PHÒNG CHỐNG RỬA TIỀN QUA HỆ THÔNG NGÂN HÀNG VIỆT NAM.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH



V
V
Õ
Õ


T
T
H
H




T
T
H
H
Ú
Ú
Y
Y

K
K
I
I


U
U





PHÒNG, CHNG RA TIN QUA H THNG
NGÂN HÀNG VIT NAM


LUN VN THC S KINH T



CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
MÃ NGÀNH: 60.34.02.01


NGI HNG DN: TS. TRN VIT THU

TP.H CHÍ MINH – NM 2013




1

LI M U
Tính cp thit ca đ tài:
Hot đng ra tin ngày càng tinh vi, phc tp đã và đang tr thành mt mi
nguy c ln đi vi nhiu quc gia trên th gii. Theo c tính lng tin có ngun gc
không sch đ vào các nn kinh t mi nm khong 1.000 t USD, tng đng 5%
GDP toàn cu, có kh nng sp đ h thng tài chính bt c lúc nào. Hot đng ra tin
hin nay đc thc hin qua nhiu ca ngõ nh mua bán chng khoán, bt đng sn,
thông qua t chc t thin, t chc phi chính ph…. Nhng ngân hàng vn là ca ngõ
chính ca hot đng ra tin. Hot đng ra tin nh hng rt ln đn nn kinh t quc
gia, không nhng làm lng đon nn kinh t quc gia mà nó còn bóp méo hot đng
ngoi thng, tác đng xu lên h thng tài chính, th trng chng khoán và còn nhiu
nh hng khác na. Do đó, nhiu t chc nh Ngân Hàng Th Gii, Qu Tin T Quc
T, Lc lng c Nhim Tài Chính (FATF) ….đã vào cuc đ thc hin công tác
phòng, chng ra tin bng cách xem xét tình hình thc t và các d đoán đ đa ra các
đ ngh .
 Vit Nam cha có mt công b thng kê chính thc nào v hot đng ra tin
cng nh đ ln ca nó trong nn kinh t. Tuy nhiên, mt nghiên cu công b gn đây
v hot đng không chính thc ca nn kinh t Vit Nam làm chúng ta lo ngi. Nghiên

cu ca Stoyan và cng s cho rng hot đng phi chính thc ca Vit Nam vào nm
2001 vào khong 50% GDP và có xu hng tng dn hàng nm. Trong đó, các hot
đng ph ca các h gia đình  nông thôn chim 24%, hot đng kinh doanh và dch v
không khai báo  thành th là khong 10,5% và hot đng không khai báo khác là 10%.
So vi hot đng kinh t ngm ca các khu vc trên th gii thì,  châu Phi chim 44%,
 Trung và Nam M chim 39% và 35%  Châu Á. Vi đc đim ca tng nn kinh t
và cht lng ca hot đng thng kê  tng nc thì lng tin đc ra s chim ít
hoc nhiu trong các hot đng kinh t ngm, tuy nhiên mt điu chc chn rng nó có
tng quan thun vi nhau. Nh vy chúng ta có th thy dù ít hay nhiu thì hot đng
ra tin  Vit Nam vn tn ti và nu tính qui đi theo t l phn trm nào đó đi vi
2

hot đng kinh t ngm theo nghiên cu ca Stoyan nêu trên thì Vit Nam cng có c s
quan tâm và nghiên cu đn ch đ này khá phc tp và khó đo lng này.
Thi gian gn đây, ngày càng nhiu các ngân hàng dính líu đn hot đng ti
phm ra tin, dù vô tình hay c ý thì vô hình chung đã làm cho h thng ngân hàng nói
riêng và nn kinh t mang ri ro ln, kh nng phá sn hàng lot là có th xy ra. Vì vy
vic nghiên cu v các phng thc và xu hng ra tin thông qua h thng ngân hàng
Vit Nam là rt cn thit, góp phn tích cc vào vic xây dng khuôn kh pháp lý, hoch
đnh chính sách v phòng chng ra tin và chng tài tr khng b hiu qu. ng thi
nâng cao hiu qu, tính minh bch và bn vng ca h thng ngân hàng Vit Nam.
i tng vƠ phm vi nghiên cu:
i tng nghiên cu : thc trng ra tin và công tác phòng, chng ra tin.
Phm vi nghiên cu : h thng ngân hàng ti Vit Nam.
Phng pháp nghiên cu:
Phng pháp mô t nhm tng quát v tình hình ra tin trên th gii và Vit
Nam.
Phng Pháp Thng kê nhm tp hp các s liu và đánh giá thc trng ra tin,
hiu qu ca công tác phòng, chng ra tin.
Phng Pháp lch s : da vào các thông tin trong quá kh đ tìm hiu nguyên

nhân và có các kt lun phù hp.
Ngun d liu ca lun vn ch yu ly t:
Ngân Hàng Nhà Nc Vit Nam
C quan thanh tra giám sát ngân hàng
Tng cc thng kê
Nhóm Châu Á Thái Bình Dng v chng ra tin (APG)
Lc lng đc nhim tài chính (FATF)
3

Kt qu nghiên cu ch yu nhm đt đc:
Mt là : Phn ánh đc nhng phng thc, hành vi ra tin qua h thng ngân
hàng.
Hai là : phn ánh đc thc trng ra tin ti Vit Nam và nhng n lc ca các
ngân hàng trong công tác phòng chng ra tin. T đó đánh giá đc hiu qu ca công
tác phòng chng ra tin, nêu ra nhng đim tn ti và nguyên nhân ca nó.
Ba là : T nhng thc trng ra tin và nguyên nhân ca nhng tn ti thì tác gi
s kin ngh nhng gii pháp nhm nng cao hiu qu phòng, chng ra tin ti Vit
Nam, đc bit là trong lnh vc ngân hàng.
Kt cu ca lun vn gm 3 chng:
Chng 1: Tng quan v ra tin và phòng, chng ra tin qua h thng ngân
hàng.
Chng 2 : Thc trng ca vic phòng, chng ra tin qua h thng ngân hàng
Vit Nam hin nay.
Chng 3 : Gii pháp phòng, chng ra tin qua h thng ngân hàng Vit Nam.
4

CHNG 1: TNG QUAN V RA TIN VÀ PHÒNG, CHNG RA TIN
QUA H THNG NGÂN HÀNG
1.1. Khái nim ra tin và nhng vn đ liên quan đn ra tin
1.1.1. Khái nim ra tin

