Tải bản đầy đủ (.pdf) (104 trang)

Quản lý thanh khoản tại ngân hàng TMCP xuất nhập khẩu Việt Nam

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (946.84 KB, 104 trang )

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM


ÀM TH HNG TRANG

QUN LÝ THANH KHON TI NGÂN
HÀNG THNG MI C PHN XUT
NHP KHU VIT NAM


LUN VN THC S KINH T







TP. H Chí Minh – Nm 2013

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM


ÀM TH HNG TRANG

QUN LÝ THANH KHON TI NGÂN
HÀNG THNG MI C PHN XUT
NHP KHU VIT NAM


Chuyên ngành: Tài chính – ngân hàng
Mã s: 60340201

LUN VN THC S KINH T


NGI HNG DN KHOA HC:
GS.TS. DNG TH BÌNH MINH



TP. H Chí Minh – Nm 2013


LI CAM OAN

Ni dung và s liu phân tích trong Lun vn này là kt qu nghiên cu đc
lp ca hc viên và cha đc công b trong bt k công trình khoa hc nào.

Tác gi lun vn ký và ghi rõ h tên



àm Th Hng Trang







MC LC

Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các ký hiu, ch vit tt
Danh mc bng biu
Danh mc đ th
Li m đu
CHNG 1: C S LÝ LUN V QUN LÝ THANH KHON
CA NGÂN HÀNG THNG MI 01

1.1. C s lý lun v thanh khon 01
1.1.1. Khái nim chung v thanh khon 01
1.1.2. Thanh khon ca ngân hàng 01
1.1.3. Cung – Cu thanh khon 03
1.1.3.1. Cu thanh khon 03
1.1.3.2. Cung thanh khon 03
1.1.4. Trng thái thanh khon 04

1.2. Ri ro thanh khoán 05
1.2.1. Khái nim ri ro thanh khon 05
1.2.2. Phân loi ri ro thanh khon 05
1.2.3. Nguyên nhân dn đn ri ro thanh khon 06
Trang


1.2.4. Hu qu ca ri ro thanh khon 07

1.3. Qun lý thanh khon 07
1.3.1. Khái nim qun lý thanh khon 07

1.3.2. S cn thit phi qun lý thanh khon 07
1.3.3. Mc tiêu ca qun lý thanh khon 08
1.3.4. Khung chính sách ca qun lý thanh khon 08
1.3.4.1. Quyn hn và trách nhim 08
1.3.4.2. Quy trình qun lý thanh khon 10
1.3.5. Phng pháp và công c 11
1.3.5.1. Các phng pháp đo lng thanh khon 11
1.3.5.2. Phng pháp qun lý thanh khon 14
1.3.5.3. Các bin pháp x lý ri ro thanh khon 17
1.3.6. Các báo cáo và tn sut báo cáo 20
1.4. Kinh nghim qun lý thanh khon t mt s NHTM C phn
Vit Nam và Ngân hàng nc ngoài 21
Kt lun chng 1 23

CHNG 2: THC TRNG QUN LÝ THANH KHON TI
NHTM C PHN XUT NHP KHU VIT NAM
(EXIMBANK) 24
2.1.Tng quan v Ngân hàng TMCP Xut Nhp Khu Vit Nam 24
2.1.1. Lch s hình thành và phát trin 24
2.1.2. C cu t chc 24

2.1.3. Hot đng kinh doanh trong thi gian gn đây 25

2.2.C s pháp lý qun lý thanh khon ti NHTM C phn Xut
Nhp Khu Vit Nam 27
2.2.1. Quy đnh ca NHNN Vit Nam 27
2.2.2. Quy đnh ca NHTM c phn Xut Nhp Khu Vit Nam
(Eximbank) 28

2.3. Thc trng qun lý thanh khon ti NHTM C phn Xut

Nhp Khu Vit Nam 28
2.3.1. Thc trng thanh khon ti Eximbank 29
2.3.1.1. Các ch tiêu theo quy đnh ca NHNN 29
2.3.1.2. Mt s ch tiêu thanh khon đc xem xét 30
2.3.2. Thc trng qun lý thanh khon ti Eximbank 34
2.3.2.1. Giám sát ca Hi đng qun tr và Ban điu hành cp cao 34
2.3.2.2. C cu qun lý thanh khon ti Eximbank 34
2.3.2.3. Tính h thng ca qun lý thanh khon ti Eximbank trong
mi tng quan vi các ri ro hot đng khác 36
2.3.2.4. Công tác đo lng thanh khon ti Eximbank 37
2.3.2.5. Công tác phân tích, d báo thanh khon 46
2.3.2.6. H thng cnh báo thanh khon 48
2.3.2.7. K hoch đi phó vi nhng bt ng 48

