B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
HOÀNG TH KIM ANH
GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG DCH V
NGÂN HÀNG BÁN L TI NGÂN HÀNG
THNG MI C PHN CÔNG THNG VIT NAM
Chuyên ngành:
KINH T TÀI CH́NH NGÂN HÀNG
Mã s : 60.31.12
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
PGS.TS. TRNG TH HNG
Thành Ph H Chí Minh – Nm 2011
LI CAM OAN
Lun vn thc s kinh t “Gii pháp nâng cao cht lng dch v ngân
hàng bán l ti Ngân hàng Thng mi c phn Công Thng Vit Nam” là
kt qu ca quá trình nghiên cu, hc tp đc lp, nghiêm túc ca tôi.
Tôi xin cam đoan các s liu s dng trong lun vn là trung thc, có ngun
gc rõ ràng, đc trích dn, tng hp và phát trin t các trang web, tp chí, các
lun vn ca các khóa trc,…
Các gii pháp ca đ tài nghiên cu đc rút ra t c s lý lun và da trên
tình hình thc t ti Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam.
Ngi vit lun vn
Hoàng Th Kim Anh
Lp Cao hc êm 3 – Khóa 18 – Trng i Hc Kinh T TPHCM
DANH MC CÁC CH VIT TT
1. DNVVN: Doanh nghip va và nh
2. KTKSNB: Kim tra kim soát ni b
3. NHBL: Ngân hàng bán l
4. NHTM: Ngân hàng thng mi
5. NHTMCPCTVN: Ngân hàng Thng mi C phn Công Thng Vit Nam
(Vietinbank)
6. PGD: Phòng giao dch
7. TCTD: T chc tín dng
DANH MC HÌNH V, BIU VÀ BNG BIU
+ DANH MC BNG BIU:
Bng 2.1: S liu huy đng vn dân c và tng ngun vn huy đng t 2007-2010
Bng 2.2: S liu tín dng bán l và tng d n t 2007-2010
Bng 2.3: So sánh d n tín dng gia BIDV và Vietinbank
Bng 2.4: Bng doanh s hot đng thanh toán t 2007-2010
Bng 2.5: Kt qu kinh doanh t hot đng Home-Banking và Mobile Banking t
nm 2008 đn tháng 09/2009 ti Vietinbank
Bng 2.6: Doanh s chi tr kiu hi t 2006-2010
Bng 2.7: S lng th ATM phát hành Ti Vietinbank t 2006-2010
Bng 2.8: Các ch tiêu kt qu kinh doanh ca Vietinbank t 2007 đn 2010
Bng 29: Tóm tt điu tra bin đnh tính
Bng 2.10: Kt qu phân tích thng kê mô t bin đc lp
Bng 2.11: Kt qu kim đnh thang đo Cronbach’s Alpha
Bng 2.12 KMO and Bartlett's Test
Bng 2.13 Model Summary
Bng 2.14 Coefficients
b
Bng 2.15 Các ch tiêu ca ngân hàng
a
+ DANH MC HÌNH V, BIU
Hình 1.1 :Mô hình cht lng dch v
Hình 1.2: Mô hình cht lng dch v và s tha mãn khách hàng
Hình 2.1: Mô hình nghiên cu
Hình 2.2: Mô hình đo lng s hài lòng ca khách hàng
Biu đ 2.1: Huy đng vn dân c trong tng huy dng vn t 2006-2010
Biu đ 2.2: Tín dng bán l trong tng d n t nm 2007-2010
Biu đ 2.3 So sánh tín dng bán l gia Vietinbank và BIDV t 2007-2010
Biu đ 2.4: Doanh s chi tr kiu hi ca Vietinbank t 2006-2010
LI M U
1. LÝ DO CHN TÀI
Nn kinh t Vit Nam ngày càng gn bó cht ch hn vi nn kinh t th
gii. K t khi gia nhp T chc thng mi th gii (WTO) thì s gn bó y ngày
càng tr nên mt thit hn na. c bit là trong lnh vc Ngân hàng, vi s m ca
ca nn kinh t thì các Ngân hàng nc ngoài thành lp ngày càng nhiu ti Vit
Nam, cng vi s ra đi ca hàng lot các phòng giao dch ca h thng ngân hàng
trong nc đã làm cho s cnh tranh ca các ngân hàng ngày càng tr nên khc lit
hn.
Vi mt nn kinh t đang tng trng liên tc, cng vi lng dân s đông,
trình đ dân trí không ngng đc nâng cao, s ngi trong đ tui lao đng cao
nên Vit Nam đc đánh giá là quc gia có tim nng cho vic phát trin hot đng
ngân hàng bán l. Vì hot đng ngân hàng bán l là xu hng ca các ngân hàng
thng mi trên toàn th gii. Nó là hot đng mang li ngun thu nhp n đnh cho
các ngân hàng, hn ch và phân tán ri ro.Vì th hot đng ngân hàng bán l luôn
đc coi là hot đng ct lõi, nn tng đ t đó m rng các hot đng kinh doanh
khác ca ngân hàng. Do đó, Ngân hàng thng mi c phn Công thng Vit Nam
(Vietinbank) cng đang tng bc m rng và phát trin mng kinh doanh bán l
bên cnh hot đng kinh doanh bán buôn trc đây.
