Tải bản đầy đủ (.pdf) (113 trang)

Luận văn thạc sĩ Ảnh hưởng của các nhân tố vĩ mô đến thị trường chứng khoán Việt Nam

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.83 MB, 113 trang )

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH










LÊ TH THANH LOAN





NH HNG CA CÁC NHÂN T V MÔ
N TH TRNG CHNG KHOÁN VIT NAM









LUN VN THC S KINH T











Thành ph H Chí Minh nm 2012
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH










LÊ TH THANH LOAN




NH HNG CA CÁC NHÂN T V MÔ
N TH TRNG CHNG KHOÁN VIT NAM





CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
MÃ S: 60340201



LUN VN THC S KINH T



NGI HNG DN KHOA HC
TS. H THY TIÊN



Thành ph H Chí Minh nm 2012
MC LC Trang
Danh mc vit tt
Danh mc bng biu
Danh mc hình và đ th
Tóm tt
Chng 1: Gii thiu 1
1.1. Lý do chn đ tài và tính cp thit ca đ tài 1
1.2. Mc tiêu nghiên cu 2
1.3. Câu hi nghiên cu 2
1.4. Phm vi nghiên cu 3
1.5. i tng nghiên cu 3
1.6. Phng pháp nghiên cu 3

Kt lun chng 1 4

Chng 2: Nhng nghiên cu thc nghim trên th gii v s nh hng
ca các nhân t v mô đn th trng chng khoán
5
2.1. Tng quan các nghiên cu thc nghim trên th gii v s nh hng ca
các nhân t v mô đn th trng chng khoán 5
2.2. Tng quan các nghiên cu thc nghim  Vit Nam v s nh hng ca
các nhân t v mô đn th trng chng khoán 11
2.3. Kt lun rút ra t các nghiên cu thc nghim v s nh hng ca các
nhân t v mô đn th trng chng khoán 12
Kt lun chng 2 15

Chng 3: Phng pháp nghiên cu s nh hng ca các nhân t v mô
đn th trng chng khoán Vit Nam giai đon t tháng 8/2000 đn
tháng 11/2011
16
3.1 Nghiên cu đnh tính 16
3.2 Nghiên cu đnh lng 16
3.2.1 Mô hình nghiên cu 17
3.2.2 D liu và phng pháp nghiên cu 18
3.2.2.1 D liu 18
3.2.2.2 Phng pháp nghiên cu 19
Kt lun chng 3 22
Chng 4: nh hng ca các nhân t v mô đn th trng chng
khoán Vit Nam giai đon t tháng 8/2000 đn tháng 12/2011
23
4.1 Thc trng v s nh hng ca các nhân t v mô đn th trng chng
khoán Vit Nam giai đon t tháng 8/2000 đn tháng 12/2011 23
4.1.1 S bin đng ca th trng chng khoán Vit Nam 23

4.1.2 Thc trng nh hng ca các nhân t v mô tác đng đn th trng
chng khoán Vit Nam giai đon T8/2000- T12/2011 27
4.1.2.1 nh hng ca lm phát đn th trng chng khoán Vit Nam 27
4.1.2.2 nh hng ca lãi sut trái phiu Chính ph đn th trng
chng khoán Vit Nam 31
4.1.2.3 nh hng ca t giá hi đoái đn th trng chng khoán Vit
Nam 35
4.1.2.4 nh hng ca tng tit kim ni đa Quc gia đn th trng
chng khoán Vit Nam 37
4.2 Kim đnh s nh hng ca các nhân t v mô đn th trng chng khoán
Vit Nam 40
4.2.1 Các bng thng kê mô t 40
4.2.2 Kim đnh nghim đn v ADF 42
4.2.3 Kim đnh đng liên kt 43
4.2.4 Mô hình hiu chnh sai s ECM vi VNI là bin ph thuc 44
4.2.5 Mô hình hi quy vi HNX là bin ph thuc 45
4.2.6 Kim tra s phù hp ca mô hình 46
4.2.6.1 Kim tra hin tng đa cng tuyn 46
4.2.6.2 Kim tra hin tng t tng quan 47
4.2.6.3 Kim tra tính dng ca phn d 47
4.2.7 Kim đnh nhân qu Granger và xem xét tính hiu qu ca th trng
chng khoán Vit Nam 47
4.2.7.1 Kim đnh nhân qu Granger 47
4.2.7.2 Vn dng kt qu ca kim đnh nhân qu Granger đ xem xét
tính hiu qu ca th trng chng khoán Vit Nam 51
4.2.8 Gii thích kt qu đt đc 52
4.2.8.1 Gii thích kt qu phng trình ECM đi vi ch s VNI 53
4.2.8.2 Gii thích kt qu phng trình OLS đi vi ch s HNX 53
4.2.9 Tho lun kt qu kim đnh đt đc 53
4.3 Kt qu rút ra t vic so sánh kt qu nghiên cu đnh tính và nghiên cu

đnh lng 57
Kt lun chng 4 60

Chng 5: Kt lun và mt s khuyn ngh phát trin th trng chng
khoán Vit Nam
61
5.1 Kt lun 61
5.2 Mt s khuyn ngh phát trin th trng chng khoán Vit Nam 62
5.2.1 Kim soát t l lm phát 62
5.2.1.1 Nâng cao hiu qu đu t 62
5.2.1.2 Thc hin chính sách tin t linh hot 64
5.2.1.3 Kim soát cht ch chính sách tài khóa 66
5.2.1.4 Thc hin đng b các bin pháp khác 66
5.2.2 n đnh kinh t v mô trong dài hn 67
5.2.3 nh hng phát trin th trng chng khoán Vit Nam hiu qu 68
5.2.3.1 Hoàn thin khung pháp lý và nâng cao nng lc qun lý
giám sát 68
5.2.3.2 Phát trin h tng k thut 69
5.2.3.3 Tng tính thanh khon ca th trng 70
5.2.3.4 Tng cung và cu cho th trng chng khoán 71
5.2.3.5 Hp tác quc t trong lnh vc chng khoán 76
5.2.3.6 Nâng cao cht lng hot đng ca công ty chng khoán 76
Kt lun chng 5 77
Kt lun chung 78
Tài liu tham kho
Ph lc

