B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.H CHÍ MINH
*
LÂM HOÀI ANH
GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG
TÍN DNG TI CÔNG TY U T TÀI CHÍNH
NHÀ NC THÀNH PH H CHÍ MINH
LUN VN THC S KINH T
TP.H Chí Minh – Nm 2012
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.H CHÍ MINH
*
LÂM HOÀI ANH
GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG
TÍN DNG TI CÔNG TY U T TÀI CHÍNH
NHÀ NC THÀNH PH H CHÍ MINH
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã s: 60.34.02.01
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC
PGS.TS BÙI KIM YN
TP.H Chí Minh – Nm 2012
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu ca tôi. Các s liu trong lun vn là
trung thc và cha đc công b ti bt k mt công trình nghiên cu nào.
TP.H Chí Minh, ngày tháng nm
Ngi cam đoan
Lâm Hoài Anh
DANH MC CÁC CH VIT TT
AFD : C quan phát trin Pháp
BTC : B Tài chính
CBTD : Cán b tín dng
CIC : Trung tâm thông tin tín
dng
vt : n v tính
ERP :
Enterprise Resource Planning
FED : Cc d tr liên bang M
HTV : Hi đng Thành viên
HFIC : Công ty u t Tài chính nhà nc thành ph H Chí Minh
HIFU : Qu u t phát trin đô th thành ph H Chí Minh
IMF : International Monetary Fund
NHTM : Ngân hàng thng mi
NHNN : Ngân hàng Nhà nc
NHTW : Ngân hàng Trung ng
ODA : Official Development Assistant
SG : Ngân hàng Societe Generale
TCTD : T chc tín dng
TP.HCM : Thành ph H Chí Minh
UBND.TP : y ban nhân dân thành ph H Chí Minh
WB : Ngân hàng th gii
WTO : T chc thng mi th
gii
MC LC
Trang ph
bìa
Li cam đoan
Danh mc các ch vit
tt
Mc
lc
Danh mc bng
biu
LI M U 1
CHNG 1
: C S LÝ LUN V CHT LNG TÍN DNG CA CÔNG TY
TÀI CHÍNH 4
1.1 C S LÝ LUN V TÍN DNG TI CÁC CÔNG TY TÀI CHÍNH 4
1.1.1 Nhng vn đ c bn ca công ty tài chính 4
1.1.1.1 Khái nim v công ty tài chính 4
1.1.1.2 Các chc nng ca công ty tài chính 5
1.1.2 Tng quan v tín dng ti công ty tài chính 6
1.1.2.1 Khái nim v tín dng. 6
1.1.2.2 Vai trò ca tín dng 7
1.1.2.3 Phân loi tín dng và các hình thc tín dng 7
1.1.2.4 Các sn phm tín dng ch yu ca công ty tài chính 8
1.1.2.5 So sánh đc đim tín dng ca ngân hàng thng mi và công ty
tài chính 9
1.2 TNG QUAN V CHT LNG TÍN DNG TI CÔNG TY TÀI
CHÍNH 10
1.2.1 Khái nim v cht lng tín dng 10
1.2.2 Ý ngha ca vic nâng cao cht lng tín dng 11
1.2.2.1 i vi nn kinh t 11
1.2.2.2 i vi các công ty tài chính 12
1.2.3 H thng ch tiêu đánh giá cht lng tín dng 12
1.2.3.1 T l n quá hn: 13
1.2.3.2 T l n xu: 13
1.2.3.3 Ch tiêu li nhun trên tng d n tín dng 13
1.2.3.4 Mt s ch tiêu khác 13
1.2.4 Nhng nhân t nh hng đn cht lng tín dng 14
1.2.4.1 V phía khách hàng 14
1.2.4.2 V phía công ty tài chính 14
1.2.4.3 Các nguyên nhân khác 16
1.3 KINH NGHIM V NÂNG CAO CHT LNG TÍN DNG CA
CÁC T CHC TÍN DNG TRÊN TH GII VÀ BÀI HC KINH
NGHIM CHO CÔNG TY TÀI CHÍNH VIT NAM 18
1.3.1 Kinh nghim v nâng cao cht lng tín dng ca các t chc tín dng
trên th gii 18
1.3.2 Bài hc kinh nghim cho các công ty tài chính Vit Nam 22
KT LUN CHNG 1 24
CHNG 2
: THC TRNG CHT LNG TÍN DNG TI CÔNG TY U
T TÀI CHÍNH NHÀ NC TP.HCM 25
2.1 GII THIU V CÔNG TY U T TÀI CHÍNH NHÀ NC THÀNH
PH H CHÍ MINH 25
2.1.1 Quá trình hình thành và phát trin Công ty u t tài chính nhà nc
thành ph H Chí Minh 25
2.1.2 Tên gi 26
2.1.3 Vn điu l 27
2.1.4 Chc nng ca HFIC 27
2.1.5 C cu t chc 28
