Tác động của chính sách tiền tệ đến chỉ số VN-Index

B GIÁO DC VÀ ÀO
TO
TRNG
I HC KINH T TP.
HCM

********






NGUYN NG
TIN






TÁC NG CA CHÍNH SÁCH TIN T
N
CH S VN-INDEX

LUN VN THC S KINH
T








TP. H Chí Minh – Nm
2012

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG
I HC KINH T TP.
HCM

*******








NGUYN NG
TIN

TÁC NG CA CHÍNH SÁCH TIN T
N
CH S VN-INDEX

Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã s: 60340201



LUN VN THC S KINH
T




NGI HNG
DN KHOA HC: TS TRN TH MNG TUYT




TP. H Chí Minh – Nm
2012

LI CAM
OAN

Tôi xin cam đoan lun vn này là công trình nghiên cu ca riêng tôi và
nhng ni dung đc trình bày trong lun vn này là hoàn toàn trung thc. Nhng
s liu, bng biu phc v cho vic phân tích, nhn xét, đánh giá đc thu thp t
các ngun tài liu khác nhau đc ghi chú trong mc tài liu tham kho hoc chú
thích ngay bên di các bng biu.


Tác
gi




Nguyn ng
Tin

MC LC

Trang bìa ph
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các ký hiu, ch vit tt
Danh mc các bng biu
Danh mc các hình v đ th
Trang
Li m đu
01
CHNG 1: TNG QUAN V CHÍNH SÁCH TIN T TÁC NG

N CH S GIÁ CHNG KHOÁN
03
1.1 Tng quan v chính sách tin t
03
1.1.1 Khái nim
03
1.1.2 Mc tiêu ca chính sách tin t
04
1.1.3 Các công c chính sách tin t
07
1.1.3.1 Lãi sut
07
1.1.3.2 D tr bt buc
07
1.1.3.3 Tái cp vn
07
1.1.3.4 Nghip v th trng m
08
1.1.3.5 Hn mc tín dng
08
1.1.3.6 T giá hi đoái
08
1.2 Tng quan v th trng chng khoán
09
1.2.1 Khái nim th trng chng khoán
09
1.2.2 Chc nng ca th trng chng khoán
09
1.2.3 Nguyên tc hot đng ca th trng chng khoán
10

1.2.4 Ch s chng khoán
11
1.3 Tác đng ca chính sách tin t đn ch s giá chng khoán
13
1.4 Chính sách tin t tác đng đn ch s giá chng khoán  các nc
trên th gii nh th nào và bài hc cho Vit Nam
15
1.4.1 Trng hp TTCK Thái Lan
15
1.4.2 Trng hp TTCK Hng Kông
15
1.4.3 Trng hp TTCK M
16
1.4.4 Bài hc kinh nghim cho Vit Nam
17
Kt lun chng 1
18
CHNG 2. TÁC NG CA CSTT N CH S VN-INDEX
19
2.1 Tình hình kinh t v mô và CSTT Vit Nam giai đon 2001-2011
19
2.1.1 Tng quan tình hình kinh t
19
2.1.1.1 Giai đon 2001 – 2005
19
2.1.1.1 Giai đon 2006 – 2011
20
2.1.2 Chính sách tin t ca NHNN giai đon 2001 - 2011
21
2.1.2.1 Giai đon 2001 – 2005

21
2.1.2.2 Giai đon 2006 – 6/2012
25
2.2 Din bin ch s VN-INDEX
31
2.2.1 Din bin VN-INDEX giai đon 2000 – 2005
31
2.2.2 Din bin VN-INDEX giai đon 2006 – 2007
33
2.2.4 Din bin VN-INDEX giai đon 2008 – 6/2012
35
2.3 Phân tích s tác đng ca CSTT đn ch s VN-INDEX
41
2.3.1 Phân tích bng đ th
42
2.3.2 Phân tích mi tng quan và phân tích hi quy tuyn tính gia
ch s VN-INDEX và CPI, M2, TD
43
2.4 ánh giá chung thc trng tác đng ca chính sách tin t đn ch
s giá chng khoán thi gian qua
49
2.4.1 Mt đt đc
49
2.4.2 Mt hn ch và phân tích nguyên nhân
50
Kt lun chng 2
53
CHNG 3. GII PHÁP HOÀN THIN CHÍNH SÁCH TIN T
GÓP PHN PHÁT TRIN TH TRNG CHNG KHOÁN VIT
54

3.1 nh hng chính sách tin t
54
3.2 nh hng phát trin th trng chng khoán Vit Nam thi
gian ti
56

3.2.1 Quan đim phát trin
56
3.2.2 Mc tiêu
56
3.2.2.1 Mc tiêu tng quát
56
3.2.2.2 Mc tiêu c th
57
3.3 Gii pháp hoàn thin CSTT góp phn phát trin th trng chng
khoán Vit Nam
58
3.3.1 Gii pháp n đnh giá c, kim ch lm phát to môi trng
kinh t v mô n đnh
58
3.3.2 Gii pháp kim soát các lung tin trong nn kinh t
60
3.3.3 Gii pháp s dng các công c CSTT
61
3.3.4 Gii pháp minh bch các thông tin tin t
63
3.3.5 Gii pháp làm lành mnh hóa hot đng Ngân hàng
63
3.4 Gii pháp phát trin th trng chng khoán Vit Nam
64

