CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN MỨC ĐỘ CỦA VIỆC CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ CỦA CHUYÊN GIA KỸ THUẬT NƯỚC NGOÀI CHO ĐỘI NGŨ KỸ THUẬT VIỆT NAM TRONG CÁC DAONH NGHIỆP NƯỚC NGOÀI TẠI CÁC KHU CÔNG NGHIỆP VIỆT NAM.PDF

B GIÁOăDCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. HCM


PHMăTHANHăHIN

CÁCăYUăTăNHăHNGăNăMCăă
CAă VICă CHUYNă GIAOă CỌNGă NGHă
CAă CHUYểNă GIAă Kă THUTă NCă
NGOĨIă CHOă Iă NGă Kă THUTă VITă
NAMă TRONGă CÁCă DOANHă NGHIPă
NCă NGOĨIă TIă CÁCă KHUă CỌNGă
NGHIPăVITăNAM


LUNăVNăTHC S KINH T





TP. H ChíăMinhă- Nmă2013

B GIÁOăDCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. HCM


PHMăTHANHăHIN

CÁCăYUăTăNHăHNGăNăMCăăCAă
VICă CHUYNă GIAOă CỌNGă NGHă CAă

CHUYểNăGIAăKăTHUTăNCăNGOĨIăCHOă
IăNGăKăTHUTăVITăNAMăTRONGăCÁCă
DOANHăNGHIPăNCăNGOĨIăTIăCÁCăKHUă
CỌNGăNGHIPăVITăNAM
ChuyênăngƠnhă:ăQun tr kinh doanh
Mƣăs : 60340102

LUNăVNăTHC S KINH T

NGI HNG DN KHOA HC:
TS.ăHOĨNGăLỂMăTNH


TP. H ChíăMinhă- Nmă2013
LIăCAMăOAN

Tôi xin cam đoan lun vn thc s đ tài nghiên cu: “Cácăyu t nhăhng
đn mcăđ ca vic chuynăgiaoăCôngăngh caăcácăchuyênăgiaăk thutănc
ngoƠiăchoăđiăngăk thut Vit Nam trongăcácăDoanhănghipăncăngoƠiăti
cácăKhuăcôngănghip Vit Nam” là công trình nghiên cu khoa hc ca tôi.
Kt qu ca nghiên cu và các kin ngh nêu trong lun vn này cha tng
đc công b  bt k công trình nghiên cu, tài liu khoa hc nào t trc đn nay.

Tp. HCM, ngày 25 tháng 12 nm 2013
Tác gi


Phm Thanh Hin

MC LC
Trang
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các ch vit tt, các kỦ hiu
Danh mc các bng
Danh mc các hình v, đ th
Tóm tt lun vn
Chngă1:ăTngăquanăđ tƠi
1.1. LỦ do chn đ tài 1
1.2. Mc tiêu nghiên cu 1
1.3. i tng và phm vi nghiên cu 2
1.4. Phng pháp nghiên cu 2
1.4.1. Ngun d liu 2
1.4.2. Phng pháp thc hin 3

1.5. ụ ngha khoa hc và thc tin ca đ tài 3
1.6. Kt cu ca lun vn 4
Chngă2:ăCăs lỦăthuytăvƠămôăhìnhănghiênăcu
2.1. Gii thiu chng 5
2.2. C s lỦ thuyt 5
2.2.1. Khái nim v công ngh 5
2.2.2. Khái nim v chuyn giao công ngh 5
2.2.3. LỦ thuyt v hiu qu chuyn giao công ngh 7
2.3. Các yu t nh hng đn mc đ chuyn giao công ngh 8
2.3.1. Nghiên cu ca Nguyn c Nguyên 8
2.3.2. Nghiên cu ca Parissa Haghirian 9
2.3.3. Nghiên cu ca VK Devgan, Sushil and Kiran K Momaya 10




2.3.4. Tng kt các yu t nh hng đn mc đ ca vic chuyn giao công
ngh 11
2.4. Mô hình nghiên cu đ ngh và các gi thuyt nghiên cu 12
2.4.1. Mô hình nghiên cu đ ngh 12
2.4.2. Các gi thuyt nghiên cu 14
2.4.2.1 S cam kt ca lưnh đo và mc đ ca chuyn giao công ngh
14
2.4.2.2 S chia s và hiu bit và mc đ ca chuyn giao công ngh 14
2.4.2.3 Hiu qu ca qun lỦ và mc đ ca chuyn giao công ngh 15
2.4.2.4 Kh nng sn xut ca t chc và mc đ ca chuyn giao công ngh
15
2.4.2.5 S khác bit v vn hóa và mc đ ca chuyn giao công ngh 16
2.4.2.6 Công tác đào to và mc đ ca chuyn giao công ngh 16
2.5. Tóm tt chng 2 17

