Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động thanh tra, giám sát của ngân hàng nhà nước đối với các tổ chức tín dụng trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.H CHÍ MINH
__________________



HÀ TH LÊ THUN




GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG HOT NG
THANH TRA, GIÁM SÁT CA NGÂN HÀNG NHÀ
NC I VI CÁC T CHC TÍN DNG TRÊN
A BÀN THÀNH PH H CHÍ MINH




LUN VN THC S KINH T








TP.H Chí Minh – Nm 2011

1
LI M U

1. Tính cp thit ca đ tài.
Trong nhng nm gn đây, quá trình hi nhp kinh t quc t và toàn cu hóa đã
làm thay đi khá ln nn kinh t nc ta nói chung và ngành ngân hàng nói riêng. Hot
đng ca h thng ngân hàng đã có nhiu chuyn bin tích cc, thc thi có hiu qu
chính sách tin t quc gia, góp phn thúc đy phát trin kinh t xã hi theo đnh hng
xã hi ch ngha.
Nn kinh t th trng đã làm các thành phn kinh t phát trin đa dng, phong
phú và t do kinh doanh cnh tranh trong khuôn kh pháp lut. Nhà nc nào cng có
công c và áp dng các bin pháp thích hp đ hn ch nhng tiêu cc do chính c ch
th trng đ ra. Mt trong nhng công c thit yu đó là thanh tra, Ngân hàng nhà nc
thc hin vic thanh tra, giám sát các t chc tín dng. i vi hot đng ngân hàng ca
các t chc tín dng trong c ch th trng, do có nhng đc thù v qun lý tài sn nhm
duy trì s n đnh ca h thng ngân hàng, bo v quyn li ca ngi gi tin nên thanh
tra, giám sát ngân hàng có v trí, vai trò vô cùng quan trng và chc nng, phng thc
hot đng cng mang tính đc thù.
Ngày 01/8/2009 theo Quyt đnh s 83/2009/Q-TTg ca Th tng Chính ph,
C quan thanh tra, giám sát ngân hàng chính thc hot đng. C quan thanh tra, giám sát
ngân hàng trc thuc Ngân hàng Nhà nc Vit nam đã phát huy hiu qu t hot đng
thc tin thi gian va qua, có đóng góp to ln vào thành tu chung ca ngành. Tuy
nhiên, trc thc trng s lng các t chc tín dng ngày càng gia tng, hot đng và
dch v ngày càng phong phú và hin đi thì hot đng thanh tra, giám sát ca Ngân hàng

Nhà nc đã t ra còn nhiu bt cp, cha đáp ng kp yêu cu qun lý h thng ngân
hàng hin đi.  công tác thanh tra, giám sát đt hiu qu cao hn, C quan thanh tra,
giám sát phi tip tc kin toàn b máy t chc, xây dng vn bn quy phm pháp lut,
đánh giá thc tin hot đng, nhm góp phn đm bo an toàn h thng, tng bc áp
dng phng pháp thanh tra theo thông l quc t.
Tng t nh vy, Thanh tra, giám sát ngân hàng thuc Ngân hàng nhà nc Chi
nhánh thành ph H Chí Minh cng còn nhiu bt cp, b máy t chc cha kin toàn,
lc lng cán b thanh tra còn thiu, kém…. Bài vit nhm đánh giá công tác thanh tra,

2
giám sát ca ngân hàng nhà nc đi vi các t chc tín dng hin nay, t đó đ xut
mt s gii pháp. Trong khuôn kh nghiên cu này, tôi xin đ cp đn các gii pháp đ
nâng cao cht lng thanh tra, giám sát ca ngân hàng nhà nc đi vi các các t chc
tín dng trên đa bàn Thành ph H Chí Minh vi tên đ tài:
“Gii pháp nâng cao cht lng hot đng thanh tra, giám sát
ca ngân hàng nhà nc đi vi các t chc tín dng
trên đa bàn Thành ph H Chí Minh”.
2. Mc đích nghiên cu.
- Mt s vn đ c s lý lun v hot đng thanh tra, giám sát ca ngân hàng nhà
nc đi vi các t chc tín dng.
- ánh giá, phân tích và làm rõ thc trng v hot đng thanh tra, giám sát ca
ngân hàng nhà nc đi vi các t chc tín dng trên đa bàn thành ph H Chí Minh.
-  ra mt s gii pháp nhm nâng cao cht lng hot đng thanh tra, giám sát
ca ngân hàng nhà nc đi vi các t chc tín dng trên đa bàn thành ph H Chí
Minh.
3. i tng và phm vi nghiên cu
- i tng nghiên cu: hot đng thanh tra, giám sát ngân hàng nhà nc đi
vi các t chc tín dng.
- Phm vi nghiên cu:
+ Hot đng thanh tra, giám sát đi vi các t chc tín dng ca Ngân hàng nhà

nc;
+ ánh giá thc trng cht lng hot đng thanh tra, giám sát đi vi các t
chc tín dng ca Ngân hàng nhà nc trên đa bàn thành ph H Chí Minh nm 2009,
2010, 2011.
+  xut các gii pháp nâng cao cht lng hot đng thanh tra, giám sát đi
vi t chc tín dng ca Ngân hàng nhà nc trên đa bàn thành ph H Chí Minh.
4. Phng pháp nghiên cu
 tài s dng phng pháp thng kê, tng hp, nghiên cu nhng nguyên lý c
bn ca khoa hc kinh t, nhng vn đ lý lun liên quan đn cht lng hot đng thanh
tra, giám sát đi vi các t chc tín dng ca Ngân hàng nhà nc. ng thi, vn dng

