NGHIÊN CỨU TÁC ĐỘNG CỦA NHÂN TỐ KINH TẾ VĨ MÔ ĐẾN TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ VĨ MÔ ĐẾN TĂNG TRƯỞNG TÍN DỤNG TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM

PHM TH HNG LY
NGHIÊN CU TÁC NG CA
NHÂN T KINH T V MÔ N
TNG TRNG TÍN DNG TI CÁC
NGÂN HÀNG THNG MI VIT
NAM
LUN VN THC S KINH T





TP H CHÍ MINH – NM 2013

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM

PHM TH HNG LY

NGHIÊN CU TÁC NG CA
NHÂN T KINH T V MÔ N
TNG TRNG TÍN DNG TI CÁC
NGÂN HÀNG THNG MI VIT
NAM

Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã s: 60340201
LUN VN THC S KINH T

NGI HNG DN KHOA HC

PGS.TS. NGUYN TH NHUNG



TP H CHÍ MINH – NM 2013


LI CAM OAN
Tôi cam đoan nhng ni dung trong lun vn này là kt qu ca quá trình hc tp,
nghiên cu khoa hc đc lp và nghiêm túc ca Tôi. Các s liu trong lun vn là
trung thc, chính xác và đc thu thp t nhng ngun chính thng và đáng tin cy.
Tôi cam đoan rng lun vn này cha đc công b trên bt k mt công trình
nghiên cu nào.
Thành ph H Chí Minh, nm 2013
TÁC GI

Phm Th Hng Ly












MC LC

LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC T VIT TT
DANH MC BNG, BIU
DANH MC HÌNH V,  TH
M U
1. t vn đ
2. Mc tiêu nghiên cu
3. i tng và phm vi nghiên cu
4. Phng pháp nghiên cu
5. Ý ngha ca đ tài
6. Kt cu ca lun vn
CHNG 1: TNG QUAN V TNG TRNG TÍN DNG VÀ CÁC NHÂN
T KINH T V MÔ TÁC NG N TNG TRNG TÍN DNG 4
1.1 Tng quan v tng trng tín dng: 4
1.1.1 Khái nim tín dng: 4
1.1.2 Tín dng ngân hàng và đc đim ca tín dng ngân hàng: 5
1.1.3 Phân loi tín dng ngân hàng: 7
1.1.4 Tng trng tín dng: 8
1.2 Các nhân t kinh t v mô tác đng đn tng trng tín dng ca ngân hàng
thng mi: 11
1.2.1 Các nghiên cu thc nghim v các nhân t kinh t tác đng đn tng
trng tín dng trong nc và th gii: 11
1.2.2 Các nhân t kinh t v mô tác đng đn tng trng tín dng ca ngân
hàng thng mi: 14


1.2.2.1 Lãi sut: 15
1.2.2.2 T giá hi đoái: 16
1.2.2.3 Tng sn phm quc ni (GDP): 20

1.2.2.4 Lm phát: 22
1.2.2.5 Tng trng huy đng : 24
Kt lun chng 1: 27
CHNG 2: THC TRNG NHÂN T KINH T V MÔ TÁC NG N
TNG TRNG TÍN DNG TI CÁC NGÂN HÀNG THNG MI VIT
NAM 28
2.1 Thc trng tng trng tín dng ca các ngân hàng thng mi Vit Nam
giai đon 2008 đn 2012: 28
2.1.1 Thc trng tng trng tín dng ca các NHTM Vit Nam trong nm
2008: 29
2.1.2 Thc trng tng trng tín dng ca các NHTM Vit Nam trong nm
2009: 33
2.1.3 Thc trng tng trng tín dng ca các NHTM Vit Nam trong nm
2010: 35
2.1.4 Thc trng tng trng tín dng ca các NHTM Vit Nam trong nm
2011: 38
2.1.5 Thc trng tng trng tín dng ca các NHTM Vit Nam trong nm
2012: 41
2.2 Phân tích tác đng ca các nhân t kinh t v mô đn tng trng tín dng
ti các ngân hàng thng mi Vit Nam: 44
2.2.1 Lãi sut cho vay bình quân tác đng đn tng trng tín dng: 46
2.2.2 T giá hi đoái bình quân liên ngân hàng tác đng đn tng trng tín
dng: 48
2.2.3 Tng sn phm quc ni tác đng đn tng trng tín dng: 49
2.2.4 Lm phát tác đng đn tng trng tín dng: 50
2.2.5 Tng trng tin gi tác đng đn tng trng tín dng: 51
2.3 o lng tác đng ca các nhân t kinh t v mô đn tng trng tín dng
ti các ngân hàng thng mi Vit Nam: 52
2.3.1 Mô hình phân tích: 52

2.3.2 Phng pháp nghiên cu: 52
2.3.2.1 Thu thp d liu: 52
2.3.2.2 X lý d liu: 53
2.3.3 Mô hình nghiên cu thc nghim: 53
2.3.3.1 Xây dng mô hình: 53
2.3.3.2 Mô t thng kê nghiên cu: 54
2.3.3.3 Hi quy đánh giá các bin s kinh t v mô tác đng đn tng trng
tín dng ca các ngân hàng thng mi Vit Nam: 56
2.3.4 Hn ch ca mô hình: 62
Kt lun chng 2: 63
CHNG 3: GII PHÁP HOÀN THIN MI QUAN H GIA CÁC NHÂN T
KINH T V MÔ VI TNG TRNG TÍN DNG TI CÁC NGÂN HÀNG
THNG MI VIT NAM 64
3.1 Gii pháp dài hn: 65
3.1.1 Chính sách tin t phi đc điu hành đc lp bi NHNN: 65
3.1.2 Tái cu trúc h thng ngân hàng thng mi: 67
3.1.3 n đnh t giá hi đoái và cán cân thanh toán: 68
3.2 Gii pháp nhm hoàn thin mi quan h gia các nhân t kinh t v mô vi
tng trng tín dng trong ngn hn (giai đon 2013 – 2015): 69
3.2.1 n đnh c ch lãi sut: 70
3.2.2 Tng trng kinh t bn vng, gia tng tng cu: 72
3.2.3 Gii quyt n xu: 74
Kt lun chng 3: 78
KT LUN 79
TÀI LIU THAM KHO 81
PH LC 83

