B
B
G
G
I
I
Á
Á
O
O
D
D
C
C
V
V
À
À
À
À
O
O
T
T
O
O
T
T
R
R
N
N
G
G
I
I
H
H
C
C
K
K
I
I
N
N
H
H
T
T
T
T
P
P
.
.
H
H
C
C
H
H
Í
Í
M
M
I
I
N
N
H
H
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
T
T
R
R
N
N
G
G
T
T
H
H
H
H
O
O
À
À
N
N
G
G
N
N
G
G
A
A
N
N
Â
Â
N
N
G
G
C
C
A
A
O
O
C
C
H
H
T
T
L
L
N
N
G
G
D
D
C
C
H
H
V
V
K
K
H
H
Á
Á
C
C
H
H
H
H
À
À
N
N
G
G
T
T
I
I
C
C
Ô
Ô
N
N
G
G
T
T
Y
Y
T
T
N
N
H
H
H
H
B
B
O
O
H
H
I
I
M
M
N
N
H
H
Â
Â
N
N
T
T
H
H
P
P
R
R
U
U
D
D
E
E
N
N
T
T
I
I
A
A
L
L
V
V
I
I
T
T
N
N
A
A
M
M
T
T
I
I
A
A
B
B
À
À
N
N
T
T
H
H
À
À
N
N
H
H
P
P
H
H
H
H
C
C
H
H
Í
Í
M
M
I
I
N
N
H
H
L
L
U
U
N
N
V
V
N
N
T
T
H
H
C
C
S
S
K
K
I
I
N
N
H
H
T
T
T
T
P
P
.
.
H
H
C
C
h
h
í
í
M
M
i
i
n
n
h
h
-
-
N
N
m
m
2
2
0
0
1
1
2
2
B
B
G
G
I
I
Á
Á
O
O
D
D
C
C
V
V
À
À
À
À
O
O
T
T
O
O
T
T
R
R
N
N
G
G
I
I
H
H
C
C
K
K
I
I
N
N
H
H
T
T
T
T
P
P
.
.
H
H
C
C
H
H
Í
Í
M
M
I
I
N
N
H
H
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
T
T
R
R
N
N
G
G
T
T
H
H
H
H
O
O
À
À
N
N
G
G
N
N
G
G
A
A
N
N
Â
Â
N
N
G
G
C
C
A
A
O
O
C
C
H
H
T
T
L
L
N
N
G
G
D
D
C
C
H
H
V
V
K
K
H
H
Á
Á
C
C
H
H
H
H
À
À
N
N
G
G
T
T
I
I
C
C
Ô
Ô
N
N
G
G
T
T
Y
Y
T
T
N
N
H
H
H
H
B
B
O
O
H
H
I
I
M
M
N
N
H
H
Â
Â
N
N
T
T
H
H
P
P
R
R
U
U
D
D
E
E
N
N
T
T
I
I
A
A
L
L
V
V
I
I
T
T
N
N
A
A
M
M
T
T
I
I
A
A
B
B
À
À
N
N
T
T
H
H
À
À
N
N
H
H
P
P
H
H
H
H
C
C
H
H
Í
Í
M
M
I
I
N
N
H
H
C
C
h
h
u
u
y
y
ê
ê
n
n
n
n
g
g
à
à
n
n
h
h
:
:
Q
Q
u
u
n
n
t
t
r
r
k
k
i
i
n
n
h
h
d
d
o
o
a
a
n
n
h
h
M
M
ã
ã
s
s
:
:
6
6
0
0
.
.
3
3
4
4
.
.
0
0
5
5
L
L
U
U
N
N
V
V
N
N
T
T
H
H
C
C
S
S
K
K
I
I
N
N
H
H
T
T
N
N
G
G
I
I
H
H
N
N
G
G
D
D
N
N
K
K
H
H
O
O
A
A
H
H
C
C
:
:
T
T
S
S
.
.
N
N
G
G
Ô
Ô
T
T
H
H
Á
Á
N
N
H
H
T
T
P
P
.
.
H
H
C
C
h
h
í
í
M
M
i
i
n
n
h
h
-
-
N
N
m
m
2
2
0
0
1
1
2
2
i
LI
u ca riêng tôi. Các s liu, kt qu
nêu trong luc ai công b trong bt k công trình
nào khác.
Hoàng Nga
ii
Tôi xin chân thành cm n TS. Ngô Th Ánh đã tn tình hng dn, giúp đ
tôi hoàn thành đ tài Lun vn tt nghip này.
