Nâng cao hiệu quả quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách Nhà nước trên dịa bàn tỉnh Đắc Lắk

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM





NGUYN XUÂN TÂN





NÂNG CAO HIU QU QUN LÝ VN U T XÂY
DNG C BN T NGUN VN NGÂN SÁCH NHÀ
NC TRÊN A BÀN TNH K LK



Chuyên ngành: Kinh t tài chính –Ngân hàng
Mã s: 60.31.12




LUN VN THC S KINH T

NGI HNG DN KHOA HC:
PGS. TS V TH MINH HNG







TP. H Chí Minh – Nm 2011


LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan lun vn Nâng cao hiu qu qun lý vn đu t xây dng
c bn t ngun vn ngân sách Nhà nc trên đa bàn tnh k Lk là công trình
nghiên cu ca riêng tôi. Các d liu, kt qu nêu trong lun vn là hoàn toàn trung
thc và có ngun gc rõ ràng.

TÁC GI
Nguyn Xuân Tân

DANH MC CH VIT TT

Ký hiu Ni Dung
BOT Xây dng – Kinh doanh - Chuyn giao
BT Xây dng – Chuyn giao
BTO Xây dng – Chuyn giao – Kinh doanh
CT Ch đu t
T u t

FDI u t trc tip nc ngoài
GDP Tng sn phm quc ni
HND Hi đng nhân dân
ICOR Incremental Capital Output Ratio
NH Ngân Hàng
NSNN Ngân sách nhà nc
ODA Vin tr chính thc phát trin
QLDA Qun lý d án
TSC Tài sn c đnh
UBND y ban nhân dân
XDCB Xây dng c bn


DANH MC CÁC HÌNH V,  TH


Hình 2.1 C cu GDP các ngành ca tnh k Lk giai đon 2001-2010 25

Hình 2.2 Tng vn đu t toàn xã hi ca tnh k Lk giai đon 2001-2010 26

Hình 2.3 u t NSNN/GDP ca tnh k Lk so vi c nc giai đon 2001-2010 32

Hình 2.4 C cu vn đu t toàn xã hi ca tnh k Lk giai đon 2001-2010 34

Hình 3.1 H s ICOR ca tnh k Lk so vi c nc giai đon 2001-2010 39

Hình 3.2 T l GDP/T ca tnh k Lk so vi c nc giai đon 2001-2010 41

Bng 3.1 H s ICOR ca tnh k Lk so vi c nc giai đon 2001-2010 38

Bng 3.2 T l GDP/T ca tnh k Lk so vi c nc giai đon 2001-2010 40

Bng 3.3
Bng tnh toán li ích đem li t d án đng k Lk-Phú Yên trong
trng hp thi công đúng tin đ
44

Bng 3.4
Bng tnh toán li ích đem li t d án đng k Lk-Phú Yên trong
trng hp thi công chm tin đ
45

Bng 3.5 Các ch tiêu đánh giá hiu qu đu t ca d án đng k Lk-Phú Yên 46

Bng 3.6 Tng hp báo cáo giám sát, đánh giá đu t 6 tháng đu nm 2010 48

Bng 4.1
Tng hp các nguyên nhân và gii pháp nâng cao hiu qu qun lý vn
đu t xây dng c bn t ngun vn ngân sách nhà nc
87

S đ 3.1 Các nguyên nhân gây tht thoát lãng phí ngun vn T XDCB t NSNN 53

S đ 4.1 Qun lý vn đu t XDCB t NSNN thông qua ngân hàng 78




MC LC

PHN M U 1
1. Lý do chn đ tài 1
2. Mc tiêu nghiên cu 1
3. i tng và phm vi nghiên cu 2
4. Phng pháp nghiên cu 2
5. Ý ngha thc tin ca đ tài 2
6. Kt cu đ tài 2
CHNG 1: TNG QUAN V QUN LÝ VN U T XDCB 4
1.1 Mt s khái nim 4
1.1.1 Khái nim v đu t xây dng c bn 4
1.1.2 Ni dung và đc đim ca đu t xây dng c bn 4
1.1.2.1 Ni dung ca vn đu t xây dng c bn 4
1.1.2.2 c đim ca đu t xây dng c bn 5
1.1.3 Ngun hình thành và đi tng s dng ngun vn đu t xây dng c bn 8
1.1.3.1 Ngun hình thành vn đu t xây dng c bn 8
1.1.3.2 i tng s dng vn đu t xây dng c bn 11
1.1.4 Quy trình thc hin d án đu t 12
1.1.5 Khái nim v hiu qu qun lý vn đu t 13
1.2 Nhng nhân t nh hng đn hiu qu đu t xây dng c bn 14
1.2.1 Các chính sách kinh t 14
1.2.2 Công tác t chc qun lý đu t xây dng 14
1.2.3 T chc khai thác s dng các đi tng đu t hoàn thành 15
1.4 Các ch tiêu đo lng hiu qu đu t 16
1.4.1 Phng pháp phân tích chi phí – li ích 16
1.4.2 o lng hiu qu đu t  tm v mô 17
1.4.2.1 H s gia tng vn sn phm 17


