Nghiên cứu những nhân tố ảnh hưởng đến nhu cầu vốn lưu động của các công ty sản xuất trong lĩnh vực nguyên vật liệu

Β浦 ΓΙℑΟ ∆影Χ ςℵ AℵΟ Τ萎Ο
ΤΡ姶云ΝΓ A萎Ι Η窺Χ ΚΙΝΗ Τ蔭 Τπ.ΗΧΜ
−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−









Λ ΝΓ窺Χ ΤΗ∧Ψ ΑΝΗ









ΝΓΗΙ⊇Ν Χ永Υ ΝΗ頴ΝΓ ΝΗℜΝ Τ渦
謂ΝΗ Η姶雲ΝΓ A蔭Ν ΝΗΥ Χ井Υ ς渦Ν Λ姶Υ A浦ΝΓ
Χ曳Α ΧℑΧ ΧΝΓ ΤΨ Σ謂Ν ΞΥ遺Τ ΤΡΟΝΓ
ΛΝΗ ς衛Χ ΝΓΥΨ⊇Ν ς一Τ ΛΙ烏Υ

ΛΥ一Ν ς;Ν ΤΗ萎Χ Σ ΚΙΝΗ Τ蔭













ΤΠ. Η欝 Χη Μινη−Ν<µ 2011




Β浦 ΓΙℑΟ ∆影Χ ςℵ AℵΟ Τ萎Ο

ΤΡ姶云ΝΓ A萎Ι Η窺Χ ΚΙΝΗ Τ蔭 Τπ.ΗΧΜ
−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−






Λ ΝΓ窺Χ ΤΗ∧Ψ ΑΝΗ








ΝΓΗΙ⊇Ν Χ永Υ ΝΗ頴ΝΓ ΝΗℜΝ Τ渦
謂ΝΗ Η姶雲ΝΓ A蔭Ν ΝΗΥ Χ井Υ ς渦Ν Λ姶Υ A浦ΝΓ
Χ曳Α ΧℑΧ ΧΝΓ ΤΨ Σ謂Ν ΞΥ遺Τ ΤΡΟΝΓ
ΛΝΗ ς衛Χ ΝΓΥΨ⊇Ν ς一Τ ΛΙ烏Υ





Χηυψν νγ◊νη: Κινη τ院 Τ◊ι χηνη − Νγν η◊νγ
Μ σ嘘: 60.31.12

ΛΥ一Ν ς;Ν ΤΗ萎Χ Σ ΚΙΝΗ Τ蔭





ΝΓ姶云Ι Η姶閏ΝΓ ∆郁Ν ΚΗΟΑ Η窺Χ:
ΠΓΣ.ΤΣ ΝΓΥΨ右Ν ΤΗ卯 ΝΓ窺Χ ΤΡΑΝΓ







ΤΠ. Η欝 Χη Μινη−Ν<µ 2011





i

LI CAM OAN

Tôi xin cam oan lun vn là kt qu nghiên cu ca riêng tôi, không

sao chép ca ai. Ni dung lun vn có tham kho và s dng các tài
liu, thông tin c ng ti trên các tác phm, tp chí và các trang
web theo danh mc tài liu ca lun vn.


Tác gi lun vn


Lô Ngc Thùy Anh












ii

LI CM N

Trc ht, tôi xin bày t lòng cm n chân thành và sâu sc n PGS. TS.
Nguyn Th Ngc Trang ã tn tình ch bo, nh hng khoa hc và to mi iu kin
thun li nht cho tôi trong sut thi gian thc hin lun vn.
Tôi xin chân thành cm n các Thy Cô trong khoa Tài Chính Doanh Nghip ã
cung cp cho tôi nhng kin thc chuyên môn quý báu, nhng li khuyên hu ích và

hn ht là nim say mê nghiên cu khoa hc.
Cui cùng, lun vn này không th thc hin c nu thiu ngu n giúp ! và ng
viên vô cùng to ln t∀ gia ình, bn bè và các  ng nghip, tôi xin bày t lòng bit n
chân thành vì nhng góp ý hu ích trong chuyên môn c#ng nh nhng chia s∃ trong
cuc sng.
















iii



MC LC

Trang
Trang ph bìa
Li cam oan

Li cm n
Mc lc
Danh mc các ký hiu, ch vit tt
Danh mc các bng, các hình

Bn tóm tt
Phn m u 1
1. Li m% u 1
2. &i tng và phm vi nghiên cu 2
2.1 &i tng nghiên cu 2
2.2 Phm vi nghiên cu 2
3. Mc ích nghiên cu 2
4. Phng pháp nghiên cu 3
5. Các ngu n t liu d kin 3
6. Ý ngh∋a khoa hc và thc tin ca  tài 4
7. Cu trúc bài lun vn 4
Chng 1: C s lý thuyt, nhng xu hng nghiên cu trên th gii v vn
lu ng và các bng chng thc nghim v nhng nhân t tác ng n nhu
cu vn lu ng

