GIẢI PHÁP ĐẨY MẠNH XUẤT KHẨU SẮN LÁT SANG THỊ TRƯỜNG TRUNG QUỐC CỦA CÁC DOANH NGHIỆP VIỆT NAM.PDF

B GIỄOăDCăVẨăẨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. H CHệăMINH




PHM TH M L


GIIăPHỄPăYăMNHăXUTăKHU
SNăLỄTăSANGăTHăTRNGăTRUNGăQUCă
CAăCỄCăDOANHăNGHIPăVITăNAM



LUNăVNăTHCăSăKINHăT






TP. H CHệăMINHăậ NMă2012


B GIỄOăDCăVẨăẨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. H CHệăMINH



PHM TH M L


GIIăPHỄPăYăMNHăXUTăKHU
SNăLỄTăSANGăTHăTRNGăTRUNGăQUCă
CAăCỄCăDOANHăNGHIPăVITăNAM

ChuyênăngƠnhă:ăKinhăDoanhăThngăMi
Mưăsă:ă60340121

LUNăVNăTHCăSăKINHăT

NGI HNG DN KHOA HC: TS.ăLểăTNăBU



TP. H CHệăMINHăậ NMă2012


LIăCAMăOAN

Tôi xin cam đoan lun vn Thc s kinh t này là do chính tôi nghiên cu và thc
hin. Các thông tin, s liu đc s dng trong lun vn là trung thc và chính xác.


Phm Th M L

LI CM N

Tôi xin bày t lòng bit n sâu sc đn Quý Thy, Cô trng i hc Kinh T
Thành ph H Chí Minh, khoa Thng Mi - Du Lch - Marketing đã trang b cho
tôi nhng kin thc hu ích trong công vic và cuc sng.

Tôi xin chân thành cm n TS. Lê Tn Bu – Ging viên trng i hc Kinh T
Thành ph H Chí Minh - đã tn tình hng dn tôi trong sut thi gian thc hin

lun vn này.

Tôi cng gi li cm n đn các bn đng nghip, bn bè, nhng ngi thân yêu đã
luôn đng viên và giúp đ tôi hoàn tt lun vn này.

Ngi vit


Phm Th M L














MC LC Trang
DANH MC CÁC T VIT TT
DANH MC CÁC BIU 
Cc

DANH MC CÁC BNG VÀ HÌNH
PHN M U

CHNGă1:ăCăSăKHOAăHCăVẨăTHCăTIN VăVICăCNăTHITă
YăMNHăXUTăKHUăSNăLỄTăSANGăTHăTRNGăTRUNGăQUC
1.1ăCăsăđăđyămnhăxutăkhuăsnălát
1.1.1 Hc thuyt trng thng 5
1.1.2 Hc thuyt li th tuyt đi ca Adam Smith 6
1.1.3 Hc thuyt li th so sánh ca David Ricardo 7
1.1.4 Hc thuyt yu t thâm dng 8
1.2ăVaiătròăvƠăsăcnăthităphiăđyămnhăxutăkhuăsnălátăcaăVităNamăsangăă
thătrngăTrungăQuc.
1.2.1 Gii thiu khát quát v cây sn và sn phm sn lát 10
1.2.2 Vai trò ca sn lát trong phát trin nn kinh t Vit Nam 12
1.3ăTimănngăvƠăđiăthăcnhătranhăvăsnălát
1.3.1 Kim ngch nhp khu mt hàng sn lát ca Trung Quc 15
1.3.2 Nhng quc gia xut khu sn lát chính vào th trng Trung Quc 16
1.3.3 Nhng quy đnh cn thit mà các doanh nghip Vit Nam cn nm bt khi
xut khu sn lát vào Trung Quc 17
1.4ă Kinhă nghimă caă Tháiă Lană trongă vică xută khuă snă látă vƠoă thă trngă
TrungăQuc 18
1.5 BƠiăhcăkinhănghimăđiăviăVităNam 24
Tómăttăchngă1 26
CHNGă 2:ă PHỂNă TệCHă THCă TRNGă XUTă KHUă SNă LỄTă CAă
CỄCăDOANHăNGHIPăVITăNAMăSANGăTHăTRNGăTRUNGăQUCă
TRONGăTHIăăGIANăQUA
2.1ăThcătrngăphátătrinăvƠăxutăkhuăsnăcaăVităNam 27


2.1.1 Din tích, nng sut và sn lng 27
2.1.2 Sn lng và giá tr sn lát xut khu ca Vit Nam 31
2.1.3 Th trng xut khu sn lát ca Vit Nam 33
2.1.4 Cht lng sn phm 34

2.1.6 Giá c xut khu 35
2.1.7 H thng phân phi 37
2.2ăTngăquanăvăthătrngăTrungăQucăvƠăquanăhăkinhătăVităăNamă-Trung
Qucă
2.2.1 Tng quan v th trng Trung Quc 38
2.2.2 Quan h kinh t Vit Nam - Trung Quc 40
2.3ăPhơnătíchăthcătrngăxutăkhuăsnălátăVităNamăsangăthătrngăTrungă
Qucătrongăthiăgianăqua
2.3.1 Thc trng xut khu sn lát ca Vit Nam sang Trung Quc trong thi gian
qua 41
2.3.2 Phân tích các nhân t nh hng đn vic sn xut và xut khu sn lát Vit
Nam 46
2.4ăKtăquăkhoăsátăthcătăvăxutăkhuăăsnălátăcaăcácădoanhănghipătiă
VităNamăsangăthătrngăTrungăQuc 49
2.5 PhơnătíchămaătrnăSWOTăca ngƠnhăsnălátăcaăVităNamătrongăvicăđyă
mnhăxutăkhuăsangăthătrngăTrungăQuc
2.5.1 im mnh 58
2.5.2 im yu 59
2.5.3 C hi 61
2.5.4 Thách thc 62
Tómăttăchngă2 63
CHNGă3:ăCỄCăGIIăPHỄPăYăMNHăăXUTăăKHUăăSNăLỄTăVẨOă
THăTRNGăTRUNGăQUCăCHOăCỄCăDOANHăNGHIPăVITăNAM
3.1ănhăhngăphátătrin, sn xut, xut khu snălátăca Vit Nam tiănmă
2020


