BăGIỄOăDCăVĨ ĨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.ăHăCHệăMINH
NGUYNăTHăNGCăTRỎC
HOĨNăTHINăHăTHNGăNHNăDNGă
THNGăHIUăCAăNGỂNăHĨNGăTMCPă
CỌNGăTHNGăVITăNAM
LUNăVNăTHCăS KINHăT
TP. H Chi Minh ậ Nm 2013
BăGIỄOăDC VĨ ĨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.ăHăCHệăMINH
NGUYNăTHăNGCăTRỎC
HOĨNăTHINăHăTHNGăNHNăDNGă
THNGăHIUăCAăNGỂNăHĨNGăTMCPă
CỌNGăTHNGăVITăNAM
Chuyên ngành : QUẢN TRỊ KINH DOANH
Mã ngành : 60340102
LUNăVNăTHCăS
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. HUỲNH THANH TÚ
TP. H Chi Minh ậ Nm 2013
i
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan ni dung đ tƠi “HoƠnă thină hă thngă nhnă dngă
thngăhiuăcaăNgơnăhƠngăTMCPăCôngăthngăVităNam” lƠ do bn thơn
tôi thu thp vƠ phơn tích các tƠi liu có liên quan, đng thi có s hng dn
ca TS. Hunh Thanh Tú.
Tôi xin hoƠn toƠn chu trách nhim vi cam kt trên.
Hc viên: Nguyn Th Ngc Trúc
Lp: Qun tr kinh doanh êm 3 K19
ii
LIăCMăN
thc hin đ tƠi tôi đƣ đc cp nht c s lỦ thuyt trong quá trình
hc tp trng i hc Kinh t Tp. HCM. Trong quá trình thc hin tôi đƣ đc
TS. Hunh Thanh Tú hng dn đ hoƠn thƠnh đ tƠi. NgoƠi ra tôi còn tham
kho vƠ s dng mt s tƠi liu liên quan. Tôi xin chơn cm n trng i hc
Kinh t Tp. HCM, đc bit lƠ cm n TS. Hunh Thanh Tú, các tác gi ca tƠi
liu tham kho đƣ giúp tôi hoƠn thƠnh đ tƠi nƠy.
Hc viên: Nguyn Th Ngc Trúc
Lp: Qun tr kinh doanh êm 3 K19
iii
TịMăTTăLUNăVN
Cùng vi s phát trin ca nn kinh t, h thng Ngơn hƠng thng mi
cng ngƠy mt m rng v quy mô vƠ cht lng dch v. Theo đó lƠ s gia
nhp ca hƠng lot các thng hiu ngơn hƠng mnh nh HSBC, Citibank,
ANZ, Standard Chartered Bank,ầ vƠ s tr mình đi mi ca các thng hiu
Ngơn hƠng trong nc nh VCB, ACB, Sacombank,ầ. Trc yêu cu cnh
tranh ngƠy cƠng gay gt, nm 2008 Ngơn hƠng TMCP Công thng Vit Nam
(NHCT) đƣ đa vƠo s dng thng hiu
thay cho thng hiu
, đng thi thay đi h thng nhn dng thng hiu mi.
H thng nhn dng thng hiu lƠ cu ni trc tip đa thng hiu
Vietin
Bank đn vi ngi tiêu dùng, do đó trong quá trình xơy dng vƠ phát
trin h thng nhn dng thng hiu, NHCT cn phi nhìn li nhng thƠnh
công, hn ch vƠ có hng điu chnh cho phù hp, t đó tip tc xơy dng vƠ
phát trin thng hiu VietinBank theo đúng đnh hng đ ra.
Trong môi trng cnh tranh nh hin nay, các sn phm, dch v gn
nh không có s khác bit đáng k. Do đó, ngi tiêu dùng đang có xu hng
chuyn t tiêu dùng sn phm, dch v sang tiêu dùng thng hiu. Chính vì
vy vic xơy dng mt thng hiu mnh, ngha lƠ thng hiu đó phi đc
ngi tiêu dùng d dƠng nhn bit, nh vƠ tiêu dùng lƠ nhim v ht sc quan
trng. Vi chc nng lƠ cu ni đa thng hiu đn vi ngi tiêu dùng, h
thng nhn dng thng hiu đang gi mt vai trò ch đo. Vì vy vic hoƠn
thin h thng nhn dng thng hiu lƠ mt nhim v vô cùng quan trng, nó
nh hng đn s tn vong ca thng hiu
VietinBank. ó lƠ lỦ do chính đ
tác gi chn đ tƠi nghiên cu khoa hc “HoƠnă thină hă thngă nhnă dng
thngăhiuăcaăNgơnăhƠngăTMCPăCôngăthngăVităNam” đ giúp NHCT
có th đng vng vƠ phát huy ht sc mnh ca mình, khng đnh thng hiu
VietinBank trc s cnh tranh ht sc khc lit đn t các đi th trong vƠ
ngoƠi nc.
iv
Chng 1: Trong chng nƠy, tác gi đa ra nhng quan đim khoa hc
v vai trò ca thng hiu, giá tr thng hiu, h thng nhn dng thng hiu,
vƠ mt s mô hình h thng nhn dng thng hiu đƣ đc xơy dng đ lƠm
c s lỦ lun nghiên cu.
Chng 2: Tác gi tóm tt s lc quá trình hình thƠnh vƠ phát trin
NHCT, t đó đa ra nhng nn tng cho vic xơy dng bng cơu hi kho sát.
Da vƠo kt qu kho sát Ủ kin ca khách hƠng đang s dng dch v ca
NHCT, thc tin hot đng xơy dng h thng nhn dng thng hiu ca
NHCT đ phơn tích thc trng hot đng xơy dng h thng nhn dng thng
hiu, t đó lƠm cn c đ đa ra các gii pháp nhm hoƠn thin h thng nhn
dng thng hiu.
