B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
NG TH HNG GIANG
NÂNG CAO CHT LNG CHO
VAY D ÁN U T TI NGÂN
HÀNG TMCP CÔNG THNG VIT
NAM – CHI NHÁNH TP.HCM
LUN VN THC S KINH T
Chuyên ngành : Kinh t tài chính Ngân hàng
Mã s : 60.31.12
Ngi hng dn KH : PGS.TS. Trng Quang Thông
TP.HCM - Nm 2011
MC LC
o0o
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các t vit tt
Danh mc bng biu
Li m đu
Chng 1: C s lý lun v d án đu t và cht lng cho vay d án đu t ca
ngân hàng thng mi
1.1. Tng quan v DAT và cho vay DAT ca NHTM 1
1.1.1. Nhng vn đ c bn v DAT 1
1.1.1.1. Khái nim 1
1.1.1.2. Vai trò ca DAT 1
1.1.1.3. Ý ngha ca DAT 2
1.1.1.4. Tính kh thi ca DAT 2
1.1.2. Cho vay DAT ca NHTM 3
1.1.2.1. Khái nim 3
1.1.2.2. c đim ca cho vay DAT 3
1.1.2.3. Thm đnh DAT 4
1.1.2.4. Phân tích ri ro ca DAT 8
1.2. Cht lng cho vay DAT ti NHTM 9
1.2.1. Khái nim 9
1.2.2. Các ch tiêu đánh giá cht lng cho vay DAT 10
1.2.2.1. Các ch tiêu đnh tính 11
1.2.2.2. Các ch tiêu đnh lng 12
1.2.3. Các nhân t nh hng đn cht lng cho vay DAT 16
1.2.3.1. Các nhân t ch quan 16
1.2.3.2. Các nhân t khách quan 21
1.2.4. Ý ngha và s cn thit ca vic nâng cao cht lng cho vay DAT 24
Kt lun chng 1 25
Chng 2: Thc trng hot đng cho vay d án đu t ti Ngân hàng TMCP
Công Thng Vit Nam - Chi nhánh TP.HCM
2.1. Gii thiu s lc v h thng NHCT và lch s hình thành và phát trin ca
NHCT – CN TP.HCM……………………………………………………………… 26
2.1.1. Gii thiu s lc v h thng NHCT 26
2.1.2. Gii thiu v lch s hình thành phát trin, mc tiêu, s mnh ca NHCT –
CN TP.HCM và kt qu hot đng kinh doanh trong các nm va qua 27
2.1.2.1. Lch s hình thành và phát trin 27
2.1.2.2. Mc tiêu và s mnh ca NHCT – CN TP.HCM 28
2.1.3. Kt qu hot đng kinh doanh ca NHCT – CN TP.HCM trong các nm va
qua 28
2.1.3.1. V hot đng huy đng vn 29
2.1.3.2. V hot đng tín dng 31
2.1.3.3. V hot đng dch v 32
2.1.3.4. V kt qu kinh doanh 33
2.2. Thc trng hot đng cho vay DAT ti NHCT – CN TP.HCM 34
2.2.1. S lc quy trình cho vay DAT ti NHCT – CN TP.HCM. 34
2.2.1.1. Quy trình cho vay DAT ti NHCT – CN TP.HCM 34
2.2.1.2 Trách nhim ca cán b liên quan đn nghip v cho vay DAT 36
2.2.2. Tình hình thm đnh DAT 38
2.2.3. Tình hình d n cho vay DAT 39
2.2.3.1. Tc đ tng trng d n cho vay DAT và c cu d n ca NHCT –
CN TP.HCM giai đon 2005 - 2011 39
2.2.3.2. Phân loi d n cho vay DAT theo thành phn kinh t 41
2.2.3.3. Phân loi d n cho vay DAT theo ngành ngh, lnh vc 42
2.2.3.4. N quá hn trong cho vay DAT 44
2.3. Phân tích cht lng cho vay DAT ti NHCT – CN TP.HCM 45
2.3.1. Theo ch tiêu đnh tính 45
2.3.2. Theo ch tiêu đnh lng 47
2.3.2.1. Ch tiêu d n 47
2.3.2.2. Ch tiêu cân đi vn 48
2.3.2.3. Ch tiêu v vòng quay vn 48
2.3.2.4. Ch tiêu n quá hn 49
2.3.2.5. Ch tiêu li nhun 51
2.4. Nhng kt qu đt đc và nhng hn ch trong cho vay DA T ti NHCT –
CN TP.HCM 52
2.4.1. Nhng kt qu đt đc 52
2.4.1.1. D n cho vay DAT liên tc tng trng qua các nm 52
2.4.1.2. N quá hn trong cho vay DAT có xu hng gim c v mt tuyt đi
và tng đi 52
2.4.1.3. Cht lng thm đnh DAT ngày càng đc nâng cao 53
2.4.1.4. ã xây dng đc chính sách tín dng đi vi các ngành ngh, lnh vc
đu t 53
2.4.1.5. To đc uy tín, nim tin và tr thành ngi bn thân thit ca khách
hàng 54
2.4.1.6. Công tác phòng nga ri ro trong cho vay DAT ngày càng đc quan
tâm 55
2.4.2. Nhng hn ch, tn ti 56
2.4.2.1. Ngun vn cho vay DA T đa phn là ngun huy đng ngn hn 56
2.4.2.2. Mt s quy đnh cho vay ca NHCT đôi khi còn quá cht ch 57
2.4.2.3. Ch có quy trình cho vay DAT chung, cha có quy trình c th cho
tng ngành ngh, lnh vc đu t 57
2.4.2.4. Cha có h s đnh mc tiêu chun cho các ch tiêu hiu qu tài chính
cho tng ngành ngh, tng lnh vc đu t 58
2.4.2.5. H thng thông tin v khách hàng và d án còn cha đy đ và có nhiu
hn ch 58
2.4.2.6. Cán b cha có nhiu kinh nghim và kin thc chuyên môn trong các
ngành ngh mà ngân hàng cho vay 59