Mc dù đã tri n khai hot đng ngân hàng bán l nhng hot đng này ch
chim mt phn rt nh trong toàn b hot đng kinh doanh ca Vietinbank. Tuy
nhiên trong thi gian gn đây vi s cnh tranh gay gt gia các ngân hàng cng
nh xu hng hi nhp quc t,Vietinbank đã xác đnh dch v ngân hàng bán l là
nhim v trng tâm trong mc tiêu kinh doanh chính trong giai đon sp ti. Xut
phát t nhng vn đ trên, tôi đã chn đ tài “Gii pháp nâng cao cht lng dch
v Ngân hàng bán l ti Ngân hàng thng mi c phn Công Thng Vit Nam”
vi mc đích ngày càng nâng cao cht lng dch v ngân hàng bán l nhm phc
v tt nht các nhu cu ca khách hàng và thu hút ngày càng nhiu khách hàng đn
giao dch ti ngân hàng Vetinbank nhm tng ngun thu nhp n đnh và bn vng
cho ngân hàng.
2. MC ÍCH NGHIÊN CU:
tài tp trung phân tích thc trng hot đng kinh doanh ca Vietinbank
trong giai đon t nm 2007-2010, bên cnh đó tác gi cng nghiên cu s hài lòng
ca khách hàng đi vi cht lng dch v NHBL ca Vietinbank thông qua vic
xác đnh các nhân t nh hng đn cht lng dch v NHBL da trên vic tip
cn các lý thuyt v đánh giá cht lng dch v và đánh giá s hài lòng ca khách
hàng đ t đó đ ra các gii pháp nhm phát trin cht lng dch v NHBL, đáp
ng nhu cu ca khách hàng ngày mt tt hn đng thi góp phn nâng cao nng
lc cnh tranh ca Vietinbank.
3. I TNG VÀ PHM VI NGHIÊN CU:
i tng nghiên cu: là nhng khách hàng đang s dng dch v ngân hàng
bán l ti Vietinbank.
Phm vi nghiên cu:
- Không gian: trong h thng ngân hàng Vietinbank.
- Thi gian: t ngày 01/08/2010 đn 30/10/2011
4. PHNG PHÁP NGHIÊN CU:
Nghiên cu đnh tính: Nhm xác đnh các ch tiêu đánh giá, xây dng bng
câu hi, thang đo, nhn din các yu t, thu thp thông tin cn thit liên quan đn
đi tng nghiên cu nhm phc v cho phn nghiên cu đnh lng.
Nghiên cu đnh lng: S dng bng câu hi đ phng vn th đi vi
mt s khách hàng (8-10 ngi) nhm phát hin nhng đim khó hiu, nhng t
ng d gây nhm ln đ hoàn thin bng câu hi. Sau đó bng câu hi hoàn chnh s
chính thc đa vào kho sát vi nhng đi tng là khách hàng đang s dng dch
v ngân hàng bán l bng hình thc phng vn trc tip nhm thu thp d liu.
Nhng bng câu hi không hp l s đc loi b, còn nhng bng câu hi hp l
s đc nhp liu và x lý bng phn mm SPSS. Kt qu s đc kim đnh và rút
ra kt lun nhm xác đnh các yu t quan trng nh hng đn cht lng dch v
ngân hàng bán l ti Vietinbank.
5. Ý NGHA CA TÀI NGHIÊN CU:
Vic nghiên cu s hài lòng ca khách hàng đi vi cht lng dch v
NHBL ti Vietinbank nhm xác đnh các nhân t nào khách hàng quan tâm, các
nhân t nào khách hàng cha quan tâm nhm xây dng chin lc kinh doanh đ
thu hút khách hàng đn giao dch ngày càng nhiu hn.
xut các gii pháp giúp Vietinbank hoàn thin và nâng cao cht lng
dch v NHBL nhm nâng cao s cnh tranh so vi các ngân hàng khác.
6. KT CU TÀI GM 3 CHNG:
- Chng I: Tng quan v dch v ngân hàng bán l và cht lng dch v
ngân hàng bán l ca ngân hàng thng mi.
- Chng II: Thc trng nâng cao cht lng dch v ngân hàng bán l ti
Vietinbank.
- Chng III: Gii pháp nâng cao cht lng dch v ngân hàng bán l ca
Vietinbank
MC LC
DANH MC CÁC CH VIT TT
DANH MC HÌNH V, BIU VÀ BNG BIU
LI M U
CHNG I: TNG QUAN V DCH V NGÂN HÀNG BÁN L VÀ CHT
LNG DCH V NGÂN HÀNG BÁN L CA NGÂN HÀNG THNG
MI ………………………………………………………………………………… 1
1.1 Dch v ngân hàng bán l… …………………………………………………….1
1.1.1 Khái nim ngân hàng bán l… …………………………………………………1
1.1.2 Khái nim dch v ngân hàng bán l… ……………………………………… 1
1.1.3 c đim ca dch v ngân hàng bán l…… ……………………………… 1
1.1.4 Vai trò ca dch v ngân hàng bán l… ……………………………………….3
1.1.4.1 i vi nn kinh t…………………………………………………………….3
1.1.4.2 i vi ngân hàng thng mi………………………………………………. 3
1.1.4.3 i vi khách hàng…………………………………………………………… 4
1.1.5 Phân loi dch v ngân hàng bán l ch yu ………………………………… 4
1.1.5.1 Huy đng vn…………………………………………………………………. 5
1.1.5.2 Tín dng……………………………………………………………………… 6
1.1.5.3 Dch v thanh toán…………………………………………………………… 8
1.1.5.4 Dch v ngân hàng đin t…………………………………………………… 8
1.1.5.5. Dch v khác………………………………………………………………….10
1.1.6 Các ch tiêu đánh giá cht lng dch v ngân hàng bán l……………………11
1.1.7 Các nhân t tác đng ti dch v ngân hàng bán l………………………… 12
1.1.8 Xu hng phát trin ca dch v ngân hàng bán l……………………… 15
1.2 Cht lng dch v ngân hàng bán l và s hài lòng ca khách hàng……. 16
1.2.1 Cht lng dch v ngân hàng bán l………………………………………… 16
1.2.1.1 Khái nim cht lng dch v……………………………………………… 16
1.2.1.2 Khái nim cht lng dch v ngân hàng bán l…………………………… 17
1.2.2 Khái nim s hài lòng ca khách hàng……………………………………… 17