Chng 3: Cn c vƠo c s lỦ lun, phơn tích tình hình thc t vƠ nng
lc ni b ca NHCT, tác gi đ xut mt s gii pháp hoƠn thin h thng
nhn dng thng hiu cho NHCT. Tác gi cng ch ra mc tiêu chin lc vƠ
các nhóm gii pháp cn thc hin đ đt đc mc tiêu đ ra.
T kt qu nghiên cu ca đ tƠi, ta có th thy đ xơy dng vƠ phát trin
mt thng hiu mnh, t chc cn hoƠn thin h thng nhn dng thng hiu,
đnh hng chin lc rõ rƠng đ tip cn khách hƠng mt cách n tng,
chuyên nghip. Nghiên cu nƠy s giúp cho các nhƠ qun tr thng hiu ca
NHCT có c s trong vic la chn nhng gii pháp cn thit đ hoƠn thin h
thng nhn dng thng hiu ca NHCT, đng thi tng kh nng cnh tranh vƠ
cng c vng chc v trí ca mình trên toƠn ngƠnh.
v
DANHăMC HỊNHăNH,ăSă
Hình 1.1: Mô hình h thng nhn dng thng hiu ca TS. inh Công Tin . 14
Hình 1.2: Mô hình h thng nhn dng thng hiu ca An Th Thanh NhƠn vƠ
Lc Th Thu Hng 15
Hình 1.3: Mô hình h thng nhn dng thng hiu ca Vng Hng Quơn 16
Hình 1.4: Mô hình kho sát s dng cho đ tƠi 22
vi
DANHăMCăBNG, BIU
Bng 2. 1: tui ca mu kho sát 38
Bng 2. 2: Thu nhp ca mu kho sát: 39
Bng 2. 3: Ni sng ca mu kho sát 40
Bng 2. 4: Lnh vc công tác 40
Bng 2. 5: Gii tính ca mu kho sát 41
Bng 2. 6: Th t u tiên la chn thng hiu ngơn hƠng giao dch 42
Bng 2. 7: H s Cronbach Alpha ca các khái nim nghiên cu 43
Bng 2. 8: ánh giá tên thng hiu “VietinBank” trong tơm trí khách hƠng 46
Bng 2. 9: ánh giá Biu tng trong tơm trí khách hƠng 48
Bng 2. 10: ánh giá cơu khu hiu “Nơng giá tr cuc sng” ca NHCT trong
tơm trí khách hƠng 50
Bng 2. 11: ánh giá cm nhn ca khách hƠng v đa đim giao dch ca
NHCT 52
Bng 2. 12: ánh giá cm nhn ca khách hƠng đi vi Website
www.vietinbank.vn ca NHCT 54
vii
MCăLC
PHN M U 1
1. TệNHăCP THIT CAă TĨI 1
2. MCăTIểUăNGHIểNăCU 2
3. IăTNGăNGHIểNăCU 2
4. PHMăVIăNGHIểNăCU 3
5. PHNGăPHỄPăNGHIểNăCU 3
6. KT CUă TĨI 3
Chng 1: C S Lụ THUYT V H THNG NHN DNG THNG
HIU 5
1.1 Kháiănim 5
1.1.1 Thng hiu 5
1.1.2 Giá tr thng hiu 8
1.1.3 Nhn din thng hiu 12
1.1.4 H thng nhn dng thng hiu 12
1.2 Môăhìnhăh thng nhn dngăthngăhiu ca mt s tácăgi đƣănghiênă
cu: 13
1.2.1 Mô hình h thng nhn dng thng hiu ca inh Công Tin 14
1.2.2 Mô hình h thng nhn dng thng hiu ca An Th Thanh Nhàn và
Lc Th Thu Hng. 14
1.2.3 Mô hình h thng nhn dng thng hiu ca Vng Hng Quân 15
1.3 Môă hìnhă khoă sátă h thng nhn dngă thngă hiu caă Ngơnă hƠngă
CôngăthngăVit Nam 17
1.4 Cácăyu t ca h thng nhn dngăthngăhiu 22
1.4.1 Tên thng hiu 22
1.4.2 Biu tng thng hiu: 24
1.4.3 Câu khu hiu 27
1.4.4 a đim giao dch 29
1.4.5 a ch và giao din website 30
ắÓM ắắ CHNG 1 31
Chng 2: PHÂN TệCH THC TRNG H THNG NHN DNG
THNG HIU CA NGÂN HÀNG CÔNG THNG VIT NAM 33
2.1 Gii thiuăsălc v NgơnăhƠngăCôngăthngăVit Nam 33
viii
2.1.1 Quá trình hình thành và phát trin Ngân hàng Công thng Vit Nam
33
2.1.2 C cu t chc và quy mô hot đng ca Ngân hàng Công thng Vit
Nam 33
2.1.3 Sn phm dch v ch yu ca Ngân hàng Công thng Vit Nam 35
2.1.4 Tình hình hot đng ca Ngân hàng Công thng Vit Nam trong giai
đon t nm 2006 -2011 35
2.2 Thc trng xơyădng h thng nhn dngăthngăhiu tiăNgơnăhƠngă
CôngăthngăVit Nam 36
2.2.1 Tng hp kt qu kho sát h thng nhn din thng hiu ca NHCT
38
2.2.1.1 ắhông tin mu nghiên cu 38
2.2.1.2 Kt qu kho sát các thành phn h thng nhn dng thng hiu ca
Ngân hàng Công thng Vit Nam 43
(1) Tên thng hiu 45
(2) Biu tng thng hiu 47
(3) Cơu khu hiu 49
(4) a đim giao dch 50
(5) a ch vƠ giao din website 53
2.2.2 ánh giá chung v h thng nhn dng thng hiu ca Ngân hàng
Công thng Vit Nam 55
2.2.2.1 ắên thng hiu 55
2.2.2.2 Biu tng thng hiu 56
