B
B
G
G
I
I
Á
Á
O
O
D
D
C
C
V
V
À
À
À
À
O
O
T
T
O
O
I
I
H
H
C
C
K
K
I
I
N
N
H
H
T
T
T
T
P
P
.
.
H
H
C
C
H
H
Í
Í
M
M
I
I
N
N
H
H
LÊ NGCăOANăTRANG
X
X
Â
Â
Y
Y
D
D
N
N
G
G
C
C
H
H
I
I
N
N
L
L
C
C
P
P
H
H
Á
Á
T
T
T
T
R
R
I
I
N
N
C
C
H
H
O
O
C
C
Ô
Ô
N
N
G
G
T
T
Y
Y
C
C
P
P
H
H
N
N
L
L
N
N
G
G
T
T
H
H
C
C
T
T
H
H
C
C
P
P
H
H
M
M
V
V
N
N
H
H
L
L
O
O
N
N
G
G
N
N
N
N
M
M
2
2
0
0
2
2
0
0
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
T
T
P
P
.
.
H
H
C
C
H
H
Í
Í
M
M
I
I
N
N
H
H
–
–
N
N
m
m
2
2
0
0
1
1
2
2
B
B
G
G
I
I
Á
Á
O
O
D
D
C
C
V
V
À
À
À
À
O
O
T
T
O
O
I
I
H
H
C
C
K
K
I
I
N
N
H
H
T
T
T
T
P
P
.
.
H
H
C
C
H
H
Í
Í
M
M
I
I
N
N
H
H
LÊ NGCăOANăTRANG
X
X
Â
Â
Y
Y
D
D
N
N
G
G
C
C
H
H
I
I
N
N
L
L
C
C
P
P
H
H
Á
Á
T
T
T
T
R
R
I
I
N
N
C
C
H
H
O
O
C
C
Ô
Ô
N
N
G
G
T
T
Y
Y
C
C
P
P
H
H
N
N
L
L
N
N
G
G
T
T
H
H
C
C
T
T
H
H
C
C
P
P
H
H
M
M
V
V
N
N
H
H
L
L
O
O
N
N
G
G
N
N
N
N
M
M
2
2
0
0
2
2
0
0
Chuyên ngành: QUN TR KINH DOANH
Mã s : 60.340.120
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGI HNG DN KHOA HC:
TS.ăNG NGCăI
T
T
P
P
.
.
H
H
C
C
H
H
Í
Í
M
M
I
I
N
N
H
H
–
–
N
N
m
m
2
2
0
0
1
1
2
2
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan rngă đâyălàăcôngă trìnhă nghiênăcu ca riêng tôi. Các s
liu, kt qu nghiên cu trình bày trong lun vn này là hoàn toàn trung thc và
chaătngăđc ai công b trong bt c công trình nào khác.
Thành ph H Chí Minh, tháng 10 nm 2012
Tác gi
Lê NgcăoanăTrang
LIăCÁMăN
TôiăxinăbàyătălòngăbitănăsâuăscăđnăQuỦăThy,ăCôăKhoaăQunăTrăKinh
DoanhăvàăKhoaăSauăiăhcătrngăiăhcăKinhăTăthànhăphăHăChíăMinhăđư
trangăbăchoătôiănhngăkinăthcăquỦăbáu,ăgiúpătôiătipăcnătăduyăkhoaăhc,ăphcă
v choăcôngătácăvàăcucăsng.
c bit tôi xin chân thành bitănăTinăsăng Ngcăi,ăngi Thy nhit
tình, tn tâm trong công vicăđưădànhărt nhiu thiăgianăhng dn và giúp tôi
thc hinăđ tài này.
Vôăcùngăcámănăbanălưnhăđo,ănhânăviênăCôngătyăcăphnăLngăthcăThcă
phmăVnhăLongăcùng các chuyên gia trong ngành nôngănghip,ăngànhăkinhădoanhă
lúaăgo đưătrăliăbngăphngăvn, toăđiuăkinăchoătôiăhoànăthành ttănghiênăcuă
caămình.
Trongăquáătrìnhăthcăhin,ămcădùăđưăhtăscăcăgngăđăhoànăthinălunăvn,
traoăđiăvàătipăthuăcácăỦăkinăđóngăgópăcaăQuỦăThyăCôăvàăbnăbè,ăthamăkho
nhiuătàiăliuăsongăcngăkhôngăthătránhăkhiăsaiăsót.ăRtămongănhnăđcănhng
thôngătinăđóngăgóp,ăphnăhiăquỦăbáuătăQuỦăThyăCôăvàăcácăbnăđcăgi.
Xinăchânăthànhăcámăn.