1.2.3 Các lý thuyt đánh giá cht lng dch v ngân hàng bán l………………… 18
1.2.4 Các lý thuyt đánh giá s hài lòng ca khách hàng………………………… 23
1.2.5 Mi quan h gia cht lng dch v ngân hàng bán l và s hài lòng ca khách
hàng………………………………………………………………………………… 23
1.3 Kinh nghim v nâng cao cht lng dch v Ngân hàng bán l ti mt s
ngân hàng ……………………………………………………………………………25
1.3.1 Kinh nghim ngân hàng Bangkok - Thái Lan………………………………….25
1.3.2 Kinh nghim ngân hàng ICICI - n ……………………………………… 26
KT LUN CHNG 1……………………………………………………………27
CHNG II: THC TRNG NÂNG CAO CHT LNG DCH V NGÂN
HÀNG BÁN L TI NHTMCP CÔNG THNG VIT NAM……………… 28
2.1 Tng quan v quá trình hình thành và phát trin ca NHTMCP Công
Thng Vit Nam……………………………………………………………………28
2.2 Kt qu hot đng kinh doanh ca NHTMCP Công Thng Vit Nam t
2007-2010:……………………………………………………………………………30
2.2.1 Dch v huy đng vn…………………………………………………………. 30
2.2.2 Dch v tín dng……………………………………………………………… 32
2.2.3 Dch v thanh toán…………………………………………………………… 35
2.2.4 Dch v ngân hàng đin t…………………………………………………… 36
2.2.5 Dch v khác…………………………………………………………………… 37
2.3 Nhng kt qu kinh doanh đt đc ca NHTMCP Công Thng Vit
Nam…………………………………………………………………………………. 39
2.4 Thc trng cht lng dch v ngân hàng bán l ti NHTMCP Công Thng
Vit Nam t 2007-2010…………………………………………………………… 39
2.4.1 Cht lng dch v huy đng vn………………………………………………40
2.4.2 Cht lng dch v tín dng ………………………………………………… 40
2.4.3 Cht lng dch v thanh toán………………………………………………… 41
2.4.4 Cht lng dch v dch v ngân hàng đin t………………………………… 41
2.4.5 Cht lng dch v khác………………………………………………………. 42
2.5 Mô hình nghiên cu, phng pháp nghiên cu và kt qu nghiên cu cht
lng dch v ngân hàng bán l ti NHTMCP Công Thng Vit Nam……… 42
2.5.1 Các gi thuyt …………………………………………………………………. 42
2.5.2 Mô hình nghiên cu…………………………………………………………….43
2.5.3 Mô hình đo lng s hài lòng ca khách hàng đi vi cht lng dch v ngân
hàng bán l…………………………………………………………………………… 44
2.5.4 Kt qu nghiên cu…………………………………………………………… 46
2.5.4.1 Thng kê mô t d liu………………………………………………………. 46
a) Mu d liu nghiên cu…………………………………………………………… 46
b) Thng kê mô t bin đnh tính…………………………………………………… 47
c) Thng kê mô t bin đnh lng………………………………………………… 48
2.5.4.2 ánh giá đ tin cy ca thang đo…………………………………………… 49
2.5.4.3. ánh giá cht lng dch v NHBL thông qua kt qu nghiên cu…………50
2.5.4.4 Phân tích nhân t khám phá EFA 52
2.5.4.5 Phân tích hi quy tuyn tính bi………………………………………………53
2.6 Nhn xét cht lng dch v ngân hàng bán l ti ngân hàng Vietinbank:….55
2.6.1 Nhng kt qu đt đc v cht lng dch v ngân hàng bán l ti Vietinbank55
2.6.2 Nhng hn ch v cht lng dch v ngân hàng bán l ti Vietinbank………. 55
2.6.3 Nguyên nhân ca nhng hn ch……………………………………………….56
KT LUN CHNG II………………………………………………………… 57
CHNG III: GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG DCH V NGÂN
HÀNG BÁN L TI NHTMCP CÔNG THNG VIT NAM ……………… 58
3.1 nh hng phát trin dch v ngân hàng bán l ca NHTMCP Công Thng
Vit Nam trong thi gian ti……………………………………………………… 58
3.1.1 nh hng chung………………………………………………………………58
3.1.2 nh hng nâng cao cht lng dch v NHBL……………………………… 59
3.2 Các gii pháp nâng cao cht lng dch v ngân hàng bán l ca NHTMCP
Công Thng Vit Nam……………………………………………………………. 60
3.2.1 Nhóm gii pháp do NHTMCP Công Thng Vit Nam t chc thc hin 60
3.2.1.1 Gii pháp phát trin ngun nhân lc………………………………………… 60
3.2.1.2 Gii pháp phát trin công ngh thông tin,hin đi hóa ngân hàng………… 62
3.2.1.3 Gii pháp tng cng công tác chm sóc khách hàng………………………. 64
3.2.1.4 Gii pháp tng cng công tác qun tr ri ro và kim tra, kim soát………. 67
3.2.1.5 Gii pháp phát trin mng li………………………………………………. 68
3.2.1.6 Gii pháp đy mnh công tác truyn thông, qung bá………………………. 69
3.2.2 Nhóm gii pháp h tr……………………………… ……………………….71
3.2.2.1 Kin ngh đi vi Chính Ph………………………………………………… 71
3.2.2.2 Kin ngh đi vi Ngân hàng Nhà nc…………………………………… 71
KT LUN CHNG III …………………………………………… …………73
KT LUN ………………………………………………………………………. 74
DANH MC TÀI LIU THAM KHO
PH LC
1
CHNG I
TNG QUAN V DCH V NGÂN HÀNG BÁN L VÀ CHT
LNG DCH V NGÂN HÀNG BÁN L CA NGÂN HÀNG
THNG MI
1.1 Dch v ngân hàng bán l
1.1.1 Khái nim ngân hàng bán l:
Ngân hàng bán l là khái nim ch nhng h thng ngân hàng ln, nhiu chi
nhánh mà đi tng phc v thng là các khách hàng cá nhân, đn v riêng l và
tp trung các dch v là tit kim, to tài khon giao dch, thanh toán, th chp, cho
vay cá nhân, các loi th tín dng…
1.1.2 Khái nim dch v ngân hàng bán l:
Khái nim dch v NHBL hin nay đc tip cn theo nhiu cách khác nhau.
