Thực trạng các chủ thể tham gia thị trường ngoại hối tại Việt Nam

Website: Email : Tel : 0918.775.368
Họ và tên: Nguyễn Duy Toàn
Lớp: Thị trường chứng khoán k49
MSSV: CQ492802
Đề tài: Thực trạng các chủ thể tham gia thị trường ngoại hối tại Việt Nam
Bài làm
Để hiểu rõ về thực trạng các chủ thể tham gia thị trường ngoại hối Việt Nam ,
trước hết chúng ta cần biết thị trường ngoại hối là gì và các chủ thể tham gia thị
trường ngoại hối. Ngoại hối là một khái niệm dùng để chỉ các phương tiện
có giá trị dùng để thanh toán giữa các quốc gia. Tùy theo quan niệm của luật quản lý ngoại
hối của mỗi nước mà khái niệm ngoại hối có thể là không giống nhau. Tại VN theo pháp
lệnh Số: 28/2005/PL-UBTVQH11 của UỶ BAN THƯỜNG VỤ QUỐC HỘI ban hành
Ngày 13 tháng 12 năm 2005
Ngoại hối bao gồm:
a) Đồng tiền của quốc gia khác hoặc đồng tiền chung châu Âu và đồng tiền chung khác
được sử dụng trong thanh toán quốc tế và khu vực;
b) Phương tiện thanh toán bằng ngoại tệ, gồm séc, thẻ thanh toán, hối phiếu đòi nợ, hối
phiếu nhận nợ và các phương tiện thanh toán khác;
c) Các loại giấy tờ có giá bằng ngoại tệ, gồm trái phiếu Chính phủ, trái phiếu công ty, kỳ
phiếu, cổ phiếu và các loại giấy tờ có giá khác;
d) Vàng thuộc dự trữ ngoại hối nhà nước, trên tài khoản ở nước ngoài của người cư trú;
vàng dưới dạng khối, thỏi, hạt, miếng trong trường hợp mang vào và mang ra khỏi lãnh thổ
Việt Nam;
1
Website: Email : Tel : 0918.775.368
đ) Đồng tiền của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong trường hợp chuyển vào
và chuyển ra khỏi lãnh thổ Việt Nam hoặc được sử dụng trong thanh toán quốc tế.
Thị trường ngoại hối được viết tắt là FOREX , đây là thị trường tài chính lớn nhất
thế giới , với số lượng tiền giao dịch mỗi ngày lên đến khoảng 3 nghìn tỉ USD ( thị
trường chứng khoán New York là 25 tỉ USD giao dịch mỗi ngày ). Thị trường trao
đổi ngoại tệ (Forex) là thị trường tiền tệ giữa các ngân hàng được thành lập vào

