PHƯƠNG HƯỚNG VÀ BIỆN PHÁP XÂY DỰNG MÔ HÌNH THUẾ TRỊ GIÁ GIA TĂNG KHẢ THI Ở VIỆT NAM

~-
'
BO
GIRO
DOC
VA
DfJO TfiO
a a a
Df.ll
HQC
000(
Cilfl
TP
HO
CHi
MUitl
TRUOtiG
Df.ll
HQC
KlrtH
TE
, ,
NGUYEN VAN
THdM
<~-~.
'fi{;f ~

PHU<1NG
HUdNG
v A BIEN
PHAP

XAY DUNG
• •
"
A
'-
A
-'
'-'
?
MO
HINH
THUE
TRI
GIA GIA TANG
IUIA
THI
•
? A
OVIETNAM
•
Chuyen
nganh:
TAl
CHiNH, Lu'U THONG TIEN
T~
vA
TiN Dl)NG
Ma s6 : 5.02.09
" "
LUAN

AN
PliO
TIEN
SI
KHOA
HOC
KINII
TE
• . 9
NGUdi
HUONG
DAN
KHOA
HQC
- '
1. GS. PTS. NGUYEN
THANH
TUYEN
·
Hi~u
Tn.tllng
Truong
D~i
hQc
Kinh
t~
2. PGS. PTS. NGUYEN
THANH
XUONG
~R~I

~P?
OUQG~;j-j\-jp},C!·AI
Pho
Hi~u
Tntdng
Tru'dng
D~i
hQc
Kinh
t~
I.VUN:J_~l~
1
?_~:./':INH
TE
r-· ;··
'
",-

~ ·,
n~,,.
,,
I e./1,1,-j(:.,
OUU(,
vir~
lf•HCMI
: tl!t
\IIFN
\;,~
1
/ll.~l

llllf!
Trwc:1-~~D.~IH9c_.'5'N~r€:'
I_____
••
''
rll
k · • 1 i
tJ
H , · l
f ;
U' V f S N '
-· · T~.
HO
CHi
MINH-
1996 L

~~.?~'-
_
_!
LCJI
CAM DOAN
Toi
xin
cam
doan
day
lB.
cong
trinh

nghien
cli'u
cua
rieng toi,
cac
s6lieu. k6t
qua
neu
tronglu~~
an
lB.
trung thvc
VB
chua
bl'ng
duQc
ai
cong
b6 trong b§t
ky
cong
trinh
nB.o
khac.
NGUYtN
VAN
THdM
MUC
LUC
• •

Trang
?
~
DMODAU
1
CHV0NGl:LfLU~NT6NGQUANVtTHUfVATHUf
TRJ-GIA
GIA
TANG
ctT& f 3
~
~
1.1
BAN
CHAT,
CHlrC
NANG
CUA
THUE
3
1.1.1
St1
c~n
thi~t
va
bltn
ch~t
cua
thu~
· 3

1.
1.2 Chtl:c
nang
cua
thu~
5
1.1.3
Cac
tieu
chuin
ct~t
ra
cho mQt
c~u
true
thu~
hcjp
ly
10
1.2
cAc
LOAI
THU~
QUAN
TRQNG
11
1.2.1
Phan
bi~t
gili'a

thu~
trung uong
va
thug ctia phu<1ng 12
1.2.2
Phan
bi~t
giUa
thu~
trlfc thu va
thu~
gian
thu
14
1.2.3
Phan
bi~t
gili'a
thu~
tren tlm
nh~p,
thu~
tren
chi
tieu
va
thu~
tren
v6n
16

1.2.4
Thu~
phan
tich
hay
thu~
to"ng
hcjp 21
1.2.5
Thu~
do
cac
doanh
nghi~p
hay
ca
nhan
nQp
22
~
' / /
,1'
1.3
VAN
DE
THIET
LA.P
MQT
SAC
THUE

22
1.3
.1
Xac
ctinh
can
ban
tinh
tim~
22
1.3.2
Thu
thu~
30
1.4
THU~
TGGT
-
cAc
UU
NHUQC
DI~M
CHU
Y~U
VA
TI~N
TRINH
AP
Dl)NG
TREN

TH~
GIC~JI
31
CHVONG
2:
QUA TRINH HINH THANH CUA
Hi,t
THONG THUE (J
VrET NAM
VA
THlfC
TRANG LUAT
THlrE
DOANH THU HrEN HANH
37
I • • • •
' ?
2.1
Sd
LUQC
VE
QUA
TRINH
HINH
THANH
VA
PHAT
TRIEN
H:S
THONG

THU~
d
vi:ST
NAM
TV
eAcH
MANG
THANG
8
NAM
1945
37 I
i
i
I
c
••.
J
2.1.1 Giai
doc,tn
I
b~t
dfiu tt! sau Cach
Mc,tng
Thang
Tam
nam 1945
d~n
ngay
ky

k~t
Hi~p
dinh Geneve,
mi~n
B~c
du<;1c
giai
ph6ng vao nam 1954
2.1.2
Giai
doc,tn
II
b~t
dfiu tt! sau khi ky
Hi~p
dinh Geneve
Trang
37
cho
d~n
khi
ca
nude
thang
nh~t
38
2.1.3 Giai
doc,tn
III
b~t

dfru tt! sau 30-4-1975
d~n
nam 1990
41
2.1.4 Giai
doc,tn
IV
dU'<;1C
danh
d~u
bang
CUQC
cai
each
thu~
toan
di~n
vao nam 1990
d~n
nay
2.2
THlJC
TR~NG
CUA H:e
THONG
THUf: v A THUf:
DOANH
THU
Hll~N
HANH

2.2.1
Dai
vdi toan
b()
h~
th6ng
thu~
2.2.1
D6i
v8i toan
b()
h~
th6ng
thu~
2.2.2
D6i
vdi
thu~
doanh thu
CHUONG
3:
CAC
GIAI
PHAP
CHO
VI¢c
HINH
THANH
MO
,

42
45
51
46
49
HINH
THUE
TRJ
GIA
GIA
TANG KHA
THI
<J
VI~T
NAM
63
'
""
,
"'
,
3.1
SlJ
CAN
THIET
PHAI
THAY THE THUE
DOANH
THU
I-IISN

HANH
BANG
THU~
TRl
GIA GIA
TANG
3.2
cAc
QUAN
DIEM
cd
BAN
cA.N QUAN
TRrer
KHr
63
THI~T
K~
MO HINH
THU~
TRl
GIA GIA
TANG
d
VIeT
NAM
68
3.2.1 Xay dtfng
lu~t
thu~

TGGT thay cho
lu~t
thu~
doanh thu
hi~n
hanh phai
k~t
h<;1p
ch~t
che va
d6ng
b()
vdi
vi~c
cai
each toan
di~n
cfiu true
thu~
kh6a
68
3.2.2
Lu~t
thu~
TGGT phai dam bao
kha
thi 69
, '
3.3
Cd

CHE VAN
HANH
CUA THUE TRJ GIA GIA TANG
v A
QUY~N
KHAU
TRU
73
3.4
cAc
Y~u
To
cA.u
THANH
LUAT
THU~
TGGT 76
3.4.1
PhCJ.m
viva
d6i
ttt<1ng
chiu
thu~
3.4.2
Can
ca
tinh
thu~
va

thu~
su~t
3.4.3.
Thu~
tri
gia gia
tang
vcli
tinh
ch~t
Illy thoai,
t(J.O
ra
hi~u
ttng tang gia
l(J.m
phat
va
anh
httdng
d6i
vcli
ho(J.t
dQng
xu~t
khftu
3.4.4
Nguyen
t~c
danh

thu~
cac
ho(J.t
dQng
d~c
bi~t
3.4.5
Giai
phap
d6i
vcli
cac
nha buon ban nho
? '
3.5
CONG
TAC
CHUAN
BJ VE
MAT
QUAN TRJ VA
' ?
~
CACB~NPHAPDONGB0DEAPDVNGTHUE
TRJ GIA GIA TANG d
VI$T
NAM
3.5.1 Cong tac chuftn
bi
v~

m~t
quan tri
3.5.2
Cac
bi~n
phap
d6ng
bQ
khac
di
ap dQng
thu~
tri
gia
gia
tang d
ntt<Jc
ta
3.5.3
Cac
bttclc di c6 tinh
ch~t
tha
tv
cho
vi~c
ap
dQng
thu~
tri

gia gia
tang d
Vi~t
Nam
0
PHl)
Ll)C
'
~
?
0
DANH
Ml)C
TAl
LI~U
THAM
KHAO
Trang
76
78
80
87
88
92
92
146
.155
162
- 1 -
MO

DAU
Trong
ti~n
trinh
cai
each
thu~
kh6a
d
Vi~t
Nam
hi~n
nay,
vi~c
ap
d"ijng
thu~
tri
gia gia
tang
thay
cho
thu~
doanh
thu
rna
v6n
di
dang
t6n

tc).i
nhi~u
nhuqc
diim
quan
trQng
la
v~n
d~
thC5i
sl.;(
c6
sue
loi
cu6n
m(}.nh
me
vi
duqc
.slf
d6ng
tinh
cua
nhi~u
gidi.
Tu
nam
1993,
Bo
Tai

chinh
da
c6
mot
s6
quy
dinh
v~
vi~c
ap
d11ng
thi
diim
thu~
tri
gia
gia
tang
(TGGT)
t(}.i
11
doanh
nghi~p
nhung
')
chua
thu
luQm
du<jc
kinh

nghi~m
gi
dang
ke
ngoai
vi~c
cac
doanh
nghi~p
cu6i
cling
ctuQc
Bo
Tai
chinh
cho
phep
nop
thu~
theo
each
tinh
thu~
doanh
thu
hi~n
hanh.
d
day
c6

2
v~n
d~
cftn duQc
lam
r6:
mot
la,
c6
phai
nud
c
ta
chua
c6
du
di~
u
ki~
n
vi
kha
nang
di
ap
d"ijng
mot
lo(}.i
thu~
tien

ti~n
nhung
doi
hoi
ky
thu~t
hanh
thu
phuc
tgp
la
thu~
TGGT;
hai
la,
mo
hinh
thu~
TGGT
ap
dl}ng
thi
diim
nam
1993
chua
phai
la
mot
mo

hinh
mang
tinh
ch~
t
kha
thi
va
c6
sll'c
thuy~
t phlJ c
m(}.nh
me.
Do
nhu
cftu
buc
bach
ciia
thl.;(c
ti~n,
gftn
day
Nghi
quy~t
cua
Qu6c
hoi
kh6a