2.3.2.8. Hoàn thin vic qun lý ngun vn tp trung nhm qun lý tt
thanh khon và tng hiu qu s dng vn, ti đa hóa li nhun ngân
hàng 49

2.4. Thc trng ri ro thanh khon và x lý ri ro thanh khon
ti Eximbank 50
2.4.1. Thc trng ri ro thanh khon ti Eximbank 50
2.4.2. Thc trng x lý ri ro thanh khon ti Eximbank 51

2.5. ánh giá thc trng qun lý thanh khon ti NHTM C phn
Xut Nhp Khu Vit Nam 54
2.5.1. Nhng u đim 54
2.5.2. Nhng hn ch 57
2.5.3. Nguyên nhân ca nhng hn ch 59
Kt lun chng 2 60


CHNG 3: CÁC GII PHÁP TNG CNG QUN LÝ
THANH KHON TI NHTM C PHN XUT NHP KHU
VIT NAM 61

3.1. nh hng qun lý thanh khon ca Eximbank đn nm
2020 61
3.1.1. Mc tiêu qun lý thanh khon 61
3.1.2. Ni dung qun lý thanh khon ti Eximbank đn nm 2020 61

3.2. Các gii pháp đi vi ngân hàng nhà nc nhm tng cng
qun lý thanh khon 62
3.2.1. Thc thi chính sách tin t linh hot 62
3.2.2. Minh bch, công khai trong các chính sách tin t, qun lý 63
3.2.3 Kim soát vic thành lp ngân hàng thng mi 63
3.2.4 Tng cng và nâng cao hiu qu công tác giám sát hot đng
ca các ngân hàng thng mi 64
3.2.5. H tr các NHTM cng c thanh khon đi kèm các gii pháp,
quy đnh cng rn 64

3.3. Các gii pháp đi vi Eximbank nhm tng cng qun lý
thanh khon 64
3.3.1. Xây dng quy trình v qun lý thanh khon 64
3.3.2. Tng cng công tác d báo thanh khon tng quan vi thay
đi ca các điu kin kinh t v mô 66
3.3.3. Xây dng kho d liu tp trung các ch s thng kê kinh t và
các d liu ni b ca ngân hàng 66
3.3.4. Xây dng đi ng nhân viên có trình đ, nng lc và đo
đc ngh nghip 67
3.3.5. Hoàn thin h thng công ngh thông tin 68
3.3.6. Tng bc hoàn thin c ch qun lý vn tp trung đ vn dng

hiu qu mc tiêu qun lý thanh khon 68

3.4. Các gii pháp đi vi Eximbank v vn đ x lý ri ro thanh
khon 69


Kt lun chng 3 72
KT LUN
DANH MC TÀI LIU THAM KHO
PH LC

Danh mc các ký hiu, ch vit tt:
- ACB: Ngân hàng thng mi c phn Á Châu
- ALCO: y ban qun lý tài sn Có, tài sn N
- Eximbank: Ngân hàng thng mi c phn Xut Nhp Khu Vit Nam
- NHNN: Ngân hàng nhà nc Vit Nam
- NHTM: Ngân hàng thng mi
- ROA: t l li nhun sau thu trên tng tài sn bình quân
- ROE: t l li nhun sau thu trên vn ch s hu bình quân
- TCTD: t chc tín dng
Danh mc các bng, biu:
- Bng 1.1: Ngun cung thanh khon ca ngân hàng
- Bng 2.1: Bng kt qu hot đng kinh doanh ti Eximbank
- Bng 2.2: Ch tiêu thanh khon theo quy đnh ca NHNN
- Bng 2.3: Các ch tiêu thanh khon đc xem xét ti Eximbank
- Bng 2.4: Báo cáo theo đnh k hàng tháng (đn ngày 30/06/2013)
- Bng 2.5: Báo cáo theo đnh k hàng ngày (đn ngày 30/06/2013)
- Bng 2.6: T l an toán vn ti thiu ti Eximbank
- Bng 2.7: Bng đo lng t l ngun vn ngn hn đc s dng cho vay dài hn
ti Eximbank ngày 30/06/2013.