Ph lc 1: S liu
Ph lc 2: Kim đnh ADF, kim đnh tính dng ca các chui d liu
Ph lc 3: Kim đnh tính dng ca phn d to ra t phng trình VNI là bin ph

thuc
Ph lc 4: Kim đnh tính dng ca phn d to ra t phng trình HNX là bin
ph thuc
Ph lc 5:  tr ti u theo phng pháp Var
Ph lc 6: Nhân qu Granger vi bin VNI là bin ph thuc
Ph lc 7: Nhân qu Granger vi bin HNX là bin ph thuc





DANH MC T VIT TT

CTCK : Công ty chng khoán
HNX : S giao dch chng khoán Thành Ph Hà Ni
HOSE : S giao dch chng khoán Thành ph H Chí Minh
NHNN : Ngân hàng Nhà Nc
NHTM : Ngân hàng thng mi
SGDCK : S giao dch chng khoán
TTCK : Th trng chng khoán
UBCK : y ban chng khoán











DANH MC BNG BIU Trang
Bng 4.1: Tóm tt kt qu phân tích đnh tính v các nhân t v mô nh hng đn
TTCK Vit Nam 40
Bng 4.2: Bng thng kê mô t các bin trong phng trình 3 41
Bng 4.3: Bng thng kê mô t các bin trong phng trình 4 41
Bng 4.4: Kt qu kim đnh tính dng theo phng pháp ADF 42
Bng 4.5: Kt qu ADF ca phn d to ra t phng trình (3) 43
Bng 4.6: Kt qu ADF ca phn d to ra t phng trình (4) 43
Bng 4.7: Kt qu hi quy phng trình ECM 45
Bng 4.8: Kt qu hi quy phng trình 6 46
Bng 4.9: Kt qu kim đnh nhân qu Granger phng trình 5

49
Bng 4.10: Kt qu kim đnh nhân qu Granger phng trình 6 50
Bng 4.11:So sánh kt qu nghiên cu đnh tính và nghiên cu đnh lng v s
nh hng ca các nhân t v mô đn TTCK 57











DANH MC HÌNH VÀ  TH Trang
Hình 4.1: Ch s giá chng khoán VN-Index giai đon 2001-2011 24

Hình 4.2: Ch s giá chng khoán HNX-Index giai đon 2005-2011 24
Hình 4.3: T sut sinh li tháng ca ch s VN-Index và các ch s chng khoán th
gii giai đon 2004-2011 25
Hình 4.4: Ch s giá chng khoán VN-Index, HNX-Index giai đon 2005-2011 26
Hình 4.5: T l lm phát Vit Nam và mt s nc, giai đon 2000-2010 28
Hình 4.6: Lm pháp và Ch s giá VN- Index 30
Hình 4.7: Lm pháp và Ch s giá HNX- Index 30
Hình 4.8: Lãi sut trái phiu Chính ph và ch s giá VN-Index 33
Hình 4.9: Lãi sut trái phiu Chính ph và ch s giá HNX-Index 33
Hình 4.10 T giá hi đoái và ch s chng khoán VN-Index 36
Hình 4.11 T giá hi đoái và ch s chng khoán HNX-Index 36
Hình 4.12: Tng tit kim ni đa và ch s giá chng khoán VN-Index 38
Hình 4.13: Tng tit kim ni đa và ch s giá chng khoán HNX-Index 38








LI CM N
Tác gi xin gi li cm n chân thành đn: Khoa Tài chính doanh nghip,
Vin sau đi hc trng i Hc Kinh T Thành ph HCM đã to điu kin cho tôi
trong sut khóa hc và thc hin đ tài.
c bit xin bày t lòng bit n sâu sc đn TS H Thy Tiên đã tn tình
hng dn tác gi hoàn thành lun vn này.
Sau cùng, tác gi rt cm n các Thy Cô, nhng ngi bn, đng nghip và
ngi thân đã tn tình h tr, góp ý và giúp đ tôi trong sut thi gian hc tp và nghiên
cu.

Hc viên



Lê Th Thanh Loan




















LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan lun vn thc s “nh hng ca các nhân t v mô đn
th trng chng khoán Vit Nam” là kt qu ca quá trình hc tp, nghiên cu
khoa hc đc lp và nghiêm túc. Các s liu và kt qu trong lun vn là đáng tin

cy, đc x lý trung thc và khách quan.

Hc viên



Lê Th Thanh Loan


















Tóm tt
Lun vn tp trung vào gii thích s nh hng ca các nhân t v mô lên
TTCK Vit Nam, đng thi xem xét mi quan h ngn hn và dài hn gia TTCK
Vit Nam và các bin s kinh t v mô bao gm lãi sut trái phiu Chính ph, t l
lm phát, t giá hi đoái và tng tit kim ni đa ca nn kinh t Vit Nam. Ngoài