3
các phng pháp quan sát, phân tích, tng kt kinh nghim, tng hp và so sánh đ phân
tích thc tin cht lng hot đng thanh tra, giám sát đi vi các t chc tín dng ca
Ngân hàng nhà nc trên đa bàn thành ph H Chí Minh, t đó đ xut các gii pháp
gii quyt nhng bt cp mt cách tt nht.
5. Ý ngha ca đ tài
- H thng hoá nhng vn đ c bn v thanh tra, giám sát ngân hàng.
- Hoàn thin quy trình, ni dung, phng pháp thanh tra thanh tra, giám sát ngân
hàng.
- Góp phn nâng cao cht lng công tác thanh tra, giám sát ca Ngân hàng nhà
nc đi vi các t chc tín dng trên đa bàn thành ph H Chí Minh hng ti mc
tiêu đm bo an toàn cho hot đng ca các t chc tín dng trên đa bàn thành ph H
Chí Minh mt cách hiu qu nht và nâng cao cht lng công tác thanh tra, giám sát phù
hp vi xu hng phát trin ca đt nc trong giai đon hi nhp kinh t th gii hin
nay.
6. Kt cu lun vn :
Li m đu
Chng 1: Lý lun chung v hot đng thanh tra, giám sát ngân hàng.
Chng 2: Thc trng cht lng thanh tra, giám sát Ngân hàng Nhà nc Chi

nhánh Thành ph H Chí Minh.
Chng 3: Gii pháp nâng cao cht lng hot đng thanh tra, giám sát ca
Ngân hàng nhà nc đi vi các t chc tín dng trên đa bàn Thành ph H Chí Minh.
Kt lun

4
CHNG 1
LÝ LUN CHUNG V THANH TRA, GIÁM SÁT NGÂN HÀNG

1.1. KHÁI NIM VÀ MT S NI DUNG C BN V HOT NG THANH
TRA, GIÁM SÁT NGÂN HÀNG THUC NGÂN HÀNG NHÀ NC.
1.1.1 Khái nim v thanh tra, giám sát ngân hàng.
1.1.1.1 Khái nim v thanh tra, giám sát.
- Thanh tra (inspect) xut phát t gc La tinh (inspectorate) có ngha là “nhìn vào
bên trong”, ch mt s kim tra, xem xét t bên ngoài đi vi hot đng ca mt s đi
tng nht đnh. Theo t đin pháp lut Anh - Vit, thanh tra “là s kim soát, kim kê
đi vi đi tng b thanh tra”
(1)
. T đin Lut hc (ting c) gii thích thanh tra “là s
tác đng ca ch th đn đi tng đã và đang thc hin thm quyn đc giao nhm đt
đc mc đích nht đnh - s tác đng có tính trc thuc”
(2)
. Theo T đin ting Vit:
“Thanh tra là kim soát xem xét ti ch vic làm ca đa phng, c quan, xí nghip”
(3)
.
Vi ngha này, thanh tra bao hàm ngha kim soát nhm: “xem xét và phát hin ngn
chn nhng gì trái vi quy đnh”
(4)
. Thanh tra thng đi kèm vi mt ch đ nht đnh:

“Ngi làm nhim v thanh tra” “đoàn thanh tra ca b”
(5)
và: “đt trong phm vi quyn
hành ca mt ch th nht đnh”
(6)
.
Trong cun “K yu Bác H vi thanh tra”, thanh tra đc hiu là “s xem xét,
kim tra thng xuyên, đnh k nhm rút ra nhng nhn xét, kt lun cn thit đ kin
ngh vi các c quan nhà nc khc phc nhng nhc đim, phát huy u đim, góp
phn nâng cao hiu qu qun lý nhà nc”.
Trong Pháp lnh Thanh tra nm 1990, thanh tra, hot đng ca các t chc,
Thanh tra đc xác đnh là mt chc nng thit yu ca c quan qun lý nhà nc. iu
8 Pháp lnh thanh tra nm 1990 quy đnh: “thanh tra vic thc hin chính sách, pháp lut,
nhim v, k hoch nhà nc ca các c quan, t chc và cá nhân, tr hot đng điu tra,

1
T đin Pháp lut Anh - Vit. NXB Khoa hc xã hi, Hà Ni, 1994, Tr.203
2
T đin Lut hc. NXB Orbis Bonn 1990 (ting c). Tr.528
3
T đin ting Vit . NXB Khoa hc xã hi Hà Ni 1994, Tr.882
4
T đin ting Vit. S.đ.đ. Tr.504
5
T đin ting Vit. S.đ.đ. Tr.882
6
T đin ting Vit. S.đ.đ. Tr.504

5
truy t, xét x ca các c quan iu tra, Kim sát, Toà án và vic gii quyt tranh chp

hp đng kinh t, x lý vi phm hp đng kinh t ca c quan trng tài kinh t”.
Lut thanh tra nm 2010 quy đnh: “hot đng thanh tra nhm phát hin s h
trong c ch qun lý, chính sách, pháp lut đ kin ngh vi c quan nhà nc có thm
quyn bin pháp khc phc; phòng nga, phát hin và x lý hành vi vi phm pháp lut;
giúp c quan, t chc, cá nhân thc hin đúng quy đnh ca pháp lut; phát huy nhân t
tích cc; góp phn nâng cao hiu lc, hiu qu hot đng qun lý nhà nc; bo v li
ích ca Nhà nc, quyn và li ích hp pháp ca c quan, t chc, cá nhân”.
T nhng phân tích trên có th khái quát khái nim thanh tra nh sau: Thanh tra
là mt chc nng thit yu ca qun lý nhà nc, là hot đng t kim tra, xem xét ca
các c quan hành chính nhà nc, đc thc hin bi ch th qun lý có thm quyn,
nhm đánh giá u khuyt đim, phát huy nhân t tích cc, phòng nga, x lý các vi
phm, góp phn hoàn thin c ch qun lý, tng cng pháp ch xã hi ch ngha, bo v
li ích ca Nhà nc, các quyn và li ích hp pháp ca c quan, t chc và cá nhân.
- Theo t đin ting Vit, giám sát là “Theo dõi và kim tra xem có thc hin
đúng nhng điu quy đnh không. Giám sát vic thi hành hip ngh. Hi đng nhân dân
giám sát mi hot đng ca u ban nhân dân cp mình.”
Giám sát là hot đng ca ch th ngoài h thng đi vi đi tng thuc h
thng khác (trong nhng trng hp c th, có th là không trc thuc) tc là gia c
quan giám sát và c quan chu giám sát đó không nm trong mt h thng trc thuc
nhau theo chiu dc. Do vy, trong b máy nhà nc ta, giám sát thng th hin là chc
nng ca các c quan quyn lc nhà nc, Toà án nhân dân và các t chc xã hi và
công dân nhm đm bo s tuân th pháp lut, k lut trong qun lý nhà nc.
Tóm li, thanh tra có nhng đim ging vi hot đng giám sát  ch: đu là
nhng phng thc bo đm pháp ch và k lut trong qun lý nhà nc, đu có khách
th chung là hot đng qun lý. Nhng chúng có nhng đim khác nhau  tính cht quan
h gia ch th thc hin vi nhng đi tng b giám sát, thanh tra và do đó, chúng
khác nhau  cách thc và bin pháp tác đng. Thanh tra thông thng đc hiu là hot
đng ca b máy hành pháp t kim tra, thanh tra chính mình. Do vy,  các c quan
hành pháp thng tn ti hình thc thanh tra, kim tra theo cp, thanh tra ca th trng
(thanh tra ni b), Thanh tra nhà nc chuyên ngành. Xác đnh phm vi hot đng ca