Các chuyên gia kinh t ca hc vin nghiên cu Châu Á (Asian Institude of
technology, vit tt: AIT) cho rng, dch v NHBL là cung cp trc tip sn phm,
dch v ngân hàng ti tng cá nhân riêng l, các doanh nghip va và nh thông qua
mng li chi nhánh hay thông qua các phng tin đin t vin thông và công
ngh thông tin.
Theo t chc thng mi th gii (WTO), NHBL là ni khách hàng cá nhân có
th đn giao dch ti nhng đim giao dch ca ngân hàng đ thc hin các dch v
nh: gi tin tit kim và kim tra tài khon, th chp vay vn, dch v th tín dng,
th ghi n và các dch v khác đi kèm.
Mc dù còn nhiu quan đim v dch v NHBL nhng theo cách hiu ph bin
nht, dch v NHBL là dch v ngân hàng cung cp các sn phm dch v tài chính
ch yu cho khách hàng là các cá nhân, các h gia đình và các doanh nghip va và
nh.
1.1.3 c đim ca dch v ngân hàng bán l
2
- V đi tng: đi tng khách hàng ca dch v NHBL là các cá nhân,
các h gia đình và các doanh nghip va và nh. Chính vì vy mà mi cá
nhân, mi gia đình trong xã hi, mi mt doanh nghip va và nh trong
nn kinh t đu có th tr thành đi tng phc v ca dch v NHBL.
- V cách thc phân phi sn phm: cách thc phân phi sn phm ca
dch v NHBL là cung ng sn phm dch v đn tn tay ngi tiêu dùng,
bao gm tiêu dùng cho sn xut và tiêu dùng cho sinh hot. Ngi tiêu
dùng s là ngi trc tip s dng các dch v NHBL đ tha mãn nhu
cu ca mình mà không phi thông qua mt trung gian tài chính nào
khác.
- V gía tr: dch v NHBL bao gm rt nhiu món giao dch vi giá tr
ca mi giao dch không ln. Dch v NHBL phc v cho các nhu cu
giao dch và thanh toán thng xuyên ca ngi dân nh thanh toán tin
hàng, mua sm, chuyn khon, chuyn vn… Do đó, giá tr ca các món
thanh toán này thng nh và s lng các món s rt nhiu.
- V tính cht ca sn phm: đa dng, đa tin ích vi hàm lng công
ngh cao. Do nhu cu ca các cá nhân - đi tng phc v ch yu ca
dch v NHBL rt đa dng và ngày càng cao nên dch v NHBL phi
luôn ci tin cho phù hp vi nhu cu đa dng và gia tng ca khách
hàng. Hn na, khi cuc sng hin đi thì ng i ta càng thích s dng
nhng sn phm có hàm lng công ngh cao, nhiu tính nng và càng
tin li càng tt. Tin li đây đc hiu là d s dng, tit kim thi
gian và chi phí.
- V điu kin phát trin: s phát trin ca dch v NHBL tùy thuc rt
ln vào trình đ công ngh thông tin ca nn kinh t nói chung và bn
thân ca mi ngân hàng nói riêng. các nc phát trin có trình đ thông
tin càng cao thì ng i dân có nhu cu s dng dch v ngân hàng càng
cao, đc bit là nhng sn phm dch v ngân hàng đin t. Nhng ngân
hàng cung ng sn phm dch v có hàm lng công ngh cao s là la
3
chn hàng đu ca ngi tiêu dùng nên s chim u th trong dch v
NHBL.
1.1.4 Vai trò ca dch v ngân hàng bán l:
1.1.4.1 i vi nn kinh t:
Dch v NHBL góp phn hình thành thói quen thanh toán không dùng tin
mt ca ngi dân, nh đó tit kim chi phí và thi gian cho ngân hàng và khách
hàng, góp phn tit gim chi phí xã hi và đy nhanh quá trình luân chuyn tin t.
Nh có dch v NHBL mà ngun vn nhàn ri ca dân c đc huy đng tp trung
li và s dng có hiu qu hn, góp phn thúc đy nhanh quá trình phát trin kinh t
ca đt nc. Ngoài ra, dch v NHBL còn góp phn nâng cao hiu qu qun lý Nhà
nc v tin t, kim soát các hành vi gian ln thng mi, trn thu, tham nhng…
khi s đông các hot đng kinh t ca các ch th trong xã hi đu thanh toán thông
qua ngân hàng.
Dch v NHBL to điu kin thúc đy các ngành dch v khác phát trin. Các
dch v th, chuyn tin… gn vi các ngành dch v khác nh bu chính vin
thông, du lch, giao thông vn ti… Công ngh ngân hàng phát trin s to thun li
hn cho vic thanh toán ca các ngành dch v có liên quan. ó là cha k vic dch
v này vi nhng tin ích thanh toán không dùng tin mt s ci thin môi trng
tiêu dùng, xây dng vn hóa thanh toán, góp phn to c s đ mt quc gia hòa
nhp vi cng đng quc t.