Xin chân thành cm n các Thy, Cô khoa Qun Tr Kinh Doanh trng đi
hc kinh t thành ph H Chí Minh đã dy d và truyn đt nhng kin thc
quý báu cho tôi trong sut thi gian qua.
V phía công ty TNHH BHNT Prudential Vit Nam, tôi xin chân thành cm
n Ông Nguyn Khc Thành t– Phó tng giám đc thng trc, các anh
ch phòng Phân tích chin lc, Phòng hun luyn, Phòng chm sóc khách
hàng, các vn phòng Tng đi lý đã tn tình giúp tôi tip xúc công vic, trao
đi ý kin, kinh nghim, h tr tôi trong quá trình thu thp thông tin cng nh
kho sát ý kin đánh giá đ tôi hoàn thành tài mt cách trn vn.
Xin cm n gia đình và nhng ngi bn thân thit đã giúp đ, đng viên tôi
trong nhng lúc khó khn nht.
Tp. H Chí Minh ngày 03 tháng 04 nm 2013
Hc viên
Trng Th Hoàng Nga
iii
MC LC III
DANH MC CÁC BNG VI
DANH MC CÁC HÌNH VII
DANH MC T VIT TT VIII
NG QUAN 1
1.1 hình thành tài 1
1.2 Mc tiêu nghiên cu 3
1.3 ng và phm vi nghiên cu 4
1.4 u 4
1.5 c tin c tài 5
1.6 Kt cu ca báo cáo nghiên cu 6
LÝ THUYT-MÔ HÌNH NGHIÊN CU 7
2.1 Gii thiu 7
2.2 Khái nim v dch vc tính dch v và chng dch v 7
2.2.1 7
2.2.2 8
2.2.3 8
2.3 i vu 12
2.4 Mi quan h gia chng dch v vi v
hiu 13
2.5 Mô hình SERVQUAL 13
2.6 La chng dch v 15
2.7 Mô hình nghiên cu 21
P NGHIÊN CU VÀ KT QU NGHIÊN CU 24
3.1 Gii thiu 24
3.2 Nghiên cnh tính 24
3.2.1 24
iv
3.2.2 24
3.3 Nghiên cng 28
3.3.1 29
3.3.2 31
3.3.3 31
TÓM T 39
THC TRNG CHNG DCH V
KHÁCH HÀNG CA PRUDENTIAL 40
4.1 Gii thiu 40
4.2 40
4.2.1 n 40
4.2.2 41
4.2.3 43
4.2.4 43
4.3 43
4.3.1 44
4.3.2 48
4.3.3 50
4.3.4 51
4.3.5 56
TÓM T 58
I PHÁP VÀ KIN NGH NHM NÂNG CAO CLDV
KHÁCH HÀNG TI PRUDENTIAL 59
5.1 Gii thiu 59
5.2 Các gii pháp 59
5.2.1 59
5.2.1.1 59
5.2.1.2 62
5.2.2 63
v
5.2.3 64
5.2.3.1 64
65
5.2.3.3 67
5.2.3.4 68
5.3 68
5.3.1 Nâng 68
5.3.2 69
KT LUN 70
Kt qu ch yu c tài 70
Hn ch ng nghiên cu tip theo 71
TÀI LIU THAM KHO 73
Ting Vit 73
Ting Anh 74
PH LM CA HONG KINH DOANH BH 76
1. 76
2. Nhng nguyên tc trong kinh doanh BH 77
PH LC 2: NI DUNG THO LUN (KHNH TÍNH) 78
PH LC 3: BNG CÂU HI 79
PH LC 4: KT QU KINH CRONBACH ALPHA 83
PH LC 5: KT QU KINH CRONBACH ALPHA 87
PH LC 6: KT QU PHÂN TÍCH NHÂN T EFA LU TIÊN 88
PH LC 7: KT QU PHÂN TÍCH NHÂN T EFA LN CUI 93
PH LC 8: KT QU PHÂN TÍCH HI QUY BI 95
vi
Bng 1. 1 S ng hng b mt c 3
Bng 2. 1 Các bin tronu 19
Bng 3. 1 Bng hiu chnh các bin 25
Bng 3. 2 Gii tính ca nhc kho sát 31
Bng 3. 3 Nhóm tui ca nhc kho sát 32
Bng 3. 4 Thu nhp ca nhc kho sát 32
Bng 3. 5 Kt qu 34
Bng 4. 1 Tng hp kt qu kho sát ý kin khách hàng v c phc v 44
Bng 4. 2 S liu v ng khách hàng có cp nht s n thoi v công ty 46
Bng 4. 3 Tng hp kt qu kho sát ý kin khách hàng v Truyn thông và yu t hu
hình 49
Bng 4. 4 Tng hp kt qu kho sát ý kin khách hàng v S thun tin 51
