B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
……………
NGUYN TH HNG VÂN
QUN TR QUAN H KHÁCH HÀNG TRONG HOT
NG CP TÍN DNG TI NGÂN HÀNG
LIÊN DOANH VIT -NGA
LUN VN THC S KINH T
TP.H Chí Minh – Nm 2012
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
……………
NGUYN TH HNG VÂN
QUN TR QUAN H KHÁCH HÀNG TRONG HOT
NG CP TÍN DNG TI NGÂN HÀNG
LIÊN DOANH VIT -NGA
Chuyên ngành: Kinh t Tài chính – Ngân hàng
Mã s: 60.31.12
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC
TS. LI TIN DNH
TP.H Chí Minh – Nm 2012
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan Lun vn cao hc này là do chính tôi nghiên cu và thc hin
di s hng dn khoa hc ca TS. Li Tin Dnh.
Các thông tin, s liu đc s dng trong lun vn là hoàn toàn trung thc và
chính xác.
Tôi hoàn toàn chu trách nhim v tính pháp lý quá trình nghiên cu khoa hc
ca lun vn này.
NGUYN TH HNG VÂN
Hc viên Cao hc khóa 19
Chuyên ngành: Kinh t tài chính – Ngân hàng
Mã s: 60.31.12
MC LC
Trang
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các ký hiu, ch vit tt
Danh mc các bng, biu
Danh mc các hình v, đ th
M đu 1
Chng 1: C s lý lun v qun tr quan h khách hàng trong hot đng cp tín
dng ti ngân hàng thng mi 5
1.1 Khái nim v CRM và s phát trin ca CRM 5
1.1.1 Khái nim CRM 5
1.1.2 S phát trin ca CRM 5
1.2 Ni dung ca qun tr quan h khách hàng 7
1.2.1 Xây dng c s d liu v khách hàng 8
1.2.2 Phân tích d liu, la chn khách hàng mc tiêu 8
1.2.3 Công c thc hin đ hng ti khách hàng 10
1.2.4 Xây dng chng trình vi khách hàng mc tiêu 11
1.2.4.1 Dch v và h tr khách hàng 11
1.2.4.2 Nhng chng trình có tính thng xuyên đ duy trì lòng trung thành ca
khách hàng 12
1.2.4.3 Thc hin theo yêu cu khách hàng 12
1.2.4.4 Xây dng quan h công chúng 12
1.2.5 o lng s thành công ca chng trình CRM 13
1.3 Khái quát v CRM trong hot đng cp tín dng ti NHTM 13
1.3.1 Khái nim v CRM trong hot đng cp tín dng 13
1.3.2 Vai trò ca CRM trong hot đng cp tín dng 15
1.3.2.1 Cung cp cho khách hàng các dnh v nhanh hn, tt hn 15
1.3.2.2 Nâng cao hiu qu ca trung tâm h tr khách hàng 15
1.3.2.3 Giúp công tác marketing quan h nhanh chóng thc hin đc nhim v, mc
tiêu ca mình 16
1.3.2.4 Phát hin khách hàng mi và bin h thành khách hàng trung thành ca ngân
hàng 17
1.3.2.5 Góp phn hn ch ri ro trong hot đng cp tín dng 17
1.3.2.6 To ra, duy trì và tng thu nhp t khách hàng 19
1.3.3 Nhng nhân t tác đng đn qun tr quan h khách hàng trong hot đng cp
tín dng 19
1.3.3.1 Chin lc khách hàng 19
1.3.3.2 Chin lc tng tác khách hàng 19
1.3.3.3 Chin lc v nhãn hiu 20
1.3.3.4 Chin lc sáng to ra giá tr. 20
1.3.3.5 Vn hoá 20
1.3.3.6 Con ngi 20
1.3.3.7 T chc 21
1.3.3.8 Công ngh thông tin 21
1.3.3.9 Qun lý kin thc và đào to 22
1.3.4 Ý ngha ca qun tr quan h khách hàng trong hot đng cp tín dng 22
1.4 Nhng c s tin đ to nên s thành công cho CRM trong hot đng cp tín
dng ti NHTM 25
1.4.1 Có sn mt h thng thông tin v khách hàng 25
1.4.2 Có li th khi xây dng các tiêu chí phân hng khách hàng 27
1.4.3 Có điu kin thun li đ ng dng công ngh CRM 27
1.4.4 Thun li khi tp trung ngun lc, đu t hiu qu 27
1.4.5 Có điu kin tin đ đ thit lp các mi quan h vi khách hàng mt cách
đúng đn 28
Kt lun chng 1
Chng 2: Thc trng qun tr quan h khách hàng trong hot đng cp tín dng
ti Ngân hàng Liên doanh Vit – Nga 30
2.1 Khái quát v Ngân hàng Liên doanh Vit - Nga 30
2.1.1 S lc v lch s hình thành 30
2.1.2 Mô hình t chc qun lý 31
2.1.3 Tình hình các ngun lc kinh doanh 31
2.1.3.1 Ngun nhân lc 31
2.1.3.2 C s vt cht k thut và công ngh 32
2.1.3.3 Nng lc tài chính 33
