B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
Chuyên ngành: THNG MI
Mã s: 60.34.10
Ngi hng dn khoa hc: TS. NGUYN C TRÍ
Tp. H Chí Minh, tháng 06 nm 2011
PHM NGUYN CÁT LINH
LUN VN THC S KINH T
NGHIÊN CU CÁC YU T NH HNG D
NH NGH VIC CA TNG ÀI VIÊN THUC
TRUNG TÂM CHM SÓC KHÁCH HÀNG
METRO
LI CM N
hoàn thành lun vn này, trc ht tôi xin chân thành cm n TS. Nguyn
c Trí, ngi đã dành nhiu thi gian trc tip hng dn tôi tìm ra hng nghiên
cu, h tr v tài liu, hng dn tôi x lý và phân tích s liu cng nh hoàn chnh
đ tài.
Tôi xin cm n cha và m đã đng viên tôi rt nhiu trong quá trình làm lun
vn.
Tôi xin cm n bn bè cao hc trng Kinh T, lãnh đo, các đ
ng nghip
trong trung tâm chm sóc khách hàng METRO đã h tr, to điu kin thun li
cho tôi hoàn thành đ tài này.
Thành ph H Chí Minh, tháng 06 nm 2011
Phm Nguyn Cát Linh
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan ni dung đ tài: “Nghiên cu các nhân t nh hng d đnh ngh
vic ca nhân viên trong trung tâm chm sóc khách hàng METRO” là công trình
nghiên cu ca riêng bn thân tôi. Các s liu điu tra và kt qu nghiên cu trong
lun vn đc thc hin nghiêm túc và trung thc.
Tôi xin chu trách nhim vi cam đoan trên.
Phm Nguyn Cát Linh
MC LC
DANH MC BNG BIU i
DANH MC HÌNH V, TH ii
PHN M U 1
1. Lý do hình thành đ tài: 1
2. Mc tiêu nghiên cu: 3
3. i tng và phm vi nghiên cu 4
4. Phng pháp nghiên cu: 4
5. im mi ca nghiên cu
4
6. Ý ngha thc tin ca đ tài nghiên cu 5
7. Kt cu lun vn 5
CHNG I
LÝ THUYT V CÁC NHÂN T NH HNG D NH NGH VIC CA
NHÂN VIÊN TRONG TRUNG TÂM CHM SÓC KHÁCH HÀNG METRO 6
1.1 Gii thiu 6
1.2 Khái nim v ngh vic ca nhân viên 6
1.3 nh h
ng ca ngh vic đn doanh nghip 7
1.4 Nhng nhân t nh hng d đnh ngh vic ca nhân viên 9
1.4.1 Ngh vic t nguyn và không t nguyn 9
1.4.2 Thuyt hai yu t ca Herzberg (1959) 10
1.4.3 Thuyt nghiên cu ca Matt McConell (2007) 11
1.4.4 Thuyt nghiên cu nhân t nh hng ngh vic ca các nhà nghiên cu
khác 14
1.5 Các công trình nghiên cu thc tin v ngh vic 22
1.5.1 Bài vit v: “: Ngh vic trong lnh vc dch v khách hàng Trung
Quc” ca TM Easy (2008) 22
1.5.1.1 Lý do hình thành đ tài và mc tiêu nghiên cu 22
1.5.1.2 i tng và phng pháp nghiên cu 23
1.5.1.3 Kt qu nghiên cu 25
1.5.1.3.1 Nhng nguyên nhân ngh vic 25
1.5.2 Bài vit v: “ hay không ? Mt nghiên cu v ngh vi
c” ca Giáo s
tâm lý Meenakshi Gupta thuc vin K thut n (Powai, Bombay 400076, n)
31
1.5.2.1 Lý do hình thành đ tài, mc tiêu và đi tng nghiên cu: 31
1.5.2.2 Các nhân t nh hng ngh vic 33
1.6 Các yu t nh hng d đnh ngh vic ca nhân viên 35
1.7 Mô hình nghiên cu và các gi thuyt 39
CHNG 2
GII THIU V METRO VÀ TRUNG TÂM CHM SÓC KHÁCH HÀNG
METRO
41
2.1 Gii thiu 41
2.2 Gii thiu s lc v METRO 41
2.2.1 Lch s hình thành ca METRO 41
2.2.2 S mng và hoài bo ca METRO 42
2.2.3 METRO Cash & Carry Vit Nam 42
2.3 Gii thiu v trung tâm chm sóc khách hàng METRO 43
2.3.1 Vai trò ca trung tâm 43
2.3.2 a đim và thi gian làm vic 43
2.3.3 C cu t chc ca trung tâm 43
2.3.4 c đim công vic ca trung tâm 45
2.3.5 Phng tin làm vic ca đin thoi viên 46