2.4.2.7. S phi hp cho vay DAT gia Chi nhánh và Tr s chính còn mt
nhiu thi gian 60
2.5. Các nguyên nhân ch yu dn đn nhng hn ch, tn ti trong cho vay
DAT ti NHCT – CN TP.HCM 60
2.5.1. Nguyên nhân ch quan 60
2.5.1.1. Nguyên nhân phát sinh t phía ngân hàng 60
2.5.1.2. Nguyên nhân phát sinh t phía khách hàng 61
2.5.2. Nguyên nhân khách quan 62
Kt lun chng 2 64
Chng 3: Gii pháp nâng cao cht lng cho vay DAT ti NHCT – CN
TP.HCM
3.1. Chin lc kinh doanh ca NHCT – CN TP.HCM t nay đn nm 2015 65
3.1.1. Chin lc phát trin ca NHCT t nay đn nm 2015 65
3.1.2. Chin lc kinh doanh ca NHCT – CN TP.HCM t nay đn nm 2015 66
3.1.2.1. nh hng chung 66
3.1.2.2. nh hng c th 67
3.2. Gii pháp nâng cao cht lng cho vay DA T ti NHCT – CN TP.HCM 68
3.2.1. Các gii pháp chung 68
3.2.1.1. a dng hoá danh mc đu t 68
3.2.1.2. a dng hoá các phng thc huy đng vn nht là ngun vn trung, dài
hn 68
3.2.1.3. Nhanh chóng thành lp B phn/Phòng Pháp ch ti NHCT – CN
TP.HCM 69
3.2.1.4. Chú trng đào to, phát trin và nâng cao cht lng cán b tín dng,
cán b thm đnh 70
3.2.1.5. Xây dng h thng thông tin phc v cho công tác đánh giá, xp loi
khách hàng và thm đnh DAT 71
3.2.1.6. Thành lp b phn nghiên cu, phân tích và d báo v s phát trin ca
các ngành kinh t 72
3.2.1.7. Chuyên môn hoá cán b thm đnh theo tng ngành ngh, lnh vc đu
t 72
3.2.1.8. Tng cng thanh tra, kim tra và phòng nga ri ro đi vi hot đng
cho vay DAT 73
3.2.2. Gii pháp v k thut nghip v 74
3.2.2.1. Chú trng đn vic đánh giá nng lc tài chính ca khách hàng 74
3.2.2.2. Nâng cao cht lng thm đnh tài chính d án 75
3.2.3. Các kin ngh 78
3.2.3.1. i vi NHCT 78
3.2.3.2. i vi NHNN 81
3.2.3.3. i vi Nhà nc, Chính ph 82
Kt lun chng 3 85
Kt lun 86
Tài liu tham kho 87
Các website tham kho 89
DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT
Ký hiu Din gii
DAT : D án đu t.
HKD : Hot đng kinh doanh.
NHCT : Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam
NHCT – CN.TP.HCM : Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam –
Chi nhánh Thành ph H Chí Minh
NHNN : Ngân hàng Nhà nc Vit Nam.
NHTM : Ngân hàng Thng mi.
TCTD : T chc tín dng.
TNHH : Trách nhim hu hn.
TP.HCM : Thành ph H Chí Minh.
TSB : Tài sn bo đm.
DANH MC BNG BIU
o0o
1. Bng
Bng 2.1: T trng d n cho vay DAT/tng d n ca NHCT – CN
TP.HCM giai đon 2005 - 2011.
Bng 2.2: T trng d n cho vay DAT/tng ngun vn huy đng ca
NHCT – CN TP.HCM trong giai đon 2005 – 2011.
Bng 2.3: T trng doanh s cho vay DAT/d n cho vay DAT bình quân
ca NHCT – CN TP.HCM giai đon 2005 - 2011.
Bng 2.4: T trng n quá hn trong cho vay DAT/d n cho vay DAT và
t trng n quá hn trong cho vay DAT/tng n quá hn ca NHCT – CN
TP.HCM giai đon 2005 – 2011.
Bng 2.5: T trng li nhun trong cho vay DAT/d n cho vay DAT và
t trng li nhun trong cho vay DAT/tng li nhun ca NHCT – CN
TP.HCM giai đon 2005 – 2011
2. Biu
Biu 2.1: Ngun vn huy đng ca NHCT – CN TP.HCM qua các nm t
2005 - 2011.
Biu 2.2: T trng ngun vn huy đng ca NHCT – CN TP.HCM trên đa
bàn TP.HCM và trên h thng NHCT.
Biu 2.3: D n cho vay ca NHCT – CN TP.HCM qua các nm t 2005 -
2011.
Biu 2.4: T trng d n ca NHCT – CN TP.HCM trên đa bàn TP.HCM và
trên h thng NHCT.
Biu 2.5: Thu t hot đng dch v ti NHCT – CN TP.HCM qua các nm t
2005 - 2011.
Biu 2.6. Li nhun t hot đng kinh doanh ca NHCT – CN TP.HCM qua
các nm t 2005 - 2011.
Biu 2.7: T trng li nhun ca NHCT – CN TP.HCM/h thng NHCT.
Biu 2.8: S DAT đc thm đnh ti NHCT – CN TP.HCM qua các nm t
2005 – 2011.
Biu 2.9: Tc đ tng trng d n cho vay DAT ca NHCT – CN
TP.HCM qua các nm t 2005 – 2011.
Biu 2.10: D n cho vay theo thi gian ti NHCT – CN TP.HCM qua các
nm t 2005 – 2011.
Biu 2.11: C cu d n cho vay DAT phân theo thành phn kinh t ca
NHCT – CN TP.HCM ti thi đim 30/06/2011.
Biu 2.12: C cu d n cho vay DAT phân theo ngành ngh ca NHCT –
CN TP.HCM ti thi đim 30/06/2011.