IX,
ky
hQp
thu
8
ngay
2811011995
v~
chuang
trinh
xay
dt;ng
phap
lu~t
nam
1996
da
xac
nh~n
dua
:Yao
chtrong
trinh
')
,
chinh
thuc
de
trinh
Quo

c
hoi
kh6
a
IX,
ky
hQ
p thll' 10,
thang
10/1996
ca
c
dl.;(
lu~
t
thu~:
thu~
tri
gia
gia
tang,
thu~
thu
nh~
p
cong
ty'
thu~
thu
nh~

p
ca
nhan.
Tlt
each
d~t
v~n
d~
nay,
mlJC
tieu
vi
d6i
tuQng
nghien
cuu
cua
d~
tai
lu~n
an
la
nh~m
vao
vi~c
xac
l~p
mot
mo
hinh

ap
dl}ng
thu~
TGGT
kha
thi
d
Vi~t
Nam
trong
b6i
canh
chinh
sach
thu~
khoa
duQc
cai
each
toan
di~n.
Di~u
cftn
thi~t
phai
nhfin
m(}.nh
la
mo
hinh

nay
phai
g6 p phftn
dang
ki
va
0
vi~
c tq 0
ra
mot
ngu6
n
thu
ldn,
o.,n
dinh
va
kip
th<Ji
cho
ngan
sach
nha
nude.
M~t
khac,
no
phai
CO

vai
tfO
di~
U
ti~
t
ca
C
hOC}.
t
dong
kinh
t~
Cli
a
ca
C
doanh
nghi~p
trong
n~n
kinh
t~
thi
tnt<Jng.
Phudng
phap
duy
v~t
bi~n

chli'ng
la
phuong
phap
nghien
cuu
dt!CJC
v~n
dtJng chii
y~u
trong
lu~n
an.
Ben
Cqnh
d6;
tac
gia.
cftn
dl}a
vao
cac
nguyen
t~c,
phtrong
ph
a p
sau
day:
nguyen

de
khach
-
2-
quan,
nguyen
H{c
toan
di~n,
nguyen
t~c
th6ng
nh~t
giua
lich
su
va
logic,
nguyen
t~c
di
ttl'
trll'u
tu<1ng
d~n
ClJ
the.,,
phudng
plHip
di~n

dich
-
quy
n(}.p,
phudng
phap
phan
tich
t6.,ng
h<1p,
phudng
phap
h~
th6ng
v. v
Do
d~c
diim
ciia
d~
tai
nghien
cuu,
trong
lu~n
an,
tac
gia
C'O
sir dlJng

mot
s6
tai
li~u
nude
ngo.ai co
lien
quan
d~n
vi~c
ap
dlJng
thu~
TGGT
ciia
th~
gidi,
d~c
bi~t
lad
Phap,
ndi
dfru
tien
ap
d11ng
lo(}.i
thu~
rna
ngay

nay
da
bam
r~
d gfrn
100
nude
tren
th~
gidi
cac
dong
gop
mdi
cua
Iu~n
an
thi
hi~n
tren
cac
m~t
sau
day:
-
H~
th6ng
hoa
cac
v~n

d~
co
lien
quan
d~n
ban
ch~t
chuc
nang,
phan
lo(}.i
thu~
va
cac
y~u
t6
c~u
thanh
mqt
s~c
thu~
dudi
giac
dq
kinh
t~
thi
tru<5ng.
-
Phan

tich
mqt
each
co
h~
th6ng
cac
nhu<1C
diim
C1Ia
lu~t
thu~
doanh
thu
hi~n
hanh
ttl'
do
d~
ra
slJ'
cfrn
thi~t
phai
thay
th~
s~c
thu~
nay
b~ng

thu~
tri
gia
gia
tang.
-
Xay
dl}ng
m6
hinh
thu~
tri
gia
gia
tang
kha
thi
d
Vi~
t N
am
dap
ung
cac
nhu
cfru
v~n
dqng
nqi
t(}.i

ciia
n~n
kinh
t~
cling
nhu
SlJ'
hqi
nh~p
cua
Vi~t
Natn
vao
cong
d6ng
th~
gidi.
Nqi
dung
.ciia
lu~n
an,
ngoai
phfrn
md
dfru
va
k~t
lu~n,
bao

g6m
3
chudng:
-
CHUdNG
1:
LY
LU~N
TONG
QUAN
VE
THUE
VA
THUE
TRl
GIA GIA
TANG
"'
' ' ' ? ""'
;(
-
CHUdNG
2:
QUA
TRINH
HINH
THANH
CUA
Ht:
THONG

THUE
d
VIETNAM
v A
THUC
TRANG
Lu~T
THu~
DOANH
THu
rireN
HANH
-
CHUdNG
3:
CAC
GLX I
PHAP
CHO
VI~C
HINH
THANH
MO
HINH
THUE
TRJ GIA
GIA
TANG
KHA
')

A
THI
d
VI~T
NANI
To
an
bQ
lu~n
an
co
kh6i
lu(Jng
162
trang
danh
may,
11
bang,
biiu,
hinh
ve,
9 phlJ
llJC,
cung
ffiQt
danh
ffilJC
tid
lieu

tham
khao.
··~
- 3 -
CHt10NG
:1
"
""
,._?
~
;(
'
L Y
LU~N
TONG
QUAN
VE
1.,HUE VA
~
A
~
~
THUE
TRI
GIA
GIA
TANG
0
/ /
1.1

BAN
CHAT,
CHVC
NANG
CUA
THUE
1.1.1
Slf
cftn
thiit
va
ban
chftt
ciia
thui
Trong
bfrt
ky
chi
dQ
xa
he?i
nao,
de?
dam
bao
cho
cac
nhu
c~u

chi
tieu
to
ldn
cua
minh,
cac
nha
nude
tren
thi
gidi
d~u
phai
sll'
dqng
thui
nhu
l£l
mQt
cong
ClJ
chu
yiu
Va
quaii
trQng nhftt.
Thui
co
thi

du(Sc
djnh
ngh1a
nhu
me?t
khoan
thu
co
tinh
chftt
cuong
chi
do
chinh
quy~n
thl[c
hiGn
nh~m
mtJC
dich
chu
yiu
dung
de?
trang·
trai
CaC
chi
tieu
cong

CQng
Va
dU(SC
phan
bo"
tuy
theo
kha
nang
dong
gop
cu
a
cong
dan
[93].
Noi
khac,
thui
la
me?t
khoan
dong
gop
b~ng
ti~n
do
nhltng
ngud
i thtJ

thui
thl[c
hiG
n,
co
tinh
chft t
bit
buQ
c~
v1nh
vi~
n,
du(5
c
xay
dtrng
theo
kha
nang
dong
gop
cua
ngudi
chiu
thui
va
khong
co
d6i

ph~n
trl[c
tiip,
nh~m
dam
bao
cho
viGc
trang
trai
nhltng
khoan
chi
tieu
cong
ce?ng,
ho~c
nh~m
thl[c
hiGn
nhltng
mqc
tieu
do
Cd
quan
cong
quy~n
ftn
djnh

(86].
Day
la
me?t
cong
ClJ
the?
hiGn
quy~n
ll[c
cua
nha
nude,
du(Sc
xac
l~p
lTIQt
each
ddn
phudng
va
CO
tlnh
chftt
bfit
bUQC,
khong
quan
tam
din

yiu
t6
thu~n
tinh
cua
ngudi
thq
thui.
Niu
sl[
thu~n
y
d1t(5
C
ph
an
anh
thong
qua
Slf
chufi'n y
CU
a
Qu6
C
hQ
i
d6
i
VC5i

lu~
t
thui,
trong
thl[C ti
Cd
quan
l~p
phap
nay
hanh
XU
quy~n
hanh
vdi
danh
ngh1a
dqi
diGn
ciia
Qu6c
gia,
chl'r
khong
d(}.i
diGn
cho
tung
ca
nhan

ngudi
chiu
thui.
Ngay
ca
t(}.i
nhl1ng
nude
co
cho
phep
ap
I)
' " "

dqng
the
thl'rc
tnrng
cau
dan
y
doi
vdi
nht1ng
van
de
quan
trQng
cua

dftt
nude
cling
lo(}.i
tnr
nhltng
d(}.o
lu~t
v~
thui
ra
ngoai
ph(}.m
vi a p
dtJ
ng
phttdng
thuc
nay.


~

l
-
4-
Ngu<Ji thlJ
thu~
-
thi

nhan
ho~e
phap
nhan
- th-qc
hi~n
nghia
VlJ
nQ
p
thu~
duoi
hinh
thai
ti~
n
t~.
Vi~c
trieh
nq p
bfing
hi~n v~
t,
nhftt
la
trong
khu
vt;re
nong
nghi~p

da
due]e
da
ph~n
eae
nude
bai
bo.
Thui
duQc
thu
mqt
each
vinh
vi~n,
khae
vdi
khoan
vay.
Tuy
nhien,
SlJ'
phan
bi~t
nay
doi
khi
khong
r6
net

nhu
trong
ffiQt
vai
tnr<Jng he]p
ehinh
quy~n
e~n
vay
v6n
b~t
buqe
va
se
hoan
tra
trong
mqt
khoang
th<Ji
gian
kh6ng
nhftt
dinh.
Nhung
day
chi
1£1
nhllng
tru<Jng hQp ngoq.i

1~.
Ngoai
ra,
vi~e
thu
thu~
khong
d~n
d~n
mqt
d6i
ph~n
trt;re
ti~p
nao,
co
chang
la
mqt
st;r
pl;lan
h6i
ehung
thong
qua
vi~e
nha
nude
cung
ung

cho
tftt
ca
cong
dan
mqt
s6
ti~n
ich
cong
cqng:
tren
nguyen
ufc,
chinh
quy~n
dam
bao
cho
ngu<Ji
dan
st;r
an
toan
v@
tai
san
va
con
ngu<Ji

va
cung
cftp mQt
s6
dich
VlJ
mi~n
phi.
Khong
co
d6i
phftn
trt;rc
ti~p
ham
y
hanh
dqng
nqp
thu~
ciia
ngu<Ji thtJ
thu~
khong
tq.
o
nen
mq
t
quy@

n hq.n due] c
d@
n
bu
bfi ng
mq
t
dich
VlJ
hay
mqt
lQi
th~
d~c
bi~t
nao.
Mll'c
thu~
nqp
due]c
_?(aC
dinh
theo kha
nang
dong
gop
ciia
ngu<Ji thlJ
thu~
chll'

khong
can
ell'
vao
mqt
dich
VlJ
cung
Ung
nhftt
dinh.
Thu~
due]c
thu
nhfim
giup
cho
vi~c
trang
tra1
toan
bq
cac
chi
phi
cong,
va
khong
nhfim
tai

trQ
cho
mQ
t
chi
tieu
d~
c
bi~
t.
NIQ
t
each
to~ng
quat,
do
la
cac
khoan
chi
tieu
nhfim
duy
tri
vi~c
cung
Ung
ca
C
dich