Kt lun chng 3
65
KT LUN
66
TÀI LIU THAM KHO

CÁC PH LC ÍNH KÈM


DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT

- CPI : Ch s giá tiêu dùng

- CSTT: Chính sách tin t

- DTBB: D tr bt buc

- FED : Cc d tr liên bang M

- GDP : Tng sn phm quc ni

- HOSE: S giao dch chng khoán Thành ph H Chí Minh

- M1 : Khi tin thu hp

- M2 : Khi tin m rng (hay còn gi là Tng phng tin thanh toán)

- M3: Khi tin tài sn

- NHNN: Ngân hàng Nhà nc

- NHTM: Ngân hàng Thng mi

- NHTW: Ngân hàng Trung ng

- SGDCK TP.HCM: S giao dch chng khoán Thành ph H Chí Minh

- TCTD : T chc tín dng

- TD : Tc đ tng trng tín dng

- TTCK: Th trng chng khoán

- TTGDCK TP.HCM: Trung tâm Giao dch Chng khoán Thành ph
H Chí

Minh

- USD : ô la M

- VND : Vit Nam ng

- VN-INDEX : Ch s chng khoán Sàn giao dch Thành ph H Chí Minh




DANH MC CÁC BNG BIU

Bng 2.1 Mt s ch tiêu kinh t ch yu giai đon 2001 – 2005

Bng 2.2 Mt s ch tiêu kinh t ch yu giai đon 2006 - 2011


Bng 2.3 Kt qu kim đnh mi
tng
quan gia ch s VN-INDEX
vi các bin CPI M2 TD giai đon 2000 – 2005

Bng 2.4 Kt qu phân tích hi quy tuyn tính gia ch s VN-INDEX
vi các bin CPI M2 TD giai đon 2000 – 2005

Bng 2.5 Kt qu kim đnh mi
tng
quan gia ch s VN-INDEX
vi các bin CPI M2 TD giai đon 2006 - 2011

Bng 2.6 Kt qu phân tích hi quy tuyn tính gia ch s VN-INDEX
vi các bin CPI M2 TD giai đon 2006 – 2011

DANH MC CÁC HÌNH V  TH
Biu đ 2.1 Din bin ch s VN-INDEX giai đon 2000 – 2005
Biu đ 2.2 Din bin ch s VN-INDEX giai đon 2006 – 2007


Biu đ 2.3 Din bin ch s VN-INDEX giai đon 2008 – 2011


Biu đ 2.4 Din bin ch s VN-INDEX và CPI, M2, TD giai đon 2000 - 2011



1
LI M U
1. Lý do chn đ tài:
Nhìn li quá trình 12 nm hot đng ca th trng chng khoán Vit Nam,
các nhà nghiên cu, các chuyên gia có th lý gii din bin th trng di nhiu
góc đ, nguyên nhân khác nhau. Trong đó, lý gii di góc đ, nguyên nhân t
chính sách tin t là rt quan trng, nó là tác nhân quan trng tác đng đn tâm lý
ca nhà đu t, nó nh hng đn dòng tin đi vào th trng chng khoán, nh
hng đn hot đng sn xut kinh doanh ca các công ty niêm yt … Do vy, vic
nghiên cu tác đng, nh hng ca chính sách tin t đn th trng chng khoán
nh th nào, mc đ đn đâu là rt cn thit. Vi suy ngh nh vy, tôi chn thc
hin đ tài “Tác đng ca chính sách tin t đn th trng chng khoán Vit
Nam”.
2. Mc tiêu nghiên cu:
- Nêu ra đc các c s lý lun và thc tin kinh nghim th gii v các nhân
t tin t có tác đng đn th trng chng khoán.
- Gii thích đc s bin đng ca ch s VN-INDEX có nguyên nhân t
chính sách tin t ca Ngân hàng Nhà nc Vit Nam.

- Trên c s lý lun và phân tích thc trng, đ xut các bin pháp đi vi
Ngân hàng Nhà nc trong vic hoch đnh và thc thi chính sách tin t đm bo
cho th trng chng khoán phát trin vi các tiêu chí sau:
+ Các yu t kinh t v mô tng trng n đnh.
+ Chính sách tin t không gây sc cho th trng
+ Th trng chng khoán không tng trng quá nóng hoc ngui lnh.
+ Thông tin tin t minh bch.
+ Ch s giá chng khoán phn ánh đúng sc khe ca nn kinh t, sc khe
ca doanh nghip.

2
3. i tng và phm vi nghiên cu:
i tng nghiên cu ca đ tài là s tác đng ca chính sách tin t đn th
trng chng khoán Vit Nam. Phm vi nghiên cu ch gii hn trong s bin đng
ca ch s giá chng khoán Thành ph H Chí Minh có nguyên nhân t chính sách
tin t và gii hn trong giai đon 2000-2011, cp nht đn tháng 6/2012.
4. Phng pháp nghiên cu:
 tài s dng phng pháp thng kê, mô t, phân tích các d liu, s kin
quá kh, kt hp vi phng pháp phân tích đnh lng. T đó, đa ra nhn đnh,
đ xut gii pháp trên c s tuân th nguyên tc khách quan trong nghiên cu khoa
hc.

