viii
MC LC
TRANG
i
ii
iii
iv
v
x
Danh sách các hình xi
xiv
U
1
2
3
4
4
5
5
6
6
9
10
10
11
turbine 12
ix
turbine 13
2.2.2.3 turbine 13
turbine gió 14
15
15
16
16
18
19
20
2.6.1 Hòa 21
23
23
23
25
25
26
turbine 28
28
turbine gió 31
turbine gió 34
37
40
40
41
x
42
43
46
46
46
50
53
54
56
58
turbine 58
61
62
63
63
T 64
65
70
turbine gió 71
74
75
75
4.2.2 75
76
xi
-bang) 76
77
77
79
81
86
87
88
90
xii
DANH SÁCH CÁC CH VIT TT
MBA:
IG: Induction generator ()
SG: Synchronous generator ()
HAWT: Horizontal Axis Wind Turbine ( ngang)
VAWT: Vertical Axis Wind Turbine ()
PMSG: Permanent Magnet Synchronous Generator (
)
IGBT: Insulated Gate Bipolar Transistor
SPWM: Sinusoidal Pulse Width Modulation (
MPPT: Maximum Power Point Tracking
P&O: Perturb and observate
PLL: Phase locked loops )
PV: Photovoltaic (Pin mt tri)
PI: Proportional Integral u khin PI)
xiii
DANH SÁCH
HÌNH TRANG
7
10
turbine 12
turbine 13
turbine 14
turbine 15
18
22
Hì 23
23
25
26
26
Hình 3.1: 28
turbine 30
31
33
34
turbine 35
turbine gió 36
39
40
41
42
xiv
- 43
- 43
44
Hình 3.15: 45
45
45
45
SPWM 48
49
50
51
51
51
55
55
Hình 3.27 57
57
Hình 4. 2 ch mô phng 58
Hình 4.3 kt nn gió vn thông qua
b AC-DC/DC-AC 58
Hình 4. 4 kt ni ca khi turbine và n 59
Hình 4. 5 kt ni trong mô phng khi turbine gió 60
Hình 4. 6 kt ni mô phng ca khi máy phát n nam
u 60
Hình 4. 7 Mô hình mô phng ca kh 60
Hình 4. 8 Mô hình mô phng ca khn trong PMSG 61
Hình 4. 9 Thông s k thut ca PMSG 61
Hình 4. 10 kt ni mch ch 62
xv
Hình 4. 11 62
Hình 4. 12 kt ni ca khi ngh 63
Hình 4. 13 kt ni ca khn phân phi 63
Hình 4. 14 nguyên lý hong ca mch n mô phng 65
Hình 4. 15 kt ni ca khi u khin ng mt tri 65
Hình 4. 16 gii thut P&O 66
Hình 4. 17 c tuyn V-P ca pin mt tri 67
Hình 4. 18 Nguyên tc hong ca b MPPT 69
Hình 4. 19 nguyên lý hong ca mch n mô phng 70
Hình 4. 20 kt ni ca khu khin trong mch mô phng 71
Hình 4. 21 Nguyên tc hong cn gió 71
Hình 4. 22 Nguyên tc hong ca gii thut P&O 72
Hình 4. 23 gii thut P&O 73
Hình 4.24 nguyên lý b u khin battery 74
Hình 4.25 Mch mô ph kt ni khi battery trong simulink 74
Hình 4. 26V 75
Hình 4.26 nguyên lí ca khi PLL 75
quá trình mô ph xut 78
Hình 5.2: Các tín hiu t b u khin trung tâm truyn các CB 79
Hình 5.3 Công sut tác dng và phn kháng ngõ ra ca máy phát
n gió 80
c nghn gió 81
Hình 5.5: Công sut b ng mt tri 82
Hình 5.6: Giá tr n DC ngõ ra b pin NLMT 83
Hình 5.7: Giá tr công sut np x ca battery 84
Hình 5.8 Dn áp ngõ ra tm kt ni chung
giá tr nh; b) rms 85
Hình 5.9: Dn áp ngõ ra t n t = 2s 85
xvi
DANH SÁCH CÁC BNG
BNG TRANG
B
16
Bng 5-1 Bng kt qu mô phi 81
Bng 5.2: Bng kt qu mô phng h thng mt
tri 82
và
HVTH: Huỳnh Văn Dũng Trang 1