Chngă3:ăPhngăphápănghiênăcu 19
3.1. Gii thiu chng 19
3.2. Thit k nghiên cu 19
3.2.1. Phng pháp nghiên cu 19
3.2.1.1. Nghiên cu s b 19
3.2.1.2. Nghiên cu chính thc 20
3.2.2. Quy trình nghiên cu 22
3.3. Xây dng thang đo 23
3.3.1. o lng s cam kt ca lưnh đo 23
3.3.2. o lng s chia s và hiu bit 24
3.3.3. o lng hiu qu ca qun lỦ 24
3.3.4. o lng kh nng sn xut ca t chc 25
3.3.5. o lng s khác bit v vn hóa 26
3.3.6. o lng công tác đào to 26
3.3.7. o lng mc đ ca chuyn giao công ngh 27




3.4. ánh giá s b thang đo 28
3.4.1. Kt qu nghiên cu s b bng phng pháp đnh tính 28
3.4.2. Kt qu nghiên cu s b bng phng pháp đnh lng 28
3.4.2.1 Kim đnh Cronbach’s Alpha đi vi các thang đo s b 28
3.4.2.2 Phân tích nhân t khám phá EFA trong nghiên cu s b 29
3.4.3. Kt qu đánh giá s b thang đo 33
3.5. Tóm tt chng 33
Chngă4:ăKt qu nghiênăcu 34
4.1. Gii thiu chng 34
4.2. Thng kê mô t mu 34
4.2.1. Thành phn mu 34

4.2.2. T l mu theo gii tính 34
4.2.3. T l mu theo đ tui 35
4.2.4. T l mu theo trình đ vn hóa 35
4.2.5. T l mu theo thâm niên làm vic 36
4.2.6. T l mu theo quy mô công ty 36
4.3. Kim nghim thang đo 37
4.3.1. Kt qu phân tích nhân t EFA 37
4.3.1.1. Phân tích nhân t cho các bin đc lp 37
4.3.1.2. Phân tích nhân t cho các bin ph thuc 45
4.3.2. Kt qu phân tích Cronbach’s Alpha 46
4.4. Kim đnh mô hình nghiên cu và các gi thuyt 47
4.4.1. Kim đnh mô hình nghiên cu 47
4.4.2. Kim đnh các gi thuyt 51
4.4.2.1. Kim đnh gi thuyt H1 52
4.4.2.2. Kim đnh gi thuyt H2 52
4.4.2.3. Kim đnh gi thuyt H3 52
4.4.2.4. Kim đnh gi thuyt H4 53
4.4.2.5. Kim đnh gi thuyt H5 53




4.4.2.6. Kim đnh gi thuyt H6 53
4.5. Xác đnh nh hng ca các bin đnh tính đn mc đ chuyn giao công
ngh 53
4.5.1. Kim đnh nh hng ca gii tính đn mc đ chuyn giao công
ngh 53
4.5.2. Kim đnh nh hng ca đ tui đn mc đ chuyn giao công ngh
54
4.5.3. Kim đnh nh hng trình đ vn hóa đn mc đ chuyn giao công

ngh 55
4.5.4. Kim đnh nh hng thâm niên làm vic đn mc đ chuyn giao
công ngh 55
4.6. Tóm tt chng 56
Chngă5:ăKt lunăvƠăcácăkin ngh
5.1. Gii thiu chng 57
5.2. Kt lun v nghiên cu 57
5.3. Kin ngh 58
5.4. Gii hn ca nghiên cu và đ xut hng nghiên cu tip theo 60
















DANH MCăCÁCăCH VIT TT,ăKụăHIU

ANOVA : Analysis of variance (Phân tích phng sai)
Cronbach alpha: H s tin cy ca thang đo
EFA : Exploratory Factor Analysis (Phân tích nhân t khám phá)

FDI : Foreign direct investment (u t trc tip nc ngoài)
KMO : H s Kaiser – Mayer – Olkin
N-CP : Ngh đnh Chính ph
QH : Quc Hi
Sig : Observed significant level (Mc Ủ ngha quan sát)
SPSS : Statistical Package for the Social Sciences (Phn mm thng kê)
VIF : Variance inflation factor (H s nhân t phóng đi phng sai)

