GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN NGHIỆP VỤ NGÂN HÀNG BÁN LẺ TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2013 - 2015.PDF
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.66 MB, 99 trang )
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
NG ANH C
G
G
I
I
I
I
P
P
H
H
Á
Á
P
P
P
P
H
H
Á
Á
T
T
T
T
R
R
I
I
N
N
N
N
G
G
H
H
I
I
P
P
V
V
N
N
G
G
Â
Â
N
N
H
H
À
À
N
N
G
G
B
B
Á
Á
N
N
L
L
T
T
I
I
N
N
G
G
Â
Â
N
N
H
H
À
À
N
N
G
G
T
T
M
M
C
C
P
P
U
U
T
T
V
V
À
À
P
P
H
H
Á
Á
T
T
T
T
R
R
I
I
N
N
V
V
I
I
T
T
N
N
A
A
M
M
G
G
I
I
A
A
I
I
O
O
N
N
2
2
0
0
1
1
3
3
-
-
2
2
0
0
1
1
5
5
LUN VN THC S KINH T
TP. H CHÍ MINH ậ NM 2012
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
NG ANH C
G
G
I
I
I
I
P
P
H
H
Á
Á
P
P
P
P
H
H
Á
Á
T
T
T
T
R
R
I
I
N
N
N
N
G
G
H
H
I
I
P
P
V
V
N
N
G
G
Â
Â
N
N
H
H
À
À
N
N
G
G
B
B
Á
Á
N
N
L
L
T
T
I
I
N
N
G
G
Â
Â
N
N
H
H
À
À
N
N
G
G
T
T
M
M
C
C
P
P
U
U
T
T
V
V
À
À
P
P
H
H
Á
Á
T
T
T
T
R
R
I
I
N
N
V
V
I
I
T
T
N
N
A
A
M
M
G
G
I
I
A
A
I
I
O
O
N
N
2
2
0
0
1
1
3
3
-
-
2
2
0
0
1
1
5
5
Chuyên ngành : Tài chính - Ngân hàng
Mã s: 60340201
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
PGS.TS. NGUYN NG DN
TP. H CHÍ MINH ậ NM 2012
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan: Lun vn “Gii pháp phát trin nghip v ngân hàng
bán l ti Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam giai đon
2013 - 2015” là công trình do chính tôi nghiên cu và thc hin.
Các s liu trong lun vn đc s dng trung thc. Các thông tin trong lun
vn đc ly t nhiu ngun và đc ghi chú chi tit v ngun ly thông tin.
Tôi xin chân thành cám n các Thy Cô Trng i hc Kinh t TPHCM đã
truyn đt cho tôi kin thc trong sut nhng nm hc trng.
Tôi xin chân thành cám n Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam
cng nh chi nhánh ni tôi đang công tác đã to điu kin cho tôi kho sát
trong thi gian làm Lun vn.
Tôi xin chân thành cm n PGS.TS Nguyn ng Dn đã tn tình hng
dn tôi hoàn thành tt lun vn này.
TPHCM, ngày tháng nm 2012
Tác gi lun vn
ng Anh c
DANH MC CÁC T VIT TT
ACB Ngân hàng Á Châu
Agribank Ngân hàng Nông nghip và Phát trin nông thôn VN
ATM Máy rút tin t đng
BH Bo him
BIDV Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam
BSMS Dch v tin nhn t đng
CN Chi nhánh
CNTT Công ngh thông tin
DNNVV Doanh nghip nh và va
DPRR D phòng ri ro
DN Doanh nghip
DNNN Doanh nghip nhà nc
DVNH Dch v ngân hàng
CTC nh ch tài chính
T&PT u t và Phát trin
EAB Ngân hàng TMCP ông Á
GDV Giao dch viên
HAGL Hoàng Anh Gia Lai
HV Huy đng vn
HTKH Hoàn thành k hoch
IBMB Ngân hàng đin t
KH Khách hàng
KHKD K hoch kinh doanh
KKH Không k hn
KHCN Khách hàng cá nhân
KHTH K hoch tng hp
NHBL Ngân hàng bán l
NHTM Ngân hàng thng mi
NHNN Ngân hàng nhà nc
NQD Ngoài quc doanh
PGD Phòng giao dch
POS Máy chp nhn thanh toán th
QHKHCN Quan h khách hàng cá nhân
QTK Qu tit kim
SMS Dch v tin nhn ngn
SXKD Sn xut kinh doanh
SGD S Giao dch
TDH Trung dài hn
TDBL Tín dng bán l
TMCP Thng mi c phn
TPHCM Thành ph H Chí Minh
TW Trung ng
VCB Ngân hàng TMCP Ngoi thng
VPD Vn phòng đi din
DANH MC BNG, BIU
Trang
Bng
Bng 1.1: Phân bit gia DVNHBL và DVNHBB …………………
10
Bng 2.1: Kt qu thc hin các ch tiêu hot đng kinh doanh ti
BIDV giai đon 2009 – 30/09/2012 …………………………………
34
Bng 2.2: C cu tng ngun vn huy đng ti BIDV giai đon 2009
– 30/09/2012 ………………………………………………………….