2.3.6 Chính sách lng, thng, phúc li 47
2.3.6.1 Chính sách tin lng 47
2.3.6.2 Chính sách thng và phúc li 47
CHNG 3
THIT K VÀ THC HIN NGHIÊN CU 50
3.1 Gii thiu 50
3.2 Thc hin nghiên cu 50
3.2.1 Nghiên cu s b 50
3.2.2 Xây dng thang đo 51
3.2.3 Nghiên cu chính thc 53
3.2.3.1 Phng pháp chn mu 53
3.2.3.2 Thông tin mu nghiên cu 54
3.2.3.3 Phân tích d liu 56
3.3 Phân tích kt qu kho sát 56
3.3.1 ánh giá s b thang đo các yu t nh hng ngh vic và thang đo ngh
vi
c nhân viên 56
3.3.1.1 ánh giá đ tin cy Cronbach Alpha 56
3.3.1.2 Phân tích nhân t 57
3.3.1.3 Thang đo các yu t nh hng d đnh ngh vic nhân viên: 58
3.3.1.4 Thang đo d đnh ngh vic ca nhân viên 59
3.3.2 Kim đnh s phù hp ca mô hình và gi thuyt nghiên cu 60
3.3.2.1 Phân tích tng quan 60
3.3.2.2 Phân tích hi quy: 61
3.3.3 ánh giá mc đ tha mãn ca nhân viên đi vi các nhân t nh hng
d đnh ngh vic 66
3.4 Tho lun kt qu 69
CHNG 4
GII PHÁP GIM T L D NH NGH VIC CA
NHÂN VIÊN 71
4.1 Gim t l d đnh ngh vic thông qua vic to cm giác thoi mái trong
công vic cho nhân viên nhm gim áp lc t khi lng công vic 71
4.1.1 Kin ngh vi tng qun lý trung tâm 71
4.2 Gim t l d đnh ngh vic thông qua thit k công vic, làm mi công vic
72
4.2.1 Kin ngh vi tng qun lý trung tâm 72
4.3 Gim t l ngh vic thông qua chính sách tin lng 73
4.3.1 Kin ngh vi tng qun lý trung tâm 73
4.4 Gim t l ngh vic thông qua nâng cao vai trò h tr và kh nng qun lý
ca lãnh đo 74
4.4.1 Kin ngh vi tng qun lý 75
4.4.2. Kin ngh đi vi hai giám sát 75
Tài liu tham kho 78
Ph lc 114
i
DANH MC BNG BIU
Bng 1.1: Bng thng kê nhng lý do nhân viên li t chc 19
Bng 1.2: Tng hp các nhân t nh hng d đnh ngh vic t các hc thuyt 20
Bng 1.3: Các yu t nh hng d đnh ngh vic trong nghiên cu 30
Bng 1.4: Các yu t nh hng d đnh ngh vic trong nghiên cu thc tin 34
Bng 1.5: Các yu t nh hng d đnh ngh vic trong nghiên cu thc tin 35
Bng 1.6: Tng kt các yu t nh hng d đnh ngh vic 38
Bng 1.7: Tng kt các bin quan sát trong bin ph thuc 39
Bng 3.1: Tin đ thc hin nghiên cu 50
Bng 3.2: h s tin cy Alpha ca các thang đo 57
Bng 3.3: Kt qu phân tích nhân t 59
Bng 3.4: Kt qu phân tích nhân t d đnh ngh vic 60
Bng 3.5: Kt qu phân tích tng quan 61
Bng 3.6: H s xác đnh s phù hp ca mô hình 62
Bng 3.7: Kt qu phân tích hi quy ca mô hình lý thuyt 63
Bng 3.8: Tng hp các kt qu kim đnh gi thuyt 65
Bng 3.9: Th hin mc đ cm nhn ging nhau gia nhân viên toàn thi gian và
bán thi gian 67
Bng 3.10: im trung bình thang đo cm nhn mc đ tha mãn ca nhân viên v
các yu t nh hng d đnh ngh vic 68
ii
DANH MC HÌNH V, TH
Biu đ 1: Th hin nh hng ca các yu t đn mc tiêu ngi qun lý 2
Biu đ 2: Th hin t l ngh vic ca trung tâm chm sóc khách hàng METRO 3
Biu đ 1.1: Th hin nh hng ca ngh vic đn vic đt thành công 7
Biu đ 1.2: Biu đ th hi
n nhng lý do ngh vic 12
Biu đ 1.3: Mc đ hiu qu ca phng pháp ci thin t l ngh vic 13
Biu đ 1.4: Th hin hiu qu ci thin t l ngh vic dài hn 13
Biu đ 3.1: Th hin t l nhân viên theo đ tui 54
Biu đ 3.2: Th hin t l nhân viên theo kinh nghim 55
Biu đ 3.3: Th hin t l nhân viên theo tình trng hôn nhân 55