2.1.3.4 V th phn hot đng 34
2.1.4 Kt qu hot đng kinh doanh 35
2.1.4.1 Hot đng dch v 35
2.1.4.2 Hot đng cp tín dng 38
2.2 Phân tích các điu kin có nh hng đn CRM trong hot đng cp tín dng
ti VRB thông qua công tác kho sát 100 KHCN và 100 KHDN. 41
2.2.1 S lng, cht lng các dch v tín dng 41
2.2.2 Trình đ nghip v ca đi ng cán b làm công tác tín dng 43
2.2.3 S phi hp gia các b phn chc nng, các chi nhánh trong vic tìm kim,
duy trì và phát trin quan h khách hàng 44
2.2.4 Tim n không ít ri ro trong vic duy trì quan h tín dng vi khách hàng . 44
2.3 Thc trng qun tr quan h khách hàng trong hot đng cp tín dng ti Ngân
hàng Liên doanh Vit - Nga 46
2.3.1 H thng thông tin khách hàng ca Ngân hàng Liên doanh Vit - Nga. 46
2.3.2 Các Module ng dng chng trình CRM 47
2.3.2.1 Module thông tin khách hàng 47
2.3.2.2 Module Khon vay 47
2.3.3 Xây dng c s d liu khách hàng 47
2.3.4 Công tác phân nhóm khách hàng có quan h tín dng 48
2.3.5 Tình hình xây dng thc hin các chính sách, dch v chm sóc h tr khách
hàng. 50
2.3.6 ánh giá tình hình qun tr quan h khách hàng trong hot đng cp tín dng
ti Ngân hàng Liên doanh Vit - Nga 50
2.3.6.1 Nhng kt qu đt đc 50
2.3.6.2 Nhng tn ti và nguyên nhân tn ti 51
Kt lun chng 2
Chng 3: Gii pháp v qun tr quan h khách hàng trong hot đng cp tín
dng ti Ngân hàng Liên doanh Vit - Nga 55
3.1 Chin lc và đnh hng phát trin trong hot đng cp tín dng ca Ngân
hàng Liên doanh Vit - Nga đn nm 2014. 55
3.1.1 Chin lc phát trin trong hot đng cp tín dng ca Ngân hàng Liên doanh
Vit – Nga đn nm 2014 55
3.1.2 nh hng phát trin trong hot đng cp tín dng ca Ngân hàng Liên
doanh Vit - Nga đn nm 2014 56
3.2 Gii pháp v qun tr quan h khách hàng trong hot đng cp tín dng ti
Ngân hàng Liên doanh Vit - Nga. 56
3.2.1 Xây dng các hot đng CRM 56
3.2.1.1 Xây dng c s d liu v khách hàng 57
3.2.1.2 Phân tích c s d liu, la chn khách hàng mc tiêu 59
3.2.1.3 Xây dng các công c tác đng vào khách hàng mc tiêu …………………………60
3.2.1.4 Xây dng chng trình đi vi khách hàng mc tiêu 63
3.2.1.5 o lng kt qu thc hin chng trình CRM 66
3.2.2 Xây dng các tiêu chun phc v khách hàng to điu kin thun li cho vic
thc hin CRM trong hot đng cp tín dng 67
3.2.2.1 Tiêu chun chung ca đn v 67
3.2.2.2 Tiêu chun v thái đ phc v 68
3.2.2.3 Tiêu chun v cht lng dch v 69
3.2.3 Xây dng vn hoá kinh doanh Ngân hàng 69
3.2.4 Mt s gii pháp khác h tr cho vic thc hin CRM trong hot đng cp tín
dng ti Ngân hàng Liên doanh Vit - Nga 73
3.2.4.1 Thit lp b phn marketing 73
3.2.4.2 Chuyên nghip hoá vic ban hành c ch, quy ch, quy trình th tc
và các điu kin cp tín dng giúp vic cho CRM 74
3.2.4.3 Gii pháp b tr nhm hn ch ri ro khi thit lp, duy trì quan h tín dng vi
khác hàng 75
Kt lun chng 3
Kt lun …… ……….………………………………………………………… 77
Tài liu tham kho
Ph lc 1 – Các tiêu chí xp hng KHDN và KHCN
Ph lc 2 - Phiu điu tra
Ph lc 3 – Kt qu x lý s liu
DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT
BIDV: Ngân hàng u t và Phát trin Vit Nam
CIC: Trung tâm thông tin tín dng ca Ngân hàng nhà nc
CMS: Contact Management System - H thng qun lý giao tip
CRM: Custommer Relationship Management - Qun tr quan h khách hàng
KH: Khách hàng
KHCN: Khách hàng cá nhân
KHDN: Khách hàng doanh nghip
Modul:
NHTM:
Phân h
Ngân hàng thng mi
TSB:
SPSS:
Tài sn bo đm
Statistical Package for the Social Sciences – là mt chng trình máy
tính phc v công tác phân tích thng kê. SPSS đc s dng rng rãi
trong công tác thng kê kinh t - xã hi
VRB: Ngân hàng Liên doanh Vit - Nga
WTO: World Trade Organazation- T chc thng mi th gii.
