Nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp bán lẻ vừa và nhỏ ở việt nam trong điều kiện gia nhập WTO

Nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp
bán lẻ vừa và nhỏ ở Việt Nam trong
điều kiện gia nhập WTO

Phạm Ngọc Dũng

Trường Đại học Kinh tế
Luận văn Thạc sĩ Kinh doanh và quản lý; Mã số: 60 34 05
Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Văn Long
Năm bảo vệ: 2010

Abstract. Trình bày cơ sở lý luận về năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp bán lẻ
vừa và nhỏ ở Việt Nam trong điều kiện gia nhập WTO. Phân tích thực trạng các doanh
nghiệp bán lẻ vừa và nhỏ và chính sách hỗ trợ doanh nghiệp bán lẻ vừa và nhỏ hiện nay
khi gia nhập WTO, từ đó đề ra những giải pháp, định hướng nhằm hỗ trợ nâng cao năng
lực cạnh tranh cho các doanh nghiệp này

Keywords. Năng lực cạnh tranh; Doanh nghiệp; Quản trị kinh doanh

Content.




MỤC LỤC

DANH MỤC VIẾT TẮT i
DANH MỤC CÁC BẢNG ii
DANH MỤC CÁC HÌNH iii
MỞ ĐẦU 1
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA CÁC

DOANH NGHIỆP BÁN LẺ VỪA VÀ NHỎ Ở VIỆT NAM TRONG ĐIỀU KIỆN GIA
NHẬP WTO 4
1.1 MỘT SỐ KHÁI NIỆM 4
1.1.1 KHÁI NIỆM DOANH NGHIỆP BÁN LẺ VỪA VÀ NHỎ. 4
1.1.2 KHÁI NIỆM VỀ NĂNG LỰC CẠNH TRANH VÀ CÁC TIÊU
CHÍ ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA DOANH NGHIỆP
BÁN LẺ VỪA VÀ NHỎ. 9
1.1.3 CÁC CHỈ TIÊU ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA
DOANH NGHIỆP BÁN LẺ VỪA VÀ NHỎ 11
1.2 NHỮNG YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG TỚI NĂNG LỰC CẠNH TRANH
CỦA DOANH NGHIỆP BÁN LẺ VỪA VÀ NHỎ TRONG ĐIỀU KIỆN
GIA NHẬP WTO 19
1.2.1 CÁC NHÂN TỐ NGOÀI DOANH NGHIỆP 19
1.2.2 CÁC NHÂN TỐ TRONG NỘI BỘ DOANH NGHIỆP 23
1.3 VỊ TRÍ, VAI TRÒ CỦA DOANH NGHIỆP BÁN LẺ VỪA VÀ NHỎ
ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ 24
1.3.1 ĐÓNG GÓP VÀO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH TẾ VÀ GÓP
PHẦN LÀM TĂNG GDP 25
1.3.2 TẠO VIỆC LÀM CHO NGƢỜI LAO ĐỘNG, GÓP PHẦN LÀM
GIẢM TỶ LỆ THẤT NGHIỆP 25
1.3.3 THU HÚT CÁC NGUỒN LỰC SẴN CÓ TRONG DÂN 26




1.3.4 LÀM CHO NỀN KINH TẾ PHÁT TRIỂN HIỆU QUẢ VÀ ỔN
ĐỊNH HƠN 26
1.3.5 NÂNG CAO THU NHẬP CỦA DÂN CƢ, GÓP PHẦN XOÁ ĐÓI
GIẢM NGHÈO, THỰC HIỆN CÔNG BẰNG XÃ HỘI: 26
1.3.6 GÓP PHẦN CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ 27