37
Bng 2.3: C cu tin gi theo nhóm khách hàng, k hn và loi tin
t ti BIDV giai đon 2009 – 30/09/2012 ……………………………
38
Bng 2.4: Thu nhp theo tng dòng sn phm dch v ti BIDV giai
đon 2009 – 30/09/2012 ……………………………………………
42
Bng 2.5: Tng huy đng vn dân c ti BIDV và mt s NHTM
Vit Nam trong nm 2010, 2011 ……………………………………
46
Bng 2.6: Huy đng vn bình quân trên đim giao dch ti 4 NHTM
ln trong nm 2010, 2011 …………………………………………….
47
Bng 2.7: C cu huy đng dân c theo nhóm khách hàng ti BIDV
tính đn ht 30/09/2012
48
Bng 2.8: Tình hình thc hin các ch tiêu tín dng bán l ti BIDV
giai đon 2009 – 30/09/2012
50
Bng 2.9: Quy mô tín dng bán l ca BIDV so vi mt s NHTM
Vit Nam giai đon 2009 – 2011
50
Bng 2.10: Kt qu thc hin các ch tiêu bán l theo dòng sn phm
dch v phi tín dng ti BIDV giai đon 2010 – 30/09/2012 ………
53
Bng 2.11: V trí BIDV trên th trng th tín dng quc t ti Vit
Nam tính đn ht 31/12/2011 ………………………………………
55
Bng 2.12: V trí BIDV trên th trng th ghi n ni đa ti Vit
Nam tính đn ht 31/12/2011 ………………………………………
55
Bng 2.13: V trí BIDV trên th trng thanh toán qua POS ti Vit
Nam tính đn ht 31/12/2011 ………………………………………
56
Bng 2.14: Kt qu thc hin dch v IBMB ti BIDV t nm 2011
đn ht 30/09/2012 …………………………………………………
58
Biu
Biu 2.1: Quy mô tng tài sn ca BIDV và mt s NHTM Vit Nam
tính đn ht 31/12/2011 ………………………………………
35
Biu 2.2: Quy mô vn ch s hu ca BIDV và mt s NHTM Vit
Nam tính đn ht 31/12/2011 ………………………………………
36
Biu 2.3: Li nhun sau thu nm 2011 ca BIDV và mt s NHTM
Vit Nam ……………………………………………………………
36
Biu 2.4: D n TDCK ti BIDV giai đon 2009 – 30/09/2012 …….
39
Biu 2.5: D n tín dng theo nhóm khách hàng ti BIDV giai đon
2009 – 30/09/2012 ……………………………………………………
40
Biu 2.6: T l n xu ti BIDV giai đon 2009 – 30/09/2012 ………
41
Biu 2.7: S lng khách hàng cá nhân m tài khon ti BIDV giai
đon 2009 – 30/09/2012 ……………………………………………
43
Biu 2.8: Th phn huy đng vn dân c ca BIDV so vi các
NHTM Vit Nam tính đn ht 30/09/2012 …………………………
46
Biu 2.9: C cu huy đng vn dân c ti BIDV theo k hn và loi
tin tính đn ht 30/09/2012 ………………………………………….
48
Biu 2.10: T trng d n tín dng bán l theo dòng sn phm ti
BIDV tính đn ht 30/09/2012 ……………………………………….
51
Biu 2.11: T trng các loi phí thu trong tng thu dch v th ti
BIDV tính đn ht 30/09/2012 ……………………………………….
54
MC LC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
DANH MC Kụ HIU, CH VIT TT
DANH MC CÁC BNG BIU
Trang
LI M U ……………………………………………………
1
1. Lý do chn đ tài …………………………………………………
1
2. Mc đích nghiên cu ………………………………………………
2
3. i tng và phm vi nghiên cu …………………………………
2
4. Phng pháp nghiên cu …………………………………………
2
5. Ý ngha khoa hc và thc tin ca đ tài …………………………
2
6. Kt cu ca lun vn ……………………………………………….
2
CHNG 1: Tng quan v Ngân hàng thng mi ……………
4
1.1. Gii thiu v Ngân hàng thng mi …………………………….
4
1.1.1. Khái nim Ngân hàng thng mi
4
1.1.2. Các hot đng ca Ngân hàng thng mi
4
1.2. Dch v Ngân hàng thng mi và dch v ngân hàng bán l …
6
1.2.1. Khái nim dch v Ngân hàng thng mi …………………….
6
1.2.2. Dch v ngân hàng bán l ca Ngân hàng thng mi ………
7
1.3. Phát trin nghip v NHBL ca các NHTM …………………….
15
1.3.1. S cn thit phát trin nghip v ngân hàng bán l …………
15
1.3.2. Các tiêu chí đánh giá s phát trin nghip v NHBL…………
17
1.3.3. Mt s kinh nghim v phát trin nghip v NHBL trên th gii
và bài hc kinh nghim cho Vit Nam ……………………………….