vic phân tích đnh tính đ nhn din mi quan h, tác gi còn s dng phng pháp
nghiên cu đnh lng đ kim đnh và gii thích các nhân t v mô nh hng đn
TTCK Vit Nam, đc đo lng bi ch s giá chng khoán VN-Index và HNX-
Index. Vi vic s dng chui d liu thi gian theo tháng tác gi đã s dng
phng pháp kim đnh nghim đn v, kim đnh đng liên kt, mô hình hiu
chnh sai s (ECM) đ rút ra kt lun thng kê trong ngn hn và dài hn và kt qu
đã chng minh rng t l lm phát thc s nh hng đn TTCK Vit Nam, các bin
v mô còn li nh t giá hi đoái, tng tit kim ni đa, lãi sut trái phiu Chính
ph, s nh hng ca các nhân t này lên TTCK không có ý ngha v mt thng
kê. Và tn ti mi quan h dài hn gia các bin v mô lên ch s giá chng khoán
VN-Index, lun vn cng đã thc hin kim đnh nhân qu Granger và rút ra kt
lun TTCK Vit Nam không thc s hiu qu v mt thông tin, và có s nh hng
ca bin tr lãi sut đn ch s giá chng khoán. Trên c s kt qu ca nghiên cu,
tác gi cng đã đ xut mt s gii pháp nhm góp phn h tr TTCK Vit Nam
phát trin n đnh và bn vng.
1
CHNG 1: GII THIU
1.1 Lý do chn đ tài và tính cp thit ca đ tài
TTCK là mt b phn quan trng ca th trng tài chính, vi chc nng huy
đng vn cho doanh nghip và nn kinh t, TTCK tr thành mt công c không th
thiu trong đi sng kinh t ca nhng nc theo c ch th trng, nht là nhng
nc đang phát trin cn phi thu hút ngun vn dài hn cho nn kinh t Quc dân
nh Vit Nam.
TTCK Vit Nam hình thành và phát trin hn mi mt nm, so vi lch s
phát trin th gii đó là mt th trng còn non tr, tuy nhiên th trng đã có nhng
phát trin vt bc, đt gp hai ln so vi k hoch ban đu v quy mô vn hóa, s
lng công ty niêm yt tng lên gp mi ln, th trng đã tr thành kênh huy
đng vn cho nn kinh t vi giá tr hàng trm ngàn t đng.
Nhìn li lch s phát trin ca TTCK Vit Nam thông qua ch s giá chng
khoán, ta thy th trng có nhng bin đng không lng, có nhng thi k ch s

chng khoán bt phá ngon mc vi hn 1000 đim, nhng có lúc li tut dc
không phanh quay v gn vi vch xut phát. Nm 2011 qua đi vi nhiu khó khn,
th trng đang  trong giai đon trm lng và ti t nht trong chng đng mi
mt nm thành lp phát trin. TTCK vi nhng k lc bun, ch s HNX-Index ri
xung mc thp nht trong lch s vi 58 đim và lt vào top 3 ch s gim mnh
nht th gii, VN-Index dù cha ri xung mc đáy nh nm 2009, nhng mt
bng giá c phiu đã gim mnh hn bao gi ht, khi lng giao dch cng gim
ti 60%, huy đng vn qua phát hành c phiu và đu giá c phn hóa gim ch còn
khong 20% so vi nm 2010. S lng công ty niêm yt b thua l tng theo tng quý.
Môi trng kinh t v mô s to đng lc đ phát trin kinh t, là yu t
quyt đnh đn tc đ phát trin ca nn kinh t, nh vy, môi trng kinh t v mô
cng s tác đng và to đng lc phát trin TTCK. Các thông tin v các bin kinh t
v mô nh hng đn chng khoán Vit Nam có th có ích cho các nhà hoch đnh
chính sách, các công ty, các nhà đu t và tt c các bên liên quan khác.
2
Chính vì th, vic phân tích, kim đnh, gii thích các yu t v mô tác đng
đn TTCK, là mt trong nhng vic làm ht sc cn thit, đ trên c s đó có các
khuyn ngh tích cc tác đng nhm h tr cho TTCK phát trin. Xut phát t
nhng lý do đó, tôi đã chn đ tài “nh hng ca các nhân t v mô đn th
trng chng khoán Vit Nam ” làm đ tài nghiên cu lun vn ca mình. Lun
vn bao gm 5 chng:
o Chng 1: Gii thiu;
o Chng 2: Nhng nghiên cu thc nghim trên th gii v các nhân t v
mô nh hng đn th trng chng khoán;
o Chng 3: Phng pháp nghiên cu v s nh hng ca các nhân t v
mô đn th trng chng khoán Vit Nam giai đon t tháng 8/2000 đn tháng
12/2011;
o Chng 4: nh hng ca các nhân t v mô đn th trng chng khoán
Vit Nam giai đon t 8/2000 đn tháng 12/2011;
o Chng 5: Kt lun và mt s khuyn ngh phát trin th trng chng

khoán Vit Nam.
1.2. Mc tiêu nghiên cu
Mc tiêu nghiên cu ca lun vn là gii thích nh hng ca các nhân t v
mô đn TTCK, kim đnh mi quan h gia TTCK và các bin v mô trong ngn
hn và dài hn. Các bin kinh t v mô đc s dng bao gm t l lm phát, t giá
hi đoái, lãi sut trái phiu Chính ph và tng tit kim ni đa Quc gia tác đng
đn TTCK Vit Nam giai đon 2000-2011, đc đo lng thông qua ch s VN-
Index và HNX-Index. T vic phân tích, đo lng và kim đnh, tác gi s gii
thích, lng hóa đc mi quan h gia các bin kinh t v mô và TTCK trong ngn
hn và xem xét mi quan h trong dài hn, nhn din đc nhân t v mô nào thc
s nh hng đn TTCK đ trên c s đó có các khuyn ngh nhm góp phn thúc
đy TTCK Vit Nam phát trin n đnh và bn vng.
3
1.3. Câu hi nghiên cu
 đt đc mc tiêu nghiên cu, đ tài tp trung đi tìm đáp án tr li ca
các câu hi nghiên cu sau:
o TTCK Vit Nam trong thi gian qua bin đng không ngng, lúc tng lúc
gim, nh vy phi chng s bin đng đó mt phn là do s tác đng ca các nhân
t v mô ?
o Trong các nhân t v mô nh t l lm phát, t giá hi đoái, lãi sut trái
phiu Chính ph, tng tit kim trong nc, nhân t nào thc s nh hng, mc đ
nh hng và s nh hng là cùng chiu hay ngc chiu?
o Liu có tn ti mi quan h dài hn gia các bin v mô và TTCK Vit Nam?
o S thay đi ca các nhân t v mô có đc phn ánh tc thì vào ch s giá
chng khoán hay có đ tr thi gian? Hay nói cách khác TTCK Vit Nam có hiu
qu v mt thông tin hay không?
o Nhng gii pháp nào cn thit đc thc hin đ h tr thúc đy TTCK
Vit Nam phát trin?
1.4. Phm vi nghiên cu:
 đt mc tiêu nghiên cu, lun vn tp trung vào phm vi nghiên cu sau đây:

