B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
L
L
Ê
Ê
H
H
N
N
G
G
P
P
H
H
N
N
G
G
HOÀN THIN QUN TR NGUN NHÂN
LC TI CÔNG TY LIÊN DOANH PHÁT
TRIN TIP VN S 1
LUN VN THC S KINH T
CHUYÊN NGÀNH: QUN TR KINH DOANH
MÃ NGÀNH: 60.34.05
NGI HNG DN: PGS.TS. H TIN DNG
TP.H CHÍ MINH – NM 2012
MC LC
Trang bìa
Trang ph bìa
Li cm n
Li cam
đoan
Mc
lc
Danh mc các ký hiu, ch vit tt
Danh mc các bng
Danh mc các hình, biu đ
M U 1
1. LÝ DO CHN TÀI NGHIÊN CU 2
2. MC TIÊU NGHIÊN CU 3
3. I TNG VÀ PHM VI NGHIÊN CU 3
4. PHNG PHÁP NGHIÊN CU 3
5. KT CU CA LUN VN 3
CHNG 1: TNG QUAN V QUN TR NGUN NHÂN LC 5
1.1 KHÁI QUÁT V QUN TR NGUN NHÂN LC. 5
1.1.1 Khái nim ngun nhân lc 5
1.1.2 Khái nim qun tr ngun nhân lc 6
1.1.3 Qun tr nhân s và qun tr ngun nhân lc 7
1.1.4 Mc tiêu ca qun tr ngun nhân lc 9
1.1.5 Ý ngha ca qun tr ngun nhân lc 9
1.2 CÁC CHC NNG C BN CA QUN TR NGUN NHÂN LC 10
1.2.1 Nhóm chc nng thu hút ngun nhân lc 10
1.2.2 Nhóm chc nng đào to và phát trin 11
1.2.3 Nhóm chc nng duy trì ngun nhân lc 12
1.3 YÊU CU I VI HOT NG CHC NNG QUN QTNNL 15
1.4 NHNG YU T NH HNG N QUN TR NGUN NHÂN LC 17
1.4.1 Môi trng bên ngoài 17
1.4.2 Môi trng bên trong 19
CHNG 2: THC TRNG QUN TR NGUN NHÂN LC TI CÔNG TY
LIÊN DOANH PHÁT TRIN TIP VN S 1. 21
2.1 GII THIU CÔNG TY LIÊN DOANH TIP VN S 1 21
2.1.1 Lch s hình thành và phát trin 21
2.1.2 Vn ch s hu 22
2.2 CHC NNG, NHIM V VÀ LNH VC HOT NG 23
2.2.1 Chc nng 23
2.2.2 Nhim v 24
2.3 T CHC B MÁY, CÁC NGU NHÂN LC CA CÔNG TY 25
2.3.1 S đ b máy t chc ca công ty 25
2.3.2 Các ngun lc ca công ty 25
2.4 KT QU KINH DOANH TRONG 5 NM GN NHT 31
2.5 PHÂN TÍCH THC TRNG QUN TR NGUN NHÂN LC TI CÔNG
TY LIÊN DOANH PHÁT TRIN TIP VN S 1. 33
2.5.1. Phân tích thc trng thc hin chc nng thu hút ngun nhân lc 34
2.5.2 Phân tích thc trng thc hin chc nng đào to và phát trin ngun nhân
lc ti Công ty liên doanh phát trin tip vn s 1 40
2.5.3 Phân tích thc trng thc hin chc nng duy trì ngun nhân lc ti Công ty
liên doanh phát trin tip vn s 1 44
2.5.3.1 ánh giá kt qu thc hin công vic 44
2.5.3.2 Thng tin
49
2.5.3.3 Ch đ lng 52
2.5.3.4 Ch đ phúc li 55
2.6 ÁNH GIÁ CHUNG 58
2.3.1 Thành tu 58
2.3.2 Hn ch 60
CHNG 3: MT S GII PHÁP HOÀN THIN QUN TR NGUN NHÂN
LC TI CÔNG TY LIÊN DOANH PHÁT TRIN TIP VN S 1 63
3.1 QUAN IM VÀ MC TIÊU PHÁT TRIN NGUN NHÂN LC TI
CÔNG TY LIÊN DOANH PHÁT TRIN TIP VN S 1 63
3.1.1 Quan đim 63
3.1.2 Mc tiêu phát trin ngun nhân lc 64
3.2 CÁC GII PHÁP HÒAN THIN CÔNG TÁC QUN TR NGUN NHÂN
LC TI CÔNG TY LIÊN DOANH PHÁT TRIN TIP VN S 1 65
3.2.1 Nhóm gii pháp hoàn thin chc nng thu hút ngun nhân lc ti công ty
liên doanh phát trin tip vn s 1 65
3.2.1.1 Hoch đnh ngun nhân lc 65
3.2.1.2 Phân tích công vic 67
3.2.1.3 Hoàn thin công tác tuyn dng 67
3.2.1.4 Hoàn thin ch đ thng tin, điu đng nhân viên 77
3.2.2 Các gii pháp hòan thin chc nng đào to và phát trin ngun nhân lc .79
3.2.2.1 Xác đnh li nhu cu đào to 79
3.2.2.2 T chc đánh giá sau đào to 81
3.2.2.3 Hoàn thin quy trình đào to 82
3.2.3 Các gii pháp hoàn thin chc nng duy trì ngun nhân lc 84
3.2.3.1 Hoàn thin công tác đánh thc hin công vic ca nhân viên 84
3.2.3.2 Hoàn thin ch đ v lng và phúc li 94
3.2.4 Các gii pháp h tr hoàn thin qun tr ngun nhân lc . ……………………95
3.2.4.1 Thit lp h thng thông tin và giao tip trong công ty …………… ….95
3.2.4.2 Xây dng môi trng làm vic thân thin, đ cao làm vic hiu qu, mang
đm bn sc riêng ca Công ty liên doanh phát trin tip vn s 1 …………….95
3.2.5 ánh giá hot đng qun tr ngun nhân lc ……………………95
3.2.6 Các phng pháp đánh giá qun tr ngun nhân lc ……………………100
3.2.6.1 Phng pháp so sánh xp hng ……………………100
3.2.6.2 Phng pháp so sánh vi mc chun ……………………100