3.1.1 nh hng nghiên cu, phát trin và sn xut sn Vit Nam đn 2020 64
3.1.2 nh hng xut khu 65
3.2 McătiêuăvƠăcăs đ xơyădng cácăgiiăphápăđy mnh xut khu sang th

trng Trung Qucăgiaiăđon 2012-2020
3.2.1 Mc tiêu đ xut các gii pháp 66
3.2.2 C s đ xây dng các gii pháp 67
3.3 Mt s giiăphápăcăbn nhmănơngăcaoăkh nngăcnhătranhăvƠăm rng
th trng xut khu snălátăca Vit Nam thi k 2012-2020
3.3.1 Nhóm gii pháp v ngun nguyên liu 69
3.3.2 Nhóm gii pháp v Marketing 72
3.3.3 Nhóm gii pháp m rng th trng, đa dng hóa hình thc xut khu 74
3.3.4 Gii pháp v tài chính 76
3.3.5 Nhóm gii pháp nâng cao kh nng cnh tranh trong xut khu 77
3.4ăMtăsăkinănghăđiăviăcăquanăqunălỦăNhƠăncănhmăhătrăăxutăkhuă
snălátăcaăVităNam 79
Tómăttăchngă3 83
Ktălun 84
TẨIăLIUăTHAMăKHO
PHăLC












DANHăMCăBIUă
STT

Tên biu đ
Trang
Biu đ 1.1
Sn lng sn th gii 2006 - 2011
11
Biu đ 1.2
Tiêu th sn th gii 2006 - 2011
13
Biu đ 1.3
Sn lng nhp khu sn lát ca Trung Quc nm 2001- 2011
15
Biu đ 1.4
Nhp khu sn lát ca Trung Quc t các nc nm 2005 - 2011
16
Biu đ 1.5
Din tích và sn lng sn Thái Lan 2000 - 2011
19
Biu đ 1.6
Sn lng sn xut khu th gii và Thái Lan nm 2006 - 2011
21
Biu đ 1.7
Sn lng và t l xut khu sn lát ca Thái Lan 2005 - 2011
22
Biu đ 1.8
Sn lng xut khu sn lát sang các nc ca Thái Lan 2005 - 2011
23
Biu đ 2.1
T l trng sn  các vùng nm 2011 ca Vit Nam
27
Biu đ 2.2

Din tích và sn lng sn ca c nc t 2000- 2011
28
Biu đ 2.3
Nng sut sn ca Thái Lan và Vit Nam so vi nng sut trung bình
ca th gii nm 2001-2011
29
Biu đ 2.4
Nng sut sn trung bình ca các vùng nm 1996-2011
30
Biu đ 2.5
Sn lng và giá tr xut khu sn lát ca Vit Nam 2005 - 2011
31
Biu đ 2.6
T trng xut khu mt hàng nông sn ca Vit Nam nm 2011
32
Biu đ 2.7
Các th trng xut khu sn chính ca Vit Nam 2011
33
Biu đ 2.8
Giá sn lát xut khu th gii 2005 - 2011
35
Biu đ 2.9
Giá xut khu sn lát ca Thái Lan qua các tháng nm 2008 - 2012
36
Biu đ 2.10
Kim ngch XNK gia Vit Nam và Trung Quc 2000 - 2011
40
Biu đ 2.11
Sn lng và giá tr sn lát xut khu ca Vit Nam sang Trung Quc
nm 2002 - 2011

42
Biu đ 2.12
T l xut khu sn lát sang th trng Trung Quc 2002 - 2011
43
Biu đ 2.13
T l nhp khu sn lát ca Trung Quc t các nc 2002 - 2011
43
Biu đ 2.14
Sn lng sn xut sang Trung Quc theo tháng nm 2009 - 2012
44






DANHăMCăCỄCăBNGă- HỊNHăVă

STT
Tên bng ậ hình
Trang
Bng 2.1
Mt s thông ch tiêu liên quan đn kinh t Trung Quc 2006 - 2011
39
Bng 2.2
Sn lng và giá tr sn lát xut khu theo khu vc t tháng 12/2011
đn tháng 07/2012
49
Bng 2.3
Sn lng và giá tr sn lát xut khu đi các nc t tháng 12/2011

