Bộ môn Chính sách y tế
XÂY DỰNG, THỰC HIỆN
VÀ ĐÁNH GIÁ
CHÍNH SÁCH Y TẾ
Nội dung
Dựa trên bằng chứng
Xây dựng
chính sách y tế
Thực hiện chính
sách y tế
Đánh giá chính
sách y tế
Mục tiêu
1. Trình bày được vị trí, vai trò của xây dựng, thực
hiện và đánh giá CSYT.
2. Phân tích được quan điểm, nguyên tắc và các
bước của xây dựng, thực hiện và đánh giá
CSYT.
4
Hệ thống y tế và các hệ thống liên
quan đến y tế, kinh tế -xã hội
SỰ HÌNH THÀNH HỆ THỐNG CÁC
CSYT QUỐC GIA
Chương trình y tế tổng thể
Chương trình y tế cụ thể
Thực thi
Lập lại chương trình y tế
Đánh
giá
Lập
ngân
sách
chương
trình
Sự hỗ
trợ
của
thông
tin
Vị trí của xây dựng, thực hiện và đánh giá chính sách y tế
XÂY DỰNG CHÍNH SÁCH Y TẾ
Mục đích của xây dựng CSYT
• Xây dựng CS là giai đoạn đầu tiên có ý nghĩa
quyết định đối với toàn bộ quá trình chính sách.
– Đáp ứng đòi hỏi của sự phát triển KT - XH của đất
nước.
– Xác định cơ hội và những vấn đề cần giải quyết.
– Hiện thực hóa triển vọng, khắc phục nguy cơ.
6
Nguyên tắc xây dựng CSYT
• Tính chính trị
• Tính tương hợp với pháp luật hiện hành
• Tính phù hợp với điều kiện của đất nước
• Tính phù hợp với bối cảnh trong nước và quốc
tế
• Tính vận dụng những tiến bộ khoa học, công
nghệ.
7
Bƣớc 1: LỰA CHỌN VẤN ĐỀ CSYT
• Căn cứ lựa chọn vấn đề CSYT
– Trở thành mâu thuẫn ngày càng gay gắt hoặc trở
thành vật cản đối với sự phát triển của đất nước.
– Quan tâm lo lắng của nhiều người có ảnh hưởng
tiêu cực đến đời sống KT – XH.
– Có nhiều khả năng trở thành nguy cơ trong tương
lai.
8
Bƣớc 2: ĐƢA VÀO CHƢƠNG TRÌNH NGHỊ SỰ
VỀ CSYT
• Theo Kingdon (1984): chương trình
nghị sự là các chủ đề, vấn đề mà các
quan chức Chính phủ và các bên liên
quan thể hiện sự quan tâm nghiêm túc
tại một thời điểm nào đó.
9
10
Vấn đề
Chính
sách
(Giải
pháp)
Chính trị
(Ý chí chính trị)
Không thay đổi
Không thay đổi
Không thay đổi
Không thay đổi
Mô hình 3 dòng của Kingdon
Hành động
Bƣớc 3: XÁC ĐỊNH MỤC TIÊU CSYT
Cơ sở xác định mục tiêu CSYT
Yêu cầu đối với mục tiêu của CSYT
Nguyên tắc xác định mục tiêu của CSYT:
Hướng vào mục tiêu tổng thể
Tính cấp thiết
Tính hiện thực
Cân nhắc lợi, hại
11
Bƣớc 4: XÂY DỰNG GIẢI PHÁP CSYT
Các giải pháp của chính sách - giúp
chúng ta trả lời được câu hỏi phải làm gì
để thực hiện mục tiêu?
Các công cụ để thực hiện chính sách -
giúp chúng ta trả lời được câu hỏi thực
hiện mục tiêu bằng gì?
12
CƠ SỞ XÂY DỰNG GIẢI PHÁP CSYT
Khả năng về nguồn lực.
Phương tiện kỹ thuật và nghiệp vụ.
Tổ chức.
Thời gian, thời điểm triển khai CSYT.
13
CƠ SỞ XÂY DỰNG GIẢI PHÁP CSYT
Các mô hình lý thuyết.
Nghiên cứu kinh nghiệm trong nước và
ngoài nước.
Những ý kiến của các bên liên quan (các
nhà lãnh đạo và quản lý, các chuyên gia,
các nhà khoa học, các đối tượng chịu tác
động của chính sách).
14
NGUYÊN TẮC XÁC ĐỊNH GIẢI PHÁP
Giải pháp phải bám sát mục tiêu
Giải pháp phải hợp lý và có thể thực hiện
được (khả thi).
Phát triển dựa trên rút kinh nghiệm của
các giải pháp đã có
15
Bước 5: THÔNG QUA CSYT
Trình phương án/đề án chính sách đã lựa chọn
lên cơ quan có thẩm quyền.
Các cơ quan có thẩm quyền phê chuẩn tiến hành
đánh giá, thảo luận, bàn bạc, xem xét.
Thông qua chính sách bởi cấp có thẩm quyền.
Quyết định chính sách bằng văn bản (thể chế
hóa chính sách thông qua ban hành các văn bản
quy phạm pháp luật).
17
THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH Y TẾ
Thực hiện chính sách là gì?
Biến chính sách thành hành động
Phân tích và
Sử dụng số liệu
Đối thoại
&
Vận động
Chính sách
Xây dựng
chính sách &
Chiến lƣợc
Loại bỏ những
Rào cản
Huy động
Lãnh đạo
Kế hoạch
Hành động
Huy động
Nguồn lực
Thực hiện
Chiến lƣợc
Theo dõi
& Đánh giá
Thang đo &
Chỉ số
đánh giá
Hành
động
Quá trình
chính sách