1.1 C s% lý thuyt 5

iv

1.1.1 &nh ngh∋a v vn lu ng và nhng cách ánh giá nhu cu vn lu
ng 5
1.1.2 Nhng nhân t nh h%ng n nhu cu vn lu ng 6
1.2 Nhng xu hng nghiên cu trên th gii v vn lu ng và các b(ng chng
thc nghim v nhng nhân t tác ng n nhu cu vn lu ng 9
1.2.1 Tóm lc các xu hng nghiên cu quc t v Vn lu ng 9

1.2.2 Các nghiên cu thc nghim v nhng nhân t tác ng n Nhu
cu vn lu ng 10
1.2.2.1 Bài nghiên cu ca Nazir, M.S. & Afza, T. (2009): “Nhu
cu vn lu ng và nhng nhân t quyt nh % Pakistan” 10
1.2.2.2 Bài nghiên cu ca Matthew D. Hill, G. Wayne Kelly,
Michael J. Highfield (2010): “Cách hot ng ca vn lu ng thun: cái nhìn u
tiên” 12
1.2.2.3 Bài nghiên cu ca Amarjit Gill (2011): “Các nhân t
nh h%ng nhu cu vn lu ng % Canada” 13
1.2.3 Tóm tt nhng nghiên cu quc t thuc các xu hng nghiên cu
khác v Vn lu ng 16
1.2.3.1 Nhng nghiên cu quc t v thc tin qun tr vn lu
ng 16
1.2.3.2 Nhng nghiên cu quc t v tác ng ca qun tr vn
lu ng lên li nhun 18
1.2.3.3 Nhng nghiên cu quc t khác v vn lu ng 19
Chng 2: Kim nh nhng nhân t nh hng n nhu cu vn lu ng ca
các công ty sn xut trong lnh vc nguyên vt liu ti Vit Nam 20
2.1 Thit lp mô hình t)ng quát 20
2.2 Ngu n d liu và mô t d liu 21
2.2.1 M∗u nghiên cu và d liu 21

v
2.2.2 Mô t các bin c s dng trong mô hình 23
2.2.3 Mô t thng kê các bin 25
2.3 Xây dng Mô hình h i quy tuyn tính a bin 28
2.3.1 Ma trn tng quan 28
2.3.2 +c lng và kim nh s phù hp ca mô hình 30
2.3.3 Din dch kt qu 35
2.3.4 &iu kin áp dng và hn ch ca mô hình nghiên cu 36

Chng 3: Mt s khuyn ngh 37
3.1 Các khuyn ngh xut phát t∀ kt qu nghiên cu 37
3.1.1 Xut phát t∀ mi quan h thun chiu gia gia Chu k, chuyn hóa
tin m−t và Nhu cu vn lu ng 37
3.1.2 Xut phát t∀ mi quan h thun chiu gia &òn by tài chính và Nhu
cu Vn lu ng 41
3.1.3 Xut phát t∀ mi quan h nghch chiu gia Quy mô công ty và Nhu
cu Vn lu ng 42
3.2 Các khuyn ngh xut phát t∀ vic nghiên cu nhng xu hng nghiên cu
khác trên th gii v Vn lu ng 43
Phn kt lun 44
Tài liu tham kho 46
Ph lc
- Danh sách các công ty niêm yt trong l∋nh vc nguyên vt liu tính n tháng 6
nm 2011
- C s% d liu SPSS
- Các bng kt qu t∀ chng trình SPSS c s dng trong lun vn




vi

Danh mc các ký hiu, ch vit tt:
A/R D : S ngày các khon phi thu (Account receivables days)
A/P D : S ngày các khon phi tr (Account payables days)
CVC : Chu k, chuyn hóa tin m−t (Cash conversion cycle)
DN : Doanh nghip
Growth : T. l tng tr%ng doanh thu ca doanh nghip
GDPG : T. l tng tr%ng GDP thc

Ind : Ngành (Industry)
IndD : Bin gi i din cho ngành (Industry dummy)
INV D : S ngày hàng t n kho (Inventory turnover days)
Lev : &òn by tài chính (Leverage)
LCTM : Luân chuyn tin m−t
OCF : Dòng tin hot ng (Operating cashflow)
ROA : T. sut sinh li trên t)ng tài sn (Return on assets)
Size : Quy mô doanh nghip
SXKD : Sn xut kinh doanh
Tobin’s Q : Giá tr Tobin’s Q ca doanh nghip
TTCKVN : Th Trng Chng Khoán Vit Nam
VL& : Vn lu ng
WCR : Nhu cu VL& (Working capital requirement)
WCR_TA
i
: Nhu cu VL& ã c gim tr∀ tác ng quy mô ca công ty i







vii

Danh mc các bng:
Bng 1.1: Trích lc kt qu phân tích h i quy ca Nazir, M.S. & Afza, T. (2009)
Bng 1.2: Trích lc kt qu phân tích h i quy ca Matthew D. Hill, G. Wayne
Kelly, Michael J. Highfield (2010)
Bng 1.3: Trích lc kt qu phân tích h i quy ca Amarjit Gill (2011)