2.2.2.3 Câu khu hiu 56
2.2.2.4 a đim giao dch 57
2.2.2.5 a ch và giao din website 58
ắÓM ắắ CHNG 2 59
Chng 3: GII PHÁP HOÀN THIN H THNG NHN DNG THNG
HIU CA NGÂN HÀNG CÔNG THNG VIT NAM 60
3.1 McătiêuăvƠă că s đ xut giiăphápăhoƠnăthin h thng nhn dng
thngăhiu caăNgơnăhƠngăCôngăthngăVit Nam: 60
3.1.1 Mc tiêu ca gii pháp hoàn thin h thng nhn dng thng hiu
ca Ngân hàng Công thng Vit Nam 60
ix
3.1.2 C s đ xut gii pháp hoàn thin h thng nhn dng thng hiu
ca Ngân hàng Công thng Vit Nam 60
3.2 GiiăphápăhoƠnăthin h thng nhn dngăthngăhiu caăNgơnăhƠngă
CôngăthngăVit Nam 61
3.2.1 Tên thng hiu 62
3.2.2 Biu tng thng hiu 70
3.2.3 Câu khu hiu 75
3.2.4 a đim giao dch 78
3.2.5 a ch và giao din website 81
ắÓM ắắ CHNG 3 83
KT LUN 84
HN CH CA TÀI VÀ HNG NGHIÊN C TIP THEO 85
TÀI LIU THAM KHO i
PH LC iii
1
PHNăMăU
1. TệNHăCPăTHITăCAăăTĨI
H thng Ngơn hƠng Thng mi lƠ mch máu ca nn kinh t, đóng mt
vai trò quan trng không th thiu cho s phát trin kinh t ca mt quc gia.
Sau s kin Vit Nam gia nhp WTO, nn kinh t nc ta đƣ có nhiu đi mi,
s gia nhp các thng hiu mnh t bên ngoƠi vƠo th trng Vit Nam ngƠy
cƠng đa dng, s gia tng ngun vn nc ngoƠi vƠo Vit Nam, s phát trin
mnh m ca khi kinh t t nhơn, nhng ci cách mnh m ca khi kinh t
NhƠ nc, đƣ to ra nhiu c hi rt ln t quá trình hi nhp kinh t toƠn cu.
S phát trin kinh t đó đƣ kéo theo s phát trin ca tt c ngƠnh dch v nói
chung vƠ dch v Ngơn hƠng nói riêng.
Theo đó hƠng lot các ngơn hƠng bán l đƣ ra đi, điu nƠy dn đn cuc
chin khc lit gia các ngơn hƠng vi nhau đ tn ti vƠ phát trin. Vn đ đt
ra đi vi ngơn hƠng lƠ cn phi đa thng hiu ca mình luôn hin din trong
tơm trí khách hƠng, t đó thng hiu đó luôn lƠ s la chn đu tiên khi khách
hƠng có nhu cu s dng bt k dch v nƠo ca ngơn hƠng.
Trc yêu cu đó đòi hi mi ngơn hƠng phi xơy dng cho mình mt h
thng nhn dng thng hiu đ tt đ thng hiu d dƠng đi vƠo nhn thc,
tơm trí ca ngi tiêu dùng. ụ thc đc điu đó, t nm 2001 đn nay hƠng
hot các ngơn hƠng đƣ thay đi h thng nhn dng thng hiu, ví d nh nm
2010 Ngơn hƠng hƠng Hi đi tên giao dch thƠnh Maritime Bank; nm 2006
Ngơn hƠng u t vƠ Phát trin Vit Nam đi cơu khu hiu thƠnh “BIDV-Chia
s c hi, hp tác thƠnh công”, gn đơy nht Ngơn hƠng Ngoi thng Vit
Nam đƣ đi logo
thƠnh , đi t cách trình bƠy tên thng
hiu dng ch in nghiêng sang ch thng đng,ầ Cùng vi bc chuyn mình
mnh m ca h thng ngơn hƠng ti Vit Nam, t nm 2008 Ngơn hƠng Công
thng Vit Nam (NHCT) cng đƣ đi tên thng hiu
Incombank thƠnh
VietinBank, thay đi b nhn dng thng hiu t mƠu xanh ch đo sang mƠu
2
xanh đ, thay đi logo t
thƠnh , vƠ s dng cơu khu hiu
mi lƠ “Nơng giá tr cuc sng”, tng bc thay đi c s vt cht ti các chi
nhánh, phòng giao dch trên c nc,ầ
Vn đ đt ra đi vi NHCT lƠ sau khi thc hin thay đi h thng nhn
dng thng hiu, liu h thng nhn dng thng hiu mi nƠy đƣ thc hin
tt vai trò lƠ cu ni đa thng hiu
VietinBank vƠo tơm trí khách hƠng cha,
khách hƠng đƣ trung thƠnh vi thng hiu
VietinBank hay cha, NHCT cn
duy trì hay đi mi b nhn dng thng hiu đ phù hp vi khách hƠng, đơy
lƠ cơu tr li rt cn có đáp án đ quá trình NHCT xơy dng vƠ hoƠn thin h
thng nhn dng thng hiu đc đi theo đnh hng đúng đng. ụ thc đc
tm quan trng ca vic đánh giá vƠ hoƠn thin h thng nhn dng thng hiu
trong công tác xơy dng vƠ phát trin thng hiu VietinBank, tác gi chn đ
tƠi “Hoàn thin h thng nhn dng thng hiu ca Ngân hàng TMCP
Công Thng Vit Nam”.
2. MCăTIểUăNGHIểNăCU
tƠi nghiên cu nhm đt đc các mc tiêu sau:
C s lỦ lun v thng hiu vƠ h thng nhn dng thng hiu.
