Giải pháp phát triển cho vay tiêu dùng tại Chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Thành phố Hồ Chí Minh

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM



TRN HUNH HNG CÚC


GII PHÁP PHÁT TRIN CHO VAY TIÊU
DÙNG TI CHI NHÁNH NGỂN HÀNG U T
VÀ PHÁT TRIN THÀNH PH H CHÍ MINH





LUN VN THC S KINH T










TP.H Chí Minh – Nm 2011

B GIÁO DC VÀ ÀO TO

TRNG I HC KINH T TP. HCM



TRN HUNH HNG CÚC


GII PHÁP PHÁT TRIN CHO VAY TIÊU
DÙNG TI CHI NHÁNH NGỂN HÀNG U T
VÀ PHÁT TRIN THÀNH PH H CHÍ MINH


Chuyên ngành: Kinh t Tài chính – Ngân hàng
Mã s: 60.31.12


LUN VN THC S KINH T



NGI HNG DN KHOA HC: PGS.TS.PHM VN NNG





TP.H Chí Minh – Nm 2011

LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan lun vn thc s kinh t này là do chính Tôi nghiên cu và
thc hin. Các thông tin s liu đc s dng trong lun vn là trung thc, chính
xác, có ngun gc và đc phép công b.

Tác gi


Trn Hunh Hng Cúc

MC LC

Trang
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các ký hiu, ch vit tt
Danh mc các bng, biu
Danh mc các hình v, biu đ
LI M U 1
CHNG 1:TNG QUAN V CHO VAY TIÊU DÙNG TI NGÂN HÀNG
THNG MI 4
1.1 Ngân hàng thng mi 4
1.1.1 Khái nim v Ngân hàng Thng Mi (NHTM) 4
1.1.2 Các hot đng c bn ca Ngân hàng Thng Mi 4
1.1.2.1 Hot đng huy đng vn 4
1.1.2.2 Hot đng s dng vn 5
1.1.2.3 Hot đng khác 6
1.2 Cho vay tiêu dùng 6
1.2.1 Khái nim v cho vay tiêu dùng 6
1.2.2 c đim ca cho vay tiêu dùng 6

1.2.3 Phân loi ca cho vay tiêu dùng 7
1.2.4 Vai trò ca cho vay tiêu dùng 9
1.2.4.1 i vi cá nhân h gia đình 9
1.2.4.2 i vi ngân hàng cho vay 10
1.2.4.3 i vi nn kinh t 10
1.3 Các tiêu chí đánh giá s phát trin cho vay tiêu dùng 11
1.3.1 Các tiêu chí đánh giá kh nng m rng cho vay tiêu dùng 11
1.3.2 Các tiêu chí đánh giá cht lng cho vay 12
1.4 S cn thit phát trin cho vay tiêu dùng ti Vit Nam hin nay 14
1.4.1 Bi cnh kinh t chung 14
1.4.2 Tình hình kinh t Vit Nam hin nay 14

1.4.3 S cn thit phát trin cho vay tiêu dùng ti Vit Nam 16
1.5 Kinh nghim cho vay tiêu dùng ca các NHTM ti Trung Quc, ti ACB và
bài hc đi vi các NHTM Vit Nam 17
1.5.1 Hot đng cho vay tiêu dùng ti Trung Quc 17
1.5.2 Hot đng cho vay tiêu dùng ti NHTM c phn Á Châu (ACB) 19
1.5.3 Bài hc kinh nghim rút ra đi vi các NHTM ti Vit Nam 20
CHNG 2: THC TRNG HOT NG CHO VAY TIÊU DÙNG TI CHI
NHÁNH NGỂN HÀNG U T VÀ PHÁT TRIN THÀNH PH H CHÍ
MINH 23
2.1 S hình thành và phát trin ca Chi nhánh Ngân hàng u t và Phát trin
Thành ph H Chí Minh 23
2.1.1 Lch s hình thành và phát trin 23
2.1.2 C cu t chc 23
2.1.3 Khái quát tình hình hot đng kinh doanh 25
2.1.3.1 Ngun vn huy đng 25
2.1.3.2 Hot đng cho vay 28
2.1.3.3 Công tác dch v 29
2.2 Thc trng cho vay tiêu dùng ti BIDV.HCM 30

2.2.1 Tình hình cho vay tiêu dùng ti các NHTM  Vit Nam 30
2.2.2 Các c ch chính sách h tr cho vay tiêu dùng ti Vit nam 31
2.2.2.1 C ch cho vay 31
2.2.2.2 C ch bo đm tin vay ca TCTD 33
2.2.3 Quy trình cho vay tiêu dùng ti BIDV.HCM 34
2.2.4 Quy đnh v thm đnh giá và qun lý tài sn đm bo (TSB) 37
2.2.5 Tình hình cho vay tiêu dùng ti BIDV.HCM 39
2.2.6 Các sn phm cho vay tiêu dùng ti BIDV.HCM giai đon 2008 – 2010
42
2.2.6.1 Cho vay h tr CBCNV tiêu dùng 42
2.2.6.2 Cho vay h tr nhà  43
2.2.6.3 Cho vay cm c giy t có giá 44
2.2.6.4 Cho vay h tr mua xe ôtô 45
2.2.6.5 Cho vay du hc và kinh doanh h cá th 46

2.2.7 ánh giá h thng sn phm, quy trình cho vay tiêu dùng ti
BIDV.HCM 47
2.2.7.1 ánh giá h thng các sn phm cho vay tiêu dùng ti BIDV.HCM
47
2.2.7.2 ánh giá c th mt s sn phm 48
2.2.7.3 ánh giá quy trình th tc cho vay tiêu dùng 50
2.3 Nhng kt qu đt đc và vng mc trong nghip v cho vay tiêu dùng
ti BIDV.HCM 52
2.3.1 Nhng kt qu đt đc 52
2.3.2 Nhng tn ti hn ch cn đc khc phc 54
CHNG 3: GII PHÁP PHÁT TRIN CHO VAY TIÊU DÙNG TI CHI
NHÁNH NGỂN HÀNG U T VÀ PHÁT TRIN TP H CHÍ MINH 57
3.1 nh hng phát trin cho vay tiêu dùng ti BIDV.HCM đn nm 2015 57
3.1.1 nh hng phát trin cho vay tiêu dùng ca BIDV 57
3.1.1.1 Phân tích SWOT 57