Bng 4. 5 Tng hp kt qu kho sát ý kin khách hàng v Tin nghi vt cht 52
Bng 4. 6 Tng hp kt qu kho sát ý kin khách hàng v S m bo 53
Bng 4. 7 Tng hp kt qu kho sát ý kin khách hàng v S tin cy 54
Bng 4. 8 Tng hp kt qu kho sát ý kin khách hàng v M trung thành 56
vii
DANH CÁC HÌNH
Hình 1. 1 Th phn doanh thu ca các doanh nghip BHNT t 2000-2011 1
Hình 1. 2 Quy trình nghiên cu 4
Hình 2. 1 Mô hình 5 khong cách trong dch v 11
Hình 2. 2 Mô hình nghiên cu 22
u t chc công ty Prudential 42
viii
BH: Bo him
BHNT: Bo him nhân th
CLDV: Chng dch v
DNBH: Doanh nghip bo him
Prudential: Prudential Vit Nam
Tp.HCM: Thành ph H Chí Minh
1
1.1
BHNT chính thc hong ti Vit Nam, th ng BHNT
c tin dài v c quy mô, sn phm, CLDV và tính chuyên nghip. Mc
dù vy, th ng BHNT Vit Nam vn còn rt nh bé, hin nay ch khong 5% dân s
tham gia BHNTn th ng còn rt ln, nên
s cnh tranh trên th ng din ra rt gay gt vi nhi c khác nhau
nhm gi vng và chim thêm th phn t i th khác.
S ng công ty tham gia th ng là 12 công ty vi th phn doanh thu phí t
Hình 1. 1 Th phn doanh thu ca các doanh nghip BHNT t 2000-2011
Ngun: Báo cáo chin lc nm 2011 ca Prudential
c thù sn phm BHNT là vô hình, khi tham gia BHNT khách hàng ch nhn
c s cam kt ca công ty kéo dài t 5 n vài chy, ngoài nhng
tình hình tài chính Vit Nam nói chung, s nhn thc hiu bit c
2
c v BH ng pháp lup s phát trin ca
ngành, s cnh tranh gay gt ca các t chc tài chính trong vic thu hút vn nhàn ri
thì s thiu nim tin, nhn thc ca th ng v ngành là thách thc
ln mà các doanh nghii mt và tp trung gii
quyt.
Gia nhp th ng BH Vit Nam t khi thành
lc du th ng BH v c doanh thu ln th phn.
S chú trng trong vic phát trin theo chiu sâu trong nhit trong
nhng thành công không ngng ca công ty. Không b
áp lc phi chy theo cnh tranh th phn, v quan tâm nht ca công ty là nâng
cao CLDV n mt s phát trin bn vng.
Chim t trng 10% trong các ch t qu hong ca toàn b
doanh nghip, ch i vi b phm
hai thành phn: t l l
.
Mu s i ti
ng khách hàng rt ln- 1.200.000
khách hàng có mt khp các a Vit Nam thì nh
.
Enwin Frand, nhà kinh t ni tiTài sn ln nht ca mt công
ty là khách hàng, bi không có khách hàng, s không có bt k công ty nào tn t
Tuy nhiên:
S ng khách hàng b mt ca Prudential .720
khách hàng. Con s
BH vi Prudential, t.
S ng hng b mt (do hng mt hiu ln hay hy
sau 21 ngày) là 162.702 hng, ng so
3
v, t tng s hng BH ca Prudential ti thi
m này. C th
Bng 1. 1 S ng hng b mt c
47.797
28.071
54.722
28.106
Khác
4.006
162.702
Ngun: Phòng phân tích chin lc Prudential
c tình hình trên, vic nghiên cu, phân tích thc trng v CLDV khách
hàng ca Prudential là rt cn thit, nhm kp thi
và hiu qu, góp phn gi chân khách hàng, nâng
cao th phn.