3.2.6.3 Phng pháp qun tr theo mc tiêu ……………………101
3.2.6.4 H thng cân bng đim ……………………101
PHN KT LUN……………………………………………………… ………102
TÀI LIU THAM KHO ………………………………………………………103
DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT
WTO T chc thng mi th gii
QTNNL Qun tr ngun nhân lc
VICT Cng Container quc t Vit Nam
FLDC Công ty Liên doanh phát trin tip vn s 1
DANH MC CÁC BNG
Trang
Bng 1.1: S khác bit gia qun r nhân s và qun tr ngun nhân lc 9
Bng 2.1: Tng kt sn lng container thông qua cng và lng tàu cp cng 31
Bng 2.2: Báo cáo kt qu hot đng kinh doanh ca cng 32
Bng 2.3: Phân công, b trí công vic 37
Bng 2.3.a: Kt qu kho sát tiêu thc “Cho phép s dng tt các nng lc cá nhân” 38
Bng 2.3.b: Kt qu kho sát tiêu thc “c kính thích đ sáng to trong công vic” . 38
Bng 2.3.c: Kt qu kho sát tiêu thc “Công vic có tính thách thc” 39
Bng 2.4: Công tác đào to và phát trin 41
Bng 2.4.a: Kt qu kho sát tiêu thc “c tham gia nhng chng trình đào to
theo yêu cu công vic” 42
Bng 2.4.b: Kt qu kho sát tiêu thc “Công tác đào to ti FLDC có hiu qu tt” 42
Bng 2.4.c: Kt qu kho sát tiêu thc “Bn có k nng cn thit đ thc hin tt công
vic” 43
Bng 2.5: ánh giá kt qu thc hin công vic 45
Bng 2.5.a: Kt qu kho sát tiêu thc “Vic đánh giá nhân viên là chính xác” 46
Bng 2.5.b: Kt qu kho sát “Cp trên đ cao vic đánh giá nhân viên” 46
Bng 2.5.c: Kt qu kho sát “Quá trình đánh giá giúp cho bn có k hach rõ ràng v
đào to và phát trin ngh nghip cá nhân” 47
Bng 2.5.d: Kt qu kho sát “Vic đánh giá thc s giúp ích cho bn nâng cao cht
lng thc hin công vic” 47
Bng 2.6: bt và thng tin trong công ty 49
Bng 2.6.a: Kt qu kho sát “Quý v có nhiu c hi đ thng tin” 50
Bng 2.6.b Kt qu kho sát “c bit các điu kin đ thng tin” 50
Bng 2.6.c: Kt qu kho sát “Chính sách thng tin ca FLDC là công bng” 51
Bng 2.7: ánh giá ca nhân viên v tin lng 52
Bng 2.7.a: Kt qu kho sát “Bn có th sng hoàn toàn da vào thu nhp t công ty” . 53
Bng 2.7.b: Kt qu kho sát “Tin lng nhn đc tng xng vi kt qu làm vic
ca bn” 53
Bng 2.7.c: Kt qu kho sát “Tin lng đc công ty tr là công bng” 54
Bng 2.7.d: Kt qu kho sát “Bn đc tr lng cao” 54
Bng 2.8: ánh giá ca nhân viên v phúc li 56
Bng 2.8.a: Kt qu kho sát “Các chng trình phúc li ca công ty rt hp dn” 56
Bng 2.8.b: Kt qu kho sát “Các chng trình phúc li ca công ty rt đa dng” 57
Bng 2.8.c: Kt qu kho sát “Các chng trình phúc li ca công ty th hin rõ ràng
s quan tâm chu đáo ca công ty đi vi nhân viên” 57
Bng 3.1: H s v trí Trng phòng nhân s 86
Bng 3.2: Ch s đo lng hiu sut (KPIs) 90
Bng 3.3: ánh giá kt qu thc hin công vic Trng phòng nhân s 92
DANH MC CÁC HÌNH, BIU
Trang
Hình 1.1: Các giai đon đào to và phát trin ngun nhân lc 12
Hình 1.2: Qun tr ngun nhân lc và các yu t môi trng 14
Hình 2.1: S đ b máy t chc ca công ty 25
Hình 2.2: Biu đ th hin s lng tàu cp cng thông qua 32
Hình 2.3: Biu đ th hin sn lng container thông qua 32
Hình 2.4: S đ th hin kt qu kinh doanh 33
Hình 3.1: Quy trình tuyn dng đ xut 71
Hình 3.2: Quy trình thc hin đánh giá kt qu qun tr ngun nhân lc 97
Hình 3.3: Nhng yu t nh hng đn s trung thành cha nhân viên 98
M U
1. LÝ DO CHN TÀI NGHIÊN CU
Trong xu th hi nhp kinh t quc t hin nay thì vn đ nhân lc và vic
qun lý ngun nhân lc mt cách có hiu qu đ có cht lng cao là mi quan tâm
hàng đu ca nhà nc và xã hi. Con ngi là tài sn quan trng nht mà mt
doanh nghip có, vì vy s thành công ca doanh nghip ph thuc vào tính hiu
qu ca cách “qun lý con ngi” ca chính doanh nghip bao gm: Qun lý nhân
viên, khách hàng, nhà cung cp và nhà cho vay. Qun lý ngun nhân lc va là
khoa hc va là ngh thut làm cho nhng mong mun ca doanh nghip và mong
mun ca nhân viên tng hp nhau đ đt đc nhng mc tiêu chung.
