Bank 43
Biu đ 2.5. C cu tin gi ca khách hàng theo đi tng gi tin 48
Biu đ 2.6. Tình hình s dng vn ca DongA Bank t nm 2010 đn 30/06/2013
49
Biu đ 2.7. So sánh gia huy đng vn và cho vay theo loi tin 53
Biu đ 2.8. Tính n đnh ca ngun vn huy đng ca DongA Bank t nm 2010
đn 30/06/2013 55
1
LI M U
1. Lý do chnăđ tài
Ngân hàng thng mi (NHTM) là ngân hàng đc thc hin toàn b hot
đng ca ngân hàng và hot đng kinh doanh khác có liên quan nhm mc tiêu vì
li nhun.
V c bn thì ngân hàng thng mi là doanh nghip hot đng kinh doanh
trong lnh vc tin t và dch v ngân hàng. Vì th, yu t đu tiên đó là ngun vn.
Ngun vn ca ngân hàng có th đc chia làm 4 loi : Vn t có, Vn huy đng,
Vn vay và vn khác. Vn t có là tin đ to nên c s, nn tng đ kinh doanh và
đu t, ngun vn vay ch yu đáp ng nhu cu thanh khon, còn ngun vn khác
chim t l thp trong c cu vn ca ngân hàng thng mi. Ngun vn huy đng
là ngun vn chim t trng và quy mô ln nht ca ngân hàng thng mi. ây là
ngun vn đem đn ngun thu nhp chính ca ngân hàng thng mi.
Huy đng vn là mt trong nhng nghip v ni bng cn bn, gi vai trò
trng tâm ca ngân hàng thng mi, đang tr thành hot đng nóng, đc các
ngân hàng quan tâm nhiu nht trong tình trng khan him ngun vn hin nay. Các
NHTM đư có nhiu gii pháp đ gia tng và nâng cao hiu qu vn huy đng nhm
tha mãn nhu cu ngày càng cao ca khách hàng.
Bên cnh đó, trong quá trình thu hút vn, các ngân hàng luôn phi đi mt vi
s cnh tranh, không nhng ca các ngân hàng trong ngành mà còn ca các t chc
tài chính khác nh: Công ty tài chính, Qu đu t, Công ty bo him…Ngun vn
nhàn ri ca dân chúng và các t chc kinh t (TCKT) hin nay đư và đang đc
phân tán qua nhiu kênh huy đng khác vi hình thc ngày càng đa dng và mang
li li nhun hp dn.
Trong thi gian gn đây, kinh t th gii và kinh t trong nc có nhng bin
đng ln làm nh hng rt ln ti hot đng kinh doanh ca h thng NHTM Vit
Nam, các ngân hàng phi đi mt vi nhiu ri ro hn trong hot đng kinh doanh
2
ca mình. Hin nay, các ngân hàng đang gp khó khn là nên s dng vn nh th
nào, bi vic huy đng cha thc s đáp ng nhu cu s dng vn. Vì th, trong
tình trng khó khn này, NHTM cn thit nâng cao hiu qu hot đng huy đng
vn (HV), điu này s giúp NHTM ch đng trong ngun vn và nâng cao hiu
qu hot đng ca mình.
DongA Bank là NHTM cng nm trong tình trng chung đó, do đó vic
nghiên cu tình hình phát trin hot đng HV ca DongA Bank trong thi gian
qua; tìm hiu các nhân t nh hng và xem xét các yu t cnh tranh; đánh giá
thc trng hiu qu HV, s phù hp HV và s dng vn, đ t đó đ xut nhng
gii pháp nhm nâng cao hiu qu HV ca DongA Bank trong thi gian ti là rt
cn thit.
Xut phát t nhng nhn đnh trên, hc viên xin chn đ ti ắGii pháp nâng
cao hiu qu huyăđng vn tin gi tiăNgơnăhƠngăTMCPăôngăỄ” làm đ tài
nghiên cu ca mình.