Nhn biu này, tác gi CLDV khách hàng
ti công ty TNHH BHNT Prudential Vit Nam ta bàn Tp.HCM tài nghiên
cu ca mình.
1.2
tài nghiên cc thc hin vi mc tiêu:
Xây dCLDV c BHNT ti th ng
Vit Nam.
Xem xét s ng ca các nhân t n lòng trung thành ca khách
i vu.
Phân tích thc trng v CLDV khách hàng ca Prudential.
xut các gii pháp nhm nâng cao CLDV khách hàng ca Prudential
trong thi gian ti.
4
1.3
Prudential i dài t bn nam. Tuy nhiên, do
gii hn v thi gian và ngun lc nên d liu ch c thu thu
tra các khách hàng có tham gia BHNT ti Prudential a bàn Tp.HCM.
1.4 P
Quy trình nghiên cu:
Vn dng các lý thuyt v CLDVCLDV c kinh t
ti , kt hp vi vic thù ca ngành BHNT, t ng
công c a công ty BH Prudential.
c thc hic:
Nghiên c:
Tho lun tay đôi
iu chnh
Nghiên cu nh
ng
i pháp nhm nâng
cao CLDV khách hàng cho
Prudential.
lý thuyt và các
nghiên cc
u
c
hàng hin ti ca
Prudential
nh
Hình 1. 2 Quy trình nghiên cu
5
Nghiên cc thc hihiên cu
nh tính vi k thut tho lun tac này nhm mu
chnh, b sung các bin, các thành ph c.
Nghiên cu ng: s dng bng câu hc t c nghiên
c , ng kho sát là các khách hàng có tham gia BHNT,
không gii hn là tham gia vi công ty BH nào. Ma ln kho
sát này nhm kinh, u chnh qua
oàn chnh. ng th nh mô hình nghiên cu
thông qua phân tích hi quy bi.
Sau khi kinh, nh c s dng giá CLDV khách
hàng hin ti ca Prudential và m trung thành ca khách hàngng
kho sát là các khách hàng có tham gia BHNT vi Prudential a bàn
Tp.HCM.
Da trên kt qu phân tích thc trng CLDV khách hàng và m trung thành
ca khách hàng, tác gi i pháp, kin ngh nhm nâng cao CLDV
khách hàng ca Prudential trong thi gian ti.
1.5
Kt qu nghiên cu giúp công ty n v CLDV khách
hàng và
ph. Do vy, các gii pháp và kin ngh
thc s , ng tu mong mun t khách hàng. T
gi c khách hàng, nâng cao kt qu kinh doanh và phn nào
giúp b ph khách hàng nâng cao kh tiêu do
t ra, góp phn nâng cao thành tích hong chung ca toàn công ty.
1.6
tài nghiên cu gi ni dung c th
ng quan
6
lý thuyt-Mô hình nghiên cu
háp nghiên cu và kt qu nghiên cu
CLDV
CLDV
Prudential
Và phn Kt lun nêu lên nhng kt qu nghiên cu ch yu c tài, nhng
hn ch và nhng cho nghiên cu tip theo.
7
-
2.1
trình bày nhng nn ca các lý thuy
nn tng cho nghiên c mu c tài, các
lý thuyt v dch v và bn cht ca dch vm khác nhau v CLDV và s
la ch CLDV; các lý thuyt v
thành s lc trình bày. Cui cùng, tác gi s u cho
tài.
2.2
2.2.1
Hin nay có nhiu khái nim v dch v:
Theo Gronroos (1990) dch v là mt hot ng hoc mt chui hot ng ít
nhiu có tính cht vô hình, din ra s a khách hàng và nhân viên
tip xúc vi khách hàng, các ngun lc vt cht, hàng hóa hay h thng cung ng dch
v c cung ci pháp gii quyt các v ca khách hàng.
Theo Zeithaml và Bitner (2000) dch v là nhng, nhng quá trình và
vic thc hin mt công vim to giá tr s dng cho khách hàng làm tha
mãn nhu ci ca khách hàng.
Theo Zeithamal et.al. (1996) dch v là tt c nhng hong kinh t u
ra ca nó không phi là mt sn phm vt cht mà nó là công trình c tiêu th ngay
c sn xut và cung cp giá tr gia bng các hình thc thun tin,
sc kho, s tho
Theo Steinhoff (1979) thì vt liu u vào ca dch v là ci. Vt liu
chính ca dch v thc s nm i, tuy nhiên, có nhiu nhân t khác h tr
cho vt liu vào ca dch v thun li, sch sm bng
thoi mái
Theo Murti Sumarni (2002) dch v là mt hot ng hay mt li ích do mt
bên này trao cho bên kia mà nó hn quyn s hu
và s sn xun sn phm hu hình nào.