Sau hn 26 nm đi mi, nht là sau khi gia nhp WTO, đt nc ta đang hi
nhp mt cách mnh m, sâu rng vào nn kinh t th gii. Vic m ca các ngành
trong nn kinh t theo cam kt WTO đang dn đc thc hin theo l trình. Chính
điu này mang đn cho các doanh nghip nói chung và các doanh nghip hot đng
trong ngành hàng hi, Logistics nói riêng nhng thi c và thách thc mi. Vi cam
kt m ca gn nh hoàn toàn th trng hàng hi ca Vit Nam ngay khi gia nhp
WTO, thc t vic đu t có đnh hng, chn lc ca các tp đoàn ln trong và
ngoài nc vào th trng này t 2007 - 2012 và trong các nm ti d báo s mang
đn mt din mo cnh tranh mnh m cho tt c các doanh nghip. Vì vy, đ to
li th cnh tranh qua đó nâng cao sc cnh tranh thì các doanh nghip phi chú
trng hoàn thin, ti u hóa nhiu mng trong doanh nghip, trong đó phi k đn
ngun nhân lc. Áp lc cnh tranh đòi hi mi doanh nghip phi có đc mt
ngun nhân lc đt chun, nhm tn dng nhng c hi ni ti, to sc bt giúp
doanh nghip vt qua nhng thách thc, khó khn đ tn ti và dn đu th trng.
Ngun nhân lc dang ngày càng tr thành li th cnh tranh cho các t chc.
S thiu ht thung xuyên các k nng cn thit cùng vi tình trng cung cu v
nhân tài không gp nhau khin cho vic có (và gi đc) đúng ngui cho đúng vic
và đúng thi dim ngày càng tr nên cng thng. Truc tình hình này, các lãnh do
doanh nghip li mt ln na nêu lên s thiu ht các k nng chính nh là vn đ
nóng hi nht trong các cuc tho lun. Các lãnh đo b phn Nhân s đang đng
truc khó khn phi tìm kim đuc các nhân tài giúp cho doanh nghip phát trin.
Nu các t chc không t chuyn đi đ đm bo có th thu hút, khuyn khích,
qun lý, phát trin và đãi ng nhân s ca mình mt cách phù hp thì có th h s
mt di nhng tài sn quý giá nht ca mình.
Nhn thy rng ngun nhân lc đóng vai trò quan trng trong s phát trin
ca doanh nghip, vic qun lý tt ngun lao đng s giúp doanh nghip phát trin
mt cách vng chc và theo kp vi s thay đi ca th trng. Qua nhng nhn
đnh nêu trên, vic nghiên cu hoàn thin qun tr ngun nhân lc ti Công ty Liên
doanh phát trin tip vn s 1 là cn thit, nhm góp phn vào s phát trin chung
ca ngành hàng hi, Logistics Vit Nam. Chính vì th tôi chn đ tài “Hoàn thin
qun tr ngun nhân lc ti Công ty Liên doanh phát trin tip vn s 1” làm lun
vn tt nghip cao hc ca mình.
2. MC TIÊU NGHIÊN CU
Lun gii c s khoa hc và thc tin đ đ ra gii pháp hoàn thin qun tr
ngun nhân lc ti Công ty liên doanh phát trin tip vn s 1:
- Nghiên cu c s lý lun chung v qun tr ngun nhân lc, các chc
nng c bn
ca
qun
tr ngun nhân lc, yêu cu đi vi các hot đng chc nng
qun tr ngun nhân lc.
- Phân tích đánh giá thc trng hot đng qun tr ngun nhân lc ti Công ty
liên doanh phát trin tip vn s 1, qua đó làm rõ nhng vn đ còn tn ti ca hot
đng qun tr ngun nhân lc cn đc hoàn thin.
