NGUYÊN NHÂN DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA KHÓ TIẾP CẬN TÍN DỤNG NGÂN HÀNG TÌNH HUỐNG THÀNH PHỐ ĐÔNG HÀ.PDF

B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. H CHÍ MINH


NGUYN TH HNG NHUNG

NGUYÊN NHÂN DOANH NGHIP NH VÀ VA
KHÓ TIP CN TÍN DNG NGÂN HÀNG
TÌNH HUNG THÀNH PH ỌNGăHĨ


LUNăVNăTHCăSăCHÍNH SÁCH CÔNG





TP. H Chí Minh  3

B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP.H CHÍ MINH

CHNGăTRỊNHăGING DY KINH T FULBRIGHT

NGUYN TH HNG NHUNG

NGUYÊN NHÂN DOANH NGHIP NH VÀ VA
KHÓ TIP CN TÍN DNG NGÂN HÀNG
TÌNH HUNG THÀNH PH ỌNGăHĨ

Ngành : Chính sách công
Mã s : 60340402

LUNăVNăTHCăSăCHệNHăSỄCHăCỌNG

NG DN KHOA HC:
PGS. TS. NGUYN MINH KIU


TP. H Chí Minh  3


i

LIăCAMăOAN
c hin trích dn và s liu s
dng trong luc dn ngu chính xác cao nht trong phm vi hiu bit
ca tôi. Lu    t thit ph   m c  i hc Kinh t
Thành ph H ng dy Kinh t Fulbright.
Tác gi lu


Nguyn Th Hng Nhung

ii

LIăCMăN
u tiên, tôi xin chân thành cn Minh Kii trc ting dn
tôi trong quá trình thc hin lung ý kin hu ích giúp tôi sáng t
nhiu v.
Tôi xin bày t lòng cn TS. Trn Qu Giang  
s ng và góp ý cho tôi trong quá trình hoàn thành lua mình.

i li cn Quý Thy, Cô cng dy Kinh t Fulbright
 i hc Kinh t t tình ging dng d tôi trong hc
tp, nghiên cu. C, h tr tôi trong quá trình hc tp và nghiên
cu tng.
Cui cùng, tôi xin bày t lòng bic nhi v
bên cng viên và  tôi trong sut quá trình sng và hc tp ca mình.
Nguyn Th Hng Nhung

iii

TịMăTT
Lu    p nh và va
trong tip cn tín du tra các doanh nghip và ngân hàng ti thành ph 
tnh Qung Tr. Nhng nguyên nhân này có th xut phát t yu kém ca Chính ph trong vic
u hành, hay t nhng hn ch ca bn thân ngân hàng và loi hình doanh nghip nh và
va. Nhng yu kém t Chính ph có th ng kinh doanh tr 
t n kh p cn tín dt n kinh t  thng lut pháp
n x lý tài sm bo yu kém, thông tin bt cân xng do thi h tng
nh v trn lãi sut cho vay doanh nghip nh và va. V phía các ngân
 và kinh nghim non yu ca cán b tín dng trong cho vay hn ch  kh
p cn tín dng ca doanh nghip nh và va. Cui cùng, s kém minh bch ca các s
liu tài chính do doanh nghip c tình la d kinh doanh hn ch ca ch doanh
nghip góp ph trong vic vay vn ngân hàng.
T phân tích trên, lun ngh Chính ph nên to mng nh và
phù hc tài chính phát trin lành mnh thông qua các gii pháp nh kinh t 
mô; ci thin h th h tng lun x lý tài sm bo; xây dng
 h ty, by cnh tranh  th ng thông tin tín
dng và phát trin các hình thc thanh toán không dùng tin mt; g b nh v trn
lãi sut cho vay và h tr o qun lý cho doanh nghip nh và vng thi, lu
 xut các ngân hàng và doanh nghip nh và va ch ng hn ch nhng yu kém ca

 góp phng cho loi hình doanh nghip này.


iv

MCăLC
Trang
LIăCAMăOAN i
LI CMăN ii
TÓM TT iii
MC LC iv
DANH MC CH VIT TT v
DANH MC BNG BIU vii
Chng 1: GII THIU 1
1.1 Bi cnh nghiên cu 1
1.2 V nghiên cu 2
1.3 Mc tiêu và câu hi nghiên cu 2
ng và phm vi nghiên cu 3
lun 3
1.6 Cu trúc lu 3
Chng 2: KHO SÁT LÝ THUYT V DNNVVăVĨăNGUYểNăNHỂNăKHịăKHNă
TRONG TIP CN TÍN DNG……………………………………………. 4
2.1 Doanh nghip nh và va 4
DNNVV trong tip cn tín dng 5
Chng 3: PHÂN TệCHăNGUYểNăNHỂNăGỂYăKHịăKHNăCHOăDNNVV TRONG
TIP CN TÍN DNG………………………………………… 9
3.1 Tng quan v tình hình kinh t - xã hi và DNNVV ti thành ph  9
m mu kho sát 10
p cn tín dng 12
Chng 4: KT LUN VÀ KIN NGH 28

