Lý thuyết và bài tập về phân bón Hóa học - Tài liệu Hóa học 12

Khóa hc LTả KIT-1: Môn ảóa hc (Thy V Khc Ngc)
Lý thuyt và bài tp v phân bón hóa hc

Hocmai.vn – Ngôi trng chung ca hc trò Vit
Tng đài t vn: 1900 58-58-12
- Trang | 1 -



*Khái nim: Phân bón hoá hc là nhng hoá cht có cha các nguyên t dinh dng, đc bón cho cây
nhm nâng cao nng sut cây trng.
Có ba loi phân bón hoá hc chính là phân đm, phân lân và phân kali.
I. Phân đm:
Cung cp nit hoá hp cho cây di dng ion nitrat
-
3
NO
và ion amoni
+
4
NH
.  dinh dng ca
phân đm đc đánh giá bng hàm lng % N trong phân.
Các loi phân đm chính là phân đm amoni, phân đm nitrat, phân đm urê.
1. Phân đm amoni
- ó là các mui amoni NH
4
Cl, (NH
4
)
2

SO
4
, NH
4
NO
3
, Các mui này đc điu ch khi cho amoniac tác
dng vi axit tng ng.
Thí d: 2NH
3
+ H
2
SO
4
 (NH
4
)
2
SO
4
.
- Khi tan trong nc, mui amoni b thu phân to ra môi trng axit, nên ch thích hp khi bón phân này
cho các loi đt ít chua, hoc đt đã đc kh chua trc bng vôi (CaO).
2. Phân đm nitrat
- ó là các mui nitrat NaNO
3
, Ca(NO
3
)
2

, Các mui này đc điu ch khi cho axit nitric tác dng vi
mui cacbonat ca các kim loi tng ng.
Thí d: CaCO
3
+ 2HNO
3
 Ca(NO
3
)
2
+ CO
2
+ H
2
O.
- Phân đm amoni và phân đm nitrat khi bo qun thng d hút nc trong không khí và chy ra.
Chúng tan nhiu trong nc, nên có tác dng nhanh đi vi cây trng, nhng cng d b nc ma ra
trôi.
3. Urê
- Urê [(NH
2
)
2
CO] là cht rn màu trng, tan tt trong nc, cha khong 46% N, đc điu ch bng cách
cho amoniac tác dng vi CO
2
 nhit đ 180 - 200
o
C, di áp sut ~ 200 atm:
CO

2
+ 2NH
3
 (NH
2
)
2
CO + H
2
O.
Trong đt, di tác dng ca các vi sinh vt urê b phân hu cho thoát ra amoniac, hoc chuyn dn thành
mui amoni cacbonat khi tác dng vi nc:
(NH
2
)
2
CO + 2H
2
O  (NH
4
)
2
CO
3.

II. Phân lân:
Cung cp photpho cho cây di dng ion photphat.
 dinh dng ca phân lân đc đánh giá bng hàm lng % P
2
O

5
tng ng vi lng photpho có
trong thành phn ca nó.
Mt s loi phân lân chính là supephotphat, phân lân nung chy,
1. Supephotphat
Có hai loi supephotphat là supephotphat đn và supephotphat kép. Thành phn chính ca c hai loi là
mui tan canxi đihiđrophotphat.
LÝ THUYT VÀ BÀI TP V PHÂN BÓN HOÁ HC
(TÀI LIU BÀI ẢINẢ)
Giáo viên: V KHC NGC
ây là tài liu tóm lc các kin thc đi kèm vi bài ging “Lý thuyt và bài tp v phân bón hoá hc
” thuc Khóa
hc LTH KIT-1: Môn Hóa hc (Thy V Khc Ngc) ti website Hocmai.vn.  có th nm vng kin thc phn
“Lý thuyt và bài tp v phân bón hoá hc”, Bn cn kt hp xem tài liu cùng vi bài ging này.
Khóa hc LTả KIT-1: Môn ảóa hc (Thy V Khc Ngc)
Lý thuyt và bài tp v phân bón hóa hc