- xut các gii pháp nhm hoàn thin hot đng qun tr ngun nhân lc ti
Công ty liên doanh phát trin tip vn s 1.
3. I TNG VÀ PHM VI NGHIÊN CU
i tng nghiên cu: các hot đng chc nng qun tr ngun nhân lc ti
Công ty Liên doanh phát trin tip vn s 1.
Phm vi nghiên cu: ti Công ty Liên doanh phát trin tip vn s 1.
4. PHNG PHÁP NGHIÊN CU
Lun vn đc thc hin trên c s kt hp trin khai hai phng pháp nghiên
cu đnh tính và đnh lng:
- i vi mc tiêu th nht: S dng phng pháp suy din, so sánh, tng hp
đ khái quát hóa lý thuyt v QTNNL.
- i vi mc tiêu th hai: S dng phng pháp phân tích, so sánh. Các đánh
giá đc đnh lng thông qua các phng pháp thng kê và s dng phn mm
bng tính SPSS đ phân tích hin trng v ngun nhân lc.
- i vi mc tiêu th ba: S dng phng pháp phân tích tng hp, phng
pháp chuyên gia đ đ xut các gii pháp v ngun nhân lc.
5. KT CU CA LUN VN
Lun vn gm 3 chng, phn m đu và phn kt lun, ngoài ra lun vn còn
bao gm danh mc các bng biu, tài liu tham kho, ch vit tt, mc lc, ph lc.
- Chng 1: Tng quan v qun tr ngun nhân lc.
- Chng 2: Thc trng qun tr ngun nhân lc ti Công ty liên doanh phát
trin tip vn s 1.
- Chng 3: Mt s gii pháp hoàn thin qun tr ngun nhân lc ti Công ty
liên doanh phát trin tip vn s 1.
CHNG 1: TNG QUAN V QUN TR NGUN NHÂN LC
1.1 KHÁI QUÁT V QUN TR NGUN NHÂN LC
1.1.1 Khái nim ngun nhân lc
Hin có nhiu quan đim khác nhau v ngun nhân lc tùy theo cách tip cn:
góc đ v mô, ngun nhân lc là dân s trong đ tui lao đng và có kh
nng lao đng
góc đ vi mô trong doanh nghip, ngun nhân lc là lc lng lao đng ca
doanh nghip, là s ngi có tên trong danh sách ca doanh nghip, hot đng theo
các nhim v do doanh nghip phân công và đc doanh nghip tr lng. Trn
Kim Dung (2009, trang 1-2) cho rng “Ngun nhân lc ca mt t chc đc hình
thành trên c s ca các cá nhân có vai trò khác nhau và đc liên kt vi nhau theo
nhng mc tiêu nht đnh. Ngun nhân lc khác vi các ngun lc khác ca doanh
nghip do chính bn cht ca con ngi. Nhân viên có các nng lc, đc đim cá
nhân khác nhau, có tim nng phát trin, có kh nng hình thành các nhóm hi, các
t chc công đoàn đ bo v quyn li ca h. H có th đánh giá và đt câu hi đi
vi hot đng ca cán b qun lý, hành vi ca h có th thay đi ph thuc vào
chính bn thân h hoc s tác đng ca môi trng xung quanh”.
Nh vy, có th thy ngun nhân lc là tng th tim nng lao đng ca con
ngi trong mt t chc hay xã hi. Ngun nhân lc bao gm kinh nghim, k
nng, trình đ đào to và nhng s tn tâm, n lc hay bt c đc đim nào khác to
ra giá tr gia tng và nng lc cnh tranh cho t chc ca nhng ngi lao đng.
xác đnh ngun nhân lc, cn xác đnh các thông tin c đnh lng và đnh
tính di nhiu khía cnh khác nhau. C th cn xác đnh quy mô ca lc lng này
và c cu theo các đc đim khác nhau nh gii tính, trình đ chuyên môn nghip
v, ngành ngh, theo các đc đim v kinh nghim, k nng và ngoài ra còn có
nhng mô t v s tn tâm, tim nng, ca nhng ngi lao đng trong t chc.
1.1.2 Khái nim qun tr ngun nhân lc
Cùng vi s phát trin nhanh ca cách mng khoa hc k thut, nn kinh t
toàn cu có nhng thay đi to ln. T cui nhng nm 1970, vn đ cnh tranh gia
các doanh nghip trên th trng tr nên gay gt, nn sn xut chuyn t hình thc
c truyn sang hin đi, c cu ngh nghip, vic làm thay đi. Nhu cu ca nhân
viên ngày càng nâng cao hn, đòi hi phi có mt cách tip cn khác v qun tr con
ngi. Nhim v qun tr con ngi trong doanh nghip là ca tt c các qun tr
gia, không còn đn thun là ca trng phòng nhân s nh trc đây.
Vic cn thit phi chn đc đúng ngi đúng vic và phi hp thc tin
qun tr con ngi vi mc tiêu phát trin ca t chc doanh nghip. Thc t cng
đang ch ra rng dù có nhng thay đi sâu sc đn đâu thì con ngi vn là vn đ
trung tâm và quan trng bc nht trong mi t chc xã hi nói chung và trong mi
doanh nghip nói riêng. T đây thut ng qun tr ngun nhân lc dn thay th cho
qun tr nhân s.