3
CHNG 1: TNG QUAN V CHÍNH SÁCH TIN T TÁC NG N
CH S GIÁ CHNG KHOÁN
1.1 Tng quan v chính sách tin t
1.1.1 Khái nim
Khái nim CSTT đc các hc gi, các nhà nghiên cu đa ra tng đi
đng nht trên c s c ch tác đng và mc tiêu CSTT ca tng quc gia trong
tng thi k nht đnh.
Theo Frederic Mishkin (2004, trang 431) “CSTT là mt trong các chính sách
v mô, trong đó NHTW thông qua các công c ca mình thc hin vic kim soát và
điu tit khi lng tin cung ng nhm tác đng ti các mc tiêu c bn ca nn
kinh t trên c s đó đt đc nhng mc tiêu cui cùng ca mình là công n vic
làm cao, tng trng kinh t, n đnh giá c, n đnh lãi sut, n đnh th trng tài
chính và n đnh t giá hi đoái”.
CSTT có th đc hiu theo ngha rng và ngha thông thng. Theo ngha
rng thì CSTT là chính sách điu hành toàn b khi lng tin t trong nn kinh t
quc dân nhm tác đng đn bn mc tiêu ln ca kinh t v mô, trên c s đó đt
mc tiêu c bn là n đnh tin t, gi vng sc mua ca đng tin, n đnh giá c
hàng hóa. Theo ngha thông thng là chính sách quan tâm đn khi lng tin
cung ng tng thêm trong thi kì ti (thng là mt nm) phù hp vi mc tng
trng kinh t d kin và mc tiêu kim soát lm phát.
Theo Lut NHNN Vit Nam (1997, điu 2) “CSTT quc gia là mt b phn
ca chính sách kinh t - tài chính ca Nhà nc nhm n đnh giá tr đng tin,
kim ch lm phát, góp phn thúc đy phát trin kinh t - xã hi, bo đm quc

phòng, an ninh và nâng cao đi sng ca nhân dân”.
Theo Lut NHNN Vit Nam (2010, điu 3.1) “CSTT quc gia là các quyt
đnh v tin t  tm quc gia ca c quan nhà nc có thm quyn, bao gm quyt

4
đnh mc tiêu n đnh giá tr đng tin biu hin bng ch tiêu lm phát, quyt đnh
s dng các công c và bin pháp đ thc hin mc tiêu đ ra”.
Nh vy, CSTT là mt b phn trong tng th h thng chính sách kinh t
ca Nhà nc đ thc hin vic qun lý v mô đi vi nn kinh t nhm đt đc
nhng mc tiêu kinh tê-xã hi trong tng giai đon nht đnh. CSTT tp trung vào
mc đ kh nng thanh toán cho toàn b nn kinh t quc dân, bao gm vic đáp
ng khi lng cn cung ng cho lu thông, điu khin h thng tin t và khi
lng tín dng đáp ng vn cho nn kinh t, to điu kin và thúc đy hot đng
ca th trng tin t, th trng vn theo nhng qu đo đã đnh.
Tng hp li, theo tác gi CSTT đc đnh ngha nh sau: CSTT là tng hòa
các phng thc mà NHTW s dng đ tác đng đn khi lng tin trong lu
thông nhm phc v cho vic thc hin các mc tiêu kinh t - xã hi đt nc trong
tng thi k nht đnh.
Trong tng thi k nht đnh, CSTT có th đc xác lp theo hng m rng
hoc thu hp.
Chính sách tin t m rng (hay còn gi là chính sách tin t ni lng):
NHTW tng cung tin, gim lãi sut đ kích cu nn kinh t, kích thích đu t, m
rng sn xut kinh doanh, to công n vic làm cho ngi lao đng nhm thúc đy
nn kinh t thoát khi tình trng suy thoái, trì tr, gim tht nghip. Nhng đng
thi, chính sách này cng gây ra nguy c lm phát.
Chính sách tin t thu hp (hay còn gi là chính sách tin t tht cht):
NHTW gim cung tin, tng lãi sut đ gim lng tin đu t vào sn xut kinh
doanh, tiêu dùng nhm kim hãm s phát trin thái quá ca nn kinh t, kim ch
lm phát, n đnh kinh t v mô. Tuy nhiên, chính sách này cng dn đn h qu là
nn tht nghip gia tng.