6
thanh là xác đnh ranh gii ca vic s dng pháp lut thanh tra vào vic điu chnh các
quan h xã hi, vào s phát trin ca các quan h xã hi. ng thi, nó to điu kin cho
các hot đng thanh tra đi đúng hng, tránh s chng chéo v chc nng, nhim v vi
các c quan nhà nc khác.
1.1.1.2 Khái nim v thanh tra, giám sát ngân hàng.
Cng nh các ngành, lnh vc khác, bt k mt hot đng qun lý nào, đ đm
bo cho nhng mc tiêu đt đc kt qu cao, nht thit phi tin hành công tác thanh
tra, kim tra. Mc đích hot đng thanh tra, kim tra nhm phát hin s h trong c ch
qun lý, chính sách, pháp lut đ kin ngh vi c quan nhà nc có thm quyn bin
pháp khc phc; phòng nga, phát hin và x lý hành vi vi phm pháp lut; giúp c quan,
t chc, cá nhân thc hin đúng quy đnh ca pháp lut; phát huy nhân t tích cc; góp
phn nâng cao hiu lc, hiu qu hot đng qun lý nhà nc; bo v li ích ca Nhà
nc, quyn và li ích hp pháp ca c quan, t chc, cá nhân.
Lut Thanh tra s 56/2010/QH12 đc Quc hi nc Cng hòa xã hi ch
ngha Vit Nam khóa XII, k hp th 8 thông qua ngày 15 tháng 11 nm 2010 qui đnh:
“Thanh tra chuyên ngành là hot đng thanh tra ca c quan nhà nc có thm quyn
theo ngành, lnh vc đi vi c quan, t chc, cá nhân trong vic chp hành pháp lut
chuyên ngành, quy đnh v chuyên môn - k thut, quy tc qun lý thuc ngành, lnh vc
đó”.
Trong lnh vc tin t và ngân hàng, các t chc tín dng và các c quan, t
chc, cá nhân khác hot đng có nhng đc thù riêng, là lnh vc kinh t ht sc nhy
cm tác đng vào tng trng và n đnh kinh t… c bit khi chuyn sang giai đon
hi nhp kinh t quc t ngành ngân hàng, h thng các t chc tín dng có bc phát
trin rt nhanh v quy mô và phm vi hot đng. Vì vy, ri ro đi vi các t chc tín
dng tr nên đa dng hn. Hot đng ngân hàng luôn gn lin vi ri ro và chp nhn ri
ro, ri ro cao li nhun cao, ri ro thp li nhun thp, thm chí li nhun thp t chc
tín dng vn có nguy c vp phi ri ro cao do qun tr ri ro kém. Ri ro trong hot
đng luôn là mi đe da đn s an toàn và phát trin bn vng ca h thng các t chc

tín dng. Vì vy, ngân hàng nhà nc thc hin thanh tra, giám sát chuyên ngành v lnh
vc ngân hàng.

7
C quan Thanh tra, giám sát ngân hàng là đn v thuc c cu t chc ca Ngân
hàng Nhà nc, thc hin nhim v thanh tra, giám sát ngân hàng, phòng, chng ra tin.
Th tng Chính ph quy đnh c th v t chc, nhim v, quyn hn ca C quan
Thanh tra, giám sát ngân hàng. Thng đc Ngân hàng Nhà nc quy đnh trình t, th
tc thanh tra, giám sát ngân hàng.
1.1.2 Mc đích thanh tra, giám sát ngân hàng.
Lut Ngân hàng Nhà nc Vit nam s: 46/2010/QH12 đc Quc hi nc
Cng hòa xã hi ch ngha Vit Nam khóa XII, k hp th 7 thông qua ngày 16 tháng 6
nm 2010 qui đnh: “Thanh tra, giám sát ngân hàng nhm góp phn bo đm s phát trin
an toàn, lành mnh ca h thng các t chc tín dng và h thng tài chính; bo v quyn
và li ích hp pháp ca ngi gi tin và khách hàng ca t chc tín dng; duy trì và
nâng cao lòng tin ca công chúng đi vi h thng các t chc tín dng; bo đm vic
chp hành chính sách, pháp lut v tin t và ngân hàng; góp phn nâng cao hiu qu và
hiu lc qun lý nhà nc trong lnh vc tin t và ngân hàng.”
1.1.3 i tng thanh tra, giám sát ngân hàng.
Là t chc, hot đng ca các t chc tín dng và hot đng ngân hàng ca các
t chc khác.
1.1.3.1 i tng thanh tra ngân hàng.
Ngân hàng Nhà nc thanh tra các đi tng sau:
1. T chc tín dng, chi nhánh ngân hàng nc ngoài, vn phòng đi din ca t
chc tín dng nc ngoài, t chc nc ngoài khác có hot đng ngân hàng. Trong
trng hp cn thit, Ngân hàng Nhà nc yêu cu c quan nhà nc có thm quyn
thanh tra hoc phi hp thanh tra công ty con, công ty liên kt ca t chc tín dng;
2. T chc có hot đng ngoi hi, hot đng kinh doanh vàng; t chc hot
đng thông tin tín dng; t chc cung ng dch v trung gian thanh toán không phi là
ngân hàng;

3. C quan, t chc, cá nhân Vit Nam và c quan, t chc, cá nhân nc ngoài
ti Vit Nam trong vic thc hin các quy đnh ca pháp lut v tin t và ngân hàng
thuc phm vi qun lý nhà nc ca Ngân hàng Nhà nc.