4.1 Kt luDNNVV trong tip cn tín dng 28
4.2 Kin ngh 29
4.3 Mt s hn ch c tài 35
TÀI LIU THAM KHO 36
PH LC 40
v

DANHăMCăCHăVITăTT

T vit tt
Tên ting Anh
Tên ting Vit
Agribank

Ngân hàng Nông nghip và Phát trin nông
thôn Vit Nam
BCTC

Báo cáo tài chính
BIDV

i c ph
Phát trin Vit Nam
CIC
Credit Information Center
Trung tâm thông tin tín dng
CIEM
Central Institute for Economic
Management
Vin nghiên cu kinh t Trung 

DN

Doanh nghip
DNNVV

Doanh nghip nh và va
GTTB

Giá tr trung bình
IFC
International Finance Corporation
Công ty Tài chính quc t
ILSSA
Institute of Labor Science and
Social Affairs
Vin Khoa hng và xã hi
MBBank

i c phn i
Nă10

Ngh -CP ngày 12/2/2010
Nă56

Ngh -CP ngày 30/6/2009
Nă163

Ngh -CP ngày
29/12/2006
Nă185

Ngh -CP ngày
04/11/2004
NH

Ngân hàng
NHNN

c
NHTM

i
OECD
Organization for Economic Co-
operation and Development
T chc hp tác và phát trin kinh t
vi

PBC
Vietnam Credit Information Joint
Stock Company
Công ty c phn thông tin tín dng
Vit Nam
Sacombank

Ngân hàng i c phn Sài Gòn

TMCP

i c phn

TSB

Tài sm bo
UNU ậ WIDER

Ti hi
hc Liên hp quc
Vietinbank

i c phn Công
 Vit Nam
VPBank

i c phn Vit Nam
Thng


vii

DANHăMCăBNGăBIU
Trang
Bng 2.1: Phân loi DNNVV 5
Bng 3.1: Mt s ch ng GDP ca thành ph  9
Bng 3.2: S n 2008  2011 10
Bng 3.3: Tng sn phm ca DNNVV (giá ) n 2008  2011 10
Bc kho sát 11
Bm ca DNNVV v tình hình kinh t n li n
kh p cn tín dng 14
Bm ca DNNVV v p cn tín dng 16
Bm ca DNNVV v n trung - dài hn 20

Bm ca DN v s am hiu ca nhân viên NH trong thnh tín dng 22
Bng m ca DNNVV v th tp cn tín dng 23
Bng 3.10: H thng k toán tài chính ca DNNVV và kp cn tín dng 25
Bng 3.11: K c qun lý ca Ch 
trong tip cn tín dng 27

1

Chng 1: GIIăTHIU
1.1 Biăcnhănghiênăcu
Doanh nghip nh và va (DNNVV) không nhng chim t trng ln nh
rt l i vi các nn kinh t trên th gii. Theo T chc hp tác và phát trin kinh t
p (DN)  khu vc OECD là DNNVV. Các DN này
thuê khon vào phát minh my s phát trin ca khu
vc và liên kt xã hi
1
.  c thu nhp thn vào s
ng kinh t và tc làm
2
.
Vì nhn ca mình vi s phát trin kinh t ca tng quc gia, vic
hic các nhân t khác nhau n s phát trin cu rt quan
trng. Nhng bng chng t các quc gia trên th gii cho thy DNNVV g
các DN ln trong hong và tip cn tín dng là mt trong nhng cn tr ln nht. Cn tr
tài chính s hn ch s ln mnh cng lc phát trin ca nn kinh t
3
.
 c ta hi liu th mt cách chính xác v DNNVV,
u ht các nhà nghiên cu cho rng loi hình DN này chim khong 97% tng s
c cho s phát trin kinh t 

c trên th gii, DNNVV  Vip nhng v tip cn
tín du tra ca Cc Phát trin DNNVV (B K ho) ti
2010 vi s tham gia ci 30 tnh thành phía Bc, vic tip cn ngun vn
ca các DN g khi ch có 48,65% s DN có kh p cn, 30,43% s DN khó
tip cn và 20,92% s DN không tip cc
4
. c khnh bng kt qu cuc
a Vin nghiên cu kinh t n Khoa hc
ng và xã hi (ILSSA) phi hp vi hi hc
Liên hp quc (UNU  WIDER) thc hiu tra 2.500 DNNVV trong khu vc sn xut
ti 10 tnh và thành ph.