Theo Noe và cng s (2006), qun tr ngun nhân lc bao gm tt c hot
đng, chính sách, quyt đnh qun tr liên quan, nh hng đn kt qu, thái đ và
hành vi ca nhân viên; to điu kin đ mi ngi hoàn thành tt nhim v đc
giao và đt hiu qu cho mc tiêu ca t chc Qun tr ngun nhân lc là vic thit
k các h thng chính thc trong mt t chc đ đm bo hiu qu s dng tài nng
ca con ngi nhm thc hin các mc tiêu ca t chc (Mathis và cng s, 2007).
Khái nim và thc tin qun tr ngun nhân lc có th khác nhau các quc
gia. Các đnh ngha trên đu tp trung vào khía cnh thit k và thc hin các chính
sách trong các lnh vc hot đng qun tr ngun nhân lc nhm làm cho con ngi
đóng góp hu hiu cho t chc, cha đ cp đn li ích ca nhân viên. Vit Nam,
ni trình đ k thut công ngh còn mc đ thp, kinh t cha n đnh và ch
trng ca Nhà nc là quá trình phát trin phi thc hin bng con ngi và vì con
ngi, thì “qun tr ngun nhân lc là h thng các trit lý, chính sách và hot đng
chc nng v thu hút, đào to - phát trin và duy trì con ngi ca mt t chc
nhm đt đc kt qu ti u cho c t chc và nhân viên” (Trn Kim Dung, 2009,
trang 3).
Mc tiêu c bn ca bt k t chc nào cng là s dng mt cách có hiu qu
ngun nhân lc đ đt đc mc tiêu ca t chc. Qun tr ngun nhân lc giúp tìm
kim và phát trin nhng hình thc, nhng phng pháp đ ngi lao đng va
cng hin cho vic đt đc các mc tiêu ca t chc, va to c hi đ phát trin
chính bn thân ngi lao đng. Nh vy, qun tr ngun nhân lc nghiên cu các
vn đ v qun tr con ngi trong các t chc vi 2 mc tiêu c bn:
- S dng ngun nhân lc ti ch sao cho có hiu qu nhm tng nng sut lao
đng và nâng cao tính hiu qu ca t chc.
- áp ng nhu cu ngày cao ca nhân viên, to điu kin cho nhân viên phát
huy ti đa nng lc cá nhân, khin nhân viên đc kích thích, đng viên nhiu nht
ti ni làm vic và gn bó, trung thành, tn tâm vi doanh nghip.
1.1.3 Qun tr nhân s và qun tr ngun nhân lc
Khi đu ca qun tr nhân s ch thi hành chc nng hành chính nh lu tr
h s nhân s, chm công, thc hin các s v theo yêu cu ca cp trên Qun tr
nhân s lúc đó đc xem nh mt chc nng ghi chép rt ít giá tr.
Cui th k 19, đu th k 20 Taylor (1856-1915) đã khi xng phong trào
qun tr trên c s khoa hc. Qun tr nhân s giai đon này chú trng đc bit đn
nng sut lao đng và tìm ra cách thc thc hin công vic mt cách nhanh nht.
iu này đã buc các nhà qun tr nhân s quan tâm đn chc nng hun luyn, đào
to công nhân đ thc hin các phng pháp làm vic khoa hc.
T gia nhng nm 30 là thi k ca phong trào qun tr các mi quan h
con ngi xut phát t các nghiên cu ca Hawthorne, Elton Mayor và s phát trin
ca phong trào công đoàn. Qun tr nhân s giai đon này nhn mnh các yu t ca
điu kin môi trng làm vic nh phong cách lãnh đo, bu không khí tp th có
vai trò quan trng đ nâng cao nng sut lao đng. Chc nng nhim v ca qun tr
nhân s đc làm phong phú thêm bi các vn đ: giao t nhân s, an toàn và sc
khe, phúc li và đào to
T cui nhng nm 70, s cnh tranh gay gt trên th trng buc các nhà
qun lý phi c gng gim giá thành tng kh nng cnh tranh nhng đng thi phi
đáp ng nhu cu không ngng tng lên ca nhân viên. Thut ng qun tr ngun
nhân lc dn dn đc thay th cho qun tr nhân s. Con ngi đc xem là mt
ngun tài sn quý báu ca doanh nghip. Nhim v qun tr con ngi là ca tt c
các qun tr gia, không còn đn thun ca trng phòng nhân s nh trc. Các
doanh nghip chuyn t tình trng tit kim chi phí lao đng đ gim giá thành sang
đu t vào ngun nhân lc đ nâng cao li th cnh tranh, thu đc li nhun và
hiu qu cao hn.
Qun tr ngun nhân lc đc phát trin trên các nguyên tc ch yu nh:
- Nhân viên cn đc đu t tha đáng đ phát trin nng lc cá nhân va
nhm tha mãn nhu cu cá nhân, va to ra nng sut, hiu qu cao đóng góp tt
nht cho t chc.
