HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN XUẤT NHẬP KHẨU VIỆT NAM.PDF



B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH




NGUYN TH THANH HNG




HOÀN THIN HOT NG QUN TR
RI RO TÍN DNG TI NGÂN HÀNG
THNG MI C PHN XUT
NHP KHU VIT NAM




LUN VN THC S KINH T




TP. H CHÍ MINH – NM 2012


B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH

NGUYN TH THANH HNG


HOÀN THIN HOT NG QUN TR
RI RO TÍN DNG TI NGÂN HÀNG
THNG MI C PHN XUT
NHP KHU VIT NAM


Chuyên ngành: Kinh t Tài chính – Ngân hàng
Mã s : 60.31.12



LUN VN THC S KINH T


NGI HNG DN KHOA HC: TS. NGUYN VNH HÙNG


TP. H CHÍ MINH – NM 2012


LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu ca riêng tôi. Các s liu, kt
qu nêu trong lun vn là trung thc và đc trích dn đy đ ngun tham kho

hoc t các tài liu đc nêu  mc tài liu tham kho. Các ý kin đóng góp và gii
pháp đ xut là ca cá nhân tôi t nghiên cu và rút ra t thc t làm vic ti Ngân
hàng Thng Mi C Phn Xut Nhp Kh
u Vit Nam.
Tác gi
Nguyn Th Thanh Hng


MC LC

DANH MC CÁC T VIT TT
DANH MC CÁC BNG BIU

DANH MC CÁC S , BIU 
DANH MC CÁC PHNG TRÌNH
LI M U
CHNG 1: TNG QUAN V QUN TR RI RO TÍN DNG TRONG
HOT NG CA CÁC NGÂN HÀNG THNG MI
1.1 Ri ro tín dng 1
1.1.1 Khái nim ri ro tín dng 1
1.1.2 Phân loi ri ro tín dng 2
1.1.3 Nguyên nhân dn đn ri ro tín dng 3
1.1.3.1 Nguyên nhân thuc v phía ngân hàng 3
1.1.3.2 Nguyên nhân thuc v phía khách hàng 4
1.1.3.3 Nguyên nhân khách quan t môi trng bên ngoài 4
1.1.4 Hu qu ca ri ro tín dng 5
1.1.4.1 i vi ngân hàng 5
1.1.4.2 i vi nn kinh t xã hi 5
1.2 Qun tr ri ro tín dng ti các NHTM 5
1.2.1 Khái nim qun tr ri ro tín dng 5

1.2.2 Các nguyên tc cn bn trong qun tr ri ro NHTM 6
1.2.3 Các mô hình đo lng ri ro tín dng 7
1.2.3.1 Mô hình đnh tính v ri ro tín dng – mô hình 6C 7
1.2.3.2 Mô hình CAMELS 8
1.2.3.3 Mô hình đim s Z 9
1.2.3.4 Mô hình đim s tín dng tiêu dùng 11
1.2.3.5 Mô hình xp hng ca Moody và Standard & Poor 13
1.2.3.6 Mô hình xác đnh giá tr ri ro (VAR) 14


1.2.4 ánh giá ri ro tín dng 16
1.2.4.1 T l n quá hn 16
1.2.4.2 T l n xu 17
1.2.4.3 H s ri ro tín dng 18
1.2.4.4 T l kh nng bù đp ri ro tín dng 18
1.2.5 Phng pháp và công c qun tr ri ro tín dng 18
a. Xây dng mô hình qun tr ri ro tín dng 18
b. Xây dng chính sách tín dng 19
c. Xây dng quy trình tín dng 19
d. H thng xp hng tín dng ni b 19
e. Bin pháp bo đm tín dng 20
f. Trích lp d phòng ri ro tín dng 20
g. Qun tr ri ro tín dng bng bin pháp x lý n 21
h. Kim toán ni b và kim toán bên ngoài 21
1.3 Qun tr ri ro tín dng theo Basel 21
i. Quy trình qun tr ri ro tín dng theo Basel 21
1.3.1.1 Nhn dng và phân loi ri ro 21
1.3.1.2 ánh giá và đo lng ri ro, tính toán mc đ chu đng tn tht 22
1.3.1.3 Kim soát – Phòng nga ri ro 23
1.3.1.4 Tài tr ri ro 24

ii. Nguyên tc Basel v qun tr n xu 24
1.4 Kinh nghim qun tr ri ro tín dng ti mt s nc trên th gii và bài
hc đi vi Eximbank 26
1.4.1 Kinh nghim ca M 26
1.4.2 Kinh nghim ca Trung Quc 27
1.4.3 Kinh nghim ca Thái Lan 28
Kt lun chng 1 29
CHNG 2: THC TRNG QUN TR RI RO TÍN DNG TI
EXIMBANK


2.1 Gii thiu chung v Eximbank 30
2.1.1 Quá trình hình thành và phát trin 30
2.1.2 Kt qu hot đng 31
2.2 Kt qu kho sát v thc trng hot đng qun tr ri ro tín dng ti
Eximbank 35
2.2.1 Phng pháp và công c qun tr ri ro tín dng ti Eximbank 35
2.2.1.1 Xây dng mô hình qun lý tín dng và phân cp thm quyn phê duyt
tín dng… 35
2.2.1.2 Xây dng chính sách tín dng hi
u qu 38
2.2.1.3 Xây dng quy trình tín dng cht ch, chuyn đi mô hình t chc b
phn tín dng 40
2.2.1.4 Mt s mô hình đo lng, đánh giá ri ro tín dng s dng trong thm
đnh cho vay ti Eximbank 40
2.2.1.5 H thng xp hng tín dng ni b 42
2.2.1.6 Tng cng công tác qun tr nhân s 44
2.2.1.7 Công tác x lý n xu 45
2.2.1.8 Thc hin phân loi n, trích lp d phòng ri ro tín dng 45
2.2.1.9 Kim toán ni b 46

