B GIÁO DCăVÀăÀOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. H CHÍ MINH
BÙI TH TRÀ MI
NGHIÊN CU LI TC BTăTHNG
T HOTăNG IPO CA CÁC CÔNG TY NIÊM YT
VIT NAM
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
Thành ph H ChíăMinh,ănm 2013
B GIÁO DCăVÀăÀOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. H CHÍ MINH
BÙI TH TRÀ MI
NGHIÊN CU LI TC BTăTHNG
T HOTăNG IPO CA CÁC CÔNG TY NIÊM YT
VIT NAM
Chuyên ngành : Tài chính – Ngân hàng
Mã s : 60340201
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGIăHNG DN KHOA HC:
PGS.TS TRN TH THÙY LINH
Thành ph H ChíăMinh,ănmă2013
LIăCAMăOAN
TôiăxinăcamăđoanărngăđơyălƠăcôngătrìnhănghiênăcu ca tôi, có s h tr t
ngiăhng dn khoa hc là PGS.TS Trn Th Thùy Linh. Các ni dung nghiên
cu và kt qu trongăđ tài này là trung thcăvƠăchaătngăđc ai công b trong bt
c công trình khoa hc nào. S liu s dng trong vic chyămôăhìnhăđc chính tác
gi thu thp và ghi ngun gc rõ ràng, các s liu khác phc v cho vic phân tích,
nhnăxét,ăđánhăgiáăđc thu thp t các ngunăkhácănhauăvƠăđưăghiătrongăphn tài
liu tham kho.
Nu phát hin có bt k s gian ln nào, tôi xin hoàn toàn chu trách nhim
trc hiăđngănhƠătrng.
TP H ChíăMinh,ăngƠyăăăăthángăăăănm
Ngiăcamăđoan
BÙI TH TRÀ MI
MC LC
Trang
TRANG PH BÌA
LIăCAMăOAN
MC LC
DANH MC CH VIT TT
DANH MC BNG BIU
DANH MC HÌNH
TÓM TT
CHNG 1: TNG QUAN CÁC NI DUNG CA LUNăVN 1
1.1 Lý do chnăđ tài: 1
1.2 Mc tiêu nghiên cu và câu hi nghiên cu: 1
1.2.1 Mc tiêu nghiên cu: 1
1.2.2 Câu hi nghiên cu: 2
1.3ăi tng và phm vi nghiên cu: 2
1.γ.1ăăi tng nghiên cu: 2
1.3.2 Phm vi nghiên cu: 2
1.4 Phng pháp nghiên cu: 3
1.5 B cc bài nghiên cu: 3
CHNG 2: TNG QUAN CÁC KT QU NGHIÊN CU TRCăỂY 4
2.1 Khung lý thuyt v IPO: 4
2.1.1 Lý thuyt bt cân xng thông tin (Asymmetric Informartion): 4
2.1.2 Lý thuyt ngiăđi din (Agency theory) 4
2.1.3 Lý thuytăđnh giá thiăđim th trng (Market timing): 6
2.1.4 Gi thuyt tín hiu (Signaling Hypothsis): 7
2.2 Các nghiên cu thc nghim: 8
2.2.1 Nghiên cu thc nghimăđnh giá thp trong ngn hn: 9
2.2.2 Nghiên cu thc nghim hiu qu thp trong dài hn: 11
2.2.3 Nghiên cu thc nghim lý thuyt th trng hiu qu: 12
2.3 Nhng nhân t nh hngăđn li tc IPO: 14
2.3.1 Qui mô công ty: 14
2.3.2 Tui công ty IPO: 14
2.3.3 Khi lng giao dchăngƠyăđu tiên/c phiu chào bán: 15
2.3.4 Khi lng c phiu giao dchăngƠyăđu tiên: 16
2.3.5 Ch s P/E: 16
CHNG 3: PHNG PHÁP NGHIÊN CU 20
3.1. D liu nghiên cu: 20
3.2. Mô t bin và k vng nghiên cu: 21
3.2.1. Mô t bin: 21
3.2.2. K vng nghiên cu: 22
3.3. Mô hình nghiên cu: 22
3.4. Phng pháp kimăđnh: 24
3.4.1. Hi quy và kimăđnh vi mô hình FEM: 24
3.4.2. Hi quy và kimăđnh vi mô hình REM: 25
3.4.3. Kimăđnh các kt qu phân tích 26
CHNG 4: CÁC KT QU NGHIÊN CU 28
4.1. Din bin th trng chngăkhoánăvƠăcácăđt IPO ca doanh nghip Vit
Nam: 28
4.1.1. Din bin th trng chng khoán: 28
4.1.2. Din binăcácăđt IPO: 29
4.2. Mô t din bin IPO ca các doanh nghip niêm yt trong mu nghiên
cu: 34
4.2.1. Phân tích chi tit v các doanh nghip trong mu: 34
4.2.1.1 Mô t d liu thu thp ca 100 doanh nghip niêm yt HOSE: 36
4.2.1.2 Mô t d liu thu thp ca 100 doanh nghip niêm yt HNX: 39
4.2.2 So sánh các ch tiêu trung bình ca các doanh nghip ti hai S giao dch
chng khoán: 42
4.2.3 Phân tích tng quan bin: 43
4.2.4 Kimăđnhăđaăcng tuyn: 47
4.3.Phân tích bng v mi quan h gia li nhun bt thng t IPO và các
yu t tácăđng: 49
4.3.1. Phân tích theo phngăphápătácăđng c đnh (FEM) 49
4.3.1.1 Tác đng trong ngn hn 50
4.3.1.2 Tác đng trong dài hn: 52
4.3.2. Phân tích theo phngăphápătácăđng ngu nhiên (REM) 54
4.3.2.1 Tác đng trong ngn hn 54
4.3.2.2 Tác đng trong dài hn: 57
4.3.3. Kimăđnh, so sánh các phng pháp (FEM và REM) 59
KT LUN: 60
CHNG 5: KT LUN 64
5.1 Kt lun: 64
5.2 Hn ch và hng m rng caăđ tài: 65
5.2.1 Hn ch: 65
5.2.2 Hng m rng caăđ tài: 65
TÀI LIU THAM KHO:
PH LC
PH LC 1 : 100 CÔNG TY NIÊM YT HOSE
PH LC 2 : 100 CÔNG TY NIÊM YT HNX
PH LC 3: CÁC KT QU HI QUY FEM REM
PH LC 4: KIMăNH HAUSMAN
PH LC 5: PHNG SAI SAI S THAYăI
PH LCă6:ăAăCNG TUYN
PH LC 7: HI QUY FEM, REM VI CAR_S, CAR_L TÍNH THEO GIÁ
IPO CHUN
DANH MC CH VIT TT
Age: Tui ca công ty IPO
CAR_L: Là li nhun dài hn ca
CAR_S: Là li nhun ngn hn ca IPO
FEM: Fixed effect model ậ Phngăphápătácăđng c đnh
HNX: Ha Noi stock exchange ậ S giao dch chng khoán Hà Ni