Bng 2.1: Tóm tt s lng công ty trong m∗u nghiên cu
Bng 2.2: Bng tóm tt bin ph thuc và các bin c lp c s dng trong mô
hình
Bng 2.3: Mô t thng kê các bin cho toàn b m∗u nghiên cu
Bng 2.4: Giá tr trung bình ca các bin (theo nm quan sát)
Bng 2.5: Giá tr trung bình ca các bin (theo nm quan sát) ca Ngành 1: Sn
phm nha, Cao su, Hóa cht
Bng 2.6: Giá tr trung bình ca các bin (theo nm quan sát) ca Ngành 2: Giy,
Bao bì
Bng 2.7: Giá tr trung bình ca các bin (theo nm quan sát) ca Ngành 3: Kim
loi công nghip
Bng 2.8: Ma trn tng quan ca các bin trong mô hình
Bng 2.9: Tóm tt th tc chn bin vào mô hình
Bng 2.10: Bng tóm tt các thông s thng kê
Bng 2.11: Phân tích phng sai (ANOVA) ca mô hình c la chn
Bng 2.12: Thông s thng kê ca các bin c lp trong mô hình c la chn
Bng 3.1: Khuyn ngh ci thin chu k, chuyn hóa tin m−t cho t∀ng công ty trong
l∋nh vc nguyên vt liu

Danh mc các hình:
Hình 1.1: S  minh ha chu k, hot ng


viii

Bn tóm tt
& xây dng c mt chính sách qun tr VL& hiu qu, các DN cn có hiu
bit v các nhân t tht s nh h%ng n nhu cu VL& ca mình. Các nghiên cu
kinh t quc t cho thy nhng nhân t có nh h%ng ln n Nhu cu VL& có kh
nng thay )i theo −c thù ca nn kinh t mà DN ang hot ng. Vì th vic nghiên

cu nhng nhân t nh h%ng n nhu cu VL& ca các công ty sn xut ti Vit Nam
là cn thit. Do tm quan trng và  nhy cm vi tình hình kinh t th gii ca các
công ty sn xut thuc l∋nh vc Nguyên vt liu, nên mc ích ca bài lun vn là
nh(m nghiên cu nhng nhân t nh h%ng n nhu cu VL& ca các công ty sn xut
trong l∋nh vc này. Trong bài lun vn, tác gi la chn mt m∗u nghiên cu g m 22
công ty sn xut thuc l∋nh vc Nguyên vt liu, ang niêm yt trên TTCKVN trong
giai on t∀ nm 2007-2010. Tác gi xây dng mt mô hình nghiên cu, trong ó Nhu
cu VL& c s dng nh là mt bin ph thuc, và mt vài nhân t tài chính và kinh
t c a vào nh là các bin c lp trong mô hình, c th ó là các bin sau: Chu
k, chuyn hóa tin m−t, Dòng tin hot ng, T. l tng tr%ng doanh thu ca DN, T.
sut sinh li trên t)ng tài sn, Giá tr Tobin’s Q ca DN, &òn by tài chính, Quy mô
DN, Mc  hot ng ca nn kinh t và Ngành mà DN ang hot ng. Tác gi s
dng phng pháp phân tích mô t và phân tích nh lng (ch yu là phng pháp
h i quy)  thc hin vic nghiên cu bng d liu. Các s liu nghiên cu cho thy
Chu k, chuyn hóa tin m−t, T. sut sinh li trên t)ng tài sn, &òn by tài chính, Quy
mô DN và Ngành là các nhân t nh h%ng ch yu n Nhu cu VL& ca các công ty
sn xut trong l∋nh vc Nguyên vt liu ti Vit Nam. Tuy nhiên, mt vài kt qu
nghiên cu ca bài lun vn trái ngc vi lý thuyt và kt qu thc nghim ca các
nghiên cu quc t khác. T∀ ó, tác gi a ra mt vài lý gii cho các −c tính riêng
bit trong mi quan h gia mt s nhân t nh h%ng và Nhu cu VL&,  ng thi
óng góp các khuyn ngh cho vic m% rng nghiên cu liên quan n VL& ti Vit
Nam trong tng lai.

1
Phn m u
1. Li M u:
Cuc suy thoái kinh t ang din ra khin nhiu công ty lâm vào tình cnh
khng hong và xáo trn vì s thiu ht dòng tin hot ng. Trong nhng nm bùng
n) kinh t, các DN ã thiu s cn trng trong vic qun tr VL&. Có mt thi mà tin
luôn xut hin ri rác âu ó trong h thng hot ng ca DN n n/i mà các nhà