đn tháng 07/2012
50
Hình 2.1
S đ lu chuyn sn nguyên liu
37






















DANH MCăCỄCăTăVITăTT

FAO : Food and Agriculture Organization

FOB : Free on Board
GDP : Gross domestic product
WTO : World Trade Organization























1


PHN MăU

1.ăăụănghaăcaăđătƠi:
 Vit Nam, sn đc xem là mt trong bn cây trng chính, có din tích
đng th 3 sau lúa và ngô, đc trng nhiu  các vùng trung du min núi, là ngun
thu nhp chính ca ngi nghèo, các h nông dân  vùng cao, vùng sâu, vùng xa.
Trong nhng nm gn đây, kim ngch xut khu sn lát ca Vit Nam ngày
càng có xu hng tng và tr thành nc xut khu sn lát đng hàng th hai trên
th gii, ch sau Thái Lan. Vic xut khu sn lát đư đem li ngun thu nhp đáng
k giúp n đnh và ci thin đi sng ca ngi dân vùng nông thôn, góp phn thúc
đy tng trng nn kinh t đt nc.
Trung Quc hin là nc nhp khu sn hàng đu th gii và cng là đi tác
nhp khu sn lát chính ca Vit Nam. Nm 2010 t l xut khu sn lát ca Vit
Nam sang Trung Quc chim gn 91,5% trên tng sn lng sn lát xut khu và
nm 2011 là 89,6%. Mt khác, là nc sn xut sn lng ethanol đng th ba trên
th gii, Trung Quc luôn là th trng tim nng cho ngành sn lát Vit Nam.
Tuy có nhiu tim nng đ phát trin, song trên thc t, tình hình sn xut và
xut khu sn lát còn nhiu khó khn, bt cp, hiu qu khai thác cha tng xng.
Cây sn  Vit Nam hin đc trng thiu quy hoch, nông dân  nhiu ni t ý phá
b nhiu loi cây trng khác, thm chí còn phá rng trái phép đ trng sn, k thut
canh tác còn lc hu, không đng b, cha đc đu t thâm canh mt cách thích
đáng, nng sut sn còn thp. Tình trng phát trin t phát trên không ch phá v
quy hoch các loi cây trng khác, gây tác đng xu đn môi trng sinh thái mà
còn tng nguy c cung vt quá cu, dn đn nhng ri ro v giá c và th trng
tiêu th cho ngi xut khu. Ngoài ra, th trng Trung Quc có nhiu bin đng,
giá c lên xung tht thng, cnh tranh gay gt, đc bit trong tình hình khng
hong kinh t nh hin nay đư nh hng rt ln đn xut khu nói chung và sang
Trung Quc nói riêng. Xut phát t tình hình trên, tác gi đư mnh dn chn đ tài
ắGIIă PHỄPă Yă MNHă XUTă KHUă SNă LỄTă SANGă THă TRNGă
TRUNGăQUCăCAăCỄCăDOANHăNGHIPăVITăNAMẰ đ làm lun vn tt
nghip cao hc.

2


2.ăMcăđíchăcaăđătƠi
- Nghiên cu các hc thuyt kinh t làm c s đ khng đnh s cn thit
phi đy mnh xut khu sn lát sang th trng Trung Quc.
- Nghiên cu kinh nghim xut khu sn ca mt s quc gia nh: Thái Lan,
Indonesia. T đó rút ra nhng bài hc kinh nghim giúp các doanh nghip Vit
Nam đy mnh xut khu sn lát sang Trung Quc.
- Phân tích, đánh giá mt cách tng quát thc trng sn xut và tình hình xut
khu sn phm sn lát ca Vit Nam thi gian qua, trên c s đó đ xut mt s bin
pháp nhm đy mnh vic xut khu sn lát ca Vit Nam sang th trng Trung
Quc đn nm 2020.

3.ăiătngăvƠăphmăviăcaăđătƠi
- iătngănghiênăcu:ă
i tng nghiên cu ca đ tài là hot đng xut khu sn lát ca Vit Nam
san th trng Trung Quc.
- Phmăviănghiênăcu:ă
+ V không gian: Lun vn tp trung nghiên cu, đánh giá thc trng sn
xut, xut khu sn lát ca Vit Nam, không nghiêu cu chi tit tình hình sn xut,
xut khu ti mt doanh nghip c th nào. V th trng, lun vn ch tp trung
nghiên cu v th trng Trung Quc đi vi sn phm sn lát và đ xut các gii
pháp nhm đy mnh xut khu sang th trng này.
+ V thi gian: Lun vn nghiên cu thc trng sn xut, xut khu ca sn
lát Vit Nam, tình hình xut khu mt hàng này sang th trng Trung Quc trong
giai đon t nm 2006 -2011 và đ xut mt s gii pháp đy mnh xut khu sang
th trng Trung Quc cho đn nm 2020.

4.ăPhngăphápănghiênăcu

Phng pháp thng kê và phân tích vi các s liu đc thu thp t Cc
Hi Quan, Tng Cc Thng Kê, B Công Thng, B Nông Nghip và Phát
3


Trin Nông Thôn, Cc trng trt, FAOSAT, … và các trang web có liên quan
đn ngành sn trên internet.
Phng pháp kho sát điu tra thc t tình hình sn xut kinh doanh t
47 doanh nghip xut khu sn lát ca Vit Nam.