20
Kt lun chng 1 ………………………………………………
25
CHNG 2: Thc trng phát trin nghip v ngân hàng bán l
ti Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam ……………
26
2.1. Gii thiu đôi nét v Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit
Nam …………………………………………………………………
26
2.1.1. Gii thiu chung
26
2.1.2. Lch s hình thành và phát trin ……………………………….
28
2.1.3. C cu t chc và mô hình hot đng …………………………
31
2.1.4. ánh giá chung tình hình hot đng kinh doanh ca BIDV qua
34
các nm
2.2. Thc trng phát trin nghip v NHBL ti BIDV ………………
42
2.2.1. ánh giá các mt hot đng ngân hàng bán l ti BIDV
42
2.2.2. Nhng tn ti và hn ch ………………………………………
60
Kt lun chng 2 …………………………………………………
64
CHNG 3: Gii pháp phát trin nghip v ngân hàng bán l
ti Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam giai đon
2013 ậ 2015 …………………………………………………………
65
3.1. nh hng phát trin nghip v ngân hàng bán l ti Ngân hàng
TMCP u t và Phát trin Vit Nam ………………………………
65
3.1.1. Mc tiêu đn nm 2015 ………………………………………
65
3.1.2. KH phát trin nghip v NHBL giai đon 2013 – 2015 ……….
65
3.2. Gii pháp phát trin nghip v ngân hàng bán l ti BIDV giai
đon 2013 – 2015 …………………………………………………….
66
3.2.1. Nhóm gii pháp chung …………………………………………
66
3.2.2. Nhóm gii pháp c th đi vi tng mt hot đng …………
72
3.3. Kin ngh đi vi Ngân hàng Nhà nc Vit Nam ……………
79
Kt lun chng 3 …………………………………………………
81
KT LUN CHUNG ……………………………………………
82
1
LI M U
1. Lý do chn đ tài:
Phát trin nghip v ngân hàng bán l là xu hng tt yu ca các ngân
hàng thng mi trên th gii. Do đó, nhm tn ti và phát trin mt cách bn
vng, các ngân hàng thng mi ngày nay đu hng ti vic cng c và phát
trin mt nn khách hàng vng chc, đc bit là nhóm khách hàng cá nhân.
Kt hp và s dng mt cách có hiu qu các kênh phân phi sn phm, dch
v là hot đng mang li doanh thu chc chn, đng thi hn ch và phân tán
ri ro trong hot đng ngân hàng. Hot đng ngân hàng bán l luôn đc coi
là mt hot đng ct lõi, nn tng đ t đó m rng các hot đng kinh doanh
khác ca các ngân hàng thng mi.
Vi mc tiêu tr thành mt Tp đoàn Tài chính Ngân hàng có uy tín
trong nc, khu vc và vn ra th gii, Ngân hàng TMCP u t và Phát
trin Vit Nam đã xây dng và thng nht k hoch chin lc giai đon 2011
- 2015 và tm nhìn đn nm 2020. Theo đó, Ngân hàng TMCP u t và Phát
trin Vit Nam s tr thành mt tp đoàn tài chính Ngân hàng, trong đó hot
đng NHBL là mt trong nhng hot đng ch đo. Chính vì vy, vic đy
mnh hot đng dch v ngân hàng bán l cn đc nhn thc đy đ hn v
tm quan trng cng nh xác đnh rõ l trình thc hin vi mc đích to dng
v trí vng chc trên th trng, gi vng th phn ca BIDV. Vi nhng lý do
nêu trên, tôi đã chn đ tài “Gii phát phát trin nghip v ngân hàng bán
l ti Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam giai đon 2013 -
2015” làm đ tài nghiên cu trong Lun vn vi hy vng góp mt phn nh
trong công tác hoch đnh chin lc kinh doanh ti h thng Ngân hàng
TMCP u t và Phát trin Vit Nam mà tôi đang công tác.
2
2. Mc đích nghiên cu:
tài tp trung nghiên cu phân tích thc trng và đánh giá hot đng
nghip v ngân hàng bán l ti Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit
Nam, t đó đ ra các gii pháp phát trin nghip v ngân hàng bán l ti
Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam giai đon 2013 – 2015.
3. i tng và phm vi nghiên cu:
- i tng nghiên cu: Các nghip v ngân hàng bán l đang đc
trin khai ti Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam.
- Phm vi nghiên cu: Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam
4. Phng pháp nghiên cu:
Lun vn ch yu da vào phng pháp thng kê, phng pháp suy
lun, phng pháp phân tích, phán đoán và tng hp đ nghiên cu lun vn.
5. ụ ngha khoa hc và thc tin ca đ tài:
- H thng hoá nhng vn đ mang tính lý lun v các nghip v ngân
hàng bán l, bài hc kinh nghim v phát trin dch v ngân hàng bán l ti
các nc trên th gii và Vit Nam.
- Phân tích thc trng trin khai và các hot đng nghip v ngân hàng
bán l ti Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam; phân tích môi
trng kinh doanh ti Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam, t đó
xây dng các gii pháp phát trin nghip v ngân hàng bán l ti BIDV.