Biu 2.13: N quá hn ti NHCT – CN TP.HCM qua các nm t 2005 –
2011.
Biu 2.14: T trng n quá hn trong cho vay DAT/tng d n ti NHCT –
CN TP.HCM qua các nm t 2005 – 2011.
LI M U
1. Lý do chn đ tài:
Ngân hàng là t chc hot đng mang tính cht li nhun, trong nhng nm gn
đây, mc dù có s đi mi mnh m trong vic phát trin dch v phi tín dng,
nhng thc trng chung v thu nhp ca các ngân hàng nc ta hin nay ch yu
vn xut phát t hot đng tín dng, t đu t cho vay các phng án kinh doanh
ngn hn và các d án đu t trung dài hn. Vì vy, cht lng cho vay nói chung
và cht lng cho vay d án đu t nói riêng s có nh hng trc tip đn thu
nhp ca ngân hàng.
Tuy nhiên, trong điu kin nn kinh t có nhiu thay đi, các vn bn pháp lut
liên tc có s điu chnh, b sung đ đáp ng yêu cu hi nhp nh hin nay thì
vic làm th nào đ thm đnh hiu qu, nhn đnh đúng tính kh thi ca d án đu
t, xu hng phát trin ca các ngành kinh t,…t đó đa ra đc quyt đnh cho
vay d án, đa ra đc đnh hng đu t tín dng…đm bo tính cnh tranh, cho
vay có hiu qu, gim thiu ri ro tín dng, thu hi đy đ gc và lãi tht s là điu
không d dàng đi vi các ngân hàng.
Trên thc t, hot đng cho vay d án đu t ca các ngân hàng thng mi vn
còn nhiu hn ch. Nhiu d án đu t hot đng không hiu qu, ngân hàng không
thu hi đc vn đu t do nhng nguyên nhân khách quan và ch quan. Là mt
trong nhng chi nhánh ngân hàng ln nht trong h thng Ngân hàng TMCP Công
thng Vit Nam, quy mô tín dng khá ln tuy nhiên Chi nhánh TP.HCM vn gp
không ít khó khn trong công tác cho vay d án đu t. Do đó, đ nâng cao cht
lng ca công tác cho vay d án đu t ti Ngân hàng TMCP Công Thng Vit
Nam – Chi nhánh TP.HCM, tác gi đã chn đ tài nghiên cu: “Nâng cao cht
lng cho vay d án đu t ti Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam – Chi
nhánh Thành ph H Chí Minh” làm đ tài lun vn tt nghip.
2. Mc đích nghiên cu:
Lun vn s phân tích và đánh giá v mt lý lun và thc tin tính cht ca d
án đu t, công tác cho vay d án đu t và cht lng cho vay d án đu t.
Trên c s phân tích thc trng công tác cho vay d án đu t ti Ngân hàng
TMCP Công Thng Vit Nam – Chi nhánh TP.HCM s đa ra mt s gii pháp
và kin ngh cn thit nhm đ nâng cao hiu qu ca vic cho vay theo d án đu
t ti Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam – Chi nhánh TP.HCM.
3. i tng và phm vi nghiên cu:
i tng nghiên cu: thc trng hot đng cho vay d án đu t, cht lng
cho vay d án đu t và các nhân t nh hng đn cht lng cho vay d án đu
t ti Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam – Chi nhánh TP.HCM.
Phm vi nghiên cu: hot đng cho vay d án đu t ti Ngân hàng TMCP
Công Thng Vit Nam – Chi nhánh TP.HCM trong nhng nm gn đây (giai
đon 2005 - 2011).
4. Phng pháp nghiên cu:
Trên c s thc hin kho sát kt qu v d n cho vay theo d án đu t ti
mt Chi nhánh ca Ngân hàng thng mi, phân tích và so sánh các d liu qua các
nm đ lun chng, đng thi đa ra nhng tiêu chí đánh giá mt cách hiu qu
nht.
5. Tên và kt cu ca khoá lun tt nghip:
tài: Nâng cao cht lng cho vay d án đu t ti Ngân hàng TMCP Công
Thng Vit Nam – Chi nhánh Thành ph H Chí Minh
Kt cu ca khoá lun: ngoài phn m đu, phn két lun và phn ph lc,
khoá lun gm 3 chng:
Chng 1: C s lý lun v d án đu t và cht lng cho vay d án đu t
ca Ngân hàng thng mi.
Chng 2: Thc trng hot đng cho vay d án đu t ti Ngân hàng TMCP
Công Thng Vit Nam – Chi nhánh TP.HCM.
Chng 3: Gii pháp nâng cao cht lng cho vay d án đu t ti Ngân
hàng TMCP Công Thng Vit Nam – Chi nhánh TP.HCM.
CHNG 1
o0o
C S LÝ LUN V D ÁN U T VÀ
CHT LNG CHO VAY D ÁN U T
CA NGÂN HÀNG THNG MI
1.1. Tng quan v DAT và cho vay DAT ca NHTM
1.1.1. Nhng vn đ c bn v DAT
1.1.1.1. Khái nim
u t đc coi là đng lc ca s phát trin nói chung và s phát trin kinh t
nói riêng ca mi quc gia trên th gii. Có th hiu đu t là vic huy đng ngun
lc đ bin các li ích d kin thành hin thc trong mt khong thi gian đ dài
trong tng lai. Trong đó: các ngun lc chính là vn, cht xám, tài nguyên thiên
nhiên, thi gian…; li ích d kin có th lng hoá đc (hay đo đc hiu qu
bng tin nh s tng lên ca sn lng, li nhun ) mà cng có th không lng
hoá đc (nh s phát trin trong các lnh vc giáo dc, gii quyt các vn đ xã
hi, quc phòng ). i vi doanh nghip, đu t hiu đn gin là vic b vn kinh
doanh đ mong thu đc li nhun trong tng lai. Còn trên quan đim xã hi thì
đu t là hot đng b vn đ t đó thu đc các hiu qu kinh t - xã hi, vì mc
tiêu phát trin quc gia. Nhng cho dù đng t góc đ nào đi chng na, mun ti
đa hoá hiu qu ca đu t thì trc khi quyt đnh đu t, nht thit phi có
DAT. Vy DAT là gì?
