Giải pháp phát triển hoạt động kinh doanh thẻ tại ngân hàng thương mại cổ phần xuất khẩu Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HỒ CHÍ MINH







PHẠM KIM THÔNG



CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG
MÃ SỐ : 60.31.12





NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS NGUYỄN ĐĂNG DỜN


TP.HỒ CHÍ MINH NĂM 2010


LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu đc lp ca tôi. S liu đc nêu
trong lun vn là trung thc và có trích dn ngun. Kt qu nghiên cu trong lun
vn là trung thc và cha đc công b trong bt k công trình nghiên cu nào.

Tác gi ký tên


MC LC

LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC BNG, BIU, HÌNH VÀ S 
LI M U 1
CHNG 1: TNG QUAN V NGÂN HÀNG THNG MI VÀ HOT
NG KINH DOANH TH CA NGÂN HÀNG THNG MI 4
1.1 Tng quan v th ngân hàng 4
1.1.1 Quá trình hình thành và phát trin th ngân hàng 4
1.1.2 Khái nim, cu trúc, phân loi th ngân hàng 5
1.1.2.1 Khái nim v th ngân hàng: 5
1.1.2.2 Cu trúc ca th ngân hàng: 5
1.1.2.3 Phân loi th ngân hàng: 6
1.1.3 Li ích ca vic s dng th 9
1.1.3.1 i vi ngi s dng th: 9
1.1.3.2 i vi ngân hàng: 10
1.1.3.3 i vi đi lý chp nhn th 12
1.1.3.4 Ý ngha kinh t và xã hi: 13
1.2 Ni dung hot đng kinh doanh th ca ngân hàng thng mi 14
1.2.1 Nghip v phát hành th ca ngân hàng thng mi 14
1.2.1.1 C s pháp lý ca vic phát hành th: 14
1.2.1.2 Các ch th tham gia th trng th 14
1.2.1.3 Nguyên tc phát hành và thanh toán th 16
1.2.2 Nghip v thanh toán th ca ngân hàng thng mi: 18
1.2.2.1 Quy trình chp nhn th 18

1.2.2.2 Quy trình thanh toán th 19


1.3 Ch tiêu đánh giá s phát trin hot đng kinh doanh th ca ngân hàng thng
mi 21
1.3.1 Li nhun: 21
1.3.2 S lng th phát hành: 21
1.3.3 Mng li ATM, đn v chp nhn th: 21
1.3.4 Doanh s thanh toán th: 22
1.3.5 a dng hoá sn phm dch v th: 22
1.3.6 Th phn: 22
1.4 Các nhân t nh hng đn hot đng kinh doanh th ca ngân hàng 22
1.4.1 Nhóm nhân t thuc v ngân hàng 22
1.4.1.1 Chính sách phát trin kinh doanh th 22
1.4.1.2 T chc và qun lý ngun lc cho hot đng kinh doanh th: 23
1.4.1.3 Công ngh và tin ích th 23
1.4.2 Nhóm nhân t thuc v khách hàng 24
1.4.2.1 Thói quen tiêu dùng tin mt ca dân c: 24
1.4.2.2 Thói quen giao dch qua ngân hàng: 24
1.4.2.3 Thu nhp ca ngi dân: 24
1.4.2.4 Trình đ dân trí: 24
1.4.3 Nhóm nhân t thuc v c quan chc nng 25
1.4.3.1 Môi trng pháp lý: 25
1.4.3.2 Môi trng kinh t: 25
1.4.4 Nhân t ri ro: 25
1.4.4.1 Gi mo: 25
1.4.4.2 Ri ro tín dng: 26
1.4.4.3 Ri ro k thut: 26
1.4.4.4 Ri ro đo đc: 26
KT LUN CHNG 1 28

CHNG 2: THC TRNG PHÁT TRIN HOT NG KINH DOANH TH
TI NGÂN HÀNG THNG MI C PHN XUT NHP KHU VIT NAM
29
2.1 Gii thiu chung v Eximbank 29
2.1.1 Quá trình hình thành và phát trin ca Eximbank: 29
2.1.2 Các sn phm, dch v ca Eximbank: 32
2.2 Thc trng chung v hot đng kinh doanh th ca ngân hàng thng mi  Vit
Nam 33
2.3 Thc trng phát trin hot đng kinh doanh th ca Eximbank trong giai đon
2008-2010 37
2.3.1 S ra đi và phát trin th ca Eximbank 37
2.3.2 C s pháp lý ca vic phát hành th ti Eximbank: 37
2.3.3 Mô hình t chc kinh doanh th ti Eximbank 38
2.3.4 Thc trng v phát trin hot đng kinh doanh th ti Eximbank trong giai
đon 2008-2010 40
2.3.4.1 Thc trng phát hành và thanh toán th ti Eximbank 40
2.3.4.2 Thc trng k thut phát hành th 47
2.3.4.3 Nhng kt qa đt đc và nhng hn ch trong quá trình phát
trin hot đng kinh doanh th ti Eximbank trong giai đon 2008-2010 50
KT LUN CHNG 2 56
CHNG 3: GII PHÁP PHÁT TRIN HOT NG TH TI NGÂN HÀNG
THNG MI C PHN XUT NHP KHU VIT NAM 57
3.1 nh hng phát trin hot đng kinh doanh th ca Eximbank t nay đn nm
2015 57
3.1.1 nh hng chung v phát trin hot đng kinh doanh ti Eximbank t nay
đn nm 2015 57
3.1.2 nh hng v phát trin hot đng kinh doanh th ti Eximbank t nay
đn nm 2015 58