2.1.6 Kt qu hot đng sn xut kinh doanh 28
2.1.6.1 Qui mô vn ch s hu 28
2.1.6.2 Hot đng đu t 29
2.1.6.3 Hot đng huy đng vn t các t chc tài chính quc t 30
2.1.6.4 ánh giá chung: 32
2.2 THC TRNG HOT NG TÍN DNG TI CÔNG TY U T TÀI
CHÍNH NHÀ NC THÀNH PH H CHÍ MINH 32
2.2.1 Tc đ tng trng d n tín dng 32
2.2.2 Phân loi d n theo lãnh vc cho vay 34
2.2.3 Phân loi d n vay theo thi hn vay vn 35
2.2.4 Phân loi d n theo ngun vn 36
2.3 THC TRNG CHT LNG TÍN DNG TI CÔNG TY U T
TÀI CHÍNH NHÀ NC THÀNH PH H CHÍ MINH 39
2.3.1 T l n quá hn và t l n xu 39
2.3.2 Li nhun tín dng trên tng d n 41
2.3.3 Li nhun tín dng trên li nhun chung ca HFIC 42
2.3.4 T trng d n vay ca 20 khách hàng ln nht 42
2.4 ÁNH GIÁ THC TRNG CHT LNG TÍN DNG TI CÔNG TY
U T TÀI CHÍNH NHÀ NC THÀNH PH H CHÍ MINH 43
2.4.1 Nhng kt qu đt đc 43
2.4.2 Nhng mt hn ch 46
2.4.3 Nguyên nhân ca các hn ch 47
2.5 PHÂN TÍCH CÁC NHÂN T NH HNG N CHT LNG TÍN
DNG TI CÔNG TY U T TÀI CHÍNH NHÀ NC THÀNH PH H
CHÍ MINH 49
2.5.1 V phía khách hàng 49
2.5.2 V phía HFIC 49
2.5.3 Các nguyên nhân khác 50
2.5.3.1 Chính sách thay đi 50
2.5.3.2 Môi trng kinh t trong và ngoài nc 51
KT LUN CHNG 2 52
CHNG 3
GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG TÍN DNG TI CÔNG
TY U T TÀI CHÍNH NHÀ NC TP.H CHÍ MINH 53
3.1 NH HNG PHÁT TRIN HFIC N NM 2015 53
3.1.1 D báo tình hình kinh t th gii , trong nc giai đon 2012-2015 và
nhng tác đng đn hot đng ca HFIC 53
3.1.1.1 Tình hình kinh t th gii 53
3.1.1.2 Kinh t trong nc 54
3.1.2 nh hng phát trin HFIC giai đon 2012-2015 56
3.1.2.1 Tm nhìn đn 2015 56
3.1.2.2 S mnh 56
3.1.2.3 Giá tr ct lõi 56
3.1.2.4 Trit lý kinh doanh: 57
3.1.2.5 Mc tiêu chung giai đon 2012-2015 57
3.2 GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG TÍN DNG TI CÔNG TY
U T TÀI CHÍNH NHÀ NC THÀNH PH H CHÍ MINH 57
3.2.1 i vi HFIC 57
3.2.1.1 Xây dng chính sách tín dng ca HFIC 57
3.2.1.2 Xây dng xp hng tín dng ni b 62
3.2.1.3 Xây dng và phát trin h thng thông tin 64
3.2.1.4 Các gii pháp v nhân s 65
3.2.1.5 Nâng cao cht lng thm đnh 66
3.2.1.6 Thc hin giám sát, qun lý cho vay cht ch đm bo cho vay
đúng mc đích và có hiu qu. 68
3.2.1.7 X lý các khon n xu 69
3.2.1.8 Nâng cao hiu qu kim soát ni b 70
3.2.2 i vi y ban nhân dân thành ph H Chí Minh 70
3.2.2.1 Nâng cao công tác kim tra, giám sát 70
3.2.2.2 Tng vn điu l 70
KT LUN CHNG 3 71
KT LUN 72
PH LC 1
PH LC 2
TÀI LIU THAM KHO
DANH MC BNG
Bng 2.1: Quy mô vn ch s hu 28
Bng 2.2: Hot đng đu t 29
Bng 2.3: Tc đ tng trng d n tín dng 32
Bng 2.4: Phân loi d n theo lãnh vc cho vay 34
Bng 2.5: Phân loi d n vay theo thi hn vay vn 35
Bng 2.6: Phân loi d n theo ngun vn 36
Bng 2.7: T l n quá hn và t l n xu 39
Bng 2.8: Phân lo
i nhóm n tính đn 31/12/2012 40
Bng 2.10: Li nhun tín dng trên tng d n 41
Bng 2.11: Li nhun tín dng trên li nhun chung 42
Bng 2.12: T trng d n ca 20 khách hàng vay ln nht 43
DANH MC BIU
Biu đ 2.1: Tng vn ch s hu 29
Biu đ 2.2: u t dài hn 30
Biu đ 2.3: D n tín dng 33
Biu đ 2.4: D n theo lãnh vc 34
Biu đ 2.5: D n vay theo thi gian 36
Biu đ 2.6: D n theo ngun vn 37
Biu đ 2.7: T l n quá hn và t l n xu 39
Biu đ 2.8: Phân lo
i nhóm n 40
1
LI M U
1. LÝ DO CHN TÀI
- Hot đng tín dng là hot đng rt quan trng và phc tp nht trong các hot
đng ca ngân hàng thng mi nói chung và ca công ty tài chính nói riêng.