DANH MC CÁC S
S đ 1.1: Mt s mô hình mu tìm kim khách hàng trong CRM dành cho các nhân
viên quan h khách hàng 24
S đ 2.1: C cu t chc qun lý Ngân hàng Liên doanh Vit - Nga 31
DANH MC CÁC BIU
Biu đ 2.1: T l n xu ti các Chi nhánh VRB đn 31/03/2012 34
Biu đ 2.2: Tình hình phát trin khách hàng t nm 2009 đn 2011 ca VRB 40
Biu đ 2.3: Cht lng tín dng ca VRB đn ht 31/03/2012 43
DANH MC CÁC BNG
Bng 1.1: Tóm tt các quan đim khác nhau liên quan đn CRM 6
Bng 2.1 : Hiu qu hot đng ca các Chi nhánh đn 31/03/2012 31
Bng 2.2 : Th phn hot đng ca VRB nm 2011 và d kin nm 2012 35
Bng 2.3: Tình hình huy đng vn ti VRB đn 31/03/2012 Error! Bookmark not
defined.35
Bng 2.4: Chênh lch huy đng vn và s dng vn đn ht 31/03/2012 36
Bng 2.5: D n tín dng ti VRB đn 31/03/2012 41
Bng 2.6: Kt qu kho sát da trên phiu điu tra 100 KCN, 100 KDN 46
Bng 2.7: Kt qu kho sát v trình đ cán b làm công tác tín dng 48
Bng 3.1: K hoch tng trng Huy đng vn – Cho vay đn nm 2014 67
Bng 3.2: Mt s ch tiêu k hoch tín dng đn nm 2014 68
1
M U
1. Tính cp thit ca đ tài
Khách hàng là thng đ, không có khách hàng s không có bt c doanh
nghip nào tn ti, khách hàng trung thành - tài sn vô giá ca bn. ây là nhng nhn
đnh ht sc cô đng và đúng đn v vai trò ca khách hàng trong hot đng kinh
doanh ca các doanh nghip. Hin nay, qun tr quan h khách hàng không ch là s
la chn ca doanh nghip nh mt gii pháp trong kinh doanh, mà còn là điu mà các
doanh nghip buc phi thc hin nu mun tn ti và phát trin trên th trng cnh
tranh ngày càng tr nên gay gt.
Tr thành thành viên ca WTO, Vit Nam đang đng trc nhng thi c cng
nh nhng thách thc ti mt sân chi mi. Xu th hi nhp và hp tác toàn din trong
tt c các lnh vc ca nn kinh t to điu kin đ chúng ta phát trin mi mt ca nn
kinh t, đng thi thúc đy nhanh, mnh quá trình công nghip hóa và hin đi hóa đt
nc. Cùng vi các ngành kinh t khác, ngành ngân hàng đang đng trc nhng c
hi mi ca quá trình hi nhp, nhng bên cnh đó, nó cng đng trc không ít thách
thc t bên ngoài. Trong quá trình hi nhp kinh t quc t, các ngân hàng thng mi
(đc bit là các ngân hàng liên doanh mi thành lp) s phi đi mt vi s cnh tranh
rt ln t phía các ngân hàng ngoài quc doanh, ngân hàng nc ngoài có nhiu th
mnh vt tri nh: kinh nghim hot đng lâu nm; trình đ khoa hc qun lý chuyên
nghip bc cao; nhiu dch v ngân hàng đa dng, phong phú và hin đi. Bên cnh
h thng ngân hàng còn có không ít các t chc và doanh nghip nh: Bu đin, các
Công ty Bo him cng cung ng dch v ngân hàng. iu này to áp lc cnh tranh
rt cao khin các ngân hàng phi tìm mi cách đ ngày càng phc v khách hàng tt
hn. Qun tr quan h khách hàng cng không nm ngoài mc tiêu làm hài lòng khách
hàng đ gi đc khách hàng, gia tng lòng trung thành ca khách hàng đi vi ngân
hàng. Trong tng các ngun thu ca ngân hàng thì thu nhp t lãi cho vay và các loi
phí liên quan trc tip đn hot đng cp tín dng thng chim t 75% - 85%. iu
2
này cho thy vai trò đc bit quan trng ca khách hàng trong hot đng cp tín dng
ti Ngân hàng Liên doanh Vit - Nga.
Ngân hàng Liên doanh Vit - Nga tuy đã nhn thy vai trò đc bit quan trng
ca khách hàng, nhng đn nay vn cha xây dng đc mt chin lc qun tr quan
h khách hàng, đc bit là khách hàng trong hot đng cp tín dng. Do đó, công tác
qun tr khách hàng trong hot đng cp tín dng ti Ngân hàng Liên doanh Vit - Nga
vn mang tính t phát, không có h thng, cha da trên c s khoa hc qun tr quan
h khách hàng. Thc t cho thy công tác qun tr quan h khách hàng trong hot đng
cp tín dng đc các chi nhánh t làm da trên quy mô ca chi nhánh, tính cht cnh
trnh ca đa bàn hot đng và tính thi đim trong hot đng kinh doanh ca tng
thi k. Nó cha đc coi là công tác quan trng, mang tính thng xuyên trong toàn
b quá trình kinh doanh ca các chi nhánh. ng trc quá trình phát trin và hi nhp
kinh t quc t, đng trc mt th trng tài chính và tin t đc d báo là có mc
đ cnh tranh s ngày càng tr nên gay gt, thì vic tìm ra mt chin lc nhm tìm
kim, duy trì và phát trin th phn trong hot đng cp tín dng, hay nói cách khác là
các gii pháp xây dng, duy trì và phát trin quan h khách hàng trong hot đng cp
tín dng đ to ra ngun thu nhp n đnh lâu dài, đng thi góp phn hn ch ri ro
tín dng là vn đ cp thit đi vi Ngân hàng Liên doanh Vit Nga.