8
1.1.3.2 i tng giám sát ngân hàng.
Ngân hàng Nhà nc thc hin vic giám sát ngân hàng đi vi mi hot đng
ca t chc tín dng, chi nhánh ngân hàng nc ngoài. Trong trng hp cn thit, Ngân
hàng Nhà nc yêu cu c quan nhà nc có thm quyn giám sát hoc phi hp giám
sát công ty con, công ty liên kt ca t chc tín dng.
1.1.4 Nguyên tc hot đng thanh tra, giám sát ngân hàng.
Thanh tra, giám sát ngân hàng đc thc hin theo nguyên tc thanh tra toàn b
hot đng ca t chc tín dng theo quy đnh ca Lut ngân hàng nhà nc và các quy
đnh khác ca pháp lut có liên quan; trng hp có s khác nhau gia quy đnh v thanh
tra, giám sát ngân hàng ca Lut ngân hàng nhà nc vi quy đnh ca lut khác thì thc
hin theo quy đnh ca Lut ngân hàng nhà nc. Thng đc ngân hàng nhà nc quy
đnh trình t, th tc thanh tra, giám sát ngân hàng. Có th nói thanh tra, giám sát ngân
hàng chính là công c hu hiu giúp ngân hàng nhà nc hoàn thành tt chc nng qun
lý nhà nc trên lnh vc tin t và hot đng ngân hàng.
1.1.5 Các phng thc thanh tra, giám sát ngân hàng.
1.1.5.1 Giám sát t xa.
Giám sát t xa là vic gián tip kim tra thông qua tng hp và phân tích các báo
cáo đ đánh giá các ni dung hot đng ca ngân hàng và t chc tín dng. V c bn,
giám sát t xa là vic thanh tra, giám sát ngân hàng t chc phân tích, đánh giá tình hình
ca t chc tín dng da trên c s bng cân đi k toán, các ch tiêu thng kê đnh k do
t chc tín dng gi đn thanh tra, giám sát ngân hàng theo quy đnh, t đó có th cnh
báo sm nhng vn đ cn thit và kin ngh bin pháp khc phc kp thi; “ch đim”
cho thanh tra ti ch nhng vn đ trng tâm, trng đim cn tin hành kim tra.
* Quy trình giám sát t xa gm các ni dung công vic sau đây:

- Tip nhn thông tin t t chc tín dng qua mng truyn tin ca Ngân hàng
nhà nc;
- X lý thông tin theo chng trình đã đc cài đt v giám sát t xa;
- Vn hành chng trình giám sát đ cho các mu biu phân tích, biu phân t và
các thông tin cn thit khác theo yêu cu;

9
- Tin hành phân tích đ đánh giá s bin đng v tình hình hot đng kinh
doanh và tài chính theo các ni dung sau:
 Din bin v c cu tài sn N và tài sn Có;
 Cht lng tín dng và bo lãnh trong đó phân tích nhng món tín
dng và bo lãnh ln; tình hình hùn vn, liên doanh, góp c phn đu t…
 Vic bo đm kh nng thanh toán;
 Tình hình thu nhp, chi phí và kt qu kinh doanh;
 Vic thc hin các quy ch an toàn ca Ngân hàng nhà nc;
 ánh giá chung.
- Xác đnh nhng vn đ cn chú trng qua giám sát và thc hin các yêu cu
khc phc qua giám sát;
- Chuyn kt qu phân tích, giám sát cho thanh tra ti ch đ s dng trong
thanh tra ti ch đnh k, hoc có th t chc thanh tra đt xut nu cn.
* Mc tiêu ca giám sát t xa.
Mc tiêu ca giám sát t xa là đm bo s tuân th pháp lut ca các t chc tín
dng, cnh báo sm, ngn nga nhng ri ro có th xy ra. Hot đng giám sát t xa là
đnh hng cho hot đng thanh tra ti ch. Phng thc giám sát t xa cn mt s điu
kin nh: khuôn kh lut pháp, quy ch an toàn, h tng công ngh, nhân lc, h thng
kim toán, ch đ hch toán, k lut thông tin báo cáo…
* Hn ch ca phng thc giám sát t xa.
- Không kim chng đc tính đy đ và trung thc ca thông tin.
- Cn có thông tin b sung t bên ngoài không nht thit phi th hin qua báo
cáo nh trao đi trc tip vi các các t chc tín dng hay qua công ty kim toán…

1.1.5.2 Thanh tra ti ch.
Thanh tra ti ch là vic t chc thanh tra trc tip ti ni làm vic ca các đi
tng thanh tra, trên c s kim tra, xem xét tài liu liên quan nh các báo cáo k toán,
chng t s sách, tài liu, hp đng, cam kt… ca t chc tín dng và các đn v liên
quan. Thanh tra ti ch có th tin hành đnh k hoc đt xut. Thi gian tin hành mt
cuc thanh tra ti ch khong 15 ngày đn 30 ngày làm vic, nu có vn đ phc tp có

10
th kéo dài thi gian thanh tra theo quy đnh ca pháp lut. Hot đng thanh tra ti ch có
th thc hin theo chng trình k hoch đc duyt hàng nm hoc thanh tra đt xut
khi phát hin có du hiu vi phm pháp lut.
* Quy trình tin hành mt cuc thanh tra ti ch:
- Chun b thanh tra.
 Kho sát, nm tình hình đ ra quyt đnh thanh tra;
 Ra quyt đnh thanh tra;
 Xây dng và phê duyt k hoch tin hành thanh tra;
 Ph bin k hoch thanh tra;
 Xây dng đ cng yêu cu đi tng thanh tra báo cáo;
 Thông báo v vic công b quyt đnh thanh tra.
- Tin hành thanh tra.
 Công b quyt đnh thanh tra;
 Thu thp thông tin, tài liu liên quan đn ni dung thanh tra;
 Kim tra, xác minh thông tin, tài liu;
 Báo cáo tin đ thc hin nhim v thanh tra;
 Sa đi, b sung k hoch tin hành thanh tra trong quá trình thanh
tra (nu có);
 Thay đi Trng đoàn thanh tra, thành viên oàn thanh tra; b sung
thành viên oàn thanh tra (nu có);
 Gia hn thi gian thanh tra (nu có);
 Báo cáo kt qu thc hin nhim v ca thành viên oàn thanh tra;