1
OECD (2005)
2
Ayyagari; Demirguc-Kunt và Maksimovic (2011)
3
Kumar; Rajan và Zingales (1999),
4
B k hom Th Tri (2011)
2

Nm trong bi cnh chung ca c c, DNNVV  thành ph p
nhic tip cn tín dngc bit trong nh a
qua, tình hình trên li càng trm trng . Vii gii cho bài toán này là v quan
tr h tr cho s phát trin ca DNNVV nói riêng và nn kinh t thành ph  nói
chungng thi, vic nghiên cu  phm vi thành ph  góp phn tìm ra các
nguyên nhân DNNVV khó tip cn tín dng  Vit Nam và t  xut chính sách phù hp.
1.2 Vnăđănghiênăcu

p nhng v nghiêm trng v tip cn tín dng mà nguyên nhân có th
xut phát t nhiu yu t khác nhau: T yu kém ca DNNVV, t ngân hàng (NH) hoc t
ng kinh doanh chung. Vic tìm hiu các nguyên nhân chính dn tình trng trên có
ng trong vi ra chính sách phù hp nhm ci thin kh p cn tín
dng cho DNNVV.
Vì vy, v nghiên ct ra  lu là tìm hiu các nguyên nhân chính dn
tình trng DNNVV khó tip cn tín dng  thành ph , t   xut các chính sách
h tr phù hp nhm ci thin tình trng trên.
1.3 McătiêuăvƠăcơuăhiănghiênăcu
1.3.1 Câu hi nghiên cu
i. Các nguyên nhân chính nào làm DNNVV  thành ph khó tip cn tín dng?
ii. Các chính sách nào cc th h tr các DNNVV này tip cn tín dng?
1.3.2 Mc tiêu nghiên cu
i. Tìm hiu và phân tích nguyên nhân chính làm DNNVV  thành ph khó tip
cn tín dng NH.
ii. nh và la chn chính sách phù hp nhm ci thin kh p cn tín dng
ca loi hình DN này.
3

1.4 iătngăvƠăphmăviănghiênăcu
1.4.1 iătng nghiên cu
ng nghiên cu là các i (NHTM) và chính sách, quy
nh ca Nhà c n hong cp tín dng cho DNNVV ti thành ph .
1.4.2 Phm vi nghiên cu
Phm vi nghiên cu gii hn ti thành ph  Hà, Qung Tr, n 2008 - 2013.
1.5 Phngăphápălun
Lu d phát hin các nguyên nhân gây khó
p cn tín d tìm kim d liu cho vic phân tích, thông tin
s c ly t c hai ngun: Th cp. Thông tin th cp s cung cp nhng thông tin
tng quan v m nghiên cng nghiên cu. Các thông tin này s c ly t

c (NHNN), Chi cc Thng kê,
S K ho website cc thu thp thông qua
cuc phng vn trc tip vi cu tra khp rt cn
thii vi lum v nhc tip mà NH và DNNVV
phi mt khó có th thu thc t các ngun th cp.
1.6 Cuătrúcălunăvn
V cu trúc, luc b cc thành 4ăchng. Tip theo chngă1 gii thiu v nghiên
cu  chngă 2 tp trung kho sát lý thuyt  ng quan DNNVV và
nguyên nhân DNNVV khó tip cn tín dng. Trong chngă3, lu tin hành phân tích
các d liu thu thc. Cui cùng, chngă4 kt lun nhng nguyên nhân chính gây khó
p cn tín d xut chính sách da trên phân tích
 
4

Chng 2: KHOăSỄTăLụăTHUYTăVăDOANHăNGHIPăNHăVĨăVA
VÀ NGUYÊN NHÂN KHịăKHNăTRONGăTIPăCNăTệNăDNG
2.1 DoanhănghipănhăvƠăvaă
Trên th gii, tùy thuu kin kinh t - xã hi, chic, mng ca
tng quc gia riêng bit, khái ning nht. Mc dù có s khác bit
nhnh, nhìn chung, khái nim DNNVV có chung mt s nDNNVV là
nhng c s sn xut - kinh doanh vì mc tiêu li nhun, có quy mô DN gii hn theo các tiêu
thc nh: S lao đng, tng ngun vn, tng tài sn hay doanh thu hàng nm, và các tiêu thc
luôn thay đi theo tng thi k nht đnh ca mi quc gia.
 Vit Nam, theo Ngh -CP v tr giúp phát trin DNNVV
(thay th Ngh -CP), DNNVV là c s kinh doanh đã đng ký kinh doanh
theo quy đnh pháp lut, đc chia thành ba cp: Siêu nh, nh, va, theo quy mô tng ngun
vn (tng ngun vn tng đng tng tài sn đc xác đnh trong bng cân đi k toán ca
DN) hoc s lao đng bình quân nm (tng ngun vn là tiêu chí u tiên) (Bng 2.1).
DNNVV bao gm nhiu loi hình t chc DN: DN trách nhim hu
hn, công ty c phn, công ty hp danh, hp tác xã và h kinh doanh cá th. DNNVV có th