qun lý không cn lo lng trong vic sit ch−t các dòng tin này, −c bit là khi hành
ng ó có th làm gim bt kt qu li nhun và tng tr%ng doanh thu k, báo cáo.
Nhng ngày nay khi mà vn và các khon tín dng ang dn tr% nên cn kit, khách
hàng thc hin chính sách tht lng buc bng, còn nhà cung cp thì không còn chp
nhn các khon thanh toán tr h0n, thì c#ng chính là lúc các DN cn nhìn li chính sách
qun tr VL& ca mình.
Lý thuyt tài chính DN xa nay thng chú trng n vic nghiên cu nhng
quyt nh tài chính dài hn, c th là quyt nh u t, cu trúc vn, c) tc hay nh
giá công ty. Tuy nhiên, nhng tài sn và n ngn hn là nhng thành t quan trng ca
t)ng tài sn và c#ng cn c phân tích k1 l!ng. Vic qun lý nhng tài sn và n
ngn hn cn c thc hin cn thn, vì qun tr VL& óng mt vai trò quan trng
trong vic quyt nh li nhun, ri ro c#ng nh giá tr ca công ty. Vic qun tr VL&
hiu qu là mt vn  thit yu trong chin lc chung ca DN nh(m to ra giá tr cho
c) ông.
& xây dng c mt chính sách qun tr VL& hiu qu, các DN cn có hiu
bit v các nhân t tht s nh h%ng n nhu cu VL& ca mình. Các nghiên cu
kinh t quc t cho thy nhng nhân t có nh h%ng ln n Nhu cu VL& có kh
nng thay )i theo −c thù ca nn kinh t mà DN ang hot ng. Vì th vic nghiên
cu nhng nhân t nh h%ng n Nhu cu VL& ca các DN Vit Nam là cn thit.
L∋nh vc nguyên vt liu là l∋nh vc sn xut quan trng ca Vit Nam do các
DN thuc l∋nh vc này là ngu n cung cp u vào cho các ngành sn xut khác. Ngoài

2
ra, ây còn là l∋nh vc sn xut rt nhy cm vi bin ng giá c và tình hình kinh t
th gii. Vì th tác gi la chn “Nghiên cu nhng nhân t nh h%ng n nhu cu
vn lu ng ca các công ty sn xut trong l∋nh vc nguyên vt liu” là bc nghiên
cu u tiên trong kin thc kinh t rng ln v VL&.

2. i t ng và phm vi nghiên cu:
2.1 i t ng nghiên cu:

&i tng nghiên cu ca lun vn là xem xét nhng nhân t nh h%ng n
Nhu cu VL& ca các công ty sn xut trong l∋nh vc Nguyên vt liu ti Vit Nam.
2.2 Phm vi nghiên cu:
• Phm vi v m−t không gian: các công ty sn xut thuc l∋nh vc Nguyên vt liu
ang niêm yt trên TTCKVN.
• Phm vi v m−t thi gian: giai on t∀ 2006-2010.

3. Mc ích nghiên cu:
• Tìm hiu xu hng nghiên cu trên th gii v VL&, −c bit là các nhân t liên
quan n Nhu cu VL&. Qua ó, ngi vit s2 k th∀a các kt qu nghiên cu ca các
tác gi trên th gii  xây dng mô hình nghiên cu cho mình.
• Mc ích chính ca vic nghiên cu là nh(m phát hin và xem xét các nhân t tht
s có tác ng lên Nhu cu VL& ca các công ty sn xut trong l∋nh vc Nguyên vt
liu ti Vit Nam.
• Ngoài ra, thông qua các kt qu nghiên cu t c, tác gi hy vng có th lý gii
các −c tính riêng bit trong Nhu cu VL& ca các công ty sn xut trong l∋nh vc
Nguyên vt liu ti Vit Nam (nu có), ho−c óng góp các khuyn ngh cho vic m%
rng nghiên cu liên quan n  tài này trong tng lai.


3
4. Phng pháp nghiên cu:
• Phân tích mô t (Descriptive analysis):
Trc tiên, tác gi s dng phng pháp phân tích mô t. Phn mm SPSS c
tác gi s dng  có c các bn thng kê mô t cn thit. Phân tích mô t cho thy
Giá tr trung bình, & lch chun, Giá tr thp nht và Giá tr cao nht ca các bin
nghiên cu trong mô hình. T∀ ó, tác gi c#ng nh ngi c s2 có cái nhìn t)ng quan
và xác nh mt s câu hi gi m% v các vn  liên quan n Nhu cu VL&.
• Phân tích nh lng (Quantitative analysis):
Trong phân tích nh lng, tác gi s dng ln lt hai phng pháp:

 Trc ht, tác gi kim nh s tng quan gia các bin trong mô hình b(ng
cách s dng th tc tng quan hai bin ca SPSS,  tính toán h s tng
quan hng Pearson. Bng kt qu s2 th hin mt ma trn vuông g m các h s
tng quan.
 Sau ó, tác gi s dng phng pháp phân tích h i quy  c lng các quan
h nhân qu gia các bin trong mô hình nghiên cu. Phn mm SPSS tip tc
c s dng  xây dng mô hình h i quy tuyn tính a bin. Th tc chn
bin mà tác gi la chn là Phng pháp loi tr∀ dn (backward elimination).

5. Các ngu!n t liu d kin:
• Ngu n s liu v báo cáo tài chính, giá th trng ca c) phiu và s lng c)
phiu ang lu hành ca các công ty trong m∗u nghiên cu c ly t∀ các trang web
ca các công ty chng khoán uy tín.
• Ngoài ra, s liu v t. l tng tr%ng GDP thc t c tham chiu t∀ Bách khoa
toàn th m% Wikipedia (
), có ngu n gc cn bn t∀ Niên giám
các nm 2000-2010 ca T)ng cc Thng kê.