I THIU
t v
Ngung mà chúng ta s dng ngày nay ch yng hóa
thu m, các sn phm t du mn
ng này là hu hn, nó ch có th m bo cho nhu cu v ng ca
chúng ta trong mt thi gian nhi ta càng lo ngi v
mt cuc khng hong có th xi na loài
i, bi vì th gii v thuc vào ngun nhiên liu hóa thch. Du,
t chim khong 75% nhu cng th gii, mi ngày trên
th gii s dn 80 triu thùng du. Và u
toàn cu v du ha s t xa kh p. T khai thác
du và tiêu th t xa t khám phá tr ng du mi. Công ty BP d
rng vi t s dn nay, thì ch trong vòng 4a s cn kit
ngun du ho. Mt khác, s dng ngung hóa th li nhiu hu qu
v ô nhing, gây ra hiu ng nhà kính, góp ph
gii quyt các v này, mt mt chúng ta phi khai thác và s dng các
ngung hóa thch này mt cách hp lý, mt khác chúng ta phi tìm ra các
ngu thay th. Th gim các ngung
tái sinh có th cung cng mt cách bn v
ng y có th k ng sinh khng mt
trc là ngu v
c th gii chú trng phát tri khai thác. Các chính ph
nhn các công ngh này mt cách ht sy
tham vng cho sn to ra t các ngui
dân ngày càng ý thc v s tàn phá và ô nhing t các ngun nhiên liu
hoá thng ht nhân. Trong khi các ngung tái sinh có th
khai thác t do và không bao gi cn king gió là
mt ngung sch có th thay th các ngung truyn thng. Các
ng dng ca nó tc phát trin giúp làm gim hiu ng nhà kính và gi gìn
và
HVTH: Huỳnh Văn Dũng Trang 2
c các ngu n th n kit. Các qu
tri ng gió là ngung
phù hp vng phát trin mi ca nhân lou
trong các chính sách v ng. Khi s dng tái to có nhng thun
l
- Gim hay thay th vic xây dn truyn th
ng hóa thch.
- Làm gim công suât truyn t n t.
- Không gây ô nhing khi vn hành sn xu
- Là ngung không bao gi cn kit.
- D t khi cn thit.
- Vic lt và xây d, các turbin gió là
i nhanh.
- M và gió hiu so vi ngun
ng truyn th ng bi giá nguyên liu
và s n cung cp.
- c phát tric h tr v thu khác.
-
3.0 n
- Công ngh và gió có th i cho nhiu ng dng có
công sut t nh n ln. Thi gian t khi khn lt và vn hành
ngn và có nhng thun l n kiu truyn thng
c.
000 hòn
. và gió
và
HVTH: Huỳnh Văn Dũng Trang 3
tái to (mt tri,
gió)
, gió có
ng vùng có t i nhiu.
1.2 Mc tiêu và nhim v
-
-
-
-
-
-
-
1.3 Phm vi nghiên cu
- Nghiên cu khái quát v ng gió.
- Nghiên cu vt nh.
-
- Nghiên cu v mi quan h ca các thông s
công sut nh.
và
HVTH: Huỳnh Văn Dũng Trang 4
-
-
- Nghiên cu b nght nh mn.
- Nghiên c chuyi ngun DC-AC.
- Nghiên cu tính toán các thông s khi hòa ngung tái to i
n phân phi mt pha.
- Nghiên cu mô hình pin n m bo n áp nút kt ni.
- ng khi hòa ngung tái to n.
u
- Thu thp tài liu liên quan n các v nghiên cu.
- Nghiên cu tng quan v ng gió.
- Nghiên cu các thông s , máy phát
n gió.
- Nghiên cu và xây dng mô hình toán hc v mi quan h gia các thông s
làm n hiu sut ct nh.