3.2 Gii pháp phát trin hot đng kinh doanh th ti Eximbank 60


3.2.1 Xây dng hình nh thng hiu mnh: 60
3.2.2 Tp trung đu t phát trin công ngh th 61
3.2.3 a dng hóa các sn phm dch v 64
3.2.4 Phát trin mng li thanh toán 66
3.2.5 Tng cng công tác tip th, qung cáo, chm sóc khách hàng 68
3.2.6 ào to ngun nhân lc ca ngân hàng đm bo có kh nng tip nhn và
vn hành công ngh mi 73
3.2.7 Hoàn thin quy trình nghip v, mô hình t chc 74
3.2.8 Gii pháp phòng nga và qun lý ri ro 76
3.2.9 Gii pháp h tr đ phát trin hot đng kinh doanh th ti Eximbank 80
3.2.9.1 Kin ngh đi vi Chính ph 80
3.2.9.2 Kin ngh đi vi Ngân hàng nhà nc Vit Nam 81
3.2.9.3 Kin ngh đi vi Hi th ngân hàng Vit Nam 83
KT LUN CHNG 3 85
KT LUN CHUNG 86
TÀI LIU THAM KHO 88


DANH MC CÁC BNG, BIU, HÌNH VÀ S 

Bng 2.1 Tình hình phát trin th qua các nm
Bng 2.2 Thc trng phát hành th V-TOP qua các nm
Bng 2.3 Thc trng phát hành th Visa Debit qua các nm
Bng 2.4 Thc trng phát hành th Visa Business qua các nm
Bng 2.5 Thc trng phát hành th Visa / Master Card qua các nm
Bng 2.6 Doanh s hot đng th ti Eximbank qua các nm
Bng 2.7 Li nhun hot đng th ti Eximbank qua các nm

Hình 1.1 Cu trúc th ngân hàng
Hình 2.1 Tr s chính ca Ngân hàng Eximbank Vit Nam
S  1.1 Quy trình phát hành th
S  1.2 Quy trình thanh toán th
S đ 2.1 Mô hình t chc kinh doanh th ti Eximbank

1
LI M U

1) Tính cp thit ca đ tài.
Trong xu th toàn cu hóa, khi Vit Nam đã gia nhp t chc kinh t th gii
WTO đem đn nhiu thi c và thách thc đan xen ca quá trình hi nhp đi vi
mi hot đng dch v trên nhiu lnh vc ca ngành tài chính ngân hàng. Riêng đi
vi lnh vc hot đng kinh doanh th, mt trong nhng lnh vc kinh doanh va
đem li ngun thu nhp đáng k cho các ngân hàng va mang li hiu qu chung
cho toàn xã hi, các sn phm dch v th vi tính chun hóa, quc t cao là nhng
sn phm dch v có kh nng cnh tranh quc t trong quá trình hi nhp kinh t
th gii và khu vc. Do bi nhng u th v thi gian thanh toán, tính an toàn, hiu
qu s dng và phm vi thanh toán rng, th thanh toán đã tr thành phng tin
thanh toán vn minh hin đi, gn lin vi s phát trin công ngh ca th gii, góp
phn nâng cao đi sng cng đng dân c, nâng cao đi sng xã hi. Vì vy, phát
trin hot đng kinh doanh th là tt yu khách quan ca xu th liên kt toàn cu;
thc hin đa dng hóa sn phm dch v và hin đi hóa công ngh ngân hàng đi
vi các ngân hàng Vit Nam, trong đó có ngân hàng thng mi c phn xut nhp
khu Vit Nam.
Tuy nhiên, tình hình hot đng kinh doanh th ca ngân hàng thng mi c
phn xut nhp khu Vit Nam li có nhng đim bt cp. Mc dù, ngân hàng đã có
nhng hot đng tích cc khuch trng dch v th, nhng lng th đc phát
hành cha đúng vi tim nng hin có. Vi mng li chi nhánh rng khp, th ghi
n do ngân hàng Eximbank phát hành ch yu là đ rút tin mt, còn th thanh toán

quc t thì ch yu do ngi nc ngoài thanh toán, hiu qu s dng máy ATM
cng cha cao, nhng đu t mua máy ATM li tn rt nhiu tin.
Trong bi cnh nh vy, vic nghiên cu đa ra các gii pháp đ phát trin hot
đng kinh doanh th ca ngân hàng Eximbank Vit Nam, to dng mt thng hiu
th ni ting vi bn sc riêng trên th trng th, thu hút đc s quan tâm ca

2
nhiu ngi, đt hiu qu kinh doanh tt hin nay là ht sc cn thit. Vì vy, tôi đã
chn đ tài “Gii Pháp Phát Trin Hot ng Kinh Doanh Th Ti Ngân Hàng
Thng Mi C Phn Xut Nhp Khu Vit Nam”.
2) Mc đích nghiên cu.
Nghiên cu nhng vn đ c bn v th ngân hàng và hot đng kinh doanh th
nhm đa ra vai trò và tin ích ca th.
Phân tích tình hình hot đng kinh doanh th ca Ngân hàng Eximbank.T đó
rút ra nhng thành tu và tn ti cn hoàn thin.
 xut nhng gii pháp phát trin hot đng kinh doanh th ti Eximbank trong
thi gian ti.
3) i tng và phm vi nghiên cu.
i tng nghiên cu ca lun vn là nhng vn đ lý lun c bn v th ngân
hàng, hot đng kinh doanh th ca ngân hàng thng mi và thc tin hot đng
kinh doanh th ca Ngân hàng Eximbank.
Phm vi nghiên cu ca lun vn là hot đng kinh doanh th ti Ngân hàng
Eximbank t nm 2008 đn nm 2010.
4) Phng pháp nghiên cu.
 tài áp dng các phng pháp tip cn thc t, phân tích s liu ca nghip v
phát hành và thanh toán th ti Ngân hàng Ngân Hàng Thng Mi C Phn Xut
Nhp Khu Vit Nam, các vn bn pháp quy liên quan đn đ tài.
Da vào các kt qu phân tích, vn dng lý lun vào thc tin đ đa ra các
nhn đnh v tình hình phát trin hot đng kinh doanh th ti Ngân hàng Ngân
Hàng Thng Mi C Phn Xut Nhp Khu Vit Nam.