1.1.2 Mc tiêu ca chính sách tin t

5
Mc tiêu cui cùng ca chính sách tin t là n đnh giá c, tng trng kinh
t và to công n vic làm.
- n đnh giá c: Ngày nay, tt c các quc gia trên th gii đu s dng ch đ
lu thông tin giy bt kh hoán. Ch đ tin t này tt yu phát sinh hin tng
lm phát. Lm phát cao có th ly đi thành qu lao đng ca tng ngi dân và c
nn kinh t, gây bt n kinh t v mô. Ngc li, gim phát gây nên tình trng trì
tr, suy thoái ca nn kinh t, tht nghip gia tng. Vì vy, trong qun lý đu hành
kinh t Chính ph ca các quc gia đu hng đn n đnh giá c có t l lm phát
thp và đây cng là mc tiêu hàng đu ca chính sách tin t. Thông qua vic s
dng các công c chính sách tin t, NHTW có th điu tit khi lng tin trong
lu thông nhm kim soát đc t l lm phát theo mc tiêu đã đ ra.
- Tng trng kinh t: H thng Ngân hàng đc ví nh mch máu ca nn
kinh t, là kênh dn truyn vn t ni tm thi nhàn ri đn ni cn vn. Khai thác
ti u ngun vn tim nng trong và ngoài nc đ phc v cho vic tái m rng
sn xut, thúc đy quá trình tng trng ca toàn b nn kinh t. Bng chính sách
tin t ca mình, NHTW có th tác đng đn các Ngân hàng Thng mi (NHTM)
trong vic cung ng vn phc v phát trin kinh t và điu tit lng tin trong lu
thông nhm gi n đnh kinh t v mô đm bo cho s tng trng bn vng ca
nn kinh t.
- To công n vic làm: Tình trng tht nghip tng hay gim tùy thuc vào
tình hình tng trng kinh t. Khi kinh t tng trng, quy mô sn xut đc m
rng, to ra nhiu vic làm hn, tht nghip gim và ngc li, khi kinh t trì tr,
suy thoái, hot đng sn xut b thu hp, công n vic làm b gim, thp nghip
tng. Khi thc hin mc tiêu này, NHTW phi vn dng các công c ca mình góp
phn tng cng đu t m rng sn xut kinh doanh, chng suy thoái kinh t theo
chu k, to tng trng kinh t n đnh, vng chc nhm mc đích khng ch t l
tht nghip không vt quá t l tht nghip t nhiên, to ra mt lng công n vic

làm cao.

6
Mc tiêu n đnh giá c và mc tiêu tng trng kinh t, gim tht nghip
thng mâu thun vi nhau trong ngn hn do đ kích thích tng trng kinh t,
gim t l tht tht nghip NHTW áp dng CSTT m rng làm cho lng tin trong
lu thông tng lên, giá c hàng hóa tng dn đn nguy c lm phát. Ngc li, đ
kim ch lm phát, n đnh kinh t v mô NHTW áp dng CSTT tht cht, lãi sut
tng làm gim các nhân t cu thành nên tng cu ca nn kinh t, dòng tin đi vào
hot đng đu t, sn xut kinh doanh gim, c hi vic làm b thu hp, nn tht
nghip gia tng. Vì vy, trong ngn hn NHTW không th đt đc cùng lúc ba
mc tiêu trên mà phn ln các NHTW trên th gii thng u tiên chn mc tiêu n
đnh giá c. Tuy nhiên, trong ngn hn khi tình trng tht nghip gia tng đt ngt
hoc sn lng nn kinh t st gim mnh và di sc ép chính tr, NHTW tm
thi phi thay đi mc tiêu u tiên t n đnh giá c sang kích cu sn xut, gim
tình trng tht nghip. Do vy, khi đt ra các mc tiêu cho CSTT cn phi có s
dung hòa, tùy lúc, tùy thi, tùy điu kin c th mà sp xp th t u tiên và có gii
pháp phù hp.
NHTW không th tác đng trc tip và ngay lp tc đn các mc tiêu cui
cùng ca nn kinh t nh giá c, sn lng và công n vic làm. Tác đng ca chính
sách tin t đn nn kinh t sau mt thi gian nht đnh mi phát huy tác dng. Nu
đi đn khi các du hiu kinh t v mô th hin rõ mi điu chnh công c chính
sách tin t thì đã quá mun và không hiu qu. Do vy, NHTW thng xác đnh
các ch tiêu cn đt đc trc khi đt đc mc tiêu cui cùng, gi là mc tiêu
trung gian. Mc tiêu trung gian là nhng bin s tin t mà NHTW có th đo lng
đc chính xác, kim soát đc và thông qua chúng có th d đoán đc vic thc
hin các mc tiêu cui cùng. Các mc tiêu trung gian ca CSTT thng đc các
NHTW s dng là tng khi lng tin cung ng, mc lãi sut th trng, tng khi
lng tín dng, t giá. Các mc tiêu trung gian này li đc chi tit hóa bng nhng
mc tiêu hot đng. Mc tiêu hot đng là nhng bin tin t mà NHTW có th d