Phơn tích thc trng xơy dng h thng nhn dng thng hiu ca
NHCT, nhn xét nhng mt thƠnh công vƠ tn ti trong công tác xơy
dng h thng nhn dng thng hiu ca NHCT.
xut gii pháp nhm hoƠn thin
h thng nhn dng thng hiu ca
NHCT trong thi gian ti.
3. IăTNGăNGHIểNăCU
i tng nghiên cu ca đ tƠi nƠy lƠ các yu t ca h thng nhn dng
thng hiu ca NHCT gm: tên thng hiu, biu tng thng hiu, cơu
khu hiu, đa đim giao dch, đa ch vƠ giao din website.
i tng kho sát lƠ các khách hƠng đƣ vƠ đang s dng dch v Ngơn
hƠng trên đa bƠn Tp.HCM
3
4. PHMăVIăNGHIểNăCU
Tác gi chn đi tng nghiên cu lƠ h thng nhn dng thng hiu ca
NHCT nên phm vi nghiên cu ca đ tƠi ch tp trung vƠo b nhn dng
thng hiu NHCT đƣ thit lp gm 5 thƠnh phn: tên thng hiu, biu tng,
cơu khu hiu, đa đim giao dch, đa ch vƠ giao din website. NgoƠi các thƠnh
phn trên h thng nhn dng thng hiu còn chu tác đng ca các yu t
khác nh đon nhc, li hát, nhơn vt đi din, vn hóa vƠ nhơn cách thng
hiu, cht lng dch v, bo v thng hiu, truyn thông thng hiu,
nhng phm vi đ tƠi nƠy s không đ cp đn.
V không gian: do gii hn v thi gian vƠ kh nng tƠi chính nên
nghiên cu nƠy đc gii hn h thng nhn dng thng hiu ca NHCT
trong phm vi thƠnh ph H Chí Minh.
5. PHNGăPHỄPăNGHIểNăCU
S dng phng pháp nghiên cu đnh tính vƠ nghiên cu đnh lng đ
kho sát đánh giá ca chuyên gia vƠ khách hƠng v các thƠnh phn ca h thng
nhn dng thng hiu VietinBank.
Phngăphápăthuăthpăsăliu: đ
thc hin đ tƠi nghiên cu nƠy, tác
gi s dng các ngun s liu nh sau:
- S liu th cp: t các báo cáo ca NHCT, tƠi liu sách báo, tp chí,
t các nghiên cu có sn, các tƠi liu có liên quan đn h thng nhn
dng thng hiu.
- S liu s cp: Kt qu kho sát Ủ kin ca khách hƠng đi vi h
thng nhn dng thng hiu VietinBank.
PhngăphápăxălỦăsăliu: Nghiên cu nƠy s dng phn mm SPSS.
Phng pháp phơn tích đc s dng trong nghiên cu lƠ thng kê mô t.
6. KT CUă TĨI
Kt cu lun vn gm 3 chng:
Chngă1:ăCăsălỦăthuytăvăhăthngănhnădngăthngăhiu
4
Tng hp vƠ gii thiu c s lỦ lun ca các nhƠ nghiên cu v thng
hiu, giá tr thng hiu, h thng nhn dng thng hiu vƠ mt s mô hình h
thng nhn dng thng hiu đƣ đc nghiên cu.
Chngă2:ăPhơnătíchăthcătrngăxơyădngăhăthngănhnădngăthngă
hiuăcaăNgơnăhƠngăCôngăthngăVităNam
Phơn tích vƠ nhn xét thc trng xơy dng h thng nhn dng thng
hiu ca NHCT trong thi gian qua. ơy lƠ chng lƠm c s đ tác gi đa ra
các gii pháp hoƠn thin h thng nhn dng thng hiu ca NHCT.
Chngă3:ăGiiăphápăhoƠnăthin hăthngănhnădngăthngăhiuăcaă
NgơnăhƠngăCôngăthngăVităNam
Chng nƠy s trình bƠy quan đim vƠ c s cho vic đ xut các gii
pháp hoƠn thin h thng nhn dng thng hiu. Phn chính lƠ đ xut các gii
pháp hoƠn thin h thng nhn din thng hiu phù hp vi tình hình thc t
vƠ đnh hng phát trin ca NHCT.
5
Chngă 1:ă Că Să Lụă THUYTă Vă Hă THNGă NHNă DNGă
THNGăHIU
Phn m đu đƣ gii thiu khái quát v đ tƠi nghiên cu. Tip theo,
chng 1 s trình bƠy mt s c s lỦ thuyt v h thng nhn dng thng
hiu, các mô hình nghiên cu v h thng nhn dng thng hiu, các khái
nim nghiên cu chính trong mô hình bao gm khái nim thng hiu, giá tr
thng hiu, nhn dng thng hiu, h thng nhn dng thng hiu.
1.1 Kháiănim
1.1.1 Thng hiu
Xét v ngun gc xut x, t thi xa xa con ngi đƣ bit cách xác đnh
quyn s hu hƠng hóa ca mình bng cách khc du st nung in trên mình gia
súc. Có th nói, thng hiu xut phát t nhu cu thc t ca nhƠ sn xut trong
vic to nên s khác bit cho sn phm do mình sn xut. NgƠy nay, thng lƠ
buôn bán, hiu lƠ du hiu đ nhn bit vƠ phơn bit. Nh vy, thng hiu nói
lên đc trng ca mt doanh nghip hay mt sn phm dùng đ phơn bit vi
các doanh nghip khác trên th trng.