Dch v NHBL không ch góp phn huy đng ngun lc trong nc cho s
phát trin kinh t ca đt nc mà còn gm c ngun lc t nc ngoài thông qua
hot đng chi tr kiu hi, chuyn tin và kinh doanh ngoi t.
1.1.4.2 i vi Ngân hàng thng mi:
Dch v NHBL mang li ngun thu n đnh, chc chn, hn ch ri ro nên
vic phát trin dch v NHBL là mt cách hu hiu đ phân tán ri ro trong kinh
doanh, gi vng s n đnh ca ngân hàng.
4
Dch v NHBL gi vai trò quan trng trong vic m rng th trng cho các
NHTM bi nhu cu s dng dch v ca ngi dân rt ln và rt đa dng. Hn na,
dch v NHBL giúp m rng kh nng mua bán chéo gia cá nhân và doanh nghip
vi NHTM, t đó gia tng và phát trin mng li khách hàng hin ti và tim nng
ca NHTM.
Phát trin dch v NHBL cng giúp các NHTM nâng cao cht lng cung
ng dch v, tiêu chun hóa chng t giao dch vi khách hàng, tng cht lng
dch v, rút ngn thi gian giao dch vi khách hàng, tng cng kh nng bo mt
và hn ch ri ro trong kinh doanh.
Phát trin dch v NHBL chính là cách thc to nn tng, h tng c s cho
phát trin ng dng công ngh ngân hàng trung dài hn; đng thi khai thác có hiu
qu công ngh trang b cho hot đng kinh doanh ca ngân hàng, to điu kin qun
lý h thng theo hình thc tp trung, x lý d liu trc tuyn (online) trên toàn h
thng.
1.1.4.3 i vi khách hàng:
Dch v NHBL đem đn s thun tin, an toàn, tit kim cho khách hàng
trong quá trình thanh toán và s dng ngun thu nhp ca mình, giúp ci thin đi
sng nhân dân, góp phn gim thiu chi phí xã hi qua vic tit kim chi phí thi
gian, chi phí thông tin. iu c bn là dch v NHBL giúp đáp ng tính tin li, tính
thay đi nhanh và thng xuyên nhu cu ca xã hi.
Trong nn kinh t th trng, các DNVVN và khách hàng cá nhân khó có
điu kin cnh tranh v vn, công ngh vi các doanh nghip ln. Dch v NHBL s
h tr tích cc cho các đi tng khách hàng này phát trin thông qua tip cn
ngun vn vay t ngân hàng, s dng các dch v ngân hàng, to điu kin cho quá
trình sn xut kinh doanh đc tin hành trôi chy, nhp nhàng, thúc đy vòng quay
vn, góp phn đy nhanh tc đ sn xut, luân chuyn hàng hóa. T đó nâng cao
hiu qu đu t ngun lc ca mình.
1.1.5 Phân loi dch v ngân hàng bán l ch yu
5
1.1.5.1 Huy đng vn
Huy đng vn là mt nghip v truyn thng ca NHTM, góp phn hình
thành ngun vn hot đng ca NHTM. Vn huy đng là tài sn bng tin ca các
t chc cá nhân mà ngân hàng đang tm thi qun lý và s dng vi trách nhim
hoàn tr. Ch có các NHTM mi đc quyn huy đng vn di nhiu hình thc
khác nhau. Vn huy đng trong NHTM đc chia làm bn loi chính:
• Tin gi không k hn/tin gi thanh toán (Current Account – CA)
Tin gi không k hn là loi tin gi mà ngi gi tin (ch tài khon)
đc s dng mt cách ch đng và linh hot mà không b ràng buc v mt thi
gian.
Tin gi không k hn là loi tin gi đ phc v nhu cu giao dch, thanh
toán cho ch tài khon nh tr tin hàng hóa, dch v, rút tin mt t máy ATM,
chuyn tin…Ch tài khon gi tin vào tài khon ngân hàng không nhm mc đích
hng lãi mà vì nhu cu giao dch, thanh toán. Chính vì vy lãi sut không phi là
công c đ thu hút ngun vn này, mà công c chính là dch v mà ngân hàng cung
cp kèm theo phi là dch v có nhiu tin ích, an toàn, nhanh chóng và chính xác.
Tin gi không k hn là loi ngun vn huy đng có chi phí s dng vn
(chi phí tr lãi) rt thp. Chính vì vy các ngân hàng nên tp trung huy đng ngun
vn này thì hot đng kinh doanh ca ngân hàng mi hiu qu cao. Do tính cht
linh hot nên tin gi không k hn đc s dng đ cho vay ngn hn.
• Tin gi tit kim (Saving Account – SA)
Tin gi tit kim là loi tin gi mà ngi gi tin có th rút tin theo yêu
cu mà không cn báo trc vào bt k ngày làm vic nào ca t chc nhn tin gi
tit kim. Loi sn phm này có lãi sut cao hn lãi su t ca tài khon tin gi
không k hn nhng li thp hn lãi sut ca tài khon tin gi có k hn. Tin gi
tit kim là loi tài khon mang tính cht đ dành nên ch tài khon không dùng cho
mc đích thanh toán, tiêu dùng thng xuyên. c đim ca tài khon tin gi tit
6
kim là có lãi sut phân tng, s tin gi càng nhiu thì mc lãi sut đc hng
càng cao.
• Tin gi có k hn/tin gi đnh k (Fixid Deposit – FD)
Tin gi đnh k là loi tin gi mà ngi gi tin ch có th rút ra khi đáo
hn, tuy nhiên trong trng hp bình thng các ngân hàng vn cho khách hàng rút
tin trc hn vi điu kin ch đc hng lãi theo lãi sut không k hn. Tin gi
đnh k có đc đim:
- Tin gi đnh k có đc đim là s n đnh tng đi, do đó các NHTM
thng s dng đ cho vay trung dài hn.