DANH MCăCÁCăBNG Trang

Bng 3.1 o lng s cam kt ca lưnh đo 23
Bng 3.2 o lng s chia s và hiu bit 24
Bng 3.3 o lng hiu qu ca qun lỦ 25
Bng 3.4 o lng kh nng sn xut ca t chc 25
Bng 3.5 o lng s khác bit v vn hóa 26
Bng 3.6 o lng công tác đào to 27
Bng 3.7 o lng mc đ ca chuyn giao công ngh 27
Bng 3.8 Kt qu kim đnh Cronbach’s Alpha ca các thang đo s b 29
Bng 3.9: Kt qu phân tích nhân t khám phá EFA s b đi vi các yu t nh
hng đn mc đ ca chuyn giao công ngh 30
Bng 3.10: Kt qu phân tích nhân t khám phá EFA s b đi vi các thành phn
nh hng đn mc đ ca chuyn giao công ngh 32
Bng 4.1 biu đ t l phn trm mu theo gii tính 34
Bng 4.2 biu đ t l phn trm mu theo gii tính 35
Bng 4.3 biu đ t l phn trm mu theo trình đ vn hóa 35
Bng 4.4 biu đ t l phn trm mu theo thâm niên làm vic 36
Bng 4.5 biu đ t l phn trm mu theo quy mô công ty 36
Bng 4.6: Kt qu phân tích nhân t khám phá EFA chính thc ln 1 đi vi các
yu t nh hng đn mc đ ca chuyn giao công ngh 38
Bng 4.7: Kt qu phân tích nhân t khám phá EFA chính thc ln 2 đi vi các
yu t nh hng đn mc đ ca chuyn giao công ngh 41
Bng 4.8: Thang đo các yu t sau khi phân tích Nhân t khám phá EFA. 43
Bng 4.9: Kt qu phân tích nhân t khám phá EFA s b đi vi các thành phn
nh hng đn mc đ ca chuyn giao công ngh 45
Bng 4.10 Kt qu kim đnh Cronbach’s Alpha ca các thang đo chính thc 47
Bng 4.11: Kt qu phân tích hi quy. 49

Bng 4.12: Kt qu phân tích hi quy sau điu chnh. 51
Bng 4.13 Kim đnh T-test nh hng ca gii tính đn mc đ chuyn giao công
ngh 53
Bng 4.14 Kim đnh Anova nh hng ca đ tui đn mc đ chuyn giao công
ngh 54
Bng 4.15 Kim đnh Anova nh hng ca trình đ vn hóa đn mc đ chuyn
giao công ngh 55
Bng 4.16 Kim đnh Anova nh hng ca thâm niên làm vic đn mc đ chuyn
giao công ngh 55

DANH MCăCÁCăHỊNHăV,  TH Trang
Hình 2.1: Mô hình nghiên cu ca Nguyn Th c Nguyên 8
Hình 2.2: Mô hình nghiên cu ca Parissa Haghirian 10
Hình 2.3: Mô hình nghiên cu ca VK Devgan, Sushil và Kiran K Momaya 11
Hình 2.4: Mô hình nghiên cu đ xut 13
Hình 3.1: Quy trình thc hin nghiên cu. 22

Hình 4.1: Mô hình nghiên cu sau khi điu chnh 52

TịMăTT LUNăVN
Trong bi cnh hot đng công ngh phát trin không ngng, chuyn giao
công ngh đóng vai trò quan trng trong s tng trng, phát trin và kh nng cnh
tranh ca các doanh nghip.  thc hin vic chuyn giao công ngh hiu qu,
nghiên cu nhm mc đích điu tra các bin pháp qun lỦ đ đt đc hiu qu cao
trong lnh vc chuyn giao công ngh. Tác gi đư tin hành nghiên cu qua hai
bc: nghiên cu đnh tính, nghiên cu đnh lng s b và nghiên cu đnh lng
chính thc. Trong nghiên cu đnh tính, tác gi s dng phng pháp kho sát 20 Ủ
kin, phng vn tay đôi 20 đi tng và phng vn nhóm (nhóm nam gm 09 thành
viên và nhóm n gm 07 thành viên), tc c các đi tng đc kho sát và phng
vn là nhân viên k thut Vit Nam đang làm vic ti các doanh nghip nc ngoài
trên đa bàn các khu công nghip Vit Nam, nhm khám phá thêm các yu t mi
đc thù ca Vit Nam có nh hng đn mc đ ca vic chuyn giao công ngh,
đng thi kt hp vi mô hình ca các nghiên cu trc đó trên th gii, tác gi đ
xut mô hình nghiên cu gm 06 yu t nh hng đn mc đ ca vic chuyn
giao công ngh ca chuyên gia k thut nc ngoài cho đi ng k thut Vit Nam
trong các doanh nghip nc ngoài ti các khu công nghip Vit Nam, bao gm: s
cam kt ca lưnh đo, công tác đào to, hiu qu ca qun lỦ, s chia s và hiu bit,
s khác bit v vn hóa và kh nng sn xut ca t chc. Nghiên cu đnh lng
s b, tác gi tin hành kho sát 195 đi tng đang hot đng ti các doanh nghip
nc ngoài trên đa bàn các khu công nghip Vit Nam. Bng k thut phân tích
nhân t khám phá EFA và kim tra đ tin cy da vào h s Cronbach’s Alpha đ