1.4.2.2 Hiu sut tài sn c đnh 18
1.4.2.3 Hiu sut vn đu t 18

1.4.2.4 H s trang b TSC cho lao đng 18
1.4.2.5 H s thc hin vn đu t 19
1.4.3 Các ch tiêu đo lng hiu qu đu t  tm vi mô 19
1.4.3.1 Thi gian hoàn vn 19
1.4.3.2 Hin giá thu nhp thun ca d án 20
1.4.3.3 T sut sinh li ni b 21
1.4.3.4 Hin giá h s sinh li ca d án P(B/C) 21
1.5 Ý ngha ca vic nâng cao hiu qu qun lý đu t xây dng c bn
t ngun vn ngân sách nhà nc 22
CHNG 2: TNG QUAN TÌNH HÌNH U T XÂY DNG
C BN T NGUN VN NGÂN SÁCH NHÀ NC CA
TNH K LK (GIAI ON 2001 – 2010) 24
2.1 Gii thiu tng quan v tnh kLk 24
2.1.1. iu kin t nhiên 24
2.1.1.1. V trí đa lý 24
2.1.1.2. Nhng li th so sánh 24
2.1.2 V tng trng và phát trin kinh t - xã hi t 2001-2010 25
2.2 Khái quát tình hình đu t xây dng c bn ca tnh kLk 27
2.2.1 Nhng nhân t nh hng đn đu t XDCB trên đa bàn kLk 27
2.2.1.1 Chin lc công nghip hóa 27
2.2.1.2. Các c ch chính sách đu t 29
2.2.1.3. Công tác t chc qun lý đu t xây dng 30
2.2.2 Tình hình đu t xây dng c bn bng ngun vn NSNN ca
tnh kLk (giai đon 2001 – 2010) 32
2.2.2.1 T l vn đu t trên GDP ca toàn tnh trong giai đon 2001 – 2010 32
2.2.2.2 C cu vn đu t xây dng c bn vào các ngành ca tnh 33


CHNG 3: ÁNH GIÁ HIU QU VN U T XÂY DNG C BN
CA TNH K LK QUA CÁC CH TIÊU V MÔ VÀ VI MÔ 36

3.1 Hiu qu qun lý vn đu t xây dng c bn ca tnh kLk 36
3.1.1 ánh giá hiu qu kinh t bng ch tiêu V mô 36
3.1.1.1 C s s liu và phng pháp tính toán 36
3.1.1.2 KQ tính toán, đánh giá, so sánh vi ch tiêu trung bình ca c nc 37
3.2 ánh giá hiu qu kinh t bng các ch tiêu vi mô thông qua chn
mu kho sát 41
3.3 Phân tích nhng hn ch làm gim hiu qu đu t xây dng c bn
t ngun vn ngân sách nhà nc 49
3.3.1 S đ khái quát nhng hn ch làm gim hiu qu đu t xây dng
c bn t ngun vn NSNN 49
3.3.2 Nghiên cu các hn ch trong qun lý vn đu t xây dng c bn 54
3.3.2.1 u t dàn tri 54
3.3.2.2 Kéo dài 56
3.3.3.3 Kém hiu qu 59
3.3.3.4 Tht thoát vn xây dng công trình 59
CHNG 4: MT S GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU QUN LÝ
VN U T XÂY DNG C BN T NGUN VN NSNN TRÊN
A BÀN TNH KLK 66
4.1 Chin lc phát trin ca Tnh kLk giai đan 2010-2020 66
4.1.1 Mc tiêu tng quát 66
4.1.2 Mc tiêu c th 67
4.1.3 Phng hng phát trin các ngành và lnh vc 68
4.2 Gii pháp t phía các c quan Trung ng 72
4.2.1 Tip tc hoàn thin h thng vn bn quy phm pháp lut v
qun lý cht lng công trình xây dng 72
4.2.2 Ban hành các chính sách nâng cao nng lc ca các ch th


tham gia hot đng xây dng và cht lng công trình 73
4.2.3 Xây dng các th ch qun lý chi tiêu công trong tng thi k

phù hp vi mc tiêu phát trin kinh t ca đt nc 74
4.2.4 Tng cng công tác kim tra, hng dn ca các c quan qun lý
nhà nc v cht lng công trình xây dng đi vi các ch th tham gia
hot đng xây dng 76
4.2.5 Tng cng hp tác quc t trong qun lý cht lng công
trình xây dng 76
4.2.6 Ci cách phng thc qun lý vn cho các d án T bng NSNN nhm mc
tiêu nâng cao cht lng công trình và nâng cao hiu qu s dng vn T 77
4.2.7 Tng cng vai trò giám sát- t vn phn bin ca các t chc
chính tr - xã hi, t chc xã hi - ngh nghip 79
4.3 Gii pháp ca chính quyn đa phng 80
4.3.1 Xây dng và hoàn thin quy hoch tng th v c cu đu t trên đa bàn 80
4.3.2 Tng cng công tác qun lý, thanh tra, kim tra, kim toán các d án
đu t công 81
4.3.3 S dng ngun vn Ngân sách tp trung, chng dàn tri,chng tht thoát,
thc hin tit kim, chng tiêu cc và lãng phí 82
4.3.4 Kin toàn b máy qun lý khu vc công 83
Kt lun 86
Ph lc 01 92
Ph lc 02 93
Ph lc 03 94
Ph lc 04 95
Ph lc 05 96
Ph lc 06 97
Tài liu tham kho 102
1

PHN M U

1. Lý do chn đ tài.

k Lk là tnh có v trí trung tâm khu vc Tây Nguyên, vi điu kin đc thù v
đa lý, k Lk luôn có mt v trí chin lc quan trng c v kinh t, chính tr và quc
phòng, an ninh không ch đi vi Tây Nguyên mà đi vi c nc. Trong nhng nm gn
đây, tc đ tng trng GDP bình quân hàng nm đt trên 10%; C s h tng đc quan
tâm đu t xây dng, c bn đáp ng đc nhu cu cho nn kinh t - xã hi ca tnh phát
trin mt cách n đnh và bn vng. c bit, đu t bng ngun vn nhà nc đã thúc
đy mnh m quá trình chuyn dch c cu kinh t, to nên s chuyn bin quan trng v
kt cu h tng kinh t - xã hi, tng nng lc ca nhiu ngành kinh t và ci thin đi
sng nhân dân. Tuy nhiên, bên cnh nhng kt qu đt đc, công tác qun lý đu t xây
dng ca tnh vn còn nhiu hn ch: Công tác quy hoch, k hoch, thm đnh và phê
duyt d án cha đc quan tâm đúng mc, công tác gii phóng mt bng chm làm cho
tin đ thi công và gii ngân mt s d án, công trình chm so vi k hoch; tình trng vi
phm các quy đnh v qun lý đu t xây dng vn còn tn ti, gây lãng phí và gim hiu
qu đu t. Mun vt qua đc nhng thách thc này, tnh k Lk cn phi mnh m
ci cách hn na cht lng qun lý nhà nc nói chung và hiu qu qun lý đu t t
ngun vn NSNN nói riêng. ây là lý do tác gi la chn nghiên cu đ tài “Nâng cao
hiu qu qun lý vn đu t xây dng c bn t ngun vn NSNN trên đa bàn tnh
k Lk”.
2. Mc tiêu nghiên cu.
ánh giá hiu qu qun lý đu t công  k Lk, tìm ra nhng nguyên nhân dn
đn lãng phí, tht thoát trong đu t xây dng c bn, nhng bt hp lý trong phân cp, y
quyn qun lý vn đu t. Trên c s đó đ xut gii pháp nhm hn ch tht thoát, lãng
phí nâng cao hiu qu qun lý vn đu t xây dng c bn t ngun vn NSNN trên đa
bàn tnh k Lk.