năm 1971 khi tỷ lệ trao đổi trôi nổi được cụ thể hoá. Thị trường là một phạm vi
hoạt động trong đó tiền tệ của mỗi quốc gia được trao đổi với nhau và là nơi để
thực hiện việc kinh doanh quốc tế. Thị trường ngoại hối đã vượt lên tất cả các thị
trường khác để trở thành thị trường tài chính lớn nhất và phổ biến nhất trên thế
giới, được giao dịch bởi hàng triệu cá nhân và tổ chức quốc tế. Tại đây, nguời tham
gia sẽ quyết định chủ thể giao dịch, tùy vào điều kiện, giá cả và uy tín của đối
tượng.
1. Đối tượng đầu tiên đóng vai trò quan trọng đối với thị trường ngoại hối tại
Việt Nam chính là các Ngân hàng thương mại Ngân hàng thương mại là chủ
thể tham gia quan trọng trên thị trường ngoại hối. Đây là chủ thể có tác động
lớn trong việc điều tiết và bình ổn thị trường ngoại hối. Có thể thấy qua việc
ngày 3/12/2009 vừa qua, 8 ngân hàng thương mại lớn nhất Việt Nam đã
cùng hưởng ứng kêu gọi của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trong việc
tham gia bình ổn thị trường ngoại tệ.Đó là 8 thành viên: Ngân hàng Thương
mại Cổ phần Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), Ngân hàng Thương
mại Cổ phần Công thương Việt Nam (Vietinbank), Ngân hàng Đầu tư và
Phát triển Việt Nam (BIDV), Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông
thôn Việt Nam (Agribank), Ngân hàng Thương mại Cổ phần Á Châu (ACB),
Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn Thương Tín (Sacombank), Ngân
hàng Thương mại Cổ phần Kỹ thương Việt Nam (Techcombank), Ngân
2
Website: Email : Tel : 0918.775.368
hàng Thương mại Cổ phần Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank).Cam kết
được đưa ra: Kể từ ngày 3/12/2009, 8 ngân hàng nói trên cam kết sẽ đáp ứng
đủ, kịp thời các nhu cầu mua ngoại tệ, nhưng những nhu cầu đó phải chính
đáng, như đối với cá nhân đi công tác, du học, khám chữa bệnh…, đối với
các doanh nghiệp để nhập khẩu phục vụ sản xuất, xuất khẩu... sau khi thông
tin 8 ngân hàng lớn tham gia bình ổn thị trường ngoại hối đến với thị trường,
tỷ giá giao dịch trên thị trường liên ngân hàng giảm rất mạnh; buổi sáng, tỷ
giá giao dịch giữa các ngân hàng lên tới khoảng 19.100 VND thì tới cuối giờ

chiều, con số này đã giảm mạnh về 18.600 VND.
2. Các nhà xuất nhập khẩu là chủ thể tham gia chỉ mới để đáp ứng vai trò
thanh toán. Hiện nay các nhà đầu tư trên thị trường ngoại hối còn hạn chể do
thị trường ngoại hối chưa phát triển cũng như cơ chế điều tiết chưa linh hoat,
công cụ còn ít. Ngoài các nhà xuất nhập khẩu còn một số ít các nhà đầu cơ
tạo nên các đợt sóng ngoại tệ. Doanh nghiệp và người dân đều nhận thức sâu
sắc rằng năm 2009 nền kinh tế nước ta vẫn tiếp tục phải đương đầu với
những khó khăn, thách thức của cuộc khủng hoảng kinh tế, tài chính toàn
cầu. Xuất khẩu, đầu tư nước ngoài cả trực tiếp lẫn gián tiếp, kiều hối, du
lịch, khả năng vay vốn nước ngoài… hay nói một cách khác các nguồn cung
ngoại tệ cho nền kinh tế đều giảm sút và thậm chí một số lĩnh vực còn giảm
sút rất mạnh. Từ suy nghĩ đó đã tạo ra tâm lý lo ngại sự mất giá mạnh của
VND dẫn đến găm giữ ngoại tệ. Các doanh nghiệp xuất khẩu hay các doanh
nghiệp có nguồn thu bằng ngoại tệ thì găm giữ trên tài khoản hoặc chỉ bán
nhỏ giọt cho thị trường. Các doanh nghiệp nhập khẩu thì vội vã bằng mọi
cách và bằng mọi giá đi mua ngoại tệ. Một bộ phận người dân cũng chuyển
từ tiền gửi nội tệ sang tiền gửi ngoại tệ. Theo số liệu thống kê của NHNN số
3
Website: Email : Tel : 0918.775.368
dư tiền gửi ngoại tệ của các tổ chức kinh tế tăng liên tục trong suốt 4 tháng
đầu năm 2009. Tiền gửi ngoại tệ của cả nền kinh tế tăng 3,35%. Đây là hiện
tượng không bình thường. Hàng năm, số dư tiền gửi của tổ chức kinh tế lên
xuống khá mạnh theo chu kỳ xuất, nhập khẩu, tạo ra sự lưu thông của nguồn
ngoại tệ nhằm tự điều tiết cung - cầu ngoại tệ trên thị trường. Bốn tháng đầu
năm nay số ngoại tệ này hầu như đóng băng.
Bên cạnh đó, hoạt động đầu cơ trên thị trường chợ đen cũng thừa cơ trỗi dậy. Nắm
được tâm lý của doanh nghiệp và người dân, giới đầu cơ chủ động đưa ra các tin
đồn thất thiệt, thậm chí còn tự tạo ra các đợt sóng trên thị trường ngoại tệ để mua
bán kiếm lời với thủ đoạn ngày càng tinh vi.
3.