HOSE: Ho Chi Minh city stock exchange ậ S giao dch chng khoán thành ph H
Chí Minh
IPO: Initial Public Offerings ậ Phát hành lnăđu ra công chúng
IPO_Rate: T l khiălng c phiu giao dchăngƠyăđu tiên/ C phiu chào bán
PE: T s giá trên thu nhp vn c phn
REM: Random effect model ậ Phngăphápătácăđng ngu nhiên
Size: là quy mô ca công ty IPO
Vo_Trans: Khiălng c phiu niêm yt tiăngƠyăđu tiên giao dch
DANH MC BNG BIU
Bng 2.1 Tóm tt các nghiên cuătrcăđơy 17
Bng 4.1: Thng kê mô t các doanh nghip ti HOSE 36
Bng 4.2: Thng kê mô t các doanh nghip ti HNX 39
Bng 4.3: So sánh các thuc tính doanh nghip niêm yt ti HOSE và HNX 42
Bngă4.4:ăTngăquanăbin các doanh nghip IPO niêm yt HOSE 45
Bngă4.5:ăTngăquanăbin các doanh nghip IPO niêm yt HNX 46
Bng 4.6: Kt qu călng theo FEM các doanh nghip IPO và niêm yt HOSE
và HNX trong ngn hn 50
Bngă4.7:ăcălngătácăđng ca các yu t tiăCAR_SătheoăphngăphápăFEM 51
Bng 4.8: Kt qu călng theo FEM các doanh nghip IPO và niêm yt HOSE
và HNX trong dài hn 52
Bngă4.9:ăcălngătácăđng ca các yu t tiăCAR_LătheoăphngăphápăFEM 53
Bng 4.10: Kt qu călng theo REM các doanh nghip IPO và niêm yt HOSE
và HNX trong ngn hn 54
Bngă4.11:ăcălngătácăđng ca các yu t tiăCAR_SătheoăphngăphápăREM
56
Bng 4.12: Kt qu călng theo REM các doanh nghip IPO và niêm yt HOSE
và HNX trong dài hn 57
Bngă4.1γ:ăcălngătácăđng ca các yu t tiăCAR_LătheoăphngăphápăREM
58
Bng 4.14: Kimăđnh Hausman 59
DANH MC HÌNH
Hình 4.1: Din bin VN Index t 07/β000ăđn nay 28
Hình 4.2: T trng (%) doanh nghip niêm yt ti 2 s giao dch chng khoán 29
Hình 4.3: S lng công ty niêm ytăquaăcácănmăgiaiăđon 2007 - 2012 30
Hình 4.4: Din bin li nhun ngn và dài hn (%) t IPO ca các doanh nghip
niêm yt HOSE 38
Hình 4.5: Din bin li nhun ngn và dài hn (%) t IPO ca các doanh nghip
niêm yt HNX 41
TÓMăTT
Lună vnănghiênă cu li tc btă thng phát hành lnă đu ra công chúng
(IPO) trên th trng chng khoán Vit Nam, và các nhân t tácăđngăđn li tc
IPOănhă qui mô, thi gian t khi công ty thành lpăđn khi IPO, khiă lng c
phiu niêm yt ti ngƠyăđu tiên giao dch, khiălng c phiu giao dchăngƠyăđu
tiên/ khiălng c phiu chào bán, ch s P/E. Tham kho t bài nghiên cu ca
Gholamreza Zamanian, Saber Khodaparati, Mohammad Mirbagherijam (2013) tác
gi điătin hành nghiên cu các công ty niêm yt trên th trng chng khoán Vit
Nam t nmăβ008ăđnănmăβ01β, trong ngn hn (sau 30 ngày niêm yt) và dài hn
(sauă1ănmăniêmăyt).
Kt qu nghiên cu cho thy, (1) trong ngn hn các yu t thi gian t khi
công ty thành lpăđn khi IPO, khi lng c phiu giao dchăngƠyăđu tiên/ khi
lng c phiu chào bán lƠă đuă khôngă cóă tácă đng ti li nhun btă thng các
doanh nghip IPO và niêm yt trên HOSE và HNX phù hp vi các nghiên cu
trcă đơyă ca Gholamreza Zamanian, Saber Khodaparati, Mohammad
Mirbagherijam (2013). (2) trong dài hn khiălng c phiu giao dchăngƠyăđu
tiên/ khiălng c phiu chào bán lƠăkhôngăcóătácăđng ti li nhun btăthng
các doanh nghip IPO và niêm yt trên HOSE và HNX phù hp vi các nghiên cu
trcă đơyă ca Gholamreza Zamanian, Saber Khodaparati, Mohammad
Mirbagherijam (2013). VƠăđơyăcóăth là mtătiêuăchíăđ cácănhƠăđuătăxemăxétăkhiă
munăđuătăvƠoăc phiu ca mt doanh nghip IPO ti th trng chng khoán
Vit Nam.
T khóa: IPO, li tc btăthng, th trng chng khoán Vit Nam, s giao dch
chng khoán Tp HCM (HOSE), s giao dch chng khoán Hà Ni (HNX).
1
CHNGă1:ăTNGăQUANăCÁCăNIăDUNGăCAăLUNă
VN
1.1 LỦădoăchnăđătƠi:
Quytăđnh phát hành ra công chúng là mt trong nhng la chn quan trng
nht trongăđi sng ca mtăcôngăty.ăơyălƠăs kin ln ca công ty vì nó liên quan
đn nhngăthayăđiăđángăk, to ra nhngăcăhi khác nhau cho s phát trin trong
tngălaiăca doanh nghipăvƠăcngăto ra mtăcăhi lnăchoăcácănhƠăđuătătrênăth
trng chng khoán. Tuy nhiên có tn ti li tc btăthng sau IPO và chnăđuătă
vào nhngă côngătyăIPOătheoă tiêuăchíănƠoăđ có li nhun tt nht vn còn nhiu
tranh cãi và có nhiu nghiên cu khác nhau trên th trng th gii nhăFernandoă
Belden Saro, Mohammad Tayseer Chenine - (Spring 2007), Paul A Gompers and
Josh Lerner ậ Septemper (2001), Eugene F. Fama, Kenneth R. French ậ (Mar 1996),
Eugene F.Fama (1998), Steven X Zheng (2007), Ritter (1994), Gholamreza
Zamanian, Saber Khodaparati, Mohammad Mirbagherijam (2013)….Và Vit Nam
hin nay vnăđ nƠyăcngăítăđc quan tâm ca gii nghiên cu.