Thành ph ả Chí Minh, tháng 10 nm 2013
Ngiăvit
LêăNgcăoanăTrang
MC LC
PHN M U 1
1. Lý do chnăđ tài 1
2. Mc tiêu nghiên cu 2
3. Phngăphápănghiênăcu 2
4. Phm vi nghiên cu 2
5. Kt cu ca lunăvn 2
Chngă1 CăS LÝ THUYT CAă TÀI 4
1.1. Khái nim 4
1.2. Vai trò ca chinălc 4
1.3. Quy trình hochăđnh chinălc 5
1.3.1. S mng 6
1.3.2. Môiătrng bên ngoài 6
1.3.2.1. Môiătrngăvămô 6
1.3.2.2. Môiătrng vi mô 9
1.3.3. Môiătrng bên trong 11
1.3.3.1. Hotăđng 11
1.3.3.2. Qun tr ngun nhân lc 12
1.3.3.3. Tài chính 12
1.3.3.4. Marketing 13
1.3.3.5. QunălỦăvàălưnhăđo 13
1.3.3.6. Vnăhóaădoanhănghip 14
1.3.3.7. Các yu t khác 14
1.3.4. Xây dng và la chn chinălc 14
1.3.4.1. Xây dng chinălc, la chn chinălc then cht 14
1.3.4.2. Các công c h tr cho vicăxácăđnh, la chn chinălc 15
Chngă2 PHỂNăTệCHăMỌIăTRNG KINH DOANH CA CÔNG TY C
PHNăLNGăTHC THC PHMăVNHăLONG 19
2.1. Gii thiu v công ty 19
2.1.1. Lch s hình thành và phát trin ca công ty 19
2.1.2.ăLnhăvc hotăđng ca công ty 20
2.1.3.ăCăcu t chc ca công ty 21
2.1.4. Chcănngănhim v ca các phòng ban 22
2.1.5. S mng ca công ty 24
2.2. Phânătíchămôiătrng bên ngoài 24
2.2.1. Môiătrngăvămô 24
2.2.2. Môiătrng vi mô 30
2.3. Phânătíchămôiătrng bên trong 44
2.3.1. Hot đng 44
2.3.2. Qun tr ngun nhân lc 45
2.3.3. Tài chính 48
2.3.4. Marketing 50
2.3.5. QunălỦăvàălưnhăđo 52
2.3.6. Vnăhóaădoanhănghip 53
2.3.7. Yu t v qun lý chtălng 54
2.3.8. Yu t v nghiên cu phát trin 55
2.4. Nngălc lõi ca công ty 59
2.5. Tóm tt kt qu môiătrng kinh doanh 59
Chngă3 XÂY DNG CHINăLC PHÁT TRIN CHO CÔNG TY C
PHNăLNGăTHCăVNHăLONGăNăNMă2020 61
3.1. D báo nhu cu ca th trng 61
3.2.ănhăhng phát trin ca công ty 62
3.3. Xây dng chinălc và la chn chinălc ca công ty 63
3.4. Gii pháp thc hin chinălc 72
3.4.1. Gii pháp v ngun nhân lc 733
3.4.2. Gii pháp v tài chính 74
3.4.3. Gii pháp v Marketing 74
3.4.4. Gii pháp v h thng thông tin 79
3.4.5. Gii pháp v nghiên cu phát trin 79
3.4.6. Gii pháp phát trinănngălc lõi 79
3.5. Kin ngh 80
PHN KT LUN 82
DANH MC BNG, BIU,ăSă, HÌNH NH
Danh mc bng
Bng 1.2: Ma trn SWOT 17
Bng 2.1: D báo trin vng kinh t Vit Nam và th giiăgiaiăđon 2012 -2013 25
Bng 2.2: Ma trn hình nh cnh tranh 36
Bng 2.3: Danh sách mt s nhà cung cp chính ca công ty 38
Bng 2.4: Ma trn các yu t bên ngoài EFE 41
Bngă2.5:ăCăcuătrìnhăđ laoăđng ti công ty 46
Bng 2.6: Thu nhpăbìnhăquânăquaăcácănmăca CBCNV công ty c phnălngă
thc thc phmăVnhăLong 46
Bng 2.7: Các ch tiêu tài chính ca công ty c phnăLngăthc thc phmăVnhăLong49
Bng 2.8: Ma trn các yu t hình nh bên trong 56
Bng 3.1: Ch tiêu k hoch t nmă2012ăậ 2016: 62
Bng 3.2: Ma trn SWOT 64
Bng 3.3: Ma trn QSPM nhóm chinălc 1 ậ SO 68
Bng 3.4: Ma trn QSPM nhóm chinălc 2 ậ ST 69
Bng 3.5: Ma trn QSPM nhóm chinălc 3 ậ WO 70
Bng 3.6: Ma trn QSPM nhóm chinălc 4 ậ WT 71
Bng 3.7: Các chinălcăđcăuătiênăla chn 72
Danh mc biuăđ
Biuăđ 2.1: Mcătngătrng GDP ca Vit Nam t nmă2006ăđn 2011 25
Biuăđ 2.2:ăGDPăBìnhăquânăđuăngi (2005 - 2010) 26
Biuăđ 2.3:ăCăcu th trng xut khu caăVnhăLongăFood 52
DANH MC HÌNH NH,ăSă
Danh mc hình nh
Hình 2.1: Mt s sn phm ca công ty VnhăLongăFood 51
Danh mcăsăđ
Săđ 1.1: Quy trình hochăđnh chinălc kinh doanh 5
Săđ 1.2:ăMôăhìnhănmăápălc ca Michael E. Porter 9
Săđ 2.1:ăCăcu t chc ca công ty c phn xut nhp khuăVnhăLong 21
Săđ 2.2: Quy trình sn xut mt hàng go ca công ty 45
DANH MC T VIT TT
BSCL
ng bng sông Cu Long
CBCNV
Cán b công nhân viên
PCCC
Phòng cháy cha cháy
TP.HCM
Thành ph H Chí Minh
SWOT
Strengths ậ Weaknesses ậ Opportunities ậ Threats
EFE
External Factors Enviroment matric ậ Ma trnăđánhăgiáăcácăyu t bên ngoài
IFE
Internal Factors Evaluation matrix ậ Ma trnăđánhăgiáăcácăyu t bên trong
PTSP
Phát trin sn phm
PTTT
Phát trin th trng
TT
Th trng
UBCKNN
y Ban ChngăkhoánăNhàănc
1
PHN M U
1. Lý do chnăđ tài
Hin nay, Vit Nam là nc xut khu go ln th hai trên th gii bình quân
lng xut khu hàngănmăt 6 - 7 triu tn, ch sauăTháiăLanăvàăđangăngàyăcàngă
khngăđnh v trí ca mình trên th trng quc t. Vi nn kinh t ch yu là nông
nghip thì vicăđy mnh phát trinăngànhăkinhădoanhălngăthc là mtăđiu ht sc
cn thit. Bên cnhăđó,ălúaăgo Vit Nam va có vai trò nuôi sngăhnă87ătriu dân
niăđa vaăđm bo mt phnăanăninhălngăthc trong khu vc và trên th gii.
ngătrcăcăhiăđó,ăcông ty c phnăLngăthc Thc phmăVnhăLong - vn là
mt doanh nghip hotăđng trongălnhăvc kinh doanh, xut khuălngăthc thc
phm mà ch yu là go hoàn toàn có
nhngă điu kin phù hp viă đnhă hng
chung caăđtăncăvàăđápăngăđc yêu cuăđt ra ca tnh nhà biăVnhăLongălàă
mt tnh trung tâm ca khu vcăng bng Sông Cu Long, nm gia sông Tin và
sông Huănênăđtăđaiămàuăm, thun li cho vic phát trin nông nghip.