Biu đ 3.4: Th hin t l nhân viên theo gii tính 55
Hình 1.1: Mô hình ngh vic t nguyn ca nhân viên trng đi hc Cng ng Bang Ohio 16
Hình 1.2: Mô hình nghiên cu ban đu 40
Hình 2.1: S đ t
chc nhân s ca trung tâm chm sóc khách hàng METRO 44
Hình 2.2: Th hin trang làm vic ca đin thoi viên 46
Hình 2.3: in thoi IP ca hãng Avaya 47
Hình 2.4: Chính sách thng, phúc li 48
1
PHN M U
1. Lý do hình thành đ tài:
Vic duy trì nhân viên là mt trong nhng thách thc quan trng ngày nay ca t
chc. Vi 94 đin thoi viên, trung tâm chm sóc khách hàng METRO là trung tâm
thc hin công vic chm sóc khách hàng cho METRO luôn luôn kp thi thông báo
cho khách hàng các chng trình khuyn mãi. Vai trò ca nhng đin thoi viên là
gii thiu các sn phm khuyn mãi, khuyn khích khách hàng đn METRO mua
sm. Vì vy, vai trò ca h rt quan trng. H cn đc duy trì. Nu nhng nhân
viên này ngh thì ngi qun lý tn nhiu chi phí: chi phí tuyn dng và đào to,
thiu nhân viên trong quá trình nhân viên mi đang đc đào to, hao phí thi gian
cho nhng nhân viên c hng dn ngi mi, ngi qun lý mt thi gian vì phi
ch dn quá trình và k nng làm vic hay nhng thông tin liên quan công vic cho
đin thoi viên mi. Kh nng thc hin công vic ca nhân viên mi s không đt
hiu qu so vi nhng ngi c. iu này nh hng đn vic kinh doanh.
Tính đn thi đim tháng 12, tng s nhân viên đã đc tuyn và làm vic ti trung
tâm chm sóc khách hàng METRO là 191 nhân viên trong đó có 97 nhân viên đã
ngh. Nh vy, nhân viên ngh vic chim 50% tng s nhân viên đã đc tuyn
vào.
C hi ln nht cho vic nâng cao dch v khách hàng là to cho khách hàng có
nhng tri nghim tt nht mi giao dch. Theo báo cáo ca Matt McConnell,
40% khách hàng s ngng giao dch vì kinh nghim phc vu kém. Trong đó nng
lc ca đin thoi viên th hin quan trng nht trong kinh nghim phc v khách
hàng. Nghiên cu cng cho thy có 53% đáp viên trong nghiên cu cho rng t l
ngh vic là tr ngi ln nht nh hng mc tiêu ngi qun lý.
2
Biu đ 1: Th hin nh hng ca các yu t đn mc tiêu ngi qun lý
“Ngun: báo cáo ca Matt McConnell trong”True Cost of Attrition”, tháng 10, 2007”
ng thi ch vi 10% t l ngh vic thì s có 1% khách hàng ngng kinh doanh
vi công ty. Nh vy, vic nhân viên ngh vic nh hng ln đn doanh nghip và
vic duy trì nhân s là mi quan tâm hàng đu ca nhng nhà qun lý.
Price (1997) đnh ngha t l ngh vic là t s thành viên mà ri khi công ty so
vi tng s thành viên hin có trong mt giai đon nghiên cu. Vào nhng tháng
5,6,7,8 và 9, t l ngh vic ca trung tâm chm sóc khách hàng METRO cao t
13% tr lên. iu này đc th hin c th nh biu đ di đây:
3
Biu đ 2: Th hin t l ngh vic ca trung tâm chm sóc khách hàng
METRO
Xut phát t s nh hng ln ca nhng nhân viên ngh vic, đ tài Nghiên cu
các yu t nh hng d đnh ngh vic ca tng đài viên thuc Trung tâm
chm sóc khách hàng METRO là công trình nghiên cu v các yu t nh hng
d đnh ngh vic. ng th
i vi vic xác đnh các yu t nh hng ngh vic, nhà
qun tr có th thy mc đ tác đng ca các yu t đn vic d đnh ngh vic nhân
viên, t đó có các bin pháp phù hp đ gim t l ngh vic và duy trì nhân viên
làm vic cho công ty lâu dài hn.