2.2.2 Nhng tn ti trong hot đng qun tr ri ro tín dng ti Eximbank 46
2.2.2.1 Công tác thm đnh tín dng 46
2.2.2.2 H thng xp hng tín dng ni b 47
2.2.2.3 Cht lng đi ng cán b nhân viên 49
2.2.2.4 Công tác phát hin, theo dõi và x lý n có vn đ 49
2.2.2.5 Công tác phân loi n và trích lp d phòng ri ro 50
2.2.2.6 Công tác kim toán ni b ti ngân hàng cha hiu qu 51
2.3 ánh giá nh hng ca hot đng qun tr ri ro tín dng đn hot đng
tín dng ti Eximbank 52
2.3.1 Tình hình hot đng tín dng ti Eximbank 52
2.3.2 Duy trì c cu d n tín dng hp lý 53


2.3.3 Kim soát ri ro tín dng 55
2.4 Nguyên nhân dn đn ri ro tín dng ti Eximbank 57
2.4.1 Nguyên nhân thuc v phía ngân hàng 58
2.4.2 Nguyên nhân thuc v phía khách hàng 65
2.4.3 Nguyên nhân khách quan thuc v môi trng bên ngoài 68
Kt lun chng 2 73
CHNG 3: GII PHÁP HOÀN THIN HOT NG QUN TR RI RO
TÍN DNG TI EXIMBANK
3.1 Phng hng phát trin ca Eximbank giai đon 2010 - 2015 74
3.1.1 nh hng phát tri
n Eximbank 74
3.1.2 Nhim v trng tâm giai đon 2010 - 2015 74
3.2 Gii pháp hoàn thin hot đng qun tr ri ro tín dng ti Eximbank 77
3.2.1 Hoàn thin chính sách tín dng 77
3.2.2 Xây dng quy trình qun tr ri ro tín dng phù hp vi thc t ca
Eximbank 80
3.2.3 Thành lp b phn nghiên cu, phân tích, d báo kinh t v mô 83

3.2.4 Hoàn thin h thng xp hng tín dng ni b 84
3.2.5 Gii pháp v ngun nhân lc 86
3.2.6 Nhóm gii pháp phòng nga ri ro tín dng 87
3.2.6.1 Xây dng h thng các ch s bình quân ngành phc v công tác thm
đnh……… 87
3.2.6.2 Nâng cao cht lng h thng thông tin tín dng 88
3.2.6.3 Nâng cao cht lng thm đnh và phân tích tín dng 88
3.2.6.4 Nâng cao hiu qu thm đnh và qun lý tài sn bo đm 90
3.2.6.5 Tng cng công tác kim tra, giám sát quá trình gii ngân và sau cho
vay……… 92
3.2.6.6 Tng cng công tác kim tra, kim soát và kim toán ni b 94
3.2.7 Gii pháp hn ch, bù đp ri ro xy ra 95
3.2.7.1 Tng cng công tác x lý n có vn đ 95


3.2.7.2 Thc hin phân loi n, trích lp d phòng ri ro tín dng 97
3.3 Mt s khuyn ngh đi vi Ngân hàng Nhà nc 97
3.3.1 Nâng cao cht lng công tác qun lý, điu hành ca NHNN 97
3.3.2 Tng cng và nâng cao cht lng công tác thanh tra, kim tra ca NHNN
đi vi hot đng ca các NHTM 97
3.3.3 Hoàn thin h thng thông tin tín dng ca NHNN 98
3.4 Mt s khuyn ngh
đi vi c quan qun lý Nhà nc 99
Kt lun chng 3 101
KT LUN
TÀI LIU THAM KHO
PH LC


DANH MC CÁC T VIT TT

NHTM Ngân Hàng Thng Mi
NH TMCP Ngân Hàng Thng Mi C Phn
NHNN Ngân hàng Nhà nc
NH Ngân hàng
TCTD T chc tín dng
CIC Trung tâm thông tin tín dng
KH Khách hàng
KHDN Khách hàng doanh nghip
KHCN Khách hàng cá nhân
CBTD Cán b tín dng
TSB Tài sn bo đm
BCTC Báo cáo tài chính
GTCG Giy t có giá
BS Bt đng sn
TNHH Trách nhim hu hn
DNTN Doanh nghip t nhân
STB Ngân Hàng Thng Mi C Phn Sài Gòn Thng Tín
ACB Ngân Hàng Thng Mi C
 Phn Á Châu
TCB Ngân Hàng Thng Mi C Phn K Thng
MB Ngân Hàng Thng Mi C Phn Quân i
VIB Ngân Hàng Thng Mi C Phn Quc T
EIB Ngân Hàng Thng Mi C Phn Xut Nhp Khu Vit Nam
Eximbank Ngân Hàng Thng Mi C Phn Xut Nhp Khu Vit Nam