3.1.1.2 Mc tiêu đn 2015 59
3.1.2 nh hng, phát trin hot đng cho vay tiêu dùng ca BIDV.HCM
60
3.2 Các gii phát phát trin cho vay tiêu dùng ti Chi nhánh Ngân hàng u t
và Phát trin Thành ph H Chí Minh 60
3.2.1 Xác đnh quan đim kinh doanh chin lc 60
3.2.2 Xây dng đnh hng, chin lc phát trin và điu hành hot đng
cho vay tiêu dùng 61
3.2.3 Xây dng chính sách thu hút khách hàng hiu qu 61
3.2.4 T chc mô hình và đi mi quy trình cp tín dng tiêu dùng 63
3.2.5 Xây dng h thng xp hng ni b dành cho khách hàng cá nhân 65
3.2.6 Phát trin các kênh phân phi 65
3.2.7 Phát trin sn phm, dch v cho vay tiêu dùng 66
3.2.8 a dng hoá các sn phm cho vay tiêu dùng 67
3.2.9 Tng cng nng lc qun lý ri ro, nâng cao hiu qu hot đng ca
cho vay tiêu dùng 68
3.2.10 M rng chính sách Marketing theo đnh hng ngân hàng bán l 70

3.2.11 Tng cng nng lc ca công tác kim tra ni b và hiu qu ca b
máy tín dng 71
3.2.12 Nâng cao cht lng đi ng cán b quan h khách hàng cá nhân 72
3.3 Mt s kin ngh 74
3.3.1
74
3.3.2
75
3.3.3
 t Nam 76
Tài liu tham kho
Ph lc 1

Ph lc 2






















DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT
ACB Ngân hàng thng mi c phn Á Châu
ATM Automated teller machine
BDS Branch Delivery System - h thng chng trình qun lý
BIDV Ngân hàng đu t và phát trin Vit Nam
BIDV.HCM Chi nhánh ngân hàng đu t và phát trin TP. H Chí Minh
CBCNV Cán b công nhân viên

CBRC y ban giám sát ngân hàng Trung Quc
CCB Ngân hàng Kin thit Trung Quc
CBQHKHCN Cán b quan h khách hàng cá nhân
CBQTTD Cán b qun tr tín dng
CBQLRR Cán b qun lý ri ro
CMND Chng minh nhân dân
CTC nh ch tài chính
GDP Tng sn phm quc ni
GTCG Giy t có giá
HSBC Ngân hàng trách nhim hu hn mt thành viên HSBC
NHTM Ngân hàng thng mi
NHNN Ngân hàng Nhà nc
TA2 Mô hình t chc hot đng ca BIDV giai đon 2007 - 2010
PGD Phòng giao dch
TCTD T chc tín dng
TSB Tài sn bo đm
VCB Ngân hàng thng mi c phn Ngoi thng
WB Ngân hàng th gii
WTO T chc thng mi th gii
DANH MC CÁC BNG, BIU

Bng 1.1: Kinh t Vit Nam tng trng giai đon 2007 – 2010
Bng 1.2: Mc thu nhp và chi tiêu trung bình ca dân c giai đon 2007 – 2010
Bng 2.1: Mt s kt qu đt đc ca BIDV.HCM giai đon 2008 – 2010
Bng 2.2: Tình hình huy đng vn ca BIDV.HCM giai đon 2008 – 2010
Bng 2.3: Tình hình cho vay ca BIDV.HCM giai đon 2008 – 2010
Bng 2.4: Tình hình thu dch v theo dòng sn phm giai đon 2009 - 2010
Bng 2.5: Tình hình cho vay tiêu dùng ti BIDV.HCM giai đon 2008 – 2010
Bng 2.6: Tình hình d n tiêu dùng có tài sn đm bo ti BIDV.HCM
Bng 2.7: Tình hình cho vay CBCNV ti BIDV.HCM

Bng 2.8: Tình hình cho vay h tr nhu cu v nhà 
Bng 2.9: Tình hình cho vay cm c giy t có giá
Bng 2.10: Tình hình cho vay mua xe buýt, xe ôtô
Bng 2.11: Tình hình cho vay du hc, kinh doanh h cá th
DANH MC CÁC HÌNH V, BIU 

Biu đ 1.1: Ch tiêu GDP bình quân/ngi/nm và mc chi tiêu bình quân giai
đon 2006 - 2010
Biu đ 2.1: Ngun vn huy đng ca Chi nhánh qua các giai đon 2007 – 2010
Biu đ 2.2: C cu vn huy đng theo thành phn kinh t
Biu đ 2.3: C cu huy đng vn theo thi hn
Biu đ 2.4: Thu nhp dch v ròng qua các giai đon 2007 – 2010
Biu đ 2.5: Biu đ cho vay tiêu dùng ti BIDV.HCM giai đon 2007 – 2010
Biu đ 2.6: Biu đ d n cho vay tiêu dùng BIDV.HCM giai đon 2008 – 2010