2. Mc tiêu nghiên cu: tài đt ra mc tiêu nghiên cu c th nh sau:
- Xác đnh các yu t liên quan công vic nh hng đn d đnh ngh vic
ca nhân viên
- o lng mc đ tác đng ca các yu t đn d đnh ngh vic ca nhân
viên
4
3. i tng và phm vi nghiên cu
- i tng kho sát: các đin thoi viên đang làm ti trung tâm chm sóc
khách hàng ca METRO
- Phm vi nghiên cu: tp trung ti trung tâm chm sóc khách hàng ca
METRO An Phú, Qun 2
4. Phng pháp nghiên cu:
Nghiên cu đc thc hin qua 02 bc: nghiên cu s b và nghiên cu chính
thc
- Nghiên cu s b: đc thc hin thông qua phng pháp đnh tính vi k
thut tho lun nhóm qua đó hiu chnh và b sung các bin quan sát nhm
hoàn thin bng phng vn chính thc.
- Nghiên cu chính thc: đc thc hin bng phng pháp đnh lng vi k
thut phng vn trc tip bng bn câu hi. Sau đó, tác gi tin hành thu thp
và phân tích các d liu kho sát thông qua phn mm SPSS.
5. im mi ca nghiên cu
ây là nghiên cu dành cho nhng đi tng là nhng nhân viên có nhim v chm
sóc khách hàng qua đin thoi khác vi nhng nghiên cu v ngh vic dành cho
nhng nhân viên vn phòng vi công vic không phi nh loi hình chm sóc khách
hàng qua đin thoi. Theo nghiên cu ca tác gi, đ tài v ngh vic vi loi hình
nh đ tài này không có nhiu.
Các trung tâm bán buôn nh siêu th Big C, Coopmart và nhng trung tâm khác
cha có nhng nhân viên chm sóc khách hàng qua đin thoi nên bài nghiên cu
này tác gi ch đ cp đn nhng trung tâm chm sóc khách hàng vi loi hình kinh
doanh khác. Nhng trung tâm này khác loi hình kinh doanh nhng v tính cht
công vic ca tng đài viên ging nhau đu là chm sóc khách hàng qua đin thoi,
chu áp lc s lng cuc gi. Hu nh các trung tâm chm sóc khách hàng qua
5
đin thoi cha có nghiên cu v các nhân t nh hng d đnh ngh vic ca nhân
viên, nu có cng cha bài bn. Trung tâm chm sóc khách hàng ca Sacombank,
Viettel, Mobiphone và công ty Tài Chính Vit (SGVF) cha có nghiên cu v vn
đ này, trung tâm chm sóc khách hàng ca ông Á thì nghiên cu nhng cha bài
bn không đi t các lí thuyt ca các nhà nghiên cu mà theo suy ngh t phát.
ng thi, trung tâm chm sóc khách hàng METRO mi đc thành lp đu nm
nên cng cha có nghiên cu v yu t nh hng d đnh ngh vic ca nhân viên.
Vì th, tác gi vi v trí trng phòng nhn thy vic nghiên cu này là cn thit vì
nghiên cu này s là c s nn tng khoa hc cho các trung tâm chm sóc khách
hàng nói chung và trung tâm chm sóc khách hàng ca METRO nói riêng nm bt
các nhân t nh hng d đnh ngh vic ca nhân viên đ t đó đa ra các gii
pháp thit thc nhm gim t l ngh vic.
6. Ý ngha thc tin ca đ tài nghiên cu
- Các thông tin v các yu t nh hng ngh vic giúp doanh nghip kp thi
có nhng hng ci thin hp lý nhm gim t l ngh vic ca nhân viên.
- ng thi, nghiên cu này có th là tài liu tham kho cho sinh viên hay
nhng ai mun nghiên cu v d đnh ngh vic ca nhân viên.
7. Kt cu lun vn
Chng 1: trình bày c s lý thuyt, c s thc tin và mô hình nghiên cu
Chng 2: gii thiu METRO và trung tâm chm sóc khách hàng METRO
Chng 3: Thit k và thc hin nghiên cu
Chng 4: Gii pháp gim t l d đnh ngh vic ca nhân viên thuc trung tâm
chm sóc khách hàng METRO
6
CHNG I:
LÝ THUYT V CÁC NHÂN T NH HNG D NH
NGH VIC CA NHÂN VIÊN TRONG TRUNG TÂM CHM
SÓC KHÁCH HÀNG METRO
1.1 Gii thiu
Chng mt trình bày tng quan các lý thuyt v các yu t nh hng d đnh
ngh vic ca nhân viên, xem xét các công trình nghiên cu thc tin v ngh vic
nhân viên, và xây dng mô hình nghiên cu, gi thuyt nghiên cu.
1.2 Khái nim v ngh vic ca nhân viên
Mobley (1982) đnh ngha rng ngh vic là s chm dt vi t cách là thành viên
ca công ty ca mt cá nhân mà đã nh
n lng t công ty đó.