VlJ
cong
CQ
ng
mi~
n
phi,
tai
tre]
Ca
C
khoan
d~
U
tu
cong
cqng,
ho~c
de~
tht;rc.
hi~n
mqt
chinh
sach
kinh
t~
nhu
ti~n
hanh
die

bi~n
phap
ch6ng
lq.m
phat,
kich
thich
hoq.t
dqng
kinh
t~,
hay
h6
tre]
cho
ffiQt
chinh
sach
xa
hqi
nhu
vi~c
tai
phan
ph6i
thu
nh~p,
tai
trQ
cho

mqt
s6
chi
tieu
xa
hqi.
Trong
mQi tru<Jng hQp,
thu~
gop
ph~n
dam
bao
cho
vi~c
tai
trQ
mqt
hoq.t
dqng
lien
quan
d~n
lQi
ich
chung.
HC5n
nua,
trong
s6

nhllng
phue5ng
ti~n
huy
dqng
uli
htc
rna
mqt
nha
nuo
c
co
thi
sii'
d11
ng
de"
thtfc
hi~
n
nhllng
m11
c
tieu
d~
ra,
thu~
I a
mQ

t
ky
thu~
t
tuong
d6
i
de"
cho
ngtr<J
i chfr p
ha
nh
duc;5
c nh
i~
u
quy~n
tt1
quy~t
nhfrt.
Th~t
v~y,
de"
co
duc;5c
nhllng
ngu6n
lltc
cftn

-
5-
thi~
t
cho
ho~
t
dq
ng
eli a
chinh
-quy~
n,
nha
nud
c
co
the?
chQ n
ky
thu~
t
buy
dQ
ng
thich
h(Jp
nhu:
buy
dQ

ng
tai
san
va
nhan
l~c
co
tinh
each
cuong
ch~,
ho~c
buy
dqng
v6n
dung
vao
vi~c
thq
d~c
tai
san
va
chi
tieu
cho
nhung
djch
Vl.;t
c~n

y~u
cho
qu6c
gia.
Di~u
?
_, _,
bien
nhien
la
ky
thu~t
thu
thue
cho
phep
ngu<Ji
chap
hanh
du<;fc
ChQn
hta
giUa
nhung
hang
boa
va
dich
Vl.;t
C~n

tieu
thl.;t
trong
khi
hQ
khong
co
quy~n
tt!
ch6i
thtfc
·hi~n
lao
dqng
cong
ich
ho~c
nqp
san
phim
trung
thu
khi
co
yeu
c~u.Tuy
nhien,
d~c
die?m tl[
quy~t

khong
ngan
trd
vi~c
thu~
khoa
can
ban
du<;fc
c~u
t~o
tren
c<J
sd
tinh
ch~t
cuong
ch~.
Noitom
l~i,
ban
ch~t
cua
thu~
du<;fc
bqc
lQ
nhu
Ia
mqt

khoan
dong
gop
b~t
buqc
du<;fc
nha
nude
quy
dinh
thong
qua
h~
th6ng
phap
lu~t
rna ngu<Ji
chju
thu~
-
cac
the"
nhan
hay
phap
nhan
-
se
khong
du(Jc

d~n
bu
ffiQt
each
tr~c
ti~p,
tu<Jng
xung
va
ngu6n
thu
nay
du<;f
c
sli
dl.;t
ng
nh&m
va
0
vi~
c
tai
tr<;f
cho
ca
c
nhu
c~
u

cong
cqng
cua
xa
hQi.
1.1.2
Chuc
nang
cti a
thu~
Thu~
du(Jc
dung
vao
vi~c
gi?
Cau
tra
l<Ji
tuy
thuqc
vao
quan
ni~m
co
du<;fc
d6i
vdi
vi~c
thu

thu~.
Theo
quan
die"m
c6
die"n,
vi~c
t6
chli'c
d<Ji
s6ng
xa
hqi,
cung
cfip
nhung
ti~n
ich
cong
cqng
c~n
phai
du<;fc
bu
d~p
b&ng
nhung
chi
phi.
Chuc

nang
cua
thu~
chu
y~u
mang
tinh
chfit
tai
chinh:
""
'
•)
' /
mqc
tieu
cua
thue
nham
tai
tr(J
cho
nhung
d<Jn
vi
t~p
the
can
yeu
cho

vi~c
to?
chuc
d<Ji
s6ng
xa
hqi,
hay
noi
khac
nh&m
duy
tri
cac
ll[c
lu(Jng
cong
va
trang
trai
chi
tieu
cua
cac
don
vi
hanh
chinh
thong
thu<Jng.

Khai
ni~m
co?
die"n
v~
thu~
g~n
li~n
vdi
hinh
anh
nha
nude-
canh
sat
[91].
Quan
die"m
hi~n
d~i
d~a
tren
Cd
SO
phan
tich
CUC
Cd
ch~
phan

ph6i
nhung
tai
nguyen
va
co
ch~
v~n
hanh
n~n
kinh
t~
thi
tru<Jng.
Th~t
v~y,
vai
tro
ciia
thu~
nh&m
di~u
chinh
vi~c
phan
ph6i
cac
ngu6n
tai
nguyen

trong
di~u
ki~n
v~n
hanh
binh
thu<Jng
cling
nhu
.1'
'
_,
•)
khi
co
xa
y
ra
nhung
dq
t
bi~
n
Ctl
a
ne
n
kinh
te.
Theo

quan
diem
-
6-
" .
.,
nay,
thue
khong
nhung
mang
chuc
nang
tai
chinh
rna
con
the
hi~n
chuc
nang
kinh
t~
va
chuc
nang
xa
h()i
[89].
Trong

th1fc
ti~n,
cac
h~
thBng
thu~
hi~n
t().i
dam
nh~n
ca
ba
chuc
nang:
chuc
nang
tai
chinh,
chuc
nang
kinh
t~
va
chuc
nang
xa
h()i.
Trong
ca
ba

chuc
nang
nay
luon luon
tbn
t().i
cac
mBi
quan
h~
xung
kh~c
vi
le
cac
mqc
tiel:!
nh~m
thu
lcJi
v~
m~t
tai
chinh,
dam
bao
cong
b~ng
xa
h()i

va
th1fc
hi~n hi~u
qua
kinh
t~
thu'dng
rftt dBi
nghich
vdi
nhau
[80].
+ Chttc
nang
hii
chinh
Chuc
nang
tai
chinh
cua
thu~
la
chuc
nang
chu
y~u
d cftp
GQ
nha

nude.
Th~t
v~y,
g~n
90%
chi
tieu
ngan
sach
thuC1ng
chr<:Jc
dam
bao
b~ng
ngubn
tai
tr<:J
tli'
thu~.
Chuc
nang
nay
it
d~m
net
bon
d
cftp
d()
dia

phuong
vi
thong
thuC1ng
c~c
khoan
thu~
dia
phuong
chi
dam
bao
50%
ngubn
thu
ngan
sach
dia
phuong.
Tuy
nhien,
ngan
sach
dia
phu'ong
thUdng
nh~n
m()t
ph~n
quan_ trQng trq cftp

tli'
ngan
sa
ch
nha
nu'O
C
va
do
do,
nhin
chung
thu~
the"
hi~
n
Slf
tai
trQ
chu
llf'c
cho
cac
t~p
the"
cong.
? , ' ?
De
thlf'c
hi~

n
chuc
nang
tai
chinh,
thue
phai
sinh
so1
nay
nd,
tuc
phai
nh~m
vao
sB
luqng
ngUdi
chiu
thu~
cang
nhi~u
cang
tBt
(nguyen
t~c
pho"
c~p
cua
thu~:

principe
de
l'universalite)
va
phai
danh
vao
di~n
dBi
tuqng
chiu
thu~
cang
r()ng
cang
t6t
hay
noi
each
khac
phai
h().n
ch~
cac
truC1ng
hqp
mi~n
giam
thu~.
Them

vao
do'
vi~
c
thu
thu~
phai
vli'a
bao
dam
tinh
o"n
dinh
(stabilite)
vli'a
dam
bao
tinh
co
gian
(flexibilite
).
Dam
bao
tinh
o"n
dinh
ham
y
khong

nen
thay
cto"i
thu'dng
xuyen
ch~
ctQ
thu~
va
ct6ng
thdi
dam
bao
tinh
co
gian
cho
phe
p
thay
cto"i
thu~
sufi t
nhung
khong
gay
ph
an
ung
quan

trQ
ng.
Yeu
c~
u
co
ctU<:;f
c
ngub
n
thu
db
i
da
o
khong
nhftt
thi~t
b~t
ngu6n
tit
vi~c
ap
d~t
nhung
thu~
suftt
cao.
Kinh
nghi~

m
cho
thfi y
khi
vu'<:;f
t
qua
mQ
t
gidi
hq
n
na
0
cto
vi~
c
tang
thu~
SUft
t
se
dft
n
d~
n
h~
qua
t().
0

Sl]
Slf
t
gia
m
ngub
ll th
ll
(theo
ly
thuy~
t
ctu<Jng
cong
Laffer).
!
J
-7-
Trong
h~
th6ng
thu~
cac
nude
thuc1ng
co
diim
chung
hl:
co

mqt
vai
lo(J.i
thu~
thi
hi~n
t6t
chuc
nang
tai
chinh
trong
khi
illQt
s6
lo~i
thu~
khac
khong
thl}c
hi~n
mqt
each
thoa
dang
chu.c
nang
nay.
d
Phdp,

la
nefi
ap
dqng
thu~
tri
gia
gia
tang
(TGGT)
dftu
tien
da
cho
phep
dap
ung
duc:;Jc
yeu
cftu
md
rqng
ngu6n
thu
do
di~n
chiu
thu~
bao
tnlm

toan
bq
cong
dan
trong
nude
va
co
it
truc1ng
hc:;Jp
mi~n
ghim
thu~.
Nguc:;Jc
l(J.i,
·d6i
vdi
thu~
thu
nh~p
thi
co
gftn
50%
nhllng
nguc)i
chiu
thu~
da

tim
each
khong
phai
nqp
va
trong
ch~
dQ
thu~
thu
nh~p
thuc1ng
co
qua
nhi~u
nhllng
khoan
giam
va
khfru
tnr
thu~.
Do
do,
trong
h~
th6ng
thu~
cua