o TTCK Vit Nam giai đon t tháng 8 nm 2000 đn tháng 12 nm 2011.
o Các yu t v mô giai đon t tháng 8/2000 đn tháng 12/2011 bao gm:
T l lm phát, lãi sut trái phiu Chính ph k hn 1 nm, t giá hi đoái gia VN
và dollar M, tng tit kim trong nc.
1.5. i tng nghiên cu
i tng nghiên cu ca lun vn bao gm: TTCK Vit Nam; Ch s giá
chng khoán VN-Index ca HOSE t tháng 8/2000 đn tháng 12/2011; Ch s giá
chng khoán ca HNX-Index ca HNX t tháng 7/2005 đn tháng 12/2011; S nh
hng ca các nhân t v mô đn TTCK Vit Nam.
1.6. Phng pháp nghiên cu
 đt đc mc tiêu nghiên cu, đ tài s dng các phng pháp nghiên
cu đnh tính và đnh lng sau đây:
4
Nghiên cu đnh tính là mt phng pháp tip cn nhm tìm cách mô t và
phân tích đc đim ca vn đ nghiên cu, nhm làm rõ ni dung bn cht ca vn
đ nghiên cu. Trong phm vi đ tài, phng pháp đnh tính đc s dng bng
cách thu thp các s liu và các thông tin liên quan đ quan sát s bin đng ca các
ch s giá chng khoán trong mi liên h vi s thay đi ca các nhân t v mô giai
đon t tháng 8/2000 đn tháng 12/2011 qua đó phát hin ra s nh hng ca các
nhân t v mô đn TTCK.
Nghiên cu đnh lng là phng pháp đnh lng mi quan h gia các
bin, cho phép đo lng và đánh giá mi liên quan gia nhng bin s; cho phép
suy lun thng kê t kt qu thu đc  các mu cho các kt qu  tng th. Trong
phm vi bài nghiên cu tác gi xác đnh mô hình nghiên cu, kim đnh các gi
thuyt thông qua chng trình Eview 6.0, các phng pháp sau đây đc thc hin:
o Phng pháp kim đnh nghim đn v ADF (Augmented Dickey-
Fuller)– đ xác đnh tính dng ca các chui d liu thi gian.
o Phng pháp kim đnh đng liên kt (Co-integrations test) đ xem xét
mi quan h trong dài hn gia các bin.
o Mô hình hiu chnh sai s: (ECM) đ gii thích s nh hng ca các

bin đc lp ti bin ph thuc trong ngn hn và xem xét s mt cân bng trong dài
hn s đc gii thích bao nhiêu phn trm trong ngn hn.
o Kim đnh nhân qu Granger đ xem xét tác đng ca các bin tr và
TTCK Vit Nam có hiu qu v mt thông tin hay không?
Kt lun chng 1
Môi trng kinh t v mô luôn đc xem là đng lc đ phát trin TTCK,
điu này càng đc bit có ý ngha hn đi vi TTCK Vit Nam trong giai đon hin
nay, khi mà th trng đang trong giai đon trm lng và m đm nht trong chng
đng 11 nm thành lp và phát trin, chính vì l đó tác gi đã chn đ tài “nh
hng ca các nhân t v mô đn TTCK” đ nghiên cu, tác gi hy vng rng
nhng phát hin trong nghiên cu s thc s hu ích không ch riêng các nhà đu
t, các công ty chng khoán mà còn đi vi nhng nhà hoch đnh chính sách.
5
CHNG 2: NHNG NGHIÊN CU THC NGHIM
TRÊN TH GII V S NH HNG CA CÁC NHÂN T V MÔ N
TH TRNG CHNG KHOÁN
2.1 Tng quan các nghiên cu thc nghim trên th gií v s nh
hng ca các nhân t v mô đn th trng chng khoán
Các bin s kinh t v mô đu tác đng ti dòng tin trong tng lai và li
sut yêu cu vì th s nh hng ti giá c phiu ca TTCK. Nhng thông tin v
các nhân t v mô nh hng đn TTCK đc rt nhiu các đi tng quan tâm và
thc s hu ích cho nhng nhà hoch đnh chính sách, các nhà đu t, các công ty
niêm yt, CTCK. Chính vì l đó đã có rt nhiu nhà nghiên cu đã tham gia d báo
mi quan h gia các bin kinh t v mô và TTCK bng vic s dng nhng mô
hình nghiên cu khác nhau.
Mukhejee và Naka (1998) vn dng phng pháp ca Johansen trong mô
hình hiu chnh sai s vector VECM và đã gii thích rng TTCK Nht Bn có mi
quan h dài hn vi 6 bin s kinh t v mô là t giá, cung tin, t l lm phát, sn
lng sn xut, lãi sut trái phiu Chính ph dài hn và lãi sut cho vay không k
hn trong ngn hn.