- Các chính sách, chng trình và thc tin qun tr sao cho tha mãn c nhu
cu vt cht ln tinh thn ca nhân viên.
- Môi trng làm vic cn đc thit lp sao cho kích thích, đng viên nhân
viên phát trin và s dng ti đa các k nng ca mình.
- Vn đ chc nng nhân s cn đc thc hin phi hp và là mt b phn
quan trng trong chin lc kinh doanh ca doanh nghip.
Bng 1.1: S khác bit gia qun tr nhân s và qun tr ngun nhân lc
Qun tr Nhân s
Qun tr Ngun nhân lc
Quan đim chung
Mc tiêu đào to
Vin cnh
Li th cnh tranh
C s ca nng
sut và cht lng
Các yu t đng viên
Thái đ đi vi
s thay
đi
- Lao đng là chi phí đu vào
- Giúp cho nhân viên thích
nghi vào v trí công tác ca h
- Ngn hn và trung hn
- Th trng và công ngh
- Máy móc + T chc
- Tin + Thng tin ngh
nghip
- Nhân viên thng chng li
s thay đi, cn phi thay th
h
- Nhân viên là tài sn/ngun
vn cn đc phát trin
- ào to là đu t phát trin
ngun lc ca t chc
- Dài hn
- Cht lng ngun nhân lc
- Công ngh + T chc +
Cht lng ngun nhân lc
- Tính cht công vic +
Thng tin ngh nghip +
Tin
- Ngun nhân lc cht lng
cao thích ng vi s bin đi
ca
môi
trng.
Ngun: Nguyn Thanh Hi (2002)
1.1.4 Mc tiêu qun tr ngun nhân lc
Qun tr ngun nhân lc nghiên cu các vn đ v qun tr con ngi trong
các t chc tm vi mô và có hai mc tiêu c bn:
- S dng có hiu qu ngun nhân lc nhm tng nng sut lao đng và nâng
cao tính hiu qu ca t chc.
- áp ng nhu cu ngày càng cao ca nhân viên, to điu kin cho nhân viên
đc phát huy ti đa các nng lc cá nhân, đc kích thích, đng viên nhiu nht ti
ni làm vic và trung thành, tn tâm vi doanh nghip.
1.1.5 Ý ngha ca qun tr ngun nhân lc
- Nghiên cu qun tr ngun nhân lc giúp cho các nhà qun tr đt đc mc
đích, kt qu thông qua ngi khác.
- Nghiên cu qun tr ngun nhân lc giúp cho các nhà qun tr hc đc cách
giao dch vi ngi khác, bit tìm ra ngôn ng chung và bit cách nhy cm vi các
nhu cu ca nhân viên, bit cách đánh giá nhân viên chính xác, bit lôi kéo nhân
viên say mê vi công vic, tránh đc các sai lm trong tuyn chn, s dng nhân
viên, bit cách phi hp thc hin mc tiêu ca t chc vi mc tiêu ca cá nhân,
nâng cao hiu qu ca t chc và dn dn có th đa chin lc con ngi tr thành
mt b phn hu c trong chin lc kinh doanh ca doanh nghip.
1.2. CÁC CHC NNG C BN CA QUN TR NGUN NHÂN LC
Trng tâm ca qun tr ngun nhân lc bao gm các ni dung hot đng thc
hin các chc nng qun tr ngun nhân lc. Mt s tác gi (Carrel, Elbert,
Hatfield, G.Dessler, A. Buckley ) xác đnh các chc nng qun tr ngun nhân
lc theo các hot đng c th nh: hoch đnh, phân tích công vic, tuyn
chn,
đào
to, đánh giá nhân viên, khen thng, k lut, tr lng, quan h lao đng Mt
s tác gi khác (J. Bratton và J. Gold, David DeCenzo và Stephen Robbins) li
phân các hot đng qun tr ngun nhân lc theo mt s nhóm chc nng c bn.
Quan đim phân chia các hot đng ca qun tr ngun nhân lc theo nhóm chc
nng có tính khái quát và xác đnh đc nhng nét đc trng trong phng pháp
thc hin
các mô hình hn. Có th phân chia các hot đng ch yu ca qun tr
ngun nhân lc theo ba nhóm
chc
nng chính nh sau: thu hút ngun nhân lc,
đào to và phát trin, duy trì ngun nhân lc.
1.2.1 Nhóm chc nng thu hút ngun nhân lc
Nhóm chc nng này chú trng vn đ đm bo cho t chc có đ nhân
viên v s lng cng nh v cht lng. Nhóm chc nng này thng có các
hot đng: hoch đnh ngun nhân lc, phân tích công vic, tuyn dng và
phân công b trí ngun nhân lc trong doanh nghip.