Phap
khoan
thu
co
hi~u
qua
nhftt
la
thu~
TGGT,
trong
khi
do
hi~u
qua
cua
h~
th6ng
thu~
thu
nh~p
khong
cao.
+
Chtic
nang
kinh
t~
Xet
dudi

IDQt
giac
dQ
khac,
thu~
con
dtrc:;Jc
xem
la
illQt phuefng
ti~n
hanh
dqng
t6i
uu
nhin
dudi
goc
c(J.nh
di~u
ti~t
kinh
t~.
Th~t
v~y,
chi
cftn
thay
do?i
thu~

suftt,
cho
hudng
nb11ng
uu
dai
trong
illQt
vai
tnrc)ng
hc:;Jp,
ki
ca
cho
mi~n
thu~
CO
the?
tac
dqng
tich
Cl}C
d~n
sinh
ho~t
cua
cac
hQ
gia
dinh,

anh
hudng
d~n
tieu
thq,
ho~c
tac
dqng
d~n
thai
dQ
cua
nh11ng nguc)i
gdi
ti~t
ki~m
va
til'
do
anh
hudng
d~n
muc
ti~t
ki~m,
ho~c
con
co
thi
tac

dqng
d~n
quy~t
dinh
Cll
a nh11ng nguc)i
chu
doanh
nghi~
p
va
dftn
d~n
h~
qua
la
anh
bud
ng
d~
n
ca
muc
dft
u tu.
Theo
Gabriel
Ardant
[79],
m~

c
du
cud
ng
ch~
1£1
thuQ c
tinh
can
ban
cua
thu~,
nhung
khi
xay
dl}ng
ffiQt
s~c
thu~
thi
v~
m~t
ky
thu~
t
ca
C
chinh
phu
thuc)

ng
CO
XU
hud
ng do i
hoi
Sl}
tij'
gia
C chft p
hanh
cua
nguc)i
dan
hefn
la
d~
cao
Sij'
can
thi~p
qua
illUC
cua
nha
nude.
Th~t
v~y
so
vdi

cac
hinh
thuc
can
thi~p
khac
cua
nha
nude,
hinh
thuc
thu~
di
cho
nguc1i
dan
co
quy~n
h(}.n
r<?ng
rai
hefn
[93].
Khac
vdi
nh11ng
quy
dinh
g~t
gao

v~
dong
khung
gia
ca
(blocage
des
prix)
ho~
c
v~
gid
i
h(}.
n
ty
gia
h6
i
doai,
cong
ctJ
thu~
la
m<?
t
phuefng
ti~n
khong
doi

hoi
phai
ti~n
hanh
nhlfng
thu
tlJC
kiim
tra
ho~c
ch~
tai
d~c
bi~t.
Tac
nhan
kinh
t~
tlf
do
chon
ll}a
nen
hanh
-
8-
dQng
hay
khong
hanh

dQng
theo
hudng
du(Jc
d~
nghi,
v<JI
di~u
ki~n
don
gian,
se
du(Jc
hudng
nhung
uu
dai
v~
thu~
n~u
chQn
theo
hudng
phu
h(Jp
vdi
l(Ji
ich
chung
ho~c

l(Ji
ich
kinh
ti
cua
d~t
n11oc;
quy~n
quy~t
dinh
ChQn
hudng
hanh
dQng
hoan
toan
thUQC
v~
du<Jng
sl[.
Vi~c
sli'
dtJng
thu~
nhu
mQt
phu<Jng
ti~n
tac
dQng

d~n
n~n
kinh
" " "
te
c6
the
du(Jc
thl[c
hi~n,
hoijc
trong
khuon
kho
ffiQt
chinh
sach
toan
di~n,
hoijc
trong
khuon
kho" ffiQt
chinh
sach
khu
Vl[C.
" - "
Tac
dQng

toan
di~n
c6
the
dien
ra
trong
ngan
hq_n
hoijc
trung
hqn.
"
Trong
khuon
kho
mqt
chinh
sach
mang
tinh
th<Ji
c<J
(politique
conjoncturelle),
vi~c
tang
hoijc
giam
thu~

su~t
thu~
thu
nh~p
tac
dq
ng
dtf n mll'c
tieu
thtJ
va
ti~
t
ki~
m.
B
i~
n
dq
ng
thu~
su~
t
thu~
l(Ji tll'c
anh
hud
ng
d~
n mll'c

dfi
u
tu.
Bi~
n
dq
ng
thu~
su~
t
thu~
TGGT
phan
hBi
tren
gia
ca,
va
do d6
tac
dQng
d~n
mll'c
dQ
lqm
ph
at.
" /
Trong
khuon

kho
mqt
chinh
sach
trung
hqn,
shll'c
nang
kinh
te
cua
thu~
dtrCJc
the"
hi~n
thong
qua
cac
hCJp
ct6ng
v~ thu~
hoijc
cac
h<1p
dBng
qua
d6
nha
nude
cam

k~t
cho
cac
xi
nghi~p
thuqc
khu
Vl[C
cong
hoijc
til ffiQt
s6
UU
dai
V~
thu~
VOi
di~U
ki~n
cac
Xl
nghi~p
nay
dfiu
til
theo
hudng
k~
hOqCh
nha

nude
V().Ch
ra.
? " " ? '
A
nh
hud
ng
eli a
thue
do
i
vd
i
ph
at
trie
n
va
da
u
tu
thu<J
ng
co
tinh
quy~t
dinh
Va
nhung

ngu<Ji
lanh
dqO
d~t
n110C
th11dng
CO
khuynh
hud
ng
sli' dtJ
ng
thu~
de"
tq.
o
di~
u
ki~
n
thu
c
da"
y hoq. t
dq
ng
kinh
t~
va
d6i

pho
voi
nq_n
th~t
nghi~p.
V~n
d~
t~p
trung
d die"m:
nen
giam
thu~
l(Ji tll'c
d6i
voi
cong
ty
hay
nen
co
nhung
bi~n
phap
dijc
thu
de"
khuy~n
khich
nhung

xi
nghi~p
dau
ttr.
+
Chlic
nang
xa
hqi
Chll'c
nang
thll'
ba
ph
at
xu~
t ttl' y
tud
ng
h~
th6
ng
kinh
t~
thi
trud
ng
c6
nhi~
u

khuy~
t
t~
t.
De"
khi
c phtJ c
tinh
tr().
ng
thi~
u
cong
b~ng
trong
xa
hqi,
thong
thu<Jng,
c<J
ch~
phan
ph6i
cac
ngu6n
tai
I
J
-
9-

nguyen
du(fc
thl}c
hi~n
theo
hudng
co
di~u
chinh,
ho~c
thong
qua
mqt
sl}
gia
tang
nhung
khoan
chi
tieu
cong
cqng
(dtrdi
d~ng
tr<1
c~p
xa
h(>i
hay
dftu

tu
mang
tinh
t~p
thi
cho
nhung
thanh
phftn
it
du(fc tru
dai
nh~t
trong
xa
h(>i),
ho~c
dudi
d~ng
nhung
bi~n
phap
nhu
mi~n
giam
thu~
cho
nhung
thanh
phftn

co
thu
nh~p
th~p
nhftt
trong
xa
hqi.
Trong
thl}c
ti~n,
hai
hanh
dqng
nay
hoa
l~n
vdi
nhau
vi
Vl~C
gia
tang
ca
C
khoan
chi
tieu
xa
hQ

i
thud
ng
du(f C
tai
tr(f
tU
Sl}
gia
tang
thu
thu~
d6i
vdi
cac
khoan
thu
nh~p
cao
nh~t.
Sll' dl}ng
thu~
vao
illQt
illl}C
dich
xa
hQi
d~n
d~n

di~u
du(fc gQi
la
"cai
each
thu~"'
m(>t
chinh
sach
du(fc
cac
nude
Bic
Au
thl}c
hi~n
dudi
tac
d(>ng
cua
cac
dang
phai
dan
chu
-
xa
h(>i.
Nhu
Thl}y

Diin
va
Dan
M~ch,
phfrn
ldn
thu~
du(fc sll' dl}ng
theo
goc
cgnh
tai
phan
ph6i
va
tai
tr<1
cho
cac
khoan
chi
tieu
xa
h(>i. Phuc5ng
thuc
can
thi~p
v~
m~t
thu~

CO
illl}C
dich
dgt
d~n
Slj
cong
b~ng
xa
hQi,
chu
y~u
dl}a
tren
cc5
sd
xac
l~p
tinh
ch~t
lUy
ti~n
cua
thu~
va
d~c
tinh
co
phan
bi~t

d6i
vdi
tli'ng
c<:1
nhan.
Thu~
su~
t
lu
y
ti~
n du(f c a p
dt1
ng
trong
mq
t
sci
trud
ng
h<1
p
nhu
d6i
vdi
thu~
thu
nh~p,
thu~
di

san,
thu~
t~ng
v~:t

V~n
d~
ct~t
ra
la
r~
t
kho
xac
dinh
gidi
hgn
muc
luy
ti~n
eli a
thu~.
Qua
th~
t,
co
the'
nh~n
th~y
trong

thl}c
t~,
khi
d~t
d~n
mqt
gidi
h~n
nao
do,
vi~c
tang
thu~
suftt
co
thi
keo
theo
nhung
h~
qua
kinh
t~
t6i
t~
ho~c
.
tgO
nen
nhung

hi~n
tu(fng
gian
l~n,
tr6n
thu~
d
illUC
dQ
trfrm trQng.
D~c
tinh
co
phan
bi~t
d6i
vdi
tung
ca
nhan
cua
thu~
d~t
ra
yeu
cftu·
tim
hiiu
tinh
trgng

gia
canh
cua
ngudi
chiu
thu~,
nh~t
la
ganh
n~ng
gia
dinh
cua
duc5ng sl}.
Do
la
tntdng
h<1p
lien
quan
d~n
thu~
thu
nh~
p
va
trong
illQ
t chli'ng ml}c
nao

do'
thu~
nha
d
va
thu~
di
san
rna
thu~
su~t
du(fc
xac
dinh
tuy
theo
muc
dQ
than
thuqc
cua
ngudi
thua
hudng
di
san
d6i
vdi
ngttdi
nhu(fng