Hot đng tín dng cng đem li li nhun chính cho các công ty tài chính.
Tuy nhiên, hot đng này luôn tim n ri ro cao, đc bit là các nc có nn
kinh t mi ni nh Vit Nam bi h thng thông tin thiu minh bch và
không đy đ, trình đ qun tr ri ro còn nhiu hn ch, tính chuyên nghip
ca nhân viên cha cao s nh hng rt ln đn s tn ti và phát trin bn
vng ca các t chc này. Bt lun nguyên nhân phát sinh nh th nào, n xu
luôn đc xem nh là bc tranh toàn cnh v trình đ phát trin và sc khe
ca toàn b nn kinh t, là hàn th biu phn nh sc khe ca các doanh
nghip cng nh đo lng nng lc qun tr ca các công ty tài chính trong
vic hn ch phát sinh n xu trc nhng sc ép thng xuyên và tình trng
bt n ca nn kinh t v mô. Do đó, vic nâng cao cht lng tín dng đi
vi các công ty tài chính hin nay là rt quan trng và cp bách.
- Trong nhng nm va qua, t l n xu ca các t chc tín dng nói chung có
hin tng tng cao. Trong đó, mt s t chc tín dng đã có t l n xu vt
t l do NHNN qui đnh. Vy đ các t chc tín dng làm sao có th tn ti và
phát trin ngày càng bn vng – đc bit là đi vi Công ty u t tài chính
nhà nc thành ph H Chí Minh trong giai đon nn kinh t th gii nói
chung và Vit Nam nói riêng đang gp nhiu khó khn. ây là vn đ khá khó
khn cho tt c các t chc tín dng.
- Mt trong nhng câu tr li cho vn đ này là phi nâng cao cht lng tín
dng trong hot đng cho vay ca các t chc tín dng. ây cng là yêu cu
ca ban lãnh đo Công ty u t tài chính nhà nc thành ph H Chí Minh
2
đc bit quan tâm trong bi cnh nn kinh t hin nay. Chính vì vy, vic
nghiên cu, tìm mô hình và các gii pháp hu hiu đ nâng cao cht lng tín
dng là mc tiêu, đng thi là nhân t quan trng nht đ tn ti và phát trin
ca Công ty u t tài chính nhà nc thành ph H Chí Minh. Nhn thc
đc tm quan trng ca vn đ này, tôi đã chn đ tài “Gii pháp nâng cao
cht lng tín dng ti Công ty u t tài chính nhà nc thành ph H Chí
Minh” làm lun vn tt nghip.
2. MC TIÊU NGHIÊN CU :
Mc tiêu nghiên cu ca đ tài tp trung vào 3 ni dung chính:
- Nghiên cu c s lý lun c bn v công ty tài chính, tín dng, cht lng tín
dng và mt s vn đ liên quan đn cht lng tín dng.
- Phân tích và đánh giá thc trng cht lng tín dng ti Công ty u t tài
chính nhà nc thành ph H Chí Minh giai đon t nm 2008 đn 2012, s
dng mt s ch tiêu đ đánh giá cht lng tín dng và t đó đa ra nhng kt
qu đt đc cng nh nhng tn ti cn gii quyt.
- a ra mt s gii pháp nhm nâng cao cht lng tín dng ti Công ty u t
tài chính nhà nc thành ph H Chí Minh.
3. PHNG PHÁP NGHIÊN CU :
Lun vn tin hành nghiên cu theo phng pháp s dng s liu phn nh
thc trng cht lng tín dng ti Công ty u t tài chính nhà nc thành ph H
Chí Minh. Qua quá trình thu thp, kho sát s liu đ phân tích, đánh giá cht lng
tín dng và t đó đa ra nhng kt qu đt đc cng nh nhng tn ti cn gii
quyt.
Phng pháp thng kê: Thông qua quá trình thu thp s liu nhm b sung và
hoàn chnh các gii pháp đ nâng cao cht lng tín dng ti Công ty u t tài
chính nhà nc thành ph H Chí Minh trong thi gian ti.
3
4. I TNG VÀ PHM VI NGHIÊN CU
- i tng nghiên cu ca lun vn là cht lng tín dng ti Công ty u t
tài chính nhà nc thành ph H Chí Minh.
- Phm vi nghiên cu ca lun vn: cht lng tín dng là phm trù rng, bao
hàm nhiu ni dung, trong đó ni dung quan trng th hin t l n quá hn,
t l n xu. Vì vy cht lng tín dng trong lun vn này là nhm gim thiu
t l n quá hn và n xu ti Công ty u t tài chính nhà nc thành ph H
Chí Minh.
Phm vi nghiên cu v mt thi gian ca lun vn đc gii hn t nm 2008
đn 2012.