Thyărõăđc tm quan trong ca vic tìm hiu v vnăđ này, tôi thc hin bài
nghiên cu vi tên gi : “Nghiên cu li tc bt thng t hot đng IPO ca các
công ty niêm yt Vit Nam” s dng bài nghiên cu ca Gholamreza Zamanian,
Saber Khodaparati, Mohammad Mirbagherijam (2013) làm tham kho chính, nhm
phân tích v hành vi li nhun ca vic phát hành ra công chúng lnăđu và s tn
ti ca li nhun btăthng trong mtăđt IPO ca công ty.
1.2 Mcătiêuănghiênăcu vƠăcơuăhiănghiênăcu:
1.2.1ăMcătiêuănghiênăcu:
Lunăvnătp trung nghiên cu và phân tích nhng vnăđ sauăđơy:
- Nghiên cu li tc btăthng ca hotăđng IPO trong ngn hn và dài hn
ca các doanh nghip niêm yt trên HOSE và HNX.
2
- Kimă đnh mi quan h gia các nhân t đcă đim công ty và li tc bt
thng IPO.
1.2.2ăCơuăhiănghiênăcu:
T mc tiêu nghiên cu trên cho thy nhng câu hi nghiên cu ca lunăvn:
- Có tn ti li tc btăthng t hotăđng IPO trong ngn hn và dài hn ca
các công ty niêm yt trên HOSE và HNX hay không?
- Có tn ti mi quan h giaăđcăđim công ty nhăquiămô,ăthi gian t khi
công ty thành lpăđn khi IPO, khiălng c phiu niêm yt tiăngƠyăđu
tiên giao dch, khiălng c phiu giao dchăngƠyăđu tiên/ khiălng c
phiu chào bán, ch s P/E và li tc btăthng?
- Mcăđ tácăđng ca nhngăđcăđim này và li tc btăthng trong ngn
hn và dài hnănhăth nào?
1.3 iătngăvƠăphmăviănghiênăcu:
1.3.1 iătngănghiênăcu:
iătng nghiên cu ca bài là li tc btă thng t hotă đng IPO ca c
phiu các công ty niêm yt trên HOSE và HNX và các nhân t nhăhngăđn li
tc btăthngănhăquiămô,ăthi gian t khi công ty thành lpăđn khi IPO, khi
lng c phiu niêm yt tiăngƠyăđu tiên giao dch, khiălng c phiu giao dch
ngƠyăđu tiên/ khiălng c phiu chào bán, ch s P/E.
Nhăvy bin li tc btăthng là bin ph thucăvƠănmănhơnăt nhăhng
đn li tc btăthng là nhng binăđc lp cn xem xét.
1.3.2 Phmăviănghiênăcu:
Phm vi nghiên cu caăđ tài là 200 doanh nghip IPO và niêm yt trên HOSE
và HNX; vi bin li tc btăthng t IPO là binăđi din cùng 5 bin nhân t đc
đimă côngă tyă nhă quiă mô,ă thi gian t khi công ty thành lpă đn khi IPO, khi
lng c phiu niêm yt tiăngƠyăđu tiên giao dch, khiălng c phiu giao dch
3
ngƠyăđu tiên/ khiă lng c phiu chào bán, ch s P/E trong giai đon t nmă
β008ăđnănmăβ01β.
1.4 Phngăphápănghiênăcu:
cho ra kt qu nghiên cu, tác gi tin hành thc hinăphngăphápăphơnătíchă
kimăđnhăđnhălng: th nht là thng kê mô t, th hai tin hành phân tích bng
phngăphápăkimăđnh đaăcng tuyn,ăphngăpháp FEM (fixed effect model) và
phngă phápă REMă (randomă effectă model)ă vƠă cui cùng s dngă phngă phápă
Hausmanăđ la chn mô hình phù hp gia FEM và REM cho bài nghiên cu.
Tt c các mô hình và k thut kimăđnh trênăđuăđc thc hin da trên
phn mm Eview 6
1.5 BăccăbƠiănghiênăcu:
B cc lunăvnăbaoăgmă5ăchngănhăsau:
TÓM TT
CHNGă1: TNG QUAN CÁC NI DUNG CA LUNăVN
CHNGă2: TNG QUAN CÁC KT QU NGHIÊN CUăTRCăỂY
CHNGă3: PHNGăPHÁPăNGHIểNăCU
CHNGă4: CÁC KT QU NGHIÊN CU
CHNGă5: KT LUN
4
CHNGă2:ăTNGăQUANăCÁCăKTăQUăNGHIểNăCUă
TRCăỂY
2.1 Khung lý thuytăvăIPO:
2.1.1 LỦăthuytăbtăcơnăxngăthôngătin (Asymmetric Informartion):
Thông tin bt cân xng thông tin xy ra trong giao dch khi mt bên có nhiu
thông tin hoc thông tin ttăhnăsoăviăbênăkia.ăTrng hpănƠyăthng xy ra trong
giao dch khi bên bán bit nhiuă hnă bênă muaă doă đóă lƠmă ngc li khi có vic
không tt xy ra. DoăđóăđơyălƠămtătrng hp có hi bi vì mt bên s có nhng
thun li so viăbênăđi tác thiu các thông tin.
LelandăandăPyle’sămodelă(1976) mô hình Leland và Pyle cho rng thông tin
bát cân xng giaănhƠăphátăhƠnhăIPOăvƠănhƠăđuătăcóăth gim bt bng cách quan
sát nhng tín hiu t nhng c phnăđangănm gi bi các nhà phát hành. Ngoài ra
h là nhngăngiăđuătiênăđc các t chc tài chính trung gian yêu cu gii quyt
các vnăđ bt cân xng thông tin.