Thêmăvàoăđó, dân s trên th giiăngàyăcàngăđông thì nhu cu v lngăthc
ngày càng nhiu,ăđiu này to căhi phát trin cho các doanh nghip kinh doanh
lúa go. Ngoài ra, chính sách m rng xut khu go ca Chính ph Vit Nam,
đng thi vi vicăTháiăLanătngăgiáăgo trên th trngăcngălàămt thiăcăkinhă
doanh cho các doanh nghip xut khu go ca Vit Nam nói chung và ca Công ty
c phnă Lngă thc Thc phmă Vnhă Longă nóiă riêng.ă Tuyă nhiên,ă doanhă nghip
cngăđangăđngătrc nhng thách thc khi tình hình binăđi khí hu nhăhng
nng n đn vic sn xut trong nông nghipănhătìnhăhìnhălălt, thiên tai. Ngoài ra,
đi sngăconăngi ngày mt ci thin thì yêu cu v chtălng ca h cngăkht
kheăhn,ănhtălàătrongălnhăvcălng thc.
Xut phát t nhng vnăđ thc t nói trên, cùng vi mong mun góp mt
phn công sc vào vic phát trin ca công ty c phnăLngăthc Thc phmăVnhă
Long,ătôiăđư chnăđ tài:ă“Xây dng chin lc phát trin cho công ty C phn
Lng thc Thc phm Vnh Long đn nm 2020”.
2
2. Mc tiêu nghiên cu
Mc tiêu tng quát: xây dng chinălc phát trin cho công ty c phn
Lngăthc Thc phmăVnhăLongăđnănmă2020.
tài có nhng mc tiêu c th nh sau:
- Phânătíchămôiătrng bên ngoài tácăđngăđn tình hình kinh doanh ca
công ty c phnăLngăthc Thc phmăVnhăLongăđ xácăđnh các
căhiăvàănguyăc.
- Phână tíchă môiă trng bên trong ca công ty đ xácă đnhă cácă đim
mnh,ăđim yu nhm phc v cho vic xây dng chinălc.
- Xây dng và la chn chinălc phù hp.
- aăraăcácăgii pháp nhm thc hin chinălc.
3. Phngăphápănghiênăcu
- D liu th cp: bao gm các báo cáo liênăquanăđnămôiătrng kinh doanh
ca công ty nh:ăcácătài liuăđc chn lc t Niên giám thng kê, Hip hiăLngă
thc Vit Nam, B tài chính Vit Nam, T chcăNôngălngăth gii (FAO), Vin
nghiên cuăchínhăsáchăLngăthc và Nông nghip M (FAPRI), ca công ty c
phn Phân tích và D báo th trng Vit Nam - AgroMonitoră…ăvà các tài liu trên
internet.
- D liu s cp: tin hành thông qua vic phng vn trc tip nhng chuyên
gia am hiu sâu v môiătrng kinh doanh caăngànhălngăthc thc phm đc bit
là ngành kinh doanh lúa go đ t đóăxâyădng nhng ma trn chinălc vàăđánhăgiá.
4. Phm vi nghiên cu
tài này tp trung nghiên cuălnhăvc sn xut kinh doanh go ca công ty
Lngăthc Thc phm VnhăLongăvìăhin ti đâyălàălnhăvc kinh doanh chính ca
công ty.
5. Kt cu ca lunăvn
Ngoài phn m đu và kt lun, ni dung caăđ tàiăđc phân làm 3ăchng:
- Chng 1: C s lý thuyt ca đ tài. Chngănày đc trình bày khái quát
nhng lý thuyt v chinălc kinh doanh liênăquanăđnăđ tài nghiên cu.
3
- Chng 2: Phân tích môi trng kinh doanh ca công ty C phn Lng
thc Thc phm Vnh Long. Chng này gii thiu s raăđi và phát trin ca công
ty, loi sn phm kinh doanh chính, tóm tt li tình hình sn xut kinh doanh ca
công ty C phnăLngăthc Thc phmăVnhăLong.ăT đó,ătìmăraănhngăcăhi,
thách thc,ăđim mnhăvàăđim yu caăcôngătyăđ làmăcăs cho vic hochăđnh
chinălc.
- Chng 3: Xây dng chin lc cho công ty C phn Lng thc Thc
phm Vnh Long. Trong chng này,ăđ tàiăđaăraăd báo th trng,ăđnhăhng
phát trin công ty, các gii pháp chinălc và cách thc thc hin chinălc góp
phn phát trin doanh nghipăđnănmă2020.
4
Chngă1
CăS LÝ THUYT CAă TÀI
1.1. Khái nim
Thut ng “chinălc”ăcóăngun gcăcáchăđâyărtălâuăvàăđc bt ngun t
ting Hy Lp vi hai t “stratos”ă(quânăđi,ăđoàn)ăvàă“agos”ă(lưnhăđo,ăđiu khin)
đ ch k hoch dàn trn và phân b lcălng vi mcătiêuăđánhăthng k thù[10].
Choăđn nay, chinălcăđc áp dng trong rt nhiuălnhăvcănhăkinhăt,
xã hi…,ăvàătùyătheoăquanăđimămàăđưăcóărt nhiu tác gi đnhănghaăkhácănhauăv
chinălcănh:
Theo Bruce Henderson, chină lcă giaă đng thi là nhà sáng lp Tp
đoànăTăvnăBostonăđưă vit rng:ă“Chinălc là s tìm kim thn trng mt k
hochăhànhăđngăđ phát trin và kt hp li th cnh tranh ca t chc. Nhng
điu khác bit gia bnăvàăđi th cnhătranhălàăcăs cho li th ca bn”[10]
Gn đây,ăJohnsonăvàăScholeăđnhăngha:ă“Chin lc là đnh hng và
phm vi ca mt t chc trong dài hn, nhmăđtăđc li th cho t chc thông qua
cu hình các ngun lc ca nó trong bi cnh ca môi trngăthayăđi,ăđ đápăng
nhu cu ca th trng và tha mãn k vng ca các bên hu quan”[2].