5. NI DUNG NGHIÊN CU
Lun vn đc chia làm 3 chng:
- Chng 1: C s lý lun v cht lng tín dng ca công ty tài chính.
- Chng 2 : Thc trng cht lng tín dng ti Công ty u t tài chính nhà
nc thành ph H Chí Minh.
- Chng 3 : Gii pháp nâng cao cht lng tín dng ti Công ty u t tài
chính nhà nc thành ph H Chí Minh.
4
CHNG 1
C S LÝ LUN V CHT LNG TÍN DNG
CA CÔNG TY TÀI CHÍNH
1.1 C S LÝ LUN V TÍN DNG TI CÁC CÔNG TY TÀI CHÍNH
1.1.1 Nhng vn đ c bn ca công ty tài chính
1.1.1.1 Khái nim v công ty tài chính
- Công ty tài chính là loi hình t chc tài chính phi ngân hàng, vi chc nng là
s dng vn t có, vn huy đng và các ngun vn khác đ cho vay, đu t;
cung ng các dch v t vn v tài chính, tin t và thc hin mt s dch v
khác theo quy đnh ca pháp lut, nhng không đc làm dch v thanh toán,
không đc nhn tin gi di mt nm.
- Công ty tài chính bao gm 3 loi hình c bn: Công ty tài chính tiêu dùng, công
ty tài chính bán hàng và công ty tài chính thng mi.
+ Công ty tài chính tiêu dùng: cung ng phn ln ngun vn cho các cá nhân
và gia đình vay vào mc đích mua sm hàng hóa tiêu dùng. Hu ht các khon
cho vay đu đc tr góp theo k hn.
+ Công ty tài chính bán hàng: cung cp tín dng gián tip cho ngi tiêu dùng
đ mua sm hàng hóa do công ty m hoc mt nhà sn xut nào đó bán ra.
Ngi tiêu dùng s tha thun vi ni bán hàng mt hp đng mua hàng tr
góp, trong đó khách hàng phi tr tin hàng và lãi theo k. Các công ty tài chính
s mua li các hp đng đó, thc cht là mua li các khon n ca ngi mua
hàng, do đó các ni bán hàng phi chu s kim tra ca các công ty tài chính.
ây là hình thc tài tr ph bin cho nhng công ty ph thuc.
+ Công ty tài chính thng mi: chuyên cung ng tín dng bng cách mua li
hoc chit khu các khon phi thu ca doanh nghip, thc hin cho thuê tài
chính và cung ng mt s loi tín dng khác.
5
1.1.1.2 Các chc nng ca công ty tài chính
Huy đng vn
Công ty tài chính đc quyn huy đng vn t các ngun sau:
- Nhn tin gi có k hn t mt nm tr lên ca t chc theo quy đnh ca
NHNN.
- Phát hành k phiu, trái phiu, chng ch tin gi và các loi giy t có giá khác
đ huy đng vn ca các t chc trong và ngoài nc theo quy đnh ca pháp
lut hin hành.
- Vay các t chc tài chính, tín dng trong nc và ngoài nc theo quy đnh ca
pháp lut.
- Tip nhn vn y thác ca chính ph, các t chc trong và ngoài nc.
Hot đng tín dng
- Công ty tài chính đc cho vay di các hình thc:
+ Cho vay ngn hn, cho vay trung và dài hn theo quy đnh ca NHNN.
+ Cho vay theo y thác ca Chính ph, ca t chc, cá nhân trong và ngoài
nc theo quy đnh hin hành ca Lut các t chc tín dng và hp đng y
thác.
+ Cho vay tiêu dùng bng hình thc cho vay mua tr góp.
- Chit khu, tái chit khu, cm c thng phiu và các giy t có giá khác.
+ Công ty tài chính đc cp tín dng di hình thc chit khu, cm c
thng phiu, trái phiu và các giy t có giá khác đi vi các t chc và cá
nhân.
+ Công ty tài chính đc tái chit khu, cm c thng phiu, trái phiu và các
giy t có giá khác cho nhau.
- Bo lãnh
Công ty tài chính đc bo lãnh bng uy tín và kh nng tài chính ca mình đi
vi ngi nhn bào lãnh. Vic bào lãnh ca công ty tài chính phi đc thc
hin theo quy đnh ti iu 108 Lut các t chc tín dng và hng dn ca
NHNN.
6
- Các hình thc cp tín dng khác.
Công ty tài chính đc cp tín dng di các hình thc khác theo quy đnh ca
NHNN.
Các nghip v khác đc phép thc hin theo đúng quy đnh ca pháp lut
gm:
- Góp vn, mua c phn ca các doanh nghip và các t chc tài chính khác.
- u t cho các d án theo hp đng .
- Tham gia th trng tin t.
- Kinh doanh và cung ng dch v ngoi hi.
- Mua bán trái phiu Chính ph, trái phiu doanh nghip.
- Bão lãnh phát hành trái phiu Chính ph, trái phiu doanh nghip; i lý phát
hành trái phiu, c phiu và các loi giy t có giá cho các doanh nghip.