DAT là mt tp hp nhng đ xut v vic b vn đ to mi, m rng hoc
ci to nhng đi tng nht đnh nhm đt đc s tng trng v khi lng, ci
tin hoc nâng cao cht lng ca sn phm hay dch v nào đó trong mt khong
thi gian xác đnh. DAT chính là c s quan trng đ ch đu t và các nhà đu
t liên quan xem xét ra quyt đnh đu t.
1.1.1.2. Vai trò ca DAT
− DAT là phng tin đ chuyn dch và phát trin c cu kinh t.
1
− DAT gii quyt quan h cung – cu v vn trong phát trin.
− DAT góp phn xây dng c s vt cht – k thut, ngun lc mi cho phát
trin.
− DAT gii quyt quan h cung – cu v sn phm, dch v trên th trng, cân
đi quan h gia sn xut và tiêu dùng trong xã hi.
− DAT góp phn không ngng nâng cao đi sng vt cht và tinh thn cho nhân
dân, ci bin b mt kinh t – xã hi ca đt nc.
1.1.1.3. Ý ngha ca DAT
− i vi c quan nhà nc, DAT là c s đu tiên, là tài liu c bn đ c
quan qun lý nhà nc xem xét, phê chun, cp giy phép đu t.
− i vi ch đu t, đó là cn c quan trng đ quyt đnh vic b vn đu t,
thu hút đi tác cùng tham gia liên doanh b vn đu t, là phng tin thuyt
phc các t chc kinh t trong và ngoài nc tài tr cho vay vn.
− DAT là c s đ xây dng k hoch thc hin đu t, theo dõi đôn đc và
kim tra quá trình thc hin. T đó đánh giá chính xác và điu chnh kp thi
nhng vng mc trong quá trình xây dng và hot đng ca d án.
1.1.1.4. Tính kh thi ca DAT
Tính kh thi là mt yêu cu đc bit quan trng ca DAT. Ngi lp d án
cng nh ngi thm đnh d án đu phi quan tâm trc ht đn tính kh thi ca
d án. Mt DAT đc gi là kh thi nu nó hi đ các tính cht sau:
Ü Tính hp pháp:
+ Phi phù hp vi pháp lut.
+ Có đ các cn c pháp lý: t cách pháp nhân ca các đi tác, giy phép hành
ngh, kh nng tài chính, s trng kinh doanh, các thông tin khác liên quan
đn các đi tác; các hp đng liên quan; các vn bn xác nhn v quy hoch,
đt đai, đnh giá tài sn góp vn, giá c áp dng,…
Ü Tính hp lý:
+ Phù hp vi đng li, ch trng, chính sách phát trin kinh t xã hi ca
quc gia, ca các ngành kinh t, vùng kinh t cng nh ca các đa phng.
2
+ Các gii pháp đu t đu đc la chn hp lý v k thut cng nh v kinh
t.
+ Các phng án la chn phi phù hp vi các điu kin c th ca d án,
phù hp vi truyn thng, tp quán ca quc gia, đa phng.
+ Ni dung, hình thc trình bày phi phù hp vi các quy đnh, hng dn, ch
dn ca các c quan có trách nhim liên quan.
Ü Tính hin thc:
+ Mi phng án, gii pháp đc la chn phi phù hp vi thc t, có tính
hin thc, có kh nng thc hin đc trong điu kin c th ca quc gia.
+ Các gii pháp nêu ra trong d án phi đc cân nhc k lng và không quá
o tng.
Ü Tính hiu qu:
+ Trong d án phi có các ch tiêu c th chng minh hiu qu ca d án v
mt tài chính cng nh v mt kinh t xã hi. Tránh tình trng phóng đi các
ch tiêu v hiu qu làm cho d án mt tính trung thc.
1.1.2. Cho vay DAT ca NHTM
1.1.2.1. Khái nim
Cho vay DAT là vic t chc tín dng đng ý cp mt hn mc tín dng cho
ch đu t thc hin d án trong mt thi gian và điu kin đc tha thun trong
hp đng tín dng sau khi đã t chc thm đnh tính kh thi và hiu qu ca
DAT. Ch đu t có trách nhim thc hin đúng, đy đ các điu khon đã cam
kt trong hp đng tín dng và hoàn tr c gc và lãi cho t chc tín dng đúng
hn.
1.1.2.2. c đim ca cho vay DAT
¬ Vn đu t ln, thi gian cho vay dài, thu hi vn chm
Hot đng cho vay DAT ca các NHTM ch yu là tài tr vn cho khách
hàng đ thc hin vic đu t thêm tài sn c đnh, đi mi công ngh, trang thit
b, xây dng, m rng nhà xng… do đó thng đòi hi mt lng vn khá ln
3
và thi gian cho vay tng đi dài. Hn na, ngun tr n chính ca d án là t
khu hao và li nhun mà d án đem li, điu này có ngha là ngân hàng ch có th
thu hi n khi d án đã đi vào hot đng, t đó dn đn thi gian thu hi vn ca
ngân hàng chm.
¬ ri ro cao
Do thi gian đu t tng đi dài trong khi thi gian thu hi vn li chm nên
mc đ ri ro trong hot đng cho vay DAT ca ngân hàng tng đi cao. Mt
DAT t lúc bt đu trin khai thc hin cho đn lúc đi vào sn xut, hot đng
tim n rt nhiu ri ro, chu nh hng ca rt nhiu yu t khác nhau. Các s thay
đi v môi trng kinh t, c ch chính sách, thiên tai…đu có th nh hng rt
ln đn hiu qu, ngun tr n ca d án do đó đòi hi các ngân hàng khi quyt
đnh tài tr vn cho d án phi thm đnh tht k lng, nhn bit đc các ri ro
có th xy ra đ có bin pháp phòng nga kp thi.