Theoă Fredă R.ă David:ă “Chină lc là nhngă phngă tină đt ti nhng
mc tiêu dài hn”[14].
Trongă lnhă vcă kinhă doanh,ă giáoă să Alfred D. Chandleră trngă i hc
Havardăđnhăngha:ă“Chinălc là tinătrìnhăxácăđnh các mcătiêuăcăbn dài hn
ca doanh nghip, cách la chnăphngăhngăhànhăđng và phân b tài nguyên
nhm thc hin các mcătiêuăđó”[23].
Ngoài nhng tác gi trên còn rt nhiu nhà nghiên cuăđưăđnhănghaăkhácă
na.ăNhngănhìnăchung,ăchinălc có th đc hiu là quá trình nghiên cu môi
trng hin tiăvàătngălaiăđ t đóăđ ra cách thc hochăđnh và t chc thc
hin nhmăđt mc tiêuăbanăđu.
1.2. Vai trò ca chinălc
Trongămôiătrng cnh tranh gay gtănhăhin nay, vic hochăđnh chin
lc phát trin đóngăvaiătròăht sc quan trngăđi vi doanh nghip vì:
5
Giúp cho các doanh nghip thy rõ mcăđíchăvàăhngăđiăca mình. Bên
cnh đó,ănóăcònăgiúpăchoălưnhăđoăcngănhănhânăviênănm vng nhng gì mình
cnălàmăđ đtăđc thành công.
Ngàyănay,ămôiătrng kinh doanh luôn binăđiănhanhăchóng,ăđiu này
to ra nhiuăcăhiănhngăcngăkhôngăítănhngănguyăc.ăDoăđó,ăvic hochăđnh
giúp nhà qun tr thyărõăđiu kinătrongămôiătrngătngălaiăđ t đóăd dàng tn
dng ttăcácăcăhi và gim btănguyăc.ăNgoàiăra,ăkhiăcácădoanhănghip hiu rõ v
môiătrng, nm btăđc tình hình thì s có nhng quytăđnh ch đngăhnătrongă
kinh doanh.
Hochă đnh chină lc còn giúp doanh nghip s dng hiu qu các
ngun lc và phát trin hu hiu. Chính vì th, phn ln các công trình nghiên cu
cho thy: các công ty có áp dng qun tr chinălcăđtăđc kt qu ttăhnănhiu
so vi kt qu mà h đtăđcătrcăđóăvàăsoăvi kt qu công ty không áp dng
qun tr chinălc.ăâyăcngăchínhălàăvaiătròăquanătrng nhtăthúcăđy công ty phi
vn dng qun tr chinălc.
1.3. Quy trình hochăđnh chinălc
Theo Cm nang kinh doanh Harvard thì quy trình hochă đnh chină lc
đc th hinăquaăsăđ nhăsau:
“Ngun: Cm nang kinh doanh Harvard. (2005). Chin lc kinh doanh hiu qu”[10].
Săđ 1.1: Quy trình hochăđnh chinălc kinh doanh
Nhim v/ S mng
Mc tiêu
Lp chinălc
Gii pháp chinălc
ánhăgiáăhiu qu
Phânătíchămôiătrng
bên trong
Phânătíchămôiătrng
bên ngoài
6
1.3.1. S mng
S mng hay còn gi là nhim v là khái nimăđ ch mcăđích,ălỦădoăvàăỦă
nghaăca s raăđi và tn ti ca mt doanh nghip, là mtă“bnătuyênăngôn”ăca
doanh nghipă đi vi xã hi. S mng làm sáng t vic kinh doanh ca doanh
nghip nhm mcăđíchăgìăhayănóiăcáchăkhácănóăchng minh tính hu ích ca doanh
nghipăđi vi xã hi.ăKhiăxácăđnh xong s mng/ nhim v thì tt c các hot
đng ca doanh nghip phiăhngăđn nhim v đó.ăNóălàăcăs đ đ ra mc tiêu
cho chinălc phát trin ca doanh nghip.
Ví d: S mng caăStandardăOilăCompanyă“StandardăOil tin hành sn xut
và kinh doanh duăthô,ăkhíăđt t nhiênăvàăkhíăđt t nhiên hóa lng, sn xut sn
phm chtălng cao cho xã hi t các nguyên vt liu này, phân phi và tiêu th các
sn phm, cung cp các dch v liên h đángătinăcy vi mc giá hp lỦăchoăngi
tiêu th”.
S mng ca Viettelălàă“Chúngătôiăluônăly sáng to là sc sng, ly thích
ng nhanh làm sc mnh cnh tranh, không ngng phnăđu to ra nhng sn phm
và dch v chtălng cao vi giá hpălỦăđ đóngăgópăvàoămcătiêuătngătrng ca
khách hàng.”
1.3.2. Môiătrng bên ngoài
Vicăđánhăgiáămôiătrng bên ngoài cho ta thy nhngăcăhiăvàănguyăcăch
yuăđi vi t chcăđ có th đaăraănhng chinălc nhm tn dngăcăhi và né
tránh hoc hn ch nhngănguyăc.ăMôiătrng bên ngoài bao gm hai cpăđ: môi
trngăvămôă(môiătrngăngành),ămôiătrngăviămôă(môiătrng tác nghip).
1.3.2.1. Môiătrngăvămô
Môiătrngăvămôăb nhăhng bi mt s yu t quan trngănhăsau:
Yu t kinh t
Yu t kinh t bao gm rt nhiu nhân t và có mc nhăhng vô cùng ln
đnăcácăđnăv kinh doanh.
Tng sn phm quc dân (GNP) và tng sn phm quc ni (GDP): cho
ta bit tcăđ tngătrng ca mt nn kinh t và tcăđ tngăthuănhpăbìnhăquânăđu
7
ngi. Daăvàoăđó,ătaăcóăth d đoánădungălng th trng và mcătngătrng ca
doanh nghip.
Lãi sutăvàăxuăhng ca lãi sut: hai yu t này s nhăhngăđn xu th
tit kim,ătiêuădùngăvàăđuăt,ădoăđóănhăhngăđn hotăđng ca doanh nghip.
c bit, khi mt doanh nghipăcóăcăcu vn vay cao thì yu t này s nh hng
đn h rt nhiu.