Hocmai.vn – Ngôi trng chung ca hc trò Vit
Tng đài t vn: 1900 58-58-12
- Trang | 2 -

a) Supephotphat đn cha 14 - 20% P
2
O
5
, đc sn xut bng cách cho bt qung photphorit hoc apatit
tác dng vi axit sunfuric đc:
Ca
3
(PO

4
)
2
+ 2H
2
SO
4
 Ca(H
2
PO
4
)
2
+ 2CaSO
4.

b) Supephotphat kép cha hàm lng P
2
O
5
cao hn (40 - 50% P
2
O
5
) vì ch có Ca(H
2
PO
4
)
2

. Quá trình sn
xut supephotphat kép xy ra qua hai giai đon : điu ch axit photphoric, và cho axit phophoric tác dng
vi photphorit hoc apatit:
Ca
3
(PO
4
)
2
+ 3H
2
SO
4
 2H
3
PO
4
+ 3CaSO
4.

Ca
3
(PO
4
)
2
+ 4H
3
PO
4

 3Ca(H
2
PO
4
)
2.

2. Phân lân nung chy
 sn xut phân lân nung chy, ngi ta nung hn hp bt qung apatit (hay photphorit) vi đá xà vân
(thành phn chính là magie silicat) và than cc  nhit đ trên 1000
0
C trong lò đng. Sn phm nóng chy
t lò đi ra đc làm ngui nhanh bng nc đ khi cht b v thành các ht vn, sau đó sy khô và
nghin thành bt.
Thành phn chính ca phân lân nung chy là hn hp photphat và silicat ca canxi và magie (cha 12 -
14% P
2
O
5
).
Các mui này không tan trong nc, nên cng ch thích hp cho loi đt chua.
III. Phân kali
Cung cp cho cây trng nguyên t kali di dng ion K
+
.
 dinh dng ca phân kali đc đánh giá bng hàm lng % K
2
O tng ng vi lng kali có
trong thành phn ca nó.
Phân kali giúp cho cây hp th đc nhiu đm hn, cn cho vic to ra cht đng, cht bt, cht x

và cht du, tng cng sc chng bnh, chng rét và chu hn ca cây.
Hai mui kali clorua và kali sunfat đc s dng nhiu nht đ làm phân kali. Tro thc vt cng là
mt loi phân kali vì có cha K
2
CO
3
.
IV. Mt s loi phân bón khác
1. Phân hn hp và phân phc hp:
Là loi phân bón cha đng thi hai hoc ba nguyên t dinh dng c bn.
a) Phân hn hp cha c ba nguyên t N, P, K đc gi là phân NPK. Loi phân này là sn phm
khi trn ln các loi phân đn theo t l N : P : K khác nhau tu theo loi đt và cây trng. Thí d :
Nitrophotka là hn hp ca (NH
4
)
2
HPO
4
và KNO
3
.
b) Phân phc hp đc sn xut bng tng tác hoá hc ca các cht. Thí d : Amophot là hn hp các
mui NH
4
H
2
PO
4
và (NH
4

)
2
HPO
4
thu đc khi cho amoniac tác dng vi axit photphoric.
2. Phân vi lng
Phân vi lng cung cp cho cây các nguyên t nh bo (B), km (Zn), mangan (Mn), đng (Cu), molipđen
(Mo),  dng hp cht. Cây trng ch cn mt lng rt nh loi phân bón này đ tng kh nng kích
thích quá trình sinh trng và trao đi cht, tng hiu lc quang hp, Phân vi lng đc đa vào đt
cùng vi phân bón vô c hoc phân bón hu c và ch có hiu qu cho tng loi cây và tng loi đt, dùng
quá lng quy đnh s có hi cho cây.



Giáo viên: V Khc Ngc
Ngun:
Hocmai.vn