xây dng thang đo chính thc. Trong nghiên c chính thc, tác gi tin hành kho
sát 342 đi tng đang hot đng ti các doanh nghip nc ngoài trên đa bàn các
khu công nghip Vit Nam. Bng k thut phân tích nhân t khám phá và hi quy
tuyn tính, kt qu cho thy nm yu t chính có tác đng tích cc đn mc đ ca
vic chuyn giao công ngh cho đi ng k thut Vit Nam ca các doanh nghip
nc ngoài ti các khu công nghip Vit Nam, đó là: s cam kt ca lưnh đo, công
tác đào to, hiu qu ca qun lỦ, s khác bit v vn hóa, s chia s và hiu bit.




Trong đó, yu t “s cam kt ca lưnh đo” có nh hng ln nht đn mc đ ca
vic chuyn giao công ngh. Không có s khác bit v gii tính, đ tui, trình đ
vn hóa trong đánh giá v hiu qu ca vic chuyn giao công ngh, có s khác bit
trong đánh giá mc đ ca vic chuyn giao công ngh theo thâm niên làm vic.
Trên c s đó, các bên tham gia hot đng chuyn giao công ngh cn phi n lc
đ thc hin các bin pháp qun lỦ có hiu qu. ng thi, các cp lưnh đo cn có
các mc tiêu và chính sách rõ ràng đ góp phn thúc đy quá trình chuyn giao công
ngh thành công, nhm to ra các thách thc, c hi và li th cnh tranh mi cho
các doanh nghip.

1



Chngă1
TNGăQUANăNGHIểNăCUă TĨI

1.1. LỦădoăchnăđ tƠi:
Trong xư hi, kin thc đư đc công nhn nh mt ngun tài nguyên chính
ca các t chc (Drucker, 1992). Chuyn giao kin thc và chuyn giao công ngh
trong mt t chc là nhng yu t ca s cnh tranh trong th trng đy sáng to
và phát trin. Do đó kin thc và công ngh s tr thành mt tài sn chin lc quan
trng trong các t chc. Vic qun lỦ kin thc và công ngh đc xem nh mt
nhim v đc bit quan trng.
Các khu công nghip là ni thu hút rt nhiu các Doanh nghip FDI t nc ngoài
đu t vào lnh vc sn xut vi công ngh tiên tin. Tuy nhiên, hiu qu ca vic
chuyn giao công ngh cho nhân viên s ti đn đâu và chu tác đng ca các yu t
nào?  t đó tìm ra nhng gii pháp đ vic chuyn giao công ngh đt hiu qu
cao hn, góp phn vào s nghip Công nghip hóa, hin đi há đt nc. Chính vì
th tác gi đư quyt đnh chn đ tài đ nghiên cu là ắCácăyu t nhăhngăđn
mcăđ ca vic chuynăgiaoăCôngăngh caăcácăchuyên gia k thutănc

ngoƠiăchoăđiăngăk thut VităNamătrongăcácăDoanhănghipăncăngoƠiăti
cácăKhuăcôngănghip VităNam”.
Bài vit này tp trung vào vic hiu qu ca vic chuyn giao công ngh trong
các doanh nghip gia các chuyên gia nc ngoài đi vi đi ng cán b k thut
Vit Nam. Bài vit trình bày mt mô hình mt s các yu t liên quan nh hng
đn quá trình chuyn giao công ngh gia hai đn v trong Doanh nghip. Nó s
cung cp cho mt cái nhìn tng quan v các yu t nh hng chính trong quá trình
chuyn giao công ngh ti các Doanh nghip.

1.2. Mcătiêuănghiênăcu:
- Nghiên cu nhm khám phá các yu t nh hng đn mc đ ca vic
chuyn giao công ngh ca các chuyên gia k thut nc ngoài cho đi ng
2



k thut Vit Nam trong các doanh nghip nc ngoài ti các khu công
nghip Vit Nam.
- Xác đnh nh hng ca các yu t đn mc đ ca vic chuyn giao công
ngh ca các chuyên gia k thut nc ngoài cho đi ng k thut Vit Nam
trong các doanh nghip nc ngoài ti các khu công nghip Vit Nam.
- Xác đnh nh hng ca các bin đnh tính đn mc đ ca vic chuyn giao
công ngh ca các chuyên gia k thut nc ngoài cho đi ng k thut Vit
Nam trong các doanh nghip nc ngoài ti các khu công nghip Vit Nam.
-  xut mt s hàm Ủ đi vi lưnh đo các doanh nghip, đi ng k tht
Vit Nam và các c quan qun lỦ nhà nc.