6. Kt cu ca lun vn:
Ngoài phn m đu, kt lun, danh mc tài liu tham kho…; ni dung
ca Lun vn gm 3 chng:
3
- Chng 1: Tng quan v Ngân hàng thng mi.
- Chng 2: Thc trng phát trin nghip v ngân hàng bán l ti Ngân
hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam.
- Chng 3: Gii pháp phát trin nghip v ngân hàng bán l ti Ngân
hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam giai đon 2013 – 2015.
4
CHNG 1:
TNG QUAN V NGỂN HÀNG THNG MI
1.1. Gii thiu v Ngân hàng thng mi:
1.1.1. Khái nim Ngân hàng thng mi:
Ngân hàng thng mi đã hình thành và phát trin hàng trm nm gn
lin vi s phát trin ca kinh t hàng hoá. S phát trin h thng Ngân hàng
thng mi đã có tác đng rt ln và quan trng đn quá trình phát trin ca
nn kinh t hàng hoá. Ngc li, khi kinh t hàng hoá phát trin đn giai đon
cao nht là nn kinh t th trng thì Ngân hàng thng mi ngày càng đc
hoàn thin và tr thành nhng đnh ch tài chính không th thiu đc.
Theo o lut ca Ngân hàng Cng hòa Pháp nm 1941 đnh ngha:
“Ngân hàng thng mi là nhng c s mà ngh nghip thng xuyên là
nhn tin bc ca công chúng di hình thc ký thác, hoc di các hình thc
khác và s dng ngun lc đó cho chính h trong các nghip v v chit
khu, tín dng và tài chính”.
Theo Lut các t chc tín dng Vit Nam khon 2 điu 20: “Ngân hàng
là loi hình t chc tín dng đc thc hin toàn b hot đng ca ngân hàng
và các hot đng kinh doanh khác có liên quan”.
T nhng đnh ngha trên v ngân hàng, có th rút ra đc ngân hàng
thng mi là loi hình ngân hàng giao dch trc tip vi các doanh nghip, t
chc kinh t và cá nhân thông qua nghip v tin gi, tin tit kim ri s
dng s vn đó đ cho vay, chit khu, cung cp các phng tin thanh toán
và cung ng các dch v ngân hàng cho các đi tng trên.
1.1.2. Các hot đng ca ngân hàng thng mi:
1.1.2.1. Hot đng huy đng vn
5
Ngoài ngun vn t có, hot đng huy đng vn có ý ngha quan trng
đi vi ngân hàng thng mi trong vic to lp ngun vn đ hot đng kinh
doanh. Trong hot đng này, ngân hàng thng mi đc s dng các công
c và bin pháp mà pháp lut cho phép đ huy đng các ngun vn nhàn ri
trong xã hi làm ngun vn tín dng cho vay đáp ng nhu cu ca nn kinh
t. Hot đng huy đng vn ca ngân hàng thng mi bao gm:
- Nhn tin gi và phát hành giy t có giá.
- Vay vn.
- Huy đng vn khác.
1.1.2.2. Hot đng tín dng
Hot đng tín dng là hot đng cu thành nên tài sn có và có ý ngha
quan trng đi vi kh nng tn ti và phát trin ca mi ngân hàng. Hot
đng tín dng ca ngân hàng thng mi bao gm:
- Cho vay.
- Chit khu, tái chit khu, cm c thng phiu và các giy t có giá.
- Bo lãnh ngân hàng.
- Cho thuê tài chính.
1.1.2.3. Hot đng dch v thanh toán và ngân qu
- Dch v cung ng các phng tin thanh toán
- Dch v thanh toán trong nc cho khách hàng
- Dch v thanh toán quc t và kinh doanh ngoi t, vàng bc, đá quý.
- Thc hin dch v thu h, chi h các các t chc và cá nhân.
- Phát trin các sn phm ngân hàng đin t
- Các sn phm khác nh t vn tài chính, gi h tài sn, thanh toán
séc
6
1.1.2.4. Các hot đng khác
- Góp vn đu t, mua c phn ca doanh nghip, t chc tín dng khác
t ngun vn t có đ đa dng hoá danh mc đu t, hn ch ri ro và nâng
cao hiu qu kinh
doanh.
- Tham gia th trng tin t: Th trng đu giá tín phiu kho bc, th
trng ni t và ngoi t liên ngân hàng, th trng giy t có giá ngn hn
khác theo quy đnh ca ngân hàng nhà nc.
- Hot đng u thác và đi lý liên quan đn hot đng ngân hàng, k c
vic qun lý tài sn, vn đu t ca các t chc, cá nhân theo hp đng.
- Hot đng kinh doanh bo him.
- Hot đng dch v chng khoán.
- Các hot đng khác nh bo qun vt quý him, giy t có giá, cho
thuê két, dch v cm đ và các dch v khác theo quy đnh ca Pháp lut.