DANH MC CÁC T VIT TT

CPI: Consumer Price Index: Ch s giá tiêu dùng
CSTT: Chính sách tin t
DG: Deposit Growth: Tng trng tin gi
DNNN: Doanh nghip nhà nc
ER: Exchange Rate: T giá hi đoái
FED: Federal Reserve: Cc d tr liên bang M
GDP: Gross Domestic Product: Tng sn phm quc ni
IFS: International Financial Statistics: Cc thng kê tài chính quc t
IMF: International Monetary Fund: Qu tin t quc t
CG: Credit Growth: Tng trng tín dng
NHNN: Ngân hàng Nhà nc
NHTM: Ngân hàng thng mi
PSSST: Phng sai sai s thay đi
TCTD: T chc tín dng






DANH MC BNG, BIU
Bng 2.1: Các bin s kinh t v mô tác đng đn tng trng tín dng
Bng 2.2: Gi thit nghiên cu ca mô hình
Bng 2.3: Bng mô t thng kê các bin tng trng tín dng, lãi sut cho vay, t
giá hi đoái, tng sn phm quc ni, lm phát và tng trng tin gi
Bng 2.4: Ma trn h s tng quan gia các bin trong mô hình

Bng 2.5: Mô hình hi quy OLS ca phng trình (2.1)
Bng 2.6: Kt qu kim đnh loi b bin ER ca phng trình (2.1)
Bng 2.7: Mô hình hi quy (1a) sau khi loi b bin ER ca phng trình (2.1)
Bng 2.8: Kt qu kim đnh b bin ER và CPI ra khi mô hình (1a) ca phng
trình (2.1)
Bng 2.9: Mô hình hi quy (1b) sau khi loi b bin ER, CPI ca phng trình (2.1)
Bng 2.10: Kim đnh t tng quan cho mô hình (1b)
Bng 2.11: Kim đnh PSSST cho mô hình (1b)
Bng 2.12: Kt qu kim đnh gi thit cho phng trình (2.1)







DANH MC HÌNH V,  TH
 th 2.1: Bin đng ca tng trng tín dng, lãi sut cho vay bình quân, t giá
hi đoái bình quân liên ngân hàng, GDP, CPI và tng trng tin gi giai đon 2008
– 2012
 th 2.2: Bin đng tng trng tín dng, lm phát, GDP và lãi sut cho vay bình
quân t quý 1 đn quý 4 nm 2008
 th 2.3: Bin đng tng trng tín dng, tng trng tin gi, lãi sut cho vay,
GDP t quý 1 đn quý 4 nm 2009
 th 2.4: Bin đng tng trng tín dng, tng trng tin gi, lãi sut cho vay, t
giá t quý 1 đn quý 4 nm 2010
 th 2.5: Bin đng tng trng tín dng, lãi sut cho vay, CPI, t giá hi đoái
 th 2.6: Bin đng tng trng tín dng, GDP, CPI, lãi sut cho vay
 th 2.7: Lãi sut cho vay bình quân và tng trng tín dng
 th 2.8: T giá hi đoái bình quân liên ngân hàng và tng trng tín dng

 th 2.9: Tng sn phm quc ni và tng trng tín dng
 th 2.10: Lm phát và tng trng tín dng
 th 2.11: Tng trng tin gi và tng trng tín dng




1

M U
1. t vn đ:
Ngân hàng đc coi là h tun hoàn vn ca nn kinh t tng quc gia và toàn cu.
c bit trong nn kinh t hin nay, ngân hàng là mt b phn không th thiu đc
vi hot đng ch yu là tin t, tín dng và thanh toán, trong đó tín dng gi vai
trò đc bit quan trng. i vi nn kinh t, tín dng đóng mt vai trò vô cùng quan
trng đi vi tng trng kinh t. Theo mô hình tng cung tng cu, tín dng tác
đng đi vi tng trng kinh t trong ngn hn thông qua 3 kênh: Tiêu dùng; đu
t; xut - nhp khu. Nu m rng tín dng trên c ba kênh này kéo theo tng cu,
tc là sn lng (Y) tng lên. Nu thu hp tín dng, thì ba kênh này gim đi v mt
giá tr, s kéo theo tng cu gim (Y gim). Tuy nhiên, tín dng tác đng trong ngn
hn làm tng sn lng (Y), nu tng trng tín dng kéo dài trong nhiu nm s
làm gia tng lm phát, mt cân đi kinh t v mô dn đn tng trng kinh t không
tng hoc có th gim. Là mt trong nhng công c ca chính sách tin t, tng
trng tín dng là s biu hin ca chính sách tin t ni lng hay tht cht. S gia
tng tín dng s có tác đng làm tng cung tin, qua đó làm thay đi mc tng
trng kinh t.
Vi vai trò quan trng ca tng trng tín dng đn nn kinh t, vic đánh giá s
bin đng tng trng tín dng ca các ngân hàng thng mi là ht sc cn thit
và phi tìm ra nguyên nhân tác đng đn tng trng tín dng đ t đó đa ra nhng
gii pháp, đng li, chính sách thích hp nhm có nhng đnh hng đi vi tng

trng tín dng ca các ngân hàng thng mi Vit Nam. Có rt nhiu nguyên nhân
nh hng đn s bin đng ca tng trng tín dng, và mt trong nhng nguyên
nhân quan trng là các nhân t kinh t v mô. Chính vì l đó, tác gi chn đ tài
“Nghiên cu tác đng ca nhân t kinh t v mô đn tng trng tín dng ti
các ngân hàng thng mi Vit Nam” đ nghiên cu.