-1-

LI M U

1. Tính cp thit ca đ tài:
Vit Nam t mt nc nông nghip lc hu chuyn sang nn kinh t th trng
theo hng công nghip hóa – hin đi hóa, nng sut sn xut cao đã to ra lng
hàng hóa phong phú và đa dng, đáp ng nhu cu tiêu dùng ca ngi dân. Thc
hin chính sách m ca, tr thành thành viên th 150 ca T chc thng mi th
gii WTO ngày 7/11/2006, trên con đng hi nhp quc t, nc ta đã tham gia
đy đ các đnh ch kinh t toàn cu, m rng th trng hàng hoá dch v, đu t
quc t, đi mi mnh m hn và đng b hn các th ch, đng thi, ci tin nn
hành chính quc gia theo hng hin đi, tc đ tng trng kinh t khong
7%/nm, thu nhp đu ngi tng, mc sng đc ci thin đi sng ca ngi dân
ngày càng nâng cao, tin đn cuc sng thoi mái hn v vt cht ln tinh thn,

ngoài nhng nhu cu thit yu, nh n, ung, qun áo, nhà ca thì nhu cu cuc
sng đc nâng cao hn, nh nhà đp tin nghi, xe c hin đi, du lch, hc hành
nc ngoài, Do đó, đôi khi ngi dân cho phép mình chi tiêu vt mc thu nhp,
dn đn nhu cu vay mn đ tiêu dùng tng lên. Vi s dân là hn 86 triu ngi
và phn đông là dân s tr, nng đng, thu nhp không ngng đc ci thin, nhu
cu tiêu dùng đang tng cao là mt th trng tim nng cho hot đng cho vay tiêu
dùng ti Vit Nam.
Cho vay tiêu dùng phát trin t lâu trên th gii và hin nay đc các ngân
hàng thiên v dch v ngân hàng bán l ti nhiu nc rt quan tâm phát trin. ây
là phân khúc th trng cho vay đem li ngun thu nhp quan trng và to điu kin
cho các ngân hàng bán trn gói sn phm dch v cho khách hàng. Nm bt đc
nhu cu ca ngi dân cng nh làm tng tính cnh tranh vi các ngân hàng bn,
Ngân hàng u t và Phát trin Vit Nam nói chung và Chi nhánh ngân hàng đu t
và phát trin Thành ph H Chí Minh nói riêng đã trin khai loi hình cho vay tiêu
dùng đi vi khách hàng cá nhân. c trng là ngân hàng bán buôn, nên cng có
nhng góc nhìn khác v th trng bán l, bc trin khai khá thn trng, vn còn
tn đng nhng vng mc khách quan, ch quan làm nh hng đn kh nng
tng trng phát trin cho vay tiêu dùng ca Chi nhánh. Vi nhng lý do và thc t
nh trên, vic nghiên cu đ đa ra gii pháp khc phc nhng khó khn và đy
-2-

mnh tng trng phát trin cho vay tiêu dùng ti Chi nhánh mt cách phù hp và
khoa hc nhng vn đm bo an toàn v cho vay là vô cùng cp thit. ó cng là lý
do tôi chn đ tài ”Gii pháp phát trin cho vay tiêu dùng ti Chi nhánh Ngân hàng
u t và Phát trin Thành ph H Chí Minh” làm đ tài nghiên cu cho lun vn
tt nghip ca mình, vi hy vng s m ra mt hng đi mi cho s phát trin cho
vay tiêu dùng ca Chi nhánh nói riêng và Ngân hàng u t & Phát trin Vit Nam
nói chung.
2. Mc tiêu nghiên cu:
Trên c s lý lun khoa hc và thc tin mô hình cho vay tiêu dùng ti các

ngân hàng thng mi trên đa bàn Thành ph H Chí Minh đã cho chúng ta nhn
đnh đc tm quan trng ca cho vay tiêu dùng trong thi đi ngày nay.
Mc tiêu nghiên cu đ tài:
+ a ra nhng gii pháp phát trin cho vay tiêu dùng ti Chi nhánh Ngân
hàng u t và Phát trin Thành ph H Chí Minh là rt cn thit, xây
dng phng pháp phát trin cho vay tiêu dùng trong thc tin, tn dng
th mnh ca mình và khai thác tim nng vn có ca th trng.
+ Ti đa hóa li nhun, gim thiu ri ro và phc v mt cách linh hot, đáp
ng tt nht nhu cu khách hàng.
3. Phm vi vƠ phng pháp lun nghiên cu:
Phm vi nghiên cu tp trung ti các ngân hàng thng mi ti Thành ph H
Chí Minh và Chi nhánh Ngân hàng u t và Phát trin Thành ph H Chí Minh.
Phng pháp nguyên cu: ch yu da trên phng pháp so sánh, thng kê,
phân tích và tng hp. Trên c s hiu bit lý thuyt v cho vay tiêu dùng và kinh
nghim thc tin ti Chi nhánh Ngân hàng u t và Phát trin Thành ph H Chí
Minh, t đó đa ra nhng gii pháp phát trin cho vay tiêu dùng ca Chi nhánh phi
phù hp và mang tính ng dng thc tin cao trong quá trình cho vay.
4. Kt cu ca lun vn:
Li m đu: gii thiu ý ngha, mc tiêu, phng pháp nghiên cu và cu trúc
đ tài.
Phn ni dung: bao gm 3 chng
+ Chng 1: C s lý lun v nghip v cho vay và cho vay tiêu dùng ti các
ngân hàng thng mi.
-3-

+ Chng 2: Thc trng hot đng cho vay tiêu dùng ti Chi nhánh Ngân
hàng u t và Phát trin Thành ph H Chí Minh.
+ Chng 3: Gii pháp phát trin cho vay tiêu dùng ti Chi nhánh Ngân hàng
u t và Phát trin Thành ph H Chí Minh.
Phn kt lun: mt s vn đ rút ra sau quá trình nghiên cu và nhng đim

mi ca đ tài.