- c quyn nhn y thác, làm đi lý trong các lãnh vc liên quan đn tài chính,
ngân hàng, bo him và đu t, k c vic qun lý tài sn, vn đu t ca các t
chc, cá nhân theo hp đng.
- Cung ng các dch v t vn v ngân hàng, tài chính, đu t cho khách hàng.
- Cung ng dch v bo qun hin vt quý, giy t có giá, cho thuê t két, cm đ
và các dch v khác.
1.1.2 Tng quan v tín dng ti công ty tài chính
1.1.2.1 Khái nim v tín dng.
- Tín dng ca công ty tài chính là quan h vay mn gia mt bên là công ty tài
chính và mt bên là các cá nhân, các t chc kinh t và các ch th khác, đc
th hin di hình thc công ty tài chính s s dng ngun vn t có và ngun
vn huy đng bng tin đ cp tín dng cho các đi tng trên.
- Trong đó “cp tín dng là vic công ty tài chính tha thun đ khách hàng s
dng mt khon tin vi nguyên tc có hoàn tr bng các nghip v cho vay,
chit khu, cho thuê tài chính, bo lãnh và các nghip v khác.
7
1.1.2.2 Vai trò ca tín dng
- Tín dng ca công ty tài chính có vai trò thúc đy s phát trin ca nn kinh t
trong xã hi, m rng cho mi đi tng trong xã hi, nó có th xâm nhp vào
các ngành vi nhiu loi hình và quy mô hot đng ln, va và nh, vi các loi
hình sn xut kinh doanh ca doanh nghip, cá nhân. Tín dng ca công ty tài
chính gn lin vi hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip cng nh cá
th, góp phn nâng cao cht lng đi sng ca ngi lao đng.
- Tín dng ca công ty tài chính có tác dng đy nhanh tc đ phát trin ca nn
kinh t, cung ng vn vi s lng ln, vi nhiu thi hn khác nhau, nh đó
giúp các doanh nghip cng nh cá th không nhng có vn đ kinh doanh, mà
còn có vn đ m rng đu t, đi mi thit b, nhm nâng cao nng lc sn
xut và nng lc cnh tranh.
1.1.2.3 Phân loi tín dng và các hình thc tín dng
Cùng vi s phát trin ca nn kinh t, các công ty tài chính hin nay luôn
nghiên cu và đa ra các hình thc tín dng khác nhau, đ có th đáp ng mt cách
tt nht nhu cu vn cho quá trình sn xut và tái sn xut, t đó đa dng hóa các
danh mc đu t, m rng tín dng, thu hút khách hàng, tng li nhun và phân tán
ri ro. Tùy theo cách tip cn mà có th chia tín dng thành nhiu loi khác nhau:
Cn c vào thi hn cho vay: tín dng đc chia làm 03 loi:
- Tín dng ngn hn: là loi tín dng có thi hn không quá 12 tháng (1 nm).
Tín dng ngn hn thng đc s dng đ cho vay b sung vn lu đng
và các nhu cu thiu ht tm thi v vn ca các ch th vay vn.
- Tín dng trung hn: là loi tín dng có thi hn t trên 1 nm đn 5 nm, tín
dng trung hn thng đc s dng đ cho vay sa cha, ci to tài sn c
đnh, các nhu cu mua sm tài sn c đnh … có thi gian thu hi vn nhanh
hoc các nhu cu thiu ht vn nhng có thi hn hoàn vn trên mt nm.
- Tín dng dài hn: là loi tín dng có thi hn t trên 5 nm, tín dng dài hn
thng đc s dng đ cho vay các nhu cu mua sm tài sn c đnh, xây
dng c bn … có thi gian thu hi vn lâu (thi gian hoàn vn vay trên 5
8
nm).
Cn c vào mc đích s dng vn vay, bao gm 2 loi:
- Tín dng cho sn xut, lu thông hàng hóa: là loi tín dng đc cung cp
cho các nhà sn xut và kinh doanh hàng hóa. Nhm đáp ng nhu cu v vn
trong quá trình sn xut kinh doanh đ d tr nguyên vt liu, chi phí sn
xut hoc đáp ng nhu cu thiu vn trong quan h thanh toán gia các ch
th kinh t.
- Tín dng tiêu dùng: là loi tín dng đc s dng đ cho vay các nhu cu
tiêu dùng. Loi tín dng này thng đc s dng đ cho vay cá nhân, đáp
ng cho nhu cu phc v đi sng và thng đc thu hi dn t ngun thu
nhp ca cá nhân vay vn.
Cn c vào mc đ đi vi khách hàng: gm
- Tín dng có bo đm bng tài sn: là loi tín dng mà theo đó ngha v tr
n ca ch th vay vn đc bo đm bng tài sn ca ch th vay vn, tài
sn hình thành t vn vay hoc bo đm bng tài sn ca bên th ba.
- Tín dng không có bo đm bng tài sn: là loi tín dng không có tài sn
th chp, cm c hoc bo lãnh; mà vic cho vay này do chính các công ty
tài chính la chn da trên c s các phng án vay vn hiu qu, kh thi và
da vào đ tín nhim, uy tín trong quan h tín dng ca khách hàng.