5.ăTínhămiăcaăđătƠi
 hoàn chnh đ tài này tác gi đư nghiên cu mt s đ tài, báo cáo ca
các tác gi di đây:
- TS. Nguyn Thanh Phng - 2012 - Vin KHKT Nông Nghip Duyên Hi Nam
Trung B (ASISOV) - Nghiênăcuăkăthutăcanhătácătngăhpăđiăvi cơyăsnă
theoăhngăhiuăquăvƠăbnăvngătrênăđtăcátăbinăvƠăđtăđiăgòăăvùngăDuyênă
hiăNamăTrungăB.
- TS. H Cao Vit - 2011- ChinălcănơngăcpăchuiăgiáătrăsnăvùngăDuyênă
hiăNamăTrungăB.
- Phm Th Nhn, inh Vn Cng, Nguyn Hu H - 2011- Mtăsăktăquă
nghiênăcuăsnăgiaiăđonă2007ăậ 2012.
- TS. Hoàng Minh Tâm; Ths. H Huy Cng; TS. Nguyn Thanh Phng; Ths.
 Th Ngc và ctv -Vin KHKT Nông Nghip Duyên Hi Nam Trung B -2011-
Mtăsăktăquănghiênăcuăchuynăgiaoătin băkhoaăhcăkăthutăvăcơyăsnă
thiăgianăquaăậ ăxutămtăsăgiiăphápăphátătrinăbnăvngăcơyăsnăchoăvùngă
duyênăhiăNamătrungăbăvƠăTơyănguyênătrongăthiăgianăti.
- Nguyn Vn Quang -2010 - Hiu qu ca th trng sn Vit Nam
Rt nhiu bài báo, tham lun đc đng ti trên các phng tin thông
tin đi chúng nh internet, tp chí chuyên ngành, t báo đa phng, t báo
trung ng…

Các đ tài trên đư nghiên cu và đa ra nhiu kt qu cho vic phát trin
ngành sn Vit Nam, tuy nhiên không đ cp đn vic đy mnh xut khu sn
ca Vit Nam mc dù kim ngch xut khu cho mt hàng này đóng góp không
nh vào s phát trin ca nn kinh t nc ta nói chung và ngành nông nghip nói
4


riêng. Vì th, trên c s nghiên cu các tài liu, các công trình nghiên cu khoa
hc, kt hp vi tình hình thc t, tác gi ca lun vn xin đc tip tc nghiên
cu và đa ra mt s đ xut đ làm phong phú hn na v mt khoa hc và thc
tin nhm đy mnh vic xut khu sn lát ca Vit Nam. Có th tóm tt mt s
đóng góp mi ca lun vn nh sau:
-  tài nghiên cu c th v hot đng xut khu ca sn lát Vit Nam
trong giai đon 2006-2011.
-  tài cng nghiên cu thc t tình hình xut khu sn lát Vit Nam sang
th trng Trung Quc ca các doanh nghip Vit Nam.
- Vi tình hình sn lng sn lát ngày càng tng  Vit Nam, đ tài s đ
xut các gii pháp nhm đy mnh xut khu mt hàng này sang th trng Trung
Quc đn nm 2020.

6.ăBăccăcaăđătƠi:ăNgoài phn mc lc, m đu, kt lun, tài liu tham kho,
ph lc, phn ni dng ca l vn bao gm làm 3 chng:
Chngă 1: C s khoa hc và thc tin v vic cn thit đy mnh xut
khu sn lát sang th trng Trung Quc
Chngă2: Phân tích thc trng xut khu sn lát ca các doanh nghip Vit
Nam sang th trng Trung Quc trong thi gian qua
Chngă3: Các gii pháp đy mnh xut khu sn lát vào th trng Trung
Quc cho các doanh nghip Vit Nam đn nm 2020

5


CHNGă1
CăSăKHOAăHCăVẨăTHCăTINăVăVICăCNăTHITăăYă
MNHăXUTăKHUăSNăLỄTăSANGăTHăTRNGăTRUNGăQUC

1.1 CăSăăYăMNHăXUTăKHUăSNăLỄTă
1.1.1 Hcăthuytătrngăthngă
Ch ngha trng thng ra đi vào cui th k XV đu th k XVII, là
h t tng đu tiên ca giai cp t sn, xut hin  Anh và Pháp sau đó lan
rng ra c châu Ểu trong bi cnh trình đ sn xut đư đc nâng cao nht đnh,
công nghip phát trin, sn xut ra nhiu sn phm hàng hóa…to điu kin cho
hot đng thng mi phát trin. Lúc by gi gii thng nhân đc đ cao và
chính h đư đ xng ra lý thuyt cn bn ca trng phái kinh t này.
Ni dung c bn ca thuyt trng thng là coi trng xut khu, cho rng
xut khu là con đng mang li phn vinh cho đt nc, đánh giá cao vai trò
ca tin t, xem tin là tiêu chun, là thc đo cn bn ca s giàu có. Do đó, mc
đích chính trong chính sách kinh t ca mi nc là phi làm gia tng khi lng
tin t. Mt quc gia càng có nhiu tin (vàng) thì càng giàu có, còn hàng hóa ch
là phng tin đ tng thêm khi lng tin t. Ch có ngoi thng mi là mt
phng tin cn bn bn vng đ tng thêm ca ci, tin t. Khi lng tin t
ch có th tng lên bng con đng ngoi thng và ngoi thng phi thc hin
xut siêu. Vì vy, chính sách chung ca mi khuynh hng trng thng là phi
xut siêu, nhng tùy vào tng giai đon và điu kin mc tiêu, chính sách xut siêu

có th khác nhau.
Tuy quan đim ca các nhà kinh t theo ch ngha trng thng còn hn
ch và rt cc đoan khi h xem hot đng thng mi quc t là mt trò chi có
tng li ích bng không, gia hai quc gia giao thng nu bên này có li thì bên
kia phi chu thit hi tng ng. Do đó, h đòi hi trong quan h ngoi thng
phi luôn xut siêu đ đm bo li ích quc gia. Mt khác, h ch trng thc
hin mi bin pháp có th đc đ đt thng d trong cán cân thng mi quc
6