-4-

CHNG 1:
TNG QUAN V CHO VAY TIểU DỐNG TI NGỂN HÀNG
THNG MI

1.1 Ngơn hƠng thng mi
1.1.1 Khái nim v Ngơn hƠng Thng Mi (NHTM)
Ngân hàng thng mi là mt đnh ch tài chính trung gian tiêu biu, đóng vai
trò quan trng trong vic khai thông các ngun vn tit kim đáp ng nhu cu đu
t ca các ch th trong nn kinh t, đng thi gi vai trò quan trng trong vic đm
bo cho nn kinh t vn hành nhp nhàng, hu hiu.
Lut Các t chc tín dng s 47/2010/QH12 đc Quc hi nc Cng hòa xã
hi ch ngha Vit Nam khóa XII, k hp th 7 thông qua vào ngày 16/06/2010,
đnh ngha: ”Ngân hàng thng mi là loi hình ngân hàng đc thc hin tt c các
hot đng ngân hàng và các hot đng kinh doanh khác theo quy đnh ca Lut này
nhm mc tiêu li nhun. Hot đng ngân hàng là vic kinh doanh, cung ng
thng xuyên mt hoc mt s các nghip v nhn tin gi, cp tín dng và cung
ng dch v thanh toán qua tài khon”.
1.1.2 Các hot đng c bn ca Ngơn hƠng Thng Mi
1.1.2.1 Hot đng huy đng vn
ây là hot đng to ngun vn cho ngân hàng, đóng vai trò quan trng, nh hng
ti cht lng hot đng ca ngân hàng. Các ngun huy đng ca ngân hàng gm:
Nhn tin gi: tin gi là đu vào sng còn trong hot đng ca ngân hàng.
ây là ngun vn c bn dùng đ tài tr cho các khon cho vay, đu t to li
nhun đ đm bo s phát trin vng mnh ca ngân hàng. Khi mt ngân hàng
bt đu hot đng, nghip v đu tiên là m các tài khon tin gi đ gi h
và thanh toán h cho khách hàng, bng cách đó ngân hàng huy đng tin ca

các cá nhân và t chc trong xã hi.
Ngun tin vay: bên cnh ngun tin gi, ngun tin đi vay cng có vai trò vô
cùng quan trng. ó là đáp ng nhu cu chi tr ca ngân hàng khi kh nng
huy đng b hn ch. T trng các ngun này trong tng ngun thng thp
-5-

hn ngun tin gi. Các khon đi vay thng là có thi hn và quy mô xác
đnh trc, do vy to thành ngun n đnh cho ngân hàng.
Ngun vn khác: ngoài tin gi và đi vay, ngân hàng còn có th huy đng t
mt s ngun vn khác nh thu t các dch v bo lãnh, t vn, các hot đng
thanh toán không dùng tin mt có th hình thành nên ngun thanh toán, các
khon n khác nh thu cha np phi tr…các ngun này không thng
xuyên và chim t trng nh trong tng ngun vn ca ngân hàng.
1.1.2.2 Hot đng s dng vn
Vic s dng vn chính là quá trình to nên các loi tài sn khác nhau ca ngân
hàng, trong đó cho vay và đu t là hai loi tài sn ln và quan trng. Bao gm:
Ngân qu: ngân qu ca mt ngân hàng bao gm tin mt ti két, tin gi ti
ngân hàng khác (gm tin gi ti ngân hàng nhà nc, ti các ngân hàng và t
chc cho vay khác). ây là nhng khon mc không sinh li, ch yu nhm
đáp ng yêu cu chi tr cho khách hàng gi tin, yêu cu thanh toán bù tr,
mua dch v và yêu cu d tr theo lut đnh. Quy mô ca nhng khon này
có xu hng gim cùng vi s phát trin ca h thng k toán, thanh toán và
trình đ qun lý ca ngân hàng.
Cho vay: là loi tài sn ch yu trong tng danh mc tài sn ca các ngân
hàng, thng chim trên 70% tng tài sn ca ngân hàng và cng mang li
ngun thu nhp chính cho ngân hàng. Khon mc cho vay hình thành khi ngân
hàng cho khách hàng vay mt khon vn và đi li đc khách hàng ký nhn
n và cam kt tr c gc và lãi trong mt thi hn xác đnh.
Nhìn chung, cho vay là loi tài sn mang tính ri ro cao nht, vì vy vic
tim kim và la chn khách hàng phù hp là công vic cn thit và đòi hi

nhiu chi phí ca ngân hàng.
u t: hot đng cho vay tuy mang li nhiu li nhun cho ngân hàng nh
cng hàm cha nhiu ri ro. Vì vy, các ngân hàng còn s dng ngun vn
ca mình đ đu t, mt mt đ phân tán ri ro, mt khác các hot đng đu t
cng mang li mt ngun thu nhp đáng k cho ngân hàng và có th thc hin
đc mc tiêu thâm nhp th trng. Các ngân hàng có th thc hin đu t
-6-

vào chng khoán, hùn vn vào các doanh nghip đ tr thành thành viên, đu
t vào các d án.
Các hot đng s dng vn khác: các hot đng khác  đây bao gm qung
cáo, khuych trng sn phm, các chng trình tài tr phi li nhun…các
hot đng này mang tính qung bá, to hình nh cho ngân hàng trong lòng
khách hàng.
1.1.2.3 Hot đng khác
Ngoài các hot đng huy đng vn, s dng vn, các hot đng dch v khác
cng góp phn không nh vào kt qu hot đng kinh doanh ca ngân hàng, bao
gm: thanh toán không dùng tin mt, chuyn tin, bo lãnh, qun lý ngân qu,
cung cp các dch v y thác và t vn, dch v môi gii đu t chng khoán, dch
v bo him…Xu hng phát trin ca xã hi đòi hi các NHTM không ngng đa
dng hóa các sn phm dch v, nâng cao cht lng đ có th đáp ng tt hn nhu
cu khách hàng. Trong tng lai các hot đng dch v này s đc các ngân hàng
chú trng phát trin nhm tng cng kh nng cnh tranh, đem li li nhun ln
cho ngân hàng.
1.2 Cho vay tiêu dùng
1.2.1 Khái nim v cho vay tiêu dùng
Cho vay tiêu dùng là hình thc cho vay cp phát cho cá nhân, h gia đình đ
đáp ng nhu cu tiêu dùng, nh: nhu cu mua sm nhà , đ dùng gia đình, xe c,
chi phí hc hành, gii trí,…
Ngày nay, khái nim v cho vay tiêu dùng đc mi ngi hiu ngha rng