 Nht ký oàn thanh tra;
 Kt thúc vic thanh tra ti ni đc thanh tra.
- Kt thúc thanh tra.
 Xây dng báo cáo kt qu thanh tra;
 ánh giá chng c  oàn thanh tra;
 Xem xét báo cáo kt qu thanh tra;
 Thc hin ý kin ch đo ca ngi ra quyt đnh thanh tra;

11
 Xây dng d tho kt lun thanh tra;
 Ký ban hành và công b kt lun thanh tra;
 Giao tr h s, tài liu;
 Tng kt hot đng ca oàn thanh tra;
 Lp, bàn giao h s thanh tra.
* Mc tiêu ca thanh tra ti ch.
- ánh giá mc đ tin cy ca nhng thông tin, tài liu k toán, tài chính mà cho
các t chc tín dng cung cp cho c quan thanh tra, giám sát;
- ánh giá tình hình chp hành chính sách, pháp lut, các quy trình, ch đ ca
Ngân hàng nhà nc, phát hin nhng vi phm, sai sót và kin ngh nhng bin pháp
chn chnh, x lý kp thi;
- ánh giá cht lng qun tr, điu hành ca Hi đng qun tr, ban kim soát,
ban điu hành;
- ánh giá s lành mnh và trin vng phát trin ca các t chc tín dng;
- ánh giá, đo lng mc đ ri ro và kh nng chng đ ri ro ca các t chc
tín dng;
- Phát hin nhng quy trình, quy đnh cha hp lý đ kin ngh sa đi, b sung
và hoàn thin.
* Hn ch ca phng thc thanh tra ti ch.
- B gii hn v thi gian.
- Kim tra, đánh giá xu hng ri ro trong khong thi gian nht đnh.

- Thông tin đc phân tích trong phm vi mc tiêu ca cuc thanh tra.
* Các ni dung ch yu v nghip v thanh tra ti ch (Ph lc 01).
a) Kim tra, đánh giá v mt t chc ca các t chc tín dng.
b) Kim tra k toán và phân tích tài sn.
c)Kim tra, đánh giá cht lng tài sn Có.
d)Kim tra kt qu tài chính.
e) Kim tra s tuân th lut pháp.
g) Kim tra hot đng qun lý, điu hành ca Ban lãnh đo…

12
1.1.5.3 So sánh s khác nhau gia Thanh tra ti ch và Giám sát t xa.
Ni dung Thanh tra ti ch Giám sát t xa
Vai trò, mc
đích
-ánh giá mc đ tin cy ca thông tin,
tài liu k toán, tài chính ca các TCTD
cung cp cho thanh tra, giám sát;
-ánh giá tình hình chp hành chính
sách, pháp lut, các quy trình, ch đ,
phát hin nhng vi phm, sai sót và kin
ngh nhng bin pháp chn chnh, x lý
kp thi;
-ánh giá cht lng qun tr, điu
hành ca Hi đng qun tr, ban kim
soát, ban điu hành;
ánh giá s lành mnh và trin vng
phát trin ca các TCTD;
-ánh giá, đo lng mc đ ri ro và
kh nng chng đ ri ro ca các
TCTD;

-Phát hin nhng quy trình, quy đnh
cha hp lý đ kin ngh sa đi, b
sung và hoàn thin.
-Cnh báo sm nhng vn đ
cn thit, ngn nga nhng ri
ro có th xy ra và kin ngh
bin pháp khc phc kp thi;
-“ch đim” cho thanh tra ti ch
nhng vn đ trng tâm, trng
đim cn tin hành kim tra.
Phng pháp
thc hin
-Kim tra, xem xét tài liu liên quan
nh các báo cáo k toán, chng t s
sách, tài liu, hp đng, cam kt… ca
TCTD và các đn v liên quan;
-T các chng t, s sách và báo cáo
kim tra tính đy đ kp thi, chính xác
ca thông tin k toán và phân loi, xp
hng đ đánh giá li giá tr các tài sn;
-Kim tra tính hp l, hp pháp ca các
chng t, t đó đánh giá cht lng
kim soát ca nhân viên thc hin;
-Kim tra vic lu tr, bo qun chng
t, tài liu;
-Trên c s các s liu k toán đc
kim tra, tin hành phân tích và hng
mc tiêu kim tra vào mt s tài khon
d bin đng, nhiu ghi vn đ đi
chiu vi các chng t, k toán chi

tit…
-Tip nhn thông tin qua mng
truyn tin ca máy móc thit b;
-X lý thông tin theo chng
trình đã đc cài đt v giám sát
t xa;
-Vn hành chng trình đ cho
các mu biu phân tích, biu
phân t và các thông tin cn thit
khác theo yêu cu;
-Tin hành phân tích đ đánh giá
s bin đng v tình hình hot
đng kinh doanh và tài chính ca
đn v.
Trình đ
chuyên môn
-Chuyên viên có kinh nghim, Thanh
tra viên, trng đoàn thanh tra.
-Chuyên viên có kinh nghim,
có kh nng phân tích
Phm vi hot
đng
-Tin hành kim tra ti mt đn v, -Thc hin nhiu đn v cùng
mt lúc.
Thi gian
thc hin
-nh k theo k hoch hoc đt xut
khi có du hiu vi phm;
-Tin hành trong thi gian t 15 đn 30
ngày.

-Thng xuyên, bt k lúc nào
khi cn thit.
Thi hn báo
cáo
-Sau khi kt thúc mt đt kim tra. -nh k hàng tháng, hàng quí,
nm.