DANH MC CÁC BNG BIU

Bng 1.1: Các hng mc xác đnh cht lng tín dng 11


Bng 1.2: Khung chính sách tín dng theo mô hình đim s 12
Bng 1.3: Bng xp hng ca Moody và Standard & Poor 13
Bng 2.1: Mt s ch tiêu hot đng ca Eximbank 2006 – 2011 31
Bng 2.2: C cu ngun vn huy đng ca Eximbank 2007 – 2011 33
Bng 2.3: Kho sát v công tác thm đnh cho vay 46
Bng 2.4: Kho sát v h thng xp hng tín dng ni b 47
Bng 2.5: Kho sát v cht lng đi ng CBNV tín dng 49
Bng 2.6: Kho sát v công tác phát hin, theo dõi và x lý n có vn đ 49
Bng 2.7: Kho sát v phân loi n và trích lp d phòng ri ro tín dng 50
Bng 2.8: Kho sát v hiu qu ca công tác kim toán ni b 51
Bng 2.9: D n ca Eximbank phân theo thi hn vay và theo loi tin vay 53
Bng 2.10: D n ca Eximbank phân theo thành phn kinh t 2007- 2011 54
Bng 2.11: C cu d n ca Eximbank theo ngành kinh t 2007 – 2011 55
Bng 2.12: Tình hình kim soát ri ro tín dng ti Eximbank 2007 – 2011 56
Bng 2.13:Thng kê v nguyên nhân hng dn chính sách tín dng cha c th 58
Bng 2.14: Thng kê nguyên nhân CBTD cha chp hành nghiêm túc chính sách
tín dng 59
Bng 2.15: Thng kê v nguyên nhân thu thp thông tin, thm đnh tín dng cha
đy đ, chính xác 60
Bng 2.16: Thng kê v nguyên nhân ch chú trng đn TSB, không thm đnh
tính kh thi ca phng án 61
Bng 2.17: Thng kê v nguyên nhân thiu kim tra, giám sát vn vay 62
Bng 2.18: Thng kê v nguyên nhân nng lc chuyên môn còn hn ch hoc
CBTD có vn đ v đo đc 63
Bng 2.19: Thng kê v nguyên nhân cnh tranh dn đn ni lng các điu kin cp
tín dng 64


Bng 2.20: Thng kê v nguyên nhân nng lc tài chính KH yu kém, thiu minh

bch 65
Bng 2.21: Thng kê v nguyên nhân nng lc qun tr điu hành yu kém 66
Bng 2.22: Thng kê v nguyên nhân KH s dng vn sai mc đích 67
Bng 2.23: Thng kê v nguyên nhân KH gian ln, c tình la đo 68
Bng 2.24: Thng kê v nguyên nhân bin đng ca nn kinh t 69
Bng 2.25: Thng kê v nguyên nhân thay đi ca môi trng t nhiên 70
Bng 2.26: Thng kê v nguyên nhân môi trng pháp lý cha thun li, qun lý v
mô ca Nhà nc cha hoàn chnh 71
Bng 2.27: Thng kê v nguyên nhân hot đng thanh tra, kim tra ca NHNN
cha hiu qu 72
Bng 2.28: Thng kê v nguyên nhân h thng thông tin tín dng còn bt cp 72
Bng 3.1: Tng quan gia ch s Z’’ điu chnh ca Altman vi xp hng ca
Standard & Poor và Moody’s 85




DANH MC CÁC S , BIU 

S đ 1.1: Phân loi ri ro tín dng ngân hàng 2
S đ 2.1: B máy qun lý tín dng ti Eximbank 36
Biu đ 2.1: C cu ngun vn huy đng ca Eximbank 2007 – 2011 33
Biu đ 2.2: Tng tài sn và tng d n cho vay ca Eximbank 2007 – 2011 34
Biu đ 2.3: Tng d n cho vay ca Eximbank 2007 – 2011 52
Biu đ 2.4: Mc đ ph bin ca các nguyên nhân ri ro tín dng ti Eximbank 58



DANH MC CÁC PHNG TRÌNH

Phng trình 1.1: Mô hình đim Z - doanh nghip c phn hóa, ngành sn xut 9
Phng trình 1.2: Mô hình đim Z - doanh nghip cha c phn, ngành sn xut 10

Phng trình 1.3: Mô hình đim Z - doanh nghip ngành thng mi, dch v và
các ngành khác 10
Phng trình 1.4: Công thc Z’’ điu chnh 10
Phng trình 1.5: Mô hình VaR - T sut sinh li k vng ca danh mc 14
Phng trình 1.6: Mô hình VaR -  lch chun ca danh mc 14
Phng trình 1.7: Công thc tính VaR theo phng pháp phân tích 15
Phng trình 1.8: T l n quá hn 16
Phng trình 1.9: T l n xu 17
Phng trình 1.10: H s ri ro tín dng 18
Phng trình 1.11: Kh nng bù đp ri ro tín dng 18
Phng trình 1.12: Công thc tính toán tn tht tín dng theo Basel II 23








LI M U

1. Lý do chn đ tài
Trong các lnh vc hot đng ca ngân hàng thì hot đng tín dng chim t
trng cao nht, mang li ngun thu ch yu cho các ngân hàng. Tuy nhiên, tín dng
cng là hot đng kinh doanh phc tp nht so vi các hot đng kinh doanh khác
ca ngân hàng thng mi, là hot đng tim n nhiu ri ro. Ri ro tín dng xy ra
s 