1.2. Dch v ngân hàng thng mi và dch v ngân hàng bán l:
1.2.1. Khái nim dch v ngân hàng thng mi:
Theo T chc Thng mi th gii (WTO), dch v tài chính là bt k
dch v nào có tính cht tài chính đc cung cp bi nhà cung cp dch v tài
chính. Dch v tài chính bao gm mi dch v bo him và dch v liên quan
ti bo him, mi dch v ngân hàng và dch v tài chính khác (ngoi tr bo
him). Nh vy, dch v ngân hàng đc đt trong ni hàm ca dch v tài
chính.
Theo Hip đnh chung v thng mi dch v (GATS): dch v ngân
hàng là nhn tin gi, cho vay, cho thuê tài chính, chuyn tin và thanh toán
th, séc,…, bo lãnh và mua các công c th trng tài chính, phát hành
chng khoán, môi gii tin t, qun lý tài sn, dch v thanh toán và bù tr,
7
cung cp và chuyn giao thông tin tài chính, dch v t vn, trung gian và h
tr v tài chính.
Theo Lut các t chc tín dng do NHNN ban hành, ti khon 1 và
khon 7 - iu 20, hot đng kinh doanh tin t và dch v ngân hàng bao
gm c 3 ni dung: nhn tin gi, cp tín dng và cung ng dch v thanh
toán nhng không phân bit c th lnh vc nào là kinh doanh tin t, lnh vc
nào là dch v ngân hàng.
Kt hp vi thc t cung cp các dch v ngân hàng ti các Ngân hàng
thng mi Vit Nam, có th thng nht cách hiu v dch v ngân hàng nh
sau: Dch v ngân hàng theo ngha rng là toàn b các hot đng tin t, tín
dng, thanh toán, ngoi hi…ca h thng ngân hàng nhm đáp ng nhu cu
ca khách hàng và vì mc tiêu li nhun.
1.2.2. Dch v ngân hàng bán l ca Ngân hàng thng mi:
1.2.2.1. Khái nim dch v ngân hàng bán l
Thut ng “Ngân hàng bán l” có t gc ting Anh là Retail banking.
Theo ngha đen, cung cp dch v ngân hàng bán l ngha là cung cp các sn
phm đn tn tay ngi tiêu dùng vi s lng nh. Nó ngc vi bán buôn
là vic cung cp cho ngi trung gian vi s lng ln.
Theo T chc thng mi th gii (WTO): dch v ngân hàng bán l là
loi hình dch v đin hình ca ngân hàng ni mà khách hàng cá nhân có th
đn giao dch ti nhng chi nhánh hoc phòng/đim giao dch ca các ngân
hàng đ thc hin các dch v nh: tin gi tit kim và kim tra tài khon,
th chp vay vn, dch v th tín dng, th ghi n và mt s dch v khác …
Theo các chuyên gia ca hc vin Công ngh Châu Á – AIT: ngân
hàng bán l là ngân hàng cung ng các sn phm, dch v ngân hàng ti tng
cá nhân riêng l, các doanh nghip va và nh thông qua mng li chi
8
nhánh, hoc là vic khách hàng có th tip cn trc tip vi sn phm dch v
ngân hàng thông qua các phng tin công ngh thông tin, đin t vin thông.
Theo t đin Ngân hàng và tin hc: Retail banking – dch v ngân hàng
bán l là dch v ngân hàng dành cho đông đo qun chúng, thng là mt
nhóm các dch v tài chính gm cho vay tr dn, vay th chp, tín dng chng
khoán, nhn tin gi và các tài khon cá nhân khác …
Vì vy, có th đi đn mt đnh ngha thng nht và khái quát v dch v
Ngân hàng bán l nh sau: dch v ngân hàng bán l có th đc hiu là dch
v ngân hàng đc cung ng đn tng cá nhân riêng l, các doanh nghip nh
và va thông qua mng li chi nhánh; hoc khách hàng có th tip cn trc
tip vi sn phm dch v ngân hàng thông qua các phng tin công ngh
thông tin, đin t vi tính, hot đng vin thông.
1.2.2.2. c đim ca dch v ngân hàng bán l
- S lng khách hàng ln: i tng phc v ca ngân hàng bán l là
các khách hàng cá nhân, h gia đình, các DNNVV. Do đó, đi tng phc v
rt ln, gm nhiu thành phn trong xã hi, ngân hàng cng phi tìm hiu
khách hàng là ai, cn gì đ đa ra nhng sn phm và chính sách chm sóc
khách hàng phù hp nht.
- Quy mô giao dch: S lng các giao dch ln nhng giá tr nhng
khon giao dch li nh. S lng giao dch ln là do phm vi khách hàng
rng, đa dng; còn giá tr các khon giao dch nh vì mc đích cung cp dch
v ch yu phc v cho tiêu dùng. Tuy nhiên, mun m rng quy mô ca
giao dch thì phi thu hút khách hàng bi s đa dng v chng loi giao dch
và có nhiu hình thc khuyn mi cng nh nhiu tin ích đi kèm.