Chính vì vy, tác gi đã chn đ tài “Qun tr quan h khách hàng trong hot
đng cp tín dng ti Ngân hàng Liên doanh Vit - Nga” làm đ tài nghiên cu lun
vn thc s ca mình. Lun vn s tp trung đi sâu vào nghiên cu, đánh giá, đ xut
nhng gii pháp nhm qun tr quan h khách hàng trong hot đng cp tín dng ti
Ngân hàng Liên doanh Vit - Nga và ch ra đc nhóm khách hàng nào Ngân hàng
Liên doanh Vit - Nga cn tp trung ngun lc đ thit lp quan h, duy trì và phát
trin thành khách hàng chin lc trong hot đng cp tín dng.
2. Mc đích nghiên cu
Lun vn nghiên cu c s lý lun ca qun tr quan h khách hàng, kt hp vi
nhng đc đim v sn phm dch v ngân hàng, ri ro tín dng đ t đó xây dng c
3
s lý lun cho vic qun tr quan h khách hàng trong hot đng cp tín dng ti Ngân
hàng Liên doanh Vit - Nga.
Phân tích thc trng, hn ch và nguyên nhân đi vi công tác qun tr quan h
khách hàng trong hot đng cp tín dng ti Ngân hàng Liên doanh Vit - Nga.
a ra mt s gii pháp v qun tr quan h khách hàng trong hot đng cp tín
dng ti Ngân hàng Liên doanh Vit - Nga
3. i tng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu: nghiên cu v công tác qun tr quan h khách hàng
trong hot đng cp tín dng ti Ngân hàng Liên doanh Vit - Nga.
Phm vi nghiên cu: nghiên cu công tác qun tr quan h KHDN và KHCN
trong hot đng cp tín dng ti Ngân hàng Liên doanh Vit - Nga t nm 2009 đn
31/03/2012.
4. Phng pháp nghiên cu
Lun vn s dng tng hp các phng pháp nghiên cu khoa hc ph bin nh
phng pháp duy vt bin chng, phng pháp tip cn h thng đ nêu vn đ, phân
tích din gii và đa ra kt lun. ng thi, lun vn cng s dng các phng pháp
điu tra phân tích, thng kê và so sánh.
5. Ngun s liu ca lun vn
S liu th cp: S liu đc khai thác t Phân h Mã s khách hàng - qun lý
d liu tp trung v khách hàng; Phân h khon vay - qun lý d liu cho vay; Phân h
th tín dng - qun lý d liu v bo lãnh và th tín dng; Phn mm báo cáo Flexcube
v hot đng cp tín dng, dch v, kt qu hot đng kinh doanh và d liu v tình
hình nhân s ca Ngân hàng Liên doanh Vit - Nga.
S liu s cp: Thông tin và s liu đc điu tra bng bng câu hi gi ti 100
KHDN và 100 KHCN đang có quan h tín dng vi Ngân hàng Liên doanh Vit - Nga.
6. Nhng đóng góp ca lun vn
- Góp phn làm rõ vào h thng lý lun v qun tr quan h khách hàng đc bit
là công tác qun tr quan h khách hàng trong hot đng cp tín dng ti NHTM.
4
- Ch ra nhng yêu cu, c s tin đ cho kh nng thành công trong công tác
qun tr quan h khách hàng ti NHTM.
- Xây dng quan đim, h thng các gii pháp vi công tác qun tr quan h
khách hàng trong hot đng cp tín dng ti Ngân hàng Liên doanh Vit - Nga
7. Kt cu ca lun vn
Ngoài phn m đu, kt lun, danh mc tài liu tham kho và ph lc, lun vn
gm 3 chng:
Chng 1: C s lý lun v qun tr quan h khách hàng trong hot đng
cp tín dng ti Ngân hàng thng mi.
Chng 2: Thc trng qun tr quan h khách hàng trong hot đng cp
tín dng ti Ngân hàng Liên doanh Vit – Nga.
Chng 3: Gii pháp v qun tr quan h khách hàng trong hot đng cp
tín dng ti Ngân hàng Liên doanh Vit – Nga.
5
Chng 1
C S LÝ LUN V QUN TR QUAN H KHÁCH HÀNG
TRONG HOT NG CP TÍN DNG TI NGÂN HÀNG THNG MI
1.1 Khái nim v CRM và s phát trin ca CRM
1.1.1 Khái nim CRM
CRM là vit tt ca t Customer Relationship Management (Qun tr quan h
khách hàng). ó là mt chin lc kinh doanh hng vào vic tìm kim, chn la và
duy trì quan h vi nhng khách hàng có giá tr nht”. CRM tp trung vào các quá
trình marketing, bán hàng, dch v và quá trình sn xut sn phm theo nhu cu khách
hàng nhm phc v khách hàng mt cách tt nht.