nh hng đn kh nng thu hi đc vn vay, làm nh hng đn kh nng
thanh khon ca ngân hàng, làm gim kh nng cung cp vn cho nn kinh t và
cui cùng nh hng đn li nhun ca ngân hàng. Có th nói ri ro tín dng có tác
đng rt ln và nh hng trc tip đn s tn ti và phát trin ca mi t chc tín
dng, cao hn na nó tác đng, nh hng đn toàn b h thng ngân hàng và toàn
b nn kinh t.
Do đó, công tác qun tr ri ro tín dng có vai trò cc k quan trng đi vi các
ngân hàng nói riêng và c h thng tài chính nói chung. Qun lý ri ro tín dng tc
là làm th nào đ xác đnh, đo lng và kim soát ri ro  mc có th chp nhn.
Vic thm đnh, phân tích, đánh giá và qun lý tt các khon cho vay s hn ch
đc ri ro tín dng, và tt yu s gim bt n xu cho ngân hàng. Vì th, làm th
nào đ qun tr ri ro tín dng có hiu qu đang là mt vn đ mà các ngân hàng
thng mi rt quan tâm, nht là trong tình hình kinh t tài chính ngân hàng toàn
cu đy bin đng nh hin nay.
Trong điu kin nn kinh t din bin phc tp nh hin nay, hot đng tín dng
ngày càng phát trin, m rng do nhu cu tt yu ca nn kinh t - xã hi, đòi hi
các ngân hàng thng mi phi xây dng mt mô hình qun tr ri ro tín dng có
hiu qu và phù hp vi điu kin Vit Nam là mt yêu cu bc thit đ đm bo
hn ch ri ro trong hot đng cp tín dng, hng đn các chun mc quc t
trong qun tr ri ro và phù hp vi môi trng hi nhp. Vì lý do đó, tác gi đã
chn đ tài “Hoàn thin hot đng qun tr ri ro tín dng ti Ngân Hàng
Thng Mi C Phn Xut Nhp Khu Vit Nam”.


2. Mc tiêu nghiên cu
i. Phân tích thc trng hot đng tín dng, nguyên nhân dn đn ri ro và các
phng pháp, công c qun tr ri ro tín dng ti Ngân Hàng Thng Mi C Phn
Xut Nhp Khu Vit Nam, trên c s đó đánh giá nhng kt qu đc và nhng
mt tn ti trong công tác qun tr ri ro tín dng.
ii. Trên c s lý lun và phân tích th

c trng hot đng tín dng, tác gi đ xut
mt s gii pháp nhm hoàn thin hot đng qun tr ri ro tín dng ti Ngân Hàng
Thng Mi C Phn Xut Nhp Khu Vit Nam.
3. i tng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu: Là hot đng tín dng ti Ngân Hàng Thng Mi C
Phn Xut Nhp Khu Vit Nam, trong đó đi sâu phân tích ri ro tín dng và công
tác qun tr ri ro tín dng.
Phm vi nghiên cu: Nghiên cu v hot đng tín dng và hot đng qun tr ri
ro tín dng ti Ngân Hàng Thng Mi C Phn Xut Nhp Khu Vit Nam trong
giai đon 2007 – 2010. T đó đa ra các gii pháp hoàn thin hot đng qun tr ri
ro tín dng ti Ngân Hàng Thng Mi C Phn Xut Nhp Khu Vit Nam.
4. Phng pháp nghiên cu
Tác gi s dng các phng pháp thng kê, phân tích, tng hp, so sánh, đánh
giá các thông tin nhm chng minh, làm sáng t vn đ cn nghiên cu.
5. Kt cu ca lun vn
Chng 1: Tng quan v qun tr ri ro tín dng trong hot đng ca các Ngân
hàng thng mi
Chng 2: Thc trng qun tr ri ro tín dng ti Ngân Hàng Thng Mi C
Phn Xut Nhp Khu Vit Nam
Chng 3: Gii pháp hoàn thin hot đng qun tr ri ro tín dng ti Ngân
Hàng Thng Mi C Phn Xut Nhp Khu Vit Nam

- 1 -
CHNG 1
TNG QUAN V QUN TR RI RO TÍN DNG TRONG
HOT NG CA CÁC NGÂN HÀNG THNG MI

1.5 Ri ro tín dng
1.1.1 Khái nim ri ro tín dng
Ri ro là nhng bin c không mong đi khi xy ra dn đn tn tht v tài sn

ca NH, gim sút li nhun thc t so vi d kin hoc phi b ra thêm mt khon
chi phí đ có th
 hoàn thành đc mt nghip v tài chính nht đnh.
Trong hot đng kinh doanh NH, tín dng là hot đng đem li li nhun ch
yu ca NH nhng cng là nghip v tim n ri ro rt ln. Do đó, ri ro tín dng là
mt trong nhng nguyên nhân ch yu gây tn tht và nh hng đn cht lng
kinh doanh NH.
Anthony Saunder đnh ngha ri ro tín dng là khon l tim tàng khi NH cp
tín dng cho KH, ngha là kh nng các lung thu nhp d tính mang li t khon
cho vay ca NH không th đc thc hin đy đ c v c s lng và thi hn
1
.
Theo Timothy W.Koch, mt khi NH nm gi tài sn sinh li, ri ro xy ra khi
KH sai hn – có ngha là KH không thanh toán vn gc và lãi theo tha thun. Ri
ro tim n là s thay đi tim n ca thu nhp thun và th giá ca vn xut phát t
vic KH không thanh toán hay thanh toán tr hn
2
.
Ti Vit nam, theo Quyt đnh 493/2005/Q-NHNN ngày 22/4/2005 v phân
loi n, trích lp và s dng d phòng đ x lý ri ro tín dng trong hot đng NH
ca TCTD, “ri ro tín dng trong hot đng NH ca TCTD là kh nng xy ra tn
tht trong hot đng NH ca TCTD do KH không thc hin hoc không có kh
nng thc hin ngha v ca mình theo cam kt”.
Tóm li, ri ro tín dng là loi ri ro phát sinh trong quá trình cp tín dng ca
NH, biu hin qua vic KH không tr đc n hoc tr n không đúng hn cho NH.