Nmă β001ă gii nobel kinh t đưă đc trao cho George Akerlot, Michale
Spence và Joseph cho nghiên cuăắăphơnătíchăth trng vi thông tin bt cân xng”ă
(Analyses of markets with asymmetric information).
Chia, J., & Padgett, C. (2002) Nghiên cu li tc btăthng trong ngn hn
ti Trung Quc t tháng 01-1996ăđn 31-12-2000. Kt qu ch ra rng lý thuyt bt
cân xng thông tin gii thích vicăđnhădi giá các công ty IPO ti Trung Quc.
2.1.2 LỦăthuytăngiăđiădină(Agency theory)
Lý thuytă ngiă đi dină liênă quană đn vic gii quyt vnă đ còn tn ti
trong mi quan h ngiăđi din, h tr gii thích mi quan h giaăngi ch và
ngi qun lý doanh nghip.
5
Theo Jensen ậ Meckling (1976) vnăđ nhà qun lý trn tránh nhim v xem
nhămt loi chi phí, các nhà qun lý không th hinănngălcălưnhăđo ca h cngă
đc xem là mt chi phí. Jensen ậ Mecklingăđnhănghaăchiăphíăđi dinănhămt s
tng hp các chi phí ca mt hpăđng có t chc. Hpăđng này gm: mtăngi
(ngi ch)ă thuêă ngiă khácă (ngiă đi din) làm nhim v thay th cho mình
(ngi ch).ăNgi ch đaăraăquytăđnh y quynăchoăngiăđi din.
Trong hotăđng ca doanh nghip,ăthng tn ti hai nhóm liên quan mt
thit: nhóm cung cp ngun lc tài chínhă vƠă nhómăđiu hành doanh nghip. Bo
đm và phân chia quyn li giaăhaiănhómănƠyălƠănguyênănhơnăphátăsinhăxungăđt
li ích trong doanh nghip.Tuy nhiên trong mt s trng hpănhƠăđuătăđng thi
là nhà qunălỦăthìăchiăphíăđi din s không phát sinh.
Ch s hu,ănhƠăđuăt ăloăngi v vic tht thoát và s dng kém hiu qu
ngunătƠiăchínhăđưăcungăcp cho doanh nghip. Do vy,ăkhiăđưăb vn vào doanh
nghip,ănhómănƠyăcóăxuăhng giành quyn kim soát (control) mi hotăđng. Ban
giámăđc, các v trí điu hành ch cht b hn ch và khó linh hot vi các quyt
đnhăđiu hành khi chu quá nhiu kim soát t các nhà cung cp tài chính.
Xungăđtăcngănm trong vic phân chia phn li nhun mà doanh nghip
to ra. Ch s huăvƠănhƠăđuăt,ămt cách hpălỦ,ăhng phn ln li nhun.ăi
ngăđiu hành có th không hài lòng viăđiu này khi lý lun rngăngoƠiălngătă
bnăbanăđu b ra, nhóm cung cpătƠiăchínhăkhôngăcònăđóngăgópăgìăthêmăchoădoanhă
nghip.ăTrongăkhiăđó,ăchínhăh,ănhngăngi qun lý viănng lc và danh ting ca
mình,ăđangăngƠyăđêmăgn bó vi hotăđng vn hành và làm nên thành công cho
doanh nghip.ăNgc li,ăcácănhƠăđuătătinărng h đưăchp nhn ri ro ln khi
b vn vào doanh nghip.
Mâu thun trong mi quan h giaănhƠăđuătăvƠănhà qun lý: C haiăbênăđu
mong mun tiăđaăhoáăli ích caămình,ătuyănhiênăđiu kinăđ tiăđaăhoáăli ích ca
hai bên không gingă nhau.ă NhƠă đuă tă mongă mun tiă đaă hoáă li ích ca mình
6
thông qua vicătngăgiáătr ca doanh nghip, còn li ích ca nhà qun lỦăthng
gn trc tip vi thu nhp nhnăđc. Do nhà qunălỦălƠăngi trc tipăđiu hành
hotăđng ca doanh nghip nên h có th thc hin nhng hành vi hay quytăđnh
nhm tiăđaăhoáăliăíchăchoăcáănhơnămìnhănhngăli làm tn hiăđn li ích ca nhà
đuăt.ăNhng tn thtăgơyăraătrongătrng hpănƠyăđc gi là tn tht do phân
quyn (agency costs).
Lý thuytăngiăđi din do Eisehardt.M.K (1989) khiăxng nghiên cu.
Lý thuyt này gii thích mi quan h gia ch s hu ậ nhà qun lý doanh nghip ậ
ngi cho vay (Owner ậ Manager ậ Lender).
2.1.3 LỦăthuytăđnhăgiáăthiăđimăthătrng (Market timing):
Lý thuyt thiăđim th trng là lý thuyt mt công ty hay mt tpăđoƠnăda
vƠoăđiu kin th trng quytăđnh chính sách n hay vn ch s hu,ăơyălà mt
trong rt nhiu lý thuytătƠiăchínhăvƠăthng trái vi lý thuyt trt t phân hng và
lý thuytăđánhăđi.
BarkerăvƠăWurgleră(β00β),ăăchoărngăthiăđimăthătrngălƠăyuătăđuătiênă
quytăđnhăcuătrúcăvnălƠăsădngănăhayăvnăcăphn.ăNóiăcáchăkhác, nhìn chung
cácăcôngătyăkhôngăquanătơmăquytăđnhătƠiăchínhăcaăhălƠănăhayăvnăchăsăhu,ă
hăchăchnăphngăánătƠiăchínhămƠătiăthiăđimăđóădngănhăphngăánăđóăcóă
giáătrăcaoăhnăgiáătrăthătrngătƠiăchính.