Tit kim tng làm tng vn đu t vào TTCK, điu này cng đã đc chng
minh trong nghiên cu ca Garcia và Liu (1999), các ông đã nghiên cu các nhân t
quyt đnh đn s phát trin ca TTCK, bng vic s dng d liu gp t 15 nc
bao gm 7 nc Châu M La Tinh, 6 nc khu vc Tây Á và 2 nc M và Nht
Bn, vi khong thi gian nghiên cu t nm 1980 đn 1995, bài vit xem xét các
yu t v mô quyt đnh đn s phát trin TTCK, và kt lun rng bên cnh thu nhp
thc t và tính thanh khon ca TTCK, thì t l tit kim là yu t quyt đnh quan
trng, tác đng cùng chiu đn giá tr vn hóa ca TTCK.
Kwon và Shin (2000) s dng mô hình VECM đ kim nghim ti th trng
Hàn Quc và kt lun rng TTCK Hàn Quc có quan h đng liên kt vi ch s sn
phm quc dân, t giá, cán cân thng mi và cung tin, điu đó có ngha là nhng
thay đi ca các nhân t v mô trên s nh hng đn ch s giá chng khoán Hàn
Quc trong dài hn.
6
Gjerde và Saettem (2000), Achsani và Strohe (2003) đã tin hành nghiên cu
 nhng khu vc th trng nh nh Na Uy, Indonesia và cng kt lun rng bin
đng TTCK phn ng ngc vi nhng thay đi v lãi sut, phn ng thun vi s
thay đi ca GDP, cung tin và t giá hi đoái.
Maysami và các cng s (2004) đã gii thích mi quan h gia các bin v
mô và ch s giá chng khoán th trng Singapore (SES All-S Equities Finance
Index, SES All-S Equities Property Index and SES All-S Equities Hotel Index)
bng vic s dng mô hình vec t hiu chnh sai s (VECM) ca Jonhansen và
Juselius (1990) và kt lun rng TTCK Singapore có mi quan h vi các bin lãi
sut, lm phát, t giá, sn lng công nghip và cung tin.
Christopher Gan và các cng s (2006) đã kim đnh tác đng ca các bin
nh lm phát (CPI), t giá hi đoái (EX) lãi sut ngn hn (SR), lãi sut dài hn
(LR), tng trng kinh t (GDP), Cung tin (M1) đn ch s giá chng khoán trên
TTCK New Zealand (NZSE40). Kt qu cho thy có mi quan h gia các bin
kinh t v mô nh lãi sut ngn hn, cung tin và tng trng kinh t vi ch s giá
chng khoán NZSE40 giai đon 1990-2003.

Coleman và tettey (2008) đã nghiên cu nh hng ca các nhân t v mô
lên TTCK Ghana (GSE) và kt lun rng lãi sut cho vay t tin gi ngân hàng và t
l lm phát có nh hng đn TTCK ca Ghana.
Yartey (2008) đã nghiên cu các yu t quyt đnh đn s phát trin ca
TTCK các nn kinh t mi ni, sau đó giúp chúng ta hiu hn đi vi trng hp c
th  Nam Phi. Bài nghiên cu đã kim tra thc nghim các nhân t v mô và các
yu t v th ch chính tr bao gm thu nhp, tng tit kim ni đa, tng đu t ni
đa, tính thanh khon ca th trng, n đnh kinh t v mô, vn t nhân, ri ro
chính tr, pháp lut, tham nhng và tính dân ch quyt đnh đn TTCK đc đo
lng bng mc vn hóa th trng. Các tác gi đã s dng d liu dng bng ca
42 quc gia mi ni vi thi gian quan sát t nm 1990 đn 2004, và đã có nhng
phát hin có ý ngha quan trng v chính sách đi vi các nc th trng mi ni.
7
ó là tng trng kinh t đóng mt vai trò quan trng trong vic phát trin TTCK, 
giai đon đu thành lp, s phát trin ca khu vc ngân hàng là quan trng đi vi
s phát trin ca TTCK các nc mi ni, TTCK b sung ch không phi là thay
th cho ngành ngân hàng, các dch v h tr t h thng ngân hàng đóng góp đáng
k cho s phát trin ca TTCK, tuy nhiên,  giai đon sau, khi th trng đã phát
trin thì th trng li có xu hng cnh tranh vi khu vc ngân hàng; u t trong
nc là mt yu t quyt đnh quan trng đn s phát trin TTCK các nc mi
ni, vì th, đ thúc đy s phát trin TTCK có th khuyn khích đu t bng các
chính sách thích hp; S nh hng bi tit kim ni đa đn TTCK không có ý
ngha thng kê; Tính thanh khon TTCK có nh hng tích cc phát trin TTCK,
ci thin tính thanh khon ca TTCK ti các th trng mi ni có th là mt
phng pháp tip cn ca vic thúc đy TTCK phát trin. Cui cùng, cht lng
ca t chc là nhng yu t quyt đnh quan trng ca phát trin TTCK, gim bt
ri ro chính tr, mt yu t quan trng trong quyt đnh đu t, bên cnh đó, cht
lng pháp lut và trt t dân ch là nhng yu t quan trng cho s phát trin
TTCK ca nhng nn kinh t mi ni.
Suliaman D. Mohammad và các cng s (2009) nghiên cu tác đng các yu