2. Mcăđíchănghiênăcu
Trên c s lý lun v hiu qu vn huy đng ca NHTM, lun vn s phân
tích, đánh giá thc trng hiu qu huy đng vn ca DongA Bank , t đó đ ra mt
s gii pháp nhm nâng cao hiu qu huy đng vn tin gi và góp phn nâng cao
kt qu kinh doanh ca DongA Bank.
3. iătng và phm vi nghiên cu
- i tng nghiên cu là nhng vn đ c bn v hiu qu HV ca NHTM
- Phm vi nghiên cu: khóa lun tp trung nghiên cu hiu qu huy đng
vn qua các nm t 2010 đn 6 tháng đu nm 2013 ca Ngân hàng thng mi C
phn ông Á.
4. Phngăphápănghiênăcu
- S dng phng pháp tng hp h thng lý lun đc trang b trong quá
trình đào to, đ hoàn thành chng lỦ lun ca lun vn v HV và hiu qu
HV.
3
- S dng phng pháp thng kê, phân tích, thm dò, so sánh đ phn ánh
các thông tin thc tin t hot đng HV ca các ngân hàng, đ gii quyt ni dung
thc tin ca đ tài nghiên cu.
- S dng phng pháp tng hp logic đ tìm li gii cho các gii pháp
nhm thc hin các mc tiêu cui cùng ca đ tài lun vn.
5. ụănghaăkhoaăhc và thc tin caăđ tài
HV hiu qu đc xem là yu t ct lõi trong hot đng kinh doanh ngân
hàng, có tính quyt đnh đn kh nng phát trin và m rng hot đng cho vay đi
vi nn kinh t.
có th huy đng vn hiu qu, đáp ng nhu cu kinh doanh ca mình, mi
ngân hàng cn phi s dng nhiu bin pháp khác nhau, tùy thuc đc đim riêng
ca tng ngân hàng và trong hoàn cnh c th.
Do vy, tìm ra gii pháp nâng cao hiu qu huy đng vn ca DongA Bank là
nghiên cu khoa hc có tính thc tin, trong điu kin DongA Bank vn là mt
trong nhng ngân hàng cha ln mnh ca Vit Nam.
6. Cu trúc ca lunăvn
Ngoài phn m đu và kt lun, lun vn gm 3 chng:
Chng 1: Tng quan v hiu qu huy đng vn tin gi ca Ngân hàng
thng mi.
Chng 2: Thc trng v hiu qu huy đng vn tin gi ti Ngân hàng
thng mi C phn ông Á.
Chng 3: Gii pháp nâng cao hiu qu huy đng vn tin gi ca Ngân hàng
thng mi C phn ông Á.
4
CHNGă1. TNG QUAN HIU QU HUYăNG VN
TIN GI CA NGÂN HÀNG THNGăMI
1.1. Hotăđngăhuyăđng vn ca ngơnăhƠngăthngămi
1.1.1. Khái nim v ngơnăhƠngăthngămi
Ngân hàng thng mi (NHTM) là loi ngân hàng giao dch trc tip vi các
loi hình doanh nghip, t chc đoàn th, xã hi và cá nhân, bng vic huy đng
vn di hình thc nhn tin gi hot k, tin gi đnh k, tin phát hành k phiu,
trái phiu, đng thi s dng s vn huy đng đc đ cho vay, chit khu, cung
cp các phng tin thanh toán và cung ng dch v ngân hàng cho các đi tng
là khách hàng trong nn kinh t.
Lut s 47/2010/QH12 Lut các T chc Tín dng Vit Nam đnh ngha:
“ Ngân hàng thng mi là loi hình ngân hàng thc hin tt c các hot
đng ngân hàng và các hot đng kinh doanh khác theo quy đnh ca lut này,
nhm mc tiêu li nhun”. (Khon 4, iu 4 Lut các T chc Tín dng).
Trong đó hot đng ngân hàng là hot đng kinh doanh tin t và dch v ngân
hàng, bao gm: Huy đng vn di mi hình thc, cho vay ngn hn, trung hn, dài
hn, chit khu chng t có giá, bao thanh toán, cho thuê tài chính, thu chi, cho
vay tr góp, cho vay tiêu dùng, và cung cp mi dch v ngân hàng khác. Lut các
T chc Tín dng cng khng đnh tính cht kinh doanh vì mc tiêu li nhun ca
Ngân hàng Thng mi.