báo đc và có th tác đng hay kim soát mt cách trc tip hn so vi mc tiêu

7
trung gian thông qua vic s dng các công c chính sách tin t nhm thay đi mc
tiêu trung gian, qua đó tác đng đn mc tiêu cui cùng ca chính sách tin t.
Tóm li, chính sách tin t ch có th thc hin hiu qu khi NHTW la chn
đc mt h thng mc tiêu chính sách tin t phù hp. Trong tng thi k, các
mc tiêu thng đc lng hóa c th phù hp vi din bin kinh t và tin t.
1.1.3 Các công c chính sách tin t:
NHTW thc thi CSTT thông qua các công c ch yu sau:
1.1.3.1 Lãi sut: ây đc xem là công c gián tip trong thc hin chính
sách tin t bi vì s thay đi lãi sut không trc tip làm tng thêm hay gim bt
lng tin trong lu thông, mà có th làm kích thích hay kìm hãm sn xut. Nó là
mt công c rt li hi. C ch điu hành lãi sut đc hiu là tng th nhng ch
trng chính sách và gii pháp c th ca NHTW nhm điu tit lãi sut trên th
trng tin t, tín dng trong tng thi k nht đnh.
1.1.3.2 D tr bt buc: d tr bt buc (DTBB) là phn tin gi mà các
NHTM đa vào d tr theo lut đnh. Mc DTBB cao hay thp ph thuc vào t l
DTBB do NHTW quy đnh. T l DTBB là t l phn trm trên lng tin gi mà
NHTM huy đng đc phi đ di dng d tr. NHTM ch đc cho vay s tin
còn li sau khi đã tr phn DTBB. Khi NHTW tng hoc gim t l DTBB thì
NHTW có th làm gim hoc tng h s to tin ca h thng NHTM và kt qu là
khi lng tín dng ca h thng NHTM cung ng cho nn kinh t gim hoc tng.
DTBB là công c mang tính cht hành chính ca NHTW nhm điu tit mc cung
tin ca NHTM cho nn kinh t thông qua h s to tin.
1.1.3.3 Tái cp vn: là hình thc cp tín dng ca NHTW đi vi các
NHTM trên c s tái chit khu, tái cm c giy t có giá ca NHTM, thông qua đó
cung ng tin cho nn kinh t. Khi NHTW mun bm thêm tin vào lu thông
NHTW s gim lãi sut tái chit khu và ni lng điu kin vay đ khuyn khích
các NHTM vay. Trong trng hp này, NHTM đi vay s ít tn chi phí hn nên

cng có khuynh hng gim lãi sut cho vay. Ngc li, khi NHTW mun hn ch

8
tin ra lu thông s thc hin tng lãi sut và xit cht các điu kin vay tái chit
khu. iu này s hn ch nhu cu đi vay ca các NHTM và gián tip gây áp lc
buc các NHTM nâng lãi sut cho vay.
1.1.3.4 Nghip v th trng m: là hot đng NHTW mua bán giy t có
giá ngn hn trên th trng tin t, điu hòa cung cu v giy t có giá, gây nh
hng đn khi lng d tr ca các NHTM, t đó tác đng đn kh nng cung
ng tín dng ca các NHTM dn đn làm tng hay gim khi lng tin t trong
lu thông. Khi NHTW bán giy t có giá thu tin v làm khi lng tin cung ng
cho lu thông gim, d tr ca NHTM gim, làm gim kh nng cung ng tín dng
ca các NHTM dn đn cung tin trong nn kinh t b tht cht hn. Ngc li, khi
NHTW mua giy t có giá làm khi lng tin trong lu thông tng lên, d tr ca
NHTM tng, làm tng kh nng cung ng tín dng ca NHTM dn đn cung tin
trong nn kinh t đc ni lng hn.
1.1.3.5 Hn mc tín dng: là công c can thip trc tip mang tính hành
chính ca NHTW đ khng ch mc tng khi lng tín dng ca các TCTD. Hn
mc tín dng là mc d n ti đa mà NHTW buc các NHTM phi chp hành khi
cp tín dng cho nn kinh t.
1.1.3.6 T giá hi đoái: T giá hi đoái là tng quan sc mua gia đng
ni t và đng ngoi t. Nó va phn ánh sc mua ca đng ni t, va là biu hiên
quan h cung cu ngoi hi. T giá hi đoái là công c, là đòn by điu tit cung
cu ngoi t, tác đng mnh đn xut nhp khu và hot đng sn xut kinh doanh
trong nc. Chính sách t giá tác đng mt cách nhy bén đn tình hình sn xut,
xut nhp khu hàng hóa, tình trng tài chính, tin t, cán cân thanh toán quc t,
thu hút vn đu t, d tr ca đt nc. V thc cht t giá không phi là công c
ca CSTT vì t giá không làm thay đi lng tin t trong lu thông. Tuy nhiên 
nhiu nc, đc bit là các nc có nn kinh t đang chuyn đi coi t giá là công
c h tr quan trng cho chính sách tin t.

9
1.2 Tng quan v th trng chng khoán
1.2.1 Khái nim th trng chng khoán
TTCK
0T 0Tlà mt b phn quan trng ca0T 0TTh trng vn, hot đng ca nó nhm
huy đng nhng ngun vn tit kim nh trong xã hi tp trung thành ngun vn
ln tài tr cho doanh nghip, các t chc kinh t và Chính ph đ phát trin sn
xut, tng trng kinh t hay cho các d án đu t.
TTCK
0T 0Tlà ni din ra các hot đng giao dch mua bán các loi0T 0Tchng khoán.
Vic mua bán đc tin hành  hai th trng s cp và th cp.
5TTh trng s cp5T
là ni ngi mua mua đc
0T 0Tchng khoán0T 0Tln đu t nhng ngi phát hành. 5TTh
trng th cp
5T là ni din ra s mua đi bán li các0T 0Tchng khoán0T 0Tđã đc phát hành

0T 0TTh trng s cp.
úc kt li, có th phát biu khái nim v TTCK nh sau: TTCK là ni din
ra các hot đng giao dch mua bán chng khoán trung và dài hn. Vic mua bán
này đc tin hành  th trng s cp khi ngi mua mua đc chng khoán ln
đu t nhng ngi phát hành và  nhng th trng th cp khi có s mua đi bán
li các chng khoán đã đc phát hành  th trng s cp. Nh vy, xét v mt
hình thc, TTCK ch là ni din ra các hot đng trao đi, mua bán, chuyn nhng
các loi chng khoán, qua đó thay đi ch th nm gi chng khoán.
1.2.2 Chc nng ca th trng chng khoán
- Huy đng vn đu t cho nn kinh t: Khi các nhà đu t mua chng khoán
do các công ty phát hành, s tin nhàn ri ca h đc đa vào hot đng sn xut
kinh doanh và qua đó góp phn m rng sn xut xã hi. Thông qua TTCK, Chính

ph và chính quyn  các đa phng cng huy đng đc các ngun vn cho mc
đích s dng và đu t phát trin h tng kinh t, phc v các nhu cu chung ca xã
hi.