t v mô đn TTCK Karachi. Trong nghiên cu này tác gi s dng s liu hng
quý đ quan sát các yu t v mô bao gm t giá hi đoái, d tr ngoi hi, ch s
sn xut công nghip, chi tiêu tng tài sn c đnh, cung tin M2 và ch s giá bán
buôn tác đng đn ch s giá chng khoán Karachi (Karachi Stock Exchange-KSE)
giai đon nm 1986-2007. Kt qu nghiên cu cho thy ch s sn xut công
nghip, d tr ngoi hi, ch s giá bán buôn có tác đng cùng chiu lên ch s giá
chng khoán trong khi đó, t giá hi đoái, ch tiêu tng tài sn c đnh, lãi sut và
cung tin M2 có tác đng nghch chiu. Tt c các h s tng quan đu có ý ngha
thng kê ngoi tr bin chi tiêu tng tài sn c đnh.
Okpara (2010), đã nghiên cu nh hng ca chính sách tin t đn li nhun
ca TTCK  Nigeria. Tác gi đã s dng phng pháp kim đnh nghim đn v,
đng liên kt và mô hình vec t hiu chnh sai s đ xem xét mi quan h trong
8
ngn hn và dài hn gia các bin lãi sut trái phiu Chính ph, t l lãi sut thc (đã
loi tr lm phát), lãi sut chit khu đn li nhun ca TTCK (đc tính bng công
thc log(P
t
/P
t-1
)). Vi chui thi gian theo tháng t tháng 1 nm 1985 đn tháng 12
nm 2006, bài nghiên cu đã có kt lun, khi lãi sut chiu khu tng lên thì lãi sut
thc và lãi sut trái phiu Chính ph cng tng và chính sách tin t là mt yu t
quyt đnh quan trng đn li nhun ca TTCK dài hn  Nigeria. Nói cách khác,
hành vi lâu dài ca li nhun TTCK  Nigeria phn ln chu nh hng bi hai
bin, th nht, lãi sut trái phiu Chính ph cao s làm gim li nhun ca TTCK,
th hai lãi sut hin ti và mt đ tr ca lãi sut tác đng cùng chiu và quan trng
đn bin đng trong li nhun ca TTCK. H s ca phn d điu chnh sai s bng
32% phn ánh đ lch t cân bng dài hn gia li nhun ca c phiu và lãi sut
trái phiu Chính ph, hay nói cách khác tn ti mi quan h dài hn gia lãi sut trái
phiu Chính ph và li nhun ca TTCK. C ch điu chnh v trng thái cân bng

dài hn trong mi quan h gia li nhun chng khoán và lãi sut trái phiu Chính
ph là c ch điu chnh đnh k hoc bi s tng tác ca th trng hoc bi s
can thip ca Chính ph. Mt thông tin b sung trong s bin đng ca các bin
đc rút ra t mô hình cho thy s bin đng v li nhun ch yu là do nhng cú
sc v lãi sut. Kt qu này cho thy nhng ci tin mi lãi sut có th là mt yu t
d báo tt hn v li nhun ca TTCK  Nigeria.
Mu-lan Wang và các cng s (2010) đã nghiên cu mi quan h gia giá
du, t giá và TTCK th gii. Bài nghiên cu đã gii thích mi quan h ngn hn và
dài hn gia các bin giá du, giá vàng, t giá và ch s chng khoán các nc M,
c, Nht Bn, Thái Lan và Trung Quc t gia nm 2006 đn tháng 2 nm 2009.
Phng pháp kim nghim đn v đc thc hin đ kim tra tính dng, phng
pháp đng tích hp (Johansen) đc s dng đ kim tra liu có mi quan h dài
hn gia các bin hay không? mô hình Var đc s dng đ xác đnh đ tr ti u,
kt qu là đ tr ti u cho M, Nht, Thái Lan và Trung Quc là 9, trong khi đó
c là 10 và cui cùng kim đnh nhân qu Granger đ xác đnh mi quan h nhân
qu gia các bin. Vi phng pháp nghiên cu nh trên, kt qu đã ch ra rng tn
9
ti mi quan h đng liên kt gia giá du, giá vàng t giá hi đoái và ch s giá
chng khoán các nc c, Nht Bn, Thái Lan và Trung Quc, điu này có ngha
là tn ti mi quan h dài hn gia các bin, trong khi đó  th trng M, mi quan
h dài hn gia các bin tng đi yu. Bên cnh đó kt qu nghiên cu cng ch ra
rng  th trng Thái Lan, giá du, giá chng khoán, giá vàng có mi quan h nhân
qu 2 chiu. Các tác gi hy vng kt qu phân tích s cung cp nhiu thông tin cho
các nhà đu t tài chính trong và ngoài nc, kt qu nghiên cu cng s đc s
dng đ phc v cho vic ra quyt đnh ca Chính ph.
Ali M.B (2011) đã có bài nghiên cu nh hng ca các nhân t v mô và vi
mô lên TTCK ca Dhaka. Bài nghiên cu này đã nghiên cu nh hng ca 3 yu
t v mô và 2 yu t vi mô lên ch s giá chng khoán ca TTCK Dhaka (DSI). Ch
s giá chng khoán (DSI) là bin ph thuc, các bin đc lp bao gm 3 bin v mô
là lm phát (INF), ch s sn lng công nghip (IPD), thanh toán nc ngoài