9
- Nhu cu khách hàng mang tính thi đim: i tng khách hàng ca
ngân hàng bán l ch yu là cá nhân. Nhóm khách hàng này không ging nh
các t chc kinh t thng xuyên có nhu cu đi vi ngân hàng. Cá nhân thì
ngc li, nhu cu ca h mang tính thi đim do h không bit trc đc
trong tng lai s phát sinh nhu cu gì nh đi du hc, mua xe ô tô, hoc khi
có nhng món tin nhàn ri gi vào ngân hàng…
- phc tp cao: Nn tng các sn phm ngân hàng bán l da vào s
h tr rt nhiu ca h thng công ngh hin đi, đ phc tp cao, các công
ngh mi nh: Internet, mobile phone Vì th, đòi hi cán b ngân hàng
phi có k nng và kin thc đ có th ng dng tt sn phm da trên nhiu
công ngh cao. Bên cnh đó, nhng sn phm dch v này cn đ bo mt cao
đ đm bo an toàn trong mi giao dch ngân hàng cng nh quyn li ca
khách hàng. i vi khách hàng, nhng sn phm dch v ca ngân hàng bán
l rt đa dng và da trên công ngh cao nên đòi hi phi có kin thc nht
đnh đ có th s dng sn phm mt cách hiu qu nht.
- H thng kênh phân phi: cung ng sn phm dch v cho mt
phm vi khách hàng rng khp, các ngân hàng cn phi có nhiu chi nhánh,
đa đim giao dch, cùng s lng nhân viên đ đ tip cn và đáp ng nhu
cu ln ca khách hàng. Bên cnh các kênh phân phi truyn thng, các
NHBL hin nay cn phát trin nhng kênh phân phi mi nhm đáp ng tt
hn nhu cu ca khách hàng và gim chi phí c đnh cho ngân hàng.
Trên c s đó, dch v Ngân hàng bán l có th đc phân bit vi dch
v Ngân hàng bán buôn theo các tiêu chí sau:
10
Bng 1.1: Phân bit gia DVNHBL và DVNHBB
STT
Tiêu chí
Ngân hàng bán l
NH bán buôn
1
i tng khách hàng
Các cá nhân, DNNVV
Các CTC, các tp
đoàn kinh t, tng
công ty
2
c tính dch v
Nhiu tin ích trong cùng
mt dch v
Mang tính cá bit
hóa cho tng nhu
cu c th
3
Khi lng dch v
Khi lng cung cp cho
tng cá nhân, đn v nh
nhng s lng cá nhân,
đn v nhiu
S lng ít nhng
khi lng ln.
4
Phng thc giao dch
Ch yu thông qua các
giao dch đin t
Ch yu giao dch
trc tip
5
Mc đ ri ro
Ri ro đc san s cho
nhiu khách hàng
Ri ro cao do quy
mô ln
1.2.2.3. Các sn phm dch v ngân hàng bán l
Huy đng vn
NHBL tp trung huy đng ngun vn nhàn ri t khu vc dân c, h
gia đình và nhng DNNVV. Tuy nhiên, ngun tin gi huy đng ch yu t
khách hàng cá nhân, h gia đình. ây là ngun tin đc s dng đ tit
kim, thanh toán, chi tr các nhu cu thông thng. Ngun vn huy đng t
khu vc dân c gi vai trò ht sc quan trng:
- Cùng vi s phát trin ca nn kinh t xã hi, đi sng dân c ngày
càng đc ci thin và điu này dn đn s gia tng t l tit kim trong dân
11
c. T đó, góp phn to ngun vn n đnh trong tng lai cng nh đm bo
an toàn đi vi thanh khon ca ngân hàng.
- Gia tng giá tr các sn phm dch v ngân hàng khác thông qua vic
bán chéo các sn phm, đa dng các kênh phân phi dch v.
Tín dng bán l
ây là sn phm truyn thng ca NHTM, góp phn tng thu nhp ca
các ngân hàng. Cùng vi s phát trin ca nn kinh t xã hi, t trng cho vay
bán l trong tng d n vay ca các NHTM ngày càng cao. iu này đng
ngha vi vic gia tng ngun thu nhp n đnh cho ngân hàng.
Dch v tín dng bán l bao gm: cho vay cá nhân (nh cho vay du
hc, cho vay mua nhà tr góp, cho vay mua ô tô, bt đng sn…), cho vay h
gia đình và cho vay các DNNVV (cho vay tng ln, cho vay thu chi, cho vay
theo hn mc ).
c đim ca sn phm tín dng bán l:
- S phát trin ca kinh t xã hi và quy mô dân s ngày càng tng nên
nhu cu đi vi sn phm này không ngng m rng và đy tim nng.
- Kh nng tr n đôi lúc có bin đng ln khi điu kin làm vic và sc
khe ca khách hàng thay đi. Kh nng bù đp t các ngun khác trong
trng hp có th xy ra hu nh không có. Ngân hàng cn có nhng bin
pháp phòng nga đ hn ch ri ro.