LỦăthuytăthiăđimăthătrngăđôiăkhiăđcăphơnăloiănhălƠămtăphnăcaălỦă
thuytătƠiăchínhăhƠnhăvi,ăbiăvìănóăkhôngăgiiăthíchătiăsaoăcóătìnhătrngăđnhăgiáăsaiă
hayănhngăcôngătyăsăcóăgiáătrăcaoăhnăkhiăđcăđnhăgiáăsaiăsoăviăthătrngătƠiă
chính.ăThayăvƠoăđóănóăchăgiăđnhănhngăsai giáătnătƠiăvƠămôătăhƠnhăviăcaănhngă
côngă tyă diă nhngă giă đnhă mnhă mă nƠy.ă Tuyă nhiênă btă kă lỦă thuytă nƠoă viă
nhngăchiăphíăbinăđiătheoăthiăgianăvƠăliăíchăcóăthătoăraănhngăthiăđimăphátă
hƠnhă khácă nhauă caă côngă tyă vƠă điuă nƠyă lƠă đúngă choă dùă nhngă quytă đnhă caă
nhngăcôngătyălƠăhƠnhăviăhayălƠăhpălỦ
7
BakerăvƠăWurglerăăđưătìmăraăbngăchngăthcănghimăchoăgiăthuytănƠyălƠă
ttănht.ăNóăchăraărngănhngăchăsătƠiăchínhăphnăánhăbaoănhiêuătƠiăchínhăđcăsă
dngătrongăgiaiăđonănóngăcaăvônăchăs huăvƠăbaoănhiêuătrongăgiaiăđonănóngă
caăcaăn.ăNhngăbngăchngătrcătipărngăcácăcôngătyăcóăthăđánhăbiăthătrngă
lƠăkhôngăthy.ăNgayăcănhngănhƠăphátăhƠnhăăchuyênănghipănhtăcngăkhóătăchiă
giăthuytăthiăđimăquytăđnhăphátăhƠnhălƠănguănhiên
Mt vnăđ cngărtăđángăquanătơmălƠăkhiăcácădoanhănghipăhìnhănhăđangă
c gng phát hành c phiu mi khi giá c phiuăđangăcaoăvƠămuaăli c phiu khi
giá tr th trng ca c phiu xung thp. Nhng gi đnh nhn xét v vnăđ này
đnăgin ch là nhng nhà qun tr tin rng h có th gia nhp th trngăđúngălúcăđ
tiăđaăhóaăgiáătr ca doanh nghip ca h và h thc s đangăc gngălƠmăđiuăđó.
Lucas và Mcdonald (1990) phát tin mt mô hình thông tin bt cân xng là
nhng công ty trì hoãn vic phát hành c phiu ca h nu h bit rng thiăđim
hin ti c phiu ca h đangăb đnhădi giá. Nu th trng giám giá (th trng
gu) giá tr ca công ty quá thp nhng nhà qun lý s quytăđnh trì hoãn quá trình
IPOăđn khi th trngătngăgiáă(th trngăbò)ăđ cho giá chào bán hp dnăhn.ăă
Trong nghiên cu ca Graham và Harvey (2001), nhng nhà qun tr tài
chính tha nhn rng h đangăc gngăđ tham gia vào th trng c phiuăđúngălúc,ă
và hai phn ba trong s h cho rng phát hành hay mua li c phiuăthng ph
thuc vào giá tr ca c phiu doanh nghip b đnhădi giá hocăđnh giá quá cao
giá tr th trng ca c phiuăđó.ăVƠăđi vi h vnăđ đóăthc s quan trngăđ
xem xét trong quytăđnh tài chính. Welch (2004) thì kt lun rng nhng cú sc
trong giá chng khoán to ra mt hiu ng kéo dài trong cu trúc vn và quytăđnh
tài tr ca doanh nghip.
2.1.4 Giăthuytătínăhiuă(SignalingăHypothsis):
ụătng này cho rng nhiuăhƠnhăđng ca các t chc kinh t thìăđc thúc
đy ch yu bi mong mun gi mtăthôngăđipăđnăđnăcácăđiătng khác chú
không phi theo mcăđíchăbênăngoƠiăca h.ăiu này có th là mtăphngătinăđ
8
khc phc các vnăđ thông tin bt cân xng gia các bên giao dch. Ví d mt nhà
kinh doanh quuytă đnh chi tr mt khon tin ln cho vic qung cáo mt sn
phm mi không phiăđơyălƠăhìnhăthc hiu qu nhtăcôngăkhai,ănhngăvìăvi mt
s kinh phí ln nhà kinh doanh mun báo hiu nim tin ln ca công ty vào sn
phmăđnăcácănhƠăđuăt,ăcácănhƠăphơnăphi và các bên liênăquan.ăTngăt nhă
vy, chính sách tr c tc lnăcóănghaălƠăcácănhƠăqunălỦăcôngătyăđưăphátătínăhiu
tích cc v v trí và trin vngă tngă laiă caă côngă đn th trng tài chính. Khi
doanh nghip phát hành chng khoán mi, s kin này có th đc coi là cung cp
mt tín hiu cho th trng tài chính v vin cnhătngălaiăca doanh nghip hoch
đnh. Stephen Ross (1977) lp lun rng nhng tín hiuădoăcácăthayăđi cu trúc vn
cung cpălƠăđángătinăcy vì nu các dòng tinătngălaiăkhôngăxy ra, doanh nghip
chu s tin pht tc chi phí phá sn có th có.
Gi thuyt tín hiuăthngăđiăđôiăvi lý thuyt bt cân xng thông tin. Welch
(1989), Allen and Faulhaber (1989), Grinblatt and Hwang (1989), và Chemmanur
(199γ)ăđưăphátătrin chui mô hình tín hiuăđ gii thích vicăđnhădi giá IPO.
Nhng mô hình này da vào thông tin bt cân xng giaăngi phát hành và nhà
đuăt.ăWelchăvƠăRitteră(β00β)ănu nhà phát hành có thông tin ttăhnănhƠăđuătăv
giá tr ca IPO: ch nhng nhà phát hành có giá tr trung bình thp mi sn sang bán
mc giá trung bình.
2.2 Cácănghiênăcuăthcănghim:
Các hành vi thc hin ca hotăđngăIPOăđưănhnăđc s chúăỦăđángăk ca
các hc gi tài chính. H đưăs dngăcácăphngăphápăkhácănhauăcngănhăthi gian
muăkhácănhauăđ tin hành nghiên cu. Các nghiên cuătrcăđơyăng h ý kin
cácăcôngătyăIPOăđcăđnh giá thp bi giá chào bán ca nhà bo lãnh phát hành.