-
- Nghiên cng b gia ngu, ngun
ng gió n. ng ca các thông s ngh mô
hình tính toán c th.
- S dng matlab xây dng mô hình mô phng vic hò
tái to t k và thi công mô hình thc t.
- Phân tích các kt qu nhc và các kin ngh.
- ng quát toàn b bn lu ngh ng phát trin c tài.
m mi ca lu
- Xây dng hoàn chnh mô hình kt n và máy phát
n gió có công sut nh i Microgrid ng b n quc
gia.
và
HVTH: Huỳnh Văn Dũng Trang 5
- Tìm ra các thông s n ving b gia các ngu
ng tái to in quc gia.
- i thu tính toán b chuyi ngu
ng tái to n quc gia.
- Góp phn tit king ca các h tiêu th p
thêm cho ngun quc gia mt phng.
1.6 Giá tr thc tin ca lu
- t gii pháp quan trng trong vic dn thay th các ngu
ng hóa thch bng các ngung vô tn trong xu th phát trin ca
th gii ngày nay.
- i pháp rt kh t nâng cao ch
sâu, vùng xa và xa trung tâm ph ti. Ti các khu vu kia lí
t ng là các vùng cum bo.
Vi kt hp hay riêng r cùng v
ng gió là mt gii pháp hu hi nâng cao n áp cho các vùng
này.
- c hiu sut nh,
- Làm tài liu tham kho và làm nn t phát tring cho các nghiên
cu sau này.
- ng dng rng rãi vic s dng cùng lúc hai ngung tái to i
n quc gia cho các h tiêu th n.
- Giúp các nhà honh chic v ngung quc gia có thêm
mng mi v vic phát trin ngulai.
- S dng làm tài liu ging dy.
- Giúp cho các nhà thit k các tài liu quan trng trong tính toán thit k b
chuyi ngung táo to (và gió) n.
1.7 Ni dung ca lu
i thiu.
ng quan
và
HVTH: Huỳnh Văn Dũng Trang 6
t lung phát trin
NG QUAN
2.1 ng gió Vit Nam và tin
2.1.1 ng gió Vit Nam
Ti ng gió Vit Nam ch vào loi trung bình. Hu ht, các
khu vt ling gió thp khai thác không hiu qu. Ch có mt
c bii khá tuy nhiên công sut li không
ln. Ch dc theo b bin và trên các ho nng gió tn
ng tt nho B c t 7.1-
7.3m/s. Tin là các khu vo có t gió
trong khong 4.0- ng ting
gió Vi vì phn ln s liu v ng
gió ch yu ch thu thp qua các trng Thc ch cao t
n 12m trên mu s liu v ng gió
cao trên 40m. Hing 10 c cao t n 65m.
Theo kho sát gt ca IOE, Vit Nam có khot có
th i
3572MW vn có th c to ra v
cc rng gió s là gii pháp tt cho khong
300.000 h ng gió có th mang
n nhng li ích v ng, kinh t, xã h
khai thác t gió g tr,
khuyng gió. Vì vy, nhim v u hin nay
t mc tiêu cho phát tri tìm tòi nghiên cu công
ngh mi phù hp vi Vit Nam.
và
HVTH: Huỳnh Văn Dũng Trang 7
Hình 2. 1 cao 65 m và 30m
Nhng d n khai ti Vit Nam: nhà máy phát
n su tiên Vit Nam phi k t ti huyo Bch
Long V, TP Hi Phòng. Công sut 800KW vi vu USD (14 t
và
HVTH: Huỳnh Văn Dũng Trang 8
y, vi giá b i gian
hoàn vn là 7 - c t cho thy, m
ln, t t qua c- n vn vn hành an
n gió th 2 ca c t huyng Ngãi)
vn hành bng sc gió, có kt hn diesel vi tng công sut 7MW,
tng vn 200 t ng. D n 1
c thc hit 2.5 MW, v
ng cung cp cho 4000 h dân vi gn 20000 nhân khn 2 nâng công
sut lên 5MW thc hi-c thc hin
- 2012 s công sut lên trên 10MW.