4
6. Ý ngha khoa h∀c và thc ti#n ca  tài:
• Là mt nghiên cu  các công ty sn xut trong l∋nh vc Nguyên vt liu ti Vit
Nam nhn bit c các nhân t tht s nh h%ng n Nhu cu VL& ca DN. T∀ ó
có c s% iu chnh vic qun tr VL& hiu qu nh(m mang li li nhun và tính thanh
khon cao nht cho DN, c#ng nh nâng cao giá tr tài sn ca c) ông.
• Ngoài ra  tài c#ng óng góp các kin ngh  gi m% xu hng và m% rng phm
vi nghiên cu liên quan n VL& ti Vit Nam.

7. Cu trúc bài lun v∃n:
Ngoài phn m% u và kt lun, Lun vn c trình bày theo kt cu sau:

• Chng 1: C s% lý thuyt, nhng xu hng nghiên cu trên th gii v vn lu
ng và các b(ng chng thc nghim v nhng nhân t tác ng n nhu cu vn
lu ng
• Chng 2: Kim nh nhng nhân t nh h%ng n nhu cu vn lu ng ca các
công ty sn xut trong l∋nh vc nguyên vt liu ti Vit Nam
• Chng 3: Mt s khuyn ngh


5
Chng 1: C s lý thuyt, nhng xu hng nghiên cu trên th gii v vn lu
ng và các bng chng thc nghim v nhng nhân t tác ng n nhu cu vn
lu ng
1.1 C s lý thuyt:
1.1.1 nh ngha v vn lu ng và nhng cách ánh giá nhu cu vn
lu ng:
• Thut ng “Vn lu ng” thng c dùng  ch nhng dòng vn cn thit 
áp ng nhu cu v tin ca các hot ng thng ngày ca mt công ty. Dòng vn
này có tính cht tun hoàn, hay nói cách khác nó dùng  nói n nhng tài sn ngn
hn mà có kh nng thay )i loi hình t∀ dng tài sn này sang dng tài sn khác tùy
thuc vào tc  luân chuyn, ch3ng hn mt tài sn ngn hn kh%i u di hình thái
tin, r i thay )i thành nguyên vt liu, k n chuyn sang sn phm d% dang và thành
phm, doanh s và cui cùng li c ghi nhn là tin m−t thu c t∀ khách hàng.
• V m−t thng kê, VL& có th c xem nh là chênh lch gia tài sn ngn hn và
n phi tr ngn hn (không tính n n vay ngn hn). Tuy nhiên, da trên tính cht
tun hoàn và luôn bin )i ca VL&, theo mt cách tip cn khác, VL& còn có th
c xem nh là khon mc  cân b(ng gia hot ng to doanh thu (income-
generating activities) và hot ng thu mua nhng ngu n lc u vào cho sn xut kinh
doanh (resources-purchasing activities). Cách tip cn này ni kt VL& mt cách trc
tip vi chu k, chuyn hóa tin m−t ca DN.
• Trong ting Vit, thut ng Vn luân chuyn và Vn lu ng c dùng tng h/

nhau, dng nh hai thut ng này luôn c dùng thay th nhau, khác nhau có th do
cách dch hay do phng thc s dng riêng ca t∀ng nhà phân tích mà iu chnh các
thành phn ca nó. Tuy nhiên, do thut ng Vn luân chuyn thng c dùng  ch
phn tài sn ngn hn c tài tr b(ng ngu n dài hn, mà cách tip cn này không
tng thích vi nhu cu s dng ca tác gi, nên tác gi s dng thut ng ting Vit

6
“Vn lu ng”  dch cho thut ng ting Anh “Working capital” xuyên sut bài
lun vn này.
• Nhng cách ánh giá nhu cu vn lu ng:
 Cách truyn thng:
Nhu cu VL& = các khon phi thu + hàng t n kho – (các khon phi tr + nhng
chi phí phi tr + các khon phi tr khác)
 Cách tip cn n gin hn nh(m nhn mnh n hiu qu hot ng kinh
doanh ca DN:
Nhu cu VL& = các khon phi thu thng mi + hàng t n kho – các khon phi
tr thng mi
Cách tip cn này c  cp trong quyn “Tài chính doanh nghip – Nhng
nguyên tc và thc tin” (2010) ca Denzil Watson và Antony Head; và nghiên cu v
VL& ca Hill & các  ng tác gi nm 2010.

1.1.2 Nhng nhân t nh hng n nhu cu vn lu ng:
Nhng nhân t nh h%ng n nhu cu vn lu ng g m có:
• Bn cht hay −c tính hot ng ca doanh nghip:
V m−t c bn, nhu cu VL& ca mt công ty ph thuc vào bn cht ca DN.
Có th d dàng thy c r(ng nhng công ty dch v công cng cn ít VL& trong khi
nhng công ty hot ng trong l∋nh vc thng mi và tài chính thì cn lng VL& rt
ln và các công ty sn xut thì c#ng cn có lng VL& áng k.
• Quy mô ca doanh nghip/ quy mô hot ng kinh doanh:
Nhu cu VL& ca mt công ty b nh h%ng trc tip b%i quy mô DN hay quy

mô hot ng kinh doanh. Quy mô ca DN càng ln thì càng cn nhiu VL&.
• Chính sách sn xut:

7
Nhu cu VL& c#ng ph thuc vào chính sách sn xut ca mt công ty. Nu
công ty thc hin chính sách )n nh sn xut là trên ht b(ng cách luôn tích l#y hàng
t n kho, thì nhu cu VL& s2 luôn % mc cao.
• Quy trình sn xut/  dài ca chu k, sn xut:
Trong các DN sn xut, khi lng VL& cn thit tng lên tng xng trc tip
vi  dài chu k, sn xut. Chu k, sn xut càng dài, thì càng cn nhiu VL&.
• Nhng thay )i mang tính thi v:
Trong mt s ngành công nghip nht nh, nguyên vt liu thng không có
s4n cho c nm (ví d: ch bin các loi nông sn). Nói chung, trong các mùa cao
im, DN cn nhiu VL& hn các mùa thp im.
• Chu k, hot ng:

& dài ca chu k, hot ng có tính quyt nh n s lng VL& ca mt
công ty. Nu chu k, hot ng càng dài, thì s lng VL& cn thit càng tng, và
ngc li.
• Vòng quay hàng t n kho:
Hình 1.1: S  minh ha chu k, hot ng
Sn phm
d% dang
Các khon
phi thu
Doanh thu

Thành
phm
Nguyên v

t
liu
Tin m−t

8
Có mi quan h nghch chiu % mc  cao gia s lng VL& và tc  luân
chuyn các khon mc hàng t n kho mà có tác ng n doanh thu. Mt công ty có tc
 vòng quay hàng t n kho nhanh s2 cn ít VL& hn so vi công ty có tc  vòng
quay hàng t n kho chm.
• Chính sách tín dng:
Kh nng thng lng  dài thi gian các khon phi thu và các khon phi
tr ca DN có nh h%ng áng k n nhu cu VL&. Nu mt DN có th mua chu các
ngu n lc u vào và thu tin m−t ngay khi bán hàng, doanh nghip s2 cn ít vn lu
ng hn rt nhiu vì có th to ra tin m−t ngay khi ghi nhn doanh thu.
• Chu k, kinh doanh:
Chu k, kinh doanh có nh h%ng n nhng k hoch m% rng và mc  hot
ng kinh doanh ca DN. Trong thi k, bùng n) kinh t, nhu cu VL& s2 tng lên do
s gia tng trong doanh thu, giá c hàng hóa, hay các k hoch m% rng kinh doanh lc
quan ca DN,… Ngc li trong giai on kinh t khó khn, có xu hng st gim
trong các hp  ng kinh doanh nên doanh thu st gim, khó khn trong vic thu h i n
và DN s2 có nhiu VL& b ách tc trong chu k, hot ng.
• Kh nng to ra li nhun ca DN và chính sách c) tc:
Mt s DN có kh nng to ra nhiu li nhun hn mt vài DN khác nh vào
cht lng sn phm, kinh doanh % th c quyn, …, nhng công ty có kh nng to
ra li nhun cao có th to ra nhiu li nhun b(ng tin t∀ hot ng kinh doanh và
óng góp vào s lng VL&. Chính sách c) tc c#ng c xem là có th nh h%ng
nhu cu VL&. Mt công ty duy trì chính sách c) tc )n nh % mc cao bt k kh
nng to ra li nhun s2 cn nhiu VL& hn là mt công ty gi li phn ln li nhun
và không chi tr c) tc % mc cao.
• Các nhân t khác:

9
Mt vài nhân t khác c#ng có th nh h%ng n nhu cu VL& là: thay )i
trong giá c hàng hóa, hiu qu hot ng, kh nng ca i ng# qun lý, nhng thay
)i bt thng trong ngu n cung u vào, kt cu tài sn, chính sách nhp khu, hn
mc tín dng c cp b%i ngân hàng, v.v…

1.2 Nhng xu hng nghiên cu trên th gii v vn lu ng và các bng
chng thc nghim v nhng nhân t tác ng n nhu cu vn lu ng:
1.2.1 Tóm l c các xu hng nghiên cu quc t v vn lu ng:
Trong quá trình tìm hiu các nghiên cu trên th gii liên quan n VL&, tác
gi nhn thy có th phân chia xu hng nghiên cu v VL& nh sau:
• Nghiên cu v nhng nhân t tác ng (quyt nh) n nhu cu VL&
• Nghiên cu toàn din v qun tr VL&
• Nghiên cu v các thành phn riêng bit ca qun tr VL&, ch3ng hn qun tr hàng
t n kho, qun tr các khon phi tr, qun tr các khon phi thu, các vn  xoay
quanh chu k, chuyn hóa tin m−t…
• Các nghiên cu không tp trung vào các  tài truyn thng nêu trên
Trong ó hu ht các tác gi quc t u tp trung nghiên cu vào các vn 
xoay quanh vic qun tr VL&, −c bit là mi quan h gia qun tr VL& và li
nhun. 5 Vit Nam, ngi vit ch tìm thy c các nghiên cu liên quan n VL&
và qun tr VL& cho t∀ng trng hp DN c th, và cha tìm thy các bài nghiên cu
mang tính t)ng quát v VL&. Vì th, ngi vit la chn xu hng nghiên cu v
nhng nhân t tác ng n nhu cu VL& ti Vit Nam là bc nghiên cu u tiên
mang tính khái quát v VL&, làm nn tng cho các nghiên cu sâu rng hn trong
tng lai.