Xác đnh nhu cu cp thit phi phát trin hot đng kinh doanh th ti Ngân
hàng Ngân Hàng Thng Mi C Phn Xut Nhp Khu Vit Nam trong điu kin
hi nhp kinh t quc t cùng vi các gii pháp có tính kh thi.
5) Kt cu lun vn.
Ni dung lun vn đc kt cu trong ba chng:

3
Chng 1: Tng quan v ngân hàng thng mi và hot đng kinh doanh th
ca ngân hàng thng mi
Chng 2: Thc trng phát trin hot đng kinh doanh th ti Ngân hàng
Thng Mi C Phn Xut Nhp Khu Vit Nam.
Chng 3: Gii pháp phát trin hot đng kinh doanh th ti Ngân hàng Thng
Mi C Phn Xut Nhp Khu Vit Nam.
Hin nay hot đng kinh doanh th vn là mt đ tài nóng bng, còn đ ng
nhiu gii pháp phát trin trong tng lai. Trong thi gian nghiên cu, mc dù tôi
đã c gng thu thp s liu, phân tích và đ xut các gii pháp nhng chc chn
không th tránh đc nhng khim khuyt trong nhn đnh và các gii pháp đ xut.
Do đó, kính mong thy cô cùng nhng ngi quan tâm đóng góp ý kin đ lun vn
đc hoàn thin hn. Tôi xin chân thành cm n.

4
CHNG 1: TNG QUAN V NGÂN HÀNG THNG MI
VÀ HOT NG KINH DOANH TH CA NGÂN HÀNG
THNG MI

1.1 Tng quan v th ngân hàng
1.1.1 Quá trình hình thành và phát trin th ngân hàng

Th ngân hàng xut hin đu tiên  M vào đu th k 20. Nó ra đi nm
1914, khi đó Tng công ty xng du Califonia cp th cho nhân viên và mt s

khách hàng ca mình vi mc đích ch yu là khuyn khích bán sn phm ca công
ty. Loi hình đu tiên ca th ngân hàng ra đi vào nm 1945. ó là Charge-It ca
ngân hàng John Biggins (M), cho phép khách hàng dùng th mua hàng ti nhng
ni bán l. Còn các nhà kinh doanh phi ký qu ti ngân hàng Biggins và ngân hàng
s thu tin thanh toán t phía khách hàng đ hoàn tr cho nhà kinh doanh. Loi hình
này cng chính là tin đ cho vic phát hành th tín dng đu tiên ca ngân hàng
Franklin National vào nm 1951. n nm 1955, hàng lot th mi xut hin  M
nh: Trip Charge, Golden Key, Gourmet Club, Esquire Club. Nm 1958, th Card
Balanche, American Express ra đi và thng lnh th trng. Nm 1960, ngân hàng
ln ca M là Bank of America đã phát hành th Bank Americard. Sau đó, ngân
hàng này đã bt đu cp giy phép cho các đnh ch tài chính trong khu vc đ phát
hành th mang thng hiu Bank Americard và xây dng mt s quy đnh và tiêu
chun riêng đi vi các đnh ch tài chính khi phát hành th. Nm 1966, đ cnh
tranh vi s thành công ca ngân hàng Bank of America, mi bn ngân hàng ln
ca M thành lp Hip hi th liên ngân hàng quc t (Interbank Card Association-
ICA) và cho ra đi th Master Charge. Nm 1977, Bank America đi tên Visa USA
và sau đó tr thành t chc th quc t Visa. Ngày nay, th Visa đã tr thành th có
quy mô ln và đc nhiu ngi s dng nht trên th gii. Nm 1979, Master
Charge đi tên thành MasterCard và tr thành t chc th quc t ln th 2 trên th
gii, là đi th cnh tranh ch yu ca th Visa ngày nay, góp phn đa th trng

5
th thanh toán ngày càng phát trin trên toàn cu. Trên th gii hin nay có 4 t
chc th quc t ln nht là Visa, MasterCard, AMEX, JCB cùng vi nhiu công ty
và ngân hàng liên kt nhau cung ng nhiu sn phm th đa dng, phong phú trên
th trng.
1.1.2 Khái nim, cu trúc, phân loi th ngân hàng

1.1.2.1 Khái nim v th ngân hàng:

Ngân hàng Nhà nc Vit Nam đa ra khái nim v th ngân
hàng trong Quy ch phát hành, thanh toán, s dng và cung cp dch v h tr hot
đng th ngân hàng ban hành kèm theo Quyt đnh s 20/2007/Q-NHNN ngày
15/05/2007: “Th ngân hàng là phng tin do t chc phát hành th phát hành đ
thc hin giao dch th theo các điu kin và điu khon đc các bên tha thun”.
1.1.2.2 Cu trúc ca th ngân hàng:
Hình 1.1 Cu trúc th ngân hàng
Hu ht các loi th đu có hình ch nht, bn góc tròn, đc làm
bng nha ABC hoc PC, cu to bi ba lp đc ép thng vi k thut cao và có
kích thc chun là 85mm x 54mm x 0,76mm.
Mt trc: thng bao gm các yu t c bn sau:
 Tên và biu tng ca Ngân hàng phát hành th: các huy
hiu, logo ca t chc phát hành th. Nhng thành phn này đc thc hin vi k
thut cao nhm tránh gi mo.
 B nh đin t: thng đc gi là "chip" đc s dng đi
vi các loi th thông minh trong đó cha đng các d liu liên quan đn ch th.