1
: Anthony Saunder, Financial Institutions Management – A Modern Perpective
2

: Timothy W.Koch (1995), Bank Management, University of South Carolina, The Dryden Press

- 2 -
Nó din ra trong quá trình cho vay, chit khu công c chuyn nhng và GTCG,
cho thuê tài chính, bo lãnh, bao thanh toán ca NH. Tuy nhiên, ri ro là yu t
khách quan nên chúng ta không th loi tr hoàn toàn mà ch có th hn ch s xut
hin ca chúng cng nh tác hi do chúng gây ra.
1.1.2 Phân loi ri ro tín dng
1.1.2.1 Cn c vào tính khách quan, ch quan ca nguyên nhân ri ro:
- Ri ro khách quan: là ri ro do các nguyên nhân khách quan nh thiên tai, đch
ha, ngi vay b cht, mt tích và các bin đng ngoài d kin khác làm tht thoát
vn vay trong khi ngi vay đã thc hin nghiêm túc ch đ, chính sách.
- Ri ro ch quan: do nguyên nhân ch quan ca ngi vay và ngi cho vay vì
vô tình hay c ý làm tht thoát vn vay hay vì nhng lý do ch quan khác.
1.1.2.2 Cn c vào nguyên nhân phát sinh ri ro:
Nu cn c vào nguyên nhân phát sinh ri ro thì ri ro tín dng đc phân
thành các loi sau:
S đ 1.1: Phân loi ri ro tín dng NH










Ri ro giao dch: là mt hình thc ca ri ro tín dng mà nguyên nhân phát
sinh là do nhng hn ch trong quá trình giao dch và xét duyt cho vay, đánh giá

KH. Ri ro giao dch bao gm:
Ri ro
la chn
Ri ro
nghip v
Ri ro
bo đm
Ri ro
ni ti
Ri ro
tp trung
Ri ro
giao dch
Ri ro
danh mc
Ri ro
tín dng

- 3 -
- Ri ro la chn: là ri ro liên quan đn đánh giá và phân tích tín dng khi NH
la chn nhng phng án vay vn có hiu qu đ ra quyt đnh cho vay.
- Ri ro bo đm: phát sinh t các tiêu chun bo đm nh các điu khon trong
hp đng cho vay, các loi TSB, ch th bo đm, hình thc bo đm vay và mc
cho vay trên giá tr ca TSB.
-
Ri ro nghip v: là ri ro liên quan đén công tác qun lý khon vay và hot
đng cho vay, bao gm c vic s dng h thng xp hng ri ro và k thut x lý
các khon vay có vn đ.
Ri ro danh mc: là mt hình thc ca ri ro tín dng mà nguyên nhân phát
sinh là do nhng hn ch trong qun lý danh mc cho vay ca NH. Ri ro danh mc

bao gm:
- Ri ro ni ti: là ri ro xut phát t các yu t, đc đim riêng bên trong ca
mi ch th đi vay hoc ngành, lnh vc kinh t. Nó xut phát t đc đim hot
đng hoc đc đim s dng vn ca KH vay.
- Ri ro tp trung: là trng hp NH tp trung cho vay quá nhiu đi vi mt s
KH, cho vay quá nhiu KH hot đng trong cùng mt ngành, lnh vc kinh t hoc
trong cùng mt vùng đa lý nht đnh,…
1.1.3 Nguyên nhân dn đn ri ro tín dng
Nguyên nhân dn đn ri ro tín dng rt đa dng, bao gm nhng nguyên nhân
khách quan và nhng nguyên nhân ch quan do các ch th tham gia quan h tín
dng. Nhng nguyên nhân ch quan có nh hng rt ln đn cht lng tín dng
và NH có th kim soát đc nu có nhng bip pháp thích hp. Nguyên nhân ri
ro tín dng có th phân thành 3 nhóm chính sau:
1.1.3.4 Nguyên nhân thuc v phía NH
- Cán b NH không tuân th chính sách tín dng, không chp hành đúng quy
trình cho vay.
- Chính sách tín dng không hp lý, quá nhn mnh vào li nhun NH nên khi
cho vay quá chú trng vào li tc, cho vay đu t liu lnh, tp trung ngun vn cho
vay quá nhiu vào mt KH, mt nhóm KH hoc mt ngành kinh t nào đó.

- 4 -
- Quy ch, quy trình tín dng cha cht ch, cha chú trng đn phân tích KH,
xp loi ri ro đ tính toán điu kin và kh nng tr n, quá coi trng vào TSB
hoc phng pháp phân tích còn hn ch, cha chính xác.
- Nng lc d báo, phân tích và thm đnh tín dng, phát hin và x lý khon vay
có vn đ ca CBTD còn hn ch, nht là đi vi các ngành đòi hi hi
u bit
chuyên môn cao dn đn sai lm trong quyt đnh cho vay.
- Thiu thông tin hoc phân tích thông tin không đy đ, phân tích và thm đnh
tín dng cha cn thn dn đn quyt đnh cho vay và đu t không hp lý.

- Thiu kim tra, kim soát sau cho vay dn đn KH s dng vn sai mc đích
nhng NH không ngn chn kp thi.
- Cán b NH thiu đo đc ngh nghip, chng hn nh cu kt vi KH, cán b
thm đnh d án không trung thc, đánh giá cao v hiu qu d án cng nh kh
nng tr n nhng thc t thì không đúng; đnh giá TSB không chính xác hoc
không thc hin đy đ th tc pháp lý cn thit…
1.1.3.5 Nguyên nhân thuc v phía KH
- Nng lc tài chính KH yu kém, thiu minh bch, s dng vn sai mc đích
dn đn tình trng sn xut kinh doanh thua l.
- Nng lc và trình đ qun lý ca ngi điu hành yu kém dn đn s dng
vn vay kém hiu qu hoc tht thoát nh hng đn kh nng tr n.
- KH thiu thin chí tr n, c tình chây l không mun tr n hoc c tình la
đo NH.
1.1.3.6 Nguyên nhân khách quan t môi trng bên ngoài
Nhóm nguyên nhân này bao gm s thay đi tiêu cc ca môi trng t nhiên
(thiên tai, dch bnh, ha hon,…), hoc s thay đi các yu t th trng, ch đ,
chính sách ca Nhà nc, đi th cnh tranh, s bin đng ca các yu t nh t
giá, lãi sut, lm phát… làm cho các doanh nghip không có kh nng thích ng kp
thi vi môi trng kinh doanh, t đó gp khó khn trong hot đng, ri vào tình
cnh phá sn, không tr đc n NH; đi vi cá nhân vay vn s b tht nghip, thu
nhp gim sút nên cng khó có kh nng tr n cho NH.