Trong marketing, thng hiu đc xem lƠ trung tơm ca các công c
marketing vì thng hiu chính lƠ nhng gì mƠ các marketer xơy dng vƠ nuôi
dng đ cung cp li ích cho khách hƠng mc tiêu. Khái nim v thng hiu
ra đi t rt lơu vƠ trc khi marketing tr thƠnh mt ngƠnh nghiên cu riêng
bit trong kinh doanh. C th giai đon t 1870 đn 1914 đc coi lƠ giai đon
hình thƠnh vƠ phát trin khái nim thng hiu (Brand), giai đon 1919 đn
cui th k 20 lƠ giai đon mƠ các công ty đa quc gia, các tp đoƠn kinh t trên
th gii ng dng, phát trin khái nim thng hiu vƠ mô hình giám đc
thng hiu (Brand manager) mt cách bƠi bn nh Libby, Mc Neil, PvƠG,
GE, (Nguyn Nht Vinh, 2011, trang 7 - 8)
Theo thi gian, khái nim thng hiu cng đƣ thay đi cho phù hp vi
s phát trin ca ngƠnh marketing, vì vy có nhiu quan đim khác nhau v
thng hiu ph thuc vƠo mc đích nghiên cu. Tác gi chia ra lƠm hai quan
6
đim v thng hiu bao gm quan đim ca các nhƠ nghiên cu nc ngoƠi vƠ
các nhƠ nghiên cu trong nc.
Quan đim ca các nhà nghiên cu nc ngoài:
Theo hip hi Marketing Hoa K, thng hiu lƠ ''Mt cái tên, mt t ng,
mt du hiu, mt biu tng, mt hình v hay tng hp tt c các yu t k
trên nhm xác đnh các sn phm, dch v ca mt (hay mt nhóm) ngi bán
vƠ phơn bit các sn phm, dch v đó vi các đi th cnh tranh”.
Trong cun Nguyên lỦ Marketing, Philip Kotler (2008) đnh ngha
“ắhng hiu là tên, cm t, ký hiu, biu tng hay mu mã, hoc mt s kt
hp nhng cái đó nhm mc đích nhn din hàng hóa hay dch v ca mt
ngi bán hay mt nhóm ngi bán, hoc đ phân bit h vi đi th cnh
tranh”
1
Theo Stephen King, WPP Group, London đƣ tng phát biu: “Sn phm lƠ
cái đc sn xut ti nhƠ máy; thng hiu lƠ cái đc to ra bi khách hƠng.
Mt sn phm có th b sao chép bi đi th cnh tranh; mt thng hiu lƠ duy
nht. Mt sn phm có th nhanh chóng li thi; mt thng hiu thƠnh công lƠ
vô tn.”
Còn theo quan đim ca Giám đc công ty Richard Moore Associates ậ
Ông Richard Moore: “Thng hiu lƠ tng hp tt c các yu t vt cht, thm
m, lỦ l vƠ cm xúc ca mt sn phm, bao gm bn thơn sn phm, tên gi,
logo, hình nh vƠ mi s th hin hình nh, dn dn qua thi gian đc to
dng rõ rƠng trong tơm trí khách hƠng nhm thit lp mt ch đng ti đó”.
ắheo quan đim ca các nhà nghiên cu trong nc:
Nguyn ình Th vƠ Nguyn Th Mai Trang (2008) tip cn khái nim
thng hiu theo 2 quan đim chính: quan đim truyn thng vƠ quan đim tng
hp. Quan đim truyn thng: cho rng các yu t ca thng hiu bao gm tt
c nhng du hiu c hu hình vƠ vô hình đ phơn bit hƠng hoá/dch v khác
nhau hoc phơn bit các nhƠ sn xut khác nhau vi các đi th cnh tranh.
1
Trang 514_Nhng nguyên lỦ tip th, Philip Kotler vƠ Gary Armstrong, NXB Thng kê.
7
Quan đim tng hp: cho rng thng hiu không ch lƠ mt cái tên hay mt
biu tng mƠ nó phc tp hn nhiu (Davis, 2002). Nó lƠ mt tp các thuc
tính cung cp cho khách hƠng mc tiêu các giá tr mƠ h đòi hi. Thng hiu
theo quan đim nƠy cho rng, sn phm ch lƠ mt thƠnh phn ca thng hiu,
ch yu cung cp li ích chc nng cho ngi tiêu dùng. Nh vy, các thƠnh
phn tip th hn hp (sn phm, giá c, phơn phi vƠ chiêu th) cng ch lƠ các
thƠnh phn ca thng hiu (Amber vƠ Styles, 1996). Chính vì th mƠ thng
hiu đƣ dn thay th cho sn phm trong các hot đng marketing ca doanh
nghip (Chevron, 1998; Bhat vƠ Reddy, 1998).
Trong tƠi liu ging dy v Thng hiu vƠ qun lỦ thng hiu Thc s
V Thái HƠ (2010) cho rng: “Thng hiu không phi lƠ logo. Thng hiu
không phi lƠ cn cc. Cui cùng, thng hiu không phi lƠ sn phm.
Thng hiu lƠ cm nhn t trong tơm can ca khách hƠng v sn phm, dch
v vƠ t chc cung cp”.
GS.Tôn Tht Nguyn Thiêm trong cun Du n thng hiu, TƠi sn vƠ
giá tr thì cho rng: “Thng hiu bao gm luôn tt c nhng gì mƠ khách
hƠng/th trng/xƣ hi tht s cm nhn v doanh nghip hay/vƠ v nhng sn
phm, dch v cung ng bi doanh nghip”.
T thc tin ging dy, t vn vƠ nghiên cu, TS inh Công Tin đƣ xơy
dng khái nim v thng hiu nh sau: “Thng hiu lƠ tp hp các du hiu
(c hu hình vƠ vô hình) mƠ khách hƠng hoc/vƠ công chúng cm nhn đc
qua vic tiêu dùng sn phm, dch v hoc gii mƣ các thông đip t ngi
cung cp sn phm/dch v hoc đc to ra bng các cách thc khác đ phơn
bit hƠng hóa, dch v hoc nhóm hƠng hóa, dch v ca nhƠ cung cp nƠy vi
nhƠ cung cp khác hoc đ phơn bit gia các nhƠ cung cp”.