thua
k~.
Nhung
ky
thu~
t
da
nh
thu~
dl}a
va
o
tinh
trg
ng
ca
nhan
eli a
ngud
i
thtJ
thu~
chi
a p
dl}
ng
du(f C
d6
i
vdi

lllQ
t
s6
lO(}
i
thu~
ClJ
the?,
Va
kh6ng
a p
dtJ
ng
du(f c
d6
i
vd
i
ca
c
logi
thu~
kha
c.
-
10-
Tuy
nhien,
thu~
tlf

no
khong
the"
dam
nh~n
du\f c
vai
tro
th~
t
Slfla
ffiQt
cong
ClJ
chu
llfC
trong
vi~C
giam
bdt
cac
b~t
cong
trong
xa
h(}i
n~u
nhu
khong
co

nhung
thay
do\
din
ban
v~
m~t
tr~t
tlf
xa
h(}i.
? " "
1.1.3
Cac
tieu
chuan
dijt
ra
cho
mqt
diu
true
thue
hqp
Iy
Lich
sl!
loai
ngu<3i
da

chling
ki~n
slf
ra
d<3i
va
phat
trie?n
(th~m
chi
ca
Slf
m~t
di)
cua
nhi~u
loq.i
thu~
khac
nhau.
Khuynh
hudng
chung
cua
mQi
nha
nude
la
mong
mu6n

sa
dl}ng
d6ng
th<3i
nhi~u
loq.i
thu~
trong
mqt
c~u
true
thu~
thich
hc:Jp.
C~u
true
nay
phai
dap
Ung
dU'\fC
illQt
s6
tieu
chufrn
nh~t
dinh
theo
y
d6

rna illQt
nha
nude
nao
do
mong
mu6n.
Vao
luc
dftu,
nhu
cftu
nay
dU'CJC
nha
kinh
t~
hQc ngu<3i
Anh
Adam
Smith
to?ng
k~t
qua
vi~c
dinh
nghia
4
quy
t~c

cua
thu~:
-
Quy
t~c
thli
nh~t:
quy
t~c
cong
bang
(regie
de
justice).
Noi
ro
hon,
m(}t
c~u
true
thu~
hc:Jp
ly
khong
danh
m(}t
d~c
quy~n,
m(}t
Slf

chudc
giam
cho
b~t
eli
ngudi
chiu
thu~
nao.
Thu~
phai
du\fc
d~t
ra
tuong
xung
vdi
kha
nang
dong
gop
cua
hQ.
-
Quy
t~c
thu
hai:
Thu~
mang

tinh
khach
quan
(abscence
d'arbitraire)
-
Quy
t~c
thu
ba:
ti~n
lc:Ji
(regie
de
commodite)
-
Quy
t~c
thli
tu:
ti~t
ki~m
(regie
d'economie).
Co
nghia
la
chi
phi
quan

tri
va
chfip
hanh
mqt
loq.i
thu~
phai
d
muc
t6i
thie?u,
hqp
ly.
Nhung
quy
t~c
noi
tren,
ro
rang,
trong
giai
doq.n
c~n
dq.i
vftn
con
sue
thuy~

t phtJ c.
Song
cac
nha
lam
lu~
t,
cac
kinh
t~
gia
hi~n
nay
d~u
cho
rang
chung
cftn
phai
duqc
di~u
chinh
lq.i
cho
phil
hc:Jp
vdi
di~u
ki~n
d~c

thu
cua
ngay
nay.
Theo
chung
toi,
cac
quy
tic
do c5.n
du\fc
di~n
dq.t
nhu
sau:
1/
Phai
bao
dam
tinh
cong
b~ng.
Sl[
cong
bang
d
day
nhfit
thi~

t
phai
d~
c~
p
theo
2
ca
ch
ti~
p
c~n:
cong
bii
ng
theo
chi~
u
-
11
-
ngang
va
cong
b~ng
theo
chi~u
dQc.
"Cong
b~ng

theo
chi~u
ngang"
la
khai
ni~m
g~n
vdi
vi~c
nhl1ng
nguoi
co
kha
nang
nhu
nhau
phai
bi
danh
thu~
b~ng
nhau,
con
khai
ni~m
"cong
b~ng
theo
chi~u
dQc"

d6ng
nghla
vdi
vi~c
cftn
phai
danh
thu~
khac
nhau
d6i
vdi
nhl1ng
nguoi
co
kha
nang
khong
gi6ng
nhau.
Ngoai
ra,
sl{
cong
b~ng
trong
vi~c
danh
thu~
cling

duqc
hiiu
theo
2
each
ti~p
c~n
khac:
nguy~n
t~c
lQi
ich
(tli'c
la
nguyen
t~c
danh
thu~
theo
ty
1~
lqi
ich
rna mQi
nguoi
dan
nh~n
duq
c
tu

hoe}
t
dqng
cong
cqng)
va
nguyen
t~c
kha
nang
dong
gop
(c6
nghia
la
nguyen
t~c
danh
thu~
vao
nguoi
dan
g~n
vdi
thu
nh~p,
cua
cai
cu.a hQ)
[52].

21
Phai
d~t
duqc
tieu
chu§n
hi~u
qua.
Di~u
nay
ch6:
cfru
true
thu~
phai
nh~m
vao
vi~c
t(J.o
ra
ngu6n
dinh
va
kip
thoi
cho
ngan
sach:
datn
bao

ti~t
ki~m.
thi
hi~n
d
/ ?
thu
lon,
on
3/
Phai
dem
l~i
slf
fin
djnh
v~
kinh
t~
va
chinh
trj
cho
xa
hqi.
-
-
Thu~
co
thi

sti' dtJng
nhu
Ia
mqt
phuong
ti~n
di
thay
do\
co
cfru
xa
h(>i.
-
Thu~
con
co
vai tro
ldn
trong
vi~c
chuyin
dich
co
cfru
kinh
t~.
Ttfu
trung,
thu~

phai
thi
hi~n
ca
hai
vai
tro
rfr
t
xung
kh~c
vcH
nhau:
-
Dq
ng
vi
en
ca
c
ngu6
n
tai
llJ'c,
day
la
vai
tro
v6
n

co
va
rfr
t
co
ban
cua
thu~.
-
Di~u
ti~t
a tftm
VI
mo
cac
ho(}t d(>ng
cua
n~n
kinh
t~
va
dam
bao
cong
b~ng
xa
hqi.
1.2
CAC
LOJ}.I

THUft
QUAN
TRQNG
s6
luc;fng
cac
lo(J.i
thu~
thuong
rfrt
nhi~u
va do
do,
cftn
thi~t
phai
t~p
hc;Jp
chung
theo
cac
nhom
dl!a
vao
cac
tieu
thli'c
khac
nhau.
Cac

xa
hqi
da
tung
mo
udc
thi~t
l~p
m(>t
lo(J.i
thu~
duy
nhfrt
co
the?
thay
th~
to
an
bQ
ca
c
lo(J.
i
thu~
hi~
n hltu. v a 0
th~
ky
thll'

.:.
12-
18,
nhung
nha
kinh
t~
hQ
c
theo
phai
trQ
ng
nong
(physiocrates)
cho
r~ng
d~t
dai
la
ngu6n
g6c
cua
t~t
ca
ffiQi
Slf
giau/c6,
do do
hQ

mucin
thi~t
l~p
mQt
h~
th6ng
thu~
dtfa
tren
ce1
sd
thu~ di~n
tho?
(impot
foncier).
Gfin
day,
vao
nhung
nam
1950
mQt
nha
cong
nghi~p
Phap,
ong
M.
Schueller,
d~

xufrt
thi~t
l~p
mQt
lo~i
thu~
duy
nh~t
danh
tren
nang
hrQng vi
ong
ch.o
r~ng
muc
tieu
thl.}
nang
hrQng
giup
xac
dinh
muc
thu
nh~p
d
c~p
dQ
tung

ca
nhan
hoi:].c
tli'ng
hQ
gia
dinh.
Sau
d6,
c6
nguC1i
d~
xu~t
lo~i
thu~
duy
nh~t
danh
tren
chi
tieu
hoi:].
c
tren
v6
n.
Do
xu~
t
ph

at
ttl'
cac
y
tud
ng
phi
thl[c
t~
nen
t~
t
ca
nhung
d~
xu~
t d6
d~
u
khong
duQ c
thl[c
hi~
n
trong
qua
khu
va
ke?
ca

hi~n
nay
t~i
b~
t
cu
nude
nao.
v a
l~i,
vi~
c hQp
nh~
t
toan
bq
s6
thu~
thu
vao
mqt
lo~i
thu~
duy
nh~t
c6
the?
dftn
d~n
nht1ng

dii
m
bfr
t
lQ
i
v~
mi:].
t
thu
ho~
ch
vi
thl[c
ti~n
cho
thfry:
mQ
t
s6
h!Qng
s~c
thu~
duQc
qui
dinh
d
muc
dQ
vli'a

phai
la
di~u
kien
cfin
thi~t
di
t~o
ra
s6
thu
Ion
va
o?n
dinh
cho
ngan
sach
nha
mrdc.
Tuy
nhien,
cling
cfin
phai
tranh
vi~c
re1i
'Lao
khuynh

huang
ngu<;c
l~i
la
gia
tang
s6
luQng
chung
lo~i
thu~
c6
thu
ho~ch
thftp.
C6
the?
nh~n
th~y,
trong
h~
th6ng
thu~
cua
cac
nude
phat
trie?n
dang
c6

khuynh
huang
t~p
trung
viec
hanh
thu
vao
mQt
vai
lo~i
thu~
quan
trQng,
c6
g~ng
bo
bot
nht1ng
lo~i
thu~
rna
s6
thu
khong
dang
ke?.
Dtl
v~y,
hi~n

nay
s6
lu<;ng
chung
lo~i
thu~
vftn
con
nhi~u,
vi~c
s~p
x~p,
phan
lo(J.i
c6
thi
thl[c
hi~n
theo
nhi~u
each
khac
nhau.
1.2.1
Phan
bi~t
gh1a
thu~
trung
udng

va
thu~
dja
phudng
Sl[
phan
bi~t
nay
giup
do
lu0ng
muc
dq
phan
quy~n
v~
mi:].t
thu~
t<J.i
mQ
t
qu6
c
gia.
Th~
t
v&,
y,
t~
i

ca
c
nud
c
theo
ch~
dQ
t&,
p
trung,
sl[
phan
chia
git1a
thu~
trung
l1C1ng
va
thu~
dia
phl1C1ng
khong
d6ng
d~u
va
c6
khuynh
huang
nghieng
v~

h~
th6ng
thu~
nha
nude.
Chu
y~u,
do
la
tnr0ng
hQp
cua
nude
Phap
ke?
ttl'
nam
1982,
mi:J_c
dtl
da
CO
nhi~u
bien
phap
tan
quy~n
duQC
ap
dtJng.