t, nh: kêu gi chính ph bo v mu dch, bo h sn xut trong nc bng
hàng rào thu quan và cm ngt vic xut khu nguyên liu; đm bo đc quyn
kinh doanh đ dành u th cnh tranh vi nc ngoài. Nhng ch ngha trng
thng cng đư nêu lên đc quan đim rt tin b thi by gi là bit coi trng
thng mi quc t và cho rng chính ph có vai trò can thip nht đnh vào
hot đng kinh t, nht là hot đng ngoi thng, m đng cho các hc
thuyt v thng mi quc t sau này.
Vn dng mt s t tng tin b ca hc thuyt trng thng tác gi nhn
thy rng: Mun phát trin kinh t đt nc nói chung, phát trin ngành sn nói
riêng, thì phi đy mnh hot đng xut khu hàng hoá ra nc ngoài. ng thi,
trong quá trình đy mnh xut khu, bên cnh s n lc vn lên không ngng ca
các doanh nghip, ca ngi trng sn thì Chính quyn (Nhà nc và chính
quyn đa phng) đóng vai trò đc bit quan trng trong quy hoch và phát
trin ngành sn Vit Nam.

1.1.2ăăăHcăthuyt liăthătuytăđiăcaăAdamăSmith
Adam Smith (1723 -1790) là nhà lý lun kinh t chính tr hc ni ting
ngi Anh, ông đc coi là cha đ ca các lý thuyt kinh t th trng. Adam Smith
là ngi đu tiên đa ra s phân tích có tính h thng v ngun gc thng mi
quc t khi đa ra ý tng v li th tuyt đi đ gii thích ngun gc và li ích

ca thng mi quc t.
Hc thuyt li th tuyt đi còn đc gi là hc thuyt v phân công
lao đng, nó nghiên cu c s ca phân công lao đng và trao đi hàng hoá trong
mt nc và gia các nc. Phân công lao đng là mt tt yu t nhiên hay mt
thiên hng t nhiên. ng lc ca phân công lao đng là li ích kinh t ca mi
cá nhân và s phân công lao đng đu tiên cng là s phân công lao đng gia các
cá nhân.
Quan đim ca A.Smith đ cao vai trò cá nhân, ông cho rng mi ngi
khi làm gì cng ngh đn t li ca mình, nhng điu đó cng có li cho tp
7


th và quc gia. Do vy, trong mt quc gia chính quyn không cn can thip vào
hot đng ca cá nhân và doanh nghip, c đ h phát trin s có li cho nn kinh
t. A.Smith cho rng hai quc gia giao thng nên hp tác trên c s t nguyn,
hai bên cùng có li và da trên các sn phm có li th tuyt đi ca mi quc
gia. Li th tuyt đi là s khác bit tuyt đi v nng sut lao đng (cao hn)
hay chi phí lao đng (thp hn) đ làm ra cùng loi sn phm. Mi quc gia ch
xut khu nhng sn phm mà mình có li th tuyt đi và nhp khu nhng sn
phm không có li th tuyt đi.
Theo lý thuyt này, s chuyên môn hóa sn xut nhng sn phm mà
mình có li th tuyt đi s giúp các quc gia khai thác có hiu qu hn tài
nguyên kinh t ca đt nc. Thông qua mu dch quc t, tng khi lng sn
phm tiêu dùng s tng cao hn và chi phí r hn so vi trng hp phi t sn
xut hoàn toàn trong nc.
u đim ca lý thuyt li th tuyt đi ch rõ, mi quc gia phi
chuyên môn hóa sn phm mà mình có li th tuyt đi. ng thi thông qua trao
đi sn phm có li th ca nc khác đ nâng cao hiu qu nn kinh t. iu ct
lõi ca khái nim này cho rng: các quc gia giao thng đu có li trong các hot
đng thng mi quc t.

Vn dng hc thuyt ca A. Smith, tác gi nhn thy sn Vit Nam có
nhiu li th trong sn xut và xut khu nh điu kin t nhiên phù hp,
chi phí lao đng thp, nng sut cao,… ó là nhng yu t quyt đnh đ ngành
sn Vit Nam có th phát trin bn vng, bo đm nhu cu tiêu th ni đa và đy
mnh xut khu.

1.1.3 HcăthuytăliăthăsoăsánhăcaăDavidăRicardo
Nu nh khái nim li th tuyt đi đc xây dng trên c s s khác bit
v s lng lao đng thc t đc s dng  các quc gia khác nhau, thì li th
so sánh li xut phát t hiu qu sn xut tng đi.
David Ricardo (1772-1823) là nhà kinh t hc ni ting ngi Anh. Ọng
8


đc coi là nhà c đin cui cùng, là tin bi trc tip ca Mác. Lý thuyt li th
so sánh (còn gi là hc thuyt li th tng đi) ca ông là s k tha và phát trin
lên mt trình đ cao hn hc thuyt li th tuyt đi ca Adam Smith. Hc
thuyt này là mt đóng góp ht sc quan trng, nó đt c s lý lun cho vic m
rng phân công lao đng và buôn bán gia các nc.
Ni dung ca hc thuyt li th so sánh đc phát biu nh sau: mt
quc gia s chuyên môn hóa sn xut đ xut khu nhng sn phm mà mình có
li th so sánh và nhp khu tr li nhng sn phm mà mình không có li th so
sánh. Khác vi li th tuyt đi ca A.Smith, li th so sánh đc hiu là s khác
bit tng đi v nng sut lao đng (cao hn) hay chi phí lao đng (thp hn) đ
làm ra cùng loi sn phm. David Ricardo đư đa ra nhng lun chng thuyt
phc. Trc ht, xut phát t s phân công lao đng gia nhng ngi sn xut
hàng hóa. Sau đó, ông m rng ra trong quan h gia các nc đ chng minh
rng nu nh mt nc hoàn toàn có li th tuyt đi và nc kia hoàn toàn
không có li th tuyt đi v sn phm, trong trng hp đó vn có th quan h
trao đi vi nhau và quá trình trao đi ngoi thng đó vn có li cho mi nc.