Ngân hàng thng mi là mt loi hình đnh ch tài chính trung gian đc bit
và là mt t chc kinh doanh trong ngành dch v tài chính ngân hàng.
Ngân hàng thng mi là mt dnh ch tài chính trung gian và là mt đn v
kinh t, ngha là ngân hàng thng mi hot đng trong mt ngành kinh t, có c
cu, t chc b máy nh mt doanh nghip bình đng trong quan h kinh t vi các
5
doanh nghip khác, phi t ch v kinh t và phi có ngha v đóng thu cho Nhà
Nc nh các đn v kinh t khác.
Hot đng ca ngân hàng thng mi là hot đng kinh doanh. hot đng
kinh doanh, các ngân hàng thng mi phi có vn (vn đc cp nu là ngân hàng
công, đc c đông góp vn nu là ngân hàng c phn …) phi t ch v tài chính
(t ly thu nhp đ bù đp chi phí ); đc bit trong hot đng kinh doanh cn đt
đn mc tiêu tài chính cui cùng là li nhun, hot đng kinh doanh ca ngân hàng
thng mi cng không nm ngoài xu hng đó. Tuy nhiên, vic tìm kim li
nhun phi chính đáng trên c s chp hành Lut pháp ca Nhà Nc.
Hot đng kinh doanh ca ngân hàng thng mi là hot đng kinh doanh tin
t và dch v ngân hàng. ây là lnh vc “đc bit” vì trc ht nó liên quan trc
tip đn tt c các ngành, liên quan đn mi mt ca đi sng kinh t - xã hi, và
mt khác, lnh vc tin t ngân hàng là lnh vc “nhy cm” đòi hi mt s thn
trng và khéo léo trong điu hành hot đng ngân hàng đ tránh nhng thit hi cho
xã hi. Lnh vc hot đng này ca ngân hàng thng mi góp phn cung ng mt
khi lng vn tín dng rt ln cho nn kinh t - xã hi…
Tóm li, ngân hàng thng mi là mt loi hình đnh ch tài chính trung gian
hot đng kinh doanh trong lnh vc tin t và dch v ngân hàng. ây là loi đnh
ch tài chính trung gian quan trng vào loi bc nht trong nn kinh t th trng,
góp phn to lp và cung ng vn cho nn kinh t, to điu kin và thúc đy nn
kinh t xã hi phát trin.
1.1.2. Khái nim v vnăhuyăđng
Vn huy đng là tài sn bng tin ca các t chc và cá nhân mà ngân hàng
đang tm thi qun lý và s dng vi trách nhim hoàn tr, vn huy đng là ngun
vn ch yu và quan trng nht ca bt k ngân hàng thng mi nào. Ch có các
ngân hàng thng mi mi đc quyn huy đng vn di nhiu hình thc khác
nhau.
6
Huy đng vn đc coi là hot đng c bn có tính cht sng còn đi vi bt
k ngân hàng thng mi nào, vì hot đng này to ra ngun vn ch yu ca các
ngân hàng.
1.1.3. Các hình thcăhuyăđng vn caăngơnăhƠngăthngămi
1.1.3.1. Tin gi không k hn
Tin gi không k hn là khon tin gi mà khách hàng gi vào ngân hàng
nhng khách hàng có th rút ra bt c lúc nào và ngân hàng phi luôn bo đm yêu
cu này.
Tin gi không k hn là loi tin gi đ phc v nhu cu giao dch thanh toán
cho ch tài khon nh tr tin hàng hóa, dch v, rút tin mt t ATM, chuyn
tin… ch tài khon gi tin vào tài khon ngân hàng, không nhm mc đích
hng lãi mà vì nhu cu giao dch, thanh toán, chính vì vy lãi sut không phi là
công c đ thu hút ngun vn này mà công c chính là dch v mà ngân hàng cung
cp kèm theo phi là dch v có nhiu tin ích an toàn, nhanh chóng và chính xác.