Theo Woods (1995), mi ln nhân viên ngh vic t nguyn hay không t nguyn
thì phi có nhân viên mi đc thuê và đào to đ thay vào v trí thiu. Mt quy
trình thay th nh vy đc xem là quy trình thay th lao đng. S thay th lao
đng đc đnh ngha bi Price (1997) là t s thành viên mà ri khi công ty so
vi tng s thành viên hin có trong mt giai đon nghiên cu. Vic thay th lao
đng đc xem là nhân t đáng k mà vic qun lý có th nh hng (White, 1995).
S thay th ít xy ra đc xem là tài sn trong th trng cnh tranh, thay th xy ra
thng xuyên đc xem là vn đ ca qun lý (Bannister và Griffith, 1986;
Glebbeek và Bax,, 2004).
Trong nghiên cu đc thc hin vi trng đi hc cng đng bang Ohio, Kutilek
(2000) nhn đnh rng t l ngh vic 7% t nm 1995-1998. ây là t l ngh vic
thp và là ch s khuyn khích n đnh nhân viên. Kutilek so sánh vi các h thng
giáo dc khác cho thy t l ngh vic cng khong 6-7%.
7
1.3 nh hng ca ngh vic đn doanh nghip
Matt McConell cho rng 70% đáp viên trong nghiên cu nhn đnh rng ngh vic
nh hng đn đt đc mc tiêu, trong khi đó 15% khác cho là ngh vic là
nguyên nhân chính ca vic thiu thành công. Rõ ràng, vic gim ri ro ti lòng
trung thành khách hàng là lí do thuyt phc cho bt k chng trình v t l ngh
vic.
Biu đ 1.1: Th hin nh hng ca ngh vic đn vic đt thành công
“Ngun: báo cáo ca Matt McConnell trong”True Cost of Attrition”, tháng 10, 2007”
Mobley (1982) cho rng qun lý ngh vic hiu qu yêu cu kim tra quá trình qun
lý ngun nhân lc, bao gm tuyn dng, la chn, s hòa nhp ca nhân viên vào t
chc sm, thit k công vic, tin thng, giám sát, hoch đnh công vic, điu kin
và lch làm vic. Ngh vic không ch nh hng doanh nghip mà cá nhân cng b
nh hng.
Theo Phillips & Connell (2003), có nhiu cách tính toán đ xác đnh chi phí trc
tip và gián tip đn t chc phù hp chi phí ngh vic ca nhân viên. Tht may
mn nhiu nghiên cu chi phí ngh vic chi tit đc phát trin trong nhng t chc
85% xác đnh ngh
vic nh hng đn
thành công mt cách
đáng k
8
và ph bin tài liu. Bi vì quá nhiu đc ph bin, nhiu t chc không cn s
dng ngun lc đ hng dn toàn b chi phí đã đc đa vào.
Theo nghiên cu ca Matt McConell, có 2 loi chi phí là chi phí hin và chi phí n.
Chi phí hin rõ ràng và đc tính trong hu ht bt k ngân sách vn hành trung
tâm chm sóc khách hàng nh là tuyn dng, đào to nhân viên mi. Chi phí n:
hu ht mi ngi đng ý rng nhng nhân viên mi không cung cp dch v chm
sóc khách hàng bng nhân viên c. Vi s lng ln khách hàng ngng giao dch vì
phc v không bng lúc trc do nhân viên c gim thay vào đó là nhân viên mi,
doanh thu ca t chc s b gim.
Chi phí n xy ra trong sut thi gian đin thoi viên bt đu ly cuc gi đn khi
thành tho, t l ngh vic cao thì chi phí n này càng cao.
Theo tính toán chi phí ngh vic nhân viên trc tuyn, đc xem là nhng chi phí
kt hp nhng chi phí b trng, thay th, đào to, ngh vic đi vi mt đin thoi
viên thì chi phí là $7185 (Pinkovitz, Moskal, & Green, 2003). Chi phí này da trên
mc lng $30,000. Chi phí khác đc tho lun bi Arthur (2001), cung cp mt
công thc d đoán chi phí ngh vic. Trung bình chi phí ngh vic là 25% lng
hàng nm ca nhân viên, cng vi chi phí phúc li. in hình, nhng li ích đn t
30% lng. Vi công thc này, mt đin thoi viên kim $30,000, tính toán sau
cung cp mt d đoán chi phí ngh vic.