13
1.1.6 S cn thit ca hot đng thanh tra, giám sát ngân hàng.
1.1.6.1 Tng cng qun lý nhà nc trên lnh vc tin t và hot đng ngân hàng
nhm thc hin chính sách tin t quc gia
Trên c s thanh tra, giám sát t chc, hot đng các đi tng thanh tra, giám
sát ngân hàng giúp Ngân hàng nhà nc tng cng qun lý nhà nc trên lnh vc tin
t và hot đng ngân hàng, giúp các đi tng thanh tra, giám sát ngân hàng hot đng
an toàn và hiu qu, góp phn quan trng to môi trng thc thi chính sách tin t quc
gia hu hiu. Ngân hàng nhà nc s dng các công c ca mình đ điu hành th trng
tin t nh lãi sut, d tr bt buc, nghip v th trng m… đ kim soát và điu tit
khi lng tin cung ng cho nn kinh t nhm mc tiêu tng trng kinh t, đm bo
công n vic làm, gim tht nghip, kim ch lm phát, n đnh giá tr tin t và cân bng
cán cân thanh toán. Trên c s đó, Ngân hàng nhà nc khng đnh và nâng cao vai trò
và v trí ca mình, góp phn n đnh kinh t v mô.
1.1.6.2 Bo v quyn và li ích hp pháp ca ngi gi tin và khách hàng ca t
chc tín dng.
Tín dng là mt hot đng nghip v quan trng, ch cht trong hot đng ngân
hàng nhng cng là nghip v có tính ri ro cao. Trong quá trình tin hành kim tra các
t chc tín dng, khi phát hin các sai phm ca t chc tín dng s tin hành x lý các
vi phm đó. Vic phát hin và x lý các vi phm, kin ngh khc phc các tn ti, sai
phm trong hot đng ca t chc tín dng s bo đm hot đng ca các t chc tín
dng đc an toàn và hiu qu, bo v quyn và li ích hp pháp ca ngi gi tin và
khách hàng ca t chc tín dng. Quyn và li ích ca ngi gi tin b nh hng do

các t chc tín dng trong tình trng mt kh nng chi tr và có nguy c phá sn. Thanh
tra, giám sát ngân hàng phi tin hành kim tra, phân tích, đánh giá cht lng, ri ro các
khon tín dng ca các t chc tín dng, phòng nga có hiu qu và đm bo an toàn cho
nhng khon cho vay đu t.
1.1.6.3 Duy trì và nâng cao lòng tin ca công chúng đi vi h thng các t chc tín
dng.
Trong lnh vc kinh doanh tin t và ngân hàng, lòng tin đóng mt vai trò cc k
quan trng quyt đnh s tn ti ca h thng t chc tín dng. Vic duy trì và nâng cao
lòng tin ca công chúng đi vi h thng các t chc tín dng là mt vic làm cn thit

14
nhm thu hút vn phc v cho hot đng kinh t, tài chính ca đt nc. Nng lc thu
hút vn ca các t chc tín dng đi đôi vi vic đm bo kh nng chi tr cho ngi gi
tin. Nu mt t chc tín dng mt kh nng chi tr thì ngi gi tin s mt lòng tin vào
t chc tín dng đó dn đn tình trng rút tin  t, to nên mt phn ng dây chuyn,
gây nh hng xu đn các t chc tín dng khác vì công chúng không còn tin tng đ
gi tin vào h thng các t chc tín dng. H s đng lot rút và làm các t chc tín
dng mt kh nng thanh toán đng b, không thu hút đc vn đ hot đng kinh
doanh, dn đn nguy c đi mt vi tình trng phá sn, t đó s nh hng đn h thng
tài chính tin t quc gia.
Vì vy, các t chc tín dng phi đc thanh tra, kim tra, giám sát thng
xuyên đ gim thiu ri ro cho khách hàng, bo đm s an toàn trong hot đng ca t
chc tín dng, tránh tình trng t chc tín dng mt kh nng thanh toán, không tr đc
n, dn đn nguy c phá sn.
1.1.6.4 Phòng nga, phát hin và x lý hành vi vi phm pháp lut và hn ch nhng
sai phm trong hot đng ca các t chc tín dng.
Kt lun thanh tra, giám sát nhm ch ra nhng tn ti, sai phm, ri ro tim n
trong hot đng ca t chc tín dng. Trên c s đó thanh tra, giám sát ngân hàng đa ra
nhng yêu cu, cnh báo cn thit. Vi vic trin khai áp dng phng pháp thanh tra,
giám sát trên c s ri ro theo thông l quc t góp phn đm bo hot đng ca tng t

chc tín dng và toàn h thng các t chc tín dng nm trong tm kim soát ca Ngân
hàng nhà nc.
1.1.6.5 Bo đm vic chp hành pháp lut v tin t và ngân hàng.
Trong quá trình thc hin vic kim tra ti các đi tng, thanh tra, giám sát
ngân hàng s phát hin ra các tn ti, sai phm trong hot đng ca các đi tng và đa
ra các kin ngh khc phc, x lý các hành vi vi phm. T đó bo đm hot đng ca các
đi tng thanh tra, giám sát thc hin đúng quy đnh ca pháp lut, chp hành đúng
chính sách, pháp lut v lnh vc tin t và ngân hàng.
1.1.6.6 Phát hin s h, vng mc trong c ch qun lý, chính sách, pháp lut trong
lnh vc tin t và hot đng ngân hàng đ kin ngh vi c quan nhà nc có thm
quyn bin pháp khc phc.

15
Trng hp, trong quá trình hot đng, các t chc tín dng li dng nhng s
h trong c ch qun lý, chính sách, pháp lut trong lnh vc tin t và hot đng ngân
hàng đ trc li. Trên c s kim tra, xem xét, phân tích, đánh giá hot đng ca các đi
tng ngân hàng phát hin đc nhng vic làm sai trái ca đi tng thanh tra đ x lý;
phân tích nhm tìm ra nhng s h, nhng đim cha phù hp trong vic điu hành chính
sách tin t quc gia và kin ngh vi c quan nhà nc có thm quyn bin pháp khc
phc; phát hin nhng bt hp lý trong c ch, chính sách ca Nhà nc liên quan đn
hot đng ngân hàng, t đó kin ngh lên các cp thm quyn có gii pháp điu chnh
thích hp đ b sung, tháo g khó khn, vng mc cho các đi tng thanh tra.
1.1.7 Ý ngha ca hot đng thanh tra, giám sát ngân hàng.
1.1.7.1 Góp phn bo đm s phát trin an toàn, lành mnh và hiu qu ca h
thng các T chc tín dng.
Hot đng ca thanh tra, giám sát ngân hàng góp phn quan trng vào vic đy
nhanh quá trình chn chnh, cng c và c cu li h thng các t chc tín dng; cnh
báo, ngn nga, hn ch nhng sai phm, đm bo hot đng ca h thng các t chc tín
dng và h thng tài chính đc an toàn, lành mnh và hiu qu. iu này s góp phn
to sân chi bình đng bo đm cho h thng các t chc tín dng hot đng hiu qu và