1.3.7 TĂNG CƢỜNG CÁC MỐI QUAN HỆ KINH TẾ 27
1.3.8 LÀ CƠ SỞ HÌNH THÀNH CHO CÁC DOANH NGHIỆP LỚN . 27
1.4 NHỮNG CAM KẾT CỦA VIỆT NAM KHI GIA NHẬP WTO LIÊN
QUAN ĐẾN DOANH NGHIỆP BÁN LẺ BÁN LẺ VỪA VÀ NHỎ 27
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA CÁC DOANH
NGHIỆP BÁN LẺ VỪA VÀ NHỎ Ở VIỆT NAM TRONG ĐIỀU KIỆN GIA NHẬP
WTO 30
2.1 QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA CÁC DOANH NGHIỆP PHÂN
PHỐI BÁN LẺ VỪA VÀ NHỎ 30
2.1.1 GIAI ĐOẠN TỪ 2006 TRỞ VỀ TRƢỚC 30
2.1.2 GIAI ĐOẠN TỪ 2007 TỚI NAY 31
2.2 THỰC TRẠNG CHUNG CỦA CÁC DOANH NGHIỆP BÁN LẺ
VIỆT NAM 32
2.3 THỰC TRẠNG, TÌNH HÌNH NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA
CÁC DOANH NGHIỆP BÁN LẺ VỪA VÀ NHỎ 35
2.3.1 TÌNH HÌNH SỬ DỤNG LAO ĐỘNG TRONG CÁC DOANH
NGHIỆP BÁN LẺ VỪA VÀ NHỎ 35
2.3.2 TÌNH HÌNH VỐN, TÀI SẢN CSVCKT VÀ TRANG THIẾT BỊ
CHỦ YẾU TẠI CÁC DOANH NGHIỆP BÁN LẺ VỪA VÀ NHỎ 37
2.3.3 TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÁC DOANH
NGHIỆP BÁN LẺ VỪA VÀ NHỎ 45




2.3.4 PHƢƠNG THỨC KINH DOANH CỦA CÁC DOANH NGHIỆP
BÁN LẺ VỪA VÀ NHỎ 47
2.3.5 ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN, SỬ DỤNG DỊCH VỤ
TẠI CÁC DOANH NGHIỆP BÁN LẺ VỪA VÀ NHỎ. 54
2.3.6 VỀ CHÍNH SÁCH CHẤT LƢỢNG CHO SẢN PHẨM, CHO

THƢƠNG HIỆU CỦA DOANH NGHIỆP BÁN LẺ VỪA VÀ NHỎ 58
2.3.7 QUẢNG CÁO; TIẾP THỊ MUA BÁN VÀ DỊCH VỤ HẬU MÃI.
61
2.3.8 XÂY DỰNG VĂN HOÁ DOANH NGHIỆP BÁN LẺ VỪA VÀ
NHỎ 65
2.4 THÀNH TỰU VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA ĐỐI VỚI VIỆC
NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH CHO CÁC DOANH NGHIỆP
BÁN LẺ VỪA VÀ NHỎ Ở VIỆT NAM 67
2.4.1 THÀNH TỰU. 67
2.4.2 NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA. 68
CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH CHO
DOANH NGHIỆP BÁN LẺ VỪA VÀ NHỎ Ở VIỆT NAM TRONG ĐIỀU KIỆN GIA
NHẬP WTO 72
3.1 BỐI CẢNH KINH TẾ TRONG VÀ NGOÀI NƢỚC TÁC ĐỘNG
ĐẾN NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA DOANH NGHIỆP BÁN LẺ
VỪA VÀ NHỎ. 72
3.1.1 BỐI CẢNH KINH TẾ NGOÀI NƢỚC 72
3.1.2 BỐI CẢNH KINH TẾ TRONG NƢỚC 77
3.2 QUAN ĐIỂM, ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP BÁN
LẺ VỪA VÀ NHỎ. 83
3.2.1. QUAN ĐIỂM 83




3.2.2 PHƢƠNG HƢỚNG PHÁT TRIỂN CỦA CÁC DOANH NGHIỆP
BÁN LẺ VỪA VÀ NHỎ Ở VIỆT NAM TRONG THỜI GIAN TỚI 84
3.3 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH
CỦA DOANH NGHIỆP BÁN LẺ VỪA VÀ NHỎ 91
3.3.1 GIẢI PHÁP TÁC ĐỘNG ĐẾN CÁC NHÂN TỐ NÂNG CAO

NĂNG LỰC CANH TRANH 91
3.3.2 GIẢI PHÁP CẢI THIỆN MÔI TRƢỜNG KINH DOANH. 96
3.3.3 CÁC GIẢI PHÁP KHÁC 98
3.3.4 KIẾN NGHỊ 106
KẾT LUẬN 111
TÀI LIỆU THAM KHẢO 107