- Tin gi đnh k có chi phí s dng vn cao. Ngi gi tin có k hn
nhm mc đích hng lãi nên lãi sut hp dn, lãi sut cao là đòn by, là
công c đ ngân hàng thu hút ngun vn này. Nh vy công c ch yu
đ gia tng ngun vn tin gi đnh k chính là lãi sut.
• Phát hành chng t có giá:
Phát hành k phiu (Time bill), chng ch tin gi có k hn (Certificate
Fixed Deposit), chng ch tit kim (Time Saving Cetificate) và phát hành trái phiu
(Bonds) là nhng phng pháp hu hiu đ ngân hàng huy đng vn có k hn.
ây là ngun vn có các đc đim sau:
- Tính n đnh chc chn: nhng ngi mua k phiu, chng ch tin gi
tit kim, trái phiu ngân hàng ch đc hoàn vn khi đáo hn. ây là đc
đim ni bt ca loi ngun vn này.
- Lãi sut (chi phí s dng vn) thng cao hn lãi su t tin gi đnh k,
do đó hp dn hn đi vi khách hàng.
- Loi vn này không đc tái lp thi gian nh tin gi đnh k nhng bù
li ngi s hu có th th chp, cm c đ vay vn ti ngân hàng.
1.1.5.2 Tín dng:
7
Sn phm, dch v tín dng bán l bao gm: cho vay tiêu dùng, cho vay cá
nhân (cho vay du hc, cho vay mua ô tô, cho vay mua nhà tr góp, tài tr d án
chuyên bit…) cho vay cm c, th chp, cho vay h gia đình và cho vay các
DNVVN và dch v bo lãnh.
Cùng vi s phát trin ca nn kinh t - xã hi, t trng cho vay cá nhân và
h gia đình trong d n tín dng ca NHTM ngày càng cao. Cho vay cá nhân hin
chim mt t trng rt quan trng trong danh mc đu t ca các NHTM trên th
gii.
• c đim đi vi cho vay cá nhân
+ Quy mô ca tng món vay nh nhng s lng các món vay nhiu. Vì vy
chi phí bình quân trên mt đng vn cho vay mà ngân hàng phi chu cao hn các
loi cho vay khác. Do đó lãi su t cho vay ca loi hình này thng cao hn so vi
lãi sut các loi cho vay doanh nghip ln.
+ Th trng rng và không ngng tng trng: s phát trin ca xã hi, ca
quy mô dân s ngày càng tng, nhu cu nâng cao cht lng cuc sng ca dân c
thúc đy gia tng nhu cu cho loi sn phm cho vay cá nhân.
+ Nhu cu vay tiêu dùng ca khách hàng thng ph thuc vào chu k kinh
t, nó tng lên trong thi k nn kinh t hng thnh và gim đi khi kinh t suy thoái.
+ Nhu cu vay ca khách hàng ít co dãn vi lãi sut. Thông thng, ngi
vay quan tâm ti s tin phi thanh toán hn là lãi sut h phi chu.
+ Mc thu nhp là bin s có mi quan h rt mt thit vi nhu cu vay tiêu
dùng ca khách hàng. Nhng ngi có thu nhp cao có xu hng vay nhiu hn so
vi thu nhp hin ti ca mình. i vi h, vic vay mn đc xem nh là mt
công c đ đt đc mc sng nh mong mun.
+ Cht lng các thông tin tài chính ca khách hàng vay thng không cao
và không đy đ.
8
+ Khách hàng rt đa dng v tính cách, trình đ , tng lp… vì vy đòi hi
cán b thm đnh cho vay có kinh nghim và đo đc ngh nghip.
Ngoài cho vay, dch v tín dng còn bao gm c nghip v bo lãnh. Do kh
nng thanh toán ca ngân hàng cho mt khách hàng rt ln, và do ngân hàng nm
gi tin gi ca các khách hàng, nên ngân hàng có uy tín trong bo lãnh cho khách
hàng. Trong nhng nm gn đây, nghip v bo lãnh ngày càng đa d ng và phát
trin mnh. Ngân hàng thng bo lãnh cho khách hàng ca mình mua chu hàng
hóa và trang thit b, phát hành chng khoán, vay vn ca TCTD khác…
1.1.5.3 Dch v thanh toán:
Khi khách hàng gi tin vào ngân hàng, ngân hàng không ch bo qun mà
cn thc hin các lnh chi tr cho khách hàng. Thanh toán qua ngân hàng đã m đu
cho thanh toán không dùng tin mt, đc thc hin bng cách ngân hàng trích
chuyn t tài khon ca ngi này sang tài khon ca ngi khác theo lnh tr tin
ca ch tài khon và đc hng mt khon phí nht đnh.
Khách hàng có th s dng dch v này đ thanh toán cho các nhà cung cp,
các ch n khác hoc dùng đ tr lng trc tip cho nhân viên qua tài khon ca
h…Có rt nhiu phng thc thanh toán qua h thng ngân hàng nh: thanh toán
bng séc, thanh toán bng y nhim thu, thanh toán bng y nhim chi, thanh toán
bng th, chuyn tin qua đin thoi và mng vi tính…
Vic thanh toán qua tài khon tin gi giao dch đc coi là bc tin quan
trng nht trong công ngh ngân hàng bi vì nó ci thin đáng k hiu qu ca quá
trình thanh toán, làm cho các giao dch kinh doanh tr nên d dàng, nhanh chóng và
an toàn.