Vic gimăgiáănƠyăđưăkíchăthíchăth trngăđiu chnh ngay lp tc có th đemăli li
nhunăđángăk trong ngày giao dchăđu tiên. Tuy nhiên, li nhun t đuătăIPOă
trong dài hnăđưădnă đn s phát trin hai gi thuytăchínhătráiăngc nhau. Gi
thuyt th nht cho rng trong dài hn các công ty IPO có hiu qu thp so vi ch
9
s th trng. Gi thuyt th hai cho rng các công ty IPO không hotăđng kém
hiu qu trong thi gian dài. H tin vào lý thuyt th trng hiu qu. Nói cách
khác, các công ty IPO có th hotăđng quá tt hoc quá kém làm cho chúng ta
không th thyăđc mt mu chung
2.2.1 Nghiênăcuăthcănghimăđnhăgiáăthpătrongăngnăhn:
Các nhà nghiên cuăđưătìmăthyăthôngăthngăcácăcôngătyăIPOăđnh giá thp
là do các nhà bo lãnh phát hành chính ca h.ăiuănƠyăđemăli li nhunăđángăk
choăcácănhƠăđuătămuaăđc giá chào bán ca nh bo lãnh phát hành. Có nhiu li
gii thích khác nhau cho vicăđnh giá thp dnăđnăcácăđtăIPOăđemăli kt qu cao
trong ngn hn.
Nguyên nhân ph bin ca vicăđt kt qu cao trong ngn hn là do vic
đnh giá thp. Vicăđnh giá thp có rt nhiu cách gii thích. Mt trong s đóăbaoă
gm s không chc chn v giá tr c phn chào bán. S không chc chnănƠyătngă
thêm nu có thông tin bt cân xng giaănhƠăđuătăđcăthôngăbáoăvƠănhƠăđuătă
khôngăđc thông báo. Rock (1986) theo Fernandor Belden Saro (2007) nhng nhà
đuătăkhôngă cóăthôngă tinăs phi chu thit khi giao dch viăcácă nhƠăđuătăcóă
thôngătin.ăDoăđóăđ thuăhútăcácănhƠăđuătăkhôngăcóăthôngătinăcácănhƠăbo lãnh phát
hƠnhăđưăphiăđnh giá thp giá chào bán Mt s tác gi khácăcngăchoăthy các
doanh nghip t nguyn h thp giá ca c phiuănhălƠămt cách ra tín hiu và s
khác bit ca nhng công ty có giá tr thp.ăiu này s thuăhútănhƠăđuătăphi hp
vi nhà phân tích to ra nhng thông tin s đc phn ánh trên giá tr th trng th
cp. Odgen et al (2003)Mt lý do khác ca vicăđnh giá thp là ri ro tranh chp
ca các nhà bo lãnh, nhălƠămt nhà môi gii giaănhƠăphátăhƠnhăvƠănhƠăđuăt,ă
nhà bo lãnh có th có li ích t vic xác lp mt mc giá cao cho c phiu mi.
NuăcácănhƠăđuătăxemăxétăgiá quá cao nhà bo lãnh phát hành có th b kin và
tn ti mt xác sutăthƠnhăcôngăchoăcácănhƠăđuăt.
Purnandam và Swaminathan (2004), Zheng (2007) gii thích thêm rng vic
đt hiu qu cao là nguyên nhân ca s lc quan quá mc ca th trng. Bi vì các
10
côngătyăIPOăđcăđnh giá thp và có li nhunămongăđi cao trong th trngănă
theo là nguyên nhân ca vicătngăgiá.ăMt vài tác gi khngăđnh IPO là kt qu
ca vic so sánh giá tr ca giaăcácăcôngătyăcóăliênăquan.ăKhiănhƠăđuătălc quan
h s sn sàng chi tr giá cao cho c phiu chào bán.
Mt lý do na cho vicăđt kt qu cao trong ngn hn là kt qu ca vic
hn ch cung cp trong ngày giao dchăđu tiên. Zheng (2007) tn ti mtălng nh
c phiu trôi ni sau ngày chào bán. Ogden et al (2003)Mt hn ch khác na là
gii hn vic cung cp c phiu khi IPO trong tha thun hn ch bánăắlockup”.ăóă
là tha thun gia nhng nhà s huătrc khi IPO là h phi gi c phiu trong
mt khong thiăgianăthôngăthng là 180 ngày. Mc trung bình ca c phiu b
lockup t nmă1991ăđnăβ000ălƠă65%.ăThêmăvƠoăđó,ătrongăngƠyăgiaoădchăđu tiên
thì có mt s hn ch bán. Xem xét các nhân t nƠyăđng thi các c phiu có th
tr thành b muaăvt mc.ăDoăđóăcácănhƠăđuătăs khôngămuaăđc s lng c
phiu tiăuăchoăđtăIPO,ădoăđóăh thngăđtămuaăđ đtăđc mc phân b tiău.ă
Hoc h s mun bán s lng nh c phiu viăgiáăcaoăhnăgiáăchƠoăbán. Ellis
(2005) và Zheng (2007) mtăđt IPO mà có tình trngămuaăvt mc s dnăđn
vicătngăgiáăngn hn trong th trng th cp. Miler (1977) và Mayshar (1983)
da vào vic hn ch cung cp, ý kin caăcácănhƠăđuătăbiăquanăs khôngăđc
phnăánhăbanăđu trong th trng th cp.ăơyălƠăđc cho rng là ý kin tiêu cc
nênăkhôngăđcăđaăvƠoăgiáăc phiu, giá IPOăthngăđcăđnh giá quá cao.
Nhăcu cao và khiălng giao dch c phiuăcngălƠămt ngun dnăđn
vicătngăgiáătrongăngn hn. Aggarwal (2003) mt khiălng ln c phiuăđc
muaăbánătrongăngƠyăđuătiênătngăđngă70%ăc phiuăchƠoăbán.ăNhăđưăđ cp
trên, nhngăđtăIPOăthngăđcămuaăvt mc. Greczy et al (2002), E llis (2005)
vƠoăngƠyăđc phép giao dch nhngănhƠăđuătătin hành mua bán trên nhng c
phiu có binăđng giá nhiu góp phn vào s lng c phiu giao dch. Nhng nhà
đuă tă nhn c phiuă trongă đtă IPOă vƠă bánă chúngă sauă 1ă vƠiă ngƠy,ă cngă cóă nh
hngăđn khiălng trong ngn hn. Cui cùng, cu trúc vi mô ca th trngăniă
11
nhng nhà môi gii chng khoán trong th trng sp xpălngăhƠngăđ đm bo
vai trò ca nhà to lp th trng cho nhng c phiu miăcngănhăhngăđn khi
lng cao. Ellis (2005) trung bình nhng nhà môi gii chng khoán bên trong
chim 23% khiălng mua bán
2.2.2 Nghiênăcuăthcănghim hiuăquăthpătrongădƠiăhn:
btăđu, lc quan quá mc và phn ng thái quá là mt trong s nhng lý
do ca vic hiu qu thp trong dài hn.ăVƠiăđtăIPOăthìăthƠnhăcôngăkhiăđnh giá
cao. NhngănhƠăđuătăchoărng nhngăđtăIPOăthuăđc li nhun cao vào thi
đim phát hành ra công chúng. NhiuănhƠăđuătăkhôngănhn ra rng li nhun phát
trinăbìnhăthng là quay tr li và vì vy thu nhp ca các công ty IPO trong dài
hn quay tr li trung bình, nói cách khác là gimăgiá.ăiu ny s dnăđn trong dài
hn li nhun thp và nhngănhƠăđuătăphn ng bng cách bàn c phiu ca h.