¬ Li nhun nhiu
Khi đ ri ro ca các d án càng cao thì li nhun k vng mà các ch đu t
mong đi các nhiu. Không nm ngoài quy lut này, các khon cho vay DAT
thng mang li cho các ngân hàng ngun thu nhp ln, biu hin c th là lãi sut
cho vay đu t d án thng khá cao. Có đc đim này là do đ bù đp chi phí
trong vic huy đng nhng ngun vn phc v cho hot đng cho vay d án, chi
phí bù đp ri ro.
1.1.2.3. Thm đnh DAT
Thm đnh DAT là vic t chc xem xét mt cách khách quan, toàn din các
ni dung c bn liên quan đn DAT có nh hng trc tip đn tính kh thi và
kh nng hoàn tr vn đu t ca d án đ phc v cho vic xem xét quyt đnh
cho khách hàng vay vn đu t d án. Thm đnh DAT là mt mt xích quan
trng trong quy trình cho vay DAT ca ngân hàng.
Vi t cách là đn v cho vay vn, vic thm đnh DAT ca ngân hàng s tp
trung ch yu vào phân tích, đánh giá v khía cnh hiu qu tài chính và kh nng
4
tr n ca d án. Các khía cnh khác nh hiu qu v mt xã hi, hiu qu kinh t
nói chung cng s đc đ cp ti tu theo đc đim và yêu cu ca tng d án.
Các ni dung chính khi thm đnh d án bao gm:
¬ Xem xét, đánh giá s b theo các ni dung quan trng ca d án
+ Mc tiêu đu t ca d án
+ S cn thit đu t d án
+ Quy mô đu t
+ Quy mô vn đu t
+ D kin tin đ trin khai thc hin d án
¬ Phân tích v th trng và kh nng tiêu th sn phm, dch v đu ra ca
d án
Ü
V nhu cu sn phm d án: đánh giá tng quan v sn phm ca d án;
tình hình sn xut, tiêu th các sn phm, dch v thay th đn thi đim thm đnh;
c tính tng nhu cu hin ti v sn phm, dch v đu ra ca d án; d tính tng
nhu cu trong tng lai đi vi sn phm, dch v đu ra ca d án;…
Ü
V cung sn phm: xác đnh nng lc sn xut, cung cp đáp ng nhu cu
trong nc hin ti ca sn phm d án; d đoán bin đng ca th trng trong
tng lai; sn lng nhp khu trong nhng nm qua, d kin kh nng nhp khu
trong thi gian ti; d đoán nh hng ca các chính sách xut nhp khu đn th
trng sn phm ca d án;…
Ü
Th trng mc tiêu và kh nng cnh tranh ca sn phm d án: cn
xem xét đánh giá các mt nh:
+ Th trng ni đa: Hình thc, mu mã, cht lng sn phm ca d án so
vi các sn phm cùng loi trên th trng th nào, có u đim gì không; sn
phm có phù hp vi th hiu ca ngi tiêu th, xu hng tiêu th hay
không; giá c so vi các sn phm cùng loi trên th trng th nào, có r
hn không, có phù hp vi xu hng thu nhp, kh nng tiêu th không;…
5
+ Th trng nc ngoài: sn phm có kh nng đt các yêu cu v tiêu chun
đ xut khu hay không (tiêu chun cht lng, v sinh ); quy cách, cht
lng, mu mã, giá c có nhng u th nh th nào so vi các sn phm
cùng loi trên th trng d kin xut khu; th trng d kin xut khu có
b hn ch bi hn ngch không;…
Ü
Phng thc tiêu th và mng li phân phi: xem xét, đánh giá xem sn
phm ca d án d kin đc tiêu th theo phng thc nào, có cn h thng phân
phi không; mng li phân phi ca sn phm d án đã đc xác lp cha, mng
li phân phi có phù hp vi đc đim ca th trng không; phng thc bán
hàng tr chm hay tr ngay;…
Ü Kh nng tiêu th sn phm ca d án: đánh giá, d kin sn lng sn
xut, tiêu th hàng nm; din bin giá bán sn phm, dch v đu ra hàng nm;…
¬ ánh giá kh nng cung cp nguyên vt liu và các yu t đu vào ca d án
+ Nhu cu v nguyên nhiên liu đu vào đ phc v sn xut hàng nm.
+ Các nhà cung ng nguyên liu đu vào.
+ Chính sách nhp khu đi vi các nguyên nhiên liu đu vào (nu có).
+ Bin đng v giá mua, nhp khu nguyên nhiên liu đu vào, t giá trong
trng hp phi nhp khu.
+ i vi các d án phi gn vi vùng nguyên liu thì kh nng xây dng
vùng nguyên liu nh th nào?
¬ ánh giá, nhn xét các ni dung v phng din k thut
Ü a đim xây dng: xem xét, đánh giá đa đim có thun li v mt giao
thông, có gn các ngun cung cp: nguyên vt liu, đin, nc và th trng tiêu
th, có nm trong quy hoch hay không; c s vt cht, h tng hin có ca đa
đim đu t nh th nào; đánh giá so sánh v chi phí đu t so vi các d án tng
t đa đim khác;…
Ü Quy mô sn xut và sn phm ca d án: xem xét, đánh giá công sut
thit k d kin ca d án là bao nhiêu, có phù hp vi kh nng tài chính, trình đ
6
qun lý, đa đim, th trng tiêu th hay không; sn phm ca d án là sn phm
mi hay đã có sn trên th trng; quy cách, phm cht, mu mã ca sn phm nh
th nào;…
Ü Công ngh, thit b: xem xét, đánh giá quy trình công ngh có tiên tin,
hin đi không; công ngh có phù hp vi trình đ hin ti ca Vit Nam không;
trình đ tiên tin ca thit b, khi cn thit phi thay đi sn phm thì thit b này có
đáp ng đc không; giá c thit b và phng thc thanh toán; thi gian giao hàng
và lp đt thit b có phù hp vi tin đ thc hin d án d kin; uy tín ca các
nhà cung cp thit b;…
Ü Quy mô, gii pháp xây dng: xem xét quy mô xây dng, gii pháp kin
trúc có phù hp vi d án không, có tn dng đc các c s vt cht hin có hay
không; tin đ thi công có phù hp vi vic cung cp máy móc thit b, có phù hp
vi thc t;…
Ü Môi trng, phòng cháy cha cháy: xem xét, đánh giá các gii pháp v
môi trng, phòng cháy cha cháy ca d án có đy đ, phù hp cha, đã đc c
quan có thm quyn chp thun trong trng hp yêu cu phi có hay cha.