mang tính cnh tranh hn di tác đng ca m ca th trng và hi nhp kinh t quc
t trong lnh vc tin t, ngân hàng.
1.1.7.2 Góp phn nâng cao hiu qu và hiu lc qun lý nhà nc v lnh vc tin t
và ngân hàng.
Các kin ngh ca thanh tra, giám sát ngân hàng vi c quan nhà nc có thm
quyn v c ch qun lý, chính sách, pháp lut v tin t và ngân hàng giúp cho vic điu
hành chính sách tin t đt đc hiu qu, góp phn quan trng đ thc hin các mc tiêu
kinh t v mô. T đó vai trò qun lý Nhà nc trên lnh vc tin t và hot đng ngân
hàng nhm thc hin chính sách tin t quc gia s đc nâng cao hn.
1.1.7.3 Góp phn vào vic đm bo k cng, k lut và tuân th pháp lut trong
lnh vc tin t và hot đng ngân hàng.
Vic thanh tra, giám sát hot đng ca các t chc tín dng và các c quan, t
chc, cá nhân khác hot đng trong lnh vc tin t và ngân hàng góp phn đa các đi
tng thanh tra, giám sát ngân hàng này đi vào hot đng theo đúng quy đnh ca Nhà

16
nc và ca Ngành, đm bo s cnh tranh công bng, lành mnh gia các t chc tín
dng. K cng, k lut và s tuân th pháp lut ca các đi tng thanh tra ngân hàng
s đc chp hành nghiêm chnh di s qun lý ca NHNN thông qua công tác thanh
tra, giám sát ca thanh tra ngân hàng.
1.2 CHT LNG HOT NG THANH TRA, GIÁM SÁT NGÂN HÀNG.
1.2.1 Cht lng hot đng thanh tra, giám sát ca Ngân hàng nhà nc.
Mc đích thanh tra, giám sát ngân hàng “nhm góp phn bo đm s phát trin
an toàn, lành mnh ca h thng các t chc tín dng và h thng tài chính; bo v quyn
và li ích hp pháp ca ngi gi tin và khách hàng ca t chc tín dng; duy trì và
nâng cao lòng tin ca công chúng đi vi h thng các t chc tín dng; bo đm vic
chp hành chính sách, pháp lut v tin t và ngân hàng; góp phn nâng cao hiu qu và
hiu lc qun lý nhà nc trong lnh vc tin t và ngân hàng".
Tuy nhiên, hot đng ca các t chc tín dng luôn có nhiu ri ro  các khâu,
các lnh vc trong sut quá trình hot đng. Vic tip nhn và có bin pháp phòng nga

trên c s qun lý ri ro hiu qu s giúp các t chc tín dng đt đc kt qu hot đng
tt. Di giác đ qun lý nhà nc, mc tiêu hot đng an toàn, lành mnh ca các t
chc tín dng là vô cùng quan trng, đc coi là u tiên hàng đu vì s an toàn, lành
mnh trong hot đng ca t chc tín dng s góp phn vào s tng trng và n đnh
kinh t v mô. Hot đng thanh tra, giám sát ngân hàng có cht lng s giúp Ngân hàng
nhà nc nâng cao vai trò qun lý nhà nc ca mình đi vi các t chc tín dng nhm
ngn chn và gim thiu ti đa ri ro có th xy ra.
Cht lng thanh tra, giám sát ngân hàng là hiu qu hot đng thanh tra, giám
sát ca Ngân hàng nhà nc đi vi các t chc tín dng phù hp theo đúng quy đnh,
ch trng, chính sách pháp lut trong hot đng qun lý nhà nc ca Ngân hàng nhà
nc đi vi các t chc tín dng, đáp ng yêu cu qun lý nhà nc v tin t và ngân
hàng nhm đm bo hot đng ca h thng t chc tín dng đc an toàn, hiu qu,
phát trin bn vng, lành mnh, góp phn nâng cao hiu qu và hiu lc qun lý nhà
nc trong lnh vc tin t và ngân hàng.
Cht lng hot đng thanh tra, giám sát ngân hàng đc th hin thông qua
nh: vic phát hin đc nhng tn ti, sai phm ca t chc tín dng đ có bin pháp x

17
lý thích đáng và kin ngh yêu cu khc phc, chnh sa; kt qu khc phc, chnh sa
các tn ti, sai phm trong hot đng ca t chc tín dng; kt qu cht lng hot đng
ca các t chc tín dng đc thc hin theo đúng quy đnh, ch trng, chính sách pháp
lut ca Nhà nc và ca Ngành; kt qu nhng kin ngh ca thanh tra, giám sát ngân
hàng vi c quan nhà nc có thm quyn v bin pháp khc phc nhng s h trong c
ch qun lý, chính sách, pháp lut trong lnh vc tin t và hot đng ngân hàng.
Trong giai đon hi nhp toàn cu hoá nn kinh t hin nay, vic nâng cao cht
lng thanh tra, giám sát ngân hàng là ht sc quan trng và cn thit.
1.2.2 Mt s ch tiêu đánh giá v cht lng thanh tra ngân hàng.
- Ch tiêu tài chính ch yu đánh giá tình hình hot đng kinh doanh ca các t
chc tín dng.
Tình trng tài chính ca t chc tín dng s cho thy đc hiu qu hot đng