hn: cho vay tiêu dùng là các khon vay mà ngân hàng cp phát cho cá nhân, h gia
đình có nhng ngun thu nhp khác nhau: t lng, kinh doanh,… hp pháp. Mc
đích vay mn đa dng nh: mua nhà, xây dng hay sa cha nhà , mua xe, hc
hành, du lch,…
1.2.2 c đim ca cho vay tiêu dùng
Khách hàng vay là cá nhân và các h gia đình.
Mc đích vay nhm phc v nhu cu tiêu dùng ca cá nhân, h gia đình. Do
vy, ngun tr n ca khon vay tiêu dùng thng t tin lng hàng tháng,
kinh doanh ca khách hàng, không nht thit phi là kt qu ca vic s dng
vn vay nên ngun tr n thng mang tính n đnh, thng xuyên. Hu ht
-7-

các khon cho vay tiêu dùng thng an toàn, ít xy ra n quá hn, đây là hình
thc cho vay mà các Ngân hàng phát trin nhm phân tán ri ro t các khon
vay thng mi.
Là hình thc bán l, giá tr ca các khon vay thng nh, s lng ln dn
đn chi phí khon vay cao. Do vy, lãi sut khon vay tiêu dùng thng cao
hn lãi sut các khon vay thng mi.
1.2.3 Phân loi ca cho vay tiêu dùng
Cn c vào mc đích vay có th phân loi cho vay tiêu dùng thành 2 loi :
+ Cho vay tiêu dùng c trú: là các khon vay nhm phc v nhu cu mua, xây
dng, sa cha nhà  ca cá nhân, h gia đình.
+ Cho vay tiêu dùng phi c trú: là các khon vay phc v cho mc đích mua
đ dùng sinh hot gia đình, phng tin vn chuyn, chi phí hc hành, du
lch, hoc gii trí khác,…
Cn c vào phng thc hoàn tr có th chia thành 3 loi :
+ Cho vay tiêu dùng tr góp: là hình thc vay mà ngi đi vay tr cho ngân
hàng mt s tin bng nhau nht đnh trên mi k hn (hàng tháng, quý
hoc 6 tháng), riêng nhng khon vay ngn hn (di 1 nm) thì ngi vay
thng tr n cui k (gm c gc và lãi). S tin thanh toán đnh k gm

n gc (là khon tin nht đnh tr mi k hn, thng bng nhau) và n lãi
tính trên d n thc t. Phng thc này thng áp dng cho nhng khon
vay có giá tr ln hoc thu nhp đnh k ca ngi vay không đ kh nng
thanh toán ht mt ln s n vay. ây là hình thc cho vay ch yu ca các
NHTM, loi hình vay này giúp cho khách hàng vay không b áp lc tr n
vào cui k cao.
+ Cho vay tiêu dùng phi tr góp: tin vay đc khách hàng thanh toán cho
ngân hàng ch mt ln khi đn hn. Thng khon cho vay tiêu dùng phi tr
góp ch đc cp cho các khon vay giá tr nh, thi hn vay không dài
(thng di 1 nm), đi tng khách hàng thu nhp khá cao.
+ Cho vay tiêu dùng tun hoàn: là khon vay mà ngân hàng s cp cho khách
hàng mt hn mc cho vay đc duy trì trong mt khong thi gian nht
đnh, khách hàng có quyn vay và tr nhiu ln mà không vt quá hn
mc cho vay ca mình. Loi vay này thng đc áp dng cho vay thu
-8-

chi, th cho vay. Loi vay tun hoàn d áp dng, thun tin cho khách hàng
trong vic ch đng s dng ngun tin linh hot, thông thng đây là
nhng khon vay nh, khách hàng có ngun tin ra – vô thng xuyên.
Cho vay qua th là mt loi hình cho vay ph bin ca cho vay tiêu dùng
tun hoàn, vi mt hn mc đc cp khách hàng có th rút vt s d trên
tài khon ca mình. Ngoài ra, tc đ tng trng kinh t Vit nam gn đây
phát trin mnh, đi sng ca nhân dân ngày mt nâng cao thì nhu cu v
hc tp, du lch trong nc và ngoài nc ngày càng nhiu, đó là th trng
rt hp dn đ các NHTM m rng cho vay qua th, đáp ng nhu cu tiêu
dùng cá nhân trong và ngoài nc.
Cn c vào hình thc vay có th phân loi cho vay tiêu dùng thành 2 loi:
+ Cho vay tiêu dùng gián tip: là hình thc cho vay trong đó ngân hàng mua
li các khon n t các doanh nghip đã bán chu hàng hóa, dch v cho
ngi tiêu dùng và thu li t khách hàng. Hình thc này ngân hàng cho vay

thông qua các doanh nghip bán hàng hoc làm các dch v mà không trc
tip tip xúc vi khách hàng.
 u đim ca hình thc cho vay tiêu dùng gián tip:
- Các NHTM d dàng m rng và tng doanh s cho vay.
- Ngân hàng s ct gim đc chi phí và tit kim thi gian cho vay,
nh: gim chi phí tip th, qung bá thng hiu, tit kim thi gian
tìm kim khách hàng,…
- Là điu kin đ các NHTM m rng quan h tt vi các doanh nghip
và phát trin các sn phm khác ca ngân hàng.

Nhc đim ca hình thc cho vay tiêu dùng gián tip:
- Khi cho vay các NHTM không tip xúc trc tip vi khách hàng (bên
vay) mà thông qua doanh nghip đã bán chu hàng hóa, dch v. Do
đó, các khon vay này có mc ri ro cao hn so vi các khon vay
trc tip.
- Ngân hàng khó kim soát đc các khon vay (c trc, trong và sau
khi vay vn).
Nhm hn ch ri ro ca hình thc cho vay gián tip, các NHTM
thng mua li các khon n vi hình thc truy đòi toàn b hoc mt phn
-9-

t các doanh nghip trong trng hp khách hàng (bên vay) không tr n
cho ngân hàng.
+ Cho vay tiêu dùng trc tip: Ngân hàng và khách hàng s trc tip gp nhau
đ tin hành đàm phán, ký kt hp đng cho vay; khách hàng s nhn tin
vay t Ngân hàng hoc chuyn vào tài khon ca các doanh nghip mà h
s mua hàng hóa, dch v hoc các ch n ca h,…