có nhiu loi hình s h hc, s hc có yu t s
h c ngoài. Tuy nhiên, khái nim DNNVV s dng trong lu    n các
DNNVV theo phân loi   thuc s ht
DN. Vì vng DNNVV trong lu bao gm các DNNVV thuc các loi hình:
DN  trách nhim hu hn, công ty c phn, công ty hp danh. DN thuc s
hc và có yu t s hn, vì h có nhm
khác bit so vc trong tip cn tín dng.
5

Bng 2.1: Phân loi DNNVV
Quy mô
DN siêu
nh
DN nh
DN va
Khu vc
S lao
đng
Tng
ngun vn
S laoăđng
Tng ngun
vn
S laoăđng
I. Nông, lâm nghip
và thy sn
i
tr xung
20 t ng
tr xung

T trên 10
n
i
T trên 20 t
n 100
t ng
T trên 200
n 300
i
II. Công nghip và
xây dng
i
tr xung
20 t ng
tr xung
T trên 10
n
i
T trên 20 t
n 100
t ng
T trên 200
n 300
i
i và
dch v
i
tr xung
10 t ng
tr xung

T trên 10
n 50
i
T trên 10 t
n 50
t ng
T trên 50
n 100
i
Ngun: Chính ph (2009), Ngh -CP
2.2 CácănguyênănhơnăgơyăkhóăkhnăchoăDNNVV trongătipăcnătínădng
Tip cn tín dng là nhân t quan trm bc nhu cu vn phc v
kinh doanh. Tuy nhiên,  các qun, vic tip cn tín dng cc
bit là DNNVV gp nhi ra 3 nhóm nhân t chính
cn tr vic tip cn tín dng ca các DNNVV  các qu
 Môi trng hot đng ca lnh vc tài chính: Bt n kinh t  H thng lut pháp liên
n tài sm bo  tín dng yu kém; Thông tin bt cân xng; Hiu qu ca
h thng NH thp;
 Các nhân t đn t phía cung tín dng (các NH): NH thiu ht vn trung - dài h cho
vay; Yu kém ca NH trong thnh các khon vay; Th tc cho vay phc tp;
 Các nhân t đn t phía cu tín dng (yu kém ca DNNVV): H thng k toán tài chính
thiu tin cy; K  n lý ca Ch DN kém.

6

2.2.1 Môiătrng hotăđng caălnhăvc tài chính
i. Bt n kinh t vămô: Bt n kinh t t cn tr nghiêm trng vic tip cn
tín dng ca DN
5
. Nguyên nhân do bt n kinh t i t l lm

phát cao và t giá hng lu này kéo theo lãi su
lên quá cao và thi hn cho vay ngc tip cn tín dng ca DNNVV
tr nên cc k tn kém.
ii. H thng lutăphápăliênăquanăđn TSBătín dng yu kém:  các quc gia có thu
nhp thp và trung bình, hu ht các DN mun xin vay vc yêu cu th chp tài
sng gng yêu cu này vì h
thiu tài s tín th chp
6
. Bên c khía ci cho
i vi , h có th b nn chí nu ving ch thc hin hng là mt
quá trình phc tp và tn kém thi gian. Mt h thng lut pháp tt s cho phép các
NH d dàng thc hin quyn ci vi các , cho phép h cam kt vào các
d n thit và m rng tín dng mà không phi bn tâm v ng ch thc
hin hng
7
.
iii. Thông tin bt cân xng: Thông tin bt cân xng là tình trng trong giao dch có mt
bên có thôn i bên còn li.  th ng tài chính, thông
tin bt cân xng là mt nhân t quan trng cn tr vic tip cn tín dng. Các DN
ng s hu các thông tin riêng v vic kinh doanh ca h mà các NH khó có th
tip cc. u này dn 2 v: La ch c và r  c. La
chc xc khi cho vay, NH không có kh c ri ro ca
các d án nên h có th t, dn hing ch có các DN ri ro cao vay
c. Rc ng hp xy ra sau khi NH cp tín dng cho DN, DN có th
s dng vng vay
8
. Tóm li, do thông tin bt cân