2

2. Mc tiêu nghiên cu:
Nghiên cu xu hng tác đng ca mt s nhân t kinh t v mô đn tng trng tín
dng ca các ngân hàng thng mi Vit Nam t 2008 đn 2012, t đó gi ý các
chính sách kinh t v mô nhm hoàn thin mi quan h gia các nhân t kinh t v
mô vi tng trng tín dng ti các ngân hàng thng mi Vit Nam.
 đt đc mc tiêu trên, nhim v nghiên cu đt ra nh sau:
- Xác đnh mt s nhân t kinh t v mô tác đng đn tng trng tín dng ti các
ngân hàng thng mi Vit Nam.
- o lng nh hng ca các nhân t kinh t v mô đn tng trng tín dng ti
các ngân hàng thng mi Vit Nam.
- a ra các gii pháp nhm hoàn thin mi quan h gia các nhân t kinh t v
mô vi tng trng tín dng, t đó giúp cho các c quan hu quan thc hin các
chính sách tin t đc nht quán, n đnh nn kinh t trong thi gian ti.
3. i tng và phm vi nghiên cu:
i tng nghiên cu là bin tng trng tín dng và các bin s kinh t v mô
trong nn kinh t nh: lãi sut cho vay, t giá hi đoái, tng sn phm quc ni, lm
phát và tng trng tin gi.
Phm vi nghiên cu:
- Các ngân hàng thng mi c phn ti Vit Nam bao gm: 39 ngân hàng thng
mi c phn (trong đó có 5 ngân hàng thng mi Nhà nc) trong giai đon t
quý 1/2008 đn quý 4/2012.

- Ch nghiên cu các yu t kinh t v mô trong nn kinh t Vit Nam, không
nghiên cu các yu t khác nh: môi trng, chính tr, xã hi, pháp lý, vn
hóa…
4. Phng pháp nghiên cu:
Phng pháp nghiên cu ch yu đc s dng trong lun vn là phng pháp đnh
tính kt hp vi đnh lng bng cách dùng mô hình hi quy đa bin đ phân tích
mi quan h gia các bin kinh t v mô vi bin tng trng tín dng thông qua
chui d liu thi gian.
3

5. Ý ngha ca đ tài:
Vic thc hin nghiên cu đ tài này có ý ngha quan trng c v lý lun cng nh
thc tin.
- V lý lun, đ tài này tóm tt và cng c li nhng kin thc nn tng v tín
dng ngân hàng cng nh ý ngha ca tng trng tín dng trong nn kinh t th
trng.
- V thc tin, đ tài này có ý ngha đóng góp cho ngi đc có cái nhìn tng quát
v các nhân t kinh t v mô tác đng đn tng trng tín dng ca ngân hàng,
t đó có nhng gii pháp c th đ các ngân hàng thng mi có nhng chính
sách tín dng nhm kim soát tng trng tín dng trong hot đng kinh doanh
cng nh các nhà điu hành có nhng công c chính sách tin t mt cách hiu
qu hn.
6. Kt cu ca lun vn:
Ngoài li m đu và kt lun, kt cu lun vn gm 3 chng:
Chng 1: Tng quan v tng trng tín dng và các nhân t kinh t v mô tác đng
đn tng trng tín dng.
Chng 2: Thc trng các nhân t kinh t v mô tác đng đn tng trng tín dng
ti các ngân hàng thng mi Vit Nam.
Chng 3: Gii pháp nhm hoàn thin mi quan h gia các nhân t kinh t v mô
vi tng trng tín dng ti các ngân hàng thng mi Vit Nam.

4

CHNG 1: TNG QUAN V TNG TRNG TÍN
DNG VÀ CÁC NHÂN T KINH T V MÔ TÁC
NG N TNG TRNG TÍN DNG

1.1 Tng quan v tng trng tín dng:
Hot đng tín dng là mt trong nhng nghip v c bn ca ngân hàng, nó là hot
đng sinh li ch yu và luôn chim mt t trng ln trong tng tài sn có ca các
ngân hàng thng mi (NHTM), do đó nó có v trí rt quan trng trong hot đng
ca ngân hàng nói riêng và nn kinh t nói chung. Chính vì vy vn đ v tín dng
đc Chính ph, các ngân hàng và các ch th trong nn kinh t rt quan tâm.
1.1.1 Khái nim tín dng:
Trong nn kinh t hàng hoá, trong cùng mt thi gian luôn có mt s ngi tm thi
tha vn, có vn tm thi nhàn ri và có nhu cu cho vay. Bên cnh đó luôn có mt
s ngi tm thi thiu vn, có nhu cu đi vay. Hin tng này làm ny sinh mi
quan h kinh t mà ni dung ca nó là vn đc dch chuyn t ni tm thi tha
sang ni thiu vi điu kin hoàn tr vn và lãi tin vay là li nhun thu đc do s
dng vn vay. ây chính là quan h tín dng. Nh vy tín dng là quan h vay
mn da trên nguyên tc hoàn tr kèm theo li tc, nó đ tho mãn nhu cu ca c
hai bên, do đó nó là mt quan h bình đng, c hai bên cùng có li và mang tính
tho thun ln. Quan h tín dng đã hình thành và ra đi t rt lâu, thm chí mi
quan h tín dng thô s nht đc phát sinh ngay t sau khi ch đ cng sn nguyên
thu tan rã. Quan h tín dng đã phát trin qua nhiu hình thc t thp đn cao, t
đn gin đn phc tp. Trong quan h tài chính hoc cuc sng ngày nay, tín dng

đc hiu theo nhiu góc đ khác nhau, có th đa ra các cách nhìn nh sau:
- Tín dng là s chuyn dch qu cho vay t ngi cho vay sang ngi đi vay nu
xét trên góc đ chuyn dch qu.
- Tín dng là mt giao dch v tài sn trên c s có hoàn tr nu xét trong mt
quan h tài chính c th.
5