Hinătng này gii thích th trng t t điu chnh nhng phn ng thái quá trong
quá kh.
Ritteră (1991),ă Loughrană vƠă Ritteră (1995)ă đưă tìmă thy rng, trong dài hn
1.526 công ty IPO niêm ytătrongăgiaiăđonă1975ăđn 1984 ti Hoa K cho hiu qu
hotăđng kém khi s dng c phngăphápăCARăvƠăphngăphápăBHAR.Mc dù
mcăđ kém hiu qu có th khác nhau tùy thuc vào thi gian ly mu, các loi
IPO (theo Brav và Gompers nm 1997; Wu và Kwok nm 2007) và quan trngăhnă
lƠăcáchămƠădoanhăthuăđc tính toán trên th trng th cp(theo Schultz nm 2003;
Gregory, Guermat và Al-Shawawreh nm 2011), thì chúng ta vn nhìn nhn v s
kém hiu qu ca IPO trong dài hn. Tuy nhiên, có mt s thiu chc chn gia các
yu t ni sinh và ngoiăsinhăđ có th d đoánăhiu sut IPO dài hn.
Zheng (2007) theo Fernandor Belden Saro (2007) Mt li gii thích cho hiu
qu thp trong dài hn là vnăđ chiăphíăđi dinăliênăquanăđn tin mt nhnăđc
trongăđt IPO này. Nghiên cu thc nghim cho thy rng th trng theo phn ng
vi vnăđ liênăquanăđnăchiăphíăđi dinătrongăđtăIPOănƠy.ăiu này to ra s đnh
giá cao trong ngn hn và hiu qu thp trong dài hn. Hinătng này s nhy cm
12
hnănuăcôngătyăđưăcóăchiăphíăs dng vn thpăhnăhoc phí chênh lch gia giá
chƠoămuaăvƠăgiáăcháoăbánăcaoăhn.
Zheng (2007), Ogden và cng s (2003) mt lý do na cho gi thuyt hiu
qu thp trong dài hn là nhng ràng buc s b loi b theo thi gian sau khi IPO.
iu này là bi vì các nhà sn xut trên th trng bán ht lng hàng tn kho ca
h vƠăđóngăli các tha thunăđưăht hn.ăThngăthìăsauăđóă180ăngƠyăvƠăcôngătyă
cho phép giao dch c phn ca mình. Khong 65% s c phiuăđangăluăhƠnhăcóă
th b khóa,ădoăđóăch có các c phiu còn li là có th giao dch trong sáu thángăđu
tiên. Vì vy, ngun cung c phiu có th giao dchăđưătngălênătrongăkhiăápălc v
cuăđưăgim.
2.2.3 NghiênăcuăthcănghimălỦăthuytăthătrngăhiuăqu:
Nhiu nghiên cu gnăđơyăthìăđi nghch vi lý thuyt hiu qu thp trong
dài hnăđi vi hotăđngăIPOăđcăđ cp trên. Nhng tác gi này khngăđnh th
trng thì phn ng hiu qu đi viăIPOăvƠădoăđóăkhóăcóăth d đoánăphn ng
thái quá hay phn ng thp. Có hai cách lý giiănhăsau:ămtălƠădoăphngăphápă
nghiên cu và th haiălƠădoăđc đim ca các công ty niêm yt.
Fama (1998) lp lun rngăắth trng hiu qu tn ti nhng th tháchăđi
vi nhng lý thuyt li nhun dài hn btăthng”.ăLi nhun dài hn ca nhng xu
hng giá thp thì bin mt nu áp dng nhng k thut hpălỦ,ădoăđó s btăthng
có th lƠădoăphngăphápăđc s dng.ăNóiăchung,ăuăth phn ng thái quá hay
phn ng thp không th xácăđnhăđc. VicăphơnăchiaănƠyălƠăkhóăđoánănu ta lp
lun th trng hiu qu. Nuă nhă th trng hiu qu li nhună mongă đi bt
thng là zero, tuy nhiên rõ ràng có th có d thng mà ngu nhiên có phn ng
thái quá hay phn ng thp.
Brav and Gompers (1997) tìm thy li gii thích cho IPO có hiu qu thp
trong dài hn. Nhngăđcăđim ca công ty nhăhngăđn hiu sut ca h trong
tngălai.ăKhiănhngăđcăđim caăcôngătyăđc xem xét trong vicăđoălngăliătc
13
btăthng thì các yu t btă thngă đc gimă đi.ă H to nhiu danh mc IPO
khác nhau theo qui mô và giá tr s sách và th trng ca vn ch s hu.ăSauăđóă
s dngăcácăắbenchmark”ăthìăthy rng các btăthng bin mt. H kt lun các
công ty IPO là nhng công ty nh,ădoăđóăli nhun b nhăhngăđángăk khi các
mu có trng s nhănhau.ăMc khác nu các mu có li nhunăđángăk thìăđc
xem xét gimă đ nó không khác khôngă đángă k. Li tc IPO thpă thìă tngă t
nhng công ty có cùng qui mô và t l s sách trên th trng vn ch s hu. Do
đóănhng công ty có giá tr thp trong dài hn là hn ch căbn ca các công ty
nh.