Các tổ chức tín dụng khác như các tập đoàn than khoáng sản, xăng dầu, dệt may, điện lực
cũng tham gia vào thị trường ngoại hối với vai trò khách hàng chủ yếu của các ngân hàng
thương mại.Bên cạnh đó các tập đoàn trên còn tham gia bình ổn thị trường ngoại tệ bằng
cách bán lại ngoại tệ cho các ngân hàng thương mại khi có chỉ thị của Ngân hàng nhà
nước.Liên tiếp trong thời gian vừa qua Ngân hàng nhà nước yêu cầu các tập đoàn nhà
nước bán lại ngoại tệ cho các ngân hàng thương mại ,
Hôm 30/12, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ký ban hành Thông tư số
26/2009/TT-NHNN quy định việc mua – bán ngoại tệ của một số tập đoàn, tổng
công ty nhà nước theo quy định tại văn bản số 2578/TTg-KTTH ngày 23/12/2009
của Thủ tướng Chính phủ.
Nội dung của thông tư này tập trung ở 8 quy định cụ thể:
Thứ nhất, Thông tư quy định phạm vi điều chỉnh là bao gồm 7 tập đoàn, tổng công
ty nhà nước, bao gồm cả các doanh nghiệp thành viên có vốn nhà nước trên 50%
theo quy định tại Luật Doanh nghiệp năm 2005 và không phải là tổ chức tín dụng
4
Website: Email : Tel : 0918.775.368
(gọi chung là tổ chức) thực hiện nghĩa vụ bán ngoại tệ cho tổ chức tín dụng được
phép hoạt động ngoại hối và được quyền mua lại ngoại tệ trong phạm vi số ngoại tệ
đã bán từ tổ chức tín dụng để phục vụ nhu cầu sử dụng ngoại tệ hợp lý.
Thứ hai, quy định về các nguồn ngoại tệ các tổ chức trên phải bán cho tổ chức tín
dụng là ngoại tệ trên tài khoản tiền gửi ngoại tệ có kỳ hạn và không kỳ hạn của tổ
chức gửi tại tổ chức tín dụng tại thời điểm ngày 31/12/2009; ngoại tệ thu được từ
nguồn thu vãng lai từ ngày 1/1/2010.
Thứ ba, quy định về các nguyên tắc, thủ tục, quy trình thực hiện việc mua ngoại tệ
giữa tổ chức tín dụng và các tổ chức trên, được phân chia theo từng đối tượng cụ
thể như mua ngoại tệ trên số dư tài khoản tiền gửi ngoại tệ có kỳ hạn; mua ngoại tệ
trên số dư tiền gửi ngoại tệ không kỳ hạn; và mua ngoại tệ từ các nguồn thu vãng
lai từ 1/1/2010.
Thứ tư, Thông tư quy định về vai trò của Ngân hàng Nhà nước trong việc xử lý
mua – bán ngoại tệ của tổ chức tín dụng với các tổ chức, kể cả các trường hợp tổ

chức tín dụng mua – bán với Ngân hàng Nhà nước số ngoại tệ đã mua của các tổ
chức trên.
Thứ năm, quy định về các nguyên tắc, thủ tục tổ chức mua lại ngoại tệ từ tổ chức
tín dụng trong phạm vi số ngoại tệ đã bán cho tổ chức tín dụng để phục vụ nhu cầu
sử dụng ngoại tệ hợp lý của mình.
Thứ sáu, quy định về trách nhiệm của các tổ chức, tổ chức tín dụng trong việc thực
hiện mua – bán ngoại tệ vơi tổ chức đặc biệt về việc xuất trình, kiểm tra, lưu giữ hồ
sơ, tài liệu, chứng từ có liên quan đến việc mua bán ngoại tệ của tổ chức đó và tổ
chức tín dụng.
5