Nh vy, nu mi nc chuyên môn hoá vào các sn phm mà nc đó có
li th so sánh thì thng mi s có li cho c hai bên. Vi mt nng lc sn xut
không đi, tin lng và thu nhp thc t s tng  c hai. Dù cho mt trong hai
nc hay khu vc có hiu qu tuyt đi cao hn. Lý thuyt v li th so sánh ch ra
rng: mt quc gia dù không có li th tuyt đi, nhng có li th so sánh (tng
đi) v mt loi sn phm nht đnh và bit cách khai thác tt các li th này thông
qua vic chuyên môn hóa sn xut và thng mi quc t thì vn có th nâng
cao đc hiu qu ca nn kinh t ca mình. iu này đư khc phc đc nhc
đim c bn v li th tuyt đi ca A.Smith và đc coi là mt trong nhng quy
lut quan trng nht ca kinh t hc phát trin.
Vn dng hc thuyt li th so sánh ca David Ricardo tác gi nhn
thy đ đy mnh xut khu sn lát bên cnh vic khai thác hiu qu li th
v điu kin t nhiên, phát huy tính cn cù sáng to ca ngi nông dân Vit
9


Nam còn phi tng cng nghiên cu, áp dng khoa hc k thut trong
quá trình lai chn ging và không ngng ci thin tt c các khâu t sn xut
đn thu mua, ch bin, bo qun… đ nâng cao cht lng sn xut khu, đm
bo an toàn v sinh thc phm đ có th gi vng và m rng th trng hin
có. ng thi, thâm nhp các th trng mi và tim nng nh th trng Hàn
Quc, Nht bn, Nga…

1.1.4 Hcăthuytăyuătăthơmădngăă
Lý thuyt yu t thâm dng còn gi là lý thuyt Heckscher - Ohlin. Lý
thuyt này cho rng các quc gia s sn xut và xut khu nhng sn phm s
dng phn ln nhng yu t sn xut mà h có nhiu và h s nhp khu nhng
sn phm đòi hi nhiu yu t sn xut khan him  quc gia h, chính mc đ sn
có ca các yu t sn xut  các quc gia khác nhau và hàm lng các yu t sn
xut s dng đ làm ra các mt hàng khác nhau mi là nhng nhân t quan

trng quy đnh thng mi. Hc thuyt này gii thích lý do các quc gia có ngun
lao đng ln nh Trung Quc s tp trung vào vic sn xut nhng hàng hoá cn
cng đ lao đng và nhng quc gia nh Hà Lan có nhiu vn hn lao đng s
chuyên vào nhng hàng hoá cn đu t nhiu vn.
Tuy nhiên có vài hn ch ca hc thuyt này. Mt là mt vài quc gia có
lut lng ti thiu s dn đn giá cao cho ngun lao đng phong phú. Kt qu là
quc gia có th tìm nhng ni ít chi phí hn đ nhp khu hàng hóa hn là sn xut
chúng trong nc. Mt hn ch khác ca hc thuyt này là nhng quc gia nh
M đư xut khu nhng hàng hóa có cng đ lao đng cao và nhp khu nhng
hàng hoá cn đu t nhiu vn, là mt kt qu gây nhiu ngc nhiên. Kt qu này
đc Wassily Leontief, mt nhà kinh t hc đc gii Nobel khám phá và đc gi
là nghch lý Leontief, đư gii thích vn đ là cn cht lng lao đng đu vào hn
là s gi lao đng ca con ngi. M sn xut và xut khu nhng sn phm có
tính k thut cao đòi hi lao đng có trình đ giáo dc cao.

10


Vn dng lý thuyt tác gi nhn thy: Phát trin ngành sn là hng đi
đúng trong đng li phát trin kinh t ca nc ta hin nay. Vi vic đy mnh
sn xut và xut khu sn, chúng ta s tn dng các vùng đt nghèo dinh dng,
đt đi cng nh ngun lao đng th công di dào. Hn na, vic sn xut và xut
khu sn lát không đòi hi ngun vn đu t ln, phù hp vi quy mô sn xut nh,
h gia đình.

1.2ăăăVAIăTRọăVẨăS CN THIT PHIăY MNH XUT KHU SN
LỄTăCA VIT NAM SANG THăTRNGăTRUNGăQUC
1.2.1ăăăGiiăthiuăkhátăquátăvăcơyăsnăvƠăsnăphmăsnălát.
Cây sn (Manihot esculenta Crantz) có rt nhiu tên gi khác nhau: khoai
mì, cassava, tapioca, yuca, mandioca, manioc, maniok, singkong, ubi kayu, aipim,