Tin gi không k hn là loi ngun vn huy đng có chi phí s dng vn, chi
phí tr lãi rt thp. Chính vì vy, các ngân hàng nên tp trung huy đng ngun vn
này thì hot đng kinh doanh ca ngân hàng mi có hiu qu.
Tin gi không k hn có lãi sut thp nht trong các loi tin gi ngân hàng.
Hàng tháng ngân hàng tính lãi tin gi cho khách hàng theo phng pháp tích s
(tính theo s d bình quân trong tháng). Lưi tin gi s đc t đng nhp vn đ
tip tc sinh lãi trong tháng k tip.
Tin gi không k hn không nhng cho phép khách hàng rút tin mt, phát
hành séc, tr tin bng lnh chi, mà còn cho phép khách hàng rút tin ti ATM ca
h thng liên kt th gia các ngân hàng vi nhau.
1.1.3.2. Tin gi có k hn
7
Tin gi có k hn là loi tin gi mà ngi gi tin ch có th rút ra khi đáo
hn, tuy nhiên trong trng hp bình thng các ngân hàng vn cho phép khách
hàng rút tin trc hn vi điu kin ch đc hng lãi theo lãi sut không k hn.
Tin gi có k hn tng đi n đnh, do đó các ngân hàng thng mi thng
s dng đ cho vay trung, dài hn.
Tin gi có k hn có chi phí s dng vn khá cao. Ngi gi tin có k hn
nhm mc đích hng lưi, do đó lưi sut hp dn, lãi sut cao là đòn by, là công c
đ thu hút ngun vn này. Nh vy, công c ch yu đ gia tng ngun vn tin gi
có k hn chính là lãi sut.
Tin gi có k hn va phong phú v k hn (3 tháng, 6 tháng, 9 tháng, 12
tháng, 13 tháng, 24 tháng…) li va áp dng nhiu phng thc tr lưi đ khách
hàng tùy ý la chn :
+ Tin gi đnh k tr lãi cui k
+ Tin gi đnh k tr lãi hàng tháng
+ Tin gi đnh k lãi tính hàng tháng nhp vn
+ Tin gi đnh k lãi sut bc thang (khách hàng gi đn k hn nào thì đc
hng lãi sut đn k hn đó)…
Tin gi có k hn nu đn hn mà khách hàng cha rút tin s đc nhp lãi
vào vn, đng thi tái lp k hn t đng cho khách hàng theo lãi sut ti thi đim
tái đáo hn. Nu khách hàng rút tin trc thi gian tái đáo hn thì ch đc hng
lãi không k hn.
1.1.3.3. Phát hành giy t có giá
Các ngân hàng thng mi đc phép phát hành các chng t có giá sau đây :
+ Phát hành k phiu
+ Phát hành chng ch tin gi có k hn
8
+ Phát hành chng ch tit kim
+ Phát hành trái phiu.
Phát hành chng t có giá là nhng phng pháp hu hiu đ các ngân hàng huy
đng vn có k hn. ây là loi ngun vn n đnh nht ca ngân hàng thng mi.
c đim ca loi ngun vn này là :
+ Tính n đnh chc chn : nhng ngi mua k phiu chng ch tin gi tit
kim, trái phiu ngân hàng ch đc hoàn vn khi đáo hn. ây là đc đim ni bt
ca loi ngun vn này.
+ Lãi sut (chi phí s dng vn) thng cao hn lưi sut tin gi có k hn, do
đó hp dn hn đi vi khách hàng.
+ Loi ngun vn này không đc tái lp thi hn nh tin gi có k hn,
nhng bù li ngi s hu có th th chp, cm c đ vay vn ngân hàng. Ngi s
hu chng t có giá cng có th xin chit khu đ nhn tin trc khi có nhu cu ti
bt k mt ngân hàng thng mi nào.