1.1.1.1. Khái nim ca quc t
Ra tin theo liên hp quc da vào công c Vienna (1988) và công c
Palermo (2000) đc rt nhiu quc gia đng thun nht là “ vic s dng (ngha là vi
bt c hình thc gì k c cho và nhn) bt c tài sn nào mà nó đc cho là có ngun
gc t hot đng hoàn toàn hay mt phn ca phm ti mà có đc hoc t hot đng
che đy, trá hình nhm giúp đ ngi phm ti đó thoát khi pháp lut”.
Lc lng đc nhim tài chính v chng ra tin (FATF) đa ra đnh ngha súc
tích cho thut ng “ra tin” là “vic x lý tin do phm ti mà có nhm che đy ngun
gc bt hp pháp ca chúng” nhm “hp pháp hóa” nhng món li thu đc mt cách
bt chính t hành vi phm ti.
 hiu mt cách chính xác, cn k khái nim ra tin chúng ta phi tìm hiu mt
thut ng khác đó là chuyn vn t bn hay gi là vn bay. ây là vn rút ra cp tc
khi mt nc do s mt lòng tin vào chính ph, khi nc đó xy ra bin đng v kinh
t, chính tr. Vn bay còn đc hiu là “tin nóng”, tin đc chuyn t mt đa đim
này sang đa đim khác do s lo ngi v chính sách ca chính ph. Trong nhiu trng
hp, khó có th phân bit tin hp pháp và tin bt hp pháp. Nhng b phn hp pháp
ca vn bay thng là nhng dòng tin sau thu t mt quc gia này sang quc gia khác,
và nó thng đc ghi vào trong s sách và đc lu gi đ báo cáo. Trong khi nhng
b phn hp pháp này đc chuyn đi mt cách an toàn, công khai thì nhng b phn
bt hp pháp ca vn bay thng đc che du đi.
Mt thut ng liên quan đn hot đng ra tin là “smurfing”. Thut ng này
đc đt tên theo nhng sinh vt hot hình, ngi chuyn tin liên tc đ che du ngun
gc và ch s hu ca tin. Smurf là nhng nhân vt giúp chuyn tin t t chc này
5

sang mt t chc ra tin hoc t quc gia này sang quc gia khác. Hot đng ca
Smurf thng liên quan đn ngi cm đu, gi là Papa Surf, ngi ch đo cho Surf gi
tin thu đc t buôn bán ma túy ti nhiu ngân hàng vi s lng nh hn s lng ti
thiu mà các t chc tín dng đc yêu cu phi báo cáo.
Chúng ta tìm hiu thêm ti phm ngun ca ti ra tin, là hành vi phm ti

chính, t đó đã to ra nhng đng tin mà khi đã đc ra thì s dn ti hành vi phm
ti ra tin. Thut ng “tin bn”, “tin d”, “tin đen” đu hàm ý là tin có ngun gc
t phm ti mà có đc.
Có nhiu cách đo lng trc tip hoc gián tip đ c lng tin đc ra  mt
nn kinh t nào đó. Chng hn cách tip cn v mô, ph bin vào nhng nm 1980, h
c lng hot đng kinh t ngm chim bao nhiêu phn trm ca GDP và thông qua đó
phng đoán mc ra tin. Công c thng dùng là quan sát s dch chuyn bt thng
nhu cu xã hi theo thi gian, hoc là s tng vt hay gim thu đt ngt. Mt cách tip
cn khác là tip cn vi mô. Cách này thng c lng gp thông qua các hot đng ti
phm đc phát hin, các kênh thông tin đng ph. Thông thng thì các thng kê
mc đ ra tin công b vi mt biên đ dao đng khá rng bng phn trm GDP.
Chng hn nh nhng kt qu công b ca IMF s lng đc ra  Úc khong 4-12%
GDP,  c là 2-11%,  Ý là 10 – 33%,  Anh là 1 – 15% và  M là 4 – 33%.
Trong báo cáo nm 2000, c quan chng các cht đc gây nghin quc t
(INCSR) đã sp xp nguy c ra tin  các nc trên th gii vào mt h thng phân
loi gm 3 mc: nhóm mc đ lo ngi cao, nhóm mc đ lo ngi trung bình và các
nhóm đc theo dõi. Vit Nam thuc nhóm quc gia có mc đ lo ngi trung bình.
1.1.1.2. Khái nim theo lut Vit Nam
Theo lut 07/2012/QH13 ngày 18/06/2012 v phòng chng ra tin thì Ra tin
là hành vi ca t chc, cá nhân nhm hp pháp hóa ngun gc ca tài sn do phm ti
mà có thông qua các hot đng c th sau đây:
(i) Hành vi đc quy đnh trong B lut hình s; (theo điu 251)
6

(ii) Tr giúp cho t chc, cá nhân có liên quan đn ti phm nhm trn tránh trách
nhim pháp lý bng vic hp pháp hóa ngun gc tài sn do phm ti mà có;
(iii) Chim hu tài sn nu ti thi đim nhn tài sn đã bit rõ tài sn đó do phm ti
mà có, nhm hp pháp hóa ngun gc tài sn.
nh ngha ra tin theo lut Vit Nam đã phn nào đáp ng khuyn ngh 1 ca
FATF v phòng, chng ra tin. Trong điu 251 ca b lut hình s có quy đnh rõ các

hành vi nào đc xem là ti ra tin. Vic gn kt các ti phm ra tin vi các hành vi
phm ti trong b lut hình s nhm mc đích hình s hóa ti danh ra tin. Thêm vào
đó, hành vi tài tr khng b nhm che du ngun tin bn cng đc xem là ra tin.
1.1.2. Qui trình ra tin
 hiu rõ hn v ra tin, chúng ta s tìm hiu sâu hn v quá trình vn đng
ca tin bn đ nhn dng đy đ bn cht ca ra tin.

1.1.2.1. u t phân tán (Placement)
ây là thut ng nói lên vic phân phi ngun tin t các hot đng phi pháp vào
7

trong h thng tài chính mà không gây ra s chú ý ca các đnh ch tài chính và ca c
quan chc nng. Các ti phm ra tin có th thc hin đu t phân tán bng cách chia
các khon tin bn thành nhiu khon tin nh di mc qui đnh – theo đ xut ca t
chc chng ra tin quc t là 15.000USD hoc EURO, và thng là  nhng ngân hàng
có các quy ch kim soát ni b yu kém, hoc nhng ngân hàng có uy tín thp. Thm
chí các ti phm ra tin còn thc hin mt cách hoàn ho các k hoch ca mình bng
cách chuyn tin vào nhng tài khon ca các đi tác mà nhng hóa đn thu tin ca các
đi tác này không bao gi có các hàng hóa dch v đi ng. Bc này thc hin nhm
hai mc đích: gii ta vic nm gi lng tin mt ln ca bn ti phm và đa s tin
này vào h thng tài chính hp pháp. Do đó nó đc xem là ri ro nht bi kh nng
nghi ng là ln nht.
ã tng có mt s đi tác nc ngoài đ xut vi NHNN, nu cho h m tài
khon và ký kt hp đng tín dng thì h s chuyn vào 20 t USD đ cho vay vi lãi
sut u đãi trong vòng 30 nm và thm chí 10 nm đu h s xóa luôn các khon n gc.
1.1.2.2. Phân tán lòng vòng (layering)
ây là thut ng nói lên mt quy trình to ra mt chui các giao dch nhm mc
đích che đy các ngun tin t các hot đng phi pháp và làm ri tung các du vt kim
toán sau này. Các k thut phân tán thông thng là chuyn tin đin t ra nc ngoài,
thng trc tip vào các ngân hàng d dãi “bank secrecy haven” hoc vào nhng chng