8
Theo Kotler và Armstrong (2004) dch v là nhng hong hay li ích mà
doanh nghip có th cng hin cho khách hàng nhm thit lp, cng c và m rng
nhng quan h và hp tác lâu dài vi khách hàng.
a tác gi Bùi Nguyên Hùng và Nguyn Thúy Qunh Loan
(2004) là mô t hoàn chnh nht v dch v khách hàng ca Prudential: Dch v là mt
quá trình gm các hot ng h
và nhà cung cp dch v i nhau. Ma vim
tha mãn nhu cu và mong mun c i,
o ra giá tr cho khách hàng.
2.2.2
Dch v có bc tính c nêu trong các nghiên cu:
Tính vô hình: Parasuraman, Valarie A.Zeithaml and Leonard L.Berry (1985)
cho rhu ht các dch v không th m, thng kê, th
nghim và chng nhc khi cung c m bo CLDV. Tính vô hình là mt s
khác bit quan trng nh phân bit gia hàng hóa và dch v (Santos, 2002).
Tính không th tách ri khi ngun gc ca dch v: th hin ch i cung
cp dch v, hay thc hin dch v phi cùng lúc vi vic tiêu dùng dch v ca khách
i cung cp dch v không th che du bt k nhng sai sót hay thiu ht
nào v dch v (Ghobadian, Speller and Jones, 1994).
Tính không đng nht ca dch v: CLDV ng trong mt khong rt rng,
tu thuc vào hoàn cnh to ra dch v i cung ng, thm cung
Chng ca dch v có th i theo tm, ti cung cp,
tng khách hàng và theo tng thi gian khác nhau (Obien and Deans, 1996).
Tính cht không tn kho: th hin ch dch v không th n kho và
kim kê (Lamb, Hair and Mcdaneil, 2000).
2.2.3 C
Theo TCVN và ISO-9000 CLDV là mc phù hp ca sn phm dch v tha
mãn các yêu cu ra hoc ci mua.
9
Theo Feigenbaum ch ng là quy nh ca khách hàng da trên kinh
nghim thc t i vi sn phm hoc dch vng da trên nhng yêu cu
ca khách hàng, nhng yêu cu này có th c hoc nêu c ý thc
hon ch là cm nhn, hoàn toàn ch quan hoc mang tính chuyên môn và
i din cho mng trong mt th ng cnh tranh.
Theo nhóm tác gi Bùi Nguyên Hùng và Nguyn Thúy Qunh Loan (2010),
mng cm nhn khác nhau v chng, do vy vic tham gia ca
khách hàng trong vic phát triCLDV là rt quan trc
dch v, chng là mt hàm ca nhn thc khách hàng. Nói mt cách khác, CLDV
nh da vào nhn thc, hay cm nhn cn nhu cu
cá nhân ca h.
nh ngha c nhn tht qu ca mt quá
a s i ca h vi dch v thc s mà
h c.
Parasuraman, Zeitham này khi cho
rng CLDV là mt hình thc c, là kt qu t s so sánh gia s i ca
khách hàng vi dch v thc t mà h nhn thc khi tiêu dùng chúng.
ra mô hình 5 khong cách trong CLDV:
Khong cách 1: Khong cách gia k vng ca khách hàng vi nhn
thc ca nhà qun lý. Không phi lúc nào nhà quu rõ nhn thc
ca khách hàng v CLDV, nhng yu t gì ph tha mãn nhu cu ca
khách hàng và c thc hi có dch v chng. S thiu hiu
bit này có th n nhnh v chng ca khách hàng.
Khong cách 2: Khong cách gia nhn thc ca nhà qun lý và din
gii thành các tiêu chí CLDV. Khong cách này tn ti vì nhà qun lý có th
hiu c mong mun cn lý không th ly
ch v thích hp.
10
Khong cách 3: Khong cách gia các tiêu chí CLDV vi vic cung cp
dch v. Khi nhà qun lý nhc s mong mun ca khách ht
k ra tiêu chun dch v c yêu cu c
trình thc hin nhân viên không thc hi ra. Khong
cách này do k oc do nhân viên không sn lòng cung cp dch v
tn tâm.