Lng hàng nm: $30,000 X .25= $7,500
Lng hàng nm: $30,000 X .30= $9,000 X .25= $2,250
Tng chi phí ngh vic= $9,750/nhân viên
9
1.4 Nhng nhân t nh hng d đnh ngh vic ca nhân viên
1.4.1 Ngh vic t nguyn và không t nguyn
Có nhiu nguyên nhân gii thích lý do nhân viên ri khi công ty. Theo cách truyn
thng cho rng vic ngh vic nhân viên là t nguyn hoc không t nguyn. Ngh
vic t nguyn nh là nhân viên không hng thú trong công vic hay nhân viên
cun hút vào công vic khác vì nhng li ích vt cht. Có nhiu nguyên nhân khác
khin nhân viên ngh vic nh là nhng nhân t làm công vic cng thng, thiu
cam kt trong t chc, s không hài lòng trong công vic Firth et al (2004). Manu et
al. (2004) cho rng nhân viên ri khi công ty vì nhng lí do thuc v kinh t.
Nhng điu kin th trng đa phng tt nâng cao s n đnh cho t chc
Schervish (1983). Nhng t chc ln có th cung cp cho nhân viên nhng c hi
tt hn nh là s phát trin và lng cao, Vì th to nên s gn bó vi công ty lâu
dài hn (Idson and Feaster 1990). Thông tin cung cp đ thc hin công vic tt b
thiu, nhng k vng không rõ ràng ca giám sát, phng pháp đánh giá kt qu
thc hin công vic m h, công vic áp lc, thiu s nht trí v trách nhim, cách
thc hin công vic có th to cho nhân viên cm giác thiu s liên quan, ít tha
mãn vi ngh nghip, công vic, thiu cam kt vi t chc và cui cùng h ri khi
t chc (Tor et al., 1997). Nu vai trò ca nhân viên không rõ ràng điu này cng là
nguyên nhân ngh vic ca h.
Có mt s nhân t ngoài tm kim soát ca qun lý đc lit kê trong ngh vic
không t nguyn đó là s cht, s không còn kh nng làm vic ca nhân viên
(Campion, 1991). Ngoài ra còn có các nhân t khác cng thuc ngh vic không t
nguy
n đó là nhu cu chm sóc con, cao tui. Ngày nay, nhng nhân t đó không
đc xem là ngh vic không t nguyn, nhng quy đnh nhà nc và nhng chính
sách công ty to ra c hi cho nhng nhân viên đó tr li làm vic, và tip tc làm
vic vi điu kin linh đng hn.
10
1.4.2 Thuyt hai yu t ca Herzberg (1959)
Theo thuyt hai yu t ca Herzberg, mt s yu t liên quan ti s tha mãn, còn
đc gi là các yu t đng viên và các nhân t này khác bit vi các yu t liên
quan đn s bt mãn – còn gi là các yu t duy trì. i vi các nhân t đng viên
nu gii quyt tt s to ra s tha mãn, t đó s đng viên ngi lao đng làm vic
tích cc. Nhng nu gii quyt không tt s to ra tình trng cha tha mãn ch
cha chc bt mãn. i vi các nhân t duy trì, nu gii quyt không tt s to ra s
bt mãn, nhng nu gii quyt tt thì to ra tình trng không bt mãn ch cha chc
có tình trng tha mãn. S bt mãn ch xy ra khi nhng yu t mang tính duy trì
không hin din trong công vic: lng, đa v, an toàn trong công vic, điu kin
làm vic, chính sách công ty, mi quan h vi đng nghip, s giám sát…Herzberg
s dng các yu t duy trì bi vì khi các yu t này không đng viên nhân viên thì
nó vn giúp nhân viên tip tc duy trì công vic hin ti. Nu các yu t này không
đc hin din trong công vic thì không duy trì nhân viên hay vic ngh vic s
xy ra. Vì th, đây là các yu t nh hng đn ngh vic ca nhân viên.
Yu t nh hng ngh vic
nhân viên
nh ngha
iu kin làm vic iu kin làm vic không nh hng đn hiu qu
công vic min là nó khá tt. Ngc li, nu điu
kin làm vic tr nên ti t hn thì công vic s b
nh hng hn theo hng tiêu cc. Khi điu kin
làm vic vt qua mc khá tt nó s làm cho kt qu
công vic khá hn đôi chút
Chính sách và quy đnh
qun lý ca công ty
Các chính sách và quy đnh chi phi ngi s dng
lao đng và ngi lao đng. Nu các chính sách
không tt mang li kt qu xu, còn nu chính sách
tt thì cng đng viên nhân viên.
11
S giám sát Là nng lc chuyên môn, k nng lãnh đo và s ci
m ca nhà qun lý trong quá trình kim soát nhân
viên thc hin công vic
Nhng mi quan h
gia cá nhân vi cá
nhân
Mi quan h không tt gia các cá nhân s nh
hng tiêu cc đn hiu qu công vic, mt đi đng
c làm vic. Nhng khi mi quan h tt đp nó cng
không to ra s khác bit đn hiu qu làm vic
Tin lng Tin lng không tha đáng thì nhân viên ngh
a v Khi quen vi đa v hin ti thì đa v không đóng
vai trò quan trng trong vic khuyn khích nhân
viên làm vic. Tuy nhiên, nhn thc v s sút gim
đa v có th làm sa sút nghiêm trng tinh thn làm
vic.