- Bng 2.8: Bng theo dõi tn qu ti Eximbank ngày 30/06/2013
- Bng 2.9: T l d n/tin gi khách hàng ti Eximbank ngày 30/06/2013
- Bng 2.10: T l d n/tin gi khách hàng ti Eximbank ngày 30/06/2013
- Bng 2.11: Bng phân tích thanh khon GAP

- Bng 2.12: Báo dòng tin các khon mc tài sn, n phi tr ti Eximbank ngày
30/06/2013
- Bng 2.13: Các ch tiêu tài sn, n phi tr ti Eximbank tháng 8/2012.
Danh mc các hình,đ th:
- Hình 1.1. Minh ha sp xp s đ t chc qun lý thanh khon
-  th 2.1. Din bin vn huy đng, cho vay ti Eximbank trong tháng 8/2012


LI M U


1. Tính cp thit ca đ tài:
Vn đ thanh khon đc xem là vn đ thng nht đi vi hot đng ngân
hàng. Qun lý thanh khon đt ra 2 vn đ cho nhà qun lý phi suy ngh:
- i vi ngân hàng “Thng d thanh khon”, tc d tha tin mt không có
lãi sut, ngân hàng cn xác đnh nên đu t hiu qu khon thng d thanh khon
này.
- i vi ngân hàng “Thâm ht thanh khon”, tc thiu ht tin mt đ chi
tr, ngân hàng cn xác đnh b sung thanh khon t ngun nào?  đâu? chi phí th
nào?
Nh vy, thanh khon và qun lý thanh khon là yu t quyt đnh s an toàn
trong hot đng ca bt k ngân hàng thng mi nào. Qun lý thanh khon giúp
cho ngân hàng tránh đc các ri ro có th xy ra nh thiu ht tin mt dn đn
phi huy đng chi phí cao, mt uy tín dn đn mt khách hàng, hoc đình tr hot
đng dn đn gim thu nhp, thm chí đy ngân hàng đn b vt phá sn Ngoài ra,

qun lý thanh khon góp phn gia tng hiu qu hot đng ca ngân hàng thông qua
qun lý hiu qu tài sn.
Trong bi cnh kinh t Vit Nam hin nay, nhiu ngân hàng đang phi đi
mt vi tình trng cng thng thanh khon, khi mà s cnh tranh khc lit v thu hút
tin gi buc các ngân hàng phi tìm kim các ngun tài tr có chi phí cao. Kh
nng thanh khon không hp lý là du hiu đu tiên ca tình trng bt n v tài
chính. iu này cho thy vn đ thanh khon và qun lý thanh khon ca các ngân
hàng thng mi có ý ngha cp bách c v lý lun và thc tin. Trên c s vn
dng nhng lý thuyt đc hc trong chng trình đào to bc cao hc - Trng đi

hc Kinh t Thành ph H Chí Minh vào điu kin Vit Nam, lun vn này bàn v
“Qun lý thanh khon ti Ngân hàng TMCP Xut Nhp Khu Vit Nam”.
2. Mc tiêu nghiên cu:
- V lý thuyt: h thng hóa nhng lý lun c bn v qun lý thanh khon ti
các ngân hàng thng mi.
- V thc tin: Phân tích, đánh giá và đ xut các kin ngh v qun lý thanh
khon ti Ngân hàng TMCP Xut Nhp khu Vit Nam.
3. Phm vi nghiên cu:
- i tng nghiên cu: qun lý thanh khon ti Ngân hàng TMCP Xut
Nhp Khu Vit Nam.
- Không gian nghiên cu: Ngân hàng TMCP Xut Nhp Khu Vit Nam và
mt s Ngân hàng TMCP Vit Nam và nc ngoài.
- Thi gian nghiên cu: t nm 2006 đn tháng 6/2013, phân tích và đánh giá
thc trng qun lý thanh khon ti Eximbank và đn 2020 khi đ xut các kin ngh.
4. Phng pháp nghiên cu:
- Thng kê, so sánh, đi chiu, phân tích đnh tính và đnh lng, tng hp.
- D liu: s liu thng kê th cp đc thu thp t các báo cáo thng niên,
báo cáo tài chính đã đc kim toán ca Eximbank va các s liu ni b ca
Eximbank.
5. Nhng đóng góp mi ca lun vn:

- Làm rõ thc trng qun lý thanh khon ti NHTM c phn Xut Nhp Khu
Vit Nam (Eximbank) da trên cách tip cn hin đi, ch ra nhng u đim và hn
ch ca hot đng qun lý thanh khon ti Eximbank, t đó đ xut nhng gii pháp
thích hp.
- óng góp các gii pháp tng cng hot đng qun lý thanh khon ti
Eximbank nh: hoàn thin quy trình qun lý thanh khon ti Eximbank, công tác d

báo thanh khon, xây dng kho d liu tp trung, đi ng nhân viên, hoàn thin h
thng công ngh thng tin và c ch qun lý vn tp trung (FTP) làm c s cho mt
hot đng qun lý thanh khon ngày càng hiu qu hn.
- Ngoài ra, lun vn đ xut gii pháp x lý ri ro thanh khon ti Eximbank
trong trng hp xy ra khng hong thanh khon xy.
6. Ni dung kt cu ca Lun vn:
Ngoài phn m đu, kt lun, tài liu tham kho, ph lc, lun vn gm 4
chng:
Chng 1: C s lý lun v qun lý thanh khon ca ngân hàng thng mi
Chng 2: Thc trng qun lý thanh khon ti NHTM c phn Xut Nhp
Khu Vit Nam
Chng 3: Các gii pháp tng cng qun lý thanh khon ti Ngân hàng
TMCP Xut Nhp Khu Vit Nam.
Kt lun.