2


3. i tng và phm vi nghiên cu.
- i tng nghiên cu ca lun vn là hot đng qun lý vn đu t xây dng c

bn, quy trình qun lý, thc hin d án đu t ca c quan qun lý đu t xây dng c bn
t ngun vn NSNN.
- Phm vi nghiên cu:
+ V không gian:  tài đc gii hn trong phm vi đa gii ca tnh k Lk
nhng cng gn kt vi tình hình đu t ca c nc đ các gii pháp đa ra có tính gn
kt và bao quát hn.
Lun vn không gii quyt ht các ni dung liên quan đn đu t và cng không có
điu kin đi vào các lnh vc chuyên sâu thuc v k thut xây dng, các công trình đu t
không thuc ngun vn NSNN.
+ V thi gian: Giai đon t nm 2001-2010
4. Phng pháp nghiên cu.
 tài s dng phng pháp đnh tính qua nghiên cu lý thuyt v hiu qu đu t
và nghiên cu tình hung đu t trên đa bàn tnh k Lk
Ngoài ra, các phng pháp đc áp dng kt hp nh: Phng pháp mô t, phân
tích, tng hp, kt hp vi vic tham kho các ý kin, báo cáo ca chuyên gia trong ngành
đ gii quyt nhng vn đ đt ra trong đ tài.
5. Ý ngha thc tin ca đ tài.
- Kt qu nghiên cu làm c s cho các ngành tham mu cho UBND tnh đ ra
nhng chính sách qun lý đu t xây dng c bn t ngun vn NSNN mt cách hiu qu,
phù hp vi đc đim phát trin ca tnh k Lk.
-  xut các gii pháp, khuyn ngh đ thc hin đu t t ngun vn NSNN có
hiu qu hn nhm thúc đy tng trng kinh t ca Tnh cao và bn vng hn trong dài
hn.
6. Kt cu đ tài.
 tài đc kt cu thành 4 chng chính bao gm:
3

Chng 1: Tng quan v qun lý vn đu t xây dng c bn.
Chng 2: Tng quan tình hình đu t xây dng c bn t ngun vn NSNN ca tnh
k Lk (giai đon 2001-2010)

Chng 3: ánh giá hiu qu vn đu t xây dng c bn ca tnh k Lk qua các ch
tiêu v mô và vi mô
Chng 4: Mt s gii pháp nâng cao hiu qu qun lý vn đu t xây dng c bn t
ngun vn NSNN trên đa bàn tnh k Lk.
4

CHNG 1
TNG QUAN V QUN LÝ VN U T XÂY DNG C BN


1.1 Nhng ni dung c bn v đu t và qun lý đu t
1.1.1 Khái nim v đu t xây dng c bn
u t là phn sn lng đc tích ly nhm đ gia tng nng lc sn xut tng
lai ca nn kinh t. Sn lng  đây có th do nn kinh t t sn xut hay là do nhp khu
t bên ngoài, có th là các sn phm hu hình nh máy móc, thit b, nhà xng, hay là
các sn phm vô hình nh bng phát minh, sáng ch Cng có đnh ngha đu t là hot
đng b vn  hin ti nhm mc đích sinh li  tng lai. Vn  đây có th là tin, là tài
sn, là sc lao đng, là trí tu. ó là quá trình chuyn hóa vn thành các yu t phc v
cho quá trình sn xut ra hàng hóa và dch v đ làm tng tài sn quc gia. Quá trình tích
ly vn đn đu t đc th hin qua ba khâu: tit kim, huy đng tit kim vào h thng
tài chính và cui cùng là đu t.
u t phát trin ca NSNN là vic Nhà nc s dng mt phn vn tin t đã
đc huy đng vào NSNN đ đu t xây dng c s h tng kinh t - xã hi, đu t phát
trin sn xut và đ d tr vt t hàng hóa Nhà nc nhm đm bo thc hin các mc
tiêu n đnh và tng trng kinh t.
u t xây dng c bn ca NSNN là hot đng đu t mang tính tích ly ca nhà
nc nhm thc hin tái sn xut gin đn và tái sn xut m rng tài sn c đnh, tng
bc tng cng và hoàn thin c s vt cht k thut cho nn kinh t xã hi.
1.1.2 Ni dung và đc đim ca đu t xây dng c bn
1.1.2.1 Ni dung ca vn đu t xây dng c bn