1.3. iătngăvƠăphmăviănghiênăcu:
- i tng nghiên cu: Các yu t nh hng đn mc đ ca vic chuyn
giao công ngh ca các chuyên gia k thut nc ngoài cho đi ng k thut

Vit Nam trong các doanh nghip nc ngoài ti các khu công nghip Vit
Nam.
- Phm vi nghiên cu:
V mt đa lỦ: nghiên cu đc thc hin ch yu trên đa bàn các Khu công
nghip tnh Bình Dng, ng Nai, Thành ph H Chí Minh, Bà Ra Vng
Tàu.
V mt thi gian: Nghiên cu đc thc hin trong QuỦ IV 2013.
- i tng kho sát: i ng k thut Vit Nam đang làm vic ti các Doanh
nghip nc ngoài trên đa bàn các Khu công nghip tnh Bình Dng, ng
Nai, Thành ph H Chí Minh, Bà Ra Vng Tàu.

1.4. Phngăphápănghiênăcu:
1.4.1. Ngun d liu:
- Thông tin th cp: Ngun tài liu th cp đc tác gi thu thp đc thông
qua phng pháp nghiên cu ti bàn đ thu thp thông tin và t liu đ
3



nghiên cu lỦ thuyt qua các ngun t các ngun: sách, báo, tp chí,
internet…
- Thông tin s cp: c tác gi thu thp đc t kt qu ca phng vn trc
tip bng cách thu thp thông tin t phng pháp kho sát 20 Ủ kin đ phát
hin thêm các bin quan sát mi kt hp vi các bin quan sát đư thu thp
đc t các tài liu và các đ tài liên quan. Sau đó tác gi đư lp bng câu hi
tng hp đ phng vn tay đôi và phng vn nhóm đ đa ra đc bng kho
sát s b.
Tác gi đư tin hành kho sát s b 195 đi tng, sau đó nhp d liu và
tin hành chy SPSS đ kim đnh kt qu kho sát s b. Khi đư có kt qu,
tác gi s tip tc tin hành kho sát chính thc 342 đi tng, thu thp d

liu và tip tc nhp d liu và chy trên phn mm SPSS đ kim đnh kt
qu kho sát và đánh giá mc đ nh hng ca các yu t đn mc đ ca
vic chuyn giao công ngh ca các chuyên gia k thut nc ngoài cho đi
ng k thut Vit Nam trong các doanh nghip nc ngoài ti các khu công
nghip Vit Nam.
- Công c x lỦ thông tin: s dng phn mm SPSS 11.5
1.4.2. Phngăphápăthc hin
- Nghiên cu đnh tính:
Nhm khám phá thêm các yu t mi, cng nh điu chnh, b sung các yu
t nh hng đn mc đ ca vic chuyn giao công ngh ca các chuyên gia
k thut nc ngoài cho đi ng k thut Vit Nam trong các Doanh nghip
nc ngoài ti các Khu công nghip. ng thi xây dng bng câu hi đ
nghiên cu đnh lng.
- Nghiên cu đnh lng:
Nhm thu thp thông tin thông qua bng câu hi kho sát và tin hành phân
tích d liu thông qua phn mm SPSS 11.5 vi các phân tích: Cronbach’s
Alpha, thng kê mô t, nhân t, hi quy,

4



1.5. ụănghaăkhoaăhcăvƠăthc tin caăđ tƠi
Thông qua kt qu nghiên cu ca lun vn, các doanh nghip có liên quan
đn vn đ chuyn giao công ngh ti c s có th khái quát đc các yu t nh
hng đn mc đ ca chuyn giao công ngh các chuyên gia k thut nc ngoài
cho đi ng k thut Vit Nam ti doanh nghip mình. T đó, các doanh nghip s
có cái nhìn bao quát và có nhng chính sách, đnh hng hiu qu nhm mang li
thành công cho doanh nghip trong vn đ chuyn giao công ngh.

1.6. Kt cu ca lunăvn:
Lun vn đc b cc gm 5 chng nh sau:
Chng 1: Tng quan nghiên cu đ tài.
Chng 2: C s lỦ thuyt và mô hình nghiên cu.
Chng 3: Phng pháp nghiên cu.
Chng 4: Phân tích kt qu nghiên cu.
Chng 5: Kt lun và đ xut gip pháp.