ch tin gi có nhng qui ch pháp lý thông thoáng mà ngi ch ca nó sn sàng có th
rút ra vào bt k lúc nào. ó là nhng công c có tính thanh khon rt cao nh các séc
du dch. Bc k tip k đng lõa s làm cho vn đ phc tp hn bng cách chuyn tin
đin t ti nhng ngi nm gi nhng tài khon bí mt – thng là  các quc gia có
các qui tc qun tr ngân hàng hi ngoi lng lo. Nhng ngi này s cho tin ti các
đi tác mà sau này s hoàn tr li bng các hóa đn “có vn đ”. ây là bc phc tp
nht và bn cht có tính quc t hóa cao nht.
1.1.2.3. Hp nht (Integration)
ây là thut ng nói lên giai đon cui cùng ca vic ra tin, là vic tái phân
8

phi tr li vào nn kinh t các ngun tin không th ln ra du vt đc na. Giai đon
này đc tin hành thông qua hàng lot các hành vi tiêu dùng xa hoa lãng phí, các chi
tiêu đu t vào các doanh nghip và đu t tài chính.
Là bc mà tin bn hòa nhp vào h thng và t thi đim này tr đi s tin này
quay tr li bn ti phm di dng tin hp pháp. Nhng khon tin ti ác gi đây đã
hòa ln trong h thng tài chính và có th s dng cho bt k mc đích nào k c vic tài
tr cho nhng mc đích ti ác mi
1.1.3. Nhng nh hng ca hot đng ra tin đn nn kinh t xã hi
Mt s nhà kinh t cc đoan (tôn sùng th trng) cho rng không có tin nào là
bn, tin nào là sch. Theo h, “ra tin” ch là phn ng “hp lý” ca mi “cá th kinh
t”, không ai mun tr tin thu và ai cng mun vn dng tài sn ca mình vào nhng
hot đng đem li nhiu li nhun nht. Nh vy tin bn theo h đã giúp phát trin kinh
t.
Tuy nhiên ý kin này là hoàn toàn sai lm. T bn cht ca nó, s phân b tài
nguyên do ra tin không ch theo tín hiu li nhun, mà phn ln là đ trn tránh pháp
lut. Hot đng ra tin va lãng phí ngun lc kinh t ca xã hi (vào các hot đng ti
phm sinh ra tin bn, thay vì vào các hot đng sn xut tht s hu ích), va bóp méo
s phân b các ngun lc y. Sau đây là nhng tác đng xu ca hot đng ra tin đn
nn kinh t xã hi.

1.1.3.1. V mô
Vì nhng đng tin bn có th xut phát t bt c khu vc nào và chuyn đn các
nc có h thng tài chính n đnh, nên chúng có nh hng nht đnh đn các ch tiêu
kinh t v mô không ch  cp quc gia mà còn cp khu vc, cp quc t. Trong mt
nghiên cu, t chc t vn dch v John Walker đã s dng mô hình I-O đ phân tích
nhng kch bn ca tác đng ra tin. Trong mt kch bn trung hòa nht cho thy tác
đng nh sau: 1 t USD ra tin làm gim đi 1,13 t USD giá tr sn lng, 609 ngàn
USD thu nhp và 25 vic làm. ây là mt tác đng tht s ln và thc t  các nn kinh
t ln s tin ra nhiu hn ch không dng li nh kch bn đã phân tích. Có th đa ra
9

mt lot các hu qu tiêu cc v kinh t v mô ca tình trng ra tin. Hot đng này làm
nh hng đn các giao dch tin t truyn thng hp pháp, làm thay đi các dòng vn
quc t, làm t giá tin t bin đng mnh, làm ngi ta không th đánh giá đc chính
xác quy mô thc t ca vn đu t.
 Làm lng đon nn kinh t quc gia
Các dòng tài chính phi pháp t hot đng ra tin s làm lng đon nn kinh t
quc gia. Thc t cho thy nn kinh t ca nc Nga đã b lng đon nh th nào khi
đn hn 50% các ngân hàng Maxcova có liên quan đn hot đng ca mafia. Theo bà
Susan J Adams trng đi din ca IMF ti Vit Nam, Vit Nam cn phi cnh giác vi
dòng tài chính phi pháp này bi nu chúng chy vào thì sm mun nn kinh t và h
thng tài chính tin t quc gia cng s b tàn phá.
 Ra tin có th làm méo mó nn kinh t và to ra tính bt n ca th trng
Nhng ti phm ra tin có th chuyn vn ti nhng khu vc hoc nhng vùng
mà nhng ngun tin phi pháp khó có kh nng b phát hin bt chp vic đu t đó có
cn thit và mang li li nhun hay không. Các d án đu t kiu này chc chn là
không có li cho s phát trin ca ngành công nghip ti đa phng và quc gia bi vì
chúng không tuân th theo bt k qui tc nào ca s phát trin.
 ng tin ca mt quc gia cng b đe do
Do ngun cung ng tin t t các hot đng ra tin không da trên các yu t k

vng hp lý ca th trng mà da trên nhng yu t ngoài th trng. Theo các chuyên
gia, Tây Ban Nha là quc gia có lng tin có ngun gc bt hp pháp cao nht Châu
Âu. iu này đôi khi khó nhn ra nhng các du hiu thì rõ ràng. Chng hn t giy bc
500 Euro: gn 1/3 tng s lng lu hành ti EU tp trung vào Tây Ban Nha.
 Th trng chng khoán tng tính ri ro
Là ni tip vn đu t gián tip, th trng chng khoán không nm ngoài danh
mc đu t ca các nhà ra tin. Vi s tham gia ca ngun tin bn làm cho giá c c
phiu không phn nh đúng theo cung cu thc ca th trng. Nhng đt thu gom c
10