1.4.3 Thuyt nghiên cu ca Matt McConell (2007)
Theo nghiên cu ca Matt McConell cho rng lng hu nh thng là nguyên
nhân ngh vic, trong khi đó nguyên nhân đu tiên ca lí do ngh vic theo báo cáo
là công vic không phi là k vng ca nhân viên. Nu kt hp nhng nguyên nhân
đu tiên và th hai ca ngh vic li thì s ý kin cho rng “lng” là nguyên nhân
ngh vic nhiu bng vi “công vic không phi k vng”.
12
Biu đ 1.2: Biu đ th hin nhng lý do ngh vic
“Ngun: báo cáo ca Matt McConnell trong”True Cost of Attrition”, tháng 10, 2007”
Tuy nhiên, các doanh nghip mà McConnell nghiên cu cho rng nhng phng
pháp gim t l ngh vic hiu qu nht là nâng cao vic đào to nhân viên mi, gia
tng đào to và nhng thông tin cho nhng nhân viên hin ti, và đánh giá nhng
chng trình đào to gia giám sát-nhân viên. S không thng nht gia nguyên
nhân cao nht gây ra ngh vic và phng pháp ngn chn ngh vic đa ra gi
thuyt nhng đáp viên không rõ ràng v vic áp dng phng pháp đúng nhm
ngn chn nhng nguyên nhân ngh vic.
13
Biu đ 1.3: Mc đ hiu qu ca phng pháp ci thin t l ngh vic
“Ngun: báo cáo ca Matt McConnell trong”True Cost of Attrition”, tháng 10, 2007”
Nh vy, nhng kt qu không thành công nhìn chung có th đoán đc vn đ sau:
Vic thc hin không hiu qu: điu kin này tn ti khi gii pháp đc la chn đ
ngn chn t l ngh vic nhng tht bi trong vic thc hin bi vì nhng nguyên
nhân chính không đc quan tâm.
Theo báo cáo cho thy, ch có 41% thành công trong vic h thp t l ngh
vic và
ti thiu gi n đnh, 39% không thành công hay không th đt đc nhng kt qu.
Biu đ 1.4: Th hin hiu qu ci thin t l ngh vic dài hn
“Ngun: báo cáo ca Matt McConnell trong”True Cost of Attrition”, tháng 10, 2007”
14
Ch có 41% thành công trong vic ngn chn t l ngh vic dài hn. Qua nghiên
cu này, tác gi rút ra kinh nghim cho nhng gii pháp phù hp cho bài nghiên
cu.
1.4.4 Thuyt nghiên cu nhân t nh hng ngh vic ca các nhà nghiên cu
khác
Theo Schwartz (2001), có hàng ngàn bài báo, sách, nghiên cu bàn v tha mãn và
duy trì nhân viên. Nhng công ty nh và ln quan tâm duy trì cht lng cao và hu
ht các nhân viên làm vic hiu qu và li vi công ty chn đây hoàn toàn là ngh
ca h. Mi ngi tht s cn nhng s thay đi ca ngi lãnh đo nh là: s tng
trng ngh nghip; công vic thách thc và đy ý ngha; làm vic vi nhng ngi
tt; đc công nhn vì làm vic tt; có c hi đóng góp vào quy trình làm vic; linh
đng trong nhng gi làm vic; cui cùng h mun đc tr lng công bng,
nhng phúc li tt, và công vic an toàn.
Nhiu doanh nghip than phin v vic ngh vic ca nhân viên. Có nhiu vic cn
làm bi doanh nghip đ duy trì nhân viên gii. Nhng vic đó chc chn ngi
qun lý tn thi gian cho nhân viên; quan tâm nhng gì nhân viên làm; hi nhân
viên nhng gì công ty có th làm cho h đ công ty tr thành ni tt hn đ làm
vic là mt vài vic doanh nghip có th làm đ duy trì nhân viên (Outreach and
Extension, 2001). Có nhng điu nh mà nhng nhà qun lý, giám sát có th làm,
h ngh nh nhng không thc hin có th nh hng đn ngh vic ca nhân viên.
Trong khi lng quan trng đn hu ht nhân viên, trong nhiu trng hp điu đó
không to ra đc đng lc cho vic nhân viên li công ty làm. Dickson (1973)
cho rng nhân viên không đc đng viên mt cách riêng l bng tin, hành vi nhân
viên thì liên quan thái đ. Doanh nghip cn nghiên cu nhng gì xác đnh thái đ
tiêu cc và tích cc đ khuyn khích nhân viên nhm gim t l ngh vic.