Hình thc cho vay tiêu dùng trc tip có nhng u đim sau:
- Cht lng cho vay ca nhng khon vay trc tip thng cao hn so

vi cho vay gián tip, do ngân hàng có th s dng trit đ trình đ,
kin thc, kinh nghim và k nng ca cán b cho vay trong quá trình
h thm đnh khách hàng.
- Hình thc cho vay trc tip linh hot hn cho vay gián tip, vì khi
ngân hàng quan h trc tip vi khách hàng s d x lý các phát sinh
tt hn, có kh nng làm tha mãn quyn li cho c ngân hàng và
khách hàng.
- i tng khách hàng là cá nhân rng khp, ngân hàng có điu kin
gii thiu các sn phm dch v, tin ích mi (dch v th ATM, thanh
toán tin đin, nc, đin thoi,…) đn khách hàng.
1.2.4 Vai trò ca cho vay tiêu dùng
Di đây, ta có th thy vai trò ca cho vay tiêu dùng đi vi các yu t trong
nn kinh t sau:
1.2.4.1 i vi cá nhân h gia đình
Vi nn kinh t phát trin, khoa hc – k thut hin đi ngày nay, sn xut ra
nhiu hàng hóa đa dng, phong phú đáp ng nhu cu tiêu dùng trong xã hi. Cho
vay tiêu dùng m rng s h tr cho ngi dân trong vic chi tiêu (nh: mua, xây
sa cha nhà, mua xe, tiêu dùng, du lch, du hc,…) nhm nâng cao mc sng, trình
đ dân trí ca h. Nhu cu chi tiêu đc đáp ng s giúp cho ngi lao đng đc
tha mãn, tái to sc lao đng, kích thích ngi dân lao đng làm vic tích cc,
sáng to, nng sut cao. M rng cho vay tiêu dùng qua các ngân hàng s làm gim
đi các hin tng cho vay nng lãi, giúp nhng ngi nghèo gim bt gánh nng
trong vic tr lãi tin vay mn. Qua hot đng cho vay tiêu dùng, ngi dân có th
-10-

tit kim tích ly đ đu t, phát trin, nh: mua nhà, xây dng, sa cha nhà , du
hc, mua xe, gii trí,… đi sng ngi dân đc nâng cao.
1.2.4.2 i vi ngân hàng cho vay
Trong xu th kinh t th gii hi nhp đã m ra cho ngành ngân hàng nhiu c
hi phát trin. Ngân hàng tr thành mt ngành đy tim nng và th thách, thu hút

đc nhiu lnh vc khác liên quan. Sn phm dch v ngân hàng ngày càng phong
phú và đa dng t huy đng vn cho đn cho vay.
Vit Nam vi dân s 86 triu ngi là mt th trng đy tim nng đi vi
các NHTM, đc bit là các sn phm dch v cá nhân. Mc sng ngi dân ngày
càng cao là mt th trng hp dn cho các ngân hàng thu hút vn (di dng tin
gi thanh toán, tin tit kim), thu phí dch v thanh toán (chuyn tin, phí kim
đm tin, phí gi h,…) và li nhun t cp cho vay. Cho vay và dch v là hai
ngun thu chính ca các NHTM.
Cho vay cá nhân là mt kênh thun li cho các ngân hàng tip cn các tin ích
khác ca ngân hàng, nh: tin gi, tin thanh toán, các dch v chuyn tin, chuyn
khon, kim đm, gi h,…đng thi giúp ngân hàng phân tán ri ro t cho vay
doanh nghip sang cho vay cá nhân.
1.2.4.3 i vi nn kinh t
Cho vay tiêu dùng góp phn khi thông lung chuyn dch hàng hóa. Quá
trình sn xut và lu thông hàng hóa nu nh không có tiêu dùng thì tt yu s b
tc nghn, hàng hóa không tiêu th đc, dn ti doanh nghip b ng đng vnvà
đng nhiên quá trình sn xut không th tip tc. Vai trò ca ngân hàng lúc này tr
nên quan trng hn bao gi ht. Ngân hàng cho ngi tiêu dùng vay vn đã to ra
kh nng thanh toán cho h trc khi h tích ly đ s tin cn thit. Khách hàng có
tin s tìm đn doanh nghip mua hàng và doanh nghip tiêu th đc hàng hóa,
sau đó mi có kh nng thanh toán n cho ngân hàng. Khi đã tiêu th đc hàng
hóa, doanh nghip s m rng sn xut và tìm ti ngân hàng đ tip tc vay vn.
Nh vy ngân hàng cho vay tiêu dùng s có li cho c ba bên: ngi tiêu dùng,
doanh nghip và ngân hàng hay chính là có li cho c nn kinh t. Tóm li, cho vay
tiêu dùng tài tr cho chi tiêu v hàng hóa và dch v trong nc thì nó có tác dng
rt tt cho vic kích cu, to điu kin thúc đy tng trng kinh t.
-11-

Cho vay tiêu dùng phát trin, kích thích ngi dân tng chi tiêu mua sm,
ngoài nhng nhu cu thit yu (nh: n, , phng tin đi li) còn có nhng nhu cu