phiu ca các nhà ra tin làm th trng lên cn st giá ngoài tm d đoán, thm chí
giá c phiu ca các doanh nghip làm n thua l cng lên giá đáng k. Và cng ào t
nh lúc mua, h bt đu bán tháo c phiu thu hi tin nh kch bn ca h đã dng sn,
điu đó làm cho giá chng khoán rt giá thê thm mà không có mô hình chng khoán
nào có th d đoán đc. Nó thuc vào nguy c đo ngc dòng vn ca chng khoán.
 Các hot đng ra tin làm mt đi uy tín ca quc gia
Và do đó làm gim đi nhng c hi tng trng do các nhà đu t gi đây đã mt
đi nim tin vào các quc gia đó. u t nc ngoài vào các quc gia nh th chc chn
s gim đi đáng k. Nm 2003, B Tài Chính M ra thông báo tách Myanmar khi h
thng tài chính M sau khi nc này là trung tâm ca ra tin. Washington khng đnh
hai ngân hàng Mayflower và Wealth Bank ca Myanmar liên quan ti các nhóm buôn
lu thuc phin. Trc đó Ukraina và quc đo Nauru cng là đi tng chu s trng
pht ca M.
1.1.3.2. Vi mô
 Tác đng lên h thng tài chính
Uy tín ca h thng ngân hàng tài chính ch yu da vào quan nim h thng này
hot đng trong mt khuôn kh khc khe v đo đc, pháp lý và chuyên môn. Bi vy
uy tín là tài sn vô giá đi vi các t chc tín dng. Do nó đc xây dng trên c s
lòng tin ca khách hàng nên ngân hàng rt khó tn ti khi lòng tin đó b lung lay. Các
đnh ch tài chính nào tip nhn nhng dòng tài chính phi pháp thì tính thanh khon, tình

hình tài chính, danh ting ca các đnh ch tài chính s b đe da nghiêm trng khi mt
s lng ln các ngun tin phi pháp này bt cht rút ra khi quc gia nh là mt phn
ca k hoch ra tin mà đin hình là s sp đ ca ngân hàng quc t BCCI ca M.
Ra tin làm suy yu h thng tài chính và do đó làm xói mòn vic tích t vn
trong nc bng 3 lý do:
Th nht: ra tin làm xói mòn bn thân ni ti ca các t chc tài chính
iu d dàng nhn thy mi quan h nguy him gia hành vi ra tin và cán b
11

ph trách ca các t chc tài chính. Ra tin làm tng kh nng khách hàng b la gt
bi tham nhng do chính nhân viên ca ngân hàng gây ra, làm suy yu chính ngân hàng
t ni b, làm tng kh nng v n ca ngân hàng. Nu s lng tin có nhu cu đc
ra càng cao thì tính nguy him càng ln thông qua các hành vi tham nhng và các tìm
kim đc li khác. iu này làm thiên lch các quyt đnh đu t tài chính và dn đn
làm gim hiu qu ca h thng tài chính  cp đ vi mô ln v mô.
Th hai: Suy gim nim tin ca khách hàng vào t chc tài chính
c bit  các nc đang phát trin, lòng tin ca khách hàng đi vi h thng tài
chính là mt yêu cu quan trng đ phát trin h thng này qua thi gian. Và nh vy,
bt c mt tín hiu nào mà khách hàng cho rng nhng đnh ch tài chính là gian ln
hoc tip tay cho hot đng gian ln này đu có th làm suy sp nim tin và có th tn
hi đn c h thng. Trong tình trng ti t có th làm khng hong ngân hàng vì công
chúng s c x theo hiu ng tâm lý by đàn hoc rút vn hàng lot nu lòng tin này
không còn.
Th Ba : Nguy c b thâu tóm ca các công ty trong nc k c ngân hàng
Ngoài ra, vi vic giúp ra sch nhng ngun tin bn bt hp pháp trong và
ngoài nc, các ngân hàng s giúp các t chc ti phm có điu kin thâu tóm mt cách
hp pháp các công ty kinh doanh trong nc k c các ngân hàng và bin chúng thành
công c ra tin. Và v bê bi ca ngân hàng Commezbank (ngân hàng ln th 4 ti
c) là mt minh chng cho vn đ này.
 nh hng ca các hot đng kinh t chính thc

Bên cnh tác đng đn h thng tài chính, ra tin còn có tác đng tiêu cc trc
tip đn tng trng ca khu vc kinh t chính thc.
Mt là : Cnh tranh không cân sc, nh đn li nhun ca các công ty chân
chính
Các doanh nghip chân chính thy rng h không th nào cnh tranh ni vi các
công ty liên quan đn hot đng ra tin. Nhng công ty đc bo kê nh th s cung
12

cp nhng dch v và hàng hóa di giá tr th trng và thm chí chu l bi vì mc tiêu
ch yu ca h là ra tin hn là phi cnh tranh tìm kim li nhun nh nhng công ty
chân chính khác. Và hu qu tt yu là s phá sn hàng lot ca các công ty chân chính
mà nguyên nhân chính không nm  nng lc điu hành hoc bt c nguyên nhân ni ti
nào.
Hai là : Chch hng đu t và phân b ngun lc không hiu qu
Hn th na, ra tin làm chch hng và phân b ngun lc trong khu vc chính
thc kém hiu qu. Theo báo cáo ra tin, phn ln lng tin này đc đem đi đu t 
nhng khu vc đc xem nh là hp pháp đ đm bo tính an toàn hn là sut sinh li.
Nhng khon đu t này không ch to ra ít hiu sut hn cho nn kinh t mà còn chch
hng cung và cu t nhiên ca khu vc chính thc. Th trng trong khu vc bt đng
sn, các hot đng ngh thut, đ c, n trang và các ngành ôtô đt tin đc gii ra
tin quan tâm. Nhng du hiu bt thng v cung hoc cu trong xã hi thng là do
nhng hot đng bt chính gây ra và ra tin là mt hot đng quan trng to nên s mt
cân đi trong xã hi. Vit Nam có th cho chúng ta thy mt du hiu khác thng v
cung cu trong lnh vc bt đng sn. Giá bt đng sn cao sp x bng Nht Bn, trong
khi thu nhp bng 1/20, nghiêm trng hn là bt đng sn đa s đã có ch nhng hu
nh li ít s dng tht s.
1.2. Phng thc, th đon ra rin qua h thng ngân hàng
Nghiên cu phng thc, th đon ra tin rt hu ích đi vi vic qun lý ngân
hàng, giúp ngân hàng hiu đc khách hàng ca mình. iu này giúp ngân hàng phát
hin các giao dch có du hiu nghi vn đ đa ra bin pháp phòng nga kp thi.