¬
ánh giá v phng din t chc, qun lý thc hin d án
+ Xem xét kinh nghim, trình đ t chc vn hành ca ch đu t d án.
+ Xem xét nng lc, uy tín các nhà thu: t vn, thi công, cung cp thit b,
công ngh
+ ánh giá v ngun nhân lc ca d án: s lng lao đng d án cn, đòi hi
v tay ngh, trình đ k thut, k hoch đào to và kh nng cung ng ngun
nhân lc cho d án;…
¬ Thm đnh tng vn đu t và tính kh thi phng án ngun vn
Ü Tng vn đu t d án: đánh giá tng vn đu t đã đc tính toán hp lý
hay cha, đã tính đ các khon cn thit cha; tính toán, xác đnh xem nhu cu vn
lu đng cn thit ban đu đ đm bo hot đng ca d án, t đó có c s thm
đnh gii pháp ngun vn và tính toán hiu qu tài chính sau này.
7
Ü Xác đnh nhu cu vn đu t theo tin đ thc hin d án: xem xét, đánh
giá v tin đ thc hin d án và nhu cu vn cho tng giai đon nh th nào, có
hp lý không; kh nng đáp ng nhu cu vn trong tng giai đon thc hin d án
đ đm bo tin đ thi công.
Ü Ngun vn đu t: cân đi gia nhu cu vn đu t và kh nng tham gia
tài tr ca các ngun vn d kin đ đánh giá tính kh thi ca các ngun vn thc
hin d án.
¬ ánh giá hiu qu v mt tài chính ca d án
T nhng đánh giá v tính kh thi ca ngun vn, c cu vn đu t; đánh giá
v mt th trng, kh nng tiêu th sn phm, dch v đu ra ca d án, phng án
tiêu th sn phm; đánh giá v kh nng cung cp vt t, nguyên liu đu vào cùng
vi đc tính ca dây chuyn công ngh; tc đ luân chuyn vn lu đng hàng nm
ca d án, ca các doanh nghip cùng ngành ngh và mc vn lu đng t có ca
ch d án; các ch đ thu hin hành, các vn bn u đãi riêng đi vi d án đ xác
đnh phn trách nhim ca ch d án đi vi ngân sách;…s thit lp đc các
bng tính toán hiu qu tài chính d án làm c s cho vic đánh giá hiu qu và kh
nng tr n vn vay ca khách hàng.
1.1.2.4. Phân tích ri ro ca DAT
Mt DAT t khâu chun b đn khâu thc hin và đi vào sn xut đu tim n
rt nhiu loi ri ro khác nhau, vì vy đ tng tính kh thi, hiu qu ca d án cng
nh có bin pháp phòng nga, khc phc ri ro kp thi thì vic đánh giá, phân tích
và d đoán các ri ro có th xy ra là mt vic làm rt quan trng, đng thi có ý
ngha rt ln trong vic xem xét, quyt đnh cho vay ca ngân hàng. Mt DAT
thng tim n nhng ri ro ch yu sau:
Ü Ri ro v kinh t v mô: đây là nhng ri ro phát sinh t môi trng kinh t
v mô nh t giá hi đoái, lm phát, lãi sut… Các yu t này bin đng s nh
hng đn tng vn đu t, làm tng chi phí và gim hiu qu ca d án.
Ü Ri ro v c ch chính sách: bao gm tt c nhng bt n v tài chính và
chính sách ca ni/đa đim xây dng d án nh: các sc thu mi, hn ch v
8
chuyn tin, các lut, ngh đnh…làm nh hng đn tính kh thi, dòng tin ca d
án.
Ü Ri ro v tin đ thc hin: ri ro này phát sinh khi d án thc hin không
đúng thi gian quy đnh, vic kéo dài thi gian thc hin d án có th làm phát sinh
thêm chi phí đu t do tng giá vt liu hay các chi phí phát sinh khác t đó nh
hng đn hiu qu và kh nng cnh tranh ca d án.
Ü Ri ro v ngun cung cp (đu vào): ri ro này xy ra khi d án không có
đc ngun cung cp nguyên vt liu (đu vào chính/quan trng ca d án) vi s
lng, giá c, cht lng nh d kin ban đu.
Ü Ri ro v th trng tiêu th (đu ra): ri ro này xy ra khi hàng hoá, sn
phm ca d án sn xut ra không phù hp vi nhu cu ca th trng, th hiu ca
ngi tiêu dùng, thiu s cnh tranh v cht lng, giá c, mu mã, công dng,
Ü Ri ro v k thut, vn hành, bo trì: đây là nhng ri ro v vic d án
không đc vn hành, bo trì theo đúng nh thit k d kin ban đu t đó làm nh
hng đn công sut, hiu qu ca d án.
Ü Ri ro v môi trng và xã hi: ri ro này phát sinh khi d án có nhng tác
đng tiêu cc đn môi trng và đi sng ca ngi dân xung quanh.
1.2. Cht lng cho vay DAT ti NHTM
1.2.1. Khái nim
Theo khái nim tng quát nht thì cht lng là tp hp các đc tính ca mt
thc th, đi tng to cho thc th, đi tng đó kh nng tha mãn nhng nhu
cu đã nêu ra hoc tim n.