Tóm li, dù có khác nhau v quan đim gia các nhƠ nghiên cu trong vƠ
ngoƠi nc nhng nó cng đƣ cung cp mt cái nhìn tng quan v thng hiu
đ vn dng vƠo nhiu nghiên cu thng hiu cho nhiu lnh vc khác nhau ti
Vit Nam. Thut ng thng hiu đƣ xut hin Vit Nam t khá lơu, quy đnh
8
các thng hiu nh sau: “c coi là nhãn hiu hay thng hiu là các danh
t có th phân bit rõ rt, các danh hiu, biu ng, du in, con niêm, tem nhãn,
hình ni, ch, s, giy phong bì cùng các tiêu biu khác đ phân bit hình phm
hay thng phm”
2
1.1.2 Giá tr thng hiu
1.1.2.1 Quan đim tip cn
So vi khái nim “Thng hiu” đƣ đc bit đn t rt lơu trên th gii
thì khái nim “Giá tr thng hiu” ch mi xut hiu vƠo đu nhng nm 80
nhng nó đƣ to đc s quan tơm ca các nhƠ nghiên cu cng nh các doanh
nhơn trên th gii. Chính vì s quan tơm nƠy mƠ trên th gii có khá nhiu quan
đim vƠ cách đánh giá khác nhau v giá tr thng hiu. Có th chia thƠnh hai
nhóm quan đim chính: ánh giá theo quan đim đu t hay tƠi chính vƠ đánh
giá theo quan đim ngi tiêu dùng. ánh giá thng hiu theo quan đim tƠi
chính đóng góp vƠo vic đánh giá tƠi sn ca mt công ty, tuy nhiên, nó không
giúp nhiu cho nhƠ qun tr trong vic tn dng vƠ phát trin giá tr ca thng
hiu. Hn na, v mt tip th, giá tr tƠi chính ca mt thng hiu lƠ kt qu
đánh giá ca ngi tiêu dùng v giá tr ca thng hiu đó. ng t gc đ ca
ngƠnh marketing ng dng thì vic đánh giá giá tr thng hiu da vƠo ngi
tiêu dùng s giúp cho nhƠ qun tr nhn ra đc gc r ca vn đ đ phát trin
thng hiu theo cách hiu qu hn (Nguyn Phng HoƠng Lam, 2009, trang
7 - 8). Vì vy, nghiên cu nƠy tp trung vƠo quan đim th hai ậ đánh giá giá tr
thng hiu da vƠo ngi tiêu dùng.
1.1.2.2 Các mô hình giá tr thng hiu ca Vit Nam và trên th gii
Hin nay, tn ti khá nhiu mô hình đo lng giá tr thng hiu da trên
quan đim ca ngi tiêu dùng. Mt vƠi mô hình đo lng giá tr thng hiu
ph bin ca các nhƠ nghiên cu tiêu biu s đc tác gi đa vƠo lun vn đ
thy rõ hn hai quan đim tip cn thng hiu.
2
TƠi liu Cc S hu công nghip v vn đ thng hiu ti Hi ngh Tng kt ngƠnh Thng mi,
tháng 2-2003
9
(a) Mô hình giá tr thng hiu theo quan đim ca Keller
Mô hình ca Kevin Keller (1993) đa ra khái nim giá tr thng hiu
đc tip cn t gc đ khách hƠng vƠ đc hiu chnh lƠ kin thc ca khách
hƠng v thng hiu đó. Kin thc ca khách hƠng bao gm nhn thc thng
hiu vƠ hình nh thng hiu. Theo ông, mt thng hiu có giá tr cao khi
khách hƠng nhn bit nhiu v nó cng nh có hình nh tt v nhng thuc tính
mƠ nó cung cp đem li li ích ca khách hƠng.
Nhn bit thng hiu lƠ kh nng tên mt thng hiu đc nh đn khi
ngi tiêu dùng nh đn mt loi sn phm đc bit vƠ d chu khi mt cái tên
đc gi lên. Theo Keller nhn bit thng hiu gm hai mc, nhn ra thng
hiu (brand recognition) vƠ hi tng thng hiu (brand recall). Nhn ra
thng hiu phn ánh b mt ca nhn thc, ngc li hi tng thng hiu
phn ánh mc đ sơu hn ca nhn thc.
Hình nh thng hiu lƠ đc tính th hai ca giá tr thng hiu t góc đ
khách hƠng. Hình nh thng hiu xut phát t các loi liên tng trong trí nh
khách hƠng khi suy ngh đn mt thng hiu nht đnh, nhng liên tng
mnh m vƠ tích cc s thúc đy thái đ hp tác yêu thích vƠ la chn sn
phm.
Quan đim nƠy chi phi mnh m đn chin lc phát trin thng hiu.
Các n lc nơng cao giá tr thng hiu vì vy s tp trung vƠo vic la chn
các yu t nhn din thng hiu rõ rƠng (qua tên gi, logo,ầ) tip theo lƠ s
dng các chng trình truyn thông marketing đ to ra nhng liên tng đy
thin chí, mnh m vƠ duy nht trong tơm trí ngi tiêu dùng v thng hiu.