6
 S th: là tài khon dành riêng cho mi ch th. Thông
thng s này đc dp ni lên trên th và đc in trên hóa đn khi ch th thanh
toán tin mua hàng. Tùy theo tng loi th mà có ch s khác nhau và cu trúc phân
nhóm trong dãy s cng khác nhau.
 H và tên ch th: h và tên ca ch th đc dp ch ni,
th thanh toán không chuyn đi cho nhau. Nu là th cá nhân thì đây s là tên ca
ngi ch s hu và nu là th công ty thì in tên công ty.
 Thi hn hiu lc ca th: khong thi gian s dng th có
th là 6,12,18,24 hoc 36 tháng tùy theo chính sách ca tng ngân hàng phát hành.
Trong trng hp th ht hn s dng thì ch th phi làm th tc gia hn th.
Mt sau: Bao gm các yu t c bn sau:
 Dãy bng t: Có kh nng lu tr nhng thông tin đc mã

hóa v s th, tên ch th, tên ngân hàng phát hành, mã s cá nhân… khi quét qua
máy rút tin t đng (ATM), máy cp phép t đng (POS), mi d liu này s đc
đc và chuyn v trung tâm th thông qua mng thông tin, nu là th quc t thì
nhng thông tin này s đc truyn v ngân hàng phát hành qua h thng thông tin
ca hip hi phát hành th quc t (H thng BASE-1 ca VisaCard hoc h thng
INAS ca MasterCard…)
 Bng ch ký ca ch th: Là bng giy đc nm ngay di
dãy bng t, trên bng giy là ch ký ca ch th, khi thanh toán ti các c s chp
nhn th, đn v s so sánh ch ký ca ngi cm th trên hóa đn vi ch ký mu
trên dãy bng ca ch th và tên, đa ch ca ngân hàng phát hành…
1.1.2.3 Phân loi th ngân hàng
:
Th ngân hàng thc s rt đa dng, đc s dng vi nhiu mc
đích, đ hiu rõ hn v tính nng cng nh li ích ca th, chúng ta có th phân loi
th da trên nhng tiêu chí sau đây:
 Xét theo công ngh sn xut: th có 3 loi:
 Th khc ch ni (embossed card): ây là loi th s
khai ban đu, đc làm da trên k thut khc ch ni. Trên b mt th đc khc

7
ni các thông tin cn thit. Hin nay loi th này không đc s dng na do k
thut sn xut thô s, tính bo mt kém và d làm gi.
 Th bng t (magnetic stripe): Là loi th đc sn xut
da trên k thut th tín, th đc ph mt bng t cha 2 hoc 3 rãnh đ ghi
nhng thông tin cn thit đã đc mã hóa, các thông tin này thng là thông tin c
đnh v ch th và s liu kt ni. Loi th này đc s dng ph bin trong vòng
20 nm nay nhng trong thi đi trình đ khoa hc công ngh phát trin cao nó
cng đã bc l mt s nhc đim sau: Kh nng b li dng cao do thông tin ghi
trong th không t mã hóa đc, ngi ta có th đc đc th d dàng bng thit b
đc gn vi máy vi tính; Th t ch mang thông tin c đnh, khu vc cha tin hp

không áp dng đc các k thut mã đm bo an toàn. Do nhng nhc đim trên,
th t nhng nm gn đây đã b li dng ly cp tin.
 Th thông minh (smart card, chip card): Loi th này
đc sn xut da trên k thut vi x lý nh gn mt chip đin t theo nguyên tc
x lý nh mt máy tính nh, d liu, thông tin liên quan đn khách hàng s lu tr
trong b nh đin t “chip”. Th thông minh có nhiu nhóm vi dung lng nh
ca chip đin t khác nhau. ây là th h mi nht ca th thanh toán, nó khc phc
nhiu nhc đim ca th khc ch ni, th bng t do hn ch vic s dng th gi
mo, đm bo tính an toàn cao. Tuy nhiên, chi phí đ đu t phát trin h thng th
thông minh cng rt cao.
 Xét theo phm vi s dng: có 2 loi th:
 Th ni đa: là loi th ch đc s dng trong phm vi
mt quc gia và đng tin giao dch là đng bn t. Thông thng th ni đa là
nhng th ghi n ca các ngân hàng thng mi, đc phát hành, đc s dng ti
h thng máy ATM và mng li các đn v c s chp nhn th trong nc.
 Th quc t: là loi th không ch đc s dng trong
phm vi quc gia mà còn đc dùng trên toàn th gii. Th quc t đc chp nhn
thanh toán trên toàn cu và s dng các loi ngoi t mnh đ thanh toán.  phát
hành th quc t, t chc phát hành th phi là thành viên ca t chc th quc t,

8
tuân th cht ch các quy đnh trong vic phát hành và thanh toán th do t chc th
quc t đó ban hành. Khách hàng khi s dng th quc t phi chu nhiu chi phí
hn so vi th ni đa, đc bit là chi phí liên quan đn vic chuyn đi ngoi t
gia các quc gia.
 Xét theo ch th phát hành th
 Th do các ngân hàng phát hành: Ngân hàng phát hành
th giúp cho khách hàng s dng linh hot tài khon ca mình ti ngân hàng hoc
s dng mt s tin do ngân hàng cp tín dng (ví d nh: th Visa card, Master
card…).

 Th do các t chc phi ngân hàng phát hành: là loi th
do các tp đoàn kinh doanh ln gm các công ty cung ng hàng hóa dch v, du lch
và gii trí phát hành th đ to thêm tin ích cho khách hàng cng nh thun li
trong vic qun lý tài chính và kích thích tiêu dùng (ví d nh: th Affinity card,
Co-branded card, Charge card…).
 Xét theo tính cht thanh toán th: có 2 loi th:
 Th tín dng (credit card): là loi th cho phép ch th
đc thc hin giao dch mua hàng hóa, dch v hoc rút tin trong phm vi hn
mc tín dng đã đc cp theo tha thun vi t chc phát hành th. Ch th phi
thanh toán ít nht mc tr n ti thiu khi đn hn quy đnh và s phi tr lãi cho s
tin còn n theo mc lãi sut tha thun trc. Th tín dng đc xem nh mt
công c cho vay tiêu dùng ca t chc phát hành cp cho ch th. ây là s kt hp
gia tín dng và thanh toán. i vi hình thc tín dng thì khi ngân hàng đng ý
cho khách hàng vay tc là giao cho khách hàng trc tip quyn s dng mt lng
vn nào đó. Còn khi ngân hàng cp cho khách hàng th tín dng thì cha có mt
lng tin thc t nào đc vay, mà ngân hàng ch đa ra s đm bo v quyn
đc s dng mt lng tin vi hn mc nht đnh. Vic khách hàng có thc s
vay hay không còn ph thuc vào quá trình s dng th ca khách hàng sau đó. Khi
khách hàng s dng th tín dng đ mua hàng hóa dch v là h đang s dng dch
v thanh toán qua ngân hàng. Nhm mang li nhiu tin ích cho khách hàng, các t