Mt cách tng quát, CRM là h thng nhm phát hin các đi tng tim nng,
bin h thành khách hàng, và sau đó gi các khách hàng này li vi công ty. Nói nh
vy CRM s là mt tng hp ca nhiu k thut t marketing đn qun lý thông tin hai
chiu vi khách hàng, cng nh rt nhiu công c phân tích v hành vi ca tng phân
khúc th trng đn hành vi mua sm ca tng khách hàng.
1.1.2 S phát trin ca CRM
Tin đ ca CRM là chng trình PIM (Personal Information Manager - Qun
lý thông tin cá nhân) đc dùng đ qun lý tên, đa ch, đin thoi, thi gian và nhng
thông tin cá nhân khác. Sau đó, PIM phát trin thành CMS (Contact Management
System - H thng qun lý giao tip) da vào đó nhng ngi bán hàng, marketing có
th cùng s dng và khai thác thông tin chung. T CMS ngi ta phát trin thành SFA
(Sales Force Automation) đ t đng hóa các tác v bán hàng. ây cng là nn tng c
bn ca CRM ngày nay.
Các nhà nghiên cu nh tin s Jagdish Sheth, Jim Bessen, Hugh Bishop ca
M vào nhng nm 1990 đã đa ra thut ng CRM. T khi ra đi đn nay, các quan
nim v CRM không ngng thay đi và cng có nhiu quan nim khác nhau v CRM.
Có th th thy rõ các quan đim v CRM thông qua bng tóm tt sau:
6
Bng 1.1: Tóm tt v các quan đim khác nhau liên quan đn CRM
Quan
nim
Mô t
Quan nim v thành
công ca CRM
Khái nim tiêu biu
Tin
trình
Mi quan h gia
ngi mua và ngi
bán phát trin theo thi
gian và phi tin ti s
lâu dài
Thành công ca CRM
da trên nng lc ca
công ty trong vic tìm ra
và tin ti đáp ng nhu
cu và mong mun ca
khách hàng hàng
CRM đ cp ti vic
to ra cng nh tác
dng ca vic kt ni
vi th trng, mi
quan h vi th trng
bên ngoài, nht là vi
các kênh và ngi s
dng cui cùng
Chin
lc
Giá tr theo thi gian
ca khách hàng quyt
đnh s lng và
chng loi ngun lc
đu t vào mi quan
h vi khách hàng.
S thành công ca CRM
đòi hi công ty phi liên
tc đánh giá, c đnh và
u tiên cho nhng mi
quan h có giá tr da trên
li nhun theo thi gian
mà h mang li
CRM cho phép công ty
đu t vào khách hàng
mang li nhng giá tr
hu ích cho công ty,
nhng cng gim ti
thiu đu t ca h vào
nhng khách hàng
không mang li li ích
Trit lý
Vic duy trì khách
hàng (mang li li
nhun cao) là kt qu
tt nht xuyên sut các
mc tiêu ca quá trình
xây dng và duy trì các
mi quan h
S thành công ca CRM
đòi hi công ty phi là
trung tâm phc v khách
hàng và phi n lc trong
vic tìm hiu v nhng
nhu cu ca khách hàng
CRM không phi là
mt d án đc lp,
riêng l, mà nó là mt
trit lý kinh doanh, ly
khách hàng là trung
tâm ca các hot đng
trong công ty
Nng
lc
Trong dài hn, kt qu
ca các mi quan h
ch mang li li ích khi
các công ty có kh
nng liên tc thích nghi
các hành vi ca h vi
nhng mong mun ca
cá nhân tng khách
hàng
Thành công ca CRM
ph thuc vào vic công
ty có th s hu đc
nhng ngun lc hu
hình và vô hình mà có
kh nng linh hot thay
đi theo nhu cu ca tng
cá nhân các khách hàng
trên c s phát trin các
d liu ca khách
CRM có ngha là sn
sàng và có kh nng
thay đi tùy theo nhu
cu ca cá nhân mi
khách hàng da trên
nhng gì mà khách
hàng nói vi bn và
nhng gì mà bn bit
đc v khách hàng
7
Quan
nim
Mô t
Quan nim v thành
công ca CRM
Khái nim tiêu biu
Công
ngh
Kin thc và công ngh
qun tr cn thit cho
công ty đ xây dng
trong dài hn li nhun
mang li t các mi
quan h vi khách hàng
S thành công ca CRM
là chìa khoá trong cuc
chy đua theo chc nng
và s dng công ngh
ca các công ty nhm
mc đích xây dng nn
tng kin thc v khách
hàng và qun tr s tng
tác
CRM là công ngh
đc s dng đ h
tr, phi hp các b
phn bán hàng,
marketing, sn xut
theo yêu cu và dch
v, cung cp cho các
b phn này thông tin
đ xây dng mi quan
h vi khách hàng
(Ngun: Phan S ng, 2007. Qun tr quan h khách hàng ti các NHTM. án
nghiên cu khoa hc. i hc kinh t à nng, trang 5-6) [8]
Nhng cách nhìn nhn v CRM càng ngày càng tr nên hoàn thin hn. Quan
nim v CRM hin nay đã nâng lên tm chin lc, nhim v qun tr quan h khách
hàng là nhim v ca toàn b t chc, toàn b t chc phi cùng hng ti khách
hàng, vi mc tiêu cui cùng là gim chi phí, tng doanh thu t các khách hàng mc
tiêu và cui cùng là phi to ra li th cnh tranh t chính hot đng CRM ca mình.