- Tín dng  ngha hp đc hiu nh mt s tin cho vay mà các đnh ch tài
chính cung cp cho khách hàng.
Tuy nhiên nu xét  góc đ ngân hàng, mà c th là chc nng ca nó thì tín dng
đc hiu là: Tín dng là mt giao dch v tài sn (tin hoc hàng hóa) gia bên
cho vay (Ngân hàng và các đnh ch tài chính) và bên đi vay (cá nhân, doanh
nghip và các ch th kinh t khác), trong đó bên cho vay chuyn giao tài sn cho
bên đi vay s dng trong mt thi gian nht đnh theo tha thun, bên đi vay có
trách nhim hoàn tr vn gc và lãi cho bên cho vay khi đn hn thanh toán. (Lê
Thm Dng, 2004, trang 36).
Thc t quan h tín dng vi nhng khái nim y đc tn ti đa dng và cha
đng mi ch th tham gia, ví d:
 Quan h gia Nhà nc vi các ch th khác, di hình thc phát hành công
trái, tín phiu kho bc (Tín dng nhà nc).
 Quan h tín dng gia các doanh nghip vi nhau, di hình thc mua bán chu
– qua các thng phiu (Tín dng thng mi)
 Quan h tín dng gia doanh nghip vi các ch th khác, di hình thc phát
hành trái phiu, bán hàng tr góp.
 Quan h tín dng gia các ngân hàng (đnh ch tài chính khác) vi ch th khác,
di hình thc tin gi, cho vay (tín dng ngân hàng…)
Riêng ngân hàng tham gia quan h tín dng vi hai t cách: va là ngi đi vay,
va là ngi cho vay.
1.1.2 Tín dng ngân hàng và đc đim ca tín dng ngân hàng:
 Tín dng ngân hàng:

Tín dng ngân hàng là mt hình thc tín dng vô cùng quan trng, nó là mt quan
h tín dng ch yu, cung cp phn ln nhu cu tín dng cho các doanh nghip, các
th nhân khác trong nn kinh t. Vi công ngh ngân hàng hin nay, tín dng ngân
hàng càng tr thành mt hình thc tín dng không th thiu  c trong nc và quc
6

t. Tín dng ngân hàng là quan h tín dng gia mt bên là ngân hàng còn bên kia
là các tác nhân và th nhân khác trong nn kinh t. Tín dng ngân hàng là mi quan
h vay mn gia ngân hàng vi tt c các cá nhân, t chc và các doanh nghip
khác trong xã hi.
 c đim ca tín dng ngân hàng:
- Tín dng ngân hàng thc hin cho vay di hình thc tin t: cho vay bng tin t
là loi hình tín dng ph bin, linh hot và đáp ng mi đi tng trong nn kinh t
quc dân.
- Tín dng ngân hàng cho vay ch yu bng vn đi vay ca các thành phn trong xã
hi ch không phi hoàn toàn là vn thuc s hu ca chính mình nh tín dng
nng lãi hay tín dng thng mi.
- Quá trình vn đng và phát trin ca tín dng ngân hàng đc lp tng đi vi s
vn đng và phát trin ca quá trình tái sn xut xã hi. Có nhng trng hp mà
nhu cu tín dng ngân hàng gia tng nhng sn xut và lu thông hàng hoá không
tng, nht là trong thi k kinh t khng hong, sn xut và lu thông hàng hoá b
co hp nhng nhu cu tín dng vn gia tng đ chng tình trng phá sn. Ngc li
trong thi k kinh t hng thnh, các doanh nghip m mang sn xut, hàng hoá lu
chuyn tng mnh nhng tín dng ngân hàng li không đáp ng kp. ây là mt
hin tng rt ph bin ca nn kinh t.
- Hn na tín dng ngân hàng có th tho mãn mt cách ti đa nhu cu v vn ca
các tác nhân và th nhân khác trong nn kinh t vì nó có th huy đng ngun vn
bng tin nhàn ri trong xã hi di nhiu hình thc và khi lng ln; có thi hn
cho vay phong phú, có th cho vay ngn hn, trung hn và dài hn do ngân hàng có
th điu chnh gia các ngun vn vi nhau đ đáp ng nhu cu v thi hn vay; có

phm vi ln vì ngun vn bng tin là thích hp vi mi đi tng trong nn kinh
t, do đó nó có th cho nhiu đi tng vay.



7

1.1.3 Phân loi tín dng ngân hàng:
Có rt nhiu cách phân loi tín dng ngân hàng da vào các cn c khác nhau tu
theo mc đích nghiên cu. Tuy nhiên ngi ta thng phân loi theo mt s tiêu
thc sau:
- Cn c vào thi gian s dng vn vay, tín dng đc phân thành 3 loi sau:
 Tín dng ngn hn: là loi tín dng có thi hn di mt nm, thng đc s
dng vào nghip v thanh toán, cho vay b sung thiu ht tm thi v vn lu
đng ca các doanh nghip hay cho vay phc v nhu cu sinh hot tiêu dùng ca
cá nhân.
 Tín dng trung hn: có thi hn t 1 đn 5 nm, đc dùng đ cho vay vn phc
v nhu cu mua sm tài sn c đnh, ci tin đi mi k thut, m rng và xây
dng các công trình nh có thi hn thu hi vn nhanh.
 Tín dng dài hn: là loi tín dng có thi hn trên 5 nm, đc s dng đ cung
cp vn cho xây dng c bn, ci tin và m rng sn xut có quy mô ln.
Thng thì tín dng trung và dài hn đc đu t đ hình thành vn c đnh và
mt phn vn ti thiu cho hot đng sn xut.
- Cn c vào mc đích s dng vn vay, tín dng ngân hàng chia thành 2 loi:
 Tín dng sn xut và lu thông hàng hoá: là loi tín dng đc cung cp cho các
doanh nghip đ h tin hành sn xut và kinh doanh.
 Tín dng tiêu dùng: là loi tín dng đc cp phát cho cá nhân đ đáp ng nhu
cu tiêu dùng. Loi tín dng này thng đc dùng đ mua sm nhà ca, xe c,
các thit b gia đình Tín dng tiêu dùng ngày càng có xu hng tng lên.
- Cn c vào tính cht đm bo ca các khon cho vay, có các loi tín dng sau:

 Tín dng có bo đm: là loi hình tín dng mà các khon cho vay phát ra đu có
tài sn tng đng th chp, có các hình thc nh: cm c, th chp, chit khu
và bo lãnh.
 Tín dng không có bo đm: là loi hình tín dng mà các khon cho vay phát ra
không cn tài sn th chp mà ch da vào tín chp. Loi hình này thng đc
áp dng vi khách hàng truyn thng, có quan h lâu dài và sòng phng vi
8

ngân hàng, khách hàng này phi có tình hình tài chính lành mnh và có uy tín
đi vi ngân hàng nh tr n đy đ, đúng hn c gc ln lãi, có d án sn xut
kinh doanh kh thi, có kh nng hoàn tr n Trong nn kinh t th trng vic
phân loi tín dng ngân hàng theo các tiêu thc trên ch có ý ngha tng đi.
Khi các hình thc tín dng càng đa dng thì cách phân loi càng chi tit. Phân
loi tín dng giúp cho vic nghiên cu s vn đng ca vn tín dng trong tng
loi hình cho vay và là c s đ so sánh, đánh giá hiu qu kinh t ca chúng.
1.1.4 Tng trng tín dng:
Tng trng là khái nim đo lng s tng thêm v giá tr trong mt khong
thi gian nht đnh. Tng trng tín dng là t l (%) gia tng lng tin cho các cá
nhân, t chc vay ca nm này so vi nm trc đó. Chng hn, tng d n cho vay
ca nm ngoái là 100 t đng, nm nay là 130 t đng thì tng trng tín dng là
30%. (Lê Nht Quý Thiu, 2011)
Tín dng và lng cung tin M2 có mi liên h mt thit vi nhau, mt s thay
đi trong tng trng tín dng s nh hng đn lãi sut và cung v vn trên th
trng. Khi tng trng tín dng tng lên cng đng ngha vi cung v vn tng lên
dn đn nn kinh t và các doanh nghip s có nhiu ngun vn hn đ đu t, m
rng hot đng kinh doanh. Qua đó, to ra nhng tác đng tích cc đi vi nn kinh
t và ngc li, khi tng trng tín dng gim s khin dòng tin tín dng cung ng
cho nn kinh t b thu hp li, khin cho tng cu gim và làm gim tng trng
kinh t. Tng trng tín dng hay nói cách khác m rng cho vay là mt điu kin
đ m rng lng tin trong lu thông, mà  đây là bút t do các ngân hàng thng

mi to ra. Vi đc đim liên h mt thit vi mc cung tin trong nn kinh t nh
vy, tng trng tín dng có nhng tác đng hoc trc tip, hoc gián tip đn s
phát trin kinh t đt nc cng nh n đnh v mô.
Tng trng tín dng thúc đy tng trng kinh t: Trong mt nghiên cu mi
đây ca mt chuyên gia kinh t ngi M, Richard Duncan, đã công b bài nghiên
cu ca mình “CREDIT GROWTH DRIVES ECONOMIC GROWTH, UNTIL IT
DOESN’T” vào tháng 5 nm 2011 trên t Tp chí The Daily Reckoning ca M
9

cho rng: “iu quan trng nht đ hiu v nn kinh t trong thi đi trng tin
ngày nay là tng trng tín dng thúc đy tng trng kinh t”. Ông cho rng mt
s gia tng trong cung tin (M1 và M2) s tác đng mnh m trong nn kinh t. Vào
cui nm 2010, t l tng tín dng trên GDP ca M là 150%, nm 2011 là 354%.
iu này cho thy tc đ tng trng tín dng to điu kin cho tng trng kinh t
(thm chí tc đ tng trng tín dng còn nhanh hn tc đ tng trng kinh t).
Tht vy, khi tín dng đc m rng, ngi tiêu dùng có th vay và chi tiêu nhiu
hn, các doanh nghip cng vay và đu t nhiu hn. S gia tng mc tiêu th và
đu t to ra vic làm, nâng cao thu nhp và li nhun. Hn na, vic m rng tín
dng có xu hng làm cho giá tr tài sn nh c phiu hoc bt đng sn gia tng,
qua đó thúc đy gia tng giá tr thc trong công chúng. Giá tr tài sn tng cao giúp
cho các ch s hu da vào đó làm tài sn th chp đ có th vay mn đc nhiu
tin hn. Ngun vn tín dng này s tip tc dn đn s gia tng trong chi tiêu, đu
t, to ra vic làm và s giàu có, tip theo đó là vic vay mn s tr nên nhiu hn
to ra mt xu hng tâm lý gia tng hnh phúc trong xã hi … và vòng quay vn tín
dng c th liên tc tip din.
Tng trng tín dng là tin đ đ tiên đoán kh nng mt cuc khng hong tài
chính xy ra trong tng lai: Trc khi bài vit ca Ducan ra đi thì trong mt bài
vit “CREDIT BOOMS GONE BUST: MONETARY POLICY, LEVERAGE
CYCLES AND FINANCIAL CRISES, 1870–2008” ca hai nhà kinh t hc ngi
M Moritz Schularick và Alan M. Taylor đc công b trên NBer Working Paper