5



Chngă2
CăS LụăTHUYTăVĨăMỌăHỊNHăNGHIểNăCU

2.1. Gii thiuăchng
Trong chng 2 tác gi s trình bày các lỦ thuyt v công ngh,

chuyn giao công ngh, hiu qu ca vic chuyn giao công ngh, tng hp
các yu t nh hng đn hiu qu ca vic chuyn giao công ngh t các đ
tài liên quan, xây dng mô hình nghiên cu và gi thuyt nghiên cu.
2.2. Căs lỦăthuyt
2.2.1. Kháiănim v côngăngh
Có rt nhiu khái nim khác nhau v công ngh:
- ”Công ngh là gii pháp, quy trình, bí quyt k thut có kèm theo hoc
không kèm theo công c, phng tin dùng đ bin đi ngun lc thành sn
phm”. (Lut khoa hc và công ngh, 2013) [4]
- Theo t chc phát trin công nghip liên hp quc UNIDO: “công ngh là
vic áp dng khoa hc vào công nghip, bng cách s dng các kt qu
nghiên cu và x lỦ nó mt cách có h thng và có phng pháp”.
- Theo y ban kinh t xư hi châu Á - Thái Bình Dng ca Liên hp quc
(ESCAP hay UNESCAP): “Công ngh là h thng kin thc v quy trình k
thut dùng đ ch bin vt liu và thông tin (bao gm tt c các k nng, kin
thc, thit b và phng pháp s dng trong sn xut, ch to, dch v, qun
lỦ và thông tin).
- Hoc rng hn, theo Dahlman C.J và Westphal L.E: “Công ngh bao gm
các quá trình vt cht chuyn hoá các đu vào thành các đu ra và nhng kt
cu xư hi có liên quan đn quá trình chuyn hoá này”. (Nguyn Mnh Quân,
2009) [3]
2.2.2. Kháiănim v chuynăgiaoăcôngăngh
Có rt nhiu đnh ngha v chuyn giao công ngh:
6



- “Chuyn giao công ngh ti Vit Nam là vic chuyn giao công ngh gia
các t chc, cá nhân hot đng trong lưnh th Vit Nam” (Lut chuyn giao
Công ngh, 2006) [5]

Tng quát: Chuyn giao công ngh là vic đa kin thc k thut ra khi
ranh gii ni sn sinh ra nó.
- Theo quan đim qun lỦ công ngh: Chuyn giao công ngh là tp th tp
hp các hot đng thng mi và pháp lỦ nhm làm cho bên nhn công ngh
có đc nng lc công ngh nh bên giao công ngh trong khi s dng công
ngh đó vào mt mc đích đư đnh.
- "Chuyn giao công ngh" là hình thc mua và bán công ngh trên c s Hp
đng chuyn giao công ngh đư đc tho thun phù hp vi các quy đnh
ca pháp lut. Bên bán có ngha v chuyn giao các kin thc tng hp ca
công ngh hoc cung cp các máy móc, thit b, dch v, đào to kèm theo
các kin thc công ngh cho bên mua và bên mua có ngha v thanh toán cho
bên bán đ tip thu, s dng các kin thc công ngh đó theo các điu kin
đư tho thun và ghi nhn trong Hp đng chuyn giao công ngh. (Theo
Ngh đnh 45/1998/N-CP)
Theo tác gi Cynthia A. Steinke đnh ngha trong quyn sách “Technology
Transfer: The Role of the Sci-tech Librarian” thì:
- Chuyn giao công ngh nh là mt quá trình nhn đc kin thc k thut, Ủ
tng, dch v, sáng ch, và các sn phm t ngun gc đn bt c ni nào
h có th đc đa vào s dng thc t.
Mc dù các nghiên cu trc đây cng đư cung cp các đnh ngha khác nhau v
chuyn giao công ngh: chuyn giao công ngh là chuyn giao kt hp nghiên cu
phát trin và k thut qua biên gii quc gia (Jeannet và Liander, 1978) [21];
chuyn giao công ngh là chuyn giao kin thc k thut cn thit, các bí quyt
công ngh t các nc phát trin đn các nc kém phát trin v mt k thut
(Williams và Gibson, 1990 ; Bozeman, 2000) [33]; hay đó là mt quá trình hc tp,
7



phát trin và tích ly kin thc công ngh cho ngun nhân lc, ng dng vào các

hot đng đ to ra s tin b (Derakhsahani, 1984) [8].
Tuy nhiên, chuyn giao công ngh trong nghiên cu này đc hiu là quá
trình chuyn giao kin thc v công ngh, thông tin, bí quyt công ngh t nc
phát trin sang nc kém phát trin hn v công ngh và đc ng dng vào các
hot đng sn xut ti các doanh nghip nc ngoài trên đa bàn các khu công
nghip ti Vit Nam.