5
Boyd.; Levine và Smith (2001)

6
Fleisig; Safavian và De La Pena (2006)
7
Xu (2010).
8
Mishkin (1991)
7

xng, ri ro ca khon vay khá cao nên NH s a vin hoc
hn ch cho vay.
iv. Hiu qu ca h thng NH thp: Hiu qu ca h thng cu
trúc th ng cnh tranh và hn ch s can thip cc. S tp trung cao (hay
s kém cnh tranh) ca h thng NH (bank concentration) làm hn ch kh p
cn tín dng ca DN  các quc gia phát trin thc Chính ph can
thip sâu vào ngành bng vic có nhinh hn ch trong hong NH s làm
trm trng trên
9
.
2.2.2 Các nhân t đn t phía cung tín dng (các NH)
i. Thiu ht vn trung - dài hnăđ cho vay:  thc hin các khou qu,
c bit trong ngành công nghip) rt cn các khon vn trung - dài hn. Kh
p cn các ngun tín dng trung - dài hn giúp các DN phát tri
có th có nu ch da vào ngun vn t có và tín dng ngn hn
10
. Tuy nhiên, NH 
các qung da vào ngun vn ngn hn (tin gi ngn hn)
 tránh vic bt cân xng k hn ca tài sn n và tài sng hn ch
cp tín dng trung - dài hn cho các DN
11
.

ii. Yu kém trong vic thmăđnh các khon vay: Vic các NH phân bii x vi
DNNVV có th xut phát t yu kém ca h trong vic thnh các khon vay.
Công ty Tài chính quc t (IFC) khu này khi cho rng vic hn ch tín
dng cho DNNVV, vì có ít nhân viên NH có kh m trong vic thm
nh và qun tr ri ro các khon vay
12
ng tp trung vào các DN ln nên
nhân viên tín dng ch  thnh và qun lý các khách hàng
ln vi thông tin và báo cáo tài chính (BCTC) . Nhng k thut thnh cho


9
Beck; Demirguc-Kunt và Maksimovic (2004)
10
Caprio Jr và DemirgucKunt (1998)
11
Bouri; Breij; Diop .t.g (2011)
12
IFC (2003)
8

DN ln nc áp dng cho DNNVV s dn vic nhiu DNNVV không th 
c nhu kin ca NH
13
.
iii. Th tc cho vay phc tp: Th tc cho vay ti các NH có th khá phc tp, gây tn
kém thi gian và chi phí cho DNNVV. DNNVV có th phi cung cp quá nhiu giy
t pháp lý, làm quá nhiu th tm rà và phi ch i trong th khon
c duyu này làm DN có th phi tn chi phí ln khi tip cn tín dng và
gây tâm lý e ngi khi h có nhu cu vay vn

14
.
2.2.3 Các nhân t đn t phía cu tín dng (DNNVV)
i. H thng k toán tài chính thiu tin cy: H thng k toán tài chính t
cu kin cn thi BCTC
c kim toán s d dàng tip cn tín d     ng
không có các h thng k c
kim toán)
15
ng gi n ba s k toán, gây khó
c thm nh ri ro. Ví d  Trung Qung có
vài s k toán ph thuc cho xem là ai
16
.
ii. K nngătƠiăchínhăvƠăk nngăqun lý ca Ch DN kém: i v ca
Ch DN là mt nhân t quan trng khi thnh khoó, nhng doanh
nhân có nn tng giáo dc cao ít gc tip cn tín dng vì h
có kh n lý tt thông tin tài chính, k hoch kinh doanh và
duy trì quan h vi NH t DNNVV  phát trin
ng có k n tr kém, gây tâm lý e ngi cho NH trong vic cp
tín dng
17
.



13

14


15
Triki và Gajigo (2012)
16
Dollar; Hallward-Driemeier; Shi 2003)
17
Irwin và Scott (2010)
9

Chng 3: PHỂNăTệCHăNGUYểNăNHỂNăGỂYăKHịăKHNăCHO
DOANHăNGHIPăNHăVĨăVAăTRONGăTIPăCNăTệNăDNG
3.1 Tngăquanăvătìnhăhìnhăkinhătă- xưăhiăvƠăDNNVVătiăthƠnhăphăôngăHƠ
 
 - 

2


2
.
Bng 3.1: Mt s ch tiêuătngătrng GDP ca thành ph ôngăHƠă(giáădanhăngha)ă
(n v: Triu đng)
Chătiêu
2008
2009
2010
2011
Giáătr
%
Giáătr
%