Xuă hng ca t giá hiă đoái:ă nhă hng trc tip ti nhng doanh
nghip hotăđng kinh doanh xut nhp khu.
T l lm phát: có nhăhng lnăđn hotăđngăđuăt,ăkinhădoanhăca
doanh nghip. Khi tình hình lm phát cao, tt c các chi phí ca doanh nghipăcngă
phiătngăcao.
Ngoài ra, tùy theo hotăđng kinh doanh ca doanh nghip mà còn có
mt s nhân t khác thuc yu t kinh t nhăgiaiăđon ca chu k kinh t, cán cân
thanh toán, t l tht nghip…ă cngă nhă hng không nh đn chină lc ca
doanh nghip.
Yu t chính tr - lut pháp
Các yu t chính tr - lut pháp bao gm h thngă quană đim,ă đng li
chính sách, h thng lutăpháp,ăcácăxuăhng chính tr,ăđi ngoi…ăVíăd chính ph
đaăraănhng chính sách v kinh t, tài chính và tin t, hay nhng quytăđnh v
vic cm hoc khuyn khích vic xut nhp khu mt mtăhàngănàoăđó…ăS thay
đi các yu t này có th toăraăcăhi hocănguyăcăchoădoanhănghip. Các doanh
nghip cn nhn ra kp thi và có bin pháp thích ng.
Yu t vnăhóaă- xã hi
Các khía cnh caămôiătrngăvnăhóaă- xã hi có nhăhng mnh ti hot
đngăkinhădoanhănh:ăquanănim v đoăđc, thm m, li sng, ngh nghip; nhng
phong tc, tp quán, truyn thng; nhng quanătâmăvàăuătiênăca xã hi;ătrìnhăđ
nhn thc và hc vn chung ca xã hi. S thayăđi các yu t vnăhóa - xã hi
thng là h qu ca s tácăđng lâu dài ca các yu t vămôăkhác.ăDoăđó,ănóăthng
xy ra chmăhn,ăphmăviătácăđng rng, lâu dài, tinh t và khó nhn bit.
8
Bên cnhăđó,ăs khác bit v vnăhóaă- xã hiăthng xy ra gia các quc
gia, hoc thm chí gia các vùng, các tnh thành trong cùng mtănc, hoc gia
khu vc thành th và nông thôn. Nu không quan tâm ti nhăhng ca yu t này,
doanh nghip có kh nngăgp phi tht bi do s khác bit v vnăhóa.
Yu t công ngh
Công ngh mi, tiên tinăraăđiămangăđn cho doanh nghip rt nhiuăcăhi
vàăđeăda. Công ngh mi có th giúp doanh nghip sn xut sn phm r hnăvi
chtălngăcaoăhn,ătngăkh nngăcnh tranh ca sn phm, toăcăhiăđ phát trin
sn xut và hoàn thin sn phmănhngăviăđiu kin là doanh nghip có kh nngă
đuătăvàăng dng.ăNgc li, công ngh mi có th làmătngăuăth cnh tranh
ca các sn phm thay th hoc toăđiu kin thun li cho nhngăđi th mi xâm
nhp,ăđeăda các doanh nghip hotăđngătrongăngành.ăNóăcngălàmăchoăcôngăngh
hin ti b li thi, to áp lc buc doanh nghipăđi mi công ngh đ tránh b đàoă
thi, t đóăcácădoanhănghip phiătngăchiăphíăkhu hao.
Yu t dân s - laoăđng
i vi yu t dân s - laoăđng, tùy theo tng doanh nghip s có mi quan
tâm khác nhau nhng khía cnh ch yu: tng s dân và t l tngădânăs; kt cu
vàăxuăhngăthayăđi ca dân s v: tui, gii tính, ngh nghip, thu nhp…;ătui
th và t l sinh t nhiên;ăcácăxuăhng dch chuyn dân s gia các vùng. Ngoài
nhng yu t trên, doanh nghip còn cn quanătâmăđn s lng,ătrìnhăđ laoăđng
có chtă lng ca vùng vì vnă đ này s nhă hng không nh đn chtă lng
ngun nhân lcăcngănhăs phát trin ca doanh nghip.
Yu t t nhiên
iu kin t nhiên bao gm: v tríăđa lý, khí hu, cnhăquanăthiênănhiên,ăđt
đai,ă sôngă bin, tài nguyên khoáng snă trongă lòngă đt, du m, rng,ă môiă trng
ncăvàăkhôngăkhí…
iu kin t nhiên luôn nhăhng rt lnăđnăđi sng caăconăngiăcngă
nhăhotăđng ca doanh nghip.ăc bit, vnăđ bo v môiătrng và binăđi
khí huăđangălàămiăquanătâmăhàngăđu ca chúng ta hin nay.
9
1.3.2.2. Môiătrng vi mô
Môiă trng vi mô hay còn giă làă môiă trng ngành, bao gm các yu t
trong ngành và là yu t ngoi cnhăđi vi doanh nghip.ăNóăđcăxácăđnhăđi vi
mi ngành kinh doanh c th và gn trc tip vi tng doanh nghip trong ngành.
Theoămôăhìnhănmăápălc cnh tranh caăMichaelăE.ăPorter,ăcóănmăyu t căbn
to thành bi cnh cnh tranh ca mt doanh nghip bao gmăđi th cnh tranh,
khách hàng, nhà cung cp,ăđi th tim n và sn phm dch v thay th.
“Ngun: Michael E. Porter. (2010). Chin lc cnh tranh. NXB Tr.” [16]
Săđ 1.2:ăMôăhìnhănm áp lc ca Michael E. Porter
i th cnh tranh
Ngành càng có nhiuăđi th cnh tranh thì mcăđ cnh tranh càng gay gt.