Phng thc, th đon ra tin đc nghiên cu  3 góc đ: Không gian, hành vi, công
đon ra tin.
1.2.1. V mt không gian
Phng thc th đon ra tin th hin di 5 trng hp
 Trng hp 1: Các ngun tin đc ty ra và s dng ngay trong nc. ây là
13

quá trình ra tin trong đó s tin bt hp pháp đc thu, đc ra cng nh
đc tái đu t qua h thng tài chính ca nc đó.
 Trng hp 2: Lng tin “bn” có ngun gc trong nc, sau đó chuyn ra nc
ngoài đ ra trong h thng tài chính khác và cui cùng đem tr li lu thông trên
th trng trong nc.
 Trng hp 3: Tin “bn” đc to ra  nc ngoài, đc ty ra  đó hay mt
nc khác và cui cùng đc đu t cho các nc đang phát trin.
 Trng hp 4: S tin đc ra và rút ra khi h thng tài chính ca mt quc gia
đang phát trin đ s dng  ni khác, không quay li đu t cho quc gia đó.
 Trng hp 5: Lng tin sau khi ra đc chuyn vào mt quc gia đang phát
trin nhng không phi đ đu t mà đc lu thông tn mn, tiêu th khp ni.
1.2.2. Các hành vi ra tin qua ngân hàng
Hành vi, phng thc, th đon ra tin rt phong phú đa dng, gn lin vi khe
h trong h thng pháp lut mi nc, nht là pháp lut hình s, pháp lut v tài chính,
ngân hàng T thc tin phòng chng ra tin ca nhiu nc có th mô t phng
thc, th đon ti phm ra tin qua ngân hàng nh sau:
 Ra tin qua các giao dch trc tip bng tin mt: ây là phng thc ra tin
truyn thng và ch yu ca bn ti phm. Nm 1999, mt quy đi tin  Pari đã
phát hin hành vi kh nghi ca mt ngi Pháp trong thi gian ngn đã đi 1,7
triu Frng Pháp sang Mác c. Kt qu điu tra cho thy, k tình nghi có quan
h vi mt nhóm ti phm buôn bán ma tuý  Tây Ban Nha, c, Pháp, và đang
tìm cách đi tin sang Mác c đ tiêu th.
 Ra tin thông qua vic mua vàng, bc, kim cng là nhng tài sn gn nh, có

giá tr cao, có th mua đi bán li  mi ni, mi thi đim trên th gii. ây là
phng thc ra tin đc bn ti phm s dng nhiu nht do cách thc đn
gin, d thc hin, nhng li d b c quan điu tra phát hin.
 Ra tin thông qua đu t vào gi tit kim, mua tín phiu, trái phiu: Bn ti
14

phm s gi tit kim vào ngân hàng hoc mua tín phiu, trái phiu làm cho
đng tin nm im trong mt thi gian phù hp vi quy đnh vi mi nc. Sau
đó, ngi gi tin có th rút ra toàn b gc và lãi hoc rút mt phn, bin s tin
đó thành tin hp pháp.
 Ra tin thông qua h thng ngân hàng “ngm”: Ti mt s nc, h thng ngân
hàng hot đng kém hiu qu, đt đ mà li quan liêu. Do đó, trong cng đng
nhng ngi nc ngoài ti các quc gia này tn ti h thng ngân hàng không
chính thc gi là ngân hàng “ngm”. H thng ngân hàng ngm này hot đng và
luân chuyn tài chính nh các ngân hàng chính thc nhng vi chi phí dch v r
hn, bí mt hn các ngân hàng hp pháp. Các ngân hàng ngm có đi din 
nhiu nc khác nhau đ thc hin dch v chuyn tin t nc này sang nc
khác hoc t thành ph này sang thành ph khác trong cùng mt quc gia. S
hot đng ca ngân hàng này ch yu da trên nim tin gia ngân hàng và bn
hàng nên th tc giy t gn nh. Bn ti phm li dng nguyên tc gi bí mt
ca nhng ngân hàng này đã đem tin đn gi và yêu cu nhn li  mt thành
ph khác. Nhng đa ch cn nhn tin ty ra thông thng là nhng quc gia
khao khát đu t tài chính nhng ít quan tâm đn ngun gc đng tin, vic thanh
toán qua ngân hàng cha phi là yêu cu bt buc và ph bin, h thng pháp lut
v phòng chng ra tin cha nghiêm
1.2.3. Công đon ra tin
 Công đon 1: a tin bt hp pháp vào lu chuyn trong h thng kinh t tài
chính, gi tt là “gài đt”, “gi tin”. ây là thao tác đu tiên ca hot đng ra
tin nhm chuyn đi các khon tin do phm ti mà có sang các hình thc hp
pháp khác và đa vào các chu trình kinh t tài chính. Giai đon này đc coi là

khó khn nht đi vi bn ti phm vì tin và tài sn có đc là bt hp pháp và
đang đc c quan điu tra theo dõi, hn th na nhà nc và các c quan đt ra
nhiu quy ch đ đón “lõng” bn ti phm ra tin, ví d nh quy đnh lng tin
mt đc đa qua biên gii, đc phép thanh toán, các quy đnh v khai báo ngân
hàng.
15

 Công đon 2: Quá trình tích t và quay vòng các khon tin sau khi chúng đã
thâm nhp h thng tài chính, gi tt là “chuyn dch”, “sp xp”. Trong công
đon này, hàng ngàn thao tác nghip v đc thc hin làm cho đng tin chuyn
dch khp ni, quay vòng nhiu ln đ xoá đi du vt ti phm, ct đt mt cách
gi to mi liên h gia tài sn và t chc ti phm. Quc gia nào có h thng
lut doanh nghip càng thông thoáng càng d b li dng thông qua vic thành lp
công ty ma. Ngoài ra, các giao dch tài chính tinh vi nh tham gia vào th trng
tài chính th cp gn lin vi vic s dng công ngh ngân hàng tiên tin nh
Internet Banking cng gây khó khn cho hot đng điu tra.
 Công đon 3: u t hp pháp, gi tt là “hoà nhp”. ây là lúc bn ti phm s
dng tin, tài sn đã đc ty ra đ đu t mt cách hp pháp vào hot đng sn
xut kinh doanh di các hình thc nh vn đu t cho các doanh nghip, các
khon vay cá nhân, c phiu, tín phiu, bt đng sn Vic đu t vào các doanh
nghip sn xut kinh doanh s làm gia tng giá tr đng tin phm ti, trn ln
đng tin hp pháp và bt hp pháp, đây cng là công đon khó khn đ có th
xác đnh hành vi cu thành ti phm.
1.3. Phng thc phòng, chng ra tin qua h thng ngân hàng
Di đây là nhng phng thc phòng, chng ra tin qua h thng ngân hàng
đc hu ht các quc gia áp dng. Nhng phng thc này đc thc hin da trên c
s thc t và nhng khuyn ngh FATF. Nó đng thi cng là nhng tiêu chí đánh giá
hiu qu ca công tác phòng chng ra tin. Da vào mc đ tuân th các phng thc
này  mc đ nào mà chúng ta có nhng đánh giá tính hiu qu ca công tác phòng
chng ra tin qua h thng ngân hàng.