Series vào tháng 09/2009 . Các ông đã nghiên cu mi quan h gia tin, tín dng
và chính sách tin t nhm đa ra mt kt lun rng con s tng trng tín dng
cha thông tin có giá tr v kh nng xy ra mt cuc khng hong tài chính trong
tng lai. D nhiên nó không phi là mt yu t d báo hoàn ho mà nó có th lý
gii đc mt s nguyên nhân c bn ca chính sách tin t, ca các yu t kinh t
v mô trong mt thi k nào đó, đc bit trong thi đi đi mi và phát trin tài
chính mnh m nh hin nay – thi đi m rng tín dng đ h tr li ích kinh t
thc  mi quc gia.
10


 Ý ngha ca tng trng tín dng:
Tín dng ngân hàng đóng vai trò là mt mi quan h kinh t, có nhng tác đng
nht đnh đn hot đng kinh t biu hin qua tc đ tng trng tín dng. Di góc
đ tng quan nn kinh t  mt quc gia thì tc đ tng trng tín dng phn ánh
bc tranh ca mt nn kinh t, nó có ý ngha khá quan trng.
- Tc đ tng trng tín dng là s biu hin ca lc lng sn xut xã hi phát
trin. Ngun vn tín dng ca ngân hàng góp phn tài tr cho các doanh nghip b
sung vn thiu ht tm thi hay m rng ngun vn đm bo đc quá trình sn
xut bình thng và còn có th m rng sn xut, ci tin k thut, áp dng k thut
công ngh mi tng tính cnh tranh. Tín dng đã giúp các doanh nghip đy nhanh
quá trình sn xut và tiêu th, to điu kin đ duy trì mi liên h hu c gia sn
xut, lu thông hàng hoá và tiêu dùng xã hi. Ngày nay trong quá trình toàn cu
hoá, quan h quc t ngày càng tng cng, mi quc gia tr thành mt b phn ca
th trng th gii, do đó tín dng ngân hàng trên lnh vc tín dng quc t cng tr
nên quan trng, giúp cho vic liên kt chuyn giao công ngh gia các nc trên th
gii đc nhanh chóng, rút ngn thi gian phát trin. Nh vy tc đ tng trng tín
dng gia tng cho thy ngun vn tín dng đã đc gii ngân và lu thông trong
nn kinh t, nu ngun vn y đc vn hành theo chiu hng tích cc thì nó s
to ra mt lc lng sn xut trong xã hi ngày càng phát trin.

- Tng trng tín dng là biu hin ca quá trình tích t và tp trung sn xut.
Tín dng ngân hàng tp trung các khon tín dng nh l thành các khon vn ln,
to kh nng đu t vào các công trình ln hiu qu cao. ng thi các doanh
nghip cng nh các khon tín dng mà có đ vn đ m rng sn xut rút ngn
thi gian tích lu vn. Thông qua tín dng ngân hàng các doanh nghip nhn đc
khi lng vn b sung rt ln t đó tng quy mô sn xut, tng nng sut lao đng,
đi mi thit b, áp dng tin b khoa hc k thut, tng kh nng cnh tranh làm
cho doanh nghip ln ngày càng ln lên, doanh nghip nh b phá sn do không
11

cnh tranh ni, t đó các doanh nghip nh phi liên kt vi nhau tng kh nng
cnh tranh, nh vy tín dng đã góp phn thúc đy quá trình tp trung sn xut.
- Tc đ tng trng tín dng phn ánh tình hình điu hoà ngun vn, hiu qu
điu hành chính sách tin t, phát trin cân đi các ngành trong nn kinh t quc
dân, và chuyn dch c cu kinh t. Thông qua tín dng mà ngun vn dch
chuyn t ni tha đn ni thiu, làm cho xã hi bt lãng phí  nhng ni tha vn,
gim khó khn  ni thiu vn, giúp cho vic s dng vn có hiu qu, góp phn
làm cho tc đ luân chuyn hàng hoá và tin vn tng lên, to s phát trin đng
đu trong các ngành. Vic điu hoà ngun vn, đng thi thông qua khung lãi sut
quy đnh giúp cho chính sách tin t ca Chính ph đc thc hin, điu hoà lu
thông tin t góp phn n đnh tin t, và s phát trin lành mnh ca th trng tài
chính tin t. Hn na, thông qua tín dng ngân hàng, Chính ph có nhng chính
sách u tiên h tr phát trin các vùng, min hay các ngành then cht, trng đim
nh vào vic đa ra các u đãi tín dng do vy đã kích thích thúc đy các doanh
nghip đu t vào các vùng, ngành trng đim trong din u tiên ca Chính ph,
góp phn chuyn dch c cu kinh t, to s phát trin cân đi trong c nc.
1.2 Các nhân t kinh t v mô tác đng đn tng trng tín dng ca ngân hàng
thng mi:
1.2.1 Các nghiên cu thc nghim v các nhân t kinh t tác đng đn tng trng
tín dng trong nc và th gii:

 Kai Guo and Vahram Stepanyan nghiên cu các nhân t kinh t v mô vi tng
trng tín dng  nn kinh t mi ni:
Phm vi nghiên cu: Trong bài nghiên cu “DETERMINANTS OF BANK
CREDIT IN EMERGING MARKET ECONOMIES” ca Kai Guo and Vahram
Stepanyan đc đng trên IMF Working Paper vào tháng 3/2011, mt mô hình nhân
t kinh t v mô đc s dng đ kim tra tác đng ca các bin kinh t v mô vi
tng trng tín dng  các nn kinh t mi ni bao gm các nc: Argentina,
Brazil, Bulgaria, Chile, Trung Quc, Colombia, Costa Rica, Croatia, Cng hòa Séc,
Ai Cp, El Salvador, Estonia, Georgia , Guatemala, Hungary, Indonesia, Israel,
12