- Trang 1 -

CHNG 1: C S LÝ LUN V QUN LÝ THANH KHON CA NGÂN
HÀNG THNG MI
1.1. C S LÝ LUN V THANH KHON

1.1.1. Khái nim chung v thanh khon
Thanh khon ch mc đ mà mt tài sn có th đc mua hoc bán trên th
trng mà không làm nh hng đn giá th trng ca tài sn đó. Mt tài sn có
tính thanh khon cao thng đc đc trng bi s lng giao dch ln. Ví d nh
tin mt có tính thanh khon cao nht, luôn sn sàng đ thanh toán, lu thông, tích
tr.
Hay nói cách khác thanh khon đ cp đn tài sn đc chuyn đi thành tin
mt mt cách nhanh chóng vi chi phí thp. Tin mt là tài sn thanh khon cao
nht, các tài sn khác đc chuyn đi thành tin mt phi tri qua thi gian dài và
vi chi phí cao đc xem nh có tính thanh khon kém.
Thanh khon cng đ cp c kh nng ca mt doanh nghip đ đáp ng các
ngha v thanh toán ca mình.
1.1.2. Thanh khon ca ngân hàng
Thanh khon ca ngân hàng là kh nng tc thi đ đáp ng nhu cu rút tin
gi hoc gii ngân các khon tín dng đã cam kt.
Mt ngân hàng đc xem là có thanh khon tt nu có kh nng đáp ng đy
đ các nhu cu thanh toán, chi tr phát sinh vi chi phí hp lý đúng vào thi đim
khách hàng hoc đi tác có nhu cu. Ngc li, mt ngân hàng có thanh khon thp
có th gp ri ro thiu ht thanh khon khi ngân hàng đang  trong tình trng khó
khn tài chính nghiêm trng, hay gp vn đ rút tin hàng lot. Khi đó ngân hàng
phi s dng ngân qu d tr có sn, hoc vay mn, hoc bán bt tài sn, dn đn
ngân hàng b phá sn vì không đáp ng đ nhu cu thanh khon.

- Trang 2 -

Vi mt ngân hàng thanh khon đc xét trên ba góc đ: thanh khon ca tài
sn, thanh khon ca ngun vn, yu t thi gian ca thanh khon.
Thanh khon ca tài sn
Thanh khon ca tài sn là kh nng chuyn hóa thành tin ca tài sn đó,
đc đo bng thi gian và chi phí chuyn hóa tài sn thành tin, hay nói cách khác là

tn tht (gim giá) ca tài sn đó khi chuyn hóa thành tin. Mt tài sn đc xem là
có thanh khon cao nu vic chuyn hóa tài sn thành tin mt thi gian ngn và chi
phí thp.
Ngân hàng nm gi tài sn vi thanh khon khác nhau. Kt cu ca tài sn
vi thanh khon khác nhau to nên thanh khon ca nhóm tài sn hoc ca c danh
mc tài sn. Trong danh mc tài sn ca ngân hàng thì tin mt có thanh khon cao
nht.
Thanh khon ca ngun
Thanh khon ca ngun là kh nng huy đng, m rng ngun vn ca ngân
hàng, đc đo bng thi gian và chi phí m rng ngun khi cn thit. Thi gian và
chi phí m rng ngun càng thp thì thanh khon ca ngun càng cao và ngc li.
Kt cu ngun vn ca ngân hàng có tính thanh khon khác nhau. Ngun vn nào có
kh nng huy đng vi khong thi gian và mc lãi sut hp lý thì có tính thanh
khon cao và ngc li.
Yu t thi gian ca thanh khon
Xét v thi gian, nhu cu thanh khon ca ngân hàng (hay nhu cu rút tin
gi hoc gii ngân) có 2 loi: nhu cu thanh khon ngn hn và nhu cu thanh khon
dài hn.
Nhu cu thanh khon ngn hn có tính tc thi, nh nhu cu rút tin gi t
các tài khon thanh toán, tài khon có k hn đn hn hoc nhu cu rút vn ca các
đi tác trên th trng liên ngân hàng.  đáp ng nhu cu thanh khon ngn hn,
ngân hàng phi duy trì  mc đ khá ln các loi tài sn có tính thanh khon cao nh