10

1.2.2 Các nghiên cu thc nghim v nhng nhân t tác ng n nhu
cu vn lu ng:
Tác gi không tìm thy nhiu bài nghiên cu quc t liên quan n xu hng
nghiên cu này, nhng có th lit kê mt vài bài nghiên cu tiêu biu nh sau:
1.2.2.1 Bài nghiên cu ca Nazir, M.S. & Afza, T. (2009): “Nhu
cu vn lu ng và nhng nhân t quyt nh  Pakistan”
• Tóm tt mc ích và phm vi nghiên cu:
Bài nghiên cu này kim tra các nhân t mang tính cht quyt nh n Nhu cu
VL& ca công ty. Vi mc ích này, các tác gi thc hin mt cuc nghiên cu v 132
công ty sn xut thuc 14 nhóm ngành công nghip ang niêm yt trên th trng
chng khoán Karachi (KSE) trong khong thi gian t∀ 2004-2007.
• Cách tính Nhu cu VL& và các nhân t c a vào mô hình nghiên cu:
 Nhu cu VL& (kí hiu: WCR): trong ó
WRC = (Tin & các khon tng ng tin + Các khon u t ngn hn +
Hàng t n kho + Các khon phi thu) – (Các khon phi tr và Các
khon phi tr khác)
 S ngày chu k, hot ng ca công ty (kí hiu: OC): trong ó
OC

= S ngày hàng t n kho + S ngày các khon phi thu
 Dòng tin hot ng ca công ty (kí hiu: OCF)
 Mc  hot ng ca nn kinh t (kí hiu: EA)
 Tng tr%ng doanh thu ca công ty (kí hiu: Growth)
 T. sut sinh li trên tài sn ca công ty (kí hiu: ROA)
 Giá tr Tobin’s Q ca công ty (kí hiu: Q): trong ó
(Giá tr s) sách T)ng N + Giá tr th trng Vn ch s% hu)
Q

=
Giá tr s) sách T)ng tài sn ca công ty

11

 &òn by tài chính (kí hiu: Lev)
 Quy mô ca công ty (kí hiu: Size)
 Ngành công nghip mà công ty ang hot ng (kí hiu: Ind)
• Kt qu nghiên cu t c:
Bng 1.1: Trích lc kt qu phân tích h i quy ca ca Nazir, M.S. & Afza, T. (2009)

Ngu n: Nazir, M.S. & Afza, T. (2009), Working Capital Requirements and the Determining Factors in Pakistan,
IUP Journal of Applied Finance, 15(4), 28-38.

 Chu k, hot ng, &òn by tài chính, ROA và Tobin’s Q là nhng nhân t ni
ti có nh h%ng áng k n Nhu cu VL&.
 Tìm thy mi quan h thun chiu gia Nhu cu VL& vi Chu k, hot ng,
Tobin’s Q, T. sut sinh li trên t)ng tài sn, và Ngành công nghip mà công ty
ang hot ng (mc  yu); và mi quan h nghch chiu gia Nhu cu VL&
vi &òn by tài chính.
 Các tác gi không tìm thy mi quan h áng k v m−t thng kê gia Nhu cu
VL& vi Dòng tin hot ng, T. l tng tr%ng doanh thu và Quy mô ca công
ty.

12

 Các tác gi còn ch ra r(ng mc  hot ng kinh t không có tác ng áng k
lên nhu cu VL&.

1.2.2.2 Bài nghiên cu ca Matthew D. Hill, G. Wayne Kelly,
Michael J. Highfield (2010): “Cách hot ng ca Vn lu ng thun: cái nhìn

u tiên”
• Tóm tt mc ích và phm vi nghiên cu:
Bài nghiên cu nh(m t c s hiu bit sâu sc hn v nhng nhân t nh
h%ng n cách hot ng ca VL& thun, c phn ánh trong Nhu cu VL&. Các
tác gi s dng mt m∗u nghiên cu g m 3.343 công ty, to thành 20.710 quan sát
trong giai on t∀ nm 1996 n 2006. D liu nghiên cu c ly t∀ ngu n ca
COMPUSAT, mt n v ch yu ca Công ty dch v tài chính Standard & Poor’s
(S&P).
• Cách tính Nhu cu VL& và các nhân t c a vào mô hình nghiên cu:
 Nhu cu VL& (kí hiu: WCR): trong ó
 WRC = (Các khon phi thu + Hàng t n kho) – Các khon phi tr
 Lý do n gin hóa cách tính WRC: th nht, nh(m  ng b hóa vi mt
nhân t ch yu trong mô hình là Chu k, chuyn hóa tin m−t; k n, ngoi
tr∀ Các khon phi thu – Hàng t n kho – Các khon phi tr, các lý thuyt
hin ti v VL& không cho thy tm quan trng trong vic nm gi các
thành t khác ca Tài sn lu ng hay N ngn hn (không tính n Tin
m−t và Các khon u t ngn hn); sau cùng, cách tính này bao hàm toàn
din chu trình hot ng sn xut kinh doanh ca doanh nghip.
 Tng tr%ng doanh thu ca công ty (kí hiu: Growth)
 T. l li nhun gp (kí hiu: GPM)