Nhiu d n gió rt ln vi mc n quc gia v
c xúc tin. D án xây dn 3, ti khu kinh t i,
tnh vi tng v u USD. Theo thit k, nhà máy
ng toàn b 14 turbine, 14 máy bing b cùng các trang
thit b và dch v kèm theo. Sn hi
n qut khong 55 tring cu
2008. Hin tc xây dng ti Bình Thun vi công sut
khá ln.
Mt d t l tr thành hin thc Vi
dn gió có công sun 120 MW vi vu
USD (gn 2000 t ng) do t có mt hình dung
v con s này, hãy so sánh vi thn - thy li Rào Quán Qung Tr, vu
ng và công sun là 64 MW.
Vy, nhìn chung các d n gió có su
thu hi vn không cao 5UScents/kWh. Theo d
n bng sc gió ch còn khong 700-
800USD/kW, giá thành 3.5 4.0UScents/kWh. Vi quy mô nh c bit hu ích
cho vùng sâu, vùng xa và ho Vi quy mô lc phát trin
nhng vùng trng, khô cn vùng Nam Trung b nh,
Khánh Hòa, Bình Thun
và
HVTH: Huỳnh Văn Dũng Trang 9
2.1.2 Ting gió công sut nh ti Vit Nam
Vit Nam hin vn còn khong 4.5 tric bit các h vùng sâu, vùng
xa, h n. Theo quy hoch phát trin mn thì d
kin còn trên 1000 xã (trong tng s i din cho
500000 h dân vi dân s khong 3 trii vn quc gia.
vào tng quan tình hình ng phát trin
cng gió phân tán trên th gi trên, thì mô hình máy
n công sut nh rt phù hp vu kin Ving lý do
vì sao cn phi phát trin công sut nh ti Vit Nam:
-
-
2m/s-
-
-
-
-
-
Vit Nam có ti ng gió khá ln so vc trong khu
vu này là mt thun li ln. Vic ch gió và phát trin
n gió công sut nh là hoàn toàn phù hp vu kin kinh t
ca Vit Nam hin nay, phù hp vi xu th phát trin ca th gii. V t ra
và
HVTH: Huỳnh Văn Dũng Trang 10
la ch phù hu
kiu kn kinh t ca Vit Nam.
2.2 Tng quan v h thng chuyng gió
2.2.1 Các thành phn ca h thng chuyng gió
Hình 2. 2 Hệ thống chuyểổượng gió kết nối lướện
H thng chuyng gió hii bao gm:
- Turbine g. Turbine
turbine
ao (
-
turbine
- (
turbine -50 rpm. Vì
- M
-
và
HVTH: Huỳnh Văn Dũng Trang 11
-
-
cao và
turbine
2.2.2 Các loi h thng chuyng gió
Turbine gió có th vn hành t c nh (ng trong phm vi
i 1% so vi t ng b) hoc t i vi turbine gió t
c nh, h thc ni trc tip vn, do t làm vic
c c nh theo tn s n nên h u khi
không có kh p thu công sut khi có s ng t gió. Vì vi vi
h thng turbine gió t c nh khi t gió có s ng s gây nên s dao
ng công sut và làm n chi vi
turbine gió t i, vn tu khin bi thit b n t
công sut, theo cách này s ng công sut do s i t gió có th
c hp th bng cách hiu chnh t làm vic ca rotor và s ng công
sut gây nên bi h thng chuyng gió vì th có th c hn ch.
y, ch ng do b ng bi turbine gió có th c ci
thin so vi turbine gió t c nh.
và
HVTH: Huỳnh Văn Dũng Trang 12
Vì t quay ca tuabin gió khá thp nên cu chnh theo tn s
u này có th c thc hin theo hai cách; s dng hp s hoi s
cp cc t ca máy phát. S cp cc t thit lp vn tc ca máy phát theo tn s
n và hp s u chnh t quay ca turbine theo vn tc máy phát.
-
-
-
phía.