(REMIT), 2 bin vi mô là ch s P/E th trng (MKTPE) và tng trng bình quân
hàng tháng ca mc vn hóa th trng (PAGMCP). Các chui d liu đc kim
tra tính dng bng phng pháp kim nghim đn v (unit root test). Phng pháp
bình phng bé nht OLS đc s dng đ chy mô hình hi quy, các h s hi quy
đc kim tra tính phù hp bng kim đnh Wald vi mc ý ngha 5% và cui cùng
kim đnh nhân qu gia các bin đc s dng theo phng pháp ca Granger
(1969). D liu đc thu thp t TTCK Dhaka (DSE) và ngân hàng Bangladesh
(BB) và đc ly hàng tháng t T7/2002 đn T12/2009, tng cng 90 quan sát. S
liu các bin đc s dng phng pháp logarithms. Kt qu hi quy bi đã ch ra
rng, lm phát và thanh toán quc t có mi quan h ngc chiu vi ch s giá
chng khoán, bên cnh đó mi quan h cùng chiu đc tìm thy gia ch s công
nghip, ch s P/E, mc vn hóa th trng vi ch s giá chng khoán. Kim đnh
nhân qu Granger cho thy không có mi quan h nhân qu gia DSI vi lm phát,
ch s sn lng công nghip, t l tng trng ca mc vn hóa th trng, thanh
toán nc ngoài, tuy nhiên có mi quan h 1 chiu gia giá chng khoán và ch s
P/E th trng. Nh vy th trng không hiu qu v mt thông tin.
10
Pal and Mittal (2011) nghiên cu v s nh hng ca các nhân t v mô lên
th trng vn ca n . Mc đích ca bài vit là gii thích mi quan h trong
ngn hn và dài hn gia TTCK n đ và các bin s kinh t v mô. Qua vic s
dng chui d liu thi gian theo quý, t quý 1 nm 1995 đn quý 4 nm 2008, các
tác gi đã s dng phng pháp kim nghim đn v ADF, kim nghim đng liên
kt và mô hình hiu chnh sai s (ECM) đ rút ra kt lun thng kê trong ngn hn
và dài hn v s nh hng ca 4 nhân t v mô là t l lm phát, lãi sut trái phiu
Chính ph k hn 1 nm, t giá hi đoái gia đng ôla M và đng Rupee và tng
tit kim ni đa ca nn kinh t n  lên hai ch s giá chng khoán là BSE
Sensex ca TTCK Bombay (30cty) và S&P CNX Nifty (50cty) ca TTCK Quc gia
n . Kt qu ca bài nghiên cu chng minh rng có quan h đng liên kt gia
các bin s v mô la chn trong mô hình đi vi c 2 TTCK, đó là mi quan h dài
hn, điu đó có ngha s thay đi ca các nhân t v mô s tác đng đn TTCK n

 trong dài hn. Mô hình ECM trong ngn hn đã ch ra rng t l lm phát tác
đng tht s và ngc chiu trên c hai ch s chng khoán BSE Sensex và S&P
CNX Nifty; T giá hi đoái ch tác đng ngc chiu đn ch s BSE Sensex, không
tác đng đn ch s S&P CNX Nifty, khi t giá hi đoái tng lên 1% thì ch s BSE
Sensex s gim 0.96 đim; S nh hng ca lãi sut trái phiu Chính ph cho kt
qu khác nhau trên 2 TTCK, s nh hng ca bin lãi sut này lên ch s BSE
Sensex là không có ý ngha thng kê, tuy nhiên li có ý ngha thng kê  mc 7%
đi vi ch s S&P CNX Nifty, và h s hi quy là 0.02, nh vy S&P CNX 50 có
quan h cùng chiu vi trái phiu Chính ph; Tng tit kim ni đa đc k vng
là nh hng đn TTCK n , vì khi tit kim tng s làm đu t tng và chng
khoán s tng, tuy nhiên các kt lun thng kê đã ch ra rng, tng tit kim ni đa
đc quan sát nh là s kt hp vô ngha vi c hai ch s chng khoán. R
2
điu
chnh trên c 2 phng trình tng đi thp khong 18%, ng ý rng ch có 18% s
thay đi ca BSE Sensex và S&P CNX 50 đc gii thích bi các bin s t giá, tit
kim, lãi sut trái phiu Chính ph và t l lm phát. iu này có ngha, có rt nhiu
các nhân t v mô khác ngoài mô hình nh hng đn s bin đng ca các ch s
chng khoán. H s ECM trên c 2 phng trình cho thy tc đ điu chnh xy ra
11
trong trng thái cân bng dài hn là s âm và có ý ngha thng kê, giá tr âm xác
nhn s tn ti ca mi quan h cân bng dài hn trong mô hình, h s ECM ch ra
tc đ điu chnh có giá tr ln lt là 0,17(đi vi phng trình BSE Sensex là bin
ph thuc) và 0.25 (đi vi phng trình S&P CNX 50 là bin ph thuc), có ngha
rng 17%, 25% s mt cân bng trong dài hn trc đó s đc điu chnh trong
ngn hn.
2.2 Tng quan các nghiên cu thc nghim  Vit Nam v nh hng
ca các nhân t v mô đn th trng chng khoán Vit Nam
i vi TTCK Vit Nam, cng đã có nhiu bài nghiên cu v s nh hng
ca các nhân t v mô đn TTCK.

Nguyn Hu Tun (2011) đã có bài nghiên cu “nh hng ca bin s v
mô đn TTCK Vit Nam”, theo bài nghiên cu, TTCK chu tác đng ca nhiu yu
t trong đó có các bin s v mô nh giá tr sn lng công nghip, cung tin, t giá,
lm phát…Bng mô hình nghiên cu đnh lng, tác gi đã đo lng mc đ nh
hng ca các bin s v mô đn ch s giá VN-Index ca TTCK Vit Nam giai
đon 2005-2010. Kim đnh đng liên kt đc s dng đ đo lng mi quan h
gia các bin trong dài hn. Khi tn ti mi quan h đng liên kt thì mô hình hiu
chnh sai s dng véc t (VECM) đc thc hin nhm giúp theo dõi mi quan h
cân bng dài hn. Mô hình hiu chnh sai s (ECM) đc s dng đ xác đnh mi
quan h gia các bin trong ngn hn. Kt qu phân tích đnh lng cho thy trong
dài hn cung tin M2 có mi quan h cùng chiu vi ch s giá chng khoán, lm
phát có mi quan h ngc chiu vi ch s chng khoán và có ý ngha thng kê.
Khaled Hussainey and Le Khanh Ngoc (2009) đã nghiên cu 2 nhân t v mô
là lãi sut và sn lng công nghip nh hng đn TTCK Vit Nam, vi chui d
liu theo tháng t tháng 1 nm 2001 đn tháng 4 nm 2008, các tác gi đã s dng
phng pháp kim nghim đn v và mô hình véc t hiu chnh sai s đ xác đinh
mi quan h trong dài hn kt qu đã ch ra rng sn lng công nghip có nh
hng cùng chiu vi giá chng khoán, tuy nhiên lãi sut không nh hng đn giá
chng khoán.
12
Tô Nguyn Trng An (2010) trong lun vn ca mình đã nghiên cu “nh
hng ca chính sách tin t đn TTCK Vit Nam” vi cách tip cn khác, tác gi
đã phân tích nhân t khám phá EFA da trên kt qu kho sát phn ng ca các nhà
đu t trên TTCK Thành ph H Chí Minh trc nhng thông tin v chính sách tin
t liên quan đn lãi sut, lm phát, t l d tr bt buc, cung tin, t giá và GDP s
tác đng nh th nào đn TTCK. Nghiên cu cho thy mc đ đng ý ca các nhà
đu t qua kho sát 5 nhóm nhân t, vi thang đo 5 mc, là trên mc trung bình
(>3) nh vy, nhà đu t ghi nhn có s nh hng ca chính sách tin t lên
TTCK. Trong các nhóm nhân t, nhóm nhân t lãi sut là nhóm mang li tác đng
nh hng ln nht, và nhóm nhân t t giá USD/VND là nhóm có tác đng nh