Khi áp lc cnh tranh càng mnh thì kh nngăsinhăliăvàătngăgiáăbánăca các công
ty cùng ngành càng b hn ch,ăngc li khi áp lc cnh tranh yuăthìăđóălàăcăhi
choăcácăcôngătyătrongăngànhăthuăđc li nhun cao. Do vy, các công ty cn phân
tích k v đi th cnh tranh, xem mcăđíchătngălaiăvàăchinălc hin ti ca h
NHÀ
CUNGăCP
KHÁCH
HÀNG
Snăphmă
thayăth
CÁCăIăTHă
TRONG NGÀNH
Nguyăcă
cóăđiăthăgiaănhpămi
Sc mnh mc c
ca khách hàng
Nguyăcăătă
snăphmăvàădchă
văthayăth
IăTHăTIMăNNGăGIAă
NHPăTHăTRNG
Nguyăcăcóăđi th
gia nhp mi
Sc mnh mc c
ca nhà cung cp
10
làăgì?ăi th có nhngăđim mnhăvàăđim yuănhăth nào?ă t đóăcôngătyă
chúng ta có nhng cách ng phó cho phù hp.
Khách hàng
Khách hàng là mt phn không th tách ri ca công ty, là yu t quytăđnh
rt ln trong s thành công hay tht bi ca h. Mt khi chúng ta toăđc s tín
nhim ca khách hàng cngănhătoăđc s tha mãn nhu cu ca h và cam kt
luôn luôn tìm miăcáchăđ phc v khách hàng ttăhnăthìăđóălà tài sn có giá tr ln
nht ca công ty. Tuy nhiên, doanh nghip cnăquanătâmăđn kh nngătr giá ca
kháchăhàng,ăđiuănàyăcóănghaălàăkhiăngiămuaăcóăuăth, h có th làm gim li
nhun ca doanh nghip bng cách ép giá hocăđòiăhi chtălngăcaoăhn. iu
này xy ra khi có nhiuă ngi bán, vic chuyn sang mua hàng caă ngi khác
không gây nhiu tn kém, sn phm caăngi bán ít nh hngăđn chtălng sn
phm caăngi mua Nu xyăraătrng hp này thì doanh nghip phi c thay
đi v th ca mình trong vicăthngălng giá. Do vy, doanh nghip cn tìm hiu
k điătng khách hàng ca mình, nhu cu ca h đ phc v đúngăcách,ăđúngălúc.
Nhà cung cp
Nhà cung cp bao gmăcácăđiătng:ăngi bán vtăt,ăthit b; cung cp tài
chính, ngunălaoăđng.ăTngăt nhăkháchăhàng,ăkhiăngi cung cpăcóăuăth, h
có th gây áp lc mnh và to bt li cho doanh nghipănhătngăgiáăbán,ăgim cht
lng sn phm cung ng,ă thayăđiă phngă thc thanh toán. Hu qu là chi phí
côngătyătngălên,ălàmăgim li nhun.ăiu này xy ra khi trên th trng ch có mt
s ít nhà cung ng, sn phm thay th không có hoc sn phm caăngi cung ng
có tính khác bit hay ni tri mà không có nhà cung ng khác nào có th cóăđc.
i th timănng
i th timănngălàănguyăcălàmăgim li nhun ca công ty do h đaăvàoă
khaiăthácănngălc sn xut mi, vi mong munăgiànhăđc th phn và các ngun
lc cn thit. Tuy nhiên, vic d đoánăđi th cnh tranh tim n là mt vic làm
tngăđiăkhóăkhn vì hin ti h chaăthamăgiaăvàoăth trngămàăcôngătyăđangă
hng ti. Do vy,ăđ ngnăchn s xâm nhp caăđi th cnh tranh mi, công ty
cn duy trì hàng rào hp phápăđ ngnăcn s xâm nhp t bên ngoài.
11
Sn phm thay th
Sn phm thay th là sn phm có cùng công dngănhăsn phm ca ngành,
tc là có kh nngătha mãn cùng mt loi nhu cu ca khách hàng.
Ví d:ă tha mãn nhu cu v thc phm caăconăngi thìăngoàiăcmăcònă
có nhng sn phm thay th khác là ph, h tiu,ăbánhămì…
Theoăxuăhng tiêu dùng, khi giá sn phmăchínhătngăthìăngi ta có khuynh
hng s dng sn phm thay th vàăngc li.ăDoăđó,ănhng loi hàng có th thay th
cho nhau s cnh tranh nhau trên th trng. Chính vì vy, doanh nghip cn quan tâm
đn nhng sn phm thay th có mc giá r hnăđángăk so vi sn phm trong ngành.
1.3.3. Môiătrng bên trong
1.3.3.1. Hotăđng
- V quy mô:
Khi quy mô sn xut ca doanh nghip càng ln thì doanh nghip s gim
đc chi phí nh vào tính li th theoăquyămô.ăNgc li, khi quy mô ca doanh
nghip nh thì chi phí bình quân trên mtăđnăv sn phm s tngăcao,ăđiu này s
làm cho doanh nghip khó cnh tranh viăđi th.
- V kinh nghim hotăđng:
Nu mt doanh nghip có kinh nghim hotă đngă lâuă nmătrongă lnhă vc
nàoăđóăthìămcăđ đt hiu qu ca doanh nghipăđóăcaoăhnăvìăh s thành tho
hnătrongăkhiăthc hin nghip v, am hiu th trng và có nhiu mi quan h đi
vi khách hàng, nhà cung cp.
- V phng thc t chc hotăđng:
V phngăthc t chc hotăđng bao gm tt c các hotăđng cung ng
đu vào, vn hành và các hotăđngăđu ra.
Các hotăđng cung ngăđu vào bao gm h thng kim soát tn kho,
tn tr nguyên vt liu.
Vn hành đc xem xét daătrênănngăsut thit b ca công ty so vi các
đi th ch yu; hiu qu ca h thng sn xutăđ nâng cao chtălng, gim chi
phí; hiu sut b trí mt bng sn xut và thit k cácăbc công vic.
12
Các hotăđngăđu ra gm tínhăđúngălúcăvàăhiu sut ca vic phân phi
sn phm và dch v; vic tn tr thành phm.
1.3.3.2. Qun tr ngun nhân lc
Ngun nhân lc có vai trò ht sc quan trngă đi vi s thành công ca
doanh nghip. Cho dù doanh nghipăcóăđc chinălcăđúngăđnănhăth nàoăđiă
naănhngănu mi ngi không nhtăquán,ăđngălòngăhayătrìnhăđ nhân viên không
phù hpăđ trin khai thc hinăthìăcngăkhôngămangăli hiu qu.