Trong nn kinh t th trng cnh tranh nh hin nay, bt k doanh nghip nào
mun đng vng và phát trin đu phi quan tâm đn yu t cht lng bao gm
cht lng hot đng, cht lng sn phm, cht lng dch v,… Vic nâng cao
cht lng không ch giúp doanh nghip to đc uy tín, nim tin vi khách hàng,
tng kh nng cnh tranh mà còn giúp doanh nghip tng bc chim lnh và m
rng th trng.
9
Ngân hàng vi t cách là mt trung gian tài chính trong nn kinh t, hot đng
ch yu và thng xuyên nht là nhn tin gi và cho vay, nên đ có th bo đm
s tn ti và phát trin thì cht lng ca các khon vay luôn là mi quan tâm hàng
đu ca các NHTM.
Cht lng ca mt khon vay có th đc hiu là hiu qu kinh t mà khon
vay đó mang li cho c ngi đi vay (khách hàng) và ngi cho vay. Mt khon
vay đc coi là có cht lng tt nu nó mang li hiu qu kinh t cao cho c ngân
hàng và khách hàng, tc là vn vay đc ngi vay đa vào quá trình đu t to ra
mt s tin ln hn va đ hoàn tr n gc và lãi vay, va trang tri các chi phí
khác mà vn bo đm có li nhun qua đó đóng góp vào s tng trng chung ca
nn kinh t. Xét mt cách tng th khon vay đó va to ra hiu qu kinh t va to
ra hiu qu xã hi.
Cht lng cho vay là mt khái nim tng đi, nó va mang tính c th, va
mang tính tru tng. Cht lng cho vay phn ánh mc đ thích nghi ca ngân
hàng vi s thay đi ca môi trng bên ngoài đng thi th hin sc mnh ca
ngân hàng trong quá trình cnh tranh đ tn ti.
Phân tích và đánh giá đúng cht lng cho vay, xác đnh đc nguyên nhân ca
nhng tn ti trong lnh vc này s giúp ngân hàng tìm đc nhng bin pháp qun
lý thích hp.
1.2.2. Các ch tiêu đánh giá cht lng cho vay DAT
Hot đng cho vay DAT là hot đng quan trng và mang li thu nhp ln
nht cho ngân hàng. Mt khác hot đng cho vay DAT ca ngân hàng cng mang
li nhiu li ích cho nn kinh t, giúp cho ngun vn ca nn kinh t đc s dng
hiu qu hn. Do đó vic nâng cao cht lng cho vay DAT không ch là mc
tiêu ca ngân hàng mà nó còn là mong mun ca các cá nhân, doanh nghip là
khách hàng ca ngân hàng. Có nhiu cách đánh giá cht lng cho vay DAT, tuy
nhiên di góc đ ngân hàng thì cht lng cho vay DAT có th đc đánh giá
qua các ch tiêu sau:
10
1.2.2.1. Các ch tiêu đnh tính
¬ Kh nng đáp ng tt nhu cu ca khách hàng
Cht lng cho vay ca ngân hàng đc th hin kh nng đáp ng tt nhu
cu ca khách hàng. i vi khách hàng thì điu này đc biu hin trc ht th
tc đn gin thun tin, cung cp vn nhanh chóng, kp thi t đó giúp cho khách
hàng tit kim đc thi gian, chi phí giao dch và nht là không b l c hi đu
t tt. Tuy nhiên nh vy vn cha đ, mà bên cnh đó ngân hàng còn phi tr
thành bn ca khách hàng, sn sàng giúp đ, chia s khó khn đi vi khách hàng.
Chng hn, trong quá trình xét duyt cho vay nu thy d án vay vn ca doanh
nghip có nhng đim cha hp lý, không kh thi thì thay vì t chi cho vay, ngân
hàng có th góp ý, t vn cho khách hàng đ h xem xét li mt cách hp lý. Ngoài
ra, ngân hàng cng có th là ngi cung cp thông tin b ích v th trng, v tin
b khoa hc công ngh cho khách hàng. Có làm đc nh vy thì ngun vn ca
doanh nghip mi thc s phát huy đc vai trò đòn by kinh t c đi vi ngân
hàng và khách hàng. Nh vy rõ ràng ch riêng vic đáp ng nhu cu ca khách
hàng cng không phi là mt nhim v d dàng đi vi các NHTM nhm nâng cao
cht lng cho vay ca mình.
¬ Bo đm đc s tn ti và phát trin ca ngân hàng
ây cng là mt yêu cu quan trng trong vic đánh giá cht lng cho vay ca
NHTM. Hot đng cho vay phi mang li cho ngân hàng thu nhp đ đ trang tri
cho các chi phí liên quan và có lãi, đng thi hn ch thp nht nguy c xy ra ri
ro, tuy nhiên điu này không ch ph thuc vào ngân hàng mà nó còn ph thuc vào
khách hàng (nhng ngi vay vn đ đu t).
Mt khon cho vay ch có th coi là có cht lng khi các nguyên tc cho vay
đc tuân th trit đ: s dng vn vay đúng mc đích và có hiu qu; hoàn tr n
gc và lãi đúng hn. Vic tuân th cht ch các nguyên tc cho vay va là điu kin
cn thit va là s biu hin ca cht lng mt khon vay. Bên cnh đó, vic s
dng vn vay đúng mc đích, cùng vi s nng đng, nhy bén trong kinh doanh
ca khách hàng và s giúp đ có hiu qu ca ngân hàng t vic cp phát vn s
to điu kin đ khách hàng đt đc hiu qu đu t cao nht và đó chính là tin
11
đ đ khách hàng thc hin đy đ ngha v tr n, bo đm đc s tn ti và phát
trin ca ngân hàng.