1.1.5.4 Dch v ngân hàng đin t:
S phát trin nh v bão ca công ngh thông tin trong nhng nm gn đây
đã nh hng khá rõ nét đ n s phát trin ca công ngh ngân hàng. Hin nay
nhiu nc trên th gii, dch v ngân hàng đin t đã phát trin khá ph bin, đa
9
dng v loi hình sn phm và dch v. Nhìn chung, các sn phm và dch v bao
gm:
• Call centre:
Do qun lý d liu tp trung nên khách hàng có tài khon ti bt k chi
nhánh nào vn gi v mt s đin thoi c đnh ca trung tâm này đ đc cung cp
mi thông tin chung và thông tin cá nhân. Khác vi Phone banking ch cung cp các
loi thông tin lp trình sn, call centre có th linh hot cung cp thông tin hoc tr
li các thc mc ca khách hàng. Nhc đim ca Call centre là phi có ngi trc
24/24 gi.
• Phone banking:
ây là loi sn phm cung cp thông tin ngân hàng qua đin thoi hoàn toàn
t đng. Do t đng nên các loi thông tin đc n đnh trc, bao gm thông tin v
t giá hi đoái, lãi sut, giá chng khoán, thông tin cá nhân cho khách hàng nh s
d tài khon, lit kê nm giao dch cui cùng trên tài khon, các thông báo mi
nht… H thng cng t đng gi fax khi khách hàng yêu cu cho các loi thông tin
nói trên. Hin nay qua Phone banking, thông tin đc cp nht, khác vi trc đây
khách hàng ch có thông tin ca cui ngày hôm trc.
• Mobile banking:
Là hình thc thanh toán trc tuyn qua mng đin thoi di đng, song hành
vi phng thc thanh toán qua mng Internet ra đi khi mng li Internet phát
trin đ mnh vào khong thp niên 90. Phng thc này đc ra đi nhm gii
quyt nhu cu thanh toán các giao dch có giá tr nh (Micro payment) hoc nhng
dch v t đng không có ngi phc v. Mun tham gia dch v này, khách hàng
cn đng ký đ tr thành thành viên chính thc trong đó quan trng là cung cp
nhng thông tin c bn nh: s đin thoi di đng, tài khon cá nhân dùng trong
thanh toán. Sau đó, khách hàng đc nhà cung ng dch v thanh toán qua mng
này cung cp mt mã s đnh danh (ID). Mã s này không phi s đin thoi và nó
10
s đc chuyn thành mã vch đ dán lên đin thoi di đng, giúp cho vic cung
cp thông tin khách hàng khi thanh toán nhanh chóng, chính xác và đn gin hn ti
các thit b đu cui ca đim bán hàng hay cung ng dch v. Cùng vi mã s đnh
danh khách hàng còn đ c cung cp mt mã s cá nhân (PIN) đ khách hàng xác
nhn giao dch thanh toán khi nhà cung cp dch v thanh toán yêu cu. Sau khi
hoàn tt các th tc cn thit thì khách hàng s là thành viên chính thc và đ điu
kin đ thanh toán thông qua đin thoi di đng.
• Home banking:
Vi ngân hàng ti nhà (home banking), khách hàng giao dch vi ngân hàng
qua mng nhng là mng ni b (Intranet) do ngân hàng xây dng riêng. Các giao
dch đc tin hành ti nhà thông qua h thng máy tính ni vi h thng máy tính
ca Ngân hàng. Thông qua dch v Home banking, khách hàng có th thc hin các
giao dch v chuyn tin, lit kê giao dch, t giá, lãi sut, báo N, báo Có … s
dng đc dch v Home banking khách hàng ch cn có máy tính (ti nhà hoc tr
s) kt ni vi h thng máy tính ca Ngân hàng thông qua modem – đng đin
thoi quay s, đng thi khách hàng phi đng ký s đin thoi và ch nhng s
đin thoi này mi đc kt ni vi h thng Home banking ca Ngân hàng.
• Internet banking:
Dch v Internet banking giúp khách hàng chuyn tin trên mng thông qua
các tài khon cng nh kim soát hot đng ca các tài khon này. tham gia,
khách hàng truy cp vào website ca ngân hàng và thc hin giao dch tài chính,
truy cp thông tin cn thit. Thông tin rt phong phú, đn tng chi tit giao dch ca
khách hàng cng nh thông tin khác v ngân hàng. Khách hàng cng có th truy cp
vào các Website khác đ mua hàng và thc hin thanh toán vi ngân hàng. Tuy
nhiên, khi kt ni internet thì ngân hàng phi có h thng bo mt đ mnh đ đi
phó vi ri ro trên phm vi toàn cu. ây là tr ngi ln vì đu t h thng bo mt
rt tn kém.
1.1.5.5 Dch v khác:
11
Ngoài nhng sn phm, dch v đã đ cp trên, NHTM còn cung cp các sn
phm và dch v khácdành cho khách hàng nh:
+ Dch v chuyn tin nhanh thông qua đi lý cho Western Union
+ Dch v chuyn tin kiu hi.
+ Dch v cho thuê t st.
+ Dch v gi h vàng.
+ Dch v thanh toán tin mua bán nhà.
+ Dch v môi gii hoc mua bán ngoi t và vàng.
+ Dch v môi gii và mua bán bo him.
1.1.6 Các ch tiêu đánh giá cht lng dch v ngân hàng bán l:
Tha mãn s hài lòng ca khách hàng: dch v ngân hàng do ngân hàng cung
ng là đ đáp ng nhu cu ca khách hàng. Nu nh cht lng ca dch v NHBL
ngày càng hoàn ho, có cht lng cao thì khách hàng s gn bó lâu dài và chp
nhn ngân hàng. Không nhng vy, nhng li khen, s chp nhn, tho mãn v cht
lng ca khách hàng hin hu h s thông tin ti nhng ngi khác có nhu cu
dch v tìm đn ngân hàng đ giao dch.