Cn c vào đc đim luân chuyn vn: gm
- Tín dng vn lu đng: đc cung cp đ b sung vn lu đng cho các
thành phn kinh t, có quan h tín dng vi công ty tài chính.
- Tín dng vn c đnh: cho vay đ hình thành nên tài sn c đnh cho các
thành phn kinh t có quan h tín dng vi công ty tài chính.
1.1.2.4 Các sn phm tín dng ch yu ca công ty tài chính
Công ty tài chính cp tín dng cho các t chc, cá nhân di các hình thc
nh: cho vay, chit khu thng phiu và giy t có giá khác, bo lãnh, cho thuê tài
chính và các hình thc khác theo quy đnh ca NHNN.
Xét trên góc đ k thut cp tín dng, thì sn phm dch v tín dng bao gm
9
các loi sau đây:
Cho vay chit khu thng phiu và giy t có giá
Cho vay tài tr sn xut kinh doanh
Cho vay tr góp
Cho vay đu t phát trin
Cho vay hp vn
Bo lãnh ca Công ty tài chính
Bao thanh toán (Factoring)
Cho thuê tài chính
1.1.2.5 So sánh đc đim tín dng ca ngân hàng thng mi và công ty
tài chính
Ging nhau
Theo qui đnh ca Lut các t chc tín dng nm 2010 thì ngân hàng
thng mi và công ty tài chính tng hp đu đc cho vay di các hình thc:
cho vay ngn hn, cho vay trung và dài hn theo quy đnh ca NHNN. Cho vay
theo y thác ca Chính ph, ca t chc, cá nhân trong và ngoài nc. Cho vay
tiêu dùng bng hình thc cho vay mua tr góp. Hot đng chit khu, tái chit
khu, cm c thng phiu,trái phiu và các giy t có giá khác.
Khác nhau
c đim Ngân hàng Thng mi Công ty tài chính
Cho vay theo
mc đích s
dng vn
Tín dng cho sn xut, lu
thông hàng hóa và tín dng tiêu
dùng
Công ty tài chính chuyên
ngành ch hot đng tín
dng tiêu dùng
Huy đng vn
ngn hn
c cân đi mt t l huy
đng vn ngn hn đ cho vay
trung và dài hn theo qui đnh
ca NHNN
Không đc huy đng vn
ngn hn đ cho vay trung
và dài hn nhm đm bo an
toàn cho h thng
Gii hn cp tín
dng
Tng mc d n cp tín dng
đi vi mt khách hàng không
Tng mc d n cp tín
dng đi vi mt khách
10
đc vt quá 15% vn t có
ca ngân hàng thng mi, chi
nhánh ngân hàng nc ngoài,
qu tín dng nhân dân, t chc
tài chính vi mô; tng mc d n
cp tín dng đi vi mt khách
hàng và ngi có liên quan
không đc vt quá 25% vn
t có ca ngân hàng thng mi
hàng không đc vt quá
25% vn t có ca t chc
tín dng phi ngân hàng;
tng mc d n cp tín
dng đi vi mt khách
hàng và ngi có liên quan
không đc vt quá 50%
vn t có ca t chc tín
dng phi ngân hàng
1.2 TNG QUAN V CHT LNG TÍN DNG TI CÔNG TY TÀI
CHÍNH
1.2.1 Khái nim v cht lng tín dng
Cht lng tín dng là cht lng ca món vay, đc đánh giá là có cht
lng tt khi vn vay đc khách hàng s dng có mc đích, phc v sn xut kinh
doanh có hiu qu, đm bo tr n ngân hàng đúng hn, bù đp đc chi phí và có
li nhun, có ngha là công ty tài chính va to đc hiu qu kinh t, va to đc
hiu qu xã hi.
Ngi ta nghiên cu cht lng tín dng da trên ba giác đ, t phía khách
hàng, t phía xã hi và t bn thân công ty tài chính.
- i vi công ty tài chính: cht lng tín dng th hin phm vi, mc đ
gii hn tín dng phi phù hp vi thc lc ca công ty tài chính, đm bo
nguyên tc hoàn tr đng hn và có lãi ca tín dng, hn ch đn mc thp
nht ri ro trong quá trình hot đng, mang li li nhun và đm bo thanh
khon cho ngân hàng.
- i vi khách hàng: cht lng tín dng là s tha mãn yêu cu hp lý ca
khách hàng vi lãi sut hp lý, th tc đn gin đm bo thu hút khách hàng
nhng vn tuân th đúng các qui đnh ca công ty tài chính, góp phn làm
11
lành mnh hóa tình hình tài chính ca khách hàng.
- i vi nn kinh t: cht lng tín dng th hin hot đng đem li bao
nhiêu li ích cho xã hi, có tha mãn đc tiêu thc phát trin nhanh và bn
vng không, có tuân th pháp lut không và đóng góp bao nhiêu phn trm
trong tc đ tng trng kinh t.