Khong cách 4: Khong cách gia vic cung cp dich v và thông tin ra
n khách hàng). Qu i chúng và các mi
quan h giao tip khác ca doanh nghip có th n k vng ca
khách hàng.
Khong cách 5: Khong cách gia dch v k vi) và dch
v nhc (cm nhn). Có v i vi CLDV ph
thuc vào s nhnh ci vi kt qu dch v thc t và s k
vng ca khách hàng v dch v
11
Ngun: Parasuraman et.al.(1985)
c khi s dng dch v
mch b dch v Khi kch bn ca khách hàng và nhà cung cp không
ging nhau, khách hàng s cm thy không hài lòng.
Có nhi CLDV u trung li có th nhn thy
khái nim CLDV c tip cn theo m ng nhu cu và s mong mun ca
khách hàng là xu th chung ca các chuyên gia v chu
Hình 2. 1 Mô hình 5 khong cách trong dch v
Khong cách 3
Khong cách 4
n khách
hàng
Nhu cu cá nhân
Dch v i
Dch v cm nhn
Cung cp dch v
c và sau khi cung
cp)
Khách
hàng
Cung cp
dch v
Khong cách 1
Khong cách 5
Khong cách 2
Nhn thc ca nhà
qun l v i
ca khách hàng
Din gii nhn thc
thành tiêu chí CLDV
Kinh nghim quá kh
Truyn ming
12
mt sn phm dch v ng c s i ca khách hàng thì
c xem là có chng kém.
2.3
i vu tp trung vào
hành vi mua hàng lp li. Ví d, Brown (1952) chia lòng trung thành thành 4 loi: (1)
Lòng trung thành không th phân chia (Undivided loyalty), (2) Lòng trung thành có th
phân chia (Divided loyalty), (3) Lòng trung thành không nh (Unstable loyalty), và
(4) Không trung thành (No loyalty), d ng phân b mua hàng ca khách
hàng; hoc Lipstein (1959) và Kuehn (1962) ng lòng trung thành bng kh
mua hàng lp li. Tuy nhiên mt s nhà nghiên cu cho rng via vào
y là không hp lý vì nó không phân bic gia lòng trung thành
thc và lòng trung thành gi vì vi th ch là kt qu ca vic thiu
vng mt hàng thay th. phn hi ln, các nhà nghiên c
ngh b sung thêm yu t ng lòng trung thành.
Mc dù có nhiu t
nhiu tác gi a nhn là lòng trung thành bao gm c khía cnh hành vi và khía
c (Jacoby and Chesnut, 1978; Dick and Basu, 1994). Khía cnh hành vi,
chng hn hành vi mua hàng lp li và b qua quá trình nhn thc ni hành vi
Khía cnh trung thành i vhic xem xét ph
thuc vào s ràng buc v m ngh i vi nhi khác,
hoc nói thun li v sn phm hoc dch v (Oliver, 1999).
i vu trong nghiên
cu ng bng 3 bin:
Tip tc s dng u này trong thi gian ti vì cm thy hài lòng và
quen thuc vi u.
S mua thêm nhng sn phm và dch v cu.
Gii thiu cho mi, khuyn khích bi thân s dng
hiu này.
13
2.4 và lòng trung thành
Mi quan h gia CLDV và lòng trung thành i v u c
kinh trong mt s nghiên cu khác nhau (Boulding, Kalra, Stealin, & Zeithaml,
1993, Cronin & Taylor, 1992). Nghiên cu ca Cronin & Taylor (1992) ch tp trung
duy nht vào nh mua hàng lp li, còn nghiên cu ca Boulding et al. (1993) thì tp
trung vào các yu t ca vic mua hàng lp lc sn lòng gii thiu cho
i khác. Kt qu nghiên cu ca Cronin & Taylor (1992) thì cho rng CLDV
không có s ng ln ( ng cùng chi ý nh mua hàng lp li,
c li Boulding et al. (1993) tìm thy s ng cùng chiu gia CLDV vý
nh mua hàng lp li và s sn lòng gii thii khác.