Jamaica, Jordan, Hàn Quc, Latvia, Lithuania, Malaysia, Mexico, Morocco,
Panama, Peru, Philippines, Ba Lan, Romania, Nga, Serbia, Nam Phi, Thái Lan, Th
Nh K, Ukraine, Venezuela, và Vit Nam trong khong thi gian t quý I/2001 đn
quý II/2010 ca trc và sau cuc khng hong tài chính toàn cu nm 2008. Kai
Guo và Vahram Stepanyan đã phân tích nhng tác đng ca các bin kinh t v mô
đn tng trng tín dng ngân hàng qua hai giai đon trc và sau cuc khng
hong trong mi quc gia. Sau đó, tác gi tho lun và đa ra các chính sách phù
hp.
Mô hình nghiên cu: Bin kinh t v mô s dng trong nghiên cu này là tc đ
tng trng tin gi, lm phát, tng trng GDP, lãi sut huy đng, t giá hi đoái,
n xu, lãi sut ca Cc d tr liên bang M (Fed), cung tin M2 và n nc ngoài.
Mt mô hình hi quy trong giai đon trc và sau khng hong đc thit k đ
kim tra các mi quan h gia tng trng tín dng vi các yu t kinh t v mô.
Trong mô hình hi quy, bin tng trng tín dng đc s dng nh là bin ph
thuc trong khi các bin kinh t v mô đc s dng nh là các bin đc lp.
Kt qu nghiên cu:
(1) “Kt qu thc nghim ca nghiên cu này cho thy rng tng trng tin gi
trong nc đóng góp tích cc vào tng trng tín dng, ngha là tc đ tng
trng tin gi tng s làm gia tng tc đ tng trng tín dng. Lm phát làm

suy gim tng trng tín dng. Tng trng GDP cao dn đn nhu cu v tín
dng cao và vì th tng trng tín dng cao hn, trong khi lãi sut huy đng cao
biu hin ca vic tht cht tin t và do đó tng trng tín dng gim đi. Môi
trng toàn cu cng có vn đ: s ni lng chính sách tin t  M cao dn ti
tc đ tng trng tín dng trong nn kinh t mi ni (EMES) gia tng.  mt
s nc ca EMES, ví d Croatia, Estonia, Latvia thì khon vay nc ngoài là
mt phn quan trng trong vic tng trng tín dng, nhân t này đc nhn
mnh k hn trong nghiên cu ca Rosenberg và Tirpak (2008). Còn vic
nghiên cu nh hng ca t giá thì nó ch có tác đng đn tng trng tín dng
cho đng tin ni t so vi ngoi t ch không phn nh toàn b tng trng tín
13

dng ca mt nc. Bài nghiên cu cho rng sc khe ca các ngân hàng có th
là mt yu t quyt đnh quan trng ca tng trng tín dng, mt h thng ngân
hàng kém lành mnh (chng hn có n xu cao) có xu hng m rng tín dng
ít hn, nhân t này cng đã đc minh chng trong nghiên cu ca McGuire và
Tarashev (2008).
(2) Kt qu nghiên cu còn cho thy  nhng nc châu Âu nh: Romania, Latvia,
Bulgaria, Lithuania, Estonia, Hungary, Ba Lan và Cng hòa Séc, s m rng tín
dng trc khng hong là cao nht. Trong nhóm này có Romania, Latvia,
Bulgaria, Lithuania, Estonia cho thy t l tng trng tín dng  mc trên 30%
trong khi đó tc đ tng trng GDP  các nc này không cao (bình quân 
mc 7-8%) – đây cng là mt đc đim có nét tng đng  nn kinh t Vit
Nam trong giai đon 5 nm tr li đây. Trong khi Hungary, Ba Lan và Cng hòa
Séc đc ghi nhn tng trng tín dng tng đi va phi. Tng trng tin
gi trong nc và tng trng GDP thc t là các yu t quyt đnh quan trng
trong vic m rng tín dng trong giai đon trc khng hong. S phát trin tín
dng trong giai đon hu khng hong b nh hng bi vic ct gim tài tr
nc ngoài đã lan rng và hu ht các quc gia ph thuc nhiu vào ngun vn
này. Do đó, sau khng hong mt s suy gim mnh trong tng trng tín dng

đã xy ra và tác gi thy rng suy gim tng trng kinh t cng đóng mt vai
trò quan trng trong vic gii thích vic st gim tng trng tín dng mnh nh
th.
(3)  nhóm EMES châu Âu khác gm: Croatia, Georgia, Israel, Russia, Serbia, Th
Nh K, Ukraine thì hu nh tt c các nc trong nhóm này ghi nhn tc đ
tng trng tín dng trung bình  hai con s trong giai đon trc khng hong,
vi Ukraine tri qua vic m rng tín dng cao nht trong nhóm (gn 60%).
Ngoài ra, trong hu ht các nc ca nhóm này, vic vay vn nc ngoài là mt
đóng góp ln cho tng trng tín dng. Trong giai đon hu khng hong, tt c
các nc đã tri qua s suy gim đáng k trong tín dng, tin gi trong nc và
vay nc ngoài.”
14

 Nghiên cu các nhân t tác đng đn tng trng tín dng ngân hàng ti
Vit Nam nm 2011: Bng chng đnh lng ca Nguyn Thùy Dng và
Trn Hi Yn:
Trong bài nghiên cu ca hai tác gi Nguyn Thùy Dng và Trn Hi Yn đã
nghiên cu tác đng ca các bin kinh t đn tng trng tín dng trong quý 1, quý
2, quý 3 nm 2011. Các bin s dng trong nghiên cu này là tc đ tng trng tín
dng, tc đ tng trng huy đng vn, thanh khon ngân hàng, sut sinh li trên
vn ch s hu (ROE), NHTM Nhà nc, NHTM C phn. Nghiên cu này s
dng cho tt c các NHTM (tp hp 84 ngân hàng, trong đó có 5 NHTM Nhà nc,
16 NHTM nc ngoài hot đng ti th trng Vit Nam). Tác gi đã dùng mô hình
hi quy có s dng bin gi (bin NHTM Nhà nc: nhn giá tr 1 nu là NHTM
Nhà nc, ngc li nhn giá tr 0 và bin Ngân hàng nc ngoài: nhn giá tr 1 nu
là ngân hàng nc ngoài, ngc li nhn giá tr 0) đ đo lng tác đng ca các
bin đc lp lên bin ph thuc, trong đó tng trng tín dng đc s dng là bin
ph thuc, các nhân t kinh t: tc đ tng trng huy đng vn, thanh khon ngân
hàng, sut sinh li trên vn ch s hu (ROE), NHTM Nhà nc, NHTM C phn
là các bin đc lp. Kt qu thc nghim cho thy khi tc đ huy đng vn, kh