1.2 Ni dung ca qun tr quan h khách hàng
Tu theo mi ngành, mi công ty, mi doanh nghip mà áp dng CRM có s
khác nhau, tuy nhiên mt cách chung nht hot đng CRM có th đc mô t nh sau:
H thng CRM giúp cho khách hàng có th d dàng trao đi thông tin vi công ty qua
nhiu kênh nh website và email, trung tâm đin thoi, các đi lý, chi nhánh ca công ty
hay nhân viên bán hàng hoc thông qua các đi tác mà công ty có th có đc các thông
tin v khách hàng ca mình. Nhng thông tin này s đc tp trung vào các c s d
liu mà CRM to ra. Các c s d liu này s đc phân tích, đánh giá, tp hp ti trung
tâm x lý điu hành và cùng vi s h tr ca b phn marketing, s giúp cho vic xác
đnh, phân loi tm quan trng ca các loi khách hàng đc chính xác và nhanh chóng
hn. Sau đó h thng CRM s tr giúp xác đnh các công c, các chng trình CRM
tho mãn các khách hàng, đc bit là các khách hàng mc tiêu. Tt c nhng kt qu này
8
s đc tng hp tr li c s d liu ca khách hàng, giúp vic nm bt, tha mãn nhu
cu khách hàng đc tt hn.
1.2.1 Xây dng c s d liu v khách hàng
C s d liu là tp hp các thông tin có liên quan vi nhau, đc thit lp và
sp xp theo th t, gim thiu s sai sót chng chéo ca s liu thu thp đc. C s
d liu có th bao gm nhiu thông tin v: h tên, đa ch, s đin thoi, email, ngành
ngh kinh doanh ca khách hàng, các thông tin phn hi ca khách hàng sau khi
doanh nghip tung ra các chin dch c đng (khuyn mãi, qung cáo, hi ngh khách
hàng…) đó có th là nhng phn hi ca khách hàng thông qua các ý tng ca
marketing trc tip, các cuc thm ving ca khách hàng, vic gia tng doanh s hay
các liên h khác ca khách hàng. Ngoài ra còn có th bao gm mt s thông tin v sn
phm, chính sách giá, dch v kèm theo khi khách hàng mua sn phm ca công ty.
T đó, to c s cho vic phân tích d liu nhm mc đích: phân loi khách hàng mc
tiêu, đnh hng chin lc chm sóc khách hàng…
Doanh nghip hiu càng rõ v khách hàng và quá trình to ra giá tr ca h
thì mi quan h càng tr nên có giá tr. iu này đòi hi phi có s qun tr c s d
liu v khách hàng. Kin thc đc ct tr trong c s d liu khách hàng, ni mà c
khách hàng và nhà cung cp có th s dng đ phát trin mi quan h. iu này có
th đc ngh đn nh mt s ghi nh v quan h khách hàng. S ghi nh này khác
vi c s d liu thông thng ch nó th hin mt mi quan h khách hàng c th.
1.2.2 Phân tích d liu, la chn khách hàng mc tiêu
Theo các chuyên gia nghiên cu marketing hàng đu th gii nh Philip Kotler
thì c s d liu marketing bao gm quá trình xây dng, duy trì và s dng các c s
d liu khách hàng và nhng c s d liu khác nhm mc đích liên h và giao dch.
Nn tng ca c s d liu marketing là c s d liu tr thành trung tâm ca chin
lc ngân hàng trong vic qun tr quan h khách hàng.
Vic trin khai h thng CRM không phi ch đn gin là mua các phn mm
thích hp và cài đt vào h thng. h thng CRM phát huy tính hiu qu, trc ht
9
các t chc cn phi quyt đnh nhng loi thông tin nào v khách hàng mà mình cn
phi quan tâm và s dng nhng thông tin này vi mc đích gì.
Mt h thng CRM mnh phi có kh nng liên kt các kênh giao tip khách
hàng này vi nhau. Nhng lung d liu đc thu thp qua các h thng chc nng
(nh h thng bán hàng và qun tr kho hàng) s đc phân tích đ tìm ra các hình
mu chung nht cho tng nhóm khách hàng riêng bit. Các chuyên gia phân tích
ca doanh nghip s xem xét k càng các d liu thu thp và đa ra đánh giá tng
quan v các nhóm khách hàng hoc các vùng dch v cn đc ci thin cht lng
phc v - trit lý Marketing One to One đc th hin đây.
Phân tích d liu: C s d liu ca các ngân hàng bao gm:
- H s gc khách hàng: là mt c s d liu cha đng nhng thông tin c bn
v khách hàng, nhng thông tin này thng đc lu gi cùng vi c s d liu giao
dch.
- C s d liu giao dch: là c s d liu dùng đ qun lý các giao dch mua
bán và dch v vi khách hàng.