- 5 -
1.1.4 Hu qu ca ri ro tín dng
1.1.4.1 i vi NH
Khi ri ro tín dng xy ra, NH không thu hi đc lãi cho vay, mt phn hoc
toàn b n gc tin vay nhng vn phi tr lãi cho ngi gi tin khi đn hn, dn
đn NH mt cân đi thu chi, vòng quay vn tín dng gim, li nhun gim khi phi
trích lp qu d phòng, hiu qu kinh doanh thp.
N

u ri ro tín dng ln, n tht thu vi t l cao, NH b l và mt vn kinh
doanh, dn đn mt kh nng thanh khon, làm mt lòng tin ca ngi gi tin cng
nh ngi vay, nng lc tài chính gim sút, uy tín và sc cnh tranh gim. Kt qu
kinh doanh ca NH ngày càng xu, thm chí nu trm trng hn có th dn đn phá
sn nu không có bin pháp x lý, khc phc kp thi.
1.1.4.2 i vi nn kinh t xã hi
Hot đng ca mt NH trong mt quc gia liên quan đn h thng NH và các t
chc kinh t, xã hi và cá nhân trong nn kinh t. Do vy, nu mt NH có kt qu
hot đng xu dn đn mt kh nng thanh toán và phá sn thì s có tác đng dây
chuyn nh hng xu đn h thng các NH và các b phn kinh t khác. Nu
không có s can thip kp thi ca NHNN và Chính ph thì tâm lý s mt tin s
lây lan đn toàn b ngi gi tin và h s đng lot rút tin ti các NHTM, kt qu
là các NH khác vô hình chung cng ri vào tình trng mt kh nng thanh toán.
NH thc hin chc nng trung gian tài chính, là kênh thu hút và bm tin cho
nn kinh t. Do đó, khi ri ro tín dng xy ra gây nên s phá sn ca NH s làm cho
nn kinh t mt n đnh và ngng tr, mt cân đi v quan h cung cu, lm phát,
tht nghip, t nn xã hi gia tng, tình hình kinh t xã hi bt n…
Ngoài ra, ri ro tín dng cng nh hng đn nn kinh t th gii vì ngày nay
nn kinh t ca mi quc gia ph thuc ngày càng nhiu vào nn kinh t khu vc và
th gii. Mt khác, mi liên h tin t, đu t gia các nc ngày càng phát trin
nên ri ro tín dng ti mt nc s nh hng đn các nn kinh t có liên quan.
1.6 Qun tr ri ro tín dng ti các NHTM
1.2.6 Khái nim qun tr ri ro tín dng

- 6 -
Qun tr ri ro là quá trình tip cn ri ro mt cách khoa hc, toàn din và có h
thng nhm nhn dng, kim soát, phòng nga và gim thiu nhng tn tht, nhng
nh hng bt li ca ri ro. Qun tr ri ro bao gm các bc: nhn dng ri ro,
phân tích ri ro, đo lng ri ro, kim soát, phòng nga ri ro và tài tr ri ro.
Qun tr ri ro tín d

ng chính là vic xây dng h thng qun lý và các chính
sách qun tr ri ro thích hp đi vi hot đng tín dng nhm tuân th các quy đnh
ca pháp lut, nhn din, cnh báo và đ ra các bin pháp hn ch s xut hin ca
ri ro tín dng, gim thiu nhng thit hi khi chúng phát sinh, đng thi xác đnh
s tng quan hp lý gia các ngun lc ca NH vi mc đ mo him có th khi
s dng vn NH cho nghip v cp tín dng. Qun tr ri ro tt là ngun li th
cnh tranh và là mt công c to ra giá tr, góp phn xây dng các chin lc kinh
doanh hiu qu hn.
1.2.7 Các nguyên tc cn bn trong qun tr ri ro NHTM
- Nguyên tc chp nhn ri ro: vi mc tiêu có đc nhng thu nhp, các nhà
qun tr NH không th loi b hoàn toàn ri ro mà cn phi chp nhn ri ro 
nhng mc đ cho phép. Loi và mc đ ri ro cho phép là điu kin quan trng đ
điu tit nhng tác đng tiêu cc trong quá trình qun tr ri ro.
- Nguyên tc điu hành ri ro cho phép: òi hi trong quá trình qun lý các nhà
qun tr NH phi điu tit đc gói ri ro cho phép mà không ph thuc vào hoàn
cnh khách quan và ch quan ca nó. i vi các loi ri ro không có kh nng
điu chnh cn phi đc chuyn ra bên ngoài.
- Nguyên tc qun lý đc lp các loi ri ro riêng bit: Các loi ri ro khá đc
lp vi nhau và s thit hi do mt loi nào đó trong gói ri ro cho phép gây nên
không nht thit s làm tng xác sut xy ra vi các loi ri ro khác. Mi loi ri ro
cn có nhng phng pháp qun lý riêng.
- Nguyên tc phù hp gia mc đ ri ro cho phép và và mc đ thu nhp: Vic
chp nhn ri ro phi trên c s đánh giá mi quan h li ích – ri ro. Mc đ ri ro
chp nhn phi phù hp vi li ích k vng.