Hien
nay,
kh6i
luQng
thu~
trung
ue1ng
chi~m
khoang
17%
GDP,
trong
khi
thu~
dia
phucJng
chi
chi~
m
khoa
ng
bon
5%.
-
13-
Tq.i
cac
qucic
gia
lien

bang
nhu
Hoa
Ky,
Due,
ho~c
ThlJ.Y
S1
slf
phan
chia
giua
thu~
trung
U'e5ng
va
thu~
dia
phue5ng
co
tinh
chft t

' ' , ?
dong
deu
hc5n.
Mqt
phan
quan

trQng
thue
duQc
thu
tt!
cac
bang
(d
Due
ty
1~
cac
khmin
thu~
rna
ngan
sach
bang
duQc
thu
va
giu
lq.i
100%
chi~m
d~n
50%
to?ng
sci
thu~

ciia
ca
nude)
[93]
d
day
cfin
thi~
t
phai
ph
an
bi~
t
ba
mcii
quan
h~
co
the?
co
tu
y
theo
muc
dq
ch~
t
che
cii a mcii

day
lien
h~
giua
thu~
trung
uc5ng
va
thu~
dia
phuc5ng.
Trong
mci i
quan
h~
thu
nhft t,
co
slf thci
ng
nhft t
cao
do
v~
h~
thcing
thu~
du<Jc
d~t
ra,

rna
trong
do
nha
nude
thu
toan
bo
cac
khoan
thu~
va
phan
phcii
mot
sci
cac
khoan
thu~
ho~c
mot
ty
1~
phftn
tram
cua
mqt
vai
loq.i
thu~

cho
cac
t~p
thi
dia
phuong.
Vftn
d~
con
lq.i
hl.
vi~
c
ph
an
phci i
cho
dia
phue5ng
duQ
c
thlfc
hi~
n
theo
nhung
di~u ki~n
nao:
ho~c
do

trung
ue5ng
toan
quy~n
quy~t
dinh
tren
Cd
sd
ffiQt
s6
nhung
chi
tieu
khach
quan,
ho~c
can
CU
vao
cac
quy
dinh
co
tinh
l~p
hi~n.
Vdi
cong
thuc

thu
hai,
thu~
dia
phue5ng
la
thu
thu~
bo?
sung
cho
thu~
trung
uc1ng.
Di~u
nay
co
ngh1a
la:
khong
co
thu~
dia
phue5ng
rieng
bi~
t,
khoa
n
thu

eli a
dia
phue5ng
ph
at
sinh
tt! mq t ty
1~
phftn
tram
thu~
ghep
vao
thu~
trung
uc1ng. Tq.i
Phap,
tt!
lau
ngu<Ji
ta
cho
phep
cac
dia
phtWng
duQc
them
vao
ch~ng

hq.n
m6i
d6ng
franc
thu~
nop
cho
nha
nude
mot
vai
xu
thu
cho
ctta phuc1ng.
Cong
thuc
thu
ba
phu
hQp
vdi
logic
tan
quy~n
he5n
rna
qua
do
cac

dia
pbue1ng
co
moth~
thcing
thu~
tach
bi~t
vdi
thu~
cua
trung
tWng;
cac
t~p
thi
dia
phue5ng
co
the?
thu
cac
loq.i
thu~
rieng
bi~t
cua
dia
phuc5ng.
Hi~

n
nay,
h~
thci ng
thu~
tq.i
Ph
a p
k~
t
hQ
p
ca
ba
cong
thll'c
tren:
nha
nude
rot
cho
cac
dja
phtWng
mqt
ty
1~
phftn
tram
thu~

TGGT
dudi
dq.ng
trQ
cftp
ciia
nha
nude
cho
dia
phue5ng, dBng
thdi
cho
phep
dia
phue5ng
thu
khoan
phtJ
trqi
ctcii
vdi
mqt
vai
loq.i
thu~
VU
cho
dja
phuc5ng

du'QC
thu
cac
loq.i
thu~
rieng
nhu
thu~
hanh
ngh~,
thu~
nha
d,
thu~
di~
n
tho?.
-
14-
1.2.2
Phan
bi~t
git1a
thu~
tn(c
thu
va
thu~
ghin
thu

Day
la
stt
phan
bi~t
duc;sc
xem
la
quan
trQng nhftt
vi
da
gop
phftn
x~p
cac
lo(}.i
thu~
khac
nhau
vao
hai
chung
lo(}.i
ldn
tudng
dudng.
Thui
trttc
thu

d-qa
tren
co
sd
nhung
du
li~u
ch~c
ch~n
nhu
thu
nh~p
ho~c
v6n,
di~u
nay
cho
p~ep
hanh
thu
theo
nhung
khoang
each
thc1i
gian
d~u
d~n,
tren
nguyen

t~c
d-qa
tren
vi~c
quy
dinh
m<?t
thc1i
ky
tinh
thu~
(c6
thi
la
m<?t
nam).
Thui
gian
thu,
nguc;sc
l(}.i,
d-qa
tren
co
sd
nhung
str
ki~n
khong
di~n

ra
d~u
d~n,
c6
tinh
ng~t
quang
nhu
cac
khoan
chi
tieu
va
do
d6,
vi~c
thu
thu~
di~n
ra
,
trong
suo
t
ca
nam.
v~
m~
t
tam

ly'
str
phan
bi~
t
thui
trtrc
thu
va
thui
gian
thu
rft t
c6
co
sd
vi
nhung
nguc)i
chiu
thu~
cam
nh~n
thui
trtrc
thu
r6
hdn
thui
gian

thu.
Doi
khi
nguc1i
chiu
thui
con
ngh1
m<?t
each
sai
lftm
ring
thui
gian
thu
khong
phai
la
m<?
t
s~c
thui
vi
hQ
khong
y thU'c
duQc
hQ
dang

phai
nqp
lo(}.i
thui
d6
cho
nha
nu.Oc,
ch~ng
h(}.n
nhu
thui
TGGT.
Cling
c6
hie
rftt
kh6
phan
bi~t
giua
thui
gian
thu
va
thui
trtrc
')
"'
. ,

thu.
Tuy
nhien,
c6
the
n6
i,
thue
tnrc
thu
dva
trtrc
tie
p
tren
co
sd
tai
san
ho~c
ca
nhan
nguc1i
chiu
thui.
Thui
gian
thu
d-qa
tren

co
sd
cong
vi~c
san
xuftt,
ban
ho~c
nh~p
khiu
hang
h6a
va
tieu
dung.
Day
la
lo(}.i
thui
thuc)
ng
do
nguc) i
san
xuft t
ho~
c
ban
hang
ung

nqp
trudc
va
sau
d6
thu
l(}.i
ctla
nguc1i
mua
hang
(cling
la
nguc)i
thtrc
ti
ganh
chiu
khoan
thui
nay).
S-q
phan
bi~t
hai
lo(}.i
thui
trtrc
thu
va

gtan
thu
dan
din
str
phan
bi~t
giua
nguc1i
chiu
thui
va
nguc1i
n<?p
thui.
Vdi
thu~
trttc
thu,
nguc) i
chiu
thui
eli
ng
d6
ng
the)
i
la
nguc1 i

n<?
p
thui,
tU'c
la
nguc1i
ganh
chiu
thtrc
ti
khoan
thui
nay.
D6i
vdi
thui
gian
thu,
nguc1i
chiu
thu~
tach
bi~t
vdi
nguc1i
n<?p
thui,
ngudi
nqp
la

ngudi
ban
hang
ho~c
ngudi
san
xuft t,
ngudi
chiu
la
ngudi
tieu
thlJ.
d
cac
nude
phuong
Tay,
tieu
chufrn
hanh
chinh
la
tieu
chufrn
quan
trQ
ng
de?
t6' chUC

ca
C
don
Vi
thu
thui
dtfa
tren
Cd
S d
Slf
ph
an
-
15-
bi~t
giua
thu~
tn.rc
thu
va
thu~
gian
thu.
TU'
do
nguC1i
ta
tach
bi~t

hai
ddn
vi
hanh
chinh,
ffiQ
t phlJ
trach
v~
thu~
tn.rc
thu
va
ffiQ
t phlJ
trach
v~
thu~
gian
thu,
vdi
nhung
phudng
phap
hanh
thu
khac
nhau
va
ch~

dQ
phap
ly
khac
nhau,
nhftt
la
d
giac
dQ
t6
ttJng:
t6

, ? ' .
ttJng
ve
thue
trlfc
thu
thu()c
tham
quyen
toa
an
hanh
chanh
trong
khi
t6 ttJng

v~
thu~
gian
thu
thu()c
th~m
quy~n
toa
an
tl1
phap
[32].
Ngoai
ra,
thu~
trlfc
thu
va
thu~
gian
thu
kh6ng
co
cling
nhung
uu
diim
va
cling
nhung

nhuqc
diim.
Thu~
gian
thu
kh6ng
t(J.O
cam
giac
ganh
n~ng
chiu
thu~
ndi
nguC1i
thlJ
thu~.
Vi~c
hanh
thu
duqc
thlfc
hi~n
d~
dang
va
thuC1ng
it
nay
sinh

tinh
hubng
gian
l~n.
Nguqc
lCJ.i,
thu~
gian
thu
kh6ng
phu
h<;fp
VOi
nguyen
de
cftn
phai
dl1<;fC
SlJ'
d6ng
tlnh
cua
ngl10i
chiu
thu~
vi,
lo(J.i
thu~
nay
kh6ng

tac
d()ng tn.,tc
ti~p
d~n
SlJ'
cam
nh~n
cua
dudng
S\f.
Hdn
nua,
thu~
gian
thu
ham
chua
d~c
tinh
kh6ng
c6ng
bing.
Do
la
lo(J.i
thu~
de
n~ng
tren
vai

nhung
thanh
ph~n
kem
UU
dai
trong
Xa
h()i
vi
Cd
sd
danh
thl:l~
la
mac
tieu
thlJ
chu
kh6ng
phai
mli'c
ti~t
ki~m.
Va
cu6i
cling,
thu~
gian
thu