Qun tr ngun nhân lc gm ba nhóm hotăđngăchínhălàăthuăhút,ăđàoăto và
phát trin, duy trì ngun nhân lc.
1.3.3.3. Tài chính
Khi phân tích yu t tài chính ta s đánhăgiáăcácăch tiêuănhăsau:
- ánhăgiáăv kh nngăsinhăli ca công ty: yu t này biu hin hiu qu
chung v qun lý, cho thy mc li nhun ca doanh nghip trong sn xut kinh
doanhăvàăquaăđóăchúngătaăbităđc doanh nghipăđuătăcóăhiu qu hay không.
- ánhăgiáăv mcăđ ri ro: mt doanh nghip s có th gp rt nhiu ri
ro, tuy nhiên ri ro tài chính s phát sinh khi doanh nghip phi gánh chu mt
khon lãi phi tr c đnh cao. Các doanh nghip chp nhn tài tr bng vn vay cao
cngăđng thiăđưăchp nhn phi gánh chu riăroătàiăchínhăcaoăhn. Doăđóăđ đm
bo an toàn cho doanh nghip trong quá trình hotăđng, các doanh nghip cn cân
nhc thn trng khi quytăđnh vay vn.
- ánhăgiáăv ngun vn, kh nngăhuyăđng vn ca doanh nghip: mt
doanh nghip có kh nngăhuyăđng vn tt s thun liăhnătrongăvic thc hin
nhng chină lc phát trin doanh nghip.ăNgc lai, nu doanh nghip b thiu
vn s gp rt nhiuăkhóăkhnătrongăvic phát trinăcngănhătrongăcác hotăđng
đuăt.
Ngoài ra, phân tích các ch s tàiăchínhălàăphngăphápăthôngădng nhtăđ
xácăđnhăđim mnh và yu ca t chc v tài chính.
13
1.3.3.4. Marketing
Khi phân tích v Marketing ta xem xét đn vic phân khúc, la chn th
trng mc tiêu ca công ty, vic xây dng và qungăbáăthngăhiu ca công ty
đn vi khách hàng, chinălcăMarketingăMixămàăcôngătyăđangăápădng bao gm:
- V sn phm: sn phm ca doanh nghipăđc thit k nhăth nào? có
phù hp vi nhu cu caăngi tiêu dùng hay không? có nhng nét khác bităđángă
k so viăđi th cnh tranh hay không?
- V giá: mc giá ca doanh nghip có mang li li th trong cnh tranh
hay không? khách hàng phn ngănhăth nàoăđi vi mc giá ca doanh nghip.
- V phân phi: phân phi làm chcănngăchuyn giaoăthngăhiu t nhà
sn xutăđn khách hàng mc tiêu, do vy trong kênh phân phi ca doanh nghip ta
xemăxétăđnăđ bao ph ca kênh, kh nngăhotăđng caăcácăthànhăviênăkênh…
- V chiêu th: đâyălàăcôngăc dùngăđ qungăbáăthngăhiu ca doanh
nghipăđn viăngi tiêu dùng. Các công c thông dngăthng dùng trong chiêu
th là quan h công chúng, qung cáo, khuyn mãi, chào hàng cá nhân và Marketing
trc tip.
1.3.3.5. QunălỦăvƠălưnhăđo
Căcu qun lý chung bao gmăcăcu t chc ca công ty và mi quan h
gia các ch th trongăcăcuăđó.ăMtăcăcu t chc có quá nhiu tng nc trung
gian s làmăgiaătngăchiăphíăqun lý, gim mcăđ linh hot khi công ty phiăđi mt
vi s binăđng ca th trng.ăNgc li, mtăcăcu t chc có quá ít tng nc
trung gian có th làmăchoănhânăviênăítăcăhiăthngătin, làm gimăđng lc phn
đu ca h. Vì vy, công ty cn xây dng mtăcăcu t chc hp lý, gim thiu các
tng ncătrungăgianăđ tngătínhănngăđng ca nhân viên.
Ngoài ra, qun lý còn liênăquanăđn vic la chnăphongăcáchălưnhăđo thích
hp. Tùyătheoă phongăcáchă lưnhă đo mà tt c các nhân viên trong công ty s có
nhngăđnhăhng và cách gii quyt công vic khác nhau cngănhăs gn kt vi
t chc ca h.
14
1.3.3.6. Vnăhóaădoanhănghip
Vnăhóaădoanhănghip là mt yu t quan trng nhăhng lnăđn s tn ti
và phát trin ca doanh nghip; nó bao gm các giá tr, nim tin, chun mc góp
phnăkhaiăthácăđc tim lc ca công ty.
Vnă hóaă t chc có nhă hng đn các mc tiêu chină lc và các chính
sách, có th ngnăcn vic thc hin mt chinălcăđưăđc chn.
1.3.3.7. Các yu t khác
Ngoài nhng yu t trên, doanh nghipăcngănênăquanătâmăđn các hotăđng
khácănh:ăhotăđng nghiên cu phát trin, qun lý h thng thông tin và qun lý
chtălng.
Nghiên cu phát trinăđóngăvaiătròăquanătrng trong vic phát trin và to
li th cnh tranh trên th trngănh:ăphát trin sn phm miătrcăđi th cnh
tranh, nâng cao chtălng sn phm, kim soát tt giá thành hay ci tin quy trình
sn xutăđ gim chi phí.
H thng thông tin là ngun chinălc quan trng vì nó tip nhn d liu
thô t c môiătrng bên ngoài và bên trong ca t chc,ăgiúpătheoădõiăcácăthayăđi
caămôiătrng, nhn ra nhng miăđeăda trong cnh tranh và h tr cho vic thc
hin,ăđánhăgiáăvàăkim soát chinălc.
Qun lý chtă lng trong các doanh nghip bao gm: chtă lng sn
phm, chtălng công vic và chtălngămôiătrng.