10
- Cung cp môi trng đu t cho công chúng: 0T 0TTTCK cung cp cho công
chúng mt môi trng đu t lành mnh vi các c hi la chn phong phú. Các
loi chng khoán trên th trng rt khác nhau v tính cht, thi hn và đ ri ro,
cho phép các nhà đu t có th la chn loi hàng hoá phù hp vi kh nng, mc
tiêu và s thích ca mình.
- To tính thanh khon cho các chng khoán: Nh có TTCK các nhà đu t có
th chuyn đi các chng khoán h s hu thành tin mt hoc các loi chng
khoán khác khi h mun. Kh nng thanh khon là mt trong nhng đc tính hp
dn ca chng khoán đi vi ngi đu t. ây là yu t cho thy tính linh hot, an
toàn ca vn đu t. TTCK hot đng càng nng đng và có hiu qu thì tính thanh
khon ca các chng khoán giao dch trên th trng càng cao.
- ánh giá hot đng ca doanh nghip: Thông qua chng khoán, hot đng
ca các doanh nghip đc phn ánh mt cách tng hp và chính xác, giúp cho vic
đánh giá và so sánh hot đng ca doanh nghip đc nhanh chóng và thun tin, t
đó cng to ra mt môi trng cnh tranh lành mnh nhm nâng cao hiu qu s
dng vn, kích thích áp dng công ngh mi, ci tin sn phm.
- To môi trng giúp Chính ph thc hin các chính sách v mô: Các ch báo
ca TTCK phn ánh đng thái ca nn kinh t mt cách nhy bén và chính xác. Giá
các chng khoán tng lên cho thy đu t đang m rng, nn kinh t tng trng,
ngc li giá chng khoán gim s cho thy các du hiu tiêu cc ca nn kinh t.
Vì th, TTCK đc ví nh hàn th biu ca nn kinh t và là mt công c quan
trng giúp Chính ph thc hin các chính sách kinh t v mô. Thông qua TTCK,
Chính ph có th mua và bán trái phiu Chính ph đ to ra ngun thu bù đp thâm
ht ngân sách và kim soát lm phát. Ngoài ra, Chính ph cng có th s dng mt
s chính sách, bin pháp tác đng vào TTCK nhm đnh hng đu t đm bo cho

s phát trin cân đi ca nn kinh t.
1.2.3 Nguyên tc hot đng ca th trng chng khoán
Th trng chng khoán hot đng theo các nguyên tc c bn sau:

11
- Nguyên tc công khai: Tt c các hot đng trên th trung chng khoán
đu phi đm bo tính công khai. S giao dch chng khoán công b các thông tin
v giao dch chng khoán trên th trng. Các t chc niêm yt công b công khai
các thông tin tài chính đnh k hàng nm ca công ty, các s kin bt thung xy ra
đi vi công ty, nm gi c phiu ca ngui qun lý, điu hành, c đông ln …
Nguyên tc này nhm đm bo cho ngi mua, ngi bán có đy đ thông tin đ
đa ra quyt đnh ca mình, không bên nào b bt li v thông tin khi tin hành giao
dch.
- Nguyên tc trung gian: Mi hot đng giao dch, mua bán chng khoán trên
TTCK đu đc thc hin thông qua các trung gian hay còn gi là môi gii. Các
nhà đu t không th trc tip tha thun vi nhau đ mua chng khoán. H phi
thông qua các nhà môi gii đ đt lnh. Các nhà môi gii nhp lnh vào h thng đ
khp lnh. Nguyên tc trung gian nhm đm bo các loi chng khoán đc giao
dch là chng khoán thc, đm bo li ích ca nhà đu t và giúp th trng hot
đng lành mnh.
- Nguyên tc đu giá: Giá chng khoán đuc xác đnh thông qua vic đu giá
gia các lnh mua và các lnh bán. Tt c các thành viên tham gia th trung đu
không th can thip vào vic xác đnh giá này.0T 0T Nguyên tc này đm bo tính thng
nht và công khai ca vic hình thành giá c ca mt loi chng khoán nht đnh.
1.2.4 Ch s chng khoán:
C2Th s chng khoán0T2T 0Tlà s liu phn ánh giá tr tng hp ca các0T 0T5Tc
phiu
5T0T 0Tthành phn. ây là mt công c đ đi din cho thuc tính ca các c phiu
thành phn vn có s tng đng vi nhau v nhiu mt, nh giao dch trên cùng
mt sàn, nm trong cùng mt ngành hay có qui mô