(b) Mô hình giá tr thng hiu theo quan đim ca D.Aaker (1991)
David Aaker giáo s ti trng đi hc California, Berkeley đƣ cho ra đi
nhng bƠi báo đu tiên vit v giá tr thng hiu. Theo Aaker, giá tr thng
hiu lƠ tp hp các tƠi sn có liên quan đn thng hiu, tên gi, biu tng ca
thng hiu góp phn lƠm tng thêm hay gim đi giá tr ca sn phm hay dch
v đó đi vi doanh nghip vƠ khách hƠng. LỦ thuyt giá tr ca Aaker đc
10
xem lƠ đƣ cung cp nn tng hu ích cho quá trình hình thƠnh vƠ phát trin
thng hiu. Mô hình giá tr thng hiu ca Aaker đ ngh bao gm 5 thƠnh
phn: (1) nhn bit thng hiu, (2) cht lng cm nhn (perceived
quality),(3) các liên kt thng hiu, (4) lòng trung thƠnh thng hiu (brand
loyalty) vƠ (4) các tƠi sn s hu trí tu thng hiu.
(1) Nhn bit thng hiu: nói lên kh nng khách hƠng có th nhn dng vƠ
phơn bit nhng đc đim ca mt thng hiu trong mt tp các thng
hiu trên th trng. c đo bng s phn trm ca dơn s hay th
trng mc tiêu bit đn s hin din ca thng hiu, nhn bit thng
hiu trong giai đon đu tiên trong quá trình mua sm vƠ lƠ mt tiêu chí
trong đo lng sc mnh ca thng hiu.
(2) Cht lng cm nhn: lƠ nhn thc ca khách hƠng v cht lng tng
th hay tính tuyt ho ca mt thng hiu sn phm/dch v có liên
quan đn mc đích s dng c th trong mi quan h so sánh vi các
thng hiu cnh tranh khác mƠ h bit. Yu t đ so sánh lƠ cht lng
ca các thng hiu, gm cht lng thc t ca sn phm do nhƠ sn
xut cung cp (Có tính khách quan) vƠ cht lng khách hƠng cm nhn
(ph thuc vƠo cm nhn ch quan ca khách hƠng, do vy cht lng
cm nhn mi lƠ yu t quyt đnh s la chn thng hiu)
(3) Các liên kt thng hiu: có th lƠ bt c th gì có th kt ni tơm trí
trc tip hay gián tip ca khách hƠng vi mt thng hiu, nó có th lƠ
thuc tính sn phm; có th lƠ li ích, lƠ giá tr vƠ Ủ ngha mang tính cá
nhơn ca khách hƠng v mt thuc tính sn phm/dch v; có th lƠ liên
h thng hiu vƠ thái đ.
(4) Lòng trung thƠnh thng hiu: nói lên xu hng ca khách hƠng mua, s
dng mt thng hiu nƠo đó vƠ lp li hƠnh vi nƠy. S trung thƠnh ca
thng hiu lƠ yu t ct lõi, lƠ trái tim ca thng hiu, lƠ thc đo v
s gn bó ca khách hƠng đi vi mt nhƣn hiu sn phm hay doanh
nghip. Cn c vƠo lòng trung thƠnh vi khách hƠng, th trng có th
11
chia lƠm 5 phơn đon khách hƠng: đon không có khác hƠng, đon th
trng nhy cm vi giá, đon th trng trung thƠnh th đng, đon th
trng bƠng quan, đon th trng trung thƠnh.
(5) Các tƠi sn quyn s hu trí tu khác ca thng hiu: đó lƠ bng sáng
ch bn quyn, kiu dáng thit k, tên thng hiu đƣ đng kỦ vƠ mi
quan h vi kênh phơn phi.
Theo David Aaker, đ thng hiu có giá tr doanh nghip phi to đc
s phơn bit v thng hiu các nhóm khách hƠng mc tiêu, t đó tip
tc tác đng đ to ra cht lng cm nhn hoc các liên kt tích c v
thng hiu. Khi khách hƠng bit đn vƠ u thích thng hiu, h s
mua vƠ s dng thng hiu, lp li hƠnh vi đó đ to ra lòng trung
thƠnh. T s cm nhn v cht lng ca khách hƠng cng có th to ra
s ham mun hoc lòng trung thƠnh thông qua các n lc thúc đy t
phía doanh nghip mƠ ch yu lƠ hot đng truyn thông marketing
ắóm li, Thng hiu tht s rt quan trng, nó lƠ tƠi sn vô hình có giá tr
ngƠy cƠng tng đóng góp vƠo tng tƠi sn ca doanh nghip. Th nhng vic
xơy dng thng hiu mnh trong môi trng kinh doanh hin nay tht không
d dƠng. Các nhƠ qun tr marketing hin nay đang đi mt vi các áp lc t
bên ngoƠi vƠ bên trong doanh nghip nh áp lc t phía khách hƠng (sc ép đi
vi doanh nghip v giá c, cht lng sn phm, dch v đi kèm,ầ thông qua
quyt đnh mua hƠng); áp lc t phía đi th cnh tranh; áp lc t s phơn tán
th trng vƠ hot đng truyn thông (s xut hin nhiu các phng tin truyn
thông nh truyn hình, báo, tp chí, internet, các loi hình tƠi tr ,ầ) đƣ lƠm
suy gim các thông đip đc gi đi; áp lc v kt qu kinh doanh ngn hn
(các mc tiêu kinh doanh ngn hn nh doanh thu, sn lng, li nhun) đƣ gơy
cn tr đn đu t thng hiu. gim thiu nhng hn ch trong quá trình
xơy dng thng hiu nêu trên đòi hi doanh nghip thit k h thng nhn
dng thng hiu phi hoƠn chnh đ có th gi thông đip đy đ đn khách
hƠng mc tiêu. Mt khi doanh nghip có h thng nhn dng thng hiu tt s
12
có thng hiu mnh, phn tip theo tác gi đa ra mt s mô hình h thng
nhn dng thng hiu đ nghiên cu chi tit các thƠnh phn ca h thng nhn
dng thng hiu.