13

 Mc  bin ng ca doanh thu (c o lng b(ng SaleVAR: là t. l gia
& lch tiêu chun ca doanh thu trên Tài sn thun. Trong ó, Tài sn thun
b(ng T)ng tài sn tr∀ i Tin và Các khon u t ngn hn)
 Dòng tin hot ng ca công ty (kí hiu: OCF)
 Bt cân xng thông tin và Chi phí tài tr b(ng ngu n bên ngoài (c o lng
b(ng M/B: là t. l gia (T)ng giá tr th trng ca Vn ch s% hu và T)ng
N, tr∀ cho Các khon phi tr) trên Tài sn thun

 Kh nng tip cn Th trng Vn (c o lng b(ng Size: là log t nhiên
ca Giá tr th trng ca Vn ch s% hu sau khi iu chnh yu t lm phát)
 Sc mnh th trng (c o b%i MktShare: là t. l gia Doanh thu hàng nm
ca công ty trên T)ng doanh thu hàng nm ca toàn ngành tng ng)
 S kit qu tài chính (c o lng b(ng Distress)
• Kt qu nghiên cu t c:
Bng 1.2: Trích lc kt qu phân tích h i quy ca Matthew D. Hill, G. Wayne Kelly,
Michael J. Highfield (2010):

Ngu n: Matthew D. Hill, G. Wayne Kelly, Michael J. Highfield (2010), Net Operating Working Capital
Behavior: A first look, Financial Management, 39(2), 2010

14

 Nhu cu VL& có mi quan h nghch chiu vi Tng tr%ng doanh thu và Mc
 bin ng ca doanh thu. &iu này ám ch r(ng vic tng lên trong các nhân
t này s2 khin các công ty càng cn phi qun lý ch−t ch2 VL&.
 Các tác gi không có nhiu c s%  kt lun mi quan h thun chiu gia Nhu
cu VL& và T. l li nhun gp.
 Các kt qu trong bài nghiên cu ch ra r(ng cách hot ng ca VL& tht s b
nh h%ng b%i kh nng tìm ngu n tài tr. &−c bit, Nhu cu VL& có quan h
thun chiu vi Dòng tin hot ng và Quy mô công ty, và có mi quan h
nghch chiu vi Chi phí tài tr t∀ các ngu n bên ngoài và S kit qu tài chính.
Tác gi tìm thy mi tng quan không mnh m2 gia Nhu cu VL& và Sc
mnh th trng. Tóm li, nhng phát hin này gi ý r(ng nhng công ty có kh
nng tài chính ni ti yu, gii hn trong vic tip cn Th trng Vn, và có chi
phí tài tr bên ngoài cao thì s2 c gng s dng các khon phi tr  t s cân
xng vi các khon phi thu và hàng t n kho.
 Theo các tác gi, mô hình nghiên cu ã xây dng có th c s dng  xác
nh chun mc cho các mc  VL& ti u vì các mô hình này cho phép iu

khin nhng iu kin hot ng sn xut kinh doanh ca DN l∗n kh nng tìm
và t c ngu n tài tr.

1.2.2.3 Bài nghiên cu ca Amarjit Gill (2011): “Các nhân t
nh hng nhu cu Vn Lu ng  Canada”:
• Tóm tt mc ích và phm vi nghiên cu:
Mc tiêu ca bài nghiên cu này là phát hin các nhân t nh h%ng n Nhu
cu VL& % Canada. Tác gi s dng mt m∗u nghiên cu g m 166 công ty niêm yt
trên TTCK Toronto (Canada) t∀ 2008-2010.
• Cách tính Nhu cu VL& và các nhân t c a vào mô hình nghiên cu:

15

 Nhu cu VL& (kí hiu: WCR): trong ó
WRC = (Tin & các khon tng ng tin + Các khon u t ngn hn +
Hàng t n kho + Các khon phi thu) – (Các khon phi tr và Các
khon phi tr khác)
 S ngày chu k, hot ng ca công ty (kí hiu: OC)
 Dòng tin hot ng ca công ty (kí hiu: OCF)
 Tng tr%ng doanh thu ca công ty (kí hiu: Growth)
 T. sut sinh li trên tài sn ca công ty (kí hiu: ROA)
 Giá tr Tobin’s Q ca công ty (kí hiu: Q)
 &òn by tài chính (kí hiu: Lev)
 Quy mô ca công ty (kí hiu: Size)
 S quc t hóa ca công ty (kí hiu: Multi)
 Ngành công nghip mà công ty ang hot ng (kí hiu: Ind)
• Kt qu nghiên cu t c:
Bng 1.3: Trích lc kt qu phân tích h i quy ca Amarjit Gill (2011)

Ngu n: Amarjit Gill (2011), Factors that influence working capital requirements in Canada, Economics and

Finance Review, 1(3), 30-40.