- Trang 3 -

tin mt ti qu, tin gi ti Ngân hàng nhà nc, hoc tin gi ti các đnh ch tài
chính khác, các chng khoán chính ph…
Nhu cu thanh khon dài hn có tính thi v, chu k và có xu hng. Chng
hn nhu cu rút tin hay vay mn thng đc bit tng cao vào dp cui nm, hoc
cn tt nguyên đán đ trang tri chi tiêu, mua sm.  đáp ng nhu cu thanh khon

dài hn, ngân hàng phi d phòng trc kh nng cung cp vn t nhiu ngun khác
nhau và  mc đ cao hn so nhu cu thanh khon ngn hn. Ví d nh đt k hoch
thu hút các khon tin gi mi, tha thun vay dài hn t công chúng hoc t các
ngân hàng khác…
Nh vy, cn c vào yu t thi gian ca thanh khon mà ngân hàng quyt
đnh làm th nào, khi nào,  đâu có th tip cn các ngun cung cp thanh khon
mi khi cn đn.
1.1.3. Cung – Cu thanh khon
1.1.3.1. Cu thanh khon
Cu thanh khon là nhu cu thanh toán các ngha v tài chính đã cam kt ca
ngân hàng. Nu xp theo th t u tiên chi tr, các ngun cu v thanh khon đc
xp nh sau:
- m bo d tr bt buc
- Khách hàng rút tin t tài khon
- Thanh toán các giy t có giá và hoàn tr n vay khi đn hn
- Thanh toán các chi phí hot đng, thc hin ngha v np thu, tr c tc
cho c đông, thanh toán các ngha v tài chính khác.
- Nhu cu tín dng ca khách hàng.
1.1.3.2. Cung thanh khon

- Trang 4 -

Cung thanh khon là nhng ngun thu ca ngân hàng đ đáp ng cu thanh
khon. Cung thanh khon bao gm tài sn hin có và kh nng huy đng mi ca
ngân hàng.
Bng 1.1. Ngun cung thanh khon ca ngân hàng
TÀI SN HIN CÓ HUY NG MI
- Tin mt trong qu
- Tin gi t
i ngân hàng nhà

nc và các t chc tín dng.
- Các khon tín dng đc ho
àn
tr
- Chng khoán chính ph v
à
chng khoán có tính lng cao
- Các tài sn có tính lng khác
- Tin gi mi ca khách hàng
- Vay ngân hàng nhà nc
- Vay trên th trng Li
ên ngân
hàng
- Các dng tài sn n khác
1.1.4. Trng thái thanh khon
Ngân hàng da trên cung – cu thanh khon đ đánh giá trng thái thanh
khon, t đó có nhng quyt đnh đ đm bo tính thanh khon ca ngân hàng và s
dng vn có hiu qu. Trng thái thanh khon ca ngân hàng đc tính nh sau:


Có ba trng thái thanh khon có kh nng xy ra sau đây:
Thng d thanh khon: Khi cung thanh khon vt quá cu thanh khon
(NLPt > 0), ngân hàng đang  trng thái thng d thanh khon. Nhà qun tr ngân
hàng phi cân nhc đu t s vn thng d này vào đâu đ mang li hiu qu cho ti
khi chúng cn đc s dng đ đáp ng các nhu cu thanh khon trong tng lai.
Thâm ht thanh khon: Khi cu thanh khon ln hn cung thanh khon
(NLPt < 0), ngân hàng phi đi mt vi tình trng thâm ht thanh khon. Nhà qun
Trng thái thanh
khon ca ngân hàng
(NLPt)


Tng cung v
thanh khon
Tng cu v
thanh khon
=

-

(1.1)

- Trang 5 -

tr phi xem xét, quyt đnh ngun tài tr thanh khon ly t đâu, bao gi thì có và
chi phí bao nhiêu.
Cân bng thanh khon: Khi cung thanh khon cân bng vi cu thanh
khon (NLPt = 0), tình trng này đc gi là cân bng thanh khon. Tuy nhiên, đây
là tình trng rt khó xy ra trên thc t.
1.2. RI RO THANH KHON
1.2.1. Khái nim ri ro thanh khon
Ri ro thanh khon là ri ro phát sinh khi ngân hàng không có kh nng cung
ng đy đ lng tin mt cho nhu cu thanh khon tc thi; hoc cung ng đ
nhng vi chi phí cao. Nói cách khác, ri ro thanh khon là ri ro phát sinh trong
trng hp ngân hàng thiu kh nng chi tr do không chuyn đi kp các loi tài
sn ra tin mt hoc không th vay mn đ đáp ng yêu cu ca các hp đng
thanh toán.
1.2.2. Phân loi ri ro thanh khon:
Có ba loi ri ro thanh khon có th xy ra đi vi ngân hàng thng mi:
- Ri ro thanh khon do thiu ht thanh khon tm thi, thi v: là ri ro
phát sinh do ngân hàng gp phi tình trng thiu ht thanh khon ngn hn hoc mang