Grompers và Lerner (2001) nghiên cu hiu qu IPO ca các công ty niêm
yt trên th trngă Nasdaqă sauă nmă nmă trongă giaiă đon 1935 ậ 1972; s dng
phngă phápă Car,ă BHAR,ă môăhìnhă CAPMă vƠă hi qui 3 nhân t ca Fama. Mu
3.661 công ty niêm yt ti M t nmă19γ5ăđn 1972, s liu ly t nhiu ngun
nhăt giaăthángă07/19γ4ăđn tháng 12/1949 theo Issuer Summaries (Dean, Piel,
and Steyer (1951)), 1950 ậ 1960ă theoă Corporateă Finacingă (Dealers’ă Digestă
Publishing Company (1961)), 1960 ậ 1969 (Hillstrom and King (1970)), t nmă
1970ăđn 1972 theo Inverstment Dealer’ăDigest.
o Mua và nm gi li nhună(BHAR)ăđc tính bng cách tng hp các
li tcă hƠngă nmă btă đu t thángă đu tiên giá c phiuă đc phát
hành trên báo cáo ca Bank and Quotation, li tc btăthngăđc
tính bng chênh lch gia li tc trung bình 3 đnă5ănmăvƠăli tc th
trng (theo ch s CRSP ậ Centre for Research insecurities Prices)
o Li tcă tíchă lyăbtă thng (CAR) là tng hp ca li tc tích bt
thngăγăđnă5ănm,ăli tc btăthng tính bng chênh lch gia li
tcăhƠngănmăvƠăli tc ca th trng
o Mô hình hi qui 3 nhân t ca Fama ậ French (1993) vi các bin:
RMRF li tc ca các c phiu niêm yt trên NYSE (RM) tr t l T
Bill 1 tháng (RF) hay theo công thc CAPM vi h s chn khác
14
không, SML (nh tr ln)ă đc tính bng cách ly li tc ca các
công ty nh tr li tc các công ty ln, HML (cao tr thp)ăđc tính
bng li tc ca danh mc c phiu có giá tr s sách trên th trng
cao tr danh mc có giá tr thp.
Mu ch ra nhng bng chng ca vic hiu qu thp khi vic mua và nm
gi li tc btăthngăđc s dng, tuy nhiên khi s dng vicătíchălyăli tc bt
thng thì vic hiu qu thp bin mt. Trong khon thi gian phân tích t 19γ5ăđn
1976ăcngăch ra rng li tc t IPO thì bng vi li tc ca th trng. H s chn
trong CAPM và mô hình hi qui ba nhân t caăFrenchăđángăk khácăkhông,ăđ ngh
không có hiu qu btăthng.
2.3 NhngănhơnătănhăhngăđnăliătcăIPO:
Nhiu nhà nghiên cu trên th gii tin hành nghiên cu nhng nhân t tác
đngăđn li tc btăthng IPO đưăchoăcácăkt qu khác nhau ti các th trng, tác
gi xinăđim li các nhân t xut hin nhiu trong các nghiên cu trên th gii:
2.3.1 Qui mô công ty:
Logarit qui mô ca công ty: các tài liu cho thy các công ty có các hot
đng gn ging th trng.ăDoăđóăchúngătôiăk vng công ty nh có hiu sut thp
(Gompers và Lerner (2003)). Chúng tôi s dng logarit qui mô caăcôngătyăđ làm
cho d liu có phân phi mn (smooth).
Alon Brav, Christoper Geczy , Paul A. Gompers (2001) tin hành nghiên cu
các c phiu phát hành tn tiădi giá tr 1 cách btăthng. Mu bao gm các c
phiu các công ty IPO và nhng công ty phát hành c phiu theo mùa (SEO) t nmă
1975 đnănmă199β,ăănghiênăcu cho thy tình trngădi giá tr tp trung vào các
nhng công ty nh vi t l giá tr s sách trên giá tr th trng thp.
2.3.2 TuiăcôngătyăIPO:
Tui công ty IPO là thi gian t khi công ty thành lpăđn thiăđim công ty
tin hành phát hành c phiu lnăđu trên th trng chng khoán, nóăđcăxácăđnh
15
bng chênh lch gia mc thi gian IPO vi mc thành lpă côngă tyăvƠăđcăđoă
lngătheoăđnăv nm.ăAGEă=ăNgƠyăIPOăậ Ngày thành lp
Jay R.Ritter March 1991 s dng mu 1.526 công ty IPO ti th trng M
t nmă1975ăậ 1984 cho ra kt qu nhng công ty tr tui và nhng công ty niêm
ytătrongăgiaiăđon phát hành t thì li tc thpăhnămc trung bình.
2.3.3 KhiălngăgiaoădchăngƠyăđuătiên/căphiuăchào bán:
Khiă lng giao dchă ngƠyă đu tiên/ c phiu chào bán:ă đóă lƠă t l khi
lng giao dchăngƠyăđu tiên trên khiălng c phiu chào bán. Có mi quan h
cht ch gia li tc lnăđu và khiălng giao dchăngƠyăđu tiên. Nhngăđt IPO
thƠnhăcông,ăđcăchúăỦăthìăcóăđcăđim li tc và khiălng giao dchăbanăđu cao,
và nhngă đtă IPOă ítă đcă chúă Ủă thìă ngc li, li tc và khiă lng thp (Ellis
β005).ăiuănƠyăđcătrngăcóăth lƠăIPOăđcăđnh giá cao.
Ellis 2005 tin hành nghiên cu s lng c phiu khng l mua bán trong
haiăngƠyăđu tiên sau khi IPO vi mu là nhng công ty IPO trên th trng Nasdaq.
Thi k IPO lnh (Cold IPO) là nhng thi k mà s lng c phiu do nhng nhà
môi gii ni b đngăraămua,ătrongăkhiăđóăthi k IPO nóng (hot IPO) có s cân
bng mua bán caăcácănhƠăđuăt.ăEllisăetăAl,β000,ăβ00β;ăAggarwal,ăβ000,ăβ00γăchoă
rng khiălng muaăbánătrongăngƠyăđu tiên hay sau hai ngày t khi IPO là rt ln,
khong 70% c phiuăđcăbánătrongăđt phát hành. Nhng lý thuyt và các bài báo
tƠiăchínhănhăSiconolfi,ă1998;ăSiconolfiăvƠăMcgeedană1998;ăTamăvƠăEwing,ăβ000;ă
Smith và Puliam, 2000 cho rng nhngă nhƠă đuă tă ngi nhn s phân phi c
phiuătrongăđt IPO và bán chúng trong vài ngày là nguyên nhân ca khiălng
giao dch ln này. Gi thuyt chung là nhng nhà Flipper s bán c phiu ca h đ
có li nhun trong nhngăgiaiăđon Hot IPOs và làm cho th trng năđnh trong
giaiăđon Cold IPOs.