112
112


TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tiếng Việt

1. Bùi Lê Hà (2000), Giới thiệu về Thị trường Future và Option, Nxb.
Thống kê, Hà Nội
2. Bùi Hữu Phƣớc (2004), Tài chính doanh nghiệp, Nxb. Thống kê, Hà
Nội.
3. Công ty nghiên cứu thị trƣờng RNCOS (2009), Phân tích thị trường
bán lẻ Việt Nam từ năm 2008 đến năm 2012, Hà Nội.
4. Chính phủ (2001), Nghị định số 90/2001/NĐ-CP về sự trợ giúp phát
triển doanh nghiệp nhỏ và vừa.
5. Dƣơng Đăng Chinh (2000), Lý thuyết tài chính, Nxb. Tài chính, Hà
Nội.
6. Dƣơng Hữu Hạnh (2005), Quản trị tài chính doanh nghiệp, Nxb.
Thống kê, Hà Nội.
7. Frank - John Stermole (1995), Đánh giá kinh tế và quyết định đầu tư
trong các doanh nghiệp vừa và nhỏ, Nxb. Thống kê, Hà Nội.

8. Frederic S. Minshkin (2001), Tiền tệ, ngân hàng và thị trường tài
chính, Nxb. Khoa học - Kỹ thuật, Hà Nội.
9. Học viện Ngân hàng (2002), Giáo trình Tài chính quốc tế, Nxb.
Thống kê, Hà Nội.
10. Lê Lâm Tiến (2008), Quản trị tài chính trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa
ở Việt Nam hiện nay, Đề tài cấp Bộ, Bộ Kế hoạch - Đầu tƣ.
11. Lê Xuân Bá, Trần Kim Hào, Nguyễn Hữu Thắng (2006), Doanh
nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc
tế, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.

113
113


12. Lƣu Thị Hƣơng (2005), Tài chính doanh nghiệp, Nxb. Thống kê, Hà
Nội.
13. Nguyễn Đăng Nam và Nguyễn Đình Kiệm (2001), Giáo trình Quản trị
Tài chính doanh nghiệp, Nxb. Tài chính, Hà Nội.
14. Nguyễn Đình Hƣơng (2002), Giải pháp phát triển doanh nghiệp nhỏ
và vừa ở Việt Nam, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
15. Nguyễn Hải Sản, Quản trị Tài chính doanh nghiệp, Nxb. Thống kê,
Hà Nội.
16. Nguyễn Văn Lịch (2008), Báo cáo tổng hợp dự án điều tra đánh giá
thực trạng doanh nghiệp bán lẻ vừa và nhỏ trong nước, Viện Nghiên
cứu Thƣơng Mại (Bộ Công thƣơng), Hà Nội.
17. Nguyễn Văn Thuận, Lại Tiến Dĩnh, Phan Thị Bích Nguyệt (2000),
Đầu tư tài chính, Nxb. Thống kê, Hà Nội.
18. Phạm Thuý Hồng (2004), “Chiến lược cạnh tranh cho các DNVVN ở
Việt Nam hiện nay”, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
19. Trần Mạnh Cƣờng (2009), Giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh

của các doanh nghiệp phân phối bán lẻ Việt Nam trong điều kiện là
thành viên của WTO, Đề án môn học kinh tế thƣơng mại, Khoa quản
trị kinh doanh thƣơng mại, Trƣờng Đại học Kinh tế quốc dân, Hà Nội.
20. Vũ Duy Hào (1998), Quản trị Tài chính doanh nghiệp, Nxb. Tài
chính, Hà Nội.
II. Internet
21 Diễn đàn doanh nghiệp (25/07/2006), Kỳ 1: Nguyên tắc đãi ngộ tối huệ quốc,

22 LuËt ViÖt (6/1/2007), Nguyên tắc đãi ngộ quốc gia,
/>quoc-gia.aspx

114
114


23 Hà Phạm (10/6/2008), “Xây dựng năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp”,
Doanh nhân 360, />360/Chien-luoc-360/Xay_dung_nang_luc_canh_tranh_cho_doanh_nghiep_Viet/