nng thanh khon tng thì các ngân hàng sn lòng trong vic cho khách hàng vay
làm tng tc đ tng trng tín dng. Và khi chênh lch lãi sut bình quân tng thì
li làm gim tc đ tng trng tín dng. Còn vic đa bin gi vào là không có ý
ngha khi ngân hàng đc xét dù là NHTM Nhà nc hay Ngân hàng nc ngoài
thì đu chu tác đng ging nh nhau.
1.2.2 Các nhân t kinh t v mô tác đng đn tng trng tín dng ca ngân hàng
thng mi:
Có rt nhiu nhân t tác đng đn tng trng tín dng ca NHTM, t nhân t kinh
t nh: lãi sut, t giá hi đoái, tng sn phm quc ni, lm phát, tng trng tin
gi, n xu… đn các nhân t phi kinh t nh: pháp lý, môi trng, vn hóa, tâm lý,
thông tin… Trong bài lun này, tác gi tp trung phân tích các nhân t kinh t v mô
tác đng đn tng trng tín dng ca các ngân hàng thng mi.
15

1.2.2.1 Lãi sut:
 Khái nim:
Lãi sut hiu theo mt ngha chung nht là giá c ca tín dng, vì nó là giá ca
quyn đc s dng vn vay trong mt khong thi gian nht đnh, mà ngi s
dng phi tr cho ngi cho vay, là t l ca tng s tin phi tr so vi tng s tin
vay trong mt khong thi gian nht đnh. Lãi sut là giá mà ngi vay phi tr đ
đc s dng tin không thuc s hu ca h và là li tc ngi cho vay có đc
đi vi vic trì hoãn chi tiêu. (Lê Vn Tám, 2010).
Li tc là mt phm trù kinh t gn lin vi s vn đng ca tín dng và do bn
cht ca tín dng quyt đnh. Li tc tín dng là thu nhp mà ngi cho vay nhn
đc  ngi đi vay tr cho vic s dng tin vay. Thc cht, lãi sut đc biu
hin bng quan h t l gia li tc tín dng và tng s tin vay trong mt thi gian
nht đnh.
Có nhiu loi lãi sut nh: lãi sut tin vay; lãi sut tin gi; lãi sut tái cp vn; lãi
sut liên ngân hàng…
 Các phép đo lãi sut:

Phép đo chính xác nht là lãi sut hoàn vn. Nó là lãi sut làm cân bng giá tr hin
ti ca khon tin tr trong tng lai vi giá tr hôm nay ca nó. Vì khái nim tim
n trong vic tính lãi sut hoàn vn có ý ngha tt v mt kinh t:
 Vay đn: F
n
= P (1+i)
n
Trong đó:
F
n:
s tin vay và lãi thu v trong tng lai
P, n, i: s tin vay ban đu, thi hn vay tín dng và lãi sut
 Vay hoàn tr c đnh:
TV= FP
1
+ FP
2
+ FP
3
+ … + FP
n Trong đó:

TV: toàn b món tin vay
FP: s tin tr c đnh hàng nm
n: s nm cho ti mãn hn
16

John Maynard Keynes lp lun rng lãi sut là mt hin tng tin t phn ánh mi
quan h gia cung và cu v tin. Cung tin đc xác đnh mt cách ngoi sinh, cu
tin phn ánh các nhu cu đu c, phòng nga và giao dch v tin.

Trái vi Keynes, các nhà kinh t hc c đin trc đó đã coi lãi sut là mt hin
tng thc t, đc xác đnh bi áp lc ca nng sut - cu v vn cho mc đích
đu t và tit kim.
 Tác đng đn tng trng tín dng:
Trên tm v mô, lãi sut là công c điu tit kinh t v mô rt có hiu qu ca Chính
ph thông qua vic thay đi mc và c cu lãi sut trong tng thi k nht đnh,
làm nh hng đn nn kinh t ca mt quc gia. Lãi sut tng làm cho các cá nhân
gim đi vay và tng gi tit kim, do đó tác đng trc tip đn tng trng tín dng
ca h thng ngân hàng thng mi.
Trên tm vi mô, lãi sut là c s đ cho cá nhân cng nh doanh nghip đa ra các
quyt đnh ca mình nh chi tiêu hoc tit kim, đu t, mua sm trang thit b phc
v sn xut kinh doanh hay cho vay hoc gi tin vào ngân hàng. Lãi sut tng,
doanh nghip gim vay mi, do đó nó tác đng trc tip đn d n cho vay. Mt
khác, lãi sut tng còn có ngha là giá c các khon vay hin thi ca doanh nghip
tng, giá vn tng hay chi phí sn xut tng. iu này làm gim li nhun ca
doanh nghip, khin doanh nghip có xu hng thu hp sn xut, không có nhu cu
vay mi, n xu gia tng, các ngân hàng thng mi hn ch vic gii ngân các
khon vay mi. iu này tác đng tiêu cc đn d n tín dng. Vì vy, lãi sut có
mi quan h nghch bin vi tng trng tín dng.
1.2.2.2 T giá hi đoái:
 Khái nim:
T giá hi đoái là mi quan h so sánh sc mua gia các đng tin vi nhau. ó là
giá c chuyn đi mt đn v tin t ca nc này thành nhng đn v tin t ca
nc khác. Ví d: T giá bán ra ca ngân hàng ngoi thng Vit Nam ngày