9
chc tài chính thng phát hành th tín dng có tính tun hoàn cho phép ngi s
dng m rng kh nng tài chính ca mình trong ngn hn. Các t chc tài chính
hay ngân hàng phát hành th tín dng da trên uy tín hay kh nng đm bo chi tr
ca tng khách hàng. Kh nng đm bo chi tr đc xác đnh da trên tng hp
nhiu thông tin khác nhau nh thu nhp, tình hình chi tiêu, mi quan h sn có vi
t chc tài chính, đa v xã hi ca khách hàng. Do đó mi thành phn khách hàng
có nhng mc tín dng khác nhau. Cng t đó mà các t chc tài chính thng đa
ra nhiu sn phm th tín dng đa dng cho phù hp vi các đi tng khách hàng

chng hn nh t chc th VisaCard và MasterCard có th vàng và th chun…
 Th ghi n (debit card): là loi th cho phép ch th thc
hin giao dch trong phm vi s tin trên tài khon tin gi thanh toán ca ch th
m ti mt t chc cung ng dch v thanh toán. Th ghi n không có hn mc tín
dng vì nó ph thuc s d hin hu trên tài khon ch th. Tuy nhiên, đ to điu
kin cho ch th trong giao dch, t chc phát hành có th cho phép ch th chi tiêu
hoc rút tin vt quá s d trong mt khong thi gian nht đnh, tùy thuc vào
mi quan h khách hàng, hình thc này gi là thu chi. Có hai loi th ghi n c
bn là th on-line và th off-line. Th on-line là th ghi n mà giá tr giao dch đc
khu tr ngay lp tc vào tài khon th ti thi đim giao dch. Còn th off-line là
th ghi n mà giá tr giao dch s đc khu tr vào tài khon th sau vài ngày k t
thi đim giao dch.
1.1.3 Li ích ca vic s dng th

1.1.3.1 i vi ngi s dng th
:
Tin ích – an toàn - hin đi
 Tin ích trong thanh toán: Ch th có th s dng th đ thanh
toán hàng hóa, dch v  trong và ngoài nc mà không cn s dng tin mt, có
th rút tin mt ti bt c đn v chp nhn th trên toàn th gii đem li nhiu tin
li cho ch th khi đi du lch hay công tác xa đc bit  nc ngoài không cn phi
mang theo tin mt hay séc du lch, không ph thuc vào khi lng tin cn thanh
toán vn có th thanh toán cho mi nhu cu chi tiêu ca mình, có th dùng th ngân

10
hàng đ rút tin mt 24/24h; 7h/ngày.
 An toàn trong thanh toán: vic s dng th s an toàn hn
nhiu so vi các hình thc thanh toán khác nh tin mt, séc… Khi th b mt,
ngi cm th cng khó s dng đc vì ngân hàng s bo mt cho ch th bng
mã s PIN, nh và ch ký trên th. Trong trng hp mt th, ch th ch cn thông

báo đn ngân hàng phát hành hoc ngân hàng đi lý đ khóa th và có th đc cp
li th khác. Hn na, trong quá trình s dng th đ mua hàng nu hàng đã mua
không đ tiêu chun cht lng thì ch th có th yêu cu đc ngân hàng phát
hành bo v, thm chí có th đc bi thng.
 Tit kim thi gian: s dng th giúp cho ch th tit kim đc
thi gian ch đi trong giao dch thanh toán hàng hóa, dch v vì gim đc thi
gian kim đm khi mua hàng hóa giá tr ln mà phi thanh toán bng tin mt. Hoc
khi mun thanh toán các cc phí dch v Internet, cc đin thoi, đin lc, tin
nc…ch th không phi mt thi gian đi đn các quy giao dch, không phi ch
đi th t giao dch bi ch th có th thc hin tt c các giao dch thanh toán đó
ti máy ATM 24/24h
 c cp tín dng t đng tc thi: đi vi th tín dng, ch
th đc cp hn mc tín dng ngân hàng, chi tiêu trc, tr tin sau. Khi đn hn
thanh toán (thng là mt tháng) ch th ch cn thanh toán s tin ti thiu (hin
quy đnh 20% trên s tin đã s dng), s n còn li ch th có th tr sau và phi
chu lãi theo mc lãi sut cho vay tiêu dùng. Nh vy th tín dng là mt dng cho
vay thanh toán, là mt dch v mà ngân hàng ng trc tin cho các giao dch ca
khách hàng, cung cp cho khách hàng mt kh nng m rng các giao dch tài
chính. Ngoài ra, th tc phát hành th đn gin giúp cho khách hàng không còn tâm
lý e ngi khi đn ngân hàng làm th tc xin vay.
1.1.3.2 i vi ngân hàng:

 Góp phn tng li nhun ngân hàng: Hot đng kinh doanh th
mang li nhiu ngun thu nhp cho ngân hàng thông qua vic thu phí và lãi t hot
đng này. Các khon thu bao gm:

11
 i vi th tín dng: ngân hàng s thu phí phát hành, phí
thng niên, phí chuyn đi ngoi t t t chc th quc t, phí rút tin mt, phí c
s chp nhn th , phí thanh toán, lãi sut cho khon tín dng mà ch th chm

thanh toán…
 i vi th ghi n, th ATM: ngân hàng s thu phí phát
hành, phí thng niên, phí giao dch…Tuy nhiên các phí này có th đc min
gim tùy theo chính sách ca mi ngân hàng.
 Góp phn đa dng hóa dch v ngân hàng: Dch v th ra đi
làm phong phú thêm các sn phm dch v ca ngân hàng, cung cp cho khách hàng
mt sn phm thanh toán tin ích, an toàn, hin đi đáp ng đc nhu cu ngày
càng cao ca khách hàng.
 Góp phn tng ngun vn cho ngân hàng: Dch v th phát
trin, đc bit là th ghi n đã giúp cho ngân hàng thu hút đc khách hàng m tài
khon, thu hút đc dòng tin gi vào ngân hàng gm s lng tin gi ca khách
hàng đ thanh toán th, s lng tin ký qu duy trì tài khon, s tin khách hàng
np vào th nhng cha s dng đn. Các tài khon này s giúp cho ngân hàng có
đc mt ngun vn huy đng đáng k vi lãi sut thp (lãi sut tin gi không k
hn) đ có th phc v cho các mc đích kinh doanh khác nhm ti đa hóa li
nhun.
 Góp phn hin đi hóa ngân hàng: Khi phát trin thêm mt
phng thc thanh toán mi phc v khách hàng bt buc ngân hàng phi không
ngng hoàn thin đu t thêm thit b k thut công ngh, nâng cao trình đ cán b
nhân viên đ cung cp cho th trng nhng sn phm tt, khách hàng có đc
nhng điu kin tt nht trong thanh toán đm bo uy tín, an toàn, hiu qu trong
hot đng kinh doanh th.
 Thúc đy hi nhp hp tác quc t: Khi tr thành thành viên
ca mt t chc th quc t nh Visa hay MasterCard ngân hàng thành viên có th
cung cp cho khách hàng mt phng tin thanh toán quc t trong chui dch v
toàn cu. Bi ngân hàng thành viên có th thanh toán cho các giao dch thanh toán

12
bng th tín dng ca nhiu ngân hàng trên th gii thông qua t chc th quc t
Visa/MasterCard và các t chc th Visa/Master s có trách nhim phân b đn các

ngân hàng có liên quan trong vic thanh toán. Nh vy tham gia th trng th đã
to điu kin thun li cho ngân hàng tham gia vào quá trình toàn cu hóa, hi nhp
vi cng đng quc t.
1.1.3.3 i vi đi lý chp nhn th
 Tng li th cnh tranh, góp phn m rng th trng và
tng doanh s: Các đn v kinh doanh là c s chp nhn th nh ca hàng, nhà
hàng, khách sn… Khi chp nhn thanh toán bng th s tng thêm li th cnh
tranh cho mình do đã cung cp cho khách hàng mt phng tin thanh toán nhanh
chóng, tin li. Do vy, kh nng thu hút khách hàng ca c s chp nhn th s
tng lên, đc bit là khách du lch, các nhà đu t nc ngoài có thói quen s dng
th thanh toán và doanh s bán hàng hóa, dch v ca c s chp nhn th nh đó
cng ln mnh. Ngoài ra, khi thanh toán bng th s giúp c s chp nhn th
nhanh thu hi vn. Chng hn, trng hp khách hàng mun thanh toán bng séc
cho mt món hàng có giá tr ln hn mc đm bo ca t séc thì ca hàng đó s
đng trc s la chn khó khn, hoc là chp nhn thanh toán séc vi s tin ln
hn hn mc đc đm bo và chi ri ro nu ngân hàng phát hành t chi thanh
toán, hoc s không bán đc hàng, doanh s bán s gim. Nu s dng th thanh
toán, c s chp nhn th có th yên tâm là s đc ghi có vào tài khon ngay khi
d liu v giao dch th đc truyn đn ngân hàng hoc c s chp nhn th np
hóa đn thanh toán th cho ngân hàng. S tin này h có th s dng ngay vào kinh
doanh đ quay vòng vn hoc các mc đích khác.
 An toàn, đm bo: Khi thanh toán bng th s hn ch đc
hin tng khách hàng s dng tin gi, hn ch đc tình trng mt cp ti các c
s chp nhn th do s thiu trung thc ca nhân viên hoc k trm, đng thi cng
hn ch đc vn đ mt cp tin mt ca bn thân khách hàng.
 Rút ngn thi gian giao dch vi khách hàng: S dng th
thanh toán s giúp c s chp nhn th rút ngn đc thi gian giao dch vi khách

13
hàng hn so vi khi giao dch tin mt, do bi giao dch bán hàng đc thc hin

thông qua máy móc thit b chuyn ngân đin t ti các đim bán hàng, gim bt
thi gian kim đm tin, ghi chép s sách cho các c s chp nhn th . Vì vy, quá
trình x lý giao dch đc nhanh chóng, an toàn, chính xác hn.
 Gim chi phí giao dch: Vic thanh toán th s giúp cho các c
s chp nhn th gim chi phí bán hàng do gim đc đáng k các chi phí cho vic
kim đm, bo qun tin, và qun lý tài chính.
 Ngoài ra, vic tham gia chp nhn th cng to điu kin cho c
s chp nhn th đc hng li t chính sách khách hàng ca ngân hàng, bên cnh
vic đc cung cp đy đ các máy móc thit b cn thit cho vic thanh toán, các
c s chp nhn th còn nhn đc u đãi v tín dng, v dch v thanh toán t
ngân hàng thanh toán.
1.1.3.4 Ý ngha kinh t và xã hi:

 i vi lnh vc lu thông tin t
 Tng thanh toán không dùng tin mt: Th thanh toán là
mt phng tin thanh toán tin li, d dàng, và hp dn ngi dân s dng. Thanh
toán bng th làm gim bt các giao dch th công, tip cn vi mt phng tin
thanh toán hin đi ca th gii. Nh vy, th thanh toán vi nhng li ích thanh
toán không dùng tin mt s nâng cao đc đ an toàn xã hi, ci thin đc môi
trng tiêu dùng, xây dng mt nn vn minh thanh toán, to c s đ Vit Nam
hi nhp quc t.
 Gim lu thông bng tin mt: Th thanh toán là mt
phng tin thanh toán thay th tin mt, séc…, làm gim khi lng tin mt trong
lu thông, t đó tit kim đc chi phí sn xut, vn chuyn, bo qun, và kim
đm tin mt.
 iu hòa lu thông tin t trong nn kinh t: Vi vic s
dng th thanh toán s làm tng lng tin giao dch qua ngân hàng to điu kin
cho Nhà nc qun lý và đánh thu thu nhp ca ngi dân, làm tng h s tin t
cng nh làm cho chính sách tin t ca chính ph có hiu qu hn. Trong tng