macaxeir, kappa, maracheeni, là cây lng thc n c hàng nm, có th sng lâu
nm, thuc h thu du Euphorbiaceae. Cây sn cao 2 - 3 m, đng kính tán 50 -
100 cm. Lá khía thành nhiu thùy, có th dùng đ làm thc n chn nuôi gia súc. R
ngang phát trin thành c và tích lu tinh bt. C sn dài 20 - 50 cm, hàm lng
tinh bt cao. Sn có thi gian sinh trng thay đi t 6 đn 12 tháng, có ni ti 18
tháng, tùy thuc ging, v trng, đa bàn trng và mc đích s dng.
Cây sn có ngun gc  vùng nhit đi ca châu M La tinh (Crantz, 1976)
và đc trng cách đây khong 5.000 nm (CIAT, 1993). Trung tâm phát sinh cây
sn đc gi thit ti vùng đông bc ca nc Brazin thuc lu vc sông Amazon,
ni có nhiu chng loi sn trng và hoang di (De Candolle 1886; Rogers, 1965).
Trung tâm phân hóa ph có th ti Mexico  Trung M và vùng ven bin phía bc
ca Nam M. Bng chng v ngun gc sn trng là nhng di tích kho c 
Venezuela niên đi 2.700 nm trc Công nguyên, di vt th hin c sn  cùng ven
bin Peru khong 2000 nm trc Công nguyên, nhng lò nng bánh sn trong
phc h Malabo  phía Bc Colombia niên đi khong 1.200 nm trc Công
nguyên, nhng ht tinh bt trong phân hóa thch đc phát hin ti Mexico có tui
t nm 900 đn nm 200 trc Công nguyên (Rogers 1963, 1965).
11


Hin ti, sn đc trng trên 100 nc ca vùng nhit đi, cn nhit đi, tp
trung nhiu  châu Phi, châu Á và Nam M, là ngun thc phm ca hn 500 triu
ngi (CIAT, 1993). Sn đc trng bi nhng h nông dân sn xut nh đ làm
lng thc - thc phm, thc n gia súc và đ bán. Sn ch yu đc trng trên đt
nghèo và dùng k thut canh tác truyn thng.
Biuăđă1.1:ăSnălngăsnăthăgiiă2006- 2011

Ngun: Fao.org/Food outlook 2012
Sn là cây trng có nhiu u đim: là cây s dng tt đt đư kit, nghèo
dinh dng, cây chng đói, s dng lao đng ti thiu, sn lng n đnh và đc

bit hn là sn phm ca nó rt đa dng. Thân cây sn, lá sn, sn lát, tinh bt sn
đu có nhng công dng nht đnh, đc nghiên cu và s dng trong nhiu lnh
vc nh: c sn đc dùng đ ch bin tinh bt, sn lát khô, bt sn nghin hoc
dùng đ n ti. T sn c ti hoc t các sn phm sn s ch to thành hàng lot
các sn phm công nghip nh bt ngt, ru cn, mì n lin, gluco, xiro, bánh ko,
mch nha, k ngh cht dính (h vi, dán g), bún, min, mì ng, mì si, bt khoai,
bánh tráng, ht trân châu (tapioca), ph gia thc phm, ph gia dc phm. C sn
cng là ngun nguyên liu chính đ làm thc n gia súc. Thân sn dùng đ làm
ging, nguyên liu cho công nghip xenlulô, làm nm, làm ci đun. Lá sn non
dùng làm rau xanh giàu đm. Lá sn dùng trc tip đ nuôi tm, nuôi cá. Bt lá sn
12


hoc lá sn  chua dùng đ nuôi ln, gà, trâu bò, dê,… Hin nay, sn phm sn ngày
càng thông dng trong buôn bán, trao đi thng mi quc t (P.Silvestre,
M.Arraudeau, 1991). Tuy nhiên cây sn cng có nhc đim là loi cây trng làm
kit đt, cha đc t HCN (axít xianhyđric) và sau khi thu hoch, sn phm t cây
sn rt d b h hng
và cn đc x lý trong vòng 48 gi.
Sn lát là loi sn phm thô, có đc bng cách làm sch (b v), ct lát và
phi, sy khô, là mt trong nhng thành phn chính trong sn xut thc n chn
nuôi (trâu, bò, heo), sn xut cn công nghip (ethanol) và xng sinh hc E5, sn
xut acid citric…

1.2.2ăăăVaiătròăvƠăsăcnăthităphiăđyămnh xutăkhuăsnălát.
Cây sn đc du nhp vào Vit Nam khong gia th k 18, (Phm Vn
Biên, Hoàng Kim, 1991). Hin cha có tài liu chc chn v ni trng và nm trng
đu tiên. Sn đc canh tác ph bin ti hu ht các tnh ca Vit Nam t Bc đn
Nam. Din tích sn trng nhiu nht  vùng ông Nam B, vùng Tây Nguyên,
vùng núi và trung du phía bc, vùng ven bin nam Trung B và vùng ven bin bc

Trung B.
Cây sn d trng, thích hp nhiu loi đt, vn đu t thp, hp kh nng
kinh t vi nhiu h gia đình nông dân nghèo, thiu lao đng, thi gian thu hoch
dài nên thun ri v, tn dng đt đ ly ngn nuôi dài; Sn đt nng sut cao và li
nhun khá nu bit dùng ging tt và trng đúng quy trình canh tác sn bn vng.
Vì vy sn đc nông dân u trng và nhiu ni xem đây là ngun thu nhp chính
trong nm ca mình.
Trc đây sn ch yu đ làm lng thc cho ngi, làm thc n chn
nuôi, thy sn, nhng vi nhiu công dng (đư đc đ cp  phn trên), nhu cu v
các sn phm sn trên th gii tng nhanh. Và trong tình trng du m, nhng nng
lng hóa thch khác ngày mt cn kit, khan him thì loài ngi càng k vng vào
Biodiezen và cây sn đc la chn s 1 đư khin cho cây sn, vn là cây lng
thc chng đói mt thi ca ngi dân, tr nên có giá th hin qua vic thng mi
13


toàn cu trong ngành sn tng cao, đem li ngun thu nhp ln cho các quc gia
xut khu mt hàng này.
Biuăđă1.ă2ăTiêuăthăsnăthăgiiă2006-2011
n v tính: Triu tn