1.1.3.4. Ngun vn huy đng khác:
Ngoài ba loi ngun vn nói trên, các ngân hàng thng mi có th huy đng
các ngun vn khác nh :
+ Tin gi ký qu
+ Tin gi bo đm thanh toán
+ Tin tm gi, tin đang chuyn
+ Các khon khác
1.1.4. Nguyên tcăhuyăđng vn
Tuân th pháp lut trong huy đng vn
Hoàn tr gc và lưi cho khách hàng vô điu kin
Tham gia bo him tin gi theo quy đnh hin hành
9
Gi gìn s d và hot đng ca tài khon khách hàng
Thc hin các quy đnh ca pháp lnh chng ra tin
Không đc cnh tranh bt hp lý.
Tha mãn yêu cu kinh doanh vi chi phí thp nht
Áp dng nhiu phng thc huy đng vn
Kt hp cht ch gia huy đng vn vi hin đi hóa dch v ngân hàng.
a dng hóa phng thc tr lưi đi đôi vi d thng đ thu hút
khách hàng.
Ngn nga s gim sút bt thng ca ngun vn huy đng
To uy tín cho khách hàng bng vic đáp ng kp thi đy đ nhu cu
rút tin trong mi tình hung.
Ngn chn phao tin đn nhm
Có phng án đáp ng nhu cu thanh khon kp thi khi có s c xy ra.
1.1.5. Vaiătròăhuyăđng vn
1.1.5.1. i vi nn kinh t:
Ngân hàng thng mi là đnh ch tài chính trung gian trong nn kinh t trong
đó có chc nng trung gian tài chính. Trong chc nng trung gian tín dng, NHTM
ngi đi vay – đó là huy đng vn trong nn kinh t. Thông qua nghip v huy
đng vn, NHTM tp trung hu ht các ngun vn tin t tm thi nhàn ri, t ch
là phng tin tích ly tr thành ngun vn ln ca nn kinh t. ây là ngun vn
rt quan trng đ đu t và phát trin nn kinh t. c bit trong chin lc phát
trin ca nc ta là công nghip hóa - hin đi hóa đt nc. Trong khi đó xut phát
đim thp, ngân sách hn hp, do đó vn h tr cho các ngành kinh t phi huy
đng rt nhiu vào ngun vn ni lc trong nc, trong đó có ngun vn tín dng
NHTM. Ngoài vic thu hút tin nhàn ri trong xã hi đ s dng cho đu t, phát
trin, thông qua nghip v huy đng vn giúp ngân hàng Nhà nc kim soát khi
10
lng tin lu thông, qua vic s dng các công c ca chính sách tin t nh : d
tr bt buc, lãi sut chit khu, lãi sut tái chit khu, lãi sut c bn…
1.1.5.2. i vi Ngân hàng thng mi:
Huy đng vn góp phn mang li ngun vn cho ngân hàng đ thc hin các
nghip v kinh doanh. Không có nghip v huy đng vn, NHTM s không đ
ngun vn tài tr cho hot đng ca mình. Mt khác, thông qua nghip v huy đng
vn NHTM có th đo lng đc uy tín cng nh s tín nhim ca khách hàng đi
vi ngân hàng. T đó, NHTM có các bin pháp không ngng hoàn thin nghip v
huy đng vn đ gi vng và m rng quan h vi khách hàng. Có th nói, nghip
v huy đng vn gii quyt “đu vào” ca ngân hàng.
1.1.5.3. i vi khách hàng:
Nghip v huy đng vn không ch có ý ngha quan trng đi vi ngân hàng
và nn kinh t mà còn có ý ngha quan trng đi vi khách hàng.
- Cung cp cho khách hàng mt kênh tit kim và đu t nhm làm cho tin
ca h sinh li, to c hi cho h có th gia tng tiêu dùng trong tng lai.
- Huy đng vn còn cung cp cho khách hàng mt ni an toàn đ ct tr và
tích ly vn tm thi nhàn ri.
- Giúp cho khách hàng có c hi tip cn các dch v khác ca ngân hàng, đc
bit là dch v thanh toán qua ngân hàng và dch v tín dng khi khách hàng cn
vn cho sn xut kinh doanh hoc cn tin cho tiêu dùng.