14
lai, th thanh toán còn là công c qun lý ca Nhà nc đi vi ngi dân, góp
phn minh bch tài chính, gim thiu nhng tác đng tiêu cc ca các hot đng
kinh t ngm, tng cng vai trò ch đo ca Nhà nc trong vic điu tit nn kinh
t và điu hành các chính sách tài chính quc gia.
 Tng nhanh khi lng chu chuyn, thanh toán trong nn
kinh t: Hin nay hu ht các giao dch th trong phm vi quc gia hay toàn cu
đu đc thc hin trc tuyn (on-line), vì vy tc đ chu chuyn thanh toán nhanh
chóng hn nhiu so vi các phng tin thanh toán khác nh séc, y nhim chi, y
nhim thu.
 V phng din qun lý ca Nhà nc: Phát trin th là mt
trong nhng công c hu hiu góp phn thc hin bin pháp “kích cu” ca Nhà
nc. Do s tin li mà th mang li cho ngi s dng, c s chp nhn th , ngân
hàng khin cho ngày càng nhiu ngi a chung s dng th, tng cng chi tiêu
bng th, to lp mt xu hng tiêu dùng mi “tiêu dùng trc, tr tin sau” làm
tng cu tiêu dùng nhiu hn na.
1.2 Ni dung hot đng kinh doanh th ca ngân hàng thng mi

1.2.1 Nghip v phát hành th ca ngân hàng thng mi

1.2.1.1 C s pháp lý ca vic phát hành th:

Vic phát hành và thanh toán th phi da trên c s pháp lut ca
nhà nc mà th đc phát hành, c th là các quy ch v phát hành và thanh toán
th do Ngân hàng Nhà nc ban hành. Ngoài ra nu ngân hàng trin khai th quc
t thì vic phát hành và thanh toán th phi đc s đng ý ca t chc th quc t
thông qua hp đng ký kt gia ngân hàng vi các t chc th quc t đng thi
tuân th các lut l và quy đnh hin hành ca các t chc th quc t.
1.2.1.2 Các ch th tham gia th trng th

Trong nghip v phát hành và thanh toán th gm nhiu đi tng
tham gia nhng c bn có các ch th sau:
 Ngân hàng phát hành: là ngân hàng đc Ngân hàng Nhà nc
cho phép phát hành th. Nu ngân hàng phát hành th quc t thì phi là thành viên

15
chính thc ca các t chc th quc t.  vic phát hành th mang li hiu qu
kinh t cao, ngân hàng phát hành phi là ngân hàng có uy tín trong nc cng nh
quc t.
 Ngân hàng thanh toán và ngân hàng đi lý:
 Ngân hàng thanh toán th là các ngân hàng đc ngân hàng
phát hành th y quyn thc hin nghip v thanh toán th. Nu ngân hàng này
chp nhn thanh toán th quc t thì phi là thành viên chính thc hoc liên kt ca
t chc th quc t.
 Ngân hàng đi lý thanh toán th: là ngân hàng đc ngân
hàng phát hành th y quyn thc hin mt s dch v chp nhn thanh toán th
thông qua hp đng ngân hàng đi lý.
 C s chp nhn th: là các t chc hay cá nhân cung ng hàng
hóa dch v chp nhn th làm phng tin thanh toán. Sau khi ký kt hp đng, c
s chp nhn th phi tuân theo các quy đnh v thanh toán th ca ngân hàng thanh
toán.
 Ch th: là ngi đc ngân hàng phát hành cp th đ s dng.
Ch th là ngi duy nht đc quyn s dng th ca mình. Mi ch th đc
ngân hàng phát hành cp cho mt s PIN. Ch th có th s dng th ca mình đ
thanh toán tin hàng hóa, dch v ti các c s chp nhn th và rút tin mt ti
ATM hoc các đim rút tin mt
 Ngi chu trách nhim thanh toán: Ap dng đi vi vic phát
hành và thanh toán th tín dng. ây có th là ch th chính (nu là th cá nhân)
hoc t chc, công ty xin cp th (nu là th do công ty y quyn cho cá nhân s
dng). Ngi chu trách nhim thanh toán có ngha v thanh toán toàn b các khon

chi tiêu phát sinh t vic s dng th ca ch th.
 Trung tâm th: là phòng qun lý th trung ng - đi din ca
các ngân hàng trong quan h đi ngoi trc tip v phát hành, s dng và thanh toán
th vi các t chc th quc t và các ngân hàng khác - chu trách nhim điu hành
hot đng phát hành, cp phép, tra soát, thanh toán th và qun lý ri ro đng thi là