Ngun: Fao.org/Food outlook 2008, 2009, 2010,2011
Trong nhng nm qua, ngành sn Vit Nam ngoài vic góp phn nâng cao
kim ngch xut nhp khu và tng trng GDP, còn có nhng vai trò to ln trong
vic phát trin nn kinh t c nc nói chung và vùng nông thôn nói riêng, điu này
đc th hin:
+ Sn xut và xut khu sn góp phn xóa đói gim nghèo, to công
n vic làm và ci thin đi sng ngi lao đng
Trong nhng nm gn đây, giá tr kinh t ca cây sn càng đc khng
đnh. Vic phát trin sn xut và xut khu sn còn to nhiu công n vic

làm cho ngi dân, đc bit là  nông thôn, vùng sâu, vùng xa. T đó cuc
sng nông thôn đc ci thin, gic đói nghèo đc dit tn gc, thanh niên
nam n không còn kéo v thành th tìm công n vic làm gây xáo trn trt t
xư hi na, đi trc đt trng đc ph xanh, môi trng sinh thái đc bo
v, ngi nông dân đc làm ch, t tay chm sóc, t bo v ly tài sn ca
14


mình, không còn tình trng phá rng vì s sng na, np sng ca dân c
thc s đi vào n np.
+ Sn xut và xut khu sn góp phn nâng cao hiu qu s dng đt, ci
bin c cu kinh t và to cân bng môi trng sinh thái
Nh trng sn, chúng ta đư tng nhanh vòng quay s dng đt, t đó
nâng cao hiu qu s dng đt, đc bit là đt  nhng vùng trc đây b
hoang, cn ci, ci bin c cu kinh t, nâng cao đi sng ca ngi dân 
nhng vùng trng sn. Bên cnh đó, vic trng sn cng góp phn phc hi
môi trng sinh thái, ph xanh đt trng, đi trc sau thi gian b suy thoái
do s tàn phá ca thiên nhiên cùng s hy hoi do chính bàn tay con ngi.
+ Sn xut và xut khu sn góp phn thúc đy quá trình hi nhp kinh t
quc t ca đt nc.
Hin nay, hi nhp kinh t quc t là mt xu th tt yu khách quan
đang lôi cun hu ht các quc gia trên th gii. i vi Vit Nam, các
ngành, các cp hn bao gi ht đang tích cc, ch đng tham gia vào tin
trình này và ngành sn không nm ngoài xu th đó. Trên c s l trình hi
nhp vào nn kinh t khu vc và th gii ca c nc, mt l trình hi nhp
kinh t cho bn thân ngành sn nói chung và các doanh nghip ngành sn
nói riêng đư đc xây dng và đa vào trin khai. Mt trong nhng
mc quan trng trong tin trình này là ct gim thu trong AFTA. Và mt
điu quan trng cn ghi nhn đó là cây sn  Vit Nam, t mt loi cây
trng nông nghip t phát đư tr thành cây công nghip mang tính cht hàng

hóa đm bo cho ngi sn xut có cuc sng n đnh, m no hn và đem
li ngun thu ln cho đt nc.
Vi nhng công dng ca cây sn và đóng góp không nh vào s phát trin
ca nn kinh t Vit Nam, cng vi nhng c s lý lun khoa hc chng minh s
cn thit phi đy mnh xut khu nh đã trình bày  phn trên. Chúng ta có th
khng đnh s cn thit phi đy mnh xut khu sn lát Vit Nam sang th trng
Trung Quc.
15


1.3 TIMăNNGăVẨăIăTHăCNHăTRANHăV SNăLỄT
1.3.1ăKimăngchănhpăkhuămtăhƠngăsnălátăcaăTrungăQucăă
Biuăđ 1.3: Snălng nhp khu snălátăca Trung Qucănmă2001-2011

Ngun: Faostat/Trade/imports/ countries by commodity
Trc nm 2001, nhu cu tiêu th sn lát ca Trung Quc không đáng k,
nm 2000 sn lng nhp khu ch có 256,67 ngàn tn. Tuy nhiên đn 2001, nhp
khu sn lát ca Trung Quc tng lên đáng k, gp gn 7 ln so vi nm 2000, đt
1.977,58 ngàn tn, vt qua khi EU tr thành th trng nhp khu sn lát ln nht
th gii.
Là nc sn xut ethanol ln th ba trên th gii, sau M và Bra-xin, nhiu
đa phng ca Trung Quc đư bt buc s dng ethanol-blended xng trong xe
hi. Trung Quc đư xây dng nhiu nhà máy ch bin nhiên liu sinh hc trên c
nc, đc bit là khu vc Qung Tây, ni chim 70% tng nhu cu v sn lng
sn ca c nc, đt 7 triu tn/nm, nên nhu cu nhp khu sn lát luôn tng qua
các nm 2001-2007, tng t 1,98 triu tn lên 4,67 triu tn. Nm 2008, do nh
hng ca cuc khng hong kinh t th gii nên nhu cu v sn lng sn lát ca
Trung Quc cng gim đt ngt, gim hn 50% so vi nm 2007, sn lng nhp
khu ca Trung Quc ch còn hn 2 triu tn.