Vi nhng phng thc và th đon ca ti phm ra tin ngày càng tinh vi và
khó phát hin thì hu ht các quc gia phát trin đu có các phng thc thc hin
phòng chng ra tin nh sau:
1.3.1. Ban hành lut phòng chng ra tin vƠ các quy đnh hng dn liên quan
đn phòng chng ra tin
16

Hot đng ra tin hot đng mang tính toàn cu, xuyên quc gia, tính cht và
hành vi gn nh ging nhau gia các quc gia. Do đó, lut ra tin  các nc có nhng
đim chung nh:
 Luôn hng đn vic tuân th các khuyn ngh ca FATF.
 Lit kê tt c các ti danh liên quan đn ra tin, thng thì các nc s tham
kho khuyn ngh 1 ca FATF v 20 ti danh đc xem là có liên quan đn ti
ra tin.
 Yêu cu các t chc tín dng phi thc hin quy tc nhn bit khách hàng.
 Quy đnh mc giao dch phi báo cáo.
 Các du hiu ca giao dch đáng ng.
 Trách nhim, quyn hn ca c quan chuyên trách v phòng, chng ra tin.
Bên cnh đó phi đm bo lut phòng chng ra tin không mâu thun vi nhng
lut khác và có th kt hp vi nhau. c bit là phi có s đm bo rng lut bí mt
thông tin ngân hàng không làm cn tr vic báo cáo các giao dch đáng ng ca các ngân
hàng.
1.3.2. Thành lp c quan chuyên trách v phòng chng ra tin
Có hai mô hình c quan chuyên trách v phòng chng ra tin, dù c quan này có
trc thuc b máy chính ph, thng là trc thuc ngân hàng trung ng hay c quan
đc lp hoàn toàn vi b máy chính ph thì nhim v ca nó cng là giám sát vic thc
hin lut phòng chng ra tin ca quc gia đó. u mi đ nhn các báo cáo giao dch
đáng ng và đa ra bin pháp liên quan đn công tác phòng, chng ra tin. Là mt c
quan chu trách nhim nhn (và đc phép yêu cu) thông tin báo cáo, phân tích và
báo cáo ti các c quan có thm quyn nhng thông tin cn thit đ đu tranh chng

hot đng ra tin.
1.3.3. Thit lp quy trình phòng, chng ra tin ti các ngơn hƠng thng mi
1.3.3.1. ánh giá khách hàng, phân loi ri ro
17

Nhìn chung, các ngân hàng thng mi đu thit lp cho mình nhng quy trình đ
đánh giá, phân loi khách hàng. Thông thng các ngân hàng thng mi trên th gii
thng phân khách hàng thành 3 loi : Khách hàng có ri ro cao, khách hàng có ri ro
trung bình và khách hàng có ri ro thp. Trên c s đó ngân hàng có nhng cách qun lý
khác nhau đi vi nhng nhóm khách hàng khác nhau.
1.3.3.2. Kim soát các giao dch đáng ng
Giao dch đáng ng là giao dch có du hiu bt thng liên quan đn ra tin
đc quy đnh c th trong các vn bn quy phm pháp lut ca tng quc gia. Các du
hiu bt thng này thng đc nhn din qua du hiu đnh tính hoc đnh lng tùy
quy đnh ca tng quc gia.
Khi phát hin các giao dch đáng ng thì nhân viên có trách nhim phi báo cáo
ti cp trên. Sau khi kim tra tính xác thc ca các giao dch này, thì thông tin này s
đc chuyn đn cho c quan phòng, chng ra tin nhng phi đm bo nguyên tc bí
mt thông tin khách hàng.
1.3.3.3. Lu gi h s v khách hàng
Các ngân hàng thng mi thc hin nghiêm chnh vic lu gi h s, thông tin
v khách hàng. Các thông tin v nhn dng khách hàng và thông tin giao dch đc lu
gi trong thi gian ti thiu là 5 nm hoc dài hn theo yêu cu ca c quan chc nng,
đc bit là h s liên quan đn công tác điu tra khi t.
H s lu gi ca khách hàng thng bao gm các thông tin nh : tên ca khách
hàng và/ hoc ngi th hng, đa ch, ngày, tính cht ca giao dch, giá tr ca giao
dch, s tài khon và các thông tin liên quan khác mà t chc tài chính mun ghi li đ
d qun lý và truy xut.
Vic lu gi h s v khách hàng gi v trí quan trng đi vi c vic ngn nga
ln phát hin các mc đích ra tin. Nu mt khách hàng tim nng bit rng h s s

đc lu tr thì ngi đó có th s không c gng s dng t chc đó cho nhng mc
đích phi pháp. Lu tr h s cng giúp phát hin nhng đi tng liên quan và cung cp
nhng du vt v tài chính đ giúp các c quan có thm quyn truy nã nhng đi tng
18

liên quan.
1.3.4. Tuân th các khuyn ngh ca FATF và thc hin hp tác quc t v phòng,
chng ra tin
Các khuyn ngh ca FATF đc các nc đánh giá cao, nó mang li kt qu hu
hiu trong công tác phòng chng ra tin. FATF ban hành các khuyn ngh ln đu tiên
vào nm 1990, sau vài ln sa đi b sung thì hin ti FATF đã s hu 40 khuyn ngh
v chng ra tin và 9 khuyn ngh đt bit v chng tài tr cho khng b. Tùy vào tình
hình kinh t xã hi mi nc s có nhng bin tu khác nhau nhng hu nh đu da
vào các khuyn ngh này.
Và hp tác quc t là vic tt yu trong hot đng phòng chng ra tin vì ra
tin mang tính xuyên quc gia. Do đó cn có s liên h cht ch vi các quc gia trên
th gii cng nh các t chc quc t nh FATF, APG, IMF … đ hot đng phòng
chng ra tin mang li hiu qu cao nht.
1.3.5. Ơo to các nhân viên chuyên trách v phòng chng ra tin
Hàng nm, các ngân hàng s tin hành đào to, bi dng đi ng cán b chuyên
trách v phòng chng ra tin vi s giúp đ ca các t chc quc t v phòng, chng
ra tin. Vic làm này là ht sc cn thit đ nng cao trình đ chuyên môn, nâng cao ý
thc ca đi ng cán b chuyên trách. Không nhng th, các ngân hàng đã m rng đi
tng đào to v phòng chng ra tin ra toàn b nhân viên trong h thng.
1.3.6. ng dng công ngh vào phòng chng ra tin
Trc thc trng hot đng ra tin qua các t chc tài chính, ngân hàng đang
din ra tinh vi mang quy mô quc t thì vic ng dng phn mn đ chng ra tin là
gii pháp hu hiu hin nay ca các nc trên th gii. Phn mn s h tr rt nhiu cho
các t chc trong vic tuân th các quy đnh v phòng chng ra tin.
1.4. Phòng, chng ra tin  mt s nc trên th gii và bài hc kinh nghim 