Mobley (1982) xác đnh nhng lí do ngh vic thng đc phân thành 4 yu t:
kinh t, yu t t chc, yu t cá nhân có liên quan công vic và không liên quan
15
công vic. Yu t đu tiên, kinh t, bao gm các yu t bên ngoài nh là mc đ
tht nghip và mc đ có vic làm. Nhng nhân t thuc v t chc, nh là loi
hình giám sát, vic chi tr lng, h thng thng, và môi trng làm vic là yu t
th hai. Nhng nhân t thuc v cá nhân chia thành 2 phn. Nhng nhân t công
vic thuc v cá nhân liên quan giá tr công vic, k vng và kh nng ca các cá
nhân. Cui cùng nhng nhân t không liên quan công vic thuc v cá nhân nh là
ngh nghip ca v hay chng, s quan tâm gia đình, nhng s thích ca nhân viên.
Art Lucas ca nhóm Lucas (Chambers, 2001) nhn xét t nhng kinh nghim giao
tip vi mi ngi, t chc, doanh nghip cho rng mt trong nhng lí do c bn
mà mi ngi ri khi công ty không phi là do tin. Lí do ch yu là bi vì nhân
viên không cm giác h đc đánh giá đ cho công vic h làm cho t chc. H
không cm thy rng qun lý ca h hay t chc tôn trng h vì nhng gì h làm.
Mi ngi cng s đi nu mt thách thc thú v đn theo cách h suy ngh, nhng
hu nh b đi vì h không đc đi x tt. ngn chn vic ngh vic ca nhân
viên, cn có nhiu s quan tâm ca t chc. Mi ngi bit đc rng qun lý tht
s tham gia vào vn đ ca h, c gng làm vic vi h đ phát trin ngh nghip
và làm h vui v. Nhng nhân viên phi đc tr tin lng tt và cm thy h là
mt đi thành công trong mi quan h đng nghip gn gi.
Tài liu qun lý ca t chc mô t nhiu lí do khác nhau ti sao nhân viên b đi hay
quyt đnh li. Theo nh Champer (2001) hu ht nhng lí do đáng k làm nhân
viên ri khi công ty là: cm giác không đc ghi nhn, chán nn, không có s gn
kt gia quyn li và trách nhim, qun lý và mi quan h kém, thiu s liên quan
trong quá trình ra quyt đnh, lng thp hn so vi th trng, mc tiêu và k vng
không rõ ràng, thiu s công nhn tích cc.
Rousan and Henderson (1996) tìm thy nhiu nguyên nhân ti sao nhân viên trng
i hc Cng ng Bang Ohio ngh làm công ty. Nh hình di đây, nhng nhân
viên ri khi t chc vì nhng nhân t công vic cá nhân, t chc và nhng nhân t
phi công vic thuc v cá nhân.
16
Hình 1.1: Mô hình ngh vic t nguyn ca nhân viên trng đi hc Cng
ng Bang Ohio
Nhiu nghiên cu báo cáo rng có s liên kt có ý ngha gia cam kt vi t chc
và ý đnh ngh vic (Lum et al, 1998). Phân tích ca Griffeth et al’s (2000) cho thy
rng cam kt vi t chc là d đoán ngh vic tt hn s tha mãn công vic nói
chung.
Meyer và Allen (1991) và Dunham et al (1994) xác đnh 3 loi cam k
t nh là cam
kt da trên nim tin, cam kt tip tc và cam kt vì ngha v. Porter et al (1974)
cho rng cam kt da trên nim tin đc xác đnh bi ba nhân t: tin tng và chp
nhn mc tiêu ca t chc; tp trung n lc giúp t chc đt đc thành công; khao
khát duy trì là thành viên ca t chc. Theo Meyer and Allen (1997) tip tc cho
rng nhân viên duy trì là thành viên không có chn la và đó là cam kt ca h đn
t chc.
Nhng nhân t liên
quan t chc:
+ Tr lng thp
+ Chu trách nhim
quá nhiu vic
+ Nhiu yêu cu đ
đc tin b
+ Thiu s công
nhn v vic thc
hin công vic tt
Nhng nhân t phi công
vic liên quan cá nhân:
+ Có đ ngh công vic
khác
+ Nhng bn phn vi
gia đình
+ B hp dn bi tin
+ Không có thi gian
dành cho quan h cá
nhân
Nhng nhân t liên
quan công vic
mang tính cá nhân:
+ Nhng u tiên
khác trong cuc
sng
+ Quá nhiu bui
hp tr vào bui ti
Ri
khi