la
lo(! i
thu~
thuC1ng
duq
c
quan
ni~
m
la
tCJ.
o
ra
lCJ.
m
ph
at
vi
slf
gia
tang
thu~
SUft
t
Se
ke
0
theo
SlJ'
gia

tang
gia
ca.
Thu~
trlJ'c
thu
co
d~c
tinh
c6ng
bing
hdn
do
duqc
tinh
toan
phil
hqp
vdi
hoan
canh
cua
tUng
nguC1i
chiu
thu~.
Thu~
trlJ'c
thu
phil

hqp
vdi
nguyen
de
d6ng
tinh
cua
nguoi
chiu
thu~
vi
khi
n()p
thu~
dudng
slJ'
y thli'c
duqc
hanh
vi
hoan
thanh
nghia
vtJ
v~
thu~
cua
minh.
Day
la

m()t
lo(J.i
thu~
co
tac
dtJng
lam
giam
bot
mac
tieu
thtJ,
do
do
co
d~c
tinh
ch6ng
l(J.m
phat.
Nguqc
lCJ.i,
thu~
danh
tren
thu
nh~p
CO
nhtt<;fc
die?m

t().O
cam
giac
ganh
n~ng
ndi
ngttOi
chiu
thu~
hdn
thu~
gian
thu.
Do
do,
vdi
thu~
trl}c
thu
d~
gay
tinh
tr().ng
gian
l~n,
vi~c
hanh
thu
kho
khan

va
t6n
kem
hdn
d6ng
thC1i
cftn
thi~t
phai
co
nhl1ng
bi~n
phap
kie?m
soat
nhi~u
hdn.
Ta
nhllng
uu
diim
va
khuy~t
djim
cua
thu~
tn,rc
thu
va
thu~

gian
thu,
nguC1i
Anh
da
di
d~n
k~t
lu~n
la
m()t
h~
th6ng
thu~
t6t
phai
bao
ham
m()t
s6
ltrqng
thu~
tn,rc
thu·va
thu~
gian
thu
b~ng
nhau.
Trai

lq.i,
khac
vdi
nhung
gi
co
the~
nh~n
thfry d
phan
ldn
cac
nude
phat
triin,
d~c
diim
cua
h~
th6ng
thu~
cua
Phap
danh
m()t
vi
tri
quan
trQng
r6

net
cho
thu~
gian
thu
h<Jn
la
thu~
trtrc
thu.
Tuy
nhien,
gan
day
m()t str
quan
binh
giua
hai
loq.i
thu~
nay
duqc
tai
l~p,
m()t
m~t
vi
co
hi~n

tuqng
ngay
cang
ghim
loq.i
thu~
tn,fc
thu
tq.i
cac
nude
phat
triin
nh~
Hoa
Ky
va
Anh
Qu6c
va
m~t
khac,
co
m() t str
su
t
giam
v~ thu~
gian
thu

tq.i
Ph
a p
do
yeu
eft u
boa
nh~p
vao
Lien
Hi~p
Chau
Au
ttl'
nam
1993.
Ngay
nay,
Stf
phan
bi~t
git1a
thu~
trtrc
thu
va
thu~
gian
thu
~

'
khong
con
r6
net
phu
trudc
day.
0
giac
d()
hanh
chinh
da
co
phan
nao
SlJ
th6ng
nhfrt
quan
ly
ct6i
vdi
hai
loq.i
thu~.
Trang
cac
h~

th6ng
thu~
hi~n
tq.i,
con
t6n
tq.i
hai
phu<Jng
thuc
thu
thu~,
nhung
m6i
phu<Jng
thuc
d~u
tu<Jng ti'ng
vdi
hinh
thti'c
thu
gian
ti~p.
Thu~
luc
nay
ho~c
se
do

ngu<1i chli
cac
d<Jn
vi n()p ct6i
vdi
cac
khoan
ltwng
bo~ng,
ho~c
do
chu
ngan
hang
n()p ct6i
vdi
cac
khoan
ti~n
lai
v~
d()ng
san,
hay
do
ngu<1i
ban
hang
n()p ct6i
vdi

cac
khoan
chi
tieu.
~
1.2.3
Phan
bi~t
thu~
tren
thu
nh~p,
thu~
tren
chi
tieu
va
thu~
tren
v6n
Theo
quan
die~m
cua
g1ao
su
Loi"c
Philip,
rna
tac

gia
lu~n
an
cho
la
m()t
l~p
lu~n
co
sac
thuy~t
phtJc,
thu~,
suy
cho
cling,
la
m()t
khoan
trich
tren
ti~m
ltrc
tai
chinh
cua
m()t
thi
nhan
ho~c

m()t
h()
gia
dinh.
Ti~m
ltrc
tai
chinh
nay
duqc
thi
hi~n
dudi
dq.ng
thu
nh~p,
ho~c
dudi
dq.ng
v6n.
Nhung
cling
co
thi
phat
hi~n
ti~m
Itrc
tai
chinh

thong
qua
cac
khoan
chi
tieu
cua
nht1ng chli
thi
do
[93].
Nhtt
v~
y,
co
ba
phu<Jng
ca
ch
de~
do
lu<1
ng
ti~
m ltfc
tai
chinh
eli a
illQ
t

ca
nhan
ho~
c
ffiQ
t
hQ
gia
dinh,
tti'c
di
da
nh
gia
kha
nang
dong
gop
ttl'
do
tinh
mti'c
thu~
phai
n()p: mti'c
d()
quan
trQng
clia
cac

khoan
thu
nh~p,
mti'c
d()
quan
trQng
ctla
cac
khoan
chi
tieu
va
mli'c
dQ
quan
trQ
ng
eli a
tai
san
CU
a dtt<Jng Sl{.
Phft n
18
n
ca
c
h~
th6

ng
thu~
hi~
n
nay
tren
th~
gidi
d~
u
xay
dtrng
ba
loq.i
hinh
thu~:
thu~
danh
tren
thu
nh~
p,
thu~
ctanh
tren
chi
tieu,
thu~
danh
tren

v6n.
-
17-
a/
Tho~
·tren
tho
nhij p
Thu~
danh
tren
thu
nh~p
duQc
xay
dl!ng
du6i
nhi~u
d~ng:
mot
m~t
bao
g6m
thu~
danh
tren
cac
lo~i
thu
nh~p

khac
nhau
va
thu~
duy
nhftt
danh
tren
to?ng
thu
nh~p
va,
m~t
khac,
cling
bao
g6m
thu~
danh
tren
thu
nh~
p eli a
ttlng
thi
nhan
va
thu~
danh
tren

lQi
tli'c
cong
ty.
"' "'
?
at/
Thoe
tren
hfng
lo~i
thu
nhijp
va
thue
tren
tong
thu
nhij.p
Thui
thu
nhqp
:Day Ia loq.i
thu~
danh
co
phan
bi~t
tuy
theo

cac
loq.i
thu
nh~p
. ?
khac
nhau.
Co
the
phan
bi~t
ba
loq.i
thu
nh~p
16n:
thu
nh~p
ttl
lao
dong
(thu
lao
va
ti~n
thudng
co
kern
theo
cac

khoan
ph~
dlp);
thu
nh~p
ttl
v6n
(ti~n
Hii
v~
dong
san,
ti~n
lai
v~
dfrt
dai);
va
thu
nh~p
h6n
hQp (vt'ta ttl
lao
dong,
vtla
tit
v6n).
M~c
tieu
clia

Slf
phan
bi~t
cac
lo~i
thu
nh~p
vtla
neu
Ia
nh~m
xay
dl!ng
cac
mac
thu~
sufi t
kha
c
nhau
tu
y
theo
ngu6
n
g6
c eli a clnl
ng
di
ttl do

d~
t ·
duQc
yeu
c5.u
di~u
ti~t
thu
nh~p
mot
each
r~ch
roi
va
chi
ly;
ch~ng
h~n
co
the?
danh
thu~
nht:(
hdn
cac
khoan
thu
nh~p
ttl
lao

dong
va
n~ng
hc5n
cac
khoan
thu
nh~p
v~
v6n
ho~c
ng11Qc
lq.i.
Thu~
t{/ng
quat
ddnh
tren
thu
nhqp.
Thu~
to?ng
quat
tren
thu
nh~p
I::l
lo~i
thu~
danh

tren
toan
bo
thu
nh~p
clia
mot
nguCli
chtu
thu~
va
noi
chinh
xac
hdn,
toan
bo
?
thu
nh~p
tong
gqp
rna
mot
ho
gia
dinh
co
duQc
khong

phan
bi~t
ngu6n
g6c
phat
sinh.
a2/
Thu~
thu
nh~p
thi
nhan
va
thu~
lqi
ttl'c
cong
ty
Cho
d~n
th~
chi~n
thti'
hai,
pho?
bi~n
tren
th~
gi6i,
thu~

chi
danh
tren
thu
nh~p
clia
cac
thi
nhan,
lQi tli'c
cong
ty
se
chiu
thu~
? " ?
•)
vao
thdi
diem
phan
phoi
lQi
tuc
cho
cac
co
dong
trong
khuon

kho
thu~
danh
tren
gia
khoan
dong
san.
Ti~p
do,
vi~c
phan
bi~t
ra
2
lo~i
thu~:
thu~
thu
nh~
p
the?
nhan
va
thu~
lQi
tttc
cong
ty
da

gay
ra
nhi~
u cuo. c
tranh
no

~-r

Jl:ct~iS(n_:~~-;:~~.l,w.· r
trrc ,
n~-c-a::c x-r-n-o+ri-P-n-
ca
•
J.'l'\~'l'~f\~
fr'AI
ROC (\IIJOC
t7ll?tP "!~
rR!.JiJN\1·

-~~ ~!t!~-
fUI~H
1
~
TruJaNti
001
H<?C
1
~,NH
rr

TU_~·L._YI.§
N
1
nr~~~i~I·~~.;~.~-!!·'\!

t~Jr!,~
~
o
l

. .

~ 1
-
18-
~
/ /
the
thlfc
hi~n
se
chiu
thue
thu
nh~p
nhu
doi
vdi
cac
l<}i

tuc
cong
nghi~p
va
l<}i
tuc
thuc1ng
nghi~p
thong
thudng.
Vi
dq,
d
Phap
vao
narn
1948,
chinh
phtl
da
xac
l~p
rnQt
logi
thu~
chuyen
bi~t
danh
tren
l<}i

tuc
do
cac
cong
ty
d6i
v6n
thlfc
hi~n
(chu
y~u
cac
cong
ty
nijc
danh
va
cong
ty
trach
nhi~rn
huu
hgn).
Budc
cai
ti~n
nay
d~n
d~n
.hai

h~
qua:
-
Thu
nh~
t
la
ke"
tli'
thd
i
die"
rn
nay,
rn(>
t
xi
nghi~
p
c6
the"
bi
danh
thu~
theo
hai
phuc1ng
each
khac
nhau.