S hoàn ho ca dch v NHBL: nó đc hiu là gim thiu các sai sót trong
giao dch vi khách hàng và ri ro trong kinh doanh dch v ca ngân hàng. Cht
lng dch v ca ngân hàng ngày càng hoàn ho, gim các sai sót trong giao dch
ca ngân hàng vi khách hàng, gim thiu nhng li phàn nàn và khiu kin, khiu
ni ca khách hàng đi vi ngân hàng. Bên cnh đó là nhng ri ro trong kinh
doanh dch v ca ngân hàng này càng gim thiu và đn mc không còn ri ro.
Quy mô và t trng thu nhp t dch v ca NHBL không ngng tng lên.
ây là kt qu tng hp ca s đa dng dch v, s phát trin dch v và đng
nhiên là c cht lng dch v ca NHBL tng lên. Song, cht lng dch v có tính
ni tri hn c. Bi vì nu nh cht lng dch v không đm bo, không đc
12
nâng cao, thì s đa dng các dch v và phát trin các dch v s không có ý ngha vì
không đc khách hàng chp nhn.
Mt s ch tiêu khác: đó là kh nng cnh tranh v dch v NHBL ngày càng
đc nâng lên, th phn ca tng loi dch v ca NHBL không ngng đc gi
vng và tng lên. Thí d nh: kinh doanh ngoi t, thanh toán quc t, thanh toán
th,…. đt đc mc tiêu đó, tt nhiên là còn tu thuc vào s đa dng dch v,
nghip v Marketing, uy tín và danh ting ca ngân hàng, quy mô và màng li ca
ngân hàng. Song đng nhiên là cht lng dch v s to lên danh ting, uy tín lâu
dài cho ngân hàng, thu hút khách hàng
1.1.7 Các nhân t tác đng ti dch v ngân hàng bán l:
• Nng lc qun tr điu hành, qun lý ri ro:
Phát trin dch v ngân hàng bán l đòi hi phi xây dng mt chin lc lâu
dài và to đc s thng nht trong toàn b h thng, đây là vn đ liên quan đn
nng lc điu hành ca ngi lãnh đo.
Các dch v NHBL v c bn là ging nhau mi ngân hàng. Vì vy, vic
thu hút khách hàng và gia tng doanh thu ph thuc rt ln vào nng lc qun tr
ca tng ngân hàng. iu đó th hin quy trình th tc giao dch đn gin, kh
nng tip th sn phm, đi ng nhân viên gii, tn tâm vi khách hàng, kh nng
cung cp dch v nhanh chóng chính xác… Có nh vy mi có th thúc đy hot
đng kinh doanh NHBL ca ngân hàng ngày càng phát trin.
S phát trin nhanh chóng, li nhun cao luôn đi kèm vi ri ro cao là bài
hc muôn thu, luôn đc các ngân hàng nói đn nhng các ngân hàng cng rt khó
b qua nhng khon li nhun cao này. Xây dng đc h thng qun lý ri ro tt
s giúp hot đng bán l ca ngân hàng phát trin n đnh và bn vng.
• Tính đa dng và tin ích ca sn phm:
Cùng vi s phát trin ca đi sng kinh t - xã hi, nhu cu ca ngi dân
và doanh nghip đi vi các dch v ngân hàng ngày càng đa dng và phc tp.
13
Khách hàng có xu hng chn la giao dch vi ngân hàng mang li cho h cùng
lúc nhiu sn phm đáp ng tt c các nhu cu t tiêu dùng đn tích ly, đu t. Khi
khách hàng đã quen s dng mt vài sn phm mt ngân hàng, h s quyt đnh
chn cùng mt ngân hàng khi có phát sinh nhu cu s dng mt sn phm mi. Sn
phm đa dng, đáp ng mi nhu cu ca khách hàng s hn ch kh nng khách
hàng tìm đn mt ngân hàng khác. Vì vy, mt NHBL thành công là ngân hàng có
nhiu loi sn phm mang li nhiu tin ích cho khách hàng. a dng hóa sn phm
đc xác đnh là bc tp trung đy mnh đu tiên trong chin lc phát trin dch
v NHBL ca nhiu ngân hàng.
• Chính sách khách hàng:
Chính sách khách hàng bao gm vic xác đnh đc nhóm đi tng khách
hàng và chin lc chm sóc khách hàng. Mt chính sách khách hàng tt s gi
chân khách hàng giao dch lâu dài vi ngân hàng. iu này vô cùng có li cho ngân
hàng vì vic gi mt khách hàng c t n ít thi gian và chi phí hn so vi tìm kim
them khách hàng mi. Khách hàng càng trung thành thì ngân hàng càng thu đ c
nhiu li nhun. Mt khi đã yêu mn ngân hàng, khách hàng s gii thiu dch v
ngân hàng vi bn bè, ngi thân đn s dng dch v ti ngân hàng và đã vô tình
làm công tác quan h công chúng cho ngân hàng.
• Thng hiu và chin lc marketing:
Thng hiu và chin lc marketing có nh hng rt ln đn hot đng
kinh doanh ca ngân hàng, đc bit trong phát trin dch v NHBL.
Trong bi cành hi nhp ngày càng sâu rng vào nn kinh t th gii hin
nay, mt ngân hàng mun tn ti, đng vng và to lp nim tin đi vi ngi tiêu
dung thì thng hiu đc coi là yu t đóng vai trò trung tâm trong vic giành, gi
và vn lên trên th trng. Thng hiu giúp ngân hàng duy trì l ng khách hàng
truyn thng, đng thi, thu hút thêm các khách hàng mi, các khách hàng tim
nng. Thc t cho thy, ngi tiêu dùng thng b lôi kéo, chinh phc bi nhng
hàng hóa có thng hiu ni ting và đc nhiu ngi a chung. Nhng ngân