¬ óng góp vào s phát trin kinh t xã hi ca vùng, ca ngành, đa phng
và ca c nc
ây là h qu tt yu đt đc khi c nhà đu t và ngân hàng cùng đt đc
hiu qu trong hot đng kinh doanh ca mình. Nó đc biu hin s n đnh ca
nn tài chính tin t quc gia, giúp nâng cao nng lc sn xut, nng lc công ngh
ca khách hàng, gii quyt công n vic làm, tng thu nhp, nâng cao mc sng dân
c. Tuy nhiên khi đánh giá tiêu thc này cn cn c vào tng trng hp c th
trong tng thi k ch không có mt tiêu chun đánh giá c th cho tng trng
hp. Chng hn các d án ci to nâng cp trang thit b, đi mi công ngh giúp
doanh nghip nâng cao hiu qu sn xut kinh doanh nhng đng thi li thu hp
công n vic làm ca ngi lao đng; hoc nhng d án hiu qu hin ti và c
trc mt không cao nhng li có ý ngha v mt xã hi thì đ đánh giá chính xác
hiu qu cho vay ca d án cn phi cân nhc k lng nhiu mt liên quan.
Tóm li cht lng cho vay DAT là mt ch tiêu rt tng hp và đc đánh
giá trên quan đim ca c ba ch th: ngân hàng, khách hàng và nn kinh t. Tuy
nhiên, các ch tiêu đnh tính ch là nhng cn c đ đánh giá cht lng cho vay
DAT mt cách khái quát. có nhng kt lun chính xác hn cn phi da vào
mt h thng các ch tiêu đnh lng c th.
1.2.2.2. Các ch tiêu đnh lng
¬ Ch tiêu d n
D n cho vay DAT
Ch tiêu d n =
Tng d n cho vay
Ch tiêu này phn ánh t trng d n cho vay DAT so vi tng d n cho vay
ca ngân hàng, phn ánh quy mô ca vic cho vay d án đi vi các loi hình cho
vay khác. T l này cao và ngày càng tng th hin s chú trng ca ngân hàng đn
hot đng cho vay DAT. Vic đy mnh cho vay DAT không ch giúp các
12
NHTM thu đc nhiu li nhun hn so vi các hot đng cho vay khác mà nó còn
giúp các NHTM nâng cao uy tín và m rng th trng tín dng ngn hn. Tuy
nhiên, do đc tính ri ro cao nên các ngân hàng s cn c vào nhng đc đim riêng
v ngun vn, v kh nng qun lý, trình đ chuyên môn ca mình đ xác đnh t l
này cho phù hp.
¬ Ch tiêu cân đi vn
D n cho vay DAT
Ch tiêu cân đi vn =
Tng ngun vn huy đng
Ch tiêu này phn ánh quy mô, kh nng tn dng ngun vn trong cho vay
DAT ca các NHTM. Hu ht các NHTM đu s dng ngun vn trung dài hn
đ tài tr cho ba loi tài sn: tài sn c đnh, cho vay và đu t. Tuy nhiên do đc
đim các ngun vn ngn hn ca ngân hàng có s gi đu nht đnh nên ngân
hàng có th tn dng ngun này mt cách hp lý đ cho vay d án. Do đó trong
thc t t l cân đi vn nói trên c th nh th nào thì mi ngân hàng s có mt
mc riêng phù hp vi điu kin ca mình. Ngoài ra, khi xem xét ch tiêu này cn
kt hp vi ch tiêu d n trên đ có kt lun chính xác hn v kh nng ngun
vn ca ngân hàng.
¬ Ch tiêu v vòng quay vn
Doanh s cho vay DAT
Ch tiêu vòng quay vn =
D n cho vay DAT bình quân
Ch tiêu này phn ánh t l gia doanh s cho vay DAT vi d n cho vay
DAT bình quân, qua đó có th thy đc kh nng m rng cho vay DAT cng
nh hiu qu công tác thu n ca ngân hàng. Ch tiêu này thông thng nh hn 1
do thi hn vay ca các d án khá dài nên d n bình quân trong mt nm s ln
hn doanh s cho vay trong cùng nm đó. Ch tiêu này càng gn 1 càng chng t
13
hot đng cho vay và công tác thu n ca ngân hàng đi vi các khon cho vay
DAT có cht lng tt, bi l điu đó ch đt đc khi quy mô cho vay đc m
rng và hu ht các khon cho vay đn hn trong nm đó đu đc thu hi đy đ.
Ngc li nu t l này thp chng t hot đng cho vay hay thu n hoc c hai
đu gp khó khn.
¬ Ch tiêu đánh giá tình trng n quá hn:
D n cho vay DAT quá hn
• Ch tiêu 1: T l n quá hn trên tng d n =
D n cho vay DAT
D n cho vay DAT quá hn
• Ch tiêu 2: T l n quá hn trên tng d n quá hn =
D n cho vay quá hn
N quá hn là nhng khon n khi đn k hn tr n hoc ht thi hn vay vn
cng vi thi gian đc gia hn thêm (nu có) nhng khách hàng vn cha tr đc
n. Trong trng hp này khách hàng s phi chu lãi sut quá hn cao hn nhiu
so vi lãi sut đã đc tho thun trong hp đng tín dng, mc dù vy có th thy
rõ là không ngân hàng nào mong mun nhn đc khon lãi cao này. N quá hn là
mt trong nhng ch tiêu quan trng nht đánh giá cht lng tín dng, cht lng
cho vay ca ngân hàng, đng thi phn ánh nhng ri ro mà ngân hàng đang phi
đi mt.
Ch tiêu đu tiên phn ánh khái quát v tình hình n quá hn ca ngân hàng
trong cho vay DAT. T l này t l nghch vi cht lng cho vay ca ngân hàng.
T l này cao cho thy cht lng cho vay ca ngân hàng càng thp và ngc li,
do dó tt c các ngân hàng đu mong mun h thp t l này xung đn mc thp
nht có th. Tuy nhiên trên thc t do nhng ri ro trong kinh doanh là không th
tránh khi nên các ngân hàng thng chp nhn mt t l n quá hn nht đnh
14