cao hn, nh: gii trí, du lch, hc hành, xe ôtô,… Vic gia tng tiêu dùng quá mc
s làm gim tit kim, đu t trong nc. Vit Nam là mt nc đang phát trin rt
cn vn cho đu t, xây dng c s h tng, máy móc thit b, do vy, cn kt hp
gia tiêu dùng và tit kim hp lý, cân đi kích thích nn kinh t - xã hi phát trin.
1.3 Các tiêu chí đánh giá s phát trin cho vay tiêu dùng
1.3.1 Các tiêu chí đánh giá kh nng m rng cho vay tiêu dùng
Các ch tiêu thuc v ngân hàng:
Quy mô và uy tín ca ngân hàng có nh hng ti cht lng cho vay tiêu
dùng. Ngân hàng có vn t có cao hay thp, có nhiu mng li chi nhánh đ
thun tin giao dch vi khách hàng hay không.
Yu t góp phn nh ti thành công ca cho vay tiêu dùng là các chính
sách, quy đnh ca ngân hàng. ó là chính sách chm sóc khách hàng trc và
sau khi cho vay có chu đáo hay không, đó là các quy đnh v lãi sut và phí tín
dng cao hay thp, có linh hot và phù hp vi thu nhp hin có ca ngi dân
hay không, các quy đnh v thi hn tín dng và k hn n, tài sn đm bo,
phng thc gii ngân và thanh toán. Th tc xin vay vn có phc tp hay đn
gin, nu thi gian thm đnh dài thì khách hàng s không mun ch đi và tìm
đn ngân hàng khác.
Trình đ, thái đ cán b tín dng ca ngân hàng cng mang tín quyt đnh
thành công ca cho vay tiêu dùng. Cán b tín dng cn có trình đ chuyên môn,
đo đc ngh nghip, tn tâm vi công vic, nhit tình giúp đ, ch bo khách
hàng các th tc cn thit.
Mun hot đng cho vay tiêu dùng đc nhiu khách hàng bit ti thì ngân
hàng cn có chính sách marketing phù hp. Ngân hàng cn tng cng các hot
đng thông tin qung cáo trên báo đài, t ri, qung bá hình nh ca ngân hàng
nói chung cng nh li ích, chính sách v cho vay tiêu dùng nói riêng.
Công ngh ngân hàng và kh nng qun lý có tác đng ti hot đng cho
vay tiêu dùng. Nu ngân hàng có công ngh hin đi s dn ti vic gii quyt
các th tc đc nhanh chóng, chính xác, gim bt các th tc rm rà cho
-12-

khách hàng và vic qun lý h s khách hàng cng đc thun tin hn. Tt các
các ch tiêu trên thuc v ni ti ngân hàng - ch tiêu vi mô, mt ngân hàng mn
phát trin hot đng cho vay tiêu dùng thì cn tính ti tt c các yu t v mô và
vi mô k trên.
Các ch tiêu ngoài ngân hàng: mt s nhân t v mô có nh hng đn hot
đng cho vay tiêu dùng nh môi trng kinh t xã hi, các chính sách kinh t
ca nhà nc, s cnh tranh gia các ngân hàng, môi trng pháp lý, lch s
vn hóa
c đim th trng ni ngân hàng hot đng, ni tp trung dân c đông
đúc, mc thu nhp khá, trình đ hc vn cao thì nhu cu vay tiêu dùng s cao hn
nhng vùng nông thôn, ho lánh.
Các thói quen, phong tc tp quán, tâm lý có nh hng ti nhu cu vay
tiêu dùng.
Môi trng kinh t chính tr có nh hng ti cho vay tiêu dùng. Nu nn
kinh t phát trin tt, thu nhp bình quan đu ngi cao và môi trng chính tr
n đnh thì hot đng cho vay tiêu dùng cng s din ra thông sut, phát trin
vng chc và hn ch nhng rc ri có th xy ra. Nu môi trng có s cnh
tranh khc lit gia các ngân hàng đ giành git khách hàng thì cho vay tiêu dùng
ca các ngân hàng cng gp khó khn.
Các quy đnh pháp lý ca NHNN và chính ph có th khuyn khích và cng
có th hn ch cho vay nói chung và cho vay tiêu dùng nói riêng. ó là các quy
đnh nh quy đnh ca NHNN khng ch các NHTM trong vic huy đng theo t
l vn t có, quy đnh t l cho vay ti đa vi mt khách hàng trên vn t có…
1.3.2 Các tiêu chí đánh giá cht lng cho vay
Ch tiêu đnh tính: đây là nhóm ch tiêu đánh giá cht lng cho vay trên c
s pháp lý, vic tuân th các quy ch, quy trình nghip v, vic thc hin
theo đúng cam kt trong hp đng cho vay.
Vn bn pháp lý có liên quan đn quy ch cho vay: hot đng tín dng ca
ngân hàng đc coi là có cht lng khi chp hành đúng các quy đnh ca pháp

lut, c th là lut các t chc tín dng, các quy ch cho vay, các vn bn ch đo
ca Chính Ph cng nh ca NHNN
-13-

Quy ch cho vay ca NHTM: hot đng chovay ca các ngân hàng đu phi
tuân th theo quy ch quy trình nghip v nht đnh. Các quy trình nghip v này
đuc áp dngcho tng trng hp xin vay  mi ngân hàng là nhm đm bo
cht lng cho vay. Vì vy, vic tuân th các quy ch quy trình cho vay là tin đ
đ đánh giá cht lng tín dng.
Hp đng tín dng: hot đng cho vay đc coi là có cht lng nu nó
thc hin đúng cam kt đã tha thun trong hp đng. ó là cam kt v mc đích
s dng vn vay, cam kt v thi gian phng thc tr n tr lãi và các điu kin
ràng buc khác.
Ch tiêu đnh lng:
Doanh s cho vay: phn ánh lng vn mà ngân hàng đã gii ngân giúp
doanh nghip trong đu t ci tin máy móc thit b, ng dng công ngh mi,
m rng sn xut kinh doanh. Con s và tc đ cho vay qua các nm phn ánh
quy mô và xu hng hot đng tín dng thu hp hay m rng
Doanh s thu n: phn ánh lng vn mà ngân hàng đã thu hi đc trong
mt thi k thu n.
D n: ch tiêu này phn ánh khi lng vn ngân hàng cp cho nn kinh t
ti mt thi đim. Tng d n bao gm d n cho vay ngn hn, trung dài
hn…Tng d n cho vay cho bit quy mô tín dng, s tng trng tín dng.
Tng d n thp chng t hiu qu hot đng tín dng, trình đ cán b tín dng
còn hn ch, quy mô tín dng còn nh.
Ch tiêu tng trng d n: phn ánh mc tng trng trong hot đng cho
vay ca ngân hàng.
Vòng quay vn cho vay: là ch tiêu thng đc các NHTM tính toán hàng
nm đ đánh kh nng t chc qun lý vn tín dng và cht lng tín dng trong
vic đáp ng nhu cu ca khách hàng.