Hoch đnh ngun nhân lc là quá trình nghiên cu, xác đnh nhu cu
ngun nhân lc, đa ra các chính sách và thc hin các chng trình, hot đng
bo đm cho doanh nghip có đ ngun nhân lc vi phm cht, k nng phù
hp đ thc hin công vic
Phân tích công vic là quá trình nghiên cu ni dung công vic nhm xác
đnh các điu
kin
tin
hành, các nhim v, trách nhim, quyn hn khi thc
hin công vic và các phm cht, k nng nhân viên phi có đ thc hin tt
công vic. Phân tích công vic còn là thu thp các thông tin v công vic mt cách
có h thng. Khi phân tích công vic cn xây dng đc 2 tài liu c bn là bng
mô t công vic và
bng
tiêu chun công vic. Thc hin phân tích công vic
s cho bit doanh nghip cn tuyn thêm bao nhiêu nhân viên và yêu cu tiêu
chun đi vi các ng
viên.
Tuyn dng là quá trình tìm kim, la chn ngi đ tha mãn các yêu
cu lao đng ca doanh nghip. Quá trình tuyn dng thng đc tin hành theo
mi bc: chun b tuyn dng; thông
báo
tuyn
dng; thu nhn và nghiên
cu h s; phng vn s b; kim tra, trc nghim; phng vn ln hai; xác
minh, điu tra; ra quyt đnh tuyn dng; b trí công vic.
1.2.2 Nhóm chc nng đào to và phát trin
Nhóm chc nng này bao gm các hot đng nhm nâng cao nng lc ca
nhân viên, đm bo cho nhân viên trong doanh nghip có các k nng, trình đ
lành ngh cn thit đ hoàn thành công vic đc giao và to điu kin cho
nhân viên đc phát trin ti đa các nng lc cá nhân. Bên cnh vic
áp
dng
các
chng trình hng nghip và đào to cho nhân viên mi, doanh nghip cng
ánh giá
kt qu
đào to
t đc s
hiu bit v
k nng
nhân viên
Thc hin
chng
trình đào to
và phát trin
Xác
đnh
yêu
cu
Ni dung
chng trình
Phng
pháp đào to
thng lp k hoch đào to, hun luyn và đào to li nhân viên mi khi có s
thay đi nhu cu sn xut kinh doanh hay quy trình công ngh k thut đi mi.
Nhóm chc nng đào to, phát trin thng thc hin các hot đng nh hng
nghip,hun luyn, đào to k nng thc hành cho công nhân; bi dng nâng
cao trình đ chuyên môn và cp nht kin
thc
qun
lý, k thut công ngh cho
cán b qun lý, cán b chuyên
môn.
Ni dung hot đng đào to bao gm: xác đnh nhu cu đào to, lp ni
dung và xác đnh phng pháp đào to phù hp, thc hin đào to, đánh giá kt
qu đào to.
Hình 1.1: Các giai đon đào to và phát trin nhân lc
Ngun: Nguyn Vân im (2004)
1.2.3 Nhóm chc nng duy trì ngun nhân lc
Nhóm chc nng này chú trng vic duy trì và s dng hiu qu ngun
nhân lc trong doanh nghip, gm hai chc nng nh hn là kích thích, đng
viên nhân viên và duy trì, phát trin mi quan
h
lao
đng tt đp trong doanh
nghip.
Chc nng kích thích, đng viên liên quan đn các chính sách, hot đng
nhm khuyn khích, đng viên nhân viên làm vic nhit tình, tn tâm và hoàn
thành công vic vi cht lng cao. Các
hot
đng
quan trng nht ca chc
nng kích thích đng viên là đánh giá thc hin công vic và tr công lao đng
(xây dng và qun lý h thng thang bng lng; thit lp và áp dng các chính
sách lng
bng, thng
tin, k lut, tin thng, phúc li, ph cp )
ánh giá thc hin công vic là quá trình mà thông qua đó doanh nghip
so sánh gia các ch tiêu công vic đã giao cho mt nhân viên vi các kt qu
công vic ngi đó đã thc hin đc. ánh giá thc hin công vic là mt quá
trình thu thp, phân tích, đánh giá các thông tin liên quan đn hành vi làm vic,
kt qu công tác ca tng cá nhân sau mt thi gian
lao
đng.
Tr công lao đng: Tin lng là giá c sc lao đng đc hình thành trên
c s tha thun gia ngi lao đng và ngi s dng lao đng phù hp vi
quan h cung cu và c cu v sc lao đng trên th trng. Vic áp dng h
thng tr công tt và công bng, kp thi khen thng các cá nhân có sáng kin,
có đóng góp làm tng hiu qu sn xut kinh doanh ca doanh nghip là nhng
bin pháp hu hiu
đ
thu hút, duy trì đi ng lao đng gii cho doanh nghip,
kích thích đng viên nhân viên. đt đc hiu qu, vic tr công lao đng ca
doanh nghip phi đc xây dng trên c s đm bo tính cnh tranh vi bên
ngoài, đm bo s công bng (s liên kt ni b và s đóng góp ca ngi lao
đng), s đng t
ình
ca
ngi lao đng, tuân th lut pháp và tính kh thi (qun lý
và trin khai thc hin).