Vit Nam
1.4.1. Nguyên nhơn vƠ điu kin phát trin nn ra tin trên th gii
19

T thp niên 1990, công nghip ra tin li đc thêm nhiu “cú hích” do các
thay đi v th ch, chính sách tài chính cng nh nhng tin b v công ngh và s ni
lên ca các t chc khng b.
Th nht: Ni lng kim soát ngoi hi
Hu ht mi quc gia đu ni lng kim soát ngoi hi, nht là t đu thp niên
1990.  nhiu nc, vic đi ni t ra ngoi t và ngc li là hoàn toàn t do. Lng
tin hoán đi hng ngày tng t 590 t USD nm 1989 lên 1.880 t USD nm 2004. i
xa hn, nhiu quc gia đã chính thc s dng chung mt đng tin ( đng euro), hoc
công nhn USD hay EURO nh đng ni t bán chính thc ca h. Mt s công c tài
chính mi (nh các loi hp đng chng khoán), đôi khi rt phc tp đã xut hin. Nh
th, mt lng tin (sch hay bn) khng l có th đc chuyn t nc này sang nc
khác trong nháy mt ngoài tm kim soát ca các c quan công lc.
Th hai: Nn kinh t th gii hi nhp sâu
Tin b m ca kinh t  hu ht các nc đã tng vt, nht là t 10 – 15 nm
gn đây. Các th trng tài chính (đc bit là vn) tr nên thông thoáng hn. S lng
tin lu hành toàn cu đã tng gp 3 ln ( t 6.800 t USD nm 1990 lên đn 19.900 t
nm 2005), mc đ phc tp cng tng lên. Hin nhiên, càng nhiu loi hình dch v tài
chính thì càng nhiu các c hi và cách thc đ chuyn tin phi pháp hn, hoc đa
lung tin bn vào lung tin sch.
Th ba: áp lc cnh tranh thu hút vn
Cnh tranh thu hút vn ngày càng kch lit gia các nc, các công ty phát hành
chng khoán, các ngân hàng, các loi đnh ch tài chính trung gian khác. ây cng là s
kin mà nhng tay ra tin thích thú vì h bit rng sm mun gì cng có ngân hàng hay
công ty chng khoán sn sàng nhn tin ca h mà không cn bit ngun gc ca tin
y.
Th t: tác đng ca các cuc cách mng thông tin

 rt nhiu nc, ngân hàng là lnh vc đu tiên đa các tin b công ngh thông
20

tin vào ng dng sm và nhanh nht. Nhng thành qu ca cuc cách mng thông tin đã
đc nhng ngi ra tin tn dng trit đ, trong khi đó  lnh vc này các c quan
công lc t ra chm chp hn nhiu, nht là khi h cn phi hp nhiu đa phng hay
xuyên quc gia.
Th nm: nhu cu hp thc hóa các tài sn bt hp pháp
Theo s liu ca b ni v Nga, gia thp k 90 thu nhp ca nhóm ti phm là
2000 t rúp. Di s kim soát ca các c cu ngm,  nc này có hn 40.000 ch th
kinh t, trong đó có hn 400 ngân hàng, 47 s giao dch chng khoán, gn 15.000 doanh
nghip thuc khu vc nhà nc, 42% tng doanh thu bán hàng trên th trng hàng tiêu
dùng là thuc các ch th không đng ký, khu vc kinh t ngm  Nga chim khong
40-60% nn kinh t đt nc.
Trong lnh vc hp thc hóa các ngun thu nhp ti phm hin có không di
3.000 nhóm ti phm đc hp thc hóa bng cách đi ra ngoi t mnh ri chuyn ra
nc ngoài. Theo đánh giá ca Ngân hàng trung ng Nga, lng tin chuyn ra khi
nc Nga là không di 1 t USD/tháng. Theo các đánh giá khác, vic chuyn vn bt
hp pháp ra khi nc Nga trong nhng nm ci cách là 100-300 t USD. Kt qu là
nm 1996 tình trng chy vn ca Nga đã cao gp 10 ln đu t trc tip vào Nga trong
nm đó. Theo c tính trong 5 nm, ngân sách Nga đã b mt khong 60 t USD. iu
ht sc đáng lo ngi là hin có hn 60.000 công ty hi ngoi do ngi Nga thành lp.
Theo c tính ca các chuyên gia nghiên cu thì trong nm 2008 giá tr ch đen
thu đc t ma túy (100 USD/ gram) ca Colombia đã lên ti hn 300 t USD. Phn ln
s tin khng l này li đc ra qua h thng ngân hàng M và ch có khong hn 7 t
USD (hn 2%) là đc gi li ti đ ch ma túy đình đám th gii này
Th sáu: Khng hong tài chính toàn cu
Chính khng hong kinh t toàn cu đã làm sp đ hàng lot các ngân hàng ln
trên th gii và ni lên là cuc khng hong n Châu Âu. Li dng vic các quc gia
châu Âu đang vt ln vi khng hong tài chính, hot đng ra tin ti châu lc này tr

nên nhn nhp trong vài nm tr li đây. Chính cuc khng hong n công châu Âu đã
21

to thun li cho các t chc mafia thâm nhp vào lnh vc tài chính bng cách cung cp
nhng khon vay vi nhiu điu kin “u đãi” hn so vi các nhà bng ti tay ngi s
dng vn.
Th by: Ni lên ca nhiu t chc khng b
T sau s kin khng b 11/9 thì mt câu hi đc đt ra làm sao các t chc
khng b tn ti và hot đng ln mnh nh vy đc? Phi chng nó đc tài tr bi
ngun tin rt ln t khp ni trên th gii, và không loi tr kh nng tin này là tin
hot đng phi pháp mà có.
1.4.2. Xu hng ra tin hin nay
1.4.2.1. u tiên là s dính líu ngày càng nhiu các chuyên gia ra tin trong hot
đng ra tin
Các t chc ti ác ngày càng có xu hng chuyn giao nhim v ra tin cho các
chuyên gia ra tin bi vì nhng phng pháp cn s dng đ lách lut và tránh b phát
hin rt tinh vi và phc tp. Ngày nay, s lng lut s, ngi giao dch chng khoán,
mua bán bt đng sn, c vn thu v, nhân viên k toán tham gia vào đng dây này
ngày càng tng. Các chuyên gia này không ch gii che du gc gác ca tin phi pháp
mà còn có th s dng s tin đó đu t vào bt đng sn, c phiu – trái phiu hay các
lnh vc kinh doanh hp pháp khác. Thù lao tr cho các chuyên gia ra tin ngày càng
tng t 6 – 8 % hi đu thp niên 80 lên 20% vào gia thp niên 90.
Nm 1996, nhà kinh t hc Franklin Jurado xut thân t trng Harvard danh giá
đã đi ti… nhà tù vì ra tin 36 triu USD cho trùm ma túy Colombia Jose Santacruz-
Londono trong nhng nm cui thp niên 80 và đu 90 ca th k trc.
1.4.2.2. Toàn cu hóa hot đng ra tin
Xu hng này bt ngun t hai nhân t:
Th nht: Vic thc thi pháp lut chng ra tin  mt s nc cha nghiêm
S hi nhp toàn cu ca th trng tài chính và các n lc ca bn ti phm
nhm tránh s phát hin và tch thu các tài sn bt minh bng cách li dng các nc