1.3.4. Xây dng và la chn chinălc
1.3.4.1. Xây dng chinălc, la chn chinălc then cht
Sau khi nghiên cu,ăphânătíchăvàăđánh giáămôiătrng hotăđng, nhn bit
nhngăcăhiăvàănguyăcătácăđngăđn s tn ti ca t chc, cùng vi vic d đoánă
nhu cuăvàăđaăraăđnhăhng phát trin thích hp, doanh nghipăđưăcóănn tngăđ
xácăđnhăcácăphngăánăchinălc nhmăđt mcătiêuăđ ra. Vicănàyăđòiăhi phi
to ra s hài hòa và kt hpăchoăđc các yu t tácăđngăđn chinălc.
Ngoài vic da trên kt qu phânătích,ăđánhăgiáămôiătrng hotăđngăđ xây
dngă phngă án,ădoanhă nghip còn phi s dng nhng công c h tr cho quá
15
trình hochăđnh chinălc.ăTrênăcăs đó,ăt chc la chn các chinălc then
cht mang tính kh thi cao và tiăuăca mình làm mcătiêuătheoăđui thc hin.
1.3.4.2. Các công c h tr cho vicăxácăđnh, la chn chinălc
Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài – EFE
Ma trnăđánhăgiáăcácăyu t bên ngoài (External Factors Enviroment matric ậ
EFE) giúp ta tóm ttăvàălng hóa nhng nhăhng ca các yu t môiătrng ti
doanh nghip. Vic phát trin mt ma trn EFE gmănmăbc:
Bc 1: Lp danh mc các yu t có vai trò quytăđnhăđi vi s thành
côngănhăđưănhn dinătrongăquáătrìnhăđánhăgiáămôiătrngăvămô.ăDanhămc này
gm nhngăcăhiăvàăđeăda nhăhng ti công ty và ngành kinh doanh.
Bc 2: Phân loi tm quan trng t 0,0 (không quan trng)ăđn 1,0 (rt
quan trng) cho mi yu t. S phân loi cho thy tm quan trngătngăng ca
yu t đóăđi vi s thành công trong ngành kinh doanh ca công ty. Tng s các
mc phân loi phi bng 1,0.
Bcă3:ăChoăđim t 1ăđn 4 cho mi yu t quytăđnh s thànhăcôngăđ
cho thy cách thc mà các chinălc hin ti ca công ty phn ng vi yu t này.
Trongăđó:ă4ălàăphn ng tt, 3 là trên trung bình, 2 là trung bình và 1 là yu.
Bc 4: Nhân tm quan trng ca mi bin s vi s đim caănóăđ xác
đnh s đim có trng s.
Bc 5: Cngăđim có trng s ca tt c các bin s đ xácăđnh tng
đim có trng s ca doanh nghip.
Nhăvy, tngăđim có trng s cao nht mà mt công ty có th đtăđc là
4,0; thp nht là 1,0 và trung bình là 2,5. Tngăđim càng cao cho thy chinălc
hin ti ca công ty tn dng ttăcăhi bên ngoài và ti thiu hóa nhăhng tiêu
cc caămôiătrng bên ngoài.
Ma trn hình nh cnh tranh
Ma trn hình nh cnh tranh nhn din nhngă đi th cnh tranh ch yu
cùng nhngăuăvàănhcăđimăđc bit ca h. Ma trn này bao gm c các yu t
bên ngoài ln các yu t bên trong có tm quan trng quytăđnhăđn s thành công
ca doanh nghip. Ngoài ra, trong ma trn hình nh cnhătranh,ăcácăđi th cnh
16
tranhăcngăs đc xem xét và tính tng s đim quan trng. Tng s đimăđc
đánhăgiáăca các công ty cnhătranhăđc so sánh viăcôngă tyăđangănghiênă cu.
Cách xây dng ma trn hình nh cnhătranhătngăt nhăcáchăxâyădng ma trn
đánhăgiáăcácăyu t bên ngoài.
Ma trn đánh giá các yu t bên trong – IFE
Sauăkhiăđưăphânătíchădâyăchuyn giá tr ca công ty, ta s xácăđnh nhngăđim
mnhăvàăđim yu quan trng ca công ty. Tip theo, ta dùng ma trnăđánhăgiáăcácă
yu t ni b - IFEă(InternalăFactorsăEvaluationămatrix)ăđ tóm ttăvàăđánhăgiáăcácă
đim mnh,ăđim yu quan trngăđó.ăMaătrnăIFEăđc phát trinătheoănmăbc:
Bc 1: Lp danh mc các yu t thành công then chtănhăđưăxácăđnh
trongăquáătrìnhăđánhăgiáăni b. Danh mc này bao gm nhngăđim mnhăvàăđim
yu ca doanh nghip.
Bc 2: Phân loi tm quan trng t 0,0 (không quan trng)ăđn 1,0 (rt
quan trng) cho mi yu t. S phân loi cho thy tm quan trngătngăng ca
yu t đóăđi vi s thành công ca công ty trong ngành. Tng s các mc phân
loi phi bng 1,0.
Bcă3:ăChoăđim t 1ăđn 4 cho mi yu t,ătrongăđó,ă1:ăđi din cho
đim yu nht,ă2:ăđim yu nh nht,ă3:ăđim mnh nh nht,ă4:ăđim mnh ln
nht.ăNhăvy, s phân loiănàyăcnăc vào công ty.
Bc 4: Nhân tm quan trng ca mi bin s vi s đim caănóăđ xác
đnh s đim có trng s.
Bc 5: Cngăđim có trng s ca tt c các bin s đ xácăđnh tng
đim có trng s ca doanh nghip.
Nhăvy, tngăđim có trng s cao nht mà mt công ty có th đtăđc là
4,0; thp nht là 1,0 và trung bình là 2,5. Tngăđim lnăhnă2,5 cho thy công ty
mnh v ni b, nh hnă2,5 cho thy công ty yu.
Ma trn SWOT
Ma trnăSWOTăchoăphépătaăđánhăgiáăđim mnh,ăđim yu ca công ty và
călng nhngăcăhi,ănguyăcăcaămôiătrng kinh doanh bên ngoài, t đóăcóăs
phi hp hp lý gia kh nngăcôngătyăviătìnhăhìnhămôiătrng.