Mt s các nghiên cu ng d ra rng ít nhiu có m
quan gia CLDV và lòng trung thành, ví d nghiên cu ci vi
i Yogyakarta, nghiên cu ca S. Dhandabani
i vi , hay nghiên cu i vi ngành ngân
hàng ti Penang_Malaysia cho thy rng nu ci thin CLDV có th c
lòng trung thành ca khách hàng Và Vit Nam, nghiên cu ca Nguyn Th Mai
i vc siêu th ti Tp.HCM c s i
ca CLDV n lòng trung thành, hay nghiên cu ca Trn Kim Dung v mi quan h
gia giá c, CLDV và lòng trung thành kt lun rng CLDV có ng mnh và
gii thích ti 56% cho lòng trung thành ca khách hàng.
2.5 Mô hình SERVQUAL
Parasurai tiên phong trong nghiên cu CLDV. Parasuraman et al.
0 thành phn trong mô hình chng du ca mình:
1. Tin cy (reliability): nói lên kh c hin dch v phù hi
hn ngay lu tiên.
2. ng (responsiveness): nói lên s mong mun và sn sàng ca nhân viên
phc v cung cp dch v cho khách hàng.
14
3. c phc v thc hin
dch v. Kh c v biu hin khi nhân viên tip xúc vi khách hàng,
nhân viên trc tip thc hin dch v, kh nm bt thông
tin liên quan cn thit cho vic phc v khách hàng.
4. Tip cn (access): n vic to mu kin d dàng cho khách
hàng trong vic tip cn vi dch v n thi gian ch i ca khách
m phc v và gi m ca thun li cho khách hàng.
5. Lch s (courtesy): nói lên tính cách phc v nim n, tôn trng và thân thin
vi khách hàng.
6. n vic giao tip, t cho khách
hàng bng ngôn ng mà h hiu bit d dàng vá lng nghe v nhng v
n h i thích dch v, chi phí, gii quyt khiu ni thc
mc.
7. Tín nhim (credibility): nói lên kh o lòng tin cho khách hàng, làm
cho khách hàng tin cy vào công ty. Kh hin qua tên tui và
tia công ty, nhân cách ca nhân viên dch v giao tip trc tip vi
khách hàng.
8. An toàn (security): n kh m s an toàn cho khách
hàng, th hin qua s an toàn v vt cht tài chính o mt thông
tin.
9. Hiu bit khách hàng (understanding/ knowing the customer): th hin qua
kh u bit nhu cu ca khách hàng thông qua vic tìm hiu nhng
i cn cá nhân h và nhn dc khách
ng xuyên.
10. n hu hình (tangibles): th hin qua ngoi hình, trang phc ca
nhân viên phc v, các trang thit b phc v cho dch v.
i thành phn ca CLDV m là bao quát hu ht
mi khía cnh ca mt dch v. Tuy nhiên, m là phc tp
trong vi a mô hình này mang tính lý thuyt, có th s có nhiu
15
thành phn ca mô hình CLDV t giá tr phân bit. Chính vì vy trong kt
qu nghiên cu ca Parasuraman et al. (1988), 10 thành phn c rút li còn 5
thành phn. T gm 5 thành phn vi 22 bi
CLDV, bao gm:
1. n hu hình (tangibles): hình thc b ngoài c vt cht,
trang thit b, nhân sn và cht liu truyn thông.
2. tin cy (reliability): kh c hin các dch v chính xác và
tin cy.
3. phn hi (responsiveness): s s khách hàng và cung
cp dch v nhanh chóng.
4. S m bo (assurance): kin thc và s lch thip ca nhân viên và kh
o nim tin và tin cy ci vi khách hàng.
5. S cm thông (empathy): s quan tâm chung và quan tâm n tng khách
hàng.
2.6
Mc dù tm quan trng ca CLDV c quan tâm rt nhiu
n là mt cu trúc trng và khó nm bt,
chính vì vy r c (Brownand Swartz, 1989;
Carman, 1990; Crosby, 1979; Gravin, 1983, Parasuraman et al., 1985, 1988; Rathmell,
1966). Trong nhng nghiên cu thc tin, có rt nhiu công c ng
c phát tri ng CLDV:
- Sasser et al. ngh 3 thuc tính khác nhau (c vt cht, tin nghi
i) khi thc hin cung cp dch v.
- Gronroos (1984) li cho rng CLDV có th chia thành 2 khía cnh: chng
k thut (cung cp cái gì?) và chng chch v c cung c
nào?).
- n dng 6 khía cnh c th ng CLDV:
k thành tho, s ng và tính ch và hành vi,
s tip cn và linh hot, danh ting và s tín nhim. Tuy nhiên, nhng khía cnh này