0T 0T5Tvn hoá th trng5T0T 0Ttng t
nhau. Nhiu ch s chng khoán do các hãng thông tn, các công ty dch v
0T 0T5Ttài
chính
5T tng hp nên, hin đang đc s dng làm chun mc cho các0T 0T5Tdanh mc đu
t.
5T

12
Các ch s chng khoán đc phân loi theo nhiu cách khác nhau. Ch s
chng khoán toàn th trng phn ánh hot đng ca toàn b mt TTCK và t đó
đánh giá cm nhn ca nhà đu t v tình trng ca nn kinh t. Các ch s chng
khoán đc s dng thng xuyên nht chính là các ch s chng khoán toàn th
trng, hình thành nên t c phiu ca nhng công ty niêm yt hàng đu trên các
TTCK ln nht ca các quc gia, nh ch s Công nghip Dow Jones và S&P 500
ca M, ch s FTSE 100 ca Anh, ch s CAC 40 ca Pháp, DAX ca c và
Nikkei 225 ca Nht.
Khái nim ch s chng khoán có th đc m rng ra ngoài gii hn ca
mt sàn giao dch chng khoán. Ví d, ch s
0T 0T2TDow Jones Wilshire 5000 Total Stock
Market Index
2T, nh tên gi ca nó, đi din cho c phiu ca gn nh tt c các công
ty niêm yt công khai  M, bao gm tt c các c phiu đc giao dch
trên
0T 0T5TNYSE5T, và hu ht các c phiu giao dch trên0T 0T5TNASDAQ5T. Ch s EAFE
(Europe, Australia, Far East), do qu đu t quc t Morgan Stanley đa ra, là tng
hp ca các công ty ln  các nn kinh t phát trin trên ông bán cu
Các ch s chng khoán mang tính chuyên ngành hn đc s dng đ theo
sát din bin ca mt s ngành nht đnh. Ví d: ch s
0T 0T2TMorgan Stanley Biotech2T,

gm có 36 công ty ca M chuyên v công ngh sinh hc. Các ch s chng khoán
khác có th đc xây dng da trên nhng công ty có cùng qui mô, kiu qun lý,
hay thm chí theo nhng tiêu chí c th hn nhiu - đn c nh mt ch s chng
khoán do tun báo Linux đa ra, đi din cho c phiu ca các công ty bán sn
phm và dch v liên quan đn h điu hành máy tính Linux.
T các c phiu thành phn có nhiu cách đ tính toán ch s chng khoán.
n gin nht là phng pháp bình quân giá thun túy, giá c phiu là nhân t duy
nht đc xem xét khi tính toán ch s chng khoán, bin đng giá ca c phiu nào
cng nh hng mnh đn ch s chng khoán bt k qui mô ca công ty đó ln hay
nh. Ch s
0T 0T2TDow Jones0T2T 0Tđc tính toán theo cách này t c phiu ca 30 công ty ln

13
nht trong ngành công nghip ca M. Phng pháp th hai là bình quân trng s
theo qui mô vn hoá th trng, nh phng pháp mà ch s Hang Seng s dng.
Do có tính đn trng s nên nhng bin đng nh v giá c phiu ca các công ty
ln cng gây ra bin đng ln vi ch s chng khoán đó. Ngoài ra, đ tính toán các
ch s chng khoán còn có th s dng phng pháp tính trng s theo s c phiu
phát hành, s lng c phiu ca mt công ty càng ln thì mc đ nh hng ca
nó đn ch s chng khoán càng ln.
1.3 Tác đng ca chính sách tin t đn ch s giá chng khoán:
V lý thuyt, các quyt đnh v chính sách tin t có th đc truyn ti đn
nn kinh t qua 2 kênh: đu t và các tác đng đn tài sn ca ngi dân. Lý thuyt
đu t ca Tobin (1969) đa ra mt c ch, qua đó, chính sách tin t có th tác
đng đn nn kinh t thông qua kênh đnh giá c phiu. Tobin đnh ngha q là th giá
ca mt công ty trên chi phí thay th vn ca công ty đó. Nu h s q cao, công ty
s đu t nhiu hn vì vic huy đng thêm vn s r hn do th giá ca công ty khá
cao so vi chi phí huy đng thêm vn. Ngc li, nu h s q thp, công ty s
không gia tng đu t vì chi phí huy đng thêm vn khá đt. Vn đ đt ra là làm
th nào chính sách tin t li có nh hng đn h s q.

Chính sách ni lng tin t có th làm tng h s q qua 2 kênh. Th nht, lãi sut
thp s không khuyn khích nhà đu t gi tin vào ngân hàng và nhà đu t có th
vay thêm vn vi chi phí thp hn trc. Nhà đu t s phi tìm kim các kênh đu
t khác hp dn hn, mt trong nhng kênh đu t đó là TTCK. Do đó, th giá c
phiu có th s tng lên do cu kéo. Th hai, lãi sut thp còn làm cho các công c
có lãi sut c đnh nh trái phiu s tr nên kém hp dn hn so vi c phiu, nhà
đu t có th cng s chuyn t kênh trái phiu sang kênh c phiu. Tóm li, chính
sách ni lng tin t s làm tng giá c phiu, và do đó, làm tng h s q, và kt qu
là đu t cng tng theo.
V thc nghim, các kt qu nghiên cu cho đn nay vn còn cha rõ ràng.
Blanchard et al. (1993) cho rng do tình trng bong bóng tài chính hoc do hot
đng mua bán ca các nhà đu t thiu thông tin, giá c phiu có th không phn