 Vn đu t xây dng c bn là b phn ch yu ca vn đu t phát trin kinh t
mà thc cht là toàn b chi phí b ra đ đt mc đích to ra nhng công trình xây dng,
nhng c s h tng mi và sa cha ln, hin đi hoá, xây dng li các công trình xây
dng c. Bao gm chi phí cho vic kho sát, quy hoch, thit k, xây dng công trình; chi
5

phí chun b đu t; chi phí mua sm lp đt thit b máy móc vào công trình; chi phí
trng mi cây lâu nm; mua sm súc vt đ tiêu chun làm tài sn c đnh; chi phí khánh
thành bàn giao và các chi phí khác đc ghi trong tng d toán xây dng.
Vn đu t xây dng c bn không bao gm chi phí sa cha ln tài sn c đnh
ca các c s sn xut; chi phí kho sát thm dò chung không liên quan trc tip đn vic
xây dng mt công trình c th.
Vn đu t xây dng c bn đc chia thành: vn đu t xây lp; vn đu t mua
sm thit b và vn đu t c bn khác.
- Vn đu t xây lp (vn xây lp) là phn vn đu t c bn dành cho công tác xây
dng và lp đt thit b, máy móc gm: vn đu t dành cho xây dng mi, m rng và
xây dng li nhà ca, vt kin trúc; vn đu t đ lp đt thit b, máy móc.
- Vn đu t mua sm thit b (vn thit b) là phn vn đu t c bn dành cho
vic mua sm thit b, máy móc, công c, khí c, súc vt, cây con đ tiêu chun là tài sn
c đnh bao gm c chi phí vn chuyn, bc d và chi phí kim tra, sa cha thit b máy
móc trc khi lp đt. i vi các trang thit b cha đ là tài sn c đnh nhng có trong
d toán ca công trình hay hng mc công trình đ trang b ln đu ca các công trình xây
dng thì giá tr mua sm cng đc tính vào vn đu t mua sm thit b.
- Vn đu t c bn khác (chi phí khác) là phn vn đu t c bn dùng đ gii
phóng mt bng xây dng, đn bù hoa màu và tài sn ca nhân dân, chi phí cho b máy
qun lý ca ban kin thit, chi phí cho xây dng công trình tm loi ln.
1.1.2.2 c đim ca đu t xây dng c bn
u t xây dng c bn đc coi là yu t khi đu ca s tng trng và sinh li.
Tuy nhiên, có nhiu yu t to nên s tng trng và sinh li, trong đó có yu t đu t.
Nhng đ bt đu mt quá trình sn xut hoc tái m rng quá trình này, trc ht phi có

vn đu t. Nh s chuyn hóa vn đu t thành vn kinh doanh tin hành hot đng, t
đó tng trng và sinh li. Trong các yu t to ra s tng trng và sinh li này vn đu
t đc coi là mt trong nhng yu t c bn. iu này không ch nói lên vai trò quan
trng ca đu t trong vic phát trin kinh t mà còn ch ra đng lc quan trng kích thích
6

các nhà đu t nhm mc đích sinh li. Tuy nhiên, đng lc này thng vp phi nhng
lc cn bi mt s đc đim sau:
Th nht, vn đu t xây dng c bn là khon ch yu và ln nht trong vn dành
cho đu t phát trin ca NSNN.
Khi lng vn đu t xây dng c bn ln là mt tt yu khách quan nhm to ra
nhng điu kin vt cht k thut cn thit đm bo cho tng trng và phát trin kinh t
xã hi nh: Xây dng mt h thng c s h tng, xây dng các c s công nghip luyn
kim, ch to máy, công nghip hóa du, công nghip lng thc thc phm, ngành đin
nng
Vì s dng mt khi lng vn ln, nên nu s dng vn kém hiu qu s gây
nhiu phng hi đn s phát trin kinh t xã hi. c bit s dng vn đu t nc ngoài
vi khi lng vn ln mà kém hiu qu thì gánh n nc ngoài ngày càng chng cht vì
không có kh nng tr n, tình hình tài chính khó khn s dn đn khng hong tài chính
tin t. Các cn lc khng hong tài chính tin t  Mêhicô và các nc ông Nam Á va
qua là nhng đin hình v tình trng này.
Th hai, đu t xây dng c bn phi tri qua mt quá trình lao đng rt dài mi có
th đa vào s dng đc và thi gian thu hi vn đòi hi nhiu nm vì sn phm xây
dng c bn mang tính đc bit và tng hp.
Sn xut không theo mt dây chuyn hàng lot mà mi công trình, d án có kiu
cách, tính cht khác nhau li ph thuc vào nhiu yu t điu kin t nhiên, đa đim hot
đng, thi gian khai thác và s dng dài thng là 10 nm, 20 nm, 50 nm hoc lâu hn
tùy thuc vào tính cht d án.
Quá trình thc hin d án gm ba giai đon: chun b d án, thc hin và khai thác
d án.

Giai đon chun b d án, giai đon thc hin d án là tt yu, nhng giai đon này
kéo dài mà không to ra sn phm. Vì vy, có nhà kinh t cho rng đu t là quá trình làm
bt đng hóa mt s vn nhm thu li nhun trong nhiu thi k ni tip sau này, cho nên
7

mun nâng hiu qu s dng vn đu t cn chú ý tp trung các điu kin đu t có trng
đim nhm đa nhanh d án vào khai thác.
Khi xét hiu qu đu t cn quan tâm xem xét c ba giai đon ca quá trình đu t,
tránh tình trng thiên lch, ch tp trung vào giai đon thc hin d án mà không chú ý đn
thi gian khai thác d án.
Do đu t kéo dài nên vic hoàn vn đc các nhà đu t đc bit quan tâm, phi
la chn trình t b vn thích hp đ gim mc ti đa thit hi do  đng vn  sn phm
d dang, vic coi trng hiu qu kinh t do đu t mang li là rt cn thit nên phi có các
phng án la chn ti u, đm bo trình t xây dng c bn. Thi gian hoàn vn là mt
ch tiêu rt quan trng trong vic đo lng và đánh giá hiu qu s dng vn.
Th ba, đu t xây dng c bn là mt lnh vc có ri ro ln.
Ri ro trong lnh vc đu t xây dng c bn ch yu do thi gian ca quá trình
đu t kéo dài. Trong thi gian này, các yu t kinh t, chính tr và c t nhiên nh hng
s gây nên nhng tn tht mà các nhà đu t không lng đnh ht khi lp d án. Các yu
t liên quan đn đu t nh: S thay đi chính sách thu, mc lãi sut, s thay đi thi
trng, thay đi nhu cu sn phm đu có th gây nên thit hi cho nhà đu t, tránh
đc hoc hn ch ri ro s thu đc nhng món li ln và đây là nim hy vng kích thích
các nhà đu t. Chính vì xét trên phng din này mà Paul A Samuelson
1
cho rng: u
t là s đánh bc v tng lai vi hy vng thu nhp ca quá trình đu t s ln hn chi phí
ca quá trình này. c đim nay ch ra rng, nu mun khuyn khích đu t cn phi quan
tâm đn li ích ca các nhà đu t. Li ích mà các nhà đu t quan tâm nht là hoàn đ
vn đu t ca h và li nhun ti đa thu đc nh hn ch hoc tránh ri ro. Do đó h
mong mun hoàn vn nhanh và có lãi. Vì vy, các chính sách khuyn khích đu t cn