hng ít nht.
2.3 Kt lun rút ra t các nghiên cu thc nghim v s nh hng ca
các nhân t v mô đn th trng chng khoán.
Nh vy, qua vic tham kho các nghiên cu thc nghim v s nh hng
ca các nhân t v mô đn TTCK chúng ta đu thy rng tt c các bài nghiên cu
đu thng nht  ni dung có s nh hng ca các nhân t v mô lên TTCK và có
rt nhiu các nhân t v mô nh hng đn TTCK trong ngn hn và c trong dài hn.
Tuy nhiên  mi bài nghiên cu li có kt lun khác nhau v mc đ nh
hng, thi gian nh hng hay thái đ nh hng ca các bin v tác đng lên
TTCK, chng han theo Gjerde và Saettem (2000), cho rng t giá hi đoái phn ng
thun vi s thay đi ca TTCK  Na Uy, tuy nhiên Suliaman và các cng s
(2009) li có kt lun, t giá hi đoái tác đng ngc chiu đn TTCK Karachi, hay
Okpara (2010) đã kt lun lãi sut trái phiu Chính ph tng s làm gim li nhun
trên TTCK Negeria, nhng Pal and Mittal (2011) li có kt lun lãi sut trái phiu
Chính ph tng s làm tng ch s giá chng khoán S&P CNX 50 ca TTCK Quc
gia n . Yartey (2008) cho rng tit kim ni đa không nh hng đn TTCK,
tuy nhiên Garcia và Liu (1999) li có kt lun ngc li, t l tit kim là yu t
quyt đnh quan trng, tác đng cùng chiu đn giá tr vn hóa ca TTCK. Mu- lan
Wang và các cng s (2010) cho rng tn ti mi quan h dài hn gia gia giá du,
giá vàng, t giá hi đoái các nc c, Nht Bn, Thái Lan và Trung Quc, tuy
nhiên điu này li không xy ra trên th trng M.
13
Nh vây có s nh hng ca các nhân t v mô đn TTCK, điu này đã
đc minh chng rõ ràng qua bài nghiên cu các nc, tuy nhiên do đc thù kinh t
v mô mi nc khác nhau, do s thay đi qua thi gian ca các bin kinh t v mô,
do trình đ phát trin ca TTCK mi nc khác nhau, do thi gian nghiên cu khác
nhau nên s biu hin trong mi quan h gia các nhân t v mô và TTCK  mi
nc khác nhau, và có nhng kt lun trái chiu, có nhng nhân t  th trng này
thì nh hng, nhng  th trng khác li không nh hng, hay có nhng nhân t
nh hng cùng chiu  th trng này nhng li nh hng ngc chiu  th

trng khác. Có nhng nhân t  Quc gia này này nh hng ngn hn đn TTCK
nhng  Quc gia khác li nh hng dài hn đn TTCK. Chính vì s khác nhau
này nên nhng nghiên cu v s nh hng ca các nhân t v mô đn TTCK luôn
là đ tài mi m, không bao gi c và đc quan tâm bi rt nhiu nhà nghiên cu,
các nhà đu t, các nhà hoch đnh chính sách hay bi nhng ai quan tâm đn
TTCK.
i vi TTCK Vit Nam, cng đã có rt nhiu các nghiên cu trc đây
nghiên cu v s nh hng ca các nhân t v mô đn TTCK, tuy nhiên qua tham
kho nghiên cu ca Pal and Mittal (2011) trên TTCK n , tác gi mun vn
dng phng pháp nghiên cu, vn dng các bin v mô trong bài nghiên cu này
đ thc hin nghiên cu trên TTCK Vit Nam bi nhng lý do sau:
 Cng nh n , Vit Nam là nc Châu Á đang phát trin cn mt
lng vn ln cho nn kinh t, TTCK luôn khát vn nh vy liu, trong các nm
qua Tng tit kim ni đa quc gia ca Vit Nam tng, có phi là nhân t tích cc
to ra ngun vn phát trin TTCK? Tng tit kim ni đa Quc gia là nhân t mi
ít đc nghiên cu trong các bài nghiên cu trc đây, chính vì l đó tác gi mun
s dng nhân t này đ phân tích s nh hng lên TTCK  Vit Nam.
 Bên cnh nhân t tng tit kim ni đa Quc gia, lãi sut trái phiu
Chính ph cng là nhân t mi, ít đc phân tích trong các nghiên cu trc đây.
Phát hành trái phiu Chính ph là kênh huy đng vn mà Vit Nam rt hay áp dng

×