ca t chc tín dng đó. Thanh tra ngân hàng cn tin hành phân tích kt qu hot đng
kinh doanh ca các t chc tín dng, giám sát liên tc và thng xuyên cht lng tài sn
có, cht lng tài sn n, tình hình n xu, vic phân loi n và trích lp d phòng ca
các t chc tín dng, tình hình thu nhp chi phí ca các t chc tín dng nhm đánh giá
kh nng trang tri v mt tài chính ca các t chc tín dng, đánh giá hot đng ca các
t chc tín dng có lãi thc hay l vn, có đm bo an toàn hot đng hay không. Ngoài
ra, trong quá trình hot đng, t chc tín dng luôn đi mt vi nhiu loi ri ro nh ri
ro tín dng, ri ro thanh khon, ri ro lãi sut… trong đó ri ro tín dng là mt trong
nhng loi ri ro có kh nng xy ra rt cao và gây thit hi ln cho t chc tín dng. Vì
vy, thanh tra ngân hàng cn phi tp trung vào vic đánh giá cht lng tín dng, xem
xét t l n xu trong tng d n tín dng, phân tích nguyên nhân ca vic tng t l n
xu. T đó đa ra nhng khuyn cáo kp thi và yêu cu các t chc tín dng có bin
pháp trong vic thu hi n, giúp nâng cao cht lng tín dng.
- Ch tiêu hot đng ca các t chc tín dng trong vic chp hành các quy đnh
ca Ngân hàng Nhà nc trong lnh vc tin t ngân hàng.
Vic chp hành các quy đnh ca Ngân hàng Nhà nc trong lnh vc tin t
ngân hàng ca các t chc tín dng là rt quan trng. Nó giúp cho các t chc tín dng
hot đng an toàn và hiu qu. Khi tin hành thanh tra t chc tín dng, thanh tra ngân
hàng s xem xét đánh giá vic chp hành các quy đnh v t l đm bo an toàn vn ti

18
thiu, tính thanh khon, t l d tr bt buc, ch s hùn vn mua c phn ca các t
chc tín dng, vn pháp đnh ti thiu, d n cho vay ca mt khách hàng so vi vn t
có ca các t chc tín dng đm bo hot đng ca t chc tín dng trong khuôn kh
ca h thng pháp lut ca Nhà nc, tránh s đ v dây chuyn và nh hng xu đn
s phát trin kinh t xã hi.
- Ch tiêu nng lc ca Ban lãnh đo điu hành ca các t chc tín dng.
Nng lc ca Ban lãnh đo điu hành nh hng rt ln đn hiu qu hot đng
ca t chc tín dng đó. Thanh tra ngân hàng thông qua trao đi trc tip, thông qua
chin lc kinh doanh, quy trình thc hin nghip v, quy trình kim soát ni b s đánh

giá và xp loi Ban lãnh đo điu hành v nng lc qun tr, kh nng lãnh đo, điu
hành hot đng t chc tín dng. Vic đánh giá kh nng qun lý đc th hin qua các
ni dung sau:
+ Nng lc đ ra chin lc kinh doanh đ t chc tín dng đ sc cnh tranh và
đng vng trên th trng.
+ Phi có k hoch trin khai các công vic mt cách hp lý.
+ Phi đ ra đc phng thc qun lý nghip v, quy trình thc hin nghip v
đm bo tuân th các quy đnh.
+ Phi có c cu hp lý, phân rõ trách nhim, quyn hn gia nhân viên, ngi
điu hành b phn.
+ Có chính sách nhân s hp lý, khuyn khích các thành viên tích cc làm tt
công vic đc giao, tuân th k lut lao đng tt.
- Ch tiêu v cht lng đi ng cán b làm công tác thanh tra
Trình đ nghip v ca đi ng cán b thanh tra có mt v trí ht sc quan trng
đi vi cht lng thanh tra ngân hàng. Trong quá trình hi nhp kinh t toàn cu hin
nay, vic nâng cao trình đ nghip v, tp trung vào k nng qun tr ri ro, qun tr ngân
hàng hin đi, các k nng b tr nh tng hp, phân tích, đánh giá là rt cn thit. Cán
b thanh tra phi chuyên sâu v tng lnh vc thanh tra, có kh nng phân tích, đánh giá
mt cách c th, toàn din đ có th đa ra nhng kt lun đúng đn và nhng kin ngh
chính xác. Ngoài ra, cán b thanh tra phi có đo đc ngh nghip, đm bo công tâm
trong vic thc thi nhim v đc giao.

19
- Ch tiêu v vic chun b các điu kin cn thit đ tin hành thanh tra.
Trc khi tin hành thanh tra mt t chc tín dng đòi hi phi có k hoch tin
hành thanh tra đc phê duyt vi ni dung thanh tra, đi tng thanh tra, thi hn thanh
tra, điu kin vt cht phc v hot đng ca oàn thanh tra… Trng oàn thanh tra
phi có s phân công nhim v cho tng thành viên trong oàn. Tng thành viên oàn
thanh tra xây dng k hoch thc hin nhim v đc phân công. Cn c vào ni dung
thanh tra, k hoch tin hành thanh tra, oàn thanh tra xây dng đ cng yêu cu đi

tng thanh tra báo cáo. Vic chun b đy đ các điu kin cn thit cho công tác thanh
tra góp mt phn đáng k trong vic nâng cao cht lng thanh tra.
- Ch tiêu v mc chi phí cho mi cuc thanh tra.
Mc chi phí cho mi đt thanh tra hp lý bo đm cho hot đng thanh tra đc
tin hành bình thng vi cht lng cao là trách nhim ca thanh tra ngân hàng nhm
tit kim chi phí cho ngân hàng, tránh lãng phí cho ngân sách nhà nc. ây cng là mt
trong nhng thc đo đánh giá cht lng thanh tra ngân hàng.
- Kt qu thu đc sau quá trình thanh tra.
Kt thúc cuc thanh tra, kt qu thu đc sau quá trình thanh tra chính là c s
đ đánh giá cht lng thanh tra mt cách chính xác.
- Ch tiêu v tính chính xác trong vic đánh giá thc trng hot đng ca t chc
tín dng đc thanh tra.
 chính xác, đy đ trong nhn đnh, đánh giá và ch ra các ri ro, vn đ hoc
tn ti, sai phm cng nh tng th hot đng ca t chc tín dng đc thanh tra là rt
quan trng. Có nh vy thanh tra ngân hàng mi đa ra đc nhng kt lun chính xác
v hot đng ca t chc tín dng đc thanh tra. Vic đánh giá thc trng hot đng ca
t chc tín dng đc thanh tra giúp thanh tra ngân hàng đa ra đc nhng kin ngh
đúng đn giúp cho t chc tín dng hot đng có hiu qu hn.
- Ch tiêu v vic phát hin đc nhng sai phm trng yu ca t chc tín dng
và kin ngh yêu cu khc phc chnh sa
Ch tiêu này đc th hin qua s lng và cht lng ca các kin ngh, x lý
mà Thanh tra đã yêu cu t chc tín dng thc hin; vic phát hin đc nhng sai phm,
tn ti mang tính nghiêm trng hoc trng yu liên quan hot đng ca t chc tín dng,