quan tâm đn nhng u đim min, gim thu trong thi k đu v khu hao cao, v lãi
sut vay vn thp, v chuyn vn và lãi v nc nhanh, thun tin (vn đu t nc ngoài)



1
Giáo trình Kinh t hc, Nhà xut bn Tài chính (2007)
8

1.1.3 Ngun hình thành và đi tng s dng ngun vn đu t xây dng c bn
1.1.3.1 Ngun hình thành vn đu t xây dng c bn
Vn đu t xây dng c bn ca NSNN là vn ca Nhà nc đc cân đi trong d
toán Ngân sách hàng nm, là khon tài chính Nhà nc đc đu t cho các chng trình
phát trin kinh t có tính cht hình thành th cân đi ca nn kinh t, to ra tin đ kích
thích quá trình vn đng vn ca các doanh nghip và t nhân nhm mc đích tng trng
kinh t. Chi đu t xây dng c bn t NSNN hng vào cng c và phát trin h thng
c s h tng ca nn kinh t, các ngành công nghip c bn, các công trình kinh t có
tính cht chin lc, các công trình trng đim phc v phát trin vn hóa xã hi, phúc li
công cng. Thc cht loi chi này đm bo tái sn xut gin đn và tái sn xut m rng
tài sn c đnh cho các ngành sn xut vt cht và không sn xut, có ý ngha quyt đnh
đi vi s phát trin ca nn kinh t và xã hi. Vn đu t xây dng c bn ca NSNN
đc hình thành t hai ngun ch yu: vn trong nc và vn nc ngoài.
Vn trong nc:
Vn đu t trong nc là phn tích ly ca ni b nn kinh t bao gm tit kim
ca khu vc dân c, các t chc kinh t, các doanh nghip và tit kim ca Chính ph
đc huy đng vào quá trình tái sn xut ca xã hi. Nn kinh t càng phát trin thì t l
tích ly càng cao. Xét v lâu dài thì ngun vn đu t trong nc là c s đ đm bo cho
s tng trng kinh t mt cách liên tc, đa đt nc đn s phn vinh mt cách bn
vng và không l thuc vào bên ngoài. ng thi là c s vt cht k thut đ có th tip
thu và phát huy tác dng ca ngun vn đu t nc ngoài đi vi s phát trin ca đt

nc.
Ngun vn đu t trong nc có ý ngha quyt đnh trong công cuc phát trin kinh
t nên cn đc chú trng khai thác nhm gim bt s ph thuc vào các ngun lc t bên
ngoài. Ngun vn này đc hình thành bi các khon thu thu t nn kinh t quc dân, t
khu hao c bn, t vay các doanh nghip và dân c bng phát hành chng khoán ca Nhà
nc.

9

Vn nc ngoài:
Vn đu t nc ngoài là vn ca các t chc, cá nhân nc ngoài đu t vào trong
nc di các hình thc đu t gián tip hoc đu t trc tip.
- Vn đu t gián tip: là vn ca các Chính ph, các t chc quc t nh: vin tr
nc ngoài, cho vay u đãi vi lãi sut thp và thi gian dài, k c vay theo hình thc
thông thng.
Vin tr nc ngoài là ngun vn phát trin ca các Chính ph, các t chc liên
Chính ph, các t chc quc t cp cho Chính ph mt nc nhm thc hin các chng
trình hp tác phát trin kinh t xã hi.
Vn đu t gián tip thng ln, cho nên tác dng mnh và nhanh đi vi gii
quyt dt đim các nhu cu phát trin kinh t - xã hi ca nc nhn đu t. Tuy nhiên,
tip nhn vn đu t gián tip thng gn vi vic tr giá bng chính tr, n nn chng
cht nu không s dng có hiu qu vn vay và thc hin nghiêm ngt ch đ tr n vay.
Các nc ông Nam Á và NICS ông Á đã thc hin gii pháp vay dài hn, vay ngn
hn rt hn ch và đc bit không vay thng mi. Vay dài hn lãi sut thp, vic tr n
không khó khn vì có thi gian hot đng đ đ thu hi vn.
- Vn đu t trc tip (FDI): là vn ca các doanh nghip và cá nhân nc ngoài
đu t sang các nc khác và trc tip qun lý hoc tham gia qun lý quá trình s dng và
thu hi vn b ra. Tuy nhiên, vi vn đu t trc tip thì nc nhn đu t không phi lo
tr n, li có th d dàng có đc công ngh (do ngi đu t đem vào góp vn)
; hc tp

kinh nghim qun lý, tác phong làm vic theo li công nghip ca nc ngoài, gián tip có
ch đng trên th trng th gii; nhanh chóng đc th gii bit đn thông qua quan h
làm n vi nhà đu t. Nc nhn đu t trc tip phi chia s li ích kinh t do đu t
đem li vi ngi đu t theo mc đ góp vn ca h. Vì vy, có quan đim cho rng đu
t trc tip s làm cn kit tài nguyên ca nc nhn đu t.
Trong nhng nm gn đây, do nhu cu cn đa dng hóa các hình thc đu t ca
các nhà đu t nc ngoài, các hình thc hp đng nh: hp đng Xây dng – Kinh
doanh – Chuyn giao (hp đng BOT), hp đng Xây dng – Chuyn giao – Kinh doanh
10