1.1.3 Nhn din thng hiu
Nhn din thng hiu lƠ tt c nhng gì có th nhìn thy vƠ có th
to liên tng v thng hiu mƠ doanh nghip mun xơy dng vƠ gìn gi trong
tơm trí ca khách hƠng mc tiêu. Nó phi đc xơy dng trên c s các thuc
tính ca thng hiu: sn phm, t chc, con ngi vƠ biu tng đi din cho
thng hiu.
3
Theo tƠi liu ging dy, TS. inh Công Tin đnh ngha nhn din thng
hiu lƠ Tng th các liên kt thng hiu bao gm c tên gi, kim dáng, logo,
biu tng, slogan, mƠu sc, thuc tính sn phm, ầ cn thit cho hot đng
truyn thông thng hiu
4
. Nhng thuc tính nƠy cn thit đ khách hƠng vƠ
công chúng phơn bit đc thng hiu ca các ngi bán khác nhau.
1.1.4 H thng nhn dng thng hiu
Nh đƣ trình bƠy trên, giá tr thng hiu th hin s khác bit v kt
qu trong hot đng marketing mt sn phm hay mt dch v do thng hiu
to nên so vi sn phm tng t nhng không có thng hiu. chuyn ti
đc giá tr thng hiu v phía khách hƠng cn có h thng nhn dng thng
hiu, hin nay có khá nhiu đnh ngha khác nhau v h thng nhn dng
thng hiu:
Theo An Th Thanh NhƠn, Lc Th Thu Hng cho rng: “H thng nhn
dng thng hiu là nhng yu t cho phép tác đng trc tip vào hình nh
nhn thc ca khách hàng qua các giác quan và giúp thng hiu đc nhn
bit và phân bit vi các thng hiu khác. V c bn, h thng nhn dng
thng hiu bao gm các yu t chính nh tên gi, biu tng, nhân vt đi
3
4
David Aaker
13
din, khu hiu, bao bì và giao din trang web,… đc thit k đng b và nht
quán đ khách hàng có hình dung rõ ràng và d hiu nht v thng hiu”.
5
Còn theo Nguyn Quc Thnh vƠ Nguyn ThƠnh Trung cho rng “H
thng nhn dng thng hiu bao gm các quy đnh s dng mƠu sc, tên gi,
cách sp xp vƠ b trí các ni dung thông đip ca thng hiu, s thng nht
ca tt c các đim đi thoi thng hiu theo mt hình thc đng nht khin
khách hƠng có th liên tng đ thng hiu v mt hình nh vƠ sơu sc hn lƠ
v mt nhơn cách thng hiu”
6
.
Còn theo tác gi bƠi báo trên vietsmile.com.vn đnh ngha “H thng nhn
din thng hiu lƠ s din đt bn sc ca mt công ty bng hình nh thông
qua vic s dng vn t vƠ các biu tng. H thng nhn din thng hiu
gm nhng yu t nhn bit cu thƠnh thng hiu đc th hin mt cách
đng b, nht quán to nên đc đim riêng giúp phơn bit thng hiu đó vi
nhng thng hiu khác.
Theo Vng Hng Quơn s dng đnh ngha h thng nhn dng thng
hiu trong đ tƠi nghiên cu h thng nhn dng thng hiu ca Trng trung
cp nghip v vƠ k thut Nam SƠi Gòn cho rng “H thng nhn dng thng
hiu lƠ tt c các loi hình vƠ các cách thc mƠ thng hiu có th tip cn vi
khách hƠng nh: phm vi sn phm, xut x sn phm, các mi quan h vi
khách hƠng, đt đim t chc, logo công ty, khu hiu vƠ s k tha”
7
1.2 Môăhìnhăhăthngănhnădngăthngăhiuăcaămtăsătácăgiăđƣănghiênă
cu:
xơy dng h thng nhn dng thng hiu các nhƠ nghiên cu đƣ đa
ra các mô hình ca h thng nhn dng thng hiu. Mt s mô hình nghiên
cu thƠnh phn ca h thng nhn dng thng hiu s đc tác gi đa vƠo
5
Trang 47, Qun tr xúc tin thng mi trong xơy dng vƠ xúc tin thng mi, An Th Thanh NhƠn
vƠ Lc Th Thu Hng, NXB Thng kê.
6
Trang 189_Thng hiu vi nhƠ qun lỦ, Nguyn Quc Thnh, Nguyn ThƠnh Trung, NXB Lao đng
Xƣ hi
7
Xơy dng h thng nhn dng thng hiu ca Trng trung cp K thut vƠ Nghip v Nan SƠi Gòn,
Vng Hng Quơn
14
lun vn đ nghiên cu nhm tìm ra mô hình phù hp cho nghiên cu chng
sau. Di đơy lƠ mt s mô hình nghiên cu thƠnh phn h thng nhn dng
thng hiu.
1.2.1 Mô hình h thng nhn dng thng hiu ca inh Công Tin
Theo tƠi liu ging dy ca inh Công Tin cho rng h thng nhn dng
thng hiu gm 6 thƠnh phn, bao gm tên thng hiu; logo mƠu sc, kiu
dáng thit k; biu tng; slogan; tên min Internet; Danh ting
Hìnhă1.1: MôăhìnhăhăthngănhnădngăthngăhiuăcaăinhăCôngăTin
8
1.2.2 Mô hình h thng nhn dng thng hiu ca An Th Thanh Nhàn và
Lc Th Thu Hng.
An Th Thanh NhƠn vƠ Lc Th Thu Hng thì cho rng h thng nhn
dng thng hiu có 7 thƠnh phn gm tên thng hiu, biu tng, nhơn vt
đi din, khu hiu, đon nhc ậ li hát, đa ch- giao din website, bao bì
8
TƠi liu ging dy ca inh Công Tin
H THNG
NHN DNG
THNG HU
4. Slogan
3. Biu tng
2. Logo, mƠu sc, kiu dáng
thit k
1. Tên thng hiu
5. Tên min Internet
6. Danh ting