2.2.2.1 H thng turbine gió c nh
Hình 2. 3 H thng turbine gió t c nh
i vi turbine gió t c c kt ni
trc tip vn áp và tn s c quynh bn
H thng chuyng gió t c ng làm vic hai tc
c c thc hin bng cách s dnh mc
và có s cp cc t khác nhau, hoc cùng mn dây vi
nh mc và s cp cc khác nhau. Thc hiy s t
c t m tn hao kích t t gió thp. Máy phát không
và
HVTH: Huỳnh Văn Dũng Trang 13
ng b ng cho phép làm vic trong ph t t 1 t ln
i t và hiu sut th
Mc dù có cu tn, vng ch tin cy cao, song cu hình này
m chính:
-
-
-
2.2.2.2 H thng turbine gió t i bii toàn b công sut
Cu hình h thng này c trang b mt b bii công sut gia stator
n, máy phát có th ng b (IG) hoc máy
ng b (SG). Vi cu hình này, có th u khin tt nhc
t i bii toàn b công sut phát ra nên tn hao ln.
Hình 2. 4 H thng turbine gió t thi bii toàn b công sut
phát.
2.2.2.3 H thng turbine gió t i bii mt phn công sut
H thng bao gc trang b máy phát cp ngun t hai phía
c ni trc tip vc
ni thông qua mt b bii công sut d. Ngày nay,
cu hình này tr nên rt thông dng do ch phi bii mng 20 30% ca
toàn b công sut phát nên tn hao trong thit b n t công sut gim xu
k so vi cu hình bii toàn b công sut phát.
và
HVTH: Huỳnh Văn Dũng Trang 14
Hình 2. 5 H thng turbine i t vi b bii công sut phía
roto
2.3 Tng quan v các kiu turbine gió
Có nhiu kiu thit k c phân ra làm hai loi
n chính: Turbine gió trc ngang (HAWT) và turbine gió trng (VAWT).
Các cánh qung có các dng hình dáng: cánh bum, mái chèo, hình chén
t to ra mô men quay tr
hình 2.6.
Turbine gió trc ngang (HAWT) có rô to kiu chong chóng vi trc chính nm
ngang. S ng cánh qut có th i, tuy nhiên thc t cho thy loi 3 cánh là
có hiu sut cao nht. HAWT có các thành phn cu to nm thng hàng vng
gió, cánh quc truyng thông qua b nhông và trc. Loi turbine trc
ngang không b ng bi s xáo trn lung hu
phi có mt h thu chng gió b m bo các cánh qut
ng thng góc vi chiu gió.
Turbine gió trng (VAWT) có cánh nm dc theo trng. Loi
này không cn phu chnh cánh qung gió và có th hong bt
k ng gió nào. Vic duy tu bo qun và duy trì vn hành rt d dàng vì các b
ph thng truyt ngay trên mt.
Tuy nhiên nó cn có không gian rng ch h thng.
và
HVTH: Huỳnh Văn Dũng Trang 15
Hình 2. 6 Cu to turbine trng và trc ngang
4. Cánh rô to
6. Máy phát
8. Tháp HAWT
11. Tháp VAWT
13. Cánh rô
2.4 Tng quan v
2.4.1
2.4.1.1 Ting mt tri ti Vit Nam
Lãnh th Vit nam kéo dài t 8 Bc, nm trong khu vc nhit
i, có tin v ng mt tri. S gi n
thuc
và
HVTH: Huỳnh Văn Dũng Trang 16
ng 2.1
Qua bng 2.1
- K thp nht do ng c
- Khu vc Nam B, t ng tr vào, bc x mt tri và s gi nng cao
- Nhìn chung, ti Vit Nam là khá t
Bng 2.1
2.4.1.2 ng dng mt tri ti Vit Nam hin nay
Vic nghiên cu và ng dng công ngh
n còn mc thp, quy mô nh và phân tán. Hu ht các
d án ng dng mi ch mang tính trình din.
Công ngh ng dng chính là h thng mt trc l cung cp
n cho các khu v
Thit b công cng hc, trm y t n
thông khu vc min núi, hn/ h thông tin
liên lc bi
Gng mt tri là nhp khu. Các thành phn khác
u khin, bin tn, pin có th c thit k, sn xut mt ph