16
trung tâm phát hành và thanh toán th gia các chi nhánh trong h thng ca ngân
hàng.
 T chc th quc t: là hip hi các t chc tài chính, tín dng
tham gia phát hành và thanh toán th quc t, hin ti bao gm t chc th Visa, t
chc MasterCard, công ty th American Express, công ty th JCB.
1.2.1.3 Nguyên tc phát hành và thanh toán th
 Nguyên tc phát hành th: Th tín dng đc phát hành da
trên nguyên tc cho vay ngn hn. Có ngha là khi chp nhn phát hành th tín dng
cho khách hàng, ngân hàng cung cp cho h mt tài khon tín dng ngn hn vi
hn mc nht đnh mà ch th đc phép s dng trong chu k tín dng. Hn mc
tín dng th ca khách hàng nm trong tng mc cho vay chung đi vi khách
hàng, tng mc cho vay chung này không vt quá gii hn cho vay ti đa ca
ngân hàng đi vi mt khách hàng theo quy đnh ca pháp lut. Khi phát hành th,
mt nguyên tc quan trng mà khách hàng phi tuân th đó là khách hàng phi có
đm bo vi ngân hàng bng th chp hoc tín chp. Nu da vào tín chp, ngân
hàng s xem xét kh nng tr n ca khách hàng. Còn th chp phi bng tài sn có
giá tr tng đng vi hn mc tín dng mà th đc cp. Tài sn th chp ca
khách hàng thng là tài khon cá nhân  ngân hàng hoc các khon tit kim có k
hn. Còn đi vi các th ghi n, th đc phát hành trên c s s d tin gi ti
ngân hàng.
 Quy trình nghip v phát hành th: Thông thng nghip v
phát hành th ti ngân hàng bao gm t vic qun lý và trin khai toàn b quá trình
phát hành th, s dng th cho đn khi thu hi n ca khách hàng (đi vi th tín

dng)



S  1.1 Quy trình phát hành th
(1) Khách hàng đn ngân hàng đ ngh đc phát hành th
Khách hàng
Tip nhn h s
Thm đnh h s
Giao nhn th In PIN, th
Phân loi khách hàng
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)

17
(2) Tip nhn h s phát hành th: Thông thng khi khách hàng mun phát
hành th phi đn ngân hàng đ hoàn thành mt s th tc cn thit nh đin vào
giy đ ngh s dng th, xut trình mt s giy t khác nh chng minh th, h
chiu…
(3) Thm đnh li h s: cn c vào h s khách hàng, b phn thm đnh tin
hành thm tra h s và quyt đnh chp thun phát hành th hoc t chi. Ngân
hàng thng xem xét li h s đc lp đúng hay cha, tình hình tài chính ca công
ty hay các khon thu nhp thng xuyên ca khách hàng cá nhân trong trng hp
xin cp th tín dng di hình thc tín chp, kim tra s d trên tài khon khách
hàng (đi vi th ghi n), mi quan h tín dng vi khách hàng trc đây (nu
có)… Vi nhng h s đc chp nhn, ngân hàng s ký hp đng vi khách hàng.

(4) Phân loi khách hàng: Nu vic xem xét h s phát hành th hoàn toàn hp
l thì ngân hàng có th tin hành phân loi khách hàng. i vi th ghi n thì đn
gin hn vì khách hàng đã có tài khon  ngân hàng. Còn vi th tín dng thì ngân
hàng phi tin hành xp loi khách hàng đ có mt chính sách tín dng phù hp.
(5) In dp ni th và PIN, đóng gói th: Bng k thut riêng ca tng ngân
hàng phát hành, in dp ni thông s cn thit v ch th lên th nh s th, thi gian
hiu lc, mã s ngân hàng… ng thi mã hóa và đnh dng mã s cá nhân (PIN)
cho ch th. óng gói th và PIN vào tng phong bì đ gi cho ngân hàng chi
nhánh hoc trc tip đn ch th.
(6) Giao th cho khách hàng: Trc khi giao th, ngân hàng phi kích hot th
cho khách hàng. Khi ngân hàng giao th và s PIN thì yêu cu ch th phi gi bí
mt v s PIN ca mình. Mi trng hp mt tin do đ l s PIN ch th phi chu
trách nhim. Qun lý thông tin khách hàng, quá trình s dng th ca khách hàng.
Qun lý thu hi n (nu phát hành th tín dng). Cung cp dch v khách hàng. T
chc thanh toán vi các đi tác nh t chc th quc t, ngân hàng phát hành, ngân
hàng thanh toán khác (nu phát sinh)

18
 Nguyên tc thanh toán th: Nguyên tc ca quy trình thanh toán
th ngân hàng là ghi n trc, ghi có sau. Tùy theo mi ngân hàng  mi nc mà
có cách hch toán riêng nhng đu phi đm bo nguyên tc này.
1.2.2 Nghip v thanh toán th ca ngân hàng thng mi
:
Thc t nghip v thanh toán th ti các ngân hàng gm các công vic
nh sau: Xây dng và qun lý h thng thông tin v c s chp nhn th; cung cp
trang thit b vt t phc v công tác thanh toán th nh ATM, thit b cà th; t
chc thanh toán ti các giao dch ti c s chp nhn th: đây đc coi là thao tác
nghip v thanh toán c bn bao gm các công vic nh: Cung cp dch v khách
hàng, cp nht, đi chiu và qun lý các khon thu chi tài chính liên quan đn giao
dch th ca khách hàng vi các đi tác.

1.2.2.1 Quy trình chp nhn th

Khi khách hàng xut trình th đ mua hàng hóa, dch v, các c s
chp nhn th phi xem s tin thanh toán có vt quá mc quy đnh ca ngân hàng
thanh toán hay không. Trng hp s tin thanh toán ln hn hn mc thì c s
chp nhn th phi xin giy phép. Mi loi dch v khác nhau s có cho mt hn
mc thanh toán riêng. Thông thng hn mc này đc đa ra da trên mc đ ri
ro ca tng ngành dch v. Ngành nào có ri ro càng cao thì hn mc càng thp. Tt
c các t chc th quc t đu t chc hn mc chung theo kiu này nhng tùy loi
th mà hn mc ca ngành dch v có khác nhau và s dng thng nht trên toàn
th gii. Xét các loi th quc t hin nay thì th Amex có hn mc ln nht, sau đó
là MasterCard, JCB và cui cùng là Visa. Thông thng c s chp nhn th khi
chp nhn thanh toán th phi thc hin các công vic sau:
 Bc 1: Kim tra tính tht gi ca th, s th, xác thc ch th,
hn mc giao dch có đc thanh toán hay phi xin cp phép.
 Bc 2: Lp 4 hóa đn thanh toán.
 Bc 3: Tr li th cho ch th cùng mt liên hóa đn thanh
toán, c s chp nhn th thanh toán gi li mt liên hóa đn đ lu làm chng t