tính cht thi v. Các ngân hàng thông thng d dàng ng phó vi loi ri ro thanh
khon này bng các d tr thanh khon sn có hot vay ngân hàng nhà nc, s dng
hn mc vay liên ngân hàng, tng huy đng vn mi…
- Ri ro thanh khon do thiu ht thanh khon khn cp: là ri ro phát
sinh do ngân hàng thiu ht thanh khon khn cp khi có hin tng rút tin  t, lan
rng, lng vn huy đng gim mnh, hoc phát hin có thông tin xu v ngân hàng,
hoc đã xy ra hin tng rút tin  t  mt ngân hàng khác. Các ngân hàng cn phi
nghiêm túc, khn trng x lý nhanh ri ro thanh khon khn cp thông qua các chính
sách, bin pháp nhy bén, linh hot, nhanh chóng đ hn ch tn tht xy ra.

- Trang 6 -

- Ri ro thanh khon do khng hong thanh khon: là ri ro phát sinh trong
trng hp xy ra khng hong thanh khon trong h thng ngân hàng thng mi.
Ri ro này tuy him nhng ngân hàng thng mi cn phi chun b k hoch và
phng án d phòng qun lý thanh khon.
1.2.3. Nguyên nhân dn đn ri ro thanh khon
Ngân hàng có th gp ri ro thanh khon do các nguyên nhân c bn sau đây:
- Mt là, s mt cân đi v k hn gia tài sn n và tài sn có. Ngân
hàng vay mn quá nhiu các khon tin gi ngn hn t các cá nhân và đnh ch tài
chính khác, sau đó chuyn hoá chúng thành nhng tài sn đu t dài hn. T đó,
xut hin tình trng mt cân đi v k hn gia ngun vn và s dng vn. Khi nhu
cu thanh khon phát sinh do nhng khon tin gi ngn hn đn hn chi tr, ngân
hàng không huy đng đc ngun cung thanh khon do phi nm gi quá nhiu tài
sn đu t dài hn, khi đó ngân hàng gp phi ri ro thanh khon.
- Hai là, s thay đi ca lãi sut có th tác đng đn c ngi gi
tin và ngi vay vn. Khi lãi sut gim, mt s ngi gi tin rút vn khi ngân
hàng đ đu t vào ni có t sut sinh li cao hn; còn nhng ngi đi vay tích cc
tip cn các khon tín dng vì lãi sut đã thp hn trc. T đó gia tng nhu cu
thanh khon, nh hng đn giá tr th trng ca các tài sn mà ngân hàng có th

đem bán đ tng thêm ngun cung thanh khon và trc tip nh hng đn chi phí
vay mn trên th trng tin t. Nu ngân hàng không có ngun cung thanh khon
đ đ đáp ng cu thanh khon thì ngân hàng gp phi ri ro thanh khon.
- Ba là, chin lc qun tr thanh khon ca ngân hàng không phù hp
và kém hiu qu chng hn nh ngân hàng đang s hu các chng khoán có tính
thanh khon thp, ngun d tr ca ngân hàng không đ cho nhu cu chi tr…Nh
vy, ngân hàng khó có th đi phó vi tình trng thiu ht thanh khon do khách
hàng rút tin hàng lot, hoc các cam kt tín dng đc thc hin.
- Bn là, nim tin ca công chúng vào ngân hàng. iu c bn là các ngân
hàng phi đt mt s u tiên cao đi vi vic đáp ng nhu cu thanh khon. S mt