N~u
la
xi
nghi~p
ca
th{
se
chiu
thu~
danh
tren
Cc1
sd
thu
nh~p
CUa
cac
the?
nhan,
tUC
tren
cc1
sd
rnQt
thu~
su~t
rnang
tinh
luy
ti~n;

n~u
la
rn(>t
cong
ty
se
chiu
thu~
1<}
i
tuc
cong
ty
la
logi
thu~
rna
thu~
sufr t
c6
dij c
tinh
ty
1~.
Do
d6,
doanh
nhan
khi
dftu

tu
cftn
phai
chqn
hinh
thuc
thich
h<}p:
rnd rnQt
cong
ty
hay
rnd rnQt xi
nghi~p
ca
the".
-
H~
qua
thu
nhi
Ia slf
thi~t
l~p
vi~c
danh
thu~
hai
lftn
cling

rn(>t
khoan
thu
nh~
p.
Th~
t
v~y,
1<}i
tuc
do
cac
cong
ty
dbi
v6
n
thlfc
hi~n
chiu
thu~
lftn
thu
nhfrt
thong
qua
th~~
l<}i
tuc
cong

ty
trudc
khi
ti~n
hanh
phan
ph6i
1<Ji
tuc
cho
c6
dong.
Sau
do,
khoan
l<}i
tuc
nay
chiu
thu~
lftn
thu
hai
khi
co~
tuc
duqc
phan
ph6i
cho

~ /
co
dong:
thue
thu
nh~p.
Gia
thi~t
rn(>t
cong
ty
thlfc
hi~n
du<}c
rn(>t
khoan
lQi
tuc
2000F
(franc)
va
thu~
sufrt
thu~
lQi
tuc
cong
ty
1a
30%.

cong
ty
n(>p
600F
thu~
lQi
tuc
cong
ty,
con
1gi
1400F
se
phan
ph6i
cho
co?
dong.
Khoan
1400F
se
chiu
ti~
p
thu~
thu
nh~
p
danh
theo

tung
c6
dong.
Nhu
v~y,
trong
trudng
h<Jp
cong
ty
d6i
v6n
se
xay
ra
hi~n
tlt<}ng
danh
ch6ng
thu~
rna
chung
ta
khong
h~
thfry
d6i
vdi
cong
/ ~

ty
doi
nhan
hoijc
xi
nghi~p
ca
the.
Trong
rn(>t
gidi
hgn
nao
d6,
di
giarn
nhv
h~
qua
cua
vi~c
danh
thu~
hai
1ft
n,
ca
c
nha
hl m

lu~
t
da
thi~
t
1~
p
rnQ
t
cd
ch~
gia
m
thu~
d6i
vdi
phftn
thu
nh~p
cua
co?
dong.
Cac
khoan
co?
tuc
do
cong
ty
tra

cho
co?
dong
duQc
giarn
thu~
50%,
khfru
tnr
tren
s6
thu~
do
nhung
ngudi
nay
phai
n()p.
-
19-
Ttl'
nam
1993,
vdi
Vlt(C
giam
thu~
suftt
cong
ty

con
33,33%,
hi~n
tl1Qng
danh
thu~
chbng
cung
bi~n
mftt.
Tren
100F
lqi
tU'c
thl.fc
hi~n,
cong
ty
nop
33,33%F
thu~
lqi
tU'c
cong
ty,
tni
66,66%F
.,
cho
co

dong
va
ngudi
nay
duqc
hudng
mot
khoan
giam
33,33%F
tnr
tren
s6
thu~
thu
nh&p
cua
minh.
Noi
khac,
co"
dong
se
chin
thu~
thu
nh&p
tinh
tren
100F

nhung
duqc
quy~n
khftu trtl'
33,33F.
b/
Thui
tren
chi
tieu
Lo~i
thu~
nay
danh
tren
thu
nh?p
da
duqc
tieu
thl,l.
Do
la
cac
khoan
thu~
da
dl1QC
cong
VaO

trong
gia
ca
san
phim
ho~c
dich
Vl,l
va
ngudi
tieu
thl,l
phai
chtu
khi
mua
cac
san
phim
ho~c
dtch
Vl,l
do.
Tuy
nhien,
chinh
ngudi
ban
hang
ho~c

ngudi
san
xufrt
dong
vai
tro
ngudi
thu
thu~
Va
San do
nop
l~i
stS
thu~
nay
cho
Cd
quan
thu~
Vl,l.
Thu~
danh
tren
chi
tieu
co
the"
co
d~ng

cac
khoan
thu~
rieng
le
ho~c
mot
lo~i
thu~
ta"ng hQp.
Thu~
rieng
le
la
lo~i
da
nh
va
0
mot
san
phi
l1l
nhft t
dtnh,
vi
dl,l
nhu
thu~
mu6i,

thu~
danh
tren
ruQu
Cac
lo~i
thu~
nay
hi~n
nay
vfin
tbn
t~i
do
nhim
vao
mot
vai
lo~i
san
phim
co
dijc die"m
chju
thu~
suftt
cao
nhung
khong
gay

phan
U'ng
m~nh
ndi
ngudi
nop
thu~
nh11
thu~
danh
tren
thutSc
la,
r11QU
hay
cac
san
phim
d~U
khi.
Thu~
to"ng hQp
tren
chi
tieu
la
mot
sic
thu~
danh

tren
toan
bo
khoan
ban,
tuc
toan
bo
cac
san
phim
va
dtch
Vl,l.
Do
la
lo~i
thu~
duqc
tinh
ttl'
doanh
s6
thtrc
hi~n
cua
tung
nha
san
xuftt

ho~c
nha
cung
U'ng.
Co
the"
co
nhi~u
phue1ng
each
khac
nhau
de"
tinh
thu~
tren
doanh
s6.
Co
the"
do
la
thu~
danh
chbng
thu~
hay
noi
each
khac

thu~
co
tinh
chftt
tich
dbn
trong
trudng
hqp
thu~
xen
vao
tung
giai
do~n
eli a
qua
trinh
san
xufi t
va
kinh
do an h.
Thu~
suft t
trong
nhung
trud
ng
hQ

p
nay
thud
ng
thft p,
nhung
do dij c
tinh
tich
d~
n
nen
d~
n
cu6i
quy
trinh
san
xuftt
va
kinh
doanh
thu~
da
trd
thanh
mot
ganh
rftt
nijng

cho
nguc1i
tieu
dung.
H~
thtSng
thu~
dudi
d~ng
· ctanh
-20-

?
_,
?
_,
chong
the
hien
mot
khuyet
diem
quan
trQng
dudi
goc
do
kinh
te:
lo~i

thu~
nay
khong
co
tinh
ch~t
trung
tinh,
tq.o
thu~n
lqi
cho
nhung
chu
trinh
san
xu~t,
kinh
doanh
ng5n
hcsn
nhung
chu
trinh
dai.
Theo
mot
phucsng
each
thu

hai,
thu~
chi
the?
bien
dudi
d~ng
mot
khoan
thu~
duy
nh~
t.
Trong
trudng
hqp
nay,
thu~
chi
danh
vao
san
phim
mot
l~n
duy
nh~t
_vao
mot
thdi

diim
nh~t
dinh
cua
qua
trinh
san
xu~t
ho~c
phan
ph6i.
Ch~ng
h~n,
co
thi
chQn
danh
thu~
tren
ca
c
nguyen
lieu
rna
he
qua
la
t~
t
ca

nhiing
v~
t
phim
ch~
t~o
ttl
nhiing
nguyen
lieu
nay
nh~t
thi~t
phai
chiu
thu~.
Thu~
cling
co
thi
tham
gia
vao
khau
cu6i
cua
quy
trinh
ch~
t~o

san
phftm,
ho~c
d
khau
ban
si,
ho~c
con
co
the?
d
khau
ban
le,
tuc
vao
thdi
die?m
ban
hang
cho
ngudi
tieu
th11.
Day
la
tru1ng
hqp
cua

thu~
doanh
thu
dia
phucsng
t~i
Ph
a p
trud
c
day
va
hi
en
nay
v~n
con
ap
d11ng
t~i
Hoa
Ky.
Diim
b~t
lqi
cua
lo~i
hinh
thu~
duy

nh~
t
n~m
d
ch6,
khi
co
gian
1~
n,
se
ph
at
sinh
tinh
trq.ng
th~
t
thu
toan
dien
va
kho
h~n
ch~
h~U
qua
CUa
Slf
gian

l~n
thu~.
Vao
d~u
th~
ky
nay,
he
th6ng
thu~
cua
Phap
da
l~n
luqt
ap
d!1ng phu'cJng
thuc
thu~
ch6ng
thu~
va
phu'cJng
thuc
thu~
duy
nh~t.
Tuy
nhien,
ki

ttl
nam
1946,
Phap
da
ph6i
hqp;
hai
phucsng
thuc
danh
thu~
do
vdi
thu~
danh
tren
tri
gia
gia
tang,
loq.i
thu~
co
uu
diim
danh
duqc
nhi~u
l~n

rna
khong
g~p
trd
ng~i
v~
m~t
kinh
t~.
c/
Thu~
tren
v6n
Lo~i
thu~
nay
danh
tren
tai
san
thuoc
sd
huu
cua
ngudi
chiu
thu~,
tUC
la
toan

bo
san
nghiep
CUa
du'cJng
Slf
duqc
thi
hien
dudi
dq.ng
nha
cli'a,
d~t
dai,
chung
khoan
hay
nu
trang,
tranh
anh,
bo
Su'U
t~p

Tuy
nhien,
nh~
t

thi~
t
khong
nen
nh~m
l~n
giua
thu~
danh
tren
v6n
vdi
thu~
danh
tren
lqi
tuc
thu
duqc
ttl
v6n.
Gia
thi~
t
co
mot
to a
nha
gia
1

trie
u
va
ngud
i
chu
thu
duq
c
hang
nam
ti~n
cho
thue
50.000USD.
Khoan
thu~
danh
tren
50.000USD
la
khoan
thu~
danh
tren
lqi
tuc
thu
duqc
ttl'

v6n.