1.1.6. Các nhân t nhăhng đnăhuyăđng vn caăngơnăhƠngăthngămi.
1.1.6.1. Nhân t khách quan
Chính tr - pháp lut:
Yu t chính tr pháp lut có nh hng rt ln ti hiu qu huy đng vn ca
ngân hàng, tác đng trc tip vào quy mô và chi phí huy đng vn và kh nng s
dng vn ca ngân hàng. Mt quc gia có nn chính tr n đnh s to điu kin
11
phát trin cho tt c các ngành ngh, và đi vi c hot đng kinh doanh ca ngân
hàng. Mt nn chính tr n đnh là tin đ cho kinh t quc gia phát trin và nó to
nhiu c hi huy đng vn cho ngân hàng. Các b lut cng tác đng đn hot đng
kinh doanh ca ngân hàng nh: Lut các t chc tín dng, Lut Ngân hàng Nhà
nc, nhng lut quy đnh v t l huy đng vn ca ngân hàng so vi vn t có,
quy đnh v vic phát hành k phiu, trái phiu, quy đnh v mc cho vay ca ngân
hàng vi mt khách hàng, mt nhóm khách hàng. Các b lut này, đc xây dng
hp lý s giúp các ngân hàng hot đng kinh doanh thun li và an toàn hn.
Bên cnh nhng b lut thì chính sách tin t ca mt quc gia cng nh
hng rt ln đn hiu qu huy đng vn ca NHTM, nó th hin khía cnh mc
tiêu chính sách tin t bao gm: kim soát lm phát, bình n giá c, tng trng
kinh t, to công n vic làm. Tùy thuc vào vic thc hin mc tiêu ca chính sách
tin t mà nh hng ca nó đn hiu qu huy đng vn, là khác nhau. Chng hn,
khi nn kinh t đang ri vào tình trng lm phát tng cao, Nhà nc s dng chính
sách tin t tht cht đ kim ch lm phát bng cách tng t l d tr bt buc hoc
yêu cu các ngân hàng phi mua k phiu bt buc, khi đó các ngân hàng thiu vn
s phi tng lãi sut đ huy đng thêm mt lng vn ln. iu này tác đng không
tt ti hiu qu huy đng vn ca ngân hàng, nó làm tng quy mô huy đng vn
nhng đng thi li làm tng chi phí huy đng vn lên rt cao, vì ngun vn huy
đng không đem cho vay mà dùng đ tng d tr bt buc và mua k phiu. Hoc
khi nn kinh t càng phát trin, khi lng hàng hóa luân chuyn trong xã hi ngày
càng nhiu, Nhà nc khuyn khích nhân dân thanh toán không dùng tin mt bng
cách tr lng qua tài khon cá nhân thì to điu kin tng quy mô huy đng vn
đi vi ngân hàng.
Nhân t kinh t:
Là nhân t rt quan trng cn phi đc quan tâm trong lnh vc kinh doanh
ngân hàng, mi s thay đi ca môi trng kinh t đu tác đng ti hot đng kinh
doanh ngân hàng, đc bit là hiu qu huy đng vn:
12
Tc đ tng trng:
Nn kinh t tng trng, thu nhp quc dân tng và nhu cu v tích ly tng,
điu này to điu kin cho ngân hàng m rng quy mô huy đng vn, và huy đng
đc ngun vn n đnh do mi chi tiêu đư đc đáp ng đy đ. To điu kin đ
huy đng vn đt hiu qu cao.
Lm phát:
Nu lm phát tng cao dn ti sc mua ca đng tin gim đi, ngi dân s
mun mua hàng hóa thay vì gi tin tit kim hng lãi sut. Khi đó quy mô huy
đng có th không tng hoc gim đi do ngi dân rút tin trc hn. Lm phát gia
tng s là nguy c đy ngân hàng vào ri ro mt kh nng thanh toán nu lng tin
rút trc hn ln.