- Trang 7 -

cnh giác ca ngân hàng v vic x lý thanh khon có th làm tn hi nghiêm trng
nim tin ca công chúng vào ngân hàng. Mt trong nhng nhim v ca nhà qun tr
thanh khon là duy trì mi quan h gn bó vi nhng khách hàng gi tin ln và
nhng khách hàng vay đang nm gi hn mc ln đ xác đnh có hay không và khi
nào rút vn.
1.2.4. Hu qu ca ri ro thanh khon
Mt khi ri ro thanh khon xãy ra, mt ngân hàng chc chn gp tn tht, tuy
nhiên mc đ tn tht ph thuc vào hu qu ri ro thanh khon nng hay nh.
- Hu qu nh ca ri ro thanh khon là gim uy tín và thu nhp ca ngân
hàng. Ngân hàng phi huy đng vi lãi sut cao hn hay bán các tài sn vi giá thp
hn giá th trng đ huy đng ngun thanh khon. Tính thanh khon yu kém cng
dn ti s mt lòng tin ca công chúng cng nh các đi tác. iu đó đng ngha vi
uy tín ca ngân hàng b st gim mt cách đáng k. Nu ngân hàng vt qua đc
giai đon khó khn gây ra bi ri ro thanh khon, chc chn cng s mt thi gian,
công sc, chi phí đ xây dng li lòng tin ca ngi gi tin và đi tác.
- Tình trng ti t ca ri ro thanh khon là ngân hàng b phá sn, b bán hoc
b sát nhp. Nghiêm trng nht là ri ro thanh khon ca mt ngân hàng có th

chuyn thành khng hong thanh khon trên toàn h thng ngân hàng.
1.3. QUN LÝ THANH KHON
1.3.1. Khái nim qun lý thanh khon
Qun lý thanh khon đ cp đn các hot đng hàng ngày liên quan đn vic
kim soát dòng tin ca ngân hàng và tt c các vn đ thanh khon, lãi sut và tin
t, nhm mc tiêu kim soát ri ro thanh khon đm bo ngân hàng có kh nng
cung ng đy đ lng tin mt cho nhu cu thanh khon tc thi (Ngân hàng
thng mi ING, 2013).
1.3.2. S cn thit phi qun lý thanh khon

- Trang 8 -

Qun lý thanh khon là hot đng rt cn thit đi vi mt ngân hàng, xut
phát t 3 cn c sau:
- Trong thc t khó xy ra tình trng cân bng thanh khon (cung thanh khon
cân bng cu thanh khon). Ngân hàng phi thng xuyên đi mt vi tình trng
thâm ht hay thng d thanh khon.
- Thanh khon và kh nng sinh li là hai đi lng t l nghch. Tài sn có
tính thanh khon càng cao thì kh nng sinh li càng thp và ngc li. Ngoài ra,
mt ngun vn có tính thanh khon càng cao thì thng có chi phí huy đng ln và
do đó làm gim kh nng sinh li khi s dng vn đ cho vay.
- Ngân hàng phi d tr thanh khon đ chi tr nhng chi phí thng xuyên
nh chi tr lãi tin gi và c nhng cú sc thanh khon không mong đi nh mt v
rút tin hàng lot hay yêu cu gii ngân vn ln. Nu ngân hàng không đáp ng
đc nhng yêu cu này d dn đn nguy c sp đ.
1.3.3. Mc tiêu ca qun lý thanh khon
Mt ngân hàng cn phi qun lý thanh khon nhm đt đc hai mc tiêu sau
đây:
- Ngân hàng qun lý thanh khon nhm tránh tình trng thiu ht thanh khon
có th xy ra, nh hng đn uy tín ca ngân hàng và hot đng kinh doanh ca

ngân hàng, thm chí có th dn ngân hàng đn b vc phá sn.
- Ngân hàng qun lý thanh khon nhm tng li nhun thông qua vic s
dng vn hiu qu nu ngân hàng d tha thanh khon.
1.3.4. Khung chính sách, quy đnh v qun lý thanh khon ti TCTD
1.3.4.1. Quyn hn và trách nhim
Chính sách thanh khon là mt phn ca khuôn kh chính sách ri ro chung.
Mi quan h qua li và cu trúc đc các nhà qun lý vch ra phi tr nên rõ ràng

- Trang 9 -

hn. Nên bt đu vi mt s đ t chc c th bao gm tt c các chc nng có liên
quan đng thi ch ra đc lu đ quyn lc và các mi quan h.
Hình 1.1: Minh ha sp xp s đ t chc qun lý thanh khon










Ban giám đc:
- Chu trách nhim v chin lc ca ngân hàng, đm bo các chính sách
kinh t và chính sách ri ro phi phù hp. Chính sách ri ro bao gm ri ro thanh
khon và các loi ri ro khác.
- Quyt đnh v các nguyên tc có liên quan đn chính sách  cp qun lý cao
nht. iu này cng áp dng cho nhng thay đi v chính sách, nhng điu chnh và
đa ra nhng trng hp ngoi l.