2.2.3. LỦăthuyt v hiu qu ca vic chuyn giao côngăngh
Xem xét chuyn giao công ngh là mt hin tng c th ca chuyn giao kin
thc công ngh. Có nhng quan đim khác nhau v hiu qu ca chuyn giao công
ngh. Theo đó, hiu qu ca chuyn giao công ngh có th đc đánh giá thông
qua:
- Chi phí chuyn giao (Teece, 1976) [33].
- Gim chi phí đn v và t l khuyt tt, nâng cao t l t sn xut, ci thin
và phát trin sn phm di s hp tác, nâng cao cht lng và sc cnh
tranh ca nhân viên k thut (Chen and Hsu, 1978) [9].
- t đc vic ng dng công ngh, hiu qu kinh t và phát trin sn sut
(Mansfield, Romeo, Schwarts,Teede, Wagner, and Brach, 1982) [25].
- Tác đng đn hiu qu , đt đc s thun li và mc tiêu ca vic chuyn
giao ( Leonard - Barton và Sinha , 1993 ) [23].
- ng dng công ngh và nâng cao nng lc cho đi ng k thut (Fang và
Cheng , 1999) [16].
- Ci thin liên tc kh nng cnh tranh thông qua công ngh đc đáo (Yli-
Renko, Autio, và Sapienza, 2001) [39].
- Áp dng hiu qu công ngh hoc quy trình, bí quyt k thut, gim ph
thuc và nâng cao kh nng sáng to thông qua ci cách h thng sn xut
(Lin, 2007).

8

Tuy nhiên, trong nghiên cu này tác gi tp trung vào vn đ đt đc ci tin
sn xut, nâng cao nng lc k thut, hiu qu ca vic hc tp, tip thu, tích ly và
áp dng kin thc công ngh vào hot đng sn xut thông qua chuyn giao công
ngh.

2.3. Cácă yu t nhă hngă đn hiu qu ca vic chuynă giaoă côngă ngh
trongăcácănghiênăcuătrênăth gii
2.3.1. Nghiênă cu ca Nguyn Th că Nguyênă (ă Nguyn Th că Nguyên,ă
2012)
Tác gi va bo v thành công lun án Tin s ti Nht Bn nm 2012.
Trong nghiên cu này, tác gi đư trình bày các gi thuyt đc đ xut và
đc điu tra vi các yu t qun lỦ chuyn giao công ngh hiu qu trong bi cnh
khác bit vn hóa:









Hìnhă2.1:ăMôăhìnhănghiênăcu ca Nguyn Th căNguyên.
(Nguyen Thi Duc Nguyen, European Journal of Social Sciences – Volume 34,
Number 2 (2012))
Nghiên cu này đc kho sát thc t các hot đng chuyn giao công ngh
ca 223 công ty sn xut ca Nht Bn ti Vit Nam trong bi cnh khác bit vn
hóa gia hai nc. Nhng phát hin có giá tr đc tóm tt nh sau:

Cht lng thc hành
S cam kt ca lưnh đo
Công tác đào to
Làm vic theo nhóm
S chia s và hiu bit
Hiu qu
chuyn giao
công ngh

9



u tiên, nm yu t qun lỦ thc s quan trng đ đt đc hiu qu chuyn giao
công ngh cho các công ty Nht Bn ti Vit Nam đc xác đnh:
- Cht lng thc hành
- Vn đ đào to
- S cam kt ca lưnh đo
- S chia s và s hiu bit
- Làm vic theo nhóm.
Nhng yu t này có tác đng tích cc đáng k đn hiu qu ca chuyn giao
công ngh. Trong s đó, yu t ca cam kt lưnh đo nh hng đn hiu qu ca
chuyn giao công ngh mnh m nht. Do đó, các cam kt qun lỦ tp th đc coi
là vn đ quan trng nht đ đt đc thành công trong th trng Vit Nam.
Nghiên cu này cho thy rng c nhân viên Vit Nam và nhân viên Nht Bn phi
n lc ht sc vào vic thc hin các bin pháp qun lỦ có phng pháp, ph bin
rõ ràng các mc tiêu chuyn giao công ngh, trong đó nêu rõ các th tc chuyn
giao công ngh mt cách d hiu và thc hin đy đ đ đy nhanh tin đ và
chuyn giao công ngh hiu qu.
 tài cng đư ch ra các hn ch là cha đ cp đn các yu t: môi trng, chính

sách, các nhà cung cp, đi th cnh tranh, kinh nghim chuyn giao công ngh,
tui công ty, phong cách qun lỦ ca các nhà qun lỦ điu hành … nh hng đn
hiu qu chuyn giao công ngh.