- 7 -
- Nguyên tc phù hp gia mc đ ri ro cho phép và kh nng tài chính:
Nguyên tc này yêu cu tn tht mà NH d liu khi xy ra ri ro phi nm trong
gii hn kh nng d phòng ca NH.
- Nguyên tc hp lý v thi gian: Thi gian ca mt nghip v NH càng dài thì

biên đ xy ra ri ro càng ln và kh nng điu tit ri ro càng gim. Do v
y, khi
buc phi chp nhn các giao dch này, NH cn yêu cu nhng thu nhp ph tri
phù hp.
- Nguyên tc phù hp vi chin lc kinh doanh chung: Chin lc qun tr ri
ro phi là mt b phn trong chin lc kinh doanh chung ca NH. Trên c s các
nguyên tc cn bn, các NHTM s xây dng các chính sách/ chng trình qun tr
ri ro c th phù hp vi chin lc hot đng ca mình.
1.2.8 Các mô hình đo lng ri ro tín dng
Trong công tác qun tr ri ro, các NHTM cn thit phi có mt h thng đo
lng ri ro tín dng nhm phân loi, đánh giá mc đ nh hng ca ri ro đi vi
hot đng kinh doanh, t đó đ ra bin pháp c th đ qun tr tt nhng ri ro  các
mc đ khác nhau. Có th s dng nhiu mô hình khác nhau đ đánh giá ri ro tín
dng. Các mô hình này phn ánh c v s lng và cht lng ca ri ro tín dng
nhng không loi tr nhau; vì vy, mt NH có th s dng nhiu mô hình đ phn
ánh ri ro tín dng t nhiu góc đ khác nhau. Mt s mô hình ph bin sau:
1.2.3.7 Mô hình đnh tính – mô hình 6C
Mô hình này ch yu xem xét KH có thin chí và kh nng thanh toán các
khon vay khi đn hn hay không, bao gm 6 yu t:
- T cách ngi vay (Character): CBTD cn làm rõ mc đích vay vn ca KH
có phù hp vi chính sách tín dng hin hành ca NH hay không; đng thi đánh
giá thin chí tr n ca KH thông qua vic xem xét lch s quan h tín dng ca KH
da trên nhng thông tin thu thp đc t nhiu ngun khác nhau nh Trung tâm
thông tin tín dng (CIC), t chính NH đó (đi vi KH c) hoc t các NH khác, t
các c quan thông tin đi chúng…

- 8 -
- Nng lc ca ngi vay (Capacity): ngi vay phi có nng lc pháp lut và
nng lc hành vi dân s theo quy đnh pháp lut.
- Thu nhp ca ngi vay (Cash): CBTD cn xác đnh ngun tr n ca KH nh

ngun tin t doanh thu bán hàng, t thu nhp góp vn, t lng, cho thuê nhà hoc
t bán tài sn,… i vi KH là các t chc kinh t, CBTD cn phân tích tình hình
hot đng s
n xut kinh doanh, tình hình tài chính ca doanh nghip vay vn thông
qua các t s tài chính trên c s s liu BCTC ca KH.
- Bo đm tin vay (Collateral): đây là điu kin đ NH cp tín dng và là ngun
thu th hai có th dùng tr n vay NH.
- Các điu kin (Conditions): NH quy đnh các điu kin tùy theo chính sách tín
dng tng thi k.
- Kim soát (Control): đánh giá nhng nh hng do s thay đi ca lut pháp,
quy ch hot đng đn kh nng KH đáp ng các tiêu chun ca NH.
1.2.3.8 Mô hình CAMELS: da trên 6 yu t c bn
- C cu ngun vn (Capital): mc đ an toàn vn th hin s vn t có đ h
tr cho hot đng kinh doanh ca doanh nghip; doanh nghip càng chp nhp
nhiu ri ro thì càng đòi hi phi có nhiu vn t có đ h tr hot đng và bù đp
tn tht tim nng liên quan đn mc đ ri ro cao hn.
- C cu tài sn (Asset): th hin cht lng tài sn có ca doanh nghip.
- Qun lý (Management): đóng vai trò quyt đnh đn thành công trong hot
đng ca doanh nghip. Các quyt đnh ca ngi qun lý s nh hng trc tip
đn cht lng tài sn có, mc đ tng trng tài sn có và mc đ thu nhp.
- Li nhun (Earnings): là ch s quan trng nht đ đánh giá công tác qun lý và
các hot đng chin lc ca nhà qun lý thành công hay tht bi.
- Thanh khon (Liquidity): đánh giá mc đ thanh khon da trên kh nng ca
doanh nghip trong vic đáp ng nhu cu v vn cho hot đng ca mình. Nhng
yu t cn xem xét gm mc đ bin đng ngun vn, mc đ nhy cm ca ngun
vn vi ri ro, kh nng sn có ca nhng tài sn có th chuyn đi nhanh chóng
thành tin mt…