- nh ngha rõ ràng và tách bch công tác qun lý thanh khon ra khi vic
kim soát và kt qu là phân b li các nhim v tng ng cho các đn v liên
quan: mt mt là c quan ri ro và phòng kim soát và mt khác là trung tâm ALCO
và Nhóm ngun vn.
y ban ALCO:
Ban qu
n tr
Các quy tc v
chin lc,
quyn hn và
trách nhi
m

Các d liu ri
ro cao, thông tin
v các gii hn
ALCO
Các d liu ri
ro cao, thông tin
v các gii hn
Các báo cáo v tình hình ri
ro, chính sách, kim soát, các
ch s cnh báo sm, các
trng hp ngoi l
Vn thanh
khon
Hi đng
ri ro

- Trang 10 -


- y ban ALCO là mt y ban cp cao và thng thì ban qun tr s đc đi
din bi Tng giám đc, thành viên ph trách v ngun vn và Giám đc tài chính.
 cp qun lý tip theo cn phi có đi din cho b phn kim soát ngun vn, kim
soát tài chính, kim soát ri ro và các chc nng kim soát mang tính chin lc.
- y ban ALCO chu trách nhim báo cáo cho ban giám đc và nhn t ban
giám đc các thông s v hot đng, quyn hn và ngha v ca mình. Cung cp các
báo cáo hin hành và báo cáo đc bit v mc đ tuân th các gii hn, các bin
pháp đc áp dng và các đ xut.
- Hình thành các quy đnh và hng dn nhóm ngun vn phát trin các đ
xut liên quan đn các gii hn, lut l và quy trình.
- Hình thành nên các quy đnh có liên quan đn các k hoch đ phòng bt
ng và k hoch tài tr đc đa ra bi b phn ngun vn. Nhng quy đnh này s
bao gm c tình hung thông thng ln tình hung cng thng.
1.3.4.2. Quy trình qun lý thanh khon
Mt quy trình qun lý thanh khon ti ngân hàng bao gm 4 bc:
Bc 1: Nhn din ri ro thanh khon, bao gm nhn din các ri ro thanh
khon có th phát sinh và ri ro tim n đ ch đng đi phó và có phng án x l ý
phù hp, hiu qu.
Bc 2: o lng ri ro thanh khon. Sau khi nhn din ri ro thanh
khon ngân hàng s gp phi, nhà qun tr ri ro thanh khon tin hành đo lng ri
ro thanh khon đ xem xét mc đ nghiêm trng mà ri ro thanh khon có th tác
đng đn hot đng kinh doanh ca ngân hàng. o lng ri ro thanh khon phi
đm bo c đo lng đnh tính và đo lng đnh lng tác đng ca nó đn hot
đng ca ngân hàng. Vic đo lng ri ro đc thc hin qua các công c đo lng
ri ro thanh khon.

- Trang 11 -

Bc 3: X lý ri ro thanh khon. Nhà qun tr ri ro thanh khon phi tìm

bin pháp x l ý ri ro thanh khon. Yêu cu ca bc này là phi nhanh chóng, kp
thi và hiu qu nhm hn ch ti đa tn tht phát sinh cho ngân hàng.
Bc 4: Giám sát ri ro. Vic giám sát ri ro thanh khon đc c th hóa
nh sau:
 Các hn mc ri ro thanh khon đc thit lp và đm bo s tuân th
hn mc do y ban ALCO phê duyt;
 Khi các hn mc b vi phm và/hoc có xu hng din bin xu đi cn
báo cáo cho Ban Tng Giám đc, y ban ALCO đ x l ý kp thi, đm bo an toàn
cho ngân hàng;
 Khi các hn mc liên tc b vi phm và ngân hàng gp phi khng hong
kh nng thanh toán thì Hi đng qun tr trc tip ch đo các bin pháp x lý.
1.3.5. Các phng pháp và công c qun lý thanh khon
1.3.5.1. Các phng pháp đo lng thanh khon
Phng pháp tip cn ngun vn và s dng vn
Phng pháp tip cn ngun vn và s dng vn là phng pháp đo lng
thanh khon tip cn d báo thay đi tin vay, tin gi da trên các bin s kinh t
d báo ch ra cho nhà qun tr khuynh hng thay đi tng, gim ca tin vay, tin
gi, t đó d báo mc thanh khon ca ngân hàng.
Phng pháp này bt ngun t hai thc t đn gin sau:
- Thanh khon ca ngân hàng tng khi tin gi tng và cho vay gim.
- Thanh khon ca ngân hàng gim khi tin gi gim và cho vay tng.
Ngay t đu nm, ngân hàng c lng nhu cu thanh khon ca các tháng,
quý trong nm. Bt c khi nào cung thanh khon và cu thanh khon không cân
bng nhau, ngân hàng có mt đ lch thanh khon. Phng pháp đo lng thanh
khon da trên d báo thay đi tin vay, tin gi bao gm các bc c bn nh sau:

×