2.3.2. Nghiênăcu ca Parissa Haghirian (Parissa Haghirian, 2003)
Nghiên cu này tp trung vào vic chuyn giao kin thc gia các đn v ca
mt công ty đa quc gia và cung cp cho mt cái nhìn tng quan v các yu t nh
hng chính trong quá trình chuyn giao kin thc gia hai đn v công ty, và sau
đó điu tra câu hi liu s khác bit vn hóa trong các đn v có nh hng đn quá
trình chuyn giao kin thc? Bài vit trình bày mô hình các yu t liên quan đn
vn hóa nh hng đn quá trình chuyn giao kin thc gia hai đn v công ty nm
 nhng ni khác nhau v mt đa lỦ.
10











Hìnhă2.2:ăMôăhìnhănghiênăcu ca Parissa Haghirian.
(P Haghirian - European Journal of Information Systems, Naples, Italy, 2003)
Trong đó, mô hình gm bn yu t chính: Yu t bn cht ca loi kin thc
chuyn giao, yu t vn hóa, yu t c cu t chc và yu t cá nhân ca con ngi.
Trng tâm ca nghiên cu này là nh hng vn hóa trong quá trình chuyn giao
kin thc. Mt nn vn hóa doanh nghip theo đnh hng kin thc rõ ràng là mt

trong nhng yu t có nh hng nht ca chuyn giao kin thc thành công, mt
nn vn hóa thúc đy s thay đi, hành vi sáng to và khuyn khích tích cc trao
đi Ủ tng và chuyn giao tri thc gia tng và sn sàng chp nhn thay đi.
Nghiên cu đư tin hành 15 cuc phng vn chuyên gia và nghiên cu tài
liu, các yu t nh hng đn quá trình chuyn giao kin thc đư đc xác đnh.
Thc hin phng vn đnh tính đ có đc mt cái nhìn tng quan toàn din v nhn
thc ca ngi đc phng vn và mt tp hp các câu hi m phc v. Trên c s
nghiên cu tài liu, thm dò và phng vn chuyên gia tác gi nghiên cu trên hoàn
thành mô hình nghiên cu c bn.

2.3.3. Nghiênăcu ca VKăDevgan,ăSushilăvƠăKiranăKăMomayaă(VKăDevgan,
SushilăvƠăKiranăKăMomaya,ă2006)
nh hng ca
kin thc
nh hng ca
vn hóa
nh hng ca t
chc
nh hng ca
con ngi
Quá
trình
chuyn
giao
công
ngh
Chuyn
giao
công
ngh

thành
công
nh hng ca
kin thc
nh hng ca
vn hóa
nh hng ca t
chc
nh hng ca
con ngi
11



Nghiên cu đc thc hin đ hiu các khái nim v chuyn giao công ngh
có hiu qu và sau đó là mt mô hình khái nim đc phát trin bng cách xác đnh
các cu trúc bao gm các bin, nh hng đn hiu qu chuyn giao công ngh .
Mô hình khái nim này bao gm hai phn:
Cu trúc đu ra ca chuyn giao công ngh hiu qu đ đi din cho các mc
tiêu đt đc ca các bên liên quan.
Phía còn li là bi cnh chuyn giao công ngh bao gm đu vào xây dng
đ ch ra các vn đ liên quan. Hn na, phân tích nhân t đc s dng đ xác
đnh các yu t, và sau đó xây dng cu trúc đư đc thc hin cho các bin đu
vào và đu ra.

Hìnhă2.3:ăMôăhìnhănghiênăcu ca VKăDevgan,ăSushilăvƠăKiranăKăMomaya.
(VK Devgan, Sushil và Kiran K Momaya, Indian Journal – chapter 17, 2006)
2.3.4. Tng ktăcácăyu t nhăhng đn hiu qu ca vic chuynăgiaoăcôngă
ngh
S đu t sn xut
ca t chc
S tham gia, cam
kt ca lưnh đo
Tính phc tp ca
công ngh, bí mt
công ngh
Kh nng sn xut
ca t chc
Hiu qu ca giao
tip
S gn gi

Hiu qu ca qun
lỦ
Hiu
qu
chuyn
giao
công
ngh
S linh hot ca t

chc
S tín nhim, đng
lc thúc đy
Li ích ca cu
trúc t chc
12



Thông qua các yu t t 3 mô hình nghiên cu  trên, tác gi đư tng hp
có 18 yu t nh hng đn hiu qu ca chuyn giao công ngh, bao gm:
- Cht lng thc hành
- S cam kt ca lưnh đo
- Công tác đào to
- Làm vic theo nhóm
- S chia s và hiu bit
- Tính phc tp ca công ngh, bí mt công ngh
- Kh nng sn xut ca t chc
- Hiu qu ca giao tip
- S gn gi
- Hiu qu ca yu t qun lỦ
- S linh hot ca t chc
- S tín nhim, đng lc thúc đy
- Li ích ca cu trúc t chc
- S đu t sn xut ca t chc
- nh hng ca dng kin thc
- nh hng ca vn hóa
- nh hng ca t chc
- nh hng ca con ngi
2.4. Môăhìnhănghiênăcuăđ ngh vƠăcácăgi thuytănghiênăcu

2.4.1. Môăhìnhănghiênăcuăđ ngh
Trong s 18 yu t có nh hng đn hiu qu chuyn giao công ngh đư
đc các nghiên cu trc đó đ cp, yu t “s cam kt ca lưnh đo” đc lp li