(hp đng BTO) hay hình thc hp đng Xây dng - Chuyn giao (hp đng BT) đã đc
áp dng đ tng cng thu hút vn đu t nc ngoài.
- Tín dng thng mi thông qua vic Chính ph phát hành Trái phiu trên th
trng Quc t: Vi xu hng toàn cu hóa, mi liên kt ngày càng tng ca các th
trng vn quc gia vào h thng tài chính quc t đã to nên s đa dng v các ngun
vn cho mi quc gia và làm tng khi lng vn lu chuyn trên phm vi toàn cu. Do
đó, ngun huy đng qua th trng vn cng đc Chính ph quan tâm. Vic phát hành
trái phiu ra th trng quc t va có nhng thun li nhng cng có nhng hn ch nht
đnh.
V thun li:
+ Thông qua phát hành trái phiu có th huy đng vn vi khi lng ln trong
thi gian dài đ đáp ng nhu cu v vn cho nn kinh t mà không b ràng buc bi các
điu kin v tín dng. Bên cho vay khó s dng quan h cho vay đ gây sc ép vi nc
huy đng vn trong các quan h khác;
+ To điu kin tip cn vi th trng vn quc t
;
+ Kh nng thanh toán cao do có th mua bán, trao đi trên th trng th cp,
chính vì vy hình thc này tng đi hp dn đi vi các nhà đu t nc ngoài. Lý do
này cho phép ngi phát hành có th có đc mc lãi sut u đãi hn so vi các hình thc
vay n thng mi khác;

+ i vi hình thc huy đng này, ngi đi vay có th tng thêm tính hp dn bng
cách đa ra mt s yu t kích thích nh: Nu mua đt này s đc u tiên mua trong
nhng đt phát hành sau. Vi nhng yu t kích thích nh trên thì có th khuyn khích
nhiu ngi mua trái phiu hn.
Tuy nhiên, bên cnh đó thì hình thc phát hành trái phiu ra th trng vn quc t
vn còn mt s tr ngi đi vi các nc có h s tín nhim thp, vì s phi chu lãi sut 
mc cao;
11

Bi vy, đ phát hành trái phiu ra th trng vn quc t các nc phi nghiên
cu
, la chn loi hình trái phiu phát hành, thi gian đáo hn, th trng phát hành và
nhà bao tiêu phù hp vi điu kin ca nc mình.

Trong quá trình phát trin kinh t, ngun vn trong nc có mt s u th so vi
ngun vn nc ngoài đó là: n đnh, bn vng, gim thiu đc nhng hu qu xu đi
vi nn kinh t do tác đng ca th trng tài chính tin t và nn kinh t ca các nc
khác trên th gii. Tuy nhiên, trong giai đon đu ca quá trình công nghip hóa, hin đi
hóa thì ngun vn nc ngoài có tm quan trng trong tng quan c cu c th. Còn
trong dài hn, vic huy đng vn nc ngoài nhm đ tn dng ti đa các li th so sánh
ca đt nc, nhanh chóng to nng lc tích ly ni đa cao đ đm bo vai trò quyt đnh
ca vn đu t trong nc đi vi tng trng kinh t.
1.1.3.2 i tng s dng vn đu t xây dng c bn
Theo quy đnh ca Lut NSNN, Lut xây dng và Lut đu t vn NSNN ch đc
thanh toán cho các đi tng sau:
- Các d án thuc kt cu h tng kinh t - xã hi không có kh nng thu hi vn
trc tip thuc các lnh vc:
+ Giao thông, thy li, giáo dc đào to, y t;
+ Trng rng đu ngun, rng phòng h, vn quc gia, khu bo tn thiên nhiên;
+ Các trm, tri thú y, đng thc vt đ nghiên cu ging mi và ci to ging;

+ Xây dng các công trình vn hóa, xã hi, th dc – th thao, phúc li công
cng;
+ Qun lý Nhà nc, khoa hc k thut;
+ Bo v môi trng sinh thái khu vc, vùng lãnh th.
- Các d án quc phòng, an ninh không có kh nng thu hi vn.
- H tr các d án ca các doanh nghip đu t vào các lnh vc cn thit có s
tham gia ca Nhà nc theo quy đnh ca pháp lut.
- Công tác điu tra, kho sát, lp d án quy hoch tng th phát trin kinh t - xã
hi vùng, lãnh th, quy hoch xây dng đô th và nông thôn.
12

1.1.4 Quy trình thc hin d án đu t
Quá trình hình thành và thc hin mt d án đu t tri qua 3 giai đon : chun b
đu t, thc hin đu t và vn hành các kt qu đu t.
+ Giai đon chun b đu t.
Trong 3 giai đon thì giai đon chun b đu t là giai đon to tin đ và quyt
đnh s thành công hay tht bi  2 giai đon sau, đc bit là giai đon vn hành kt qu
đu t. Giai đon này bao gm:
- Nghiên cu v s cn thit phi đu t và quy mô đu t;
- Tin hành xúc tin thm dò thì trng đ tìm ngun cung ng vt t, thit b hoc
tiêu th sn phm. Xem xét kh nng có th huy đng vn đ đu t và la chn hình thc
đu t;
- Tin hành điu tra, kho sát và chn đa đim xây dng;
- Lp d án đu t;
- Thm đnh d án đ quyt đnh đu t.
+ Giai đon thc hin đu t.
Giai đon này bao gm các công vic sau:
- Xin giao đt hoc thuê đt;
- Xin giy phép xây dng và giy phép khai thác tài nguyên (nu có);
- Gii phóng mt bng, chun b mt bng xây dng;

- Kho sát, thit k xây dng;
- Lp, phê duyt thit k k thut – tng d toán, thit k bn v thi công – d toán,
đu thu;
- Mua sm thit b và công ngh;
- Thi công xây lp;
- Kim tra và thc hin các hp đng;
- Qun lý k thut, cht lng thit b và xây lp;
- Vn hành th, nghim thu.
+ Giai đon vn hành các kt qu đu t, đa d án vào khai thác s dng.
13