Chc nng quan h lao đng duy trì, phát trin các mi quan h lao đng
tt đp va to ra bu không khí tâm lý tp th và các giá tr tt đp, va giúp cho
nhân viên đc tha mãn vi công vic
và
doanh nghip. Chc nng này liên
quan đn các hot đng nhm hoàn thin môi trng làm vic cng nh các
mi quan h trong công vic nh: ký kt hp đng lao đng, tha c lao đng
tp th; gii
quy
t
các
tranh chp trong lao đng; giao t nhân s; ci thin điu
kin làm vic; chm sóc y t, bo him và an toàn lao đng
Hình 1.2 : Qun tr nhân lc và các yu t môi trng
Ngun: Trn Kim Dung (2009)
Hình 1.3 : Các yu t thành phn chc nng ca qun tr ngun nhân lc
Ngun: Trn Kim Dung (2009)
1.3 YÊU CU I VI CÁC HOT NG CHC NNG QUN TR NGUN
NHÂN LC
Theo Trn Kim Dung (2009), yêu cu đi vi các hot đng chc nng qun
tr ngun nhân
lc
th
hin nh sau:
Xác đnh nhim v công vic: xác đnh rõ ràng nhim v ca các chc danh;
t chc có h thng bng mô t công vic cá nhân và thng xuyên đc cp nht;
t chc có h thng bng mô t công vic ca các phòng ban/b phn; phân công
công vic hp lý; nhân viên có thm quyn cn thit đ thc hin công vic tt;
trách nhim và quyn hn luôn song hành trong công vic
H thng tuyn chn: h thng tuyn chn mang tính khoa hc; lãnh đo các
b phn trc tip và phòng nhân s phi hp nhp nhàng trong vic tuyn chn nhân
viên; các bài kim tra chun hóa đc s dng trong quá trình tuyn chn; t chc
đã la chn đc nhng ngi có nng lc, phm cht phù hp vi công vic
ào to: nhu cu đào to đc xác đnh thông qua h thng đánh giá kt qu
hot đng; vic xác đnh nhu cu đào to là kh thi, hp lý; vic xác đnh và thc
hin chng trình đào to theo đúng mc tiêu chin lc ca t chc; nhân viên
đc đào to kin thc, k nng cn thit đ thc hin công vic; các chng trình
đào to thc hin có cht lng; thit lp t đin nng lc cho các chc danh trong
t chc
ánh giá kt qu làm vic ca nhân viên: kt qu làm vic ca nhân viên
đc đánh giá da trên mc tiêu c th; nhân viên hiu rõ mc tiêu ca h thng
đánh giá; nhân viên nhn đc thông tin phn hi và t vn da trên hot đng ca
mình; h thng đánh giá trong t chc góp phn phát trin nng lc nhân viên; nhân
viên tin tng vào h thng đánh giá hot đng là công bng và chính xác; h thng
đánh giá có nh hng mnh m ti hành vi cá nhân và hành vi tp th; d liu đánh
giá đc dùng cho các quyt đnh khác v nhân s: đào to, khen thng ; các tiêu
chí đánh giá nhân viên gn cht vi mc tiêu chin lc ca t chc
Phát trin ngh nghip: các cá nhân trong t chc đc đnh hng phát
trin ngh nghip rõ ràng; cp trên trc tip hiu rõ nguyn vng ngh nghip ca
nhân viên cp di; nhân viên có nhiu
c
h
i đ thng tin trong t chc; xác đnh
nhu cu phát trin ca cá nhân phù hp vi yêu cu ca t chc; t chc to c hi
1
thng tin ngh nghip cho nhân viên; nhân viên hiu và nm rõ nhng điu kin
đ đc thng tin
S tham gia ca nhân viên vào qun lý: nhân viên đc phép đa ra
nhng quyt đnh có liên quan đn hot đng ca mình; lãnh đo khuyn khích
nhân viên tham gia vào vic ra quyt đnh liên quan đn hot đng chung ca
t chc; nhân viên có c hi đa ra các ci tin nhm hoàn thin các hot đng
ca t chc
Ch đ đãi ng: mc đ đãi ng, khen thng ph thuc vào kt qu
làm vic c th; t
hu
nhp
ca nhân viên trong t chc đm bo đc mc
sng trung bình; mc đ đãi ng đc quyt đnh da trên c s nng lc ca
nhân viên; nhân viên đc thng da trên kt qu kinh doanh; mc đãi ng
công bng; các chính sách đãi ng th hin đúng chin lc phát trin, kinh doanh
ca t chc
Tuân th lut pháp và to môi trng/không khí làm vic tt: các ch đ
chính sách ca
t
chc
tuân th quy đnh pháp lut; kim soát tt vic thc thi
các chính sách, quy đnh lut pháp;
không
xy
ra xung đt, tranh chp khiu
kin nh hng đn uy tín, hình nh t chc; nhân viên không b cán b qun lý
chèn ép, trù dp; công bng trong đi x; tin tng lãnh đo; quan h gia các
đng nghip thân mt, h tr giúp đ nhau trong công vic; an toàn lao đng,
kinh doanh; công vic n đnh
Thông tin: có đ thông tin đ làm vic tt; môi trng thoi mái cho
nhân viên phát trin ý kin; cán b lãnh đo luôn nhn đc thông tin chính
xác và kp thi v tt c nhng gì din ra trong t chc
i mi: cách thc tin hành công vic linh hot; thng xuyên ci
tin phng pháp
thc
hin
công vic; khuyn khích nhng c gng to ra s
thay đi, ci tin.