Giáătr
%
Giáătr
%
1.ăTngăGDP
1.857.268
100
2.304.976
100
2.711.416
100
3.394.263
100
N
139.295
7,5
186.703
8,1
214.202
7,9
285.118
8,4
  - Xây

451.316
24,3
608.514
26,4
745.639
27,5

967.365
28,5
- D
1.266.657
68,2
1.509.759
65,5
1.751.575
64,6
2.141.780
63,1
2. GDP/ngi
22,83
27,78
32,55
40,62
Ngun: Chi cc Thng kê thành ph ông Hà (2008 – 2011)
Theo S K ho   m 99% tng s ng DN
c thành lp. Vào cu           DNNVV
thu  ng nghiên cu ca lu      phn 2.1 là 833 DN (Bng 3.2).
DNNVV là loi hình DNn ln vào s phát trin kinh t ca thành ph
(Bng 3.3). Tuy nhiên, phn ln các DNNVV vn còn yu v ngun vn, k ng và
công ngh lc hc bit, tip cn tín dng vn là mt tr ngi li vi DNNVV. Vic
tìm ra li gii vi s phát trin ca DNNVV nói
 

10

Bng 3.2: S lngăDNNVVăgiaiăđon 2008 ậ 2011
(n v: Doanh nghip)

Loiăhình DNNVV
Nmă2008
Nmă2009
Nmă2010
Nmă2011
1.ăDNătrongănc
473
599
668
843
 
15
13
11
11
 
116
126
128
135
 
271
370
420
565
 
71
90
109
132

2.ăDNăcóăvnăđuătăncăngoài
7
7
5
5
3.ăHpătácăxưă
79
82
86
86
4.ăHăkinhădoanhăcáăth
6.118
6.856
7.465
8.336
Ngun: S K hoch và u t tnh Qung Tr (2008 – 2011)
Bng 3.3: Tng sn phm ca DNNVV (giá danhăngha) giaiăđon 2008 ậ 2011
(n v: Triu đng)

Chătiêu
2008
2009
2010
2011
1.ăGDPăcaăDNNVV
727.007
962.340
1.208.374
1.691.033


39,14
41,75
44,57
49,82
2.ăGDPăcácăthƠnhăphnăkinhătăkhác
1.130.261
1.342.636
1.503.042
1.703.230

60,86
58,25
55,43
50,18
GDPăcaăThƠnhăphăợôngăHƠ
1.857.268
2.304.976
2.711.416
3.394.263
Ngun: S K hoch và u t tnh Qung Tr (2008 – 2011)
3.2 căđimămuăkhoăsát
Lun hành kho sát 47 DNVVN
18
thuc kinh doanh khác nhau và 12
nhân viên ca 4 ngân hàng i (NHTM) chim th phn ln nht trên th ng. Cuc
khc tin hành vào tháng 2 và tháng 3/2013.
c yêu cu tr li bng câu hi v nhnh ca h i vi các


18

Lun hành ly mu 80 DNNVV,  có 47 DNNVV c ch tin hành kho sát, là các
DNNVV n NH và cm thp cn tín dng.
11

  p cn tín d ng tr li bng câu hi là Ch
DNNVV hoc qun lý.  n
 di khom, vm là rt km
là rng ý vi các nguyên nhân luy, nu giá tr trung bình (GTTB) ca
các ý kin DNNVV l c không có ý kin (có giá tr c xem là mt
nguyên nhân quan tr   p cn tín dng. Các DNNVV
c phng va bàn (Bng 3.4) nên to
u kin cho vic phát hip cn tín dng t  u kin môi
c thù ca tng NH khác nhau.
Bng 3.4: căđimăcácăDNVVNăđc kho sát
Lnhăvc kinh doanh chính
S lng DNNVV
T l %
Nông, lâm, thu sn
8
17%
Công nghip
10
21%
Xây dng
4
9%
i
19
40%
Dch v

6
13%
DNăđưătng làm đnăxinăvayăNH
S lng DNNVV
19


Agribank
15

Vietinbank
8

BIDV
9

Sacombank
13

VPBank
7

MBBank
2

Các cuc phng vn NH c ting thi vi cuc kh có
cái nhìn toàn di phía cung tín dng v 
trong tip cn tín dng.  n nay có 7 NHTM hong (4 c
và 3 NHTM c phn). Tuy nhiê4 NH chi: NH Nông nghip và Phát