- 9 -
- Mc đ nhy cm vi ri ro th trng (Sensitivity to Market Risk): đánh giá

kh nng ca ban lãnh đo doanh nghip trong vic xác đnh, giám sát, qun lý và
kim soát ri ro th trng, đng thi đa ra du hiu ch dn đnh hng rõ ràng.
u đim
: Mô hình 6C và mô hình Camels tng đi đn gin, d áp dng.
Nhc đim
: ph thuc nhiu vào mc đ chính xác ca các ngun thông tin
thu thp, kh nng d báo và trình đ phân tích, đánh giá ch quan ca CBTD.
1.2.3.9 Mô hình đim s Z
Mô hình này đc phát minh bi Giáo s Edward I. Altman, trng kinh doanh
Leonard N. Stern, thuc trng i hc New York, da vào nghiên cu khá công
phu trên s lng nhiu công ty khác nhau ti M và đc phát trin đc lp bi
Giáo s Richard Taffler và nhng nhà nghiên cu khác. n nay, hu ht các nc
vn còn s dng vì nó có đ tin cy khá cao.
Ch s Z bao gm 5 ch s X1, X2, X3, X4, X5:
X1: h s vn lu đng/ tng tài sn
X2: h s lãi cha phân phi/ tng tài sn
X3: h s li nhun trc thu và lãi/ tng tài sn
X4: h s giá th trng ca tng vn ch s hu/ giá tr hch toán ca tng n
X5: h s doanh thu/ tng tài sn
i lng Z là thc đo tng hp đ phân loi ri ro tín dng đi vi ngi vay
và ph thuc vào: tr s các ch s tài chính ca ngi vay và tm quan trng ca
các ch s này trong vic xác đnh xác sut v n ca ngi vay trong quá kh.
Tr s Z càng cao thì xác sut v n ca ngi đi vay càng thp. Ngc li, khi
tr s Z thp hoc là mt s âm thì đó là cn c xp KH vào nhóm có nguy c v n
cao.
T đó Atlman đã xây dng mô hình đim trong các trng hp c th nh sau:
i vi doanh nghip đã c phn hóa, ngành sn xut:
Z = 1,2 X1 + 1,4 X2 + 3,3 X3 + 0,64 X4 + 0,999 X5 (1.1)
Z < 1,81 : doanh nghip nm trong vùng nguy him, nguy c phá sn cao
1,81 < Z < 2,99: doanh nghip nm trong vùng cnh báo, có th có nguy c phá sn


- 10 -
Z > 2,99 : doanh nghip nm trong vùng an toàn, cha có nguy c phá sn
i vi doanh nghip cha c phn hóa, ngành sn xut:
Z’ = 0,717 X1 + 0,847 X2 + 3,107 X3 + 0,42 X4 + 0,998 X5 (1.2)
Z’ < 1,23 : doanh nghip nm trong vùng nguy him, nguy c phá sn cao
1,23 < Z’ < 2,9: doanh nghip nm trong vùng cnh báo, có th có nguy c phá sn
Z’ > 2,9 : doanh nghip nm trong vùng an toàn, cha có nguy c phá sn
i vi các doanh nghip ngành thng mi, dch v và khác: do có s khác
bit khá ln gia các ngành nên X5 đc b qua.
Z’’ = 6,56 X1 + 3,26 X2 + 6,72 X3 + 1,05 X4 (1.3)
Z’’ < 1,2 : doanh nghip n
m trong vùng nguy him, nguy c phá sn cao
1,2 < Z’’ < 2,6: doanh nghip nm trong vùng cnh báo, có th có nguy c phá sn
Z’’ > 2,6 : doanh nghip nm trong vùng an toàn, cha có nguy c phá sn
Ngoài tác dng cnh báo du hiu phá sn, Edward I. Altman đã phát minh tip
h s Z’’ điu chnh. Ch s này bng vi ch s Z’’+ 3,25 (các vùng cnh báo phá
sn vì th cng đc tng lên 3,25). Công thc Z’’ điu chnh đc xác đnh:
Z’’ = 3,25 + 6,56X1 + 3,26X2 + 6,72X3 + 1,05X4 (1.4)
u đim
: k thut đo lng tng đi đn gin.
Nhc đim
:
- Mô hình đc xây dng da trên mu tng đi nh và ch da trên các công
ty M nên mô hình ch s Z là phù hp vi M hoc đi vi mt s ngành c th,
nó không nht thit phù hp ti các nc khác nhau và các ngành khác nhau.
- Mô hình này ch cho phép phân loi nhóm KH vay có ri ro và không có ri ro
nhng thc t mc đ ri ro tín dng tim nng ca mi KH là khác nhau t mc
thp nh chm tr lãi, không tr đc lãi cho đn mc mt hoàn toàn c vn và lãi
ca khon vay.

- Các thông s phn ánh tm quan trng ca các ch s trong công thc và bn
thân các ch s đc chn không phi là bt bin, đc bit khi các điu kin kinh
doanh cng nh điu kin th trng tài chính đang thay đi liên tc.

- 11 -
- Mô hình không tính đn mt s nhân t khó đnh lng nhng có th đóng vai
trò quan trng nh hng đn mc đ ri ro ca các khon vay nh uy tín ca KH,
mi quan h lâu dài gia KH và NH hay các yu t v mô nh s bin đng ca chu
k kinh t.
1.2.3.10 Mô hình đim s tín dng tiêu dùng
Mô hình này áp dng cho cá nhân, da vào h s tín dng, tui đi, trng thái
tài sn, s ngi ph thuc, s hu nhà, thu nhp, đin thoi, tài khon cá nhân, thi
gian công tác… đ cho đim, t đó hình thành khung chính sách tín dng. Mô hình
này dùng đ đánh giá nhng khon tín dng mua sm xe hi, trang thit b gia đình,
BS và kinh doanh nh. Sau đây là nhng hng mc và đim thng đc s dng
 các NH M:
Bng 1.1: Các hng mc xác đnh cht lng tín dng
Stt Các hng mc xác đnh cht lng tín dng im s
1
Ngh nghip ca ngi vay
Chuyên gia hay ph trách kinh doanh
Công nhân có kinh nghim (tay ngh cao)
Nhân viên vn phòng
Sinh viên
Công nhân không có kinh nghim
Công nhân bán tht nghip

10
8
7

5
4
2
2
Trng thái nhà 
Nhà riêng
Nhà thuê hay cn h
Sng cùng bn hay ngi thân

6
4
2
3
Xp hng tín dng
Tt
Trung bình
Không có h s
Ti

10
5
2
0
4
Kinh nghim ngh nghip
Nhiu hn 1 nm
T 1 nm tr xung

5
2