Lãi sut huy đng vn:
Lãi sut huy đng vn có tác đng trc tip ti quy mô tng trng vn huy
đng, và chi phí huy đng vn. Các khách hàng cá nhân thng là đi tng khách
hàng chim t trng ln, cái mà h quan tâm khi gi tin đó là lưi sut, do đó ch
mt thay đi v lãi sut cng tác đng rt ln ti lng tin gi vào ngân hàng. Và
lãi sut cng là nhân t tác đng chính làm tng chi phí huy đng vn, lãi sut tng
thì chi phí cng tng. Lưi sut huy đng vn tác đng hai chiu ti hiu qu huy
đng vn, nu lãi sut tng làm cho tc đ tng huy đng ln hn chi phí huy đng
vn thì vic tng lưi sut đư đem li hiu qu cho hot đng huy đng vn, và ngc
li s làm gim hiu qu huy đng vn. Vì vy, ngân hàng cn phi rt cn trng khi
ra quyt đnh v chính sách lãi sut mà ngân hàng áp dng.
T giá
T giá cng là mt nhân t gây nh hng ti hot đng vn ca ngân hàng.
Nu t giá gim tc là đng ni t lên giá, ngi dân s có xu hng chuyn t tit
kim ngoi t sang tit kim ni t. Khi đó, Ngân hàng thun li trong vic thu hút
vn ni t song li gp khó khn trong huy đng vn ngoi t, c cu ngun vn
13
mt cân đi s làm công tác s dng vn gp khó khn t đó tác đng ngc tr li
hot đng huy đng vn, ngân hàng không th trit đ khai thác li th sn có mà
phi cân nhc s hài hòa gia huy đng vn bng ngoi t và huy đng vn bng
ni t t đó gim kh nng huy đng ti đa ca ngân hàng.
Vn hóa xã hi:
Bao gm nhiu vn đ mang tính lâu dài và chm thay đi.
u tiên phi k đn là tp quán tiêu dùng. Nu nhng vùng dân c ngi ta
quen s dng s tin nhàn ri di hình thc ct tr là chính thì vic huy đng vn
ca ngân hàng s gp khó khn. Chng hn, vào thi k vàng còn có giá tr thì
ngi ta dùng tin nhàn ri đ mua vàng ct tr …Còn khi dân c có nhu cu
hng lãi hoc bo đm tài sn thì h gi tin vào ngân hàng nhiu hn, do đó, c
hi huy đng vn ca ngân hàng tng lên.
Thói quen s dng các dch v ngân hàng: nhng nc phát trin, nhu cu
giao dch qua ngân hàng rt phát trin, hu ht nhng ngi dân có thu nhp đu m
tài khon séc đ thanh toán qua ngân hàng cho nên ngun vn huy đng đc trong
ngân hàng s rt di dào. Tuy nhiên, nhng nc chm phát trin, nhu cu giao
dch thanh toán qua ngân hàng còn hn ch nên ít ngi m tài khon ti ngân hàng,
điu này s hn ch kh nng huy đng vn ca ngân hàng.
Bên cnh đó, mc thu nhp ca ngi dân cng là mt trong nhng yu t nh
hng trc tip đn lng tin gi vào ngân hàng. Nhìn chung, thu nhp ca dân c
càng cao, nhu cu đu t và giao dch ca h tng lên tng đi so vi nhu cu tiêu
dùng và lúc này nhu cu m tài khon cng nh tin gi vào ngân hàng cng s
tng lên.
1.1.6.2. Nhân t ch quan
Nhân t ch quan bao gm các nhân t bên trong, nm di s kim soát ca
ngân hàng.
- Mc tiêu chin lc kinh doanh ca ngân hàng
14
Mi ngân hàng đu xây dng cho mình mt chin lc kinh doanh c th.
Chin lc kinh doanh đc xây dng da trên vic ngân hàng xác đnh v trí hin
ti ca mình trong h thng, thy đc đim mnh, đim yu, c hi, thách thc
đng thi d đoán đc s thay đi ca môi trng kinh doanh trong tng lai.
Thông qua chin lc kinh doanh, ngân hàng s quyt đnh vic thu hp hay m
rng vic huy đng vn v mt quy mô, thay đi t trng các ngun vn, tng hoc
gim chi phí huy đng. Nu có chin lc kinh doanh đúng đn, các ngun vn
đc khai khác mt cách ti đa thì công tác huy đng vn s phát huy hiu qu.