19
ng xin vay  nhiu NHTM khác nhau nên tng s DNNVV  phn này lng s
DNNVV trong mu kho sát
12

trin Nông thôn Vit Nam i c phn (TMCP) Phát trin
Vit Nam (BIDV), NH TMCP  Vit Nam (Vietinbank) và NH TMCP Sài Gòn
i tng th phn gn 80% ngun v tín dng.
Do chim th ph ng thi thuc các thành phn kinh t khác nhau (NHTM Nhà
c và NH TMCP) nên lun hành phng v tránh thiên v trong quá
trình kho sát.  mc ch phng vn là 3 cán b  các cp bc khác
ng phòng tín dng và nhân viên tín dng có kinh nghim

3.3 Phân tích nguyên nhân gây khóăkhnăchoăDNNVVătrongătipăcnătínădng
 p cn tín dng
có th xut phát t các nhân t khách quan cng kinh doanh, t phía cung tín dng
hay t phía cu tín dng. Qua cuc kho sát vi 47 DNNVV và 4 NHTM, có th nhn dng

3.3.1 Môiătrng hotăđng caălnhăvc tài chính
Bt n kinh t vămô
Bt n kinh t c hu ht các DNNVV ng tìnu
p cn tín dng.
Bng 3.5 m ca DNNVV v tình hình kinh t t n gây khó
c tip cn v nào. Phn ln các DNNVV cho rng kinh t t n
n: Th nht, kinh t bt n vu kin sn xuu vào
i nhanh chóng làm cho vic kinh doanh gNVV tr nên
kém hp dc mt NH (GTTB: 5); Th hai, lãi sut bing quá mnh trong mt
thi gian ngn làm n kh  n ca DNNVV, làm DNNVV mt uy tín vi
n vay vn tip sau (GTTB: 4,13); Th u kin cho vay

ca NH b xit cht làm cho DNNVV  vay vn NH (GTTB: 3,92). Qua
phng vn sâu vi các DNNVV, nhc phân tích c th 
13

Khi DNNVV n vay NH, h phi lp k hoch sn xut kinh doanh cho k k tip.
  lp các k hoch này là da trên các thông s ca nn kinh t  i, tính toán
vic kinh doanh cho phù hp. Nu các thông s này b ng ca các
bin s kinh t  giá, lm phát s làm n th u ra
hay kt qu kinh doanh ca DNNVV. T n nay, t giá VND/USD, lm phát VND
t và th ng tiêu th m làm DNNVV kinh doanh r
DNNVV có kt qu kinh doanh không tt thì NH rt ngi cho DNNVV vay vu này
ng tình bi tt c các DNNVV c phng vn (Bng 3.5).
Bên cu kiu chnh
lãi su theo kp th n 83% các DNNVV ng tình vi vic lãi sut cho vay
bing mnh gây ng ln kh p cn vn NH (Bng 3.5). Lúc DNNVV
 bu thc hic lãi sut ký vi NH khá thp. Tuy
nhiên, mt thi gian ngu chnh lãi sut trên khot lên, ng
n vic kinh doanh và tr n ca DNNVV. Ví d NVV ký h
2007 khon vay trung - dài hn ng
này lp li khi lãi suu chnh gi
cui 2010, 2011. Trong vòng mt thi gian ngn, lãi sut vay bing liên t
cho DNNVV rt nhiu trong vic kinh doanh và tr nu này càng làm DNNVV mt uy
tín vc vay vn các ln sau.
Kênh ng th 3 ca tình hình kinh t t n DNNVV u kin
cho vay ca NH. Kinh t bt n gây ri ro cho vic kinh doanh ca DNNVV 
NH càng thn trc cho vay, nht là các khon vay trung và dài hn. 73%
DNNVV cho ru kin cho vay ca NH b xit cht (Bng 3.5i có
n vay, yêu cu vn t có ca DNNVV n minh bch
i có li nhun ln và ít r
DNNVV không cho ru kin vay NH b xit cht (Bng 3.5) là nhng DNNVV mà

vic kinh doanh ca h thun lc quan h tín dng uy tín vi NH. Có th h
14

không gn cu kin cho vay có b xit cht
hay không.
Mc bit trong nghiên cu này là các phn ln các DNNVV cho rng lãi sut
vay trong na cuchp nhc c kinh doanh b hn
ch cho vay không ng ln vic tip cn vn ca DN (Bng 3.5). 
có mt s DNNVV trong mu phng vn cho rng lãi sut NH ti thm g
nhng DNNVV vay ti NH TMCP  cho bit h 
c chp nhn vay vn nên cui cùng vay  NH TMCP i lãi sui
chu thêm các khon lý tài sn, phí qun lý hn mc tín dng ). Phn phí
ng t 0,5%  3i lãi sut vay ti các NHTM Nc. Nguyên
nhân phi chu lãi sut cao ca các DNNVV này có th xut phát t  ri ro cao ca tín dng,
nên mt s NHTM c phi nâng lãi su p cho ri ro h phi gánh chu.
Bng 3.5:ăQuanăđim ca DNNVV v tình hình kinh t vămôăkhôngăthun li nhăhng
đn kh nngătip cn tín dng