- Giá tr tng món vay thng nh l, phân tán nên làm gia tng chi phí
qun lý ca ngân hàng đi vi tng khon vay này.
- Vic t vn, thm đnh và đánh giá khách hàng đòi hi cán b ngân
hàng phi hiu đa dng các sn phm bán l liên quan cng nh có kinh
nghim trong nghip v chuyên môn.
12
Dch v thanh toán
Trong nn kinh t ngày càng phát trin và toàn cu hóa, dch v thanh
toán luôn gi vai trò quan trng trong mi hot đng giao dch gia khách
hàng và ngân hàng, gia các ngân hàng và gia các khách hàng vi nhau.
Hin ngân hàng đang cung cp dch v thanh toán cho các khách hàng có tài
khon giao dch ti ngân hàng bao gm tài khon tin gi thanh toán và tin
gi tit kim di nhiu hình thc. Khi đó, khách hàng đc đáp ng các nhu
cu thanh toán thông qua các sn phm dch v ngân hàng nh: thanh toán
séc, y nhim chi, lnh chuyn tin…
- Séc là lnh chuyn tin vô điu kin ca ngi phát hành lp trên mu
in sn theo quy đnh, yêu cu t chc cung ng dch v thanh toán trích mt
s tin t tài khon tin gi ca mình đ tr cho ngi th hng có tên ghi
trên séc hoc tr cho ngi cm séc. Séc có th s dng đ lnh tin mt trc
tip t ngân hàng (séc lnh tin mt), hoc dùng đ thanh toán cho ngi bán
thay vì tr trc tip bng tin mt (séc bo chi, séc chuyn khon).
- y nhim thu, y nhim chi, nh thu, chuyn tin, thanh toán L/C… là
nhng phng thc thanh toán không dùng tin mt truyn thng ca các
Ngân hàng thng mi.
Vi vic cung cp các dch v thanh toán không dùng tin mt, NHTM
đem đn cho các cá nhân, h gia đình và DNNVV nhiu tin ích trong vic
thanh toán. Vì vy, NHTM có th tng thêm thu nhp t thu phí dch v và là
tin đ đ phát trin các dch vu khác đi kèm nh: th ATM, Internet –
Banking, BIDV mobile …
Dch v th
Dch v th là mt trong nhng ngun thu phí dch v quan trng ca
ngân hàng. Bên cnh các dch v thanh toán khác, th ngân hàng đang đc
13
khách hàng s dng nh mt công c thanh toán thông minh và ngày càng
đáp ng các nhu cu thông thng ca khách hàng. Th có th s dng đ rút
tin, gi tin, cp tín dng, thanh toán hoá đn dch v hay đ chuyn khon.
Ngoài ra, th cng đc s dng cho nhiu dch v phi tài chính nh truy vn
thông tin tài khon, các khon chi phí sinh hot…
Vic phân loi th thanh toán có th da trên mt trong các tiêu chí sau:
- Xét theo tính cht thanh toán:
+ Th tín dng (credit card): cho phép ch th s dng mt hn mc tín
dng đ mua sm hàng hóa, dch v ti nhng đn v kinh doanh (nhà hàng,
khách sn, siêu th, đi lý vé máy bay…). Các th này thng do các t chc
quc t phát hành (Visa, Master …) hoc các ngân hàng trong nc liên kt
phát hành.
+ Th ghi n (Debit card): là loi th có quan h trc tip và gn lin
vi tài khon thanh toán ca ch th. Khách hàng ch có th thanh toán, rút
tin mt… khi có s d trong tài khon.
- Xét theo phm vi lãnh th:
+ Th quc t: là loi th đc chp nhn trên th gii và s dng ngoi
t mnh đ thanh toán. Hin nay, ph bin là các loi th mang thng hiu
Visa, Master.
+ Th ni đa: do các ngân hàng hoc t chc ca 1 quc gia phát hành
và ch đc chp nhn thanh toán ti quc gia đó vi đn v tin t ca quc
gia có ngân hàng phát hành th trên.
- Xét theo công ngh phát hành:
+ Th khc ch ni: da trên công ngh khc ch ni. Loi th này
hin không còn đc s dng vì d b gi mo.
14
+ Th bng t: da trên k thut th tín vi hai bng t cha thông tin
đng sau mt th. Loi th này không đc áp dng k thut mã hóa, cha ít
d liu và không bo mt đc thông tin.
+ Th thông minh: đây là loi th đang đc các ngân hàng tích cc
trin khai do áp dng công ngh chip đin t và gia tng tính bo mt thông
tin cho khách hàng.
Dch v bo lãnh
Bo lãnh ngân hàng là cam kt ca ngân hàng bo lãnh đc lp trên
mt vn bn đ cam kt vi bên có quyn (gi là bên th hng bo lãnh).
ây là hình thc tín dng bng vn bn, không thc hin gii ngân ngay khi
phát hành nhng mc đ ri ro không thp và tùy vào tng loi hình bo lãnh.