22

thiu pháp lut chng ra tin hoc pháp lut chng ra tin cha phát trin và vic thc
thi pháp lut cha nghiêm. áng tic là nhng nc có nn kinh t cha phát trin hoc
mi ni li b lit vào danh sách này.
Th hai: Ra tin thông qua ngoi thng quc t
Bng cách quc t hoá hn na hot đng ti ác các chuyên gia ra tin thc t
đang li dng xu hng toàn cu hoá đ đu t vào hàng hoá và dch v tài chính hp
pháp. Trong các ngun tin cn ra thì có l ngun kinh doanh là th hin tính toàn cu
hoá nhiu nht, mà mt trong nhng biu hin là vic khai man giá chuyn giao (transfer
price) đ tránh thu ca các công ty xuyên quc gia.
1.4.2.3. Áp dng công ngh hin đi vào hot đng ra tin
 nhng nm 90 có th phng đoán đc mc đ ra tin thông qua nhu cu v
tin trong nn kinh t. Hin nay các bin pháp ra tin đã khác, chúng đc chuyn t
h thng ngân hàng và lnh vc tin mt sang th trng tài chính vi công c phi tin
mt nh trao đi hàng hoá, trao đi v khí đ ly ma túy và nhiu khi giao dch đc
thc hin qua internet. Nhng trang web đen nh sex, c bc, cá cc… thng đc
dùng đ ra tin vì các c quan công lc khó có th truy ra tin y t đâu đn và v tay
ai. Nhng xu hng nh vy đang gây khó khn nghiêm trng trong công tác phòng
chng ra tin. Loi giao dch này ch thông qua ch ký đin t đ nhn bit khách hàng
cho nên khó xác đnh chính xác ngun gc ca tin giao dch, ch nhân thc s ca nó
1.4.2.4. Ngày càng nhiu ngân hàng tham gia vào vic ra tin
Hin nay, ngày càng nhiu các ngân hàng b điu tra liên quan đn hot đng ra
tin. iu đó không nhng nh hng xu đn uy tín ca chính các ngân hàng đó mà
còn nh hng lòng tin ca khách hàng đn h thng ngân hàng nói chung.
Vi nhng vi phm khác nhau nhng đu liên quan đn ti danh ra tin, các
ngân hàng đc nêu trong bng 1.1 đã b chính ph M pht vi s tin khng l. Ngân
hàng HSBC phi chu mc pht hn 1,9 t USD, chim 8,5% li nhun trc thu vì
mi quan h ca ngân hàng này vi Cuba và các bng nhóm ma túy  Mecico. ng thi
ngân hàng này còn liên quan đn các h tr tài chính cho Iran, Sudan, Myanmar và

23

Lybia.
Cùng vi Ngân hàng HSBC thì Ngân hàng Standard Chartered cng b chính ph
M cáo buc liên quan đn hot đng ra tin. Theo thông báo ca S dch v tài chính
(DFS) bang New York ngày 06/08/2012 thì Ngân hàng Standard Chartered chi nhánh
New York va b nhà chc trách M phát hin che giu các giao dch tr giá 250 t USD
vi Iran. Vi vic vi phm nghiêm trng lnh cm ca chính ph M, ngân hàng này
đang đi din nguy c b tc giy phép. Theo đó ngân hàng nc Anh b cáo buc đã
"bí mt phi hp" vi chính ph Iran và che giu khong 60.000 giao dch bí mt phi
pháp đ thu v hàng trm triu USD tin phí trong quãng thi gian gn 10 nm. T tháng
8/2012 – 12/2012, s tin mà Ngân hàng Standard Chartered phi np pht là 667 triu
USD, chim 9,1% li nhun trc thu ca ngân hàng này.
Bng 1.1 : Nhng ngân hàng b chính ph M cáo buc liên quan đn ra tin vi s tin
pht ln nht

Ngun: Tng hp ca tp chí The Economist nm 2012

1.4.3. Phòng, chng ra tin  mt s nc trên th gii và bài hc rút ra cho Vit
Ngân hàng
S
tin
pht
(triu
USD)
Ngày
Nc có liên quan trong cáo buc
HSBC
1.921
Tháng 12/2012

Cuba, Iran, Libya, Mexico,
Myanmar và Sudan
Stardard Chartered
667
Tháng 8 và
12/2012
Iran, Libya, Myanmar và Sudan
ING
619
Tháng 6/2012
Cuba và Iran
Credit Suisse
536
Tháng 12/2009
Cuba, Iran, Libya, Myanmar và
Sudan
RBS (ABN
AMRO)
500
Tháng 5/2010
Iran và Libya
Lloyds Banking
Group
350
Tháng 1/2009
Iran và Sudan
Barclays
298
Tháng 8/2010
Cuba, Iran, Myanmar và Sudan

24

Nam
1.4.3.1. Mt s t chc quc t v phòng, chng ra tin trên th gii
 T chc chng ra tin quc t (FATF)
Vào nm 1989 các nc G7 đã thành lp lc lng đc nhim trong lnh vc tài
chính FATF (Financial Action TasK Force). FATF đc xem nh là mt công c hp tác
quc t trong lnh vc chng ra tin: có nhim v đánh giá, giám sát các bin pháp
chng ra tin, theo du các hot đng ra tin  các quc gia thành viên và không phi
là thành viên ca t chc này.
Thành tích ln nht ca t chc này là đa ra 40 kin ngh nhm chng li s lm
dng h thng tài chính đ ra tin buôn lu ma túy và 9 khuyn ngh đc bit v chng
khng b. Nhng khuyn ngh này đã to nên khuôn kh c bn cho vic phát hin,
ngn nga ra tin và chng tài tr cho khng b trên toàn th gii.
FATF còn có mt nhim v na là công b danh sách các nc và vùng lãnh th
không cam kt hoc không hng ng tích cc chng li nn ra tin. Ngay khi danh
sách này đc công b ln đu tiên vào tháng 6/2000, 15 nc và lãnh th trong danh
sách không hp tác đã nhanh chóng hành đng đ thc hin nhng chun mc do FATF
đ ra. ây là mt trong nhng cnh báo cho nhng quc gia nào không có thin chí
trong n lc hp tác quc t chng li ra tin và khng b. Và mi đây FATF đã ghi
thêm tên Ecuador, Yemen và Vit Nam vào danh sách nhng nc cha có đ tin b
trong vic đi phó vi nhng hot đng ra tin và tài tr khng b.
 Nhóm Châu Á Thái Bình Dng v phòng chng ra tin (APẢ)
APG đc thành lp vào nm 1997, là mt t chc mang tính t nguyn và hp
tác trong lnh vc chng ra tin. Hin nay, APG đã có 40 thành viên và 20 quan sát
viên. APG có 5 chc nng chính là:
(1) ánh giá vic thc hin đy đ các tiêu chun quc t v chng ra tin và
chng tài tr khng b ca các thành viên thông qua mt chng trình đánh giá chéo ln
nhau gia các quc gia thành viên;