14
ánh đúng giá tr thc. Trong bi cnh đó, các công ty có th b qua các tín hiu th
trng và quyt đnh đu t da vào các thông tin mà h có. Blanchard Et Al.
(1993) cho rng, th giá ch có vai trò hn ch trong quyt đnh đu t ca doanh
nghip. Bond và Cummins (2000) cng có kt lun tng t và phát hin rng các
quyt đnh đu t có liên quan cht ch vi h s q đo lng bng giá tr li tc d
bin hn là th giá ca c phiu. Gilchrist và Leahy (2002) không tìm thy bng
chng cho thy th giá c phiu có vai trò quan trng trong vic chuyn ti chính
sách tin t.
Tuy nhiên, Ehrmann và Fratzscher (2004) li phát hin rng, tng c phiu
trong ch s S&P 500 phn ng khác nhau đi vi chính sách tin t và các phn
ng này tu thuc vào các hn ch v tài chính và h s q. Ngoài ra, Bjornland và
Leitemo (2009) phát hin rng th giá c phiu gim t 7-9% nu Cc d tr liên
bang M (Fed) tng lãi sut cao hn k vng th trng khong 1%.
Kênh th hai thông qua tác đng ca chính sách tin t đn tài sn ca ngi
dân. Trong mô hình MPS ca Modigliani (1971) v tiêu dùng, lãi sut tng s làm
gim giá c phiu và trái phiu và nh hng xu đn tài sn ca ngi dân, t đó

dn đn tiêu dùng gim sút và cui cùng là tác đng tiêu cc đn hot đng sn xut
kinh doanh. Các nghiên cu thc nghim đu đa ra các bng chng thuyt phc v
tng quan nghch gia lãi sut c bn và TTCK. Rigobon và Sack (2004) phát hin
rng, TTCK M st gim nu Fed tng lãi sut cao hn k vng th trng.
Bernanke và Kuttner (2005) phát hin rng nu Fed ct gim lãi sut cao hn k
vng th trng 0,25%, thì các ch s chng khoán s tng 1%. Ngoài ra, nu Fed
nâng lãi sut cao hn k vng, TTCK M s bin đng mnh hn. Tng t,
Bomfim (2003) cng phát hin ra rng th trng s tr nên êm  hn trong nhng
ngày gn đn ngày hp ca U ban th trng m Hoa Kì, tuy nhiên, vào ngày hp
quyt đnh lãi sut ca U ban th trng m Hoa Kì, th trng bin đng rt
mnh. Ngoài ra, các quyt đnh cao hn k vng th trng có tác đng mnh hn
các quyt đnh thp hn k vng.

15
1.4 Chính sách tin t tác đng đn ch s giá chng khoán  các nc trên
th gii nh th nào và bài hc cho Vit Nam
Khi th trng tài chính ri vào khng hong, nim tin ca ngi dân, các
nhà đu t vào th trng tin t, th trng chng khoán st gim nghiêm trng,
tâm lý mi ngi đu mun tháo chy khi th trng càng nhanh càng tt. Lúc này,
ting nói và hành đng ca nhng ngi nm gi quyn lc v chính sách tin t là
rt quan trng. H có th đem li s bình yên cho th trng nhng cng có th thi
bùng đám cháy đn mc không th kim soát đc. Tác gi xin nêu mt s s kin
xãy ra  Thái Lan, Hng Kông, M và rút ra bài hc cho Vit Nam
1.4.1 Trng hp TTCK Thái Lan
Ngày 18/12/2006, NHTW Thái Lan công b nhng bin pháp mnh nhm
ngn chn đà tng giá ca đng Baht lên mc quá nóng (tng 14% so vi USD k
t đu nm 2006), hàng lot nhng nhà đu t nc ngoài đu c quy mô ln c
phiu  TTCK Thái Lan b sc nng. Theo quyt đnh ca NHTW Thái Lan, tt c
các khon đu t gián tip nc ngoài vt ngng 20.000 USD s phi đc gi
 Thái Lan ít nht là 1 nm mi đc chuyn ra nc ngoài và 30% trong s đó

phi gi vào Ngân hàng Nhà nc Thái Lan vi lãi sut 0%.
Tuy nhiên, quyt đnh ca NHTW Thái Lan là mt tai ha cho TTCK.
Nhng phút đu tiên ca phiên giao dch ngày 19/12/2006 ti sàn chng khoán
Bangkok, các nhà đu t nc ngoài hong lon,  t bán tháo c phiu tr giá
khong 600 triu USD đ rút tin ra khi TTCK Thái Lan. Cn lc bán tháo c
phiu đã buc sàn giao dch phi đình ch ngay khi giá tt c các c phiu gim
trung bình gn 15%.
1.4.2 Trng hp TTCK Hng Kông
Tháng 10/1997, ô la Hng Kông b tn công đu c. ng tin này vn
đc neo vào ô la M vi t giá 7,8 HKD/USD. Tuy nhiên, t l lm phát 
Hng Kông li cao hn  M. ây là c s đ cho gii đu c tn công, bán mnh