Dch v bo lãnh đáp ng ch yu nhu cu ca DNNVV. Mt s loi hình
bo lãnh: bo lãnh d thu, thc hin hp đng, hoàn tin ng trc, thanh
toán, bo hành…; trong đó bo lãnh thanh toán có mc đ ri ro tng đng
mt khon vay thông thng.
Dch v khác
Cùng vi vic phát trin nhanh chóng ca CNTT, các sn phm dch v
ngân hàng cng tng bc đc hin đi hóa. Nhiu ngân hàng đã cho ra đi
các sn phm dch v ngân hàng hin đi vi nhiu tin ích nhm đáp ng
nhu cu ngày càng đa dng ca các khách hàng là cá nhân, h gia đình và
DNNVV. Mt s sn phm dch v ngân hàng bán l đin hình đang trin
khai mnh trong thi gian qua nh:
- Dch v t vn tài chính: ngân hàng có th cung cp các dch v t vn
da trên khi lng thông tin và trình đ cán b đc đào to chuyên sâu v
nghip v. Mt s lnh vc t vn cung cp cho khách hàng nh: t vn thu,
15
t vn thành lp doanh nghip, t vn đu t bt đng sn, t vn cho hot
đng kinh doanh chng khoán….
- Dch v qun lý y thác đu t: ngân hàng s thay mt khách hàng
đng tên trên các danh mc đu t và gii quyt các vn đ phát sinh…
- Dch v ngân hàng t đng qua đin thoi (Mobile Banking): khách
hàng có th kim tra s d tài khon, kim tra các giao dch gn nht, nghe
các thông tin v t giá và lãi sut, yêu cu ngân hàng gi fax các bn sao kê,
t giá, lãi sut cho khách hàng.
- Dch v ngân hàng qua Internet (Internet Banking): khách hàng có th
xem thông tin v sn phm, dch v ca ngân hàng; truy vn s d tài khon;
thc hin các giao dch chuyn tin và yêu cu các dch v khác liên quan đn
ngân hàng…
1.3. Phát trin nghip v NHBL ca các Ngân hàng thng mi:
1.3.1. S cn thit phát trin nghip v ngân hàng bán l:
1.3.1.1. i vi khách hàng và nn kinh t
- Thông qua hot đng nghip v ngân hàng bán l, tng quá trình chu
chuyn tin t trong nn kinh t, khai thác và s dng các ngun vn trong
nn kinh t thêm hiu qu, làm tng luân chuyn tin t trong không gian và
thi gian. Khi lng tin t di chuyn t ni này sang ni khác, t khách
hàng này sang khách hàng khác, đáp ng các nhu cu cho hot đng kinh t
xã hi. Góp phn thúc đy sn xut kinh doanh, tiêu dùng, góp phn vào quá
trình công nghip hoá, hin đi hoá đt nc.
- Góp phn tích cc trong vic mang li li ích chung cho nn kinh t,
cho khách hàng và ngân hàng thông qua vic gim chi phí nh s tin ích và
chuyên môn hoá ca tng loi dch v: gim chi phí in n, kim đm, bo
qun, vn chuyn tin, cng nh tit kim nhân lc đ thc hin, gim chi phí
16
dch v, giúp khách hàng có nhiu c hi đ la chn sn phm dch v.
- To ngun thu ngoi t cho quc gia t các ngun kiu hi t nc
ngoài chuyn v.
- i vi khách hàng là doanh nghip va và nh: to điu kin cho quá
trình sn xut kinh doanh đc tin hành trôi chy, nhp nhàng, thúc đy đng
vn luân chuyn nhanh, góp phn đy nhanh tc đ sn xut, luân chuyn
hàng hoá.
- Vic phát trin các sn phm, dch v ngân hàng bán l trên nn tng
công ngh tiên tin, hin đi giúp ngi dân làm quen và không còn cm thy
xa l vi nhng khái nim ngân hàng t đng, ngân hàng không ngi, ngân
hàng o.
1.3.1.2. i vi ngân hàng
- em li cho ngân hàng khon thu nhp ln v phí dch v. Phát trin
dch v đa dng, nhiu tin ích theo hng ci tin phng thc thanh toán,
đn gin hoá th tc, m rng mng li hot đng. Bên cnh đó, ngân hàng
có th phát trin nhng dch v h tr nh dch v chi tr lng cho nhng
ngi có tài khon ti nhiu ngân hàng khác nhau, chuyn tin mt giao dch
tn tay ngi nhn…s thu hút ngày càng nhiu khách hàng đn vi ngân
hàng, t đó làm tng ngun thu dch v ca ngân hàng.
- Tn dng đc ngun vn trong thanh toán ca khách hàng đang lu
ký trên tài khon thanh toán, ký qu. Nhng tài khon này ngân hàng không
phi tr lãi hoc tr lãi thp làm cho chi phí đu vào ca ngun vn huy đng
gim xung to ra s chênh lch ln gia lãi sut bình quân cho vay và lãi
sut bình quân tin gi.
- Xây dng đc mng li khách hàng đa dng, rng khp làm nn tng
đ phát trin các dch v ngân hàng.