1
2
3
4
5
Trung
bình
S
DN
tr
li
Rt

không
đng ý
Không
đng ý
Không
ý kin
ng
ý
Rt
đng
ý
Kt qu kinh doanh ca DN 

0%
0%
0%
0%
100%
5,00
47
Lãi sut bing m
cho DN trong hong kinh doanh và
tr n
0%
17%
0%
36%
47%
4,13
47

u kin cho vay ca NH xit cht
0%
11%
16%
43%
30%
3,92
47
 c kinh doanh b hn ch cho
vay
82%
9%
0%
0%
9%
1,45
47
Lãi sut cho vay na cu
u 2013 ca NH quá cao
15%
57%
0%
23%
5%
2,46
47
V phía NH, kinh t t  trong vic m rng cp tín
dng cho các DNNVVc phng vn cho rng tình hình kinh t ng
15

t th ng bing mnh và DNNVV gp nhiu ri ro trong hong
i NH phu chnh lãi sung xuyên cho phù
hp vi lãi sut th ng và tht chu kic bit các khon vay trung và
dài hc xit cht vì u kin kinh t t ng thì nhng
món vay có thi hn càng dài thì càng n cha nhiu ri các khon vay ngn hn
có thi gian thu hi vn nhanh. Các th tc NH cho là tht cht
bui ph khon vay, vn t a
i nhun cao và ít ri ro, so v cho DNNVV
có mt phn vn vay không cn t có thc
thm nh l
H thng lutăphápăliênăquanăđn tài sn yu kém
V ng, phn ln các DNNVV c phng vn không bc l nhi
vi y t pháp lý ca các tài s  i g nh giá thp
i giá th ng (Bng 3.6n 98% DNNVV c phng vn cho rng NH
p giá tr a DN (Bng 3.6n khong 70-80%
giá tr th ng ca tài sn và s tic ch khong 50-75% giá tr a NH,
gây n ving vn phc v k hoch kinh doanh ca DNNVV.
 vic có TSn vay, ch có khong 26% DNNVV
cho rng vi trong vic tip cn tín dng trong khi t l
ng ý và rng ý là 74% (Bng 3.6). Trong s các DNNVV  
mt s DNNVV m      vn g    c vay vn. Các
DNNVV này cho bit m t uy tín vi NH trong
vic tr n u kh thi ho ca
DNNVV do th ng bing bt li. Ni là yu t quan
trng nhm bo rng DNNVV s c vn NH.

16

Bng 3.6:ăQuanăđim ca DNNVV v TSBăgơyăkhóăkhnătrongătip cn tín dng

1
2
3
4
5
Trung
bình
S
DN
tr
li
Rt
không
đng ý
Không
đng ý
Không
ý kin
ng
ý
Rt
đng
ý
DN không có   th chp vay
vn
34%
40%
0%
17%
9%

2,27
47
DN có tài s h 
 th chp vay vn
30%
62%
0%
6%
2%
1,88
47
NH không nhn   
hóa, xe máy, 
17%
28%
28%
15%
13%
2,82
47
p giá tr  ca
DN
0%
0%
2%
40%
58%
4,56
47
V c phng vu cho rng th tc nhn th chp tài sn không

có gì phc t li c bit gt thi gian, chi phí khi x lý .
Các NH cho bit h ng mt thi gian t 1-i x lý xong mt , có nhiu
ng hp phi x lý xong. Lúc x lý xong thì tài s gim giá tr 
nhiu. Vic x lí tài sn tn kém nhiu thng mc ca h thng pháp
lun pháp lý trong x lý ng hin nay va thiu
li va chng chéo và quy trình t tng khi khi kim rà, tri qua quá
nhiu c.
Th tc x c các NHTM thc hinh ti B
lut Dân s 2005, Lu nh s -CP ngày 29/10/2004 v
thi hành Lu -CP  ca Chính ph v giao dch bo
m và Ngh nh s - CP v si, b sung mt s u cc x
i s phi hp ca các ban ngành liên quan bng nhnh c th
c x  nh c th các b ngành liên quan
thc thi vai trò ca h   giúp NHTM thc hin quyn ca h.
Hin vn thing dn quy trình x ng d
cán b tín dng không khi lúng túng trong quá trình x nh s vng m