Vn hành các kt qu đu t nhm đt đc các mc tiêu ca d án đu t, vn
hành có tt hay không là da vào quá trình t chc qun lý hot đng, quá trình chn la
các phng thc vn hành thích hp vi tùy tng d án khác nhau, gm các bc sau:
- Nghim thu, bàn giao, kt thúc xây dng;
- Vn hành, hng dn s dng;
- Bo hành, quyt toán.
1.1.5 Khái nim v hiu qu qun lý vn đu t
Hiu qu là mt phm trù kinh t phn ánh trình đ s dng các ngun lc sn có
ca đn v cng nh ca nn kinh t đ thc hin tt nht các mc tiêu đ ra vi mc chi
phí thp nht và đc lng hóa bng cách so sánh gia kt qu đu ra và chi phí đu vào.
Hot đng qun lý vn đu t là s tác đng có t chc và điu chnh bng quyn
lc Nhà nc đi vi các quá trình xã hi và hành vi hot đng ca con ngi, do các c
quan trong h thng hành pháp và hành chính thc hin nhm h tr các Ch đu t thc
hin đúng vai trò, chc nng, nhim v ca ngi đi din s hu vn Nhà nc trong các
d án đu t; ngn nga các nh hng tiêu cc ca các d án; kim tra, kim soát, ngn
nga các hin tng tiêu cc trong vic s dng vn Nhà nc nhm tránh tht thoát, lãng
phí NSNN
2
.

T các khái nim trên, ta có th đa ra nhn đnh v hiu qu qun lý vn đu t
nh sau:
Hiu qu qun lý vn đu t là s tác đng có t chc và điu chnh bng quyn
lc Nhà nc nhm h tr các Ch đu t thc hin đúng vai trò, chc nng, nhim v
ca ngi đi din s hu vn Nhà nc trong các d án đu t; ngn nga các nh
hng tiêu cc ca các d án; kim tra, kim soát nhm tránh tht thoát, lãng phí Ngân
sách Nhà nc; đm bo hot đng đu t đt đc mc tiêu phát trin kinh t - xã hi
vi chi phí thp nht. Ch khi đáp ng đc nhng yêu cu này thì hot đng qun lý đu
t mi đc coi là có hiu qu.


2
Tài liu bi dng v Qun lý hành chính nhà nc ca Hc vin hành chính Quc gia
14

1.2 Nhng nhân t nh hng đn hiu qu đu t xây dng c bn
Có rt nhiu nhân t nh hng đn hiu qu đu t xây dng c bn. Các nhân t
nh hng này tác đng đn c hai thành phn ca hiu qu vn đu t. Li ích công dng
ca các đi tng do kt qu ca quá trình đu t to nên khi đc đa vào s dng và
vn đu t chi ra nhm to nên kt qu y. Do đó, các nhân t này tn ti dc theo sut
thi gian ca quá trình đu t: t khi có ch trng đu t, trong quá trình thc hin đu
t và đc bit là c quá trình khai thác, s dng các đi tng đu t đc hình thành.
1.2.1 Các chính sách kinh t
Các chính sách kinh t là nhóm nhân t tác đng mnh m đn hiu qu s dng
vn đu t. Các chính sách này gm chính sách đnh hng phát trin kinh t nh: Chính
sách công nghip, chính sách thng mi, chính sách đu t và các chính sách làm công
c điu tit v mô và vi mô nh: Chính sách tài khóa (công c ch yu là chính sách thu
và chi tiêu ca Chính ph), chính sách tin t (công c là chính sách lãi sut và mc cung
ng tin), chính sách t giá hi đoái, chính sách khu hao,
Các chính sách kinh t tác đng đn hiu qu s dng vn đu t, to điu kin cho

nn kinh t phát trin theo chiu hng tích cc hay tiêu cc, vn đu t s dng có hiu
qu cao hay thp. Các chính sách kinh t tác đng vào lnh vc đu t, góp phn to ra
mt c cu đu t nht đnh, là c s đ hình thành mt c cu hp lý hay không, cng
nh tác đng làm gim hoc tng tht thoát vn đu t, theo đó mà vn đu t đc s
dng hiu qu hoc kém hiu qu.
1.2.2 Công tác t chc qun lý đu t xây dng
T chc qun lý đu t xây dng là mt lnh vc rt rng, bao gm nhiu ni dung
nhm khuyn khích các thành phn kinh t đu t sn xut kinh doanh phù hp vi chin
lc và quy hoch phát trin kinh t - xã hi ca đt nc trong tng thi k, đ chuyn
dch c cu kinh t theo hng công nghip hóa, hin đi hóa, đy nhanh tc đ phát trin
kinh t, nâng cao đi sng vt cht tinh thn nhân dân. S dng có hiu qu cao nht các
ngun vn đu t do Nhà nc qun lý, chng tht thoát, lãng phí. Bo đm xây dng d
án theo quy hoch xây dng yêu cu bn vng m quan, bo v môi trng sinh thái, to
15

môi trng cnh tranh lành mnh trong xây dng, áp dng công ngh tiên tin, bo đm
cht lng và thi gian xây dng vi chi phí hp lý, bo hành công trình xây dng.
Nhóm nhân t này nh hng đn hiu qu s dng vn đu t, trc ht là tác
đng đn vic to ra kt qu đu t (các đi tng đu t hoàn thành) và tác đng đn chi
phí đu t.
Phân đnh rõ quyn hn và trách nhim ca c quan qun lý Nhà nc, Ch đu t,
t chc t vn và nhà thu trong quá trình đu t và xây dng nhm s dng có hiu qu
vn đu t. Cht lng ca các t chc qun lý đu t xây dng này s to điu kin cho
vic tit kim hay tht thoát lãng phí vn đu t, cng to điu kin cho các kt qu đu t
tng hay gim v mt khi lng và mang li nhiu hay ít các li ích kinh t - xã hi khi
khai thác s dng các kt qu đu t này. Do nhng thiu sót trong công tác qun lý đu
t xây dng đã làm cho vn đu t b tht thoát, lãng phí. Mt s đi tng đu t hoàn
thành mang li hiu qu s dng không nh mong mun làm cho s vn đu t s dng
kém hiu qu.
1.2.3 T chc khai thác s dng các đi tng đu t hoàn thành