Trong phm vi nghiên cu ca đ tài, cht lng tín dng đc xem xét di
giác đ công ty tài chính, không xem xét cht lng tín dng t phía khách hàng và
t phía xã hi.
1.2.2 Ý ngha ca vic nâng cao cht lng tín dng
1.2.2.1 i vi nn kinh t
Nâng cao cht lng tín dng đ đa hot đng tín dng thích nghi vi điu
kin kinh t th trng, phc v và thúc đy nn kinh t th trng.
Cht lng tín dng to điu kin cho công ty tài chính làm tt chc nng
trung gian tín dng trong nn kinh t quc dân, là c
u ni gia tit kim và đu t,
góp phn điu hòa vn trong nn kinh t, gim lng tin mt trong lu thông, gii
quyt mi quan h cung cu v vn.
Nâng cao cht lng tín dng s góp phn tng vòng quay vn, huy đng
vn ti mc ti đa lng lng tin nhàn ri trong xã hi đ phc v quá trình công
nghip hóa, hin đi hóa đt nc.
Cht tín dng góp phn kim ch lm phát, n đnh tin t, tng trng kinh
t. ng thi, thông qua các công trình đu t vn to ra sn phm, dch v cho nn
kinh t.
Nâng cao cht lng tín dng đ có kh nng hp tác cnh tranh. Khi sn
xut càng phát trin, nhu cu vn đ phc v phát trin kinh t xã hi là rt ln mà
mi t chc tín dng riêng l không th đáp ng đc, đòi hi phi có s hp tác
gia các công ty tài chính trong vic tài tr cho các khách hàng (đng tài tr).
Nâng cao cht lng tín dng s góp phn tng hiu qu sn xut xã hi,
đm bo phát trin gia các ngành, các vùng trong c nc, n đnh và phát trin
nn kinh t.
12
1.2.2.2 i vi các công ty tài chính
Nâng cao cht lng tín dng gia tng kh nng sinh li do gim đc s
chm tr, gim chi phí nghip v, chi phí qun lý, các chi phí thit hi do không thu
hi đc vn cho vay. T đó ci thin đc tình hình tài chính ca công ty tài
chính, to th mnh cho công ty tài chính trong quá trình cnh tranh.
Nâng cao cht lng tín dng làm tng kh nng cung cp dch v ca các
công ty tài chính do to thêm ngun vn t vic tng vòng quay vn tín dng, thu
hút thêm nhiu khách hàng thông qua nhiu hình thc sn phm, dch v, to ra mt
hình nh tt v biu tng và uy tín ca công tài chính cùng s trung thành ca
khách hàng.
Cht lng tín dng to thun li cho s tn ti lâu dài ca công ty tài chính,
bi vì cht lng tín dng cho phép các công ty tài chính có nhng khách hàng
trung thành và nhng khon li nhun b sung vn đu t.
Cht lng tín dng cng c quan h xã hi ca công ty tài chính, điu đó
cng có ý ngha là to đc môi trng thun li nht cho hot đng ca công ty tài
chính.
Vi nhng u th trên, vic duy trì và nâng cao cht lng tín dng ca các
công ty tài chính là s cn thit khách quan vì s tn ti và phát trin lâu dài ca
công ty tài chính. Chính vì vy, cht lng tín dng luôn phi phi đc ci tin và
nâng cao.
1.2.3 H thng ch tiêu đánh giá cht lng tín dng
Do tín dng bao hàm các hot đng khác nhau khó đng nht và đo lng
nh: cho vay, bo lãnh, chit khu, bao thanh toán, …Thông thng trong phm trù
đn gin cht lng tín dng đc dùng đ phn ánh mc đ ri ro trong bng tng
hp cho vay ca mt công ty tài chính. đánh giá v cht lng tín dng, có rt
nhiu ch tiêu, nhng nói chung ngi ta thng ly mt s ch tiêu : t l n quá
hn, t l n xu, t l li nhun tín dng trên tng d n tín dng, t trng 20
khách hàng vay ln nht.
13
1.2.3.1 T l n quá hn:
T l n quá hn là t l phn trm gia tng các khon n quá hn so vi
tng d n mt thi đim nht đnh thng là cui tháng, cui quý, cui nm. Chi
tiêu này đc tính theo công thc sau:
N quá hn
T l n quá hn = x100%
Tng d n tín dng
Trong đó “n quá hn: là mt phn hoc toàn b n gc và hoc lãi đã quá
hn.
1.2.3.2 T l n xu:
T l n xu là t l phn trm gia tng các khon n xu so vi tng d n
mt thi đim nht đnh, thng là cui tháng, cui quý, cui nm. ây là ch tiêu
quan trng đ đánh giá cht lng tín dng ti các công ty tài chính.
N xu
T l n xu = x100% <3%
Tng d n tín dng
1.2.3.3 Ch tiêu li nhun trên tng d n tín dng
Ch tiêu này đc tính toán theo công thc nh sau:
T l li nhun tín dng trên Li nhun hot đng tín dng
Tng d n tín dng = x100%
Tng d n tín dng
Ch tiêu này phn nh kh nng sinh li ca vn tín dng, ch tiêu này càng
tng thì phn nh cht lng tín dng ca t chc đó càng tt. Mt khon cho vay
mà không mang li li nhun thì không th nói khon vay này có cht lng tt vì
nó không sinh li cho t chc đó.