- C s d liu khách hàng: là mt b su tp có t chc nhng thông tin chi
tit v các khách hàng cá nhân hoc các trin vng. Nó cung cp mt góc nhìn t mt
phía ca khách hàng v các sn phm đã s dng, chính sách đc áp dng, các giao
dch …và đc hình thành t các d liu giao dch đã đc làm sch và không th sao
chép. ây là c s d liu tng tác và đc tt c các nhân viên có tip xúc vi khách
hàng đu đc quyn tip cn.
- C s d liu marketing: h tr cho c k hoch kinh doanh và k hoch
marketing vì nó s cung cp tm nhìn kinh doanh trong thi gian dài. Ngoài ra, nó còn
theo dõi và h tr vic phát trin mi quan h khách hàng.
- Kho d liu: bao gm các d liu t các ngun trên và ngun khác nu có.
La chn khách hàng mc tiêu: To ra mt h thng qun tr các quan h
hiu qu có ngha là các doanh nghip cn t t thay đi hành vi ca chính h và xác
đnh mt chin lc khách hàng thc s. làm đc điu này, mt doanh nghip
phi:
10
- Xác đnh khách hàng: Nhng khách hàng nào phi đc đnh rõ và ch nhng
khách hàng mà hành vi ca h có th b nh hng mi nên đc xem xét.
- Phân tích vic thu lãi ca các khách hàng: iu này liên quan đn vic vch ra
tng khách hàng mt mc li nhun mà mt khách hàng có th mang li. Phân tích này
bao gm các công vic sau:
+ Phân các loi khách hàng thành nhng nhóm khác nhau da trên mt bin s
d có nh thu nhp.
+ Phân tích giá tr khách hàng có đc thông tin v thu nhp, li nhun, và kh
nng thu lãi tng cng ca khách hàng theo nhóm và theo tng khách hàng.
- Xác đnh các mc tiêu khách hàng: iu này liên quan đn vic thc hin các
mô phng thu nhp và chi phí trên mi khách hàng đ khám phá kh nng thu li
nhun tng lai ca doanh nghip và đ xác đnh các mc tiêu cho các khách hàng,
trên mi mc và mi cá nhân khách hàng (theo thi hn ngn, trung bình và dài hn).
Vic phân đon đc khách hàng giúp ích rt nhiu trong công đon tìm hiu
th hiu, s thích, nhu cu ca khách hàng. T đó, công ty s tìm kim đc khách
hàng tim nng, quyt đnh đc khách hàng mc tiêu đ phc v. i vi mi nhóm
khách hàng c th s có nhng chng trình tng tác hp lý riêng phù hp vi nhng
yêu cu riêng ca khách hàng. T đó, gia tng đc lòng trung thành ca khách hàng,
loi tr đc nhng khách hàng không đem li li ích cho công ty nh: tn kém chi
phí phc v, gây cn tr trong khâu tip th tp trung, phân phi ca công ty.
1.2.3 Công c thc hin đ hng ti khách hàng
Công ngh thông tin: Vai trò ca công ngh th hin công ngh mà t chc s
dng đ to ra giá tr cho khách hàng và các công ngh cho hot đng CRM. Vai trò
ca công ngh trong CRM là đ thun tin hn vi mi quá trình tng tác vi
khách hàng khác nhau. S phân loi khách hàng phi da trên giá tr ca h hay nhng
d báo trc nhng hành vi ca khách hàng. h tr cho quá trình này cu trúc mt
h thng công ngh thông tin phi có kh nng kt ni mt cách hiu qu toàn b t
chc. ng thi h thng công ngh thông tin cùng vi h thng c s d liu phi d
dàng cho tt c các nhân viên truy cp và cho phép h phân tích nhng d liu chính
11
xác bao gm c vic phân tích nhng hành vi mua ca khách hàng. Cu trúc công ngh
thông tin ch rõ h thng s hot đng nh th nào đ h tr quá trình kinh doanh và
tng tác thu thp, cung cp thông tin vi khách hàng. S đu t này phi có hiu lc
vi quá trình hng v khách hàng và tng thích vi h thng công ngh thông tin
sn có ca t chc.
Các công c Marketing: Có th gi th trc tip gii thiu sn phm hoc dch
v mi, khuyn mãi, th thm dò ý kin khách hàng, th cm n, mi tham gia mt
chng trình ca công ty nhm mc đích đt đc đn hàng trc tip, tng cng mi
quan h vi khách hàng.
Telemarketing: là h thng truyn thông marketing trong đó các chuyên viên
marketing s dng nhng công ngh vin thông và công ngh thông tin đ thc hin
nhng hot đng marketing và bán hàng.
1.2.4 Xây dng chng trình vi khách hàng mc tiêu
Nhng mc tiêu tng quát là đa ti mt s tho mãn cao hn ca khách hàng
gia s cnh tranh ca các hãng vi nhau. T nghiên cu này, hin nay nhng ngi
qun tr nhn thy rng nhng khách hàng nhn thc và mong đi các li ích mà sn
phm đa li, và phê bình các sn phm mang li cho h mc đ cnh tranh cao hn.
Ngoài ra, nghiên cu đã ch ra rng có mt mi quan h gia nhng ngi qun tr
phi liên tc đo mc đ tha mãn và trin khai nhng chng trình giúp đ đ làm
tha mãn s mong đi ca khách hàng mc tiêu. Nhng chng trình đi vi khách
hàng mc tiêu bao gm:
- Dch v và h tr khách hàng.
