Thuyết trình NGƯỜI LÁI ĐÒ SÔNG ĐÀ

Thuyết trình
Nguyễn Tuân
NGƯỜI LÁI ĐÒ SÔNG ĐÀ
NGƯỜI LÁI ĐÒ SÔNG ĐÀ
I – TÌM HIỂU CHUNG
1. Tùy bút “Sông Đà”
2. Văn bản “Người lái đò sông Đà”
II – ĐỌC HIỂU
1. Hình tượng con sông Đà
2. Hình tượng người lái đò sông Đà
III – TỔNG KẾT
CÁC THÔNG TIN VỀ SÔNG ĐÀ
•
- Thượng nguồn: tỉnh Vân nam, Trung Quốc.
•
- Cửa sông: Ngã ba Hồng Đà (Tam Nông, tỉnh phú Thọ.
•
- Độ dài của sông: 910 km.
•
- Diện tích lưu vực: 52.900 km2.
Tác giả : Nguyễn Tuân
•
Sinh 10/07/1910 – mất 28/07/1987
•
Là một trong 9 tác gia của văn học VN hiện đại
•
Ông viết văn với một phong cách tài hoa uyên bác và được xem là bậc
thầy trong việc sáng tạo và sử dụng tiếng Việt
•
Hà Nội có một con đường mang tên ông

I – TÌM HIỂU CHUNG
1. Tuỳ bút Sông Đà
.Hoàn cảnh sáng tác:
Ra đời năm 1960 gồm 15 tuỳ bút, là kết quả chuyến đi thực tế Tây Bắc của nhà
văn năm 1958
.Thể loại tuỳ bút:
Tự do,phóng túng,biến hoá linh hoạt,tính chủ quan,chất trữ tình,giúp nhà văn thăng
hoa cảm xúc và chất trữ tình,bộc lộ cái tôi và trí tưởng tượng
•
Nội dung :
Phong cảnh thiên nhiên Tây Bắc
vừa hùng vĩ, vừa thơ mộng trữ tình
Con người Tây Bắc dũng cảm, lao
động cần cù
II – ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
1.Hình tượng con sông Đà
a) Một con sông hung bạo
-Thác đá :
+ dựng vách thành
+ chẹt lòng sông như một cái yết hầu
+ mùa hè thấy lạnh và tối ….
→ nghệ thuật so sánh độc đáo, trí tưởng tượng phong phú và sử dụng nhiều giác quan
-
Đoạn ghềnh Hát Loong :
+ nước xô đá, đá xô sóng, sóng xô gió
+ cuồn cuộn, đòi nợ xuýt
→ câu văn ngắn, điệp từ, điệp cấu trúc…
→ tăng sự gấp gáp như chuyển động của sóng to gió lớn, thể hiện sự ngang
tàng của con sông

-
Những xoáy nước :
+ như tiếng bê tông
+ nước thở và kêu
+ cái hút nước xoáy tít quay lừ lừ
+ nước ặc ặc như vừa rót dầu sôi vào
+ thuyền,bè gỗ bị hút xuống,tan xác
→ so sánh,nhân hoá,tạo hình,động từ mạnh,vận dụng tri thức điện ảnh,kết hợp nhuần
nhuyễn giữa tả và kể
→ dòng sông hung hăng luôn chực chờ gây tai họa khủng khiếp,là kẻ thù số một của
con ngừơi
•
-Những thác nước :
+ réo,oán trách,van xin, khiêu khích,
chế nhạo
+ rống lên như tiếng ngàn con trâu
mộng, lồng lộn, phá tuông….
→ so sánh,nhân hoá, ngôn ngữ độc đáo
→ sông Đà như loài thuỷ quái hung hăng
và bạo ngược
-
Đá ở sông Đà :
+ một chân trời đá
+ nhổm cả dậy,vồ lấy thuyền
+ mặt đá : ngỗ ngược, nhăm nhúm méo mó
+ đứng, ngồi tuỳ sở thích
+ bày thạch trận…
→ từ ngữ gợi hình,nhân hoá độc đáo, quan sát kĩ, trí tưởng tượng phong phú…

→ Sông Đà cũng như con người, hung hăng và tàn bạo, luôn chực chờ gây
tai họa
→ Sông đẹp, tráng lệ,hùng vĩ và uy nghi
Niềm tự hào của tác giả về tổ quốc giàu đẹp, hùng vĩ. Đó còn là âm hưởng của những
khúc ca ca ngợi sức mạnh của tự nhiên.
-
Hình dáng :
+ “sông Đà tuôn dài như một áng
tóc trữ tình…”
→ Sông như hình ảnh thiếu nữ Tây
Bắc duyên dáng, hiền dịu và
thanh bình
b) Một dòng sông trữ tình
Click to edit Master title style
-
Sắc màu :
+ mùa xuân dòng xanh ngọc
bích
+ mùa thu lừ lừ chín đỏ
→ sắc màu luân chuyển qua các
mùa
-
Cảnh vật bên bờ sông :
+ có chuồn chuồn, bươm bướm,
hươu…
+ “bờ sông hoang dại như một bờ
tiền sử… như một nỗi niềm cổ tích
tuổi xưa”
→ Sông mang tâm hồn, đậm chất thơ,
như một nỗi niềm thuở bé

→ giọng văn nhẹ nhàng êm ái, tựa như lời bộc bạch của một tâm hồn nghệ sỹ
Dưới ngòi bút tài hoa và uyên bác của Nguyễn Tuân, sông Đà hiện lên sinh
động và hữu tình.Hình tượng con sông được khắc hoạ và khám phá gần
như trọn vẹn. Đấy cũng là niềm tự hào của nhà văn về thiên nhiên đất
nước.
2. Hình tượng người lái đò sông Đà
a) Lai lịch và ngoại hình
. Lai lịch :
+ Bảy mươi tuổi, làm nghề chở đò dọc suốt sông Đà mười năm liền, nghỉ
làm nghề đã đôi chục năm nay
+ Quê ông ở ngay chỗ ngã tư sông sát tỉnh Lai Châu
. Ngoại hình :
+ Tay: Lêu nghêu như cái sào
+ Chân: Lúc nào cũng khuỳnh khuỳnh, gò lại như kẹp lấy một cái cuống lái
tưởng tượng
+ Giọng nói: Ào ào như tiếng nước trước mặt ghềnh sông
+ Nhỡn giới: Vòi vọi như lúc nào cũng mong một cái bến xa nào đó trong
sương mù
b) Tính cách
- Lòng dũng cảm, mưu trí, nhanh nhẹn, quyết đoán: đoạn văn tả cuộc vượt thác đầy nguy hiểm
trên chiến trường sông Đà của người lái đò
- Nghệ sĩ tài hoa
+ Nắm chắc các quy luật tất yếu của sông Đà và làm chủ được nó. Nguyễn Tuân gọi “tay lái ra
hoa”
+Vào trận mạc: khôn khéo, bình tĩnh, mọi giác quan đều hoạt động nhịp nhàng, chính xác
+Xông trận: ung dung thanh thản như chưa hề vượt thác
-
Tâm hồn bình dị, đời
thường :

là nghệ sỹ tài hoa,yêu mến
và tự hào với công việc