Nhân t này thuc mt xích cui cùng ca si dây chuyn hiu qu. T chc khai
thác các đi tng đu t hoàn thành s mang li mt khi lng cung ng hàng hóa, dch
v nht đnh. So sánh khi lng hàng hóa dch v này vi nhu cu hàng hóa dch v ca
nn kinh t s xác đnh li ích kinh t ca vn đu t. ây là mt trong hai nhân t cu
thành hiu qu vn đu t.
T chc khai thác các đi tng đu t hoàn thành có kt qu tt hay không li ph
thuc vào nhiu nhân t:
+ Do tác đng ca vic chn mô hình chin lc kinh t và tác đng ca công tác t
chc qun lý đu t xây dng, các nhân t này tùy theo mc đ đúng đn, thích hp ca
chúng mà tác đng tích cc hay tiêu cc đn kt qu khai thác các đi tng đu t hoàn
thành.
+ Các nhân t thuc bn thân t chc khai thác, s dng các đi tng đu t hoàn
thành nh công tác qun lý, t chc sn xut, công tác nghiên cu trin khai áp dng các
16

thành tu khoa hc công ngh tiên tin vào sn xut, công tác tip th chim lnh và m
rng th trng tiêu th sn phm, công tác ci tin mu mã, cht lng sn phm
Các nhân t này, theo v trí riêng ca chúng, có th tác đng đc lp và tác đng
tng hp đn hiu qu s dng vn đu t.
1.4 Các ch tiêu đo lng hiu qu đu t
1.4.1 Phng pháp phân tích chi phí – li ích
Phân tích chi phí – li ích th hin k thut có tính thc hành đ xác đnh mc đóng
góp tng đi ca các d án có tính loi tr ln nhau. S dng phân tích chi phí - li ích
góp phn nâng cao hiu qu phân b ngun lc bng vic đm bo rng, nhng d án mi
có chi phí xã hi biên ln hn li ích xã hi biên thì s không đc chp thun. im ct
lõi ca phng pháp phân tích li ích – chi phí là hình thành mt quy trình có tính h
thng phc v cho vic đánh giá tng th các d án công, qua đó cung cp thông tin cn
thit cho các nhà hoch đnh chính sách đ quyt đnh liu có nên tin hành thc hin d
án hay không. Nh vy, phng pháp phân tích chi phí - li ích giúp cho các nhà hoch
đnh chính sách tp trung n lc thc hin tt vn đ mà th trng đang làm, đó là phân

phi ngun lc cho d án đn khi nào chi phí xã hi biên bng li ích xã hi biên. Hin
nay  Vit Nam vic áp dng phng pháp này vn còn rt ít.
Mt cách tng quan, phng pháp phân tích li ích – chi phí bao gm các bc
sau:
- Nhn dng vn đ và xác đnh các phng án gii quyt
- Nhn dng các li ích và chi phí xã hi ca mi phng án
- ánh giá giá tr li ích và chi phí ca mi phng án di dng tin t
- Lp bng li ích và chi phí hàng nm
- Chit khu li ích xã hi ròng ca mi phng án trong tng lai. iu này cho
phép quy đi chi phí và li ích tng lai v giá tr hin ti đ so sánh vi s tin ca Ngân
sách cn thit đ tài tr cho d án
- So sánh các phng án theo li ích xã hi ròng
- Kim tra nh hng ca s thay đi trong gi đnh và d liu
17

- a ra đ ngh cui cùng.
Li ích bao gm hai loi: trc tip và gián tip. Nhng li ích trc tip phát sinh t
sn lng hoc nng sut gn lin vi mc đích ca d án. Li ích gián tip là li ích dn
tích cho nhng cá nhân mà không có liên quan đn mc đích ca d án.
Chi phí phi đc xác đnh mt cách chính xác bao gm nhng li ích b mt đi có
tính thay th nu nh d án đc chp thun (chi phí c hi).
Mt t sut chit khu thích hp phi đc la chn đ so sánh mc sinh li hin
ti và tng lai t nhng d án có tính thay th.
Tuy nhiên, đi vi nhng d án đu t liên quan đn vic cung cp các loi hàng
hóa vô hình nh an ninh quc gia, v sinh môi trng… thì rt khó đ phân tích bng công
c chi phí - li ích.
Bên cnh đó, còn có th đánh giá hiu qu đu t  tm v mô và vi mô thông qua
mt s ch tiêu sau:
1.4.2 o lng hiu qu đu t  tm v mô
1.4.2.1 H s gia tng vn sn phm (h s ICOR)

H s ICOR do hai nhà kinh t hc là Roy Harrod và Evsay Domar đa ra trong
nghiên cu mô hình tng trng kinh t nhm xác đnh nhu cu vn đu t cn thit cho
mt nn kinh t. Ch tiêu này cho bit trong tng thi k c th mun tng thêm mt đng
GDP thì cn bao nhiêu đng vn đu t mi vào nn kinh t. H s ICOR càng thp thì
hiu qu s dng vn càng cao.
ICOR = Vn đu t tng thêm/GDP tng thêm = u t trong k/GDP tng thêm
hay ICOR = (t l vn đu t/GDP)/Tc đ tng trng kinh t
Trong ni b nn kinh t, vic so sánh h s ICOR gia các ngành s thy đc
ngành nào có hiu qu đu t cao hn.
H s ICOR ca nn kinh t cao hay thp chu nh hng ca rt nhiu nhân t.
Th nht, do thay đi c cu đu t ngành. C cu đu t ngành thay đi nh
hng đn h s ICOR tng ngành, do đó, tác đng đn h s ICOR chung.