- Nhng chng trình có tính thng xuyên đ duy trì lòng trung thành ca
khách hàng.
- Thc hin theo yêu cu khách hàng.
- Nhng chng trình d thng
- Xây dng quan h công chúng
1.2.4.1 Dch v và h tr khách hàng
12
Vì khách hàng có nhiu la chn và khách hàng mc tiêu là ngi s đa li các
giá tr ch yu cho công ty, do vy dch v khách hàng phi đc u tiên trong hot
đng kinh doanh ca công ty. Bt k s liên lc tip xúc nào gia khách hàng vi công
ty là bt gp dch v khách hàng và mang li nhng li ích tim nng cho hot đng
kinh doanh và h tr CRM hoc có tác đng ngc li. Vic thit k nhng chng
trình nhm tng cng dch v khách hàng thng có hai chiu. Dch v Reactive khi
khách hàng có mt vn đ liên quan đn sn phm và liên lc vi công ty đ gii quyt
nó. a s các công ty ngày nay thit lp nhng c s đ phân phi các dch v
Reactive thông qua đin thoi, faxback, nhng đa ch mail, và s đa dng nhng gii
pháp khác. Dch v Proactive li khác, dch v này do ngi qun tr quyt đnh không
phi đi ti khi khách hàng liên lc vi công ty mà lp mt dch đi thoi vi khách
hàng trc khi h than phin hoc đ ra mt gii pháp phi hi. iu này làm cho vic
qun lý tt hn và nhng nhân viên bán hàng hoc nhân viên tip xúc vi khách hàng
phi đc hun luyn đc bit đ đoán trc nhng nhu cu khác thng ca khách
hàng.
1.2.4.2 Nhng chng trình có tính thng xuyên đ duy trì lòng trung thành ca
khách hàng
Nhng chng trình có tính thng xuyên đ duy trì lòng trung thành ca khách
hàng, cung cp nhng phn thng cho khách hàng nu nh mua lp li. Có chính
sách u đãi, quan tâm tng quà đi vi các khách hàng lâu nm.
1.2.4.3 Thc hin theo yêu cu khách hàng
Khái nim thc hin theo yêu cu khách hàng ngoài hàm ý rng s to ra nhng
sn phm và dch v cho nhng khách hàng riêng l, không đn gin đ thông tin ti
h. Nhng công ty nh Levi Strauss, Nike, Mattel có nhng quá trình và nhng h
thng phát trin đ to ra nhng tùy bin sn phm phù hp vi nhng th hiu ca
khách hàng.
1.2.4.4 Xây dng quan h công chúng
Mt trong nhng cách ch yu là xây dng mng website online ln offline s
giúp cho khách hàng trao đi thông tin có liên quan đn sn phm và đ to ra nhng
13
mi quan h gia khách hàng và công ty hoc nhãn hiu. Nhng mng web và nhng
mi quan h này đc gi là quan h công chúng. Mc đích là s gi mt mi liên h
gia sn phm và các cá nhân. Theo cách này, các nhà qun tr có th xây dng mt
môi trng làm cho khách hàng khó có th b đi nh chính ri “gia đình” gm nhng
ngi mua hàng ca công ty, hay nói cách khác là gn khách hàng ca công ty thành
“gia đình” đ h không th ri b. Nhng vn đ nghiên cu trong vic xây dng
chng trình cho mi quan h công chúng là:
- Yu t gì then cht dn đn s tha mãn khi mt công ty có c mng trc
tuyn ln ngoi tuyn.
- S khác nhau gi dch v Proactive và Reactive
- Chin lc xây dng chng trình nào đ gây dng lòng trung thành
- Làm th nào đ thc hin nhng yêu cu khi lng ln ca khách hàng
- Nhng phng pháp nào đ xác đnh khách hàng mong mun nhng loi sn
phm nào đ sn xut chúng.
1.2.5 o lng s thành công ca chng trình CRM
o lng là bc cui cùng ca mt chu trình CRM và cng là c s đ bt
đu mt chu trình mi. Cn phi bit mc đ thành công ca mt chin lc CRM và
rút ra nhng kinh nghim đ trin khai tt hn CRM trong doanh nghip. Tùy thuc
vào mc tiêu qun lý khách hàng và mc tiêu kinh doanh ca doanh nghip đ có
nhng tiêu chí cn đo lng. ó có th là s thành công ca vic phân phi tiêu th
mt loi sn phm cho nhóm đi tng khách hàng nào đó, là li nhun, th phn, li
nhun biên, là t l khách hàng đc gi li, s hiu bit v khách hàng, chi phí thu
hút khách hàng, chi phí chuyn đi khách hàng (chuyn khách hàng tim nng thành
khách hàng ca doanh nghip) …
1.3 Khái quát v CRM trong hot đng cp tín dng ti NHTM
1.3.1 Khái nim v CRM trong hot đng cp tín dng
Khách hàng là khi ngun cho các ý tng kinh doanh, không có khách hàng
thì mi hot đng kinh doanh ca NHTM s tr lên vô ngha và không có lý do gì đ
NHTM tn ti đc trên th trng. Các doanh nghip nói chung và NHTM nói riêng