- Chính sách lãi sut
Ngân hàng s dng h thng lãi sut tin gi nh mt công c quan trng
trong công vic huy đng tin gi và thay đi quy mô ngun vn. Các chính sách v
giá c, lãi sut tin gi, t l hoa hng và chi phí dch v đc coi là giá c ca các
sn phm và dch v tài chính. duy trì và thu hút thêm ngun vn, ngân hàng
thng n đnh mc lãi sut cnh tranh, thc hin vic u đưi v giá cho nhng
khách hàng ln, khách hàng quen thuc.
Hn na, h thng lãi sut cn linh hot, phù hp vi quy mô và c cu ngun
vn. Do lãi sut là mt trong nhng yu t tác đng mnh m đn vic thu hút vn
tin gi, k phiu, trái phiu. Nu ngân hàng huy đng vi mc lãi sut quá cao, thu
hút đc nhiu khách hàng đn gi tin nhng chi phí huy đng vn ca Ngân hàng
s b tng cao, nu huy đng đc nhiu vn vi chi phí cao trong khi ngân hàng
không cho vay ht lng vn huy đng thì ngân hàng s phi tr lãi cho phn vn
d tha, h qu kéo theo là làm gim li nhun ca ngân hàng. Ngc li, nu ngân
hàng huy đng vn vi mt mc lãi sut quá thp, dn ti lãi sut không cnh tranh
đc trên th trng, khách hàng s gi tin mt ngân hàng khác có lãi sut cao
hn. Ngân hàng cn có mt chính sách giá hp lỦ, cân đi đc li ích ca khách
hàng và li ích ca ngân hàng, nh vy mi đem li hiu qu huy đng vn cao,
đng thi đem li hiu qu cho hot đng kinh doanh ca ngân hàng.
15
- S đa dng ca các hình thc huy đng vn
Các hình thc huy đng vn càng đa dng phong phú thì càng đáp ng đc
nhu cu đa dng ca khách hàng. Vic đa ra th trng nhng sn phm hin đi,
tin ích s nâng cao hình nh ca ngân hàng, to điu kin thun li cho ngân hàng
trong huy đng vn t các sn phm cung cp. a dng v sn phm còn th hin
s đa dng hóa các hình thc huy đng hp dn, kích thích khách hàng gi tin hay
s dng dch v ngân hàng. Các ngân hàng luôn tìm bin pháp đ đa dng hóa
ngun vn huy đng. Bng cách này h có th gim s ph thuc quá nhiu vào
mt ngun vn, t đó gim thiu ri ro khi ngun vn b st gim mnh, nh hng
ti kh nng thanh khon và các hot đng kinh doanh khác, khi có s bin đng
trên th trng.
- C s vt cht và công ngh
ây là nhân t quan trng nh hng ti kh nng huy đng vn ca ngân
hàng, vì Vit Nam kênh phân phi truyn thng vn là ch yu do đó đ tin hành
giao dch vi ngân hàng, khách hàng thng phi đn tr s ca ngân hàng. Cng
thêm yu t tâm lỦ nên khách hàng thng rt hay quan tâm đn tr s, c s vt
cht, trang thit b ca ngân hàng. to nim tin cho khách hàng an tâm gi tin
vào ngân hàng đòi hi ngân hàng phi xây dng mt c s vt cht khang trang,
sch đp, v trí thun tin.
Bên cnh đó, công ngh ngân hàng ngày càng tr nên quan trng và tr thành
tiêu chí đánh giá mc đ hin đi cng nh tin ích mà ngân hàng s mang li cho
khách hàng. Ngân hàng đc đu t trang thit b, công ngh hin đi có kh nng
phc v khách hàng nhanh chóng, chính xác trong vic lu tr và tìm kim thông
tin đc bit là trong khâu thanh toán. Làm cho vn luân chuyn nhanh hn, đm bo
an toàn cho khách hàng trong quan h gi tin, rút tin và vay vn.
Nhng yu t này cng tác đng đn công tác marketing ca các ngân hàng,
thu hp khong cách v không gian và thi gian gia khách hàng và ngân hàng.