1.2.3.4 Mt s ch tiêu khác
- T l và c cu tài sn đm bo.
14
- D n cho vay các lãnh vc ri ro cao ti thi đim đó: bt đng sn, c
phiu…
- T trng cho vay 20 khách hàng ln nht.
1.2.4 Nhng nhân t nh hng đn cht lng tín dng
1.2.4.1 V phía khách hàng
Trình đ, nng lc qun lý, điu hành yu kém: là mt trong nhng nguyên
nhân quan trng, chim t trng ln gây lên tình trng n xu ca công ty tài chính.
Vì sau khi cho vay, vic s dng tin vay hiu qu ph thuc rt ln nào trình đ và
nng lc điu hành sn xut kinh doanh ca khách hàng.
Ri ro th trng: Ngành ngh mà khách hàng kinh doanh gp bt li trên
thng trng, kh nng cnh tranh yu kém gây nên thua l.
Ri ro khách quan: Thay đi c ch, chính sách, thiên tai, ha hon.
S dng vn vay sai mc đích: khách hàng s dng vn vay không đúng
mc đích đi vay, đây là mt trong nhng nguyên nhân gian ln xy ra khá ph bin
trong thc t, vic không thm đnh k, và giám sát không cht ch sau khi phát tin
vay ca công ty tài chính đã to điu kin cho khách hàng s dng vn vay không
đúng mc đích, vt tm kim soát ca công ty tài chính và dn đn mt vn vay.
1.2.4.2 V phía công ty tài chính
- Chính sách tín dng
Chính sách tín dng ca mt công ty tài chính là kim ch nam cho hot đng
tín dng ca công ty tài chính đó. Bên cnh vic phi phù hp vi đng li phát
trin ca nhà nc thì chính sách tín dng còn phi đm bo kt hp hài hòa quyn
li ca khách hàng và quyn li ca chính bn thân công ty tài chính.
Chính sách tín dng phi to ra s công bng, không nhng phi đm bo an
toàn cho hot đng ca công ty tài chính mà còn phi đm bo đ sc hp dn đi
vi khách hàng. Mt chính sách tín dng đng b, thng nht và đy đ, đúng đn
s to đc phng hng hot đng tt cho công ty tài chính. Ngc li, mt
chính sách tín dng không đy đ, không đúng đn và không thng nht s to ra
15
đnh hng lch lc cho hot đng tín dng, dn đn vic cp tín dng không đúng
đi tng to k h cho ngi s dng vn không đem li hiu qu kinh t, dn đn
ri ro tín dng.
- Thm đnh cho vay
Mc đích ca vic thm đnh d án đu t là nhm giúp công ty tài chính rút
ra kt lun chính xác v tính kh thi, hiu qu kinh t, kh nng tr n và nhng ri
ro có th xy ra ca d án đ đa ra quyt đnh cho vay hoc t chi cho vay.
Thông qua công tác thm đnh, công ty tài chính s phát hin, b sung thêm
nhng gii pháp nhm nâng cao tính kh thi ca d án đng thi làm c s đ xác
đnh s tin cho vay, thi gian cho vay, mc thu n hp lý, to điu kin thun li
cho doanh nghip hot đng có hiu qu.
Thm đnh tín dng mt cách k càng, đúng quy trình thm đnh s góp phn
gim đc nhng ri ro ca hot đng tín dng, giúp công ty tài chính thu hi đc
vn vay đy đ. Thm đnh cho vay càng tt góp phn làm cho cht lng tín dng
ca t chc đó ngày càng đc nâng cao.
- Ngun nhân lc
Con ngi là yu t quyt đnh đn s thành bi trong qun lý vn tín dng
nói riêng cng nh trong hot đng công ty tài chính nói chung. Vic tuyn chn
nhân s có đo đc ngh nghip tt, có tinh thn trách nhim, tâm huyt vi ngh,
gii chuyên môn, nm vng nhng vn bn pháp lut có liên quan đn hot đng tín
dng, có nng lc phân tích và x lý d án xin vay, đánh giá tài sn th chp, giám
sát s tin cho vay ngay t khi cho vay đn khi thu hi đc n hoc x lý xong
món n theo quy đnh ca NHNN… s giúp cho công ty tài chính có th ngn nga
đc nhng sai phm có th xy ra khi thc hin chu k khép kín ca mt khan tín
dng. Tuy nhiên đi vi nhng cán b không đc đào to đy đ, không am hiu
v ngành kinh doanh mà mình đang tài tr , trong khi công ty tài chính không có đ
các s liu thng kê, các ch tiêu đ phân tích, so sánh, đánh giá vai trò v trí ca
doanh nghip trong ngành, kh nng th trng hin ti và tng lai, chu kì, vòng
đi sn phm… dn đn vic xác đnh sai hiu qu ca d án xin vay làm phát sinh