Ch tiêu v n xu: ch tiêu này phn ánh rõ nht v cht lng tín dng.
Nu t l này càng cao chng t s d n quá hn càng ln trong tng quan vi
tng d n, cht lng cho vay càng thp. T l n quá hn phc thuc rt ln
vào phng thc các thc hot đng ca ngân hàng.
-14-

Ch tiêu v li nhun: phn ánh kh nng sinh li ca cho vay tiêu dùng
(khi b ra mt đng vn cho vay, ngân hàng s thu v bao nhiêu đng li nhun).
Xét trên giác đ ngân hàng, ch tiêu này càng cao càng chng t li nhun thu t
hot đng cho vay tiêu dùng ca ngân hàng càng ln, nhng điu đó cng không
có ngha là doanh nghip đi vay đã s dng vn mt cách hiu qu. Vì vy khi
đánh giá cht lng tín dng, chúng ta không ch xem xét da trên mt ch tiêu
mà phi nghiên cu cùng lúc nhiu ch tiêu đ đa ra nhn xét chính xác.
1.4 S cn thit phát trin cho vay tiêu dùng ti Vit Nam hin nay
1.4.1 Bi cnh kinh t chung
Trc nm 2007 là giai đon nn kinh t phát trin toàn din trên các mt,
nh: môi trng pháp lý tng bc đc ci thin; công nghip và dch v, đu t
nc ngoài tng mnh; tc đ tng trng kinh t đt trung bình 7,5%/nm; kinh t
ngoài quc doanh phát trin mnh; tc đ tng GDP là 8,23%/nm; đi sng ngi
dân đc nâng cao; thêm vào đó s tng trng mnh m ca các th trng chng
khoán, th trng bt đng sn, th trng tiêu dùng trong nc Vì vy, đã to
điu kin thun li cho phát trin nghip v ngân hàng bán l nói chung và hot
đng cho vay tiêu dùng nói riêng.
T cui nm 2007 và đu 2008, nhng bt n ln v tài chính-tin t đã xut
hin nh hng toàn din ti mi mt đi sng kinh t - xã hi: các hot đng xut
khu, đu t nc ngoài và kiu hi đu suy gim, lãi sut tng cao, sn xut kinh
doanh đình tr, th trng chng khoán và bt đng sn suy gim mnh, đi sng
nhân dân gp khó khn Chính ph đã phi thc hin các chính sách tài chính –
tin t tht cht nhm kim ch lm phát và gim thâm ht mu dch dn đn hot
đng cho vay tiêu dùng ca các ngân hàng gn nh ngng tr. Ti cui nm 2008,

nn kinh t đi din vi nguy c suy gim, Chính ph đã chuyn sang thc hin
chính sách kích cu đu t và tiêu dùng, thc hin các chính sách tin t mm do
hn (nh tng cung tin, tng lãi sut tin gi d tr bt buc, gim lãi sut c
bn ). Vì vy, các NHTM đu tng bc bt đu m rng và phát trin hot đng
cho vay tiêu dùng.
1.4.2 Tình hình kinh t Vit Nam hin nay
Ngày 7-11-2006, Vit Nam tr thành thành viên 150 ca t chc Thng mi
th gii (WTO). Ba nm qua, trên con đng hi nhp quc t, nc ta đã tham gia
-15-

đy đ các đnh ch kinh t toàn cu, m rng th trng hàng hoá dch v, đu t
quc t, đi mi mnh m hn và đng b hn các th ch, đng thi, ci tin nn
hành chính quc gia theo hng hin đi. Chúng ta gia nhp WTO đúng thi đim
kinh t th gii din bin xu đn hai ln. Ln th nht là nm 2007 giá c th
trng th gii tng cao, đc bit là giá du; ln th hai là cuc khng hong kinh t
toàn cu va qua. Nm 2008 là nm khá đc bit, trong na đu nm, nn kinh t
nc ta phi đi phó vi tình trng lm phát cao. Nm 2009, cuc khng hong
kinh t toàn cu tip tc tác đng tiêu cc đn tình hình kinh t - xã hi ca nc ta.
Nm 2010, kinh t ca Vit Nam tip tc có s phc hi nhanh chóng sau tác đng
ca khng hong kinh t toàn cu. Trong bi cnh kinh t th gii vn phc hi
chm chp và trong nc gp phi nhiu khó khn, kinh t Vit Nam đt đc tc
đ tng trng tng đi cao nh trên là mt thành công. Vi kt qu này tc đ
tng trng GDP c giai đon 2006-2010 đt bình quân 7%/nm và thu nhp quc
dân bình quân đu ngi nm 2010 đt 1.168 USD.
Bng 1.1: Kinh t Vit Nam tng trng giai đon 2006 ậ 2010
Ch tiêu | Nm
2007
2008
2009
2010

GDP-PPP/đu ngi (tính theo USD)
843
1.052
1.064
1.168
T l tng trng GDP thc (thay đi %)
8,5
6,2
5,3
6,7
“Ngun: Cc Thng kê đc in trong quyn Kinh t 2007-2010 Vit Nam.”
Bng 1.2: Mc thu nhp và chi tiêu trung bình ca dơn c giai đon 2007 ậ 2010
Ch
s
Dân s
TB
(triu
ngi)
Ch s giá tiêu
dùng CPI (tng
gim % so vi
nm trc)
GDP
bq/ngi/nm
(USD)
GDP
bq/ngi/tháng
(USD)
Mc chi tiêu
bq/ngi/tháng

Mc chi
tiêu (USD)
T
l
2007
85
12,6
843
70,25
34,72
49%
2008
86
19,9
1.052
87,67
43,51
50%
2009
87
6,5
1.064
88,67